MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: MỘT SỐ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ VÀ TÍNH TẤT YẾU PHẢI TĂNG CƯỜNG VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC LÀO ĐỐI VỚI KINH TẾ 5
1.1. Lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin về vai trò của Nhà nước đối với nền kinh tế 5
1.2. Kinh nghiệm quản lý kinh tế và phát triển kinh tế của một số nước trong khu vực 29
1.3. Thực trạng tình hình quản lý của Nhà nước Lào đối với kinh tế trong những năm qua 37
Chương 2: CÁC GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC LÀO ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ TRONG GIAI ĐOẠN MỚI 66
2.1. Phương hướng nâng cao hiệu lực quản lý kinh tế của nhà nước cộng hòa dân chủ nhân dân Lào hiện nay 67
2.2. Các giải pháp tăng cường hiệu lực quản lý của Nhà nước đối với kinh tế 73
KẾT LUẬN 122
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 123
128 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 2130 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Một số giải pháp nhằm tăng cường hiệu lực quản lý của Nhà nước đối với sự phát triển kinh tế ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ên tinh thần kiên định thực hiện đường lối đổi mới; tăng cường tổng kết thực tiễn và không ngừng hoàn chỉnh lý luận về con đường xây dựng CNXH [32, tr.115-116].
1.3.4.1. Nhà nước quản lý các thành phần kinh tế
Trong quá trình phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, điều hết sức quan trọng là mang nội dung định hướng XHCN trong đó kinh tế quốc doanh và kinh tế tập thể là nền tảng của nền kinh tế cho sự định hướng tiến lên CNXH, đồng thời là cơ sở của chế độ mới nền tảng của thượng tầng kiến trúc chính trị và tư tưởng.
Như vậy, sự cần thiết phải quản lý nhà nước đối với các thành phần kinh tế hiện nay ở Lào là: Nhà nước phải thống nhất quản lý nền kinh tế quốc dân bằng pháp luật, kết hoạch chính sách phân công trách nhiệm và phân cấp quản lý nhà nước, giữa các ngành, các cấp kết hợp lợi ích của cá nhân của tập thể với lợi ích của Nhà nước. Trong đó có sự quản lý nhà nước với các doanh nghiệp là trách nhiệm của các cơ quan nhà nước.
Đối với doanh nghiệp nhà nước, Nhà nước ban hành chính sách, cơ chế quản lý đối với từng loại doanh nghiệp nhà nước, chính sách khuyến khích, chế độ trợ cấp, trợ giá và chế độ ưu tiên đối với các sản phẩm và dịch vụ hoạt động công ích.
Quyết định các biện pháp bảo hộ và hỗ trợ các doanh nghiệp nhà nước giữ vị trí quan trọng đối với nền kinh tế quốc dân; tổ chức xây dựng quy hoạch và chiến lược phát triển doanh nghiệp nhà nước trong tổng thể quy hoạch và chiến lược phát triển ngành, lãnh thổ; tổ chức xây dựng quy hoạch và đào tạo cán bộ quản lý và cán bộ điều hành doanh nghiệp nhà nước; tổ chức kiểm tra, thanh tra việc thực hiện pháp luật, chủ trương, chính sách, chế độ nhà nước tại các doanh nghiệp.
Đối với thành phần kinh tế tập thể, Nhà nước phải bảo hộ quyền lợi hợp pháp của hợp tác xã, quyền bình đẳng trước pháp luật trong sản xuất kinh doanh, ban hành các văn bản pháp luật để khuyến khích hợp tác xã phát triển trong một số ngành nghề về giao đất, cho thuê đất, được miễn giảm thuế, tạo điều kiện vay vốn của các ngân hàng; phải xây dựng và chỉ đạo thực hiện chiến lược quy hoạch, kế hoạch phát triển hợp tác xã; ban hành các chính sách ưu đãi hỗ trợ cho hợp tác xã về đất đai, thuế, tín dụng, đầu tư xuất nhập khẩu; đào tạo bồi dưỡng cán bộ, thông tin khoa học công nghệ.
Đối với thành phần kinh tế tư bản nhà nước, thành phần kinh tế này có vai trò quan trọng trong việc phát triển lực lượng sản xuất, động viên tiềm năng to lớn về vốn, công nghệ, khả năng tổ chức quản lý của các nhà nước tư bản vì lợi ích của bản thân họ, cũng như công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Muốn thu hút và khai thác thế mạnh của thành phần kinh tế này, Nhà nước cần xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính sách đầu tư nước ngoài; ban hành các văn bản pháp luật và hoạt động đầu tư nước ngoài; hướng dẫn các ngành địa phương trong việc thực hiện các hoạt động liên quan nhà nước trong việc quản lý đầu tư, kiểm tra thanh tra và giám sát các hoạt động hợp tác đầu tư kinh doanh của các nhà đầu tư nước ngoài; quy định việc phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc quản lý đầu tư; kiểm tra thanh tra và giám sát các hoạt động hợp tác đầu tư kinh doanh của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Đối với kinh tế tư nhân, cá thể thành phần kinh tế này có vị trí quan trọng lâu dài, là một bộ phận hợp thành của kinh tế hiện nay ở CHDCND Lào. Giúp đỡ thành phần kinh tế này góp phần giải quyết các khó khăn về vốn, về khoa học và công nghệ, về thị trường tiêu thụ sản phẩm. Hướng dẫn thành phần kinh tế này, vì lợi ích thiết thân và nhu cầu phát triển của sản xuất từng bước đi vào làm ăn hợp tác một cách tự nguyện. Nhà nước phải hướng dẫn các cá nhân, pháp nhân, tổ hợp tác, hộ gia đình có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật được hoạt động thương mại sản xuất kinh doanh trong lĩnh vực tại các địa bàn mà pháp luật không cấm.
Để đảm bảo lợi ích quốc gia, Nhà nước độc quyền kinh doanh thương mại trong một số lĩnh vực, tại một số địa bàn đối với một số mặt hàng dịch vụ theo danh mục do Chính phủ công bố: Nhà nước bảo hộ quyền hoạt động thương mại sản xuất kinh doanh hợp pháp và tạo điều kiện thuận lợi cho người thương nhân trong hoạt động thương mại; Nhà nước bảo đảm quyền bình đẳng trước pháp luật của người sản xuất kinh doanh thuộc các thành phần kinh tế hoạt động thương mại.
Tóm lại, việc sử dụng và phát huy sức mạnh cũng như hạn chế những mặt tiêu cực, tính tự phát của các thành phần kinh tế hiện nay ở Lào dưới sự quản lý của Nhà nước sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển lực lượng sản xuất chuyển nền kinh tế tự nhiên sang nền kinh tế hàng hóa hiện nay ở Lào.
1.3.4.2. Xây dựng quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa
Đối với CHDCND Lào phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước từng bước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Xét về bản chất là một kiểu tổ chức nền kinh tế, vừa dựa trên những nguyên tắc và quy luật của kinh tế thị trường, vừa dựa trên nguyên tắc và mục tiêu của CNXH. Nói cách khác, nó là một kiểu tổ chức kinh tế được kết hợp giữa cái chung của kinh tế thị trường và cái đặc thù là XHCN, trong đó cái đặc thù quy định tính chất tổ chức kinh tế đó.
Bản chất kinh tế thị trường định hướng từng bước đi lên CNXH đã quy định việc tổ chức nền kinh tế thị trường theo 4 nguyên tắc cơ bản như sau:
Một là, nguyên tắc sở hữu: với tính cách đa dạng về hình thức, trong đó sở hữu Nhà nước giữ vai trò trụ cột.
Hai là, nguyên tắc cơ chế vận hành: cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước bằng pháp luật, kế hoạch, chính sách và các công cụ khác.
Ba là, nguyên tắc về phân phối thu nhập: thực hiện sự kết hợp chặt chẽ nguyên tắc phân phối XHCN (phân phối theo lao động phân phối thông qua phúc lợi xã hội) và nguyên tắc phân phối của kinh tế thị trường như phân phối theo giá trị sức lao động, phân phối theo vốn theo tài sản.
Bốn là, kết hợp hài hòa giữa văn hóa truyền thống dân tộc và văn hóa hiện đại có chọn lọc trong đó lấy văn hóa dân tộc gốc.
Trong thực tế hiện nay,CHDCND Lào là một nước kém phát triển, kinh tế thị trường mới bắt đầu hình thành lại diễn ra trong bối cảnh thời đại mới khác nhiều so với trước. Để nắm bắt "cơ hội" vượt qua thách thức rút ngắn khoảng cách lạc hậu "tụt hậu" xa so với các nước, phải giữ vững định hướng XHCN, nên lựa chọn mô hình phát triển kinh tế thị trường trong đó phải:
Một là, phát triển trong sự kết hợp hài hòa giữa quy luật phát triển theo tuần tự với quy luật phát triển nhảy vọt.
Hai là, phát triển theo ba trình độ phát triển của kinh tế hàng hóa như: kinh tế hàng hóa giản đơn, kinh tế hàng hóa tự do và kinh tế hàng hóa hỗn hợp. Tất nhiên trong từng thời điểm tính trội của mỗi trình độ có khác nhau.
Ba là, tập trung phát triển kinh tế nông thôn, lấy kinh tế hộ gia đình làm đơn vị sản xuất trong việc phát triển kinh tế hàng hóa.
Bốn là, phát triển trong sự kết hợp hài hòa giữa sức mạnh dân tộc và sức mạnh của thời đại, coi trọng việc kết hợp vai trò thúc đẩy sự ra đời các nhân tố của kinh tế thị trường và vai trò quản lý vĩ mô của Nhà nước DCND Lào trong quá trình chuyển sang kinh tế thị trường hiện đại đi lên XHCN.
Công cuộc xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng, văn minh theo định hướng XHCN, đòi hỏi chúng ta phải đề cao tinh thần độc lập tự chủ, phát huy tính năng động của kinh tế thị trường, ngăn ngừa những khuyết tật của kinh tế thị trường, nhằm phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần ở CHDCND Lào lên tầm cao mới.
1.3.4.3. Từng bước xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế
Để tổ chức thực hiện được chế độ dân chủ nhân dân, bảo đảm cho đất nước ổn định và phát triển kinh tế. Nhà nước đã xây dựng và ban hành các đạo luật. Đến nay đã có 42 đạo luật, trong đó đã phân chia thành ba lĩnh vực: lĩnh vực tư pháp, lĩnh vực lãnh đạo quản lý và lĩnh vực kinh tế - xã hội có 32 đạo luật.
Đối với các đạo luật trong lĩnh vực kinh tế có những đạo luật như: Luật đầu tư trong nước, luật này đã quy định sự quản lý và bảo vệ đầu tư, quy định về việc giải quyết mâu thuẫn và ưu tiên đối với người có công và quy định giải pháp đối với người vi phạm nguyên tắc đầu tư.
Luật khuyến khích và quản lý đầu tư nước ngoài ở CHDCND Lào, mà nội dung đã quy định những hình thức đầu tư nước ngoài ở CHDCND Lào, quy định lợi ích, quyền và nghĩa vụ của người đầu tư nước ngoài vào đầu tư ở CHDCND Lào, quy định về việc tổ chức quản lý đầu tư.
Luật về ngân sách nhà nước, có nội dung đã quy định về việc tổng kết hiệu quả sự thực hiện ngân sách trong năm qua, xây dựng và thông qua kế hoạch ngân sách trong năm tới. Quy định về việc thực hiện ngân sách nhà nước. Kiểm tra việc thực hiện ngân sách nhà nước và đề ra giải pháp đối với người vi phạm pháp luật.
Luật về thuế khóa trong luật đã quy định về việc đưa những hàng hóa khai báo với cán bộ hải quan. Quy định đảm bảo chế độ thu thuế xuất nhập khẩu, quy định về việc thu giữ hàng hóa dưới sự quản lý của hải quan. Quy định thu miễn thuế. Quy định sử dụng thuyền làm phương tiện vận chuyển hàng hóa. Luật về kinh doanh, luật này đã quy định những điều kiện của nhà kinh doanh và cấp giấy chứng nhận thương mại, quy định việc tổ chức làm kinh doanh.
Luật về ngân hàng nhà nước CHDCND Lào mà nội dung đã quy định quyền và nhiệm vụ của ngân hàng CHDCND Lào, quy định vốn, lãi suất, kho bạc phát triển sản xuất, kho dự bị tích luỹ của ngân hàng của CHDCND Lào, quy định hội đồng quản trị của ngân hàng CHDCND Lào, quy định nhiệm vụ thống đốc, phó thống đốc ngân hàng CHDCND Lào, quy định nguyên tắc kiểm tra ngân hàng, quy định đơn vị tiền mặt và tiền tệ, quy định kho bạc dự bị tiền tệ nước ngoài, sự trao đổi tiền tệ quốc tế và kho bạc dự bị đặc biệt. Quy định mối quan hệ giữa tiền tệ và sự quan hệ với Chính phủ. Quy định thống kê ngân hàng và các báo cáo của ngân hàng.
- Luật phá sản của kinh doanh mà nội dung đã quy định đến sự khiếu nại hoặc đơn xin mở rộng công trình sản xuất kinh doanh, quy định sự phá sản và thanh toán kinh doanh... Ngoài ra, còn nhiều đạo luật mà liên quan đến sản xuất phát triển nền kinh tế.
Như vậy, Luật kinh tế là công cụ để tổ chức quản lý nền kinh tế thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh và giữ vai trò ngày càng quan trọng trong việc quản lý kinh tế hiện nay.
1.3.4.4. Yêu cầu xây dựng được một hệ thống chính sách kinh tế phù hợp làm đòn bẩy phát triển kinh tế
Nhà nước phải xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách. Để quản lý và phát triển kinh tế quốc dân, Nhà nước phải dựa vào các hệ thống chính sách. Chính sách kinh tế là một trong những công cụ chủ yếu để Nhà nước thực hiện vai trò quản lý và phát triển kinh tế trong các giai đoạn phát triển nhất định.
Chính sách được hiểu là tổng thể các phương thức, biện pháp, phương tiện nhất định được nhà nước sử dụng nhằm tác động đến cá nhân, nhóm người xã hội để đạt tới các mục tiêu bộ phận trong quá trình thực hiện các định hướng mục tiêu phát triển của xã hội.
ở CHDCND Lào trong quá trình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Đảng và Chính phủ đã ban hành và sửa đổi nhiều chính sách phát triển sản xuất như: chính sách cơ cấu kinh tế; chính sách tài chính; chính sách về các chuyên ngành kinh tế; chính sách tiền tệ và tín dụng; chính sách kinh tế đối ngoại; chính sách dân số và việc làm... Các chính sách đó đã quan tâm thỏa đáng đến lợi ích của người lao động, tạo ra môi trường thuận lợi khuyến khích tất cả các thành phần kinh tế, phát huy tiềm năng, đẩy mạnh sản xuất và kinh doanh, tự do cạnh tranh lành mạnh trong các thành phần kinh tế và các lĩnh vực kinh tế, kể cả trong lĩnh vực ngoại thương thuộc độc quyền của Nhà nước.
Hiện nay, Nhà nước Lào đang củng cố bổ sung chính sách kinh tế như là: chính sách cơ chế tài chính và ngân sách nhằm tăng cường huy động vốn và khai thác nguồn thu nhập ngày càng tăng tương xứng với nhịp độ và bước phát triển về mặt kinh tế bằng việc cải thiện giải quyết, bổ sung chính sách thuế cho phù hợp với cơ cấu kinh tế trong giai đoạn mới như mở rộng địa bàn thu thuế, mà từng bước giảm bớt tương đối tỷ lệ thu thuế chuyển từ sự dựa vào thuế nhập khẩu và nguồn thu nhập chính trước đây mà sang quan tâm đến sự khuyến khích sản xuất trong nước tạo nguồn thu nhập chủ yếu trong những năm trước mắt.
Tổ chức và quản lý đầu tư của Nhà nước đối với các đơn vị kinh doanh để làm cho các đơn vị kinh doanh đó hoạt động có hiệu quả, có khả năng thu nhập cao và nộp vào nguồn ngân sách Nhà nước.
Nhà nước đề ra chính sách khuyến khích và bảo vệ cho các đơn vị kinh doanh có điều kiện vay vốn trực tiếp với nước ngoài. nhà nước tăng cường tham gia cổ phần hóa đầu tư với nước ngoài trong các ngành quan trọng và có hiệu quả kinh tế cao, về ngành kinh tế khác có thể phát huy cho thành phần tư nhân Lào tham gia vào sự hợp tác về vốn với nước ngoài hoặc nước ngoài đơn phương đầu tư.
Nhà nước có chính sách khuyến khích tổ chức chợ ở nông thôn vùng miền núi vùng sâu, vùng xa. Chợ ở nông thôn có vai trò quan trọng chiếm 90% dân số. Bởi vậy, chất lượng tổ chức chợ ở nông thôn tốt hay không một phần là do sự tác động của chính sách của Đảng và Nhà nước đối với sự phát triển nông thôn. Miền núi vùng sâu vùng xa của Lào rất gặp khó khăn về nhiều mặt như: về mặt giao thông vận tải, kinh tế phụ thuộc vào tự nhiên, lực lượng sản xuất nhỏ bé, sự lưu thông hàng hóa bị hạn chế, chợ mới bắt đầu hình thành vì lẽ đó. ở miền núi vùng sâu vùng xa, chợ luân phiên là hình thức tổ chức quan trọng nhất để tạo cơ hội cho nông dân được trao đổi mua bán, tạo nhu cầu mới và thúc đẩy sản xuất hàng hóa, để khuyến khích người thương nhân đưa hàng hóa tiêu dùng chủ yếu và công cụ sản xuất đi trao đổi ở vùng miền núi, đối với vấn đề này Nhà nước phải nghiên cứu giảm hoặc miễn thuế một số mặt hàng nhưng phải gắn với các chính sách khác, chính sách của Nhà nước phải quy định chương trình hàng hóa lưu thông ở vùng dân tộc thiểu số như; muối i ốt, thuốc chữa bệnh, sách vở...
Nhà nước Lào đã đề ra chính sách hợp tác giữa Nhà nước với nhân dân, giữa nhân dân với nhau theo trình độ của các cấp để dịch vụ hai chiều trong sản xuất và thị trường. Tiếp tục tổng kết rút kinh nghiệm đối với các hội, nhóm sản xuất dịch vụ cho đến nhóm dịch vụ thương mại biên giới, và nhóm sản xuất ở bản làng triển khai kinh nghiệm đó tổ chức rộng rãi ở các địa phương làm cho sản phẩm của người sản xuất gắn liền với lợi ích của người dịch vụ và có sự tác động khuyến khích của chính quyền cấp bản, làng, huyện dưới sự lãnh đạo của Đảng, đảm bảo giải quyết sự bất bình đẳng giữa người sản xuất và người dịch vụ để tạo ra sự công bằng và có sự quan hệ lâu dài giữa người sản xuất với người dịch vụ tín dụng và người thu mua, làm cho sự tổ chức hợp tác của nhân dân trở thành tổ chức dịch vụ tín dụng nông nghiệp kể cả của Nhà nước và của tư nhân.
1.3.4.5. Xây dựng được một mô hình kinh tế mới năng suất - chất lượng và hiệu quả
Muốn đưa đất nước thoát khỏi sự lạc hậu về kinh tế phá vỡ nền kinh tế tự nhiên tự cung tự cấp, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hiệu quả và tiến bộ kỹ thuật thì phải xây dựng mô hình kinh tế mới, đó là chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Bắt nguồn từ việc chấp nhận các quan hệ thị trường với tính cách là giải pháp để kích thích nền kinh tế. Sự chấp nhận đó trong điều kiện nền kinh tế tiểu nông tất yếu sẽ sinh ra các quan hệ kinh tế tư bản. Một mặt Nhà nước CHDCND Lào đã thiết lập được nhiều mối quan hệ kinh tế với nước ngoài và đã có những chính sách kinh tế đối ngoại, thực hiện chính sách mở cửa hợp tác với nước ngoài, có nhiều chương trình được thành lập bằng những hình thức khác nhau, hình thức liên doanh liên kết kinh tế giữa các doanh nghiệp nhà nước với các doanh nghiệp tư nhân bắt đầu hình và phát triển, các hình thức gia công đại lý đã được áp dụng.
Sự liên doanh, liên kết giữa các nước với nhau đang là xu hướng phát triển kinh tế chung của thế giới. Các nước trên thế giới hiện nay đều đang trên con đường tìm kiếm mô hình đứng đắn và có lợi nhất. Hình thức liên doanh này đã và đang có xu hướng mở rộng. Để liên doanh đạt hiệu quả kinh tế, chính trị - xã hội cần phải giải đáp một loạt các vấn đề có liên quan.
Kinh tế ở Lào trong giai đoạn hiện nay là hoàn toàn khách quan, là nét đặc trưng có tính quy luật của nền kinh tế quá độ luôn luôn vận động phát triển trong mối quan hệ tác động qua lại "đan xen" trong cơ cấu kinh tế quốc dân thống nhất trên cơ sở vừa hợp tác, bổ sung cho nhau nhưng cạnh tranh với nhau trong nền kinh tế thị trường và bình đẳng trước pháp luật. Từ đó có thể khẳng định rằng: nền kinh tế nhiều thành phần (kết cấu, chế độ, hệ thống kinh tế, theo Lênin chỉ là một nội dung) là đặc trưng kinh tế cơ bản của thời kỳ quá độ, không chỉ là một nước tiểu nông, mà nói chung đối với mọi nước khi chưa có cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH ở vào trình độ xã hội hóa sản xuất cao độ [21, tr.67].
Để đưa nền kinh tế đất nước thoát khỏi sự nghèo nàn lạc hậu kém phát triển, các thành phần kinh tế phải được cải biến dựa vào những tiền đề khách quan. Trước hết, phải xuất phát từ trình độ phát triển của lực lượng sản xuất xã hội và yêu cầu xã hội hóa sản xuất trên thực tế. Thứ hai, xuất phát từ đặc điểm, tính chất của từng ngành nghề mà xác định tỷ trọng, quy mô, cơ cấu các thành phần kinh tế cho phù hợp. Thứ ba, xuất phát từ khả năng tổ chức và quản lý, phát triển kinh tế của nhà nước DCND Lào và đội ngũ cán bộ, quản lý và phát triển kinh tế thì vấn đề là không phải xóa bỏ hay ưu tiên thành phần kinh tế này hay thành phần kinh tế khác, mà điều quan trọng là phải nắm vững bản chất của từng thành phần kinh tế và sử dụng các thành phần kinh tế đó đạt hiệu quả kinh tế cao nhất.
Tuy nhiên, các thành phần kinh tế có sự thống nhất từ bên trong. Nội dung của sự thống nhất là yếu tố cơ bản tạo ra sự phát triển của lực lượng sản xuất [5, tr.31]. Các thành phần kinh tế không tồn tại một cách biệt lập mà có mối liên hệ và tác động qua lại đan xen để bảo đảm nền kinh tế phát triển theo định hướng XHCN trong quá trình vận động, vừa hợp tác, vừa cạnh tranh với các thành phần kinh tế khác. Do vậy, đòi hỏi phải tăng cường hiệu lực sự quản lý điều hành, chỉ đạo của Nhà nước tác động vào toàn bộ nền kinh tế thông qua các chính sách và công cụ của nhà nước.
Chương 2
các giải pháp nhằm tăng cường vai trò của nhà nước Lào đối với nền kinh tế trong giai đoạn mới
Phương hướng xây dựng và phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo cơ chế thị trường, định hướng XHCN; nhằm thực hiện mục tiêu: xóa đói giảm nghèo, tiến tới dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ và văn minh.
Xuất phát từ vai trò quan trọng của việc quản lý kinh tế của nhà nước Lào đối với sự ra đời và phát triển của chế độ xã hội mới, Đảng NDCM Lào và nhà nước Lào đã xác định con đường định hướng XHCN, bỏ qua chế độ tư bản tiến thẳng lên CNXH. Đó là nhiệm vụ rất khó khăn và phức tạp. Nhưng Đảng NDCM Lào vẫn tiếp tục khẳng định mục tiêu phấn đấu để hoàn thiện chế độ dân chủ nhân dân từ nay đến năm 2020 là: Làm cho đế nước thoát khỏi tình trạng kém phát triển thành nước có sự ổn định về trật tự và an toàn xã hội; kinh tế ổn định và tiếp tục phát triển với nhịp độ tương đối nhanh, mức sống của nhân dân được nâng cao và tăng gấp 3 lần so với hiện nay. Nền kinh tế quốc dân bền vững, bởi cơ cấu nông - lâm nghiệp và dịch vụ; kinh tế thị trường dưới sự quản lý của Nhà nước đã trở thành một hệ thống và có yếu tố cơ bản để xây dựng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, các thành phần kinh tế cũng phát triển hài hòa và trở thành cấu trúc của sức mạnh kinh tế quốc dân.
Từ mục tiêu chung của Đại hội Đảng NDCM Lào đã được cụ thể hóa thành chỉ tiêu phấn đấu cụ thể từ năm 2006 đến năm 2010 phải tạo mọi điều kiện thúc đẩy kinh tế phát triển liên tục. Trung bình đạt 7%/năm. Trên cơ sở xây dựng cơ cấu công - nông - lâm nghiệp và dịch vụ có trọng điểm, cân đối và tiến dần đến hiện đại. Đồng thời, khai thác trọng điểm có hiệu quả các ngành kinh tế mũi nhọn. Đặc biệt, phải chấm dứt vĩnh viễn nạn phát rừng làm nương. Trong đó, chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, nghèo, giữ vững an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội.
Để thực hiện được mục tiêu đã định do Đảng NDCM Lào đề ra, trên cơ sở thực tiễn nước Lào thực hiện đổi mới những năm qua và những đặc điểm của Lào, chúng tôi thấy cần đề ra một số các giải pháp sau:
2.1. phương hướng nâng cao hiệu lực quản lý kinh tế của nhà nước cộng hòa dân chủ nhân dân Lào hiện nay
Lào là một nước có nền kinh tế nông nghiệp kém phát triển. Để xác định đúng những phương hướng cơ bản chỉ đạo quá trình củng cố xây dựng chế độ dân chủ nhân dân định hướng từng bước đi lên CNXH, phải vừa vận dụng sáng tạo những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, vừa tính đến những kinh nghiệm thành công và không thành công trong thực tiễn xây dựng chế độ theo định hướng từng bước đi lên CNXH.
2.1.1. Tiếp tục tăng cường sự đoàn kết thống nhất toàn dân và tiếp tục đổi mới toàn diện dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân cách mạng Lào và có sự quản lý của nhà nước dân chủ nhân dân Lào
Trong quá trình đổi mới phải giữ vững mục tiêu độc lập dân tộc và định hướng đi lên CNXH, nắm vững hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đảm bảo sự ổn định về chính trị trong toàn xã hội, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế nhanh gắn liền với sự đầu tư trong xây dựng và phát triển xã hội Lào tiến bộ văn minh. Muốn vậy phải tăng cường sự đoàn kết, thống nhất cao độ trong toàn dân trên cơ sở liên minh công - nông trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước CHDCND Lào.
Trong cách mạng dân tộc dân chủ, giai cấp nông dân đi với giai cấp công nhân và Đảng của giai cấp công nhân là để được giải phóng khỏi sự áp bức thống trị của thực dân, đế quốc và phong kiến địa chủ. Ngày nay cũng mục tiêu đi lên CNXH, nội dung của liên minh trước hết là về kinh tế và kỹ thuật. Những năm qua, vai trò của giai cấp công nhân đối với giai cấp nông dân dưới sự lãnh đạo của Đảng được thể hiện sâu sắc ở Lào trong việc đổi mới cơ chế quản lý nông nghiệp tạo ra bước phát triển mới về sản xuất lương thực và một phần về giống cây, con do các nhà khoa học đưa tới, còn trong các vấn đề cung ứng công cụ, vật tư nông nghiệp là do giai cấp công nhân sản xuất ra và đưa tới cho nông dân, tạo cơ sở vật chất cho nông dân sản xuất lương thực, thực phẩm cho xã hội.
Trong quá trình xây dựng và phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần từng bước tiến lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn ở Lào phải thực hiện tốt liên minh chiến lược công - nông - trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng NDCM Lào làm nền tảng của đại đoàn kết dân tộc, là một trong những yếu tố quyết định bảo đảm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Lào trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
2.1.2. Nâng cao hiệu lực của Nhà nước đối với sự phát triển kinh tế ở Lào trong giai đoạn hiện nay
Trong thời đại ngày nay, việc nâng cao vai trò quản lý và điều tiết của Nhà nước đối với nền kinh tế là một xu hướng khách quan đối với tất cả các nước không phân biệt chế độ chính trị - xã hội. Sự can thiệp của Nhà nước vào nền kinh tế được thể hiện trên nhiều mặt: ban hành pháp luật, hoạch định chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, kế hoạch, các chính sách... Không một Nhà nước nào đứng ngoài đời sống kinh tế, cũng như không có một nền kinh tế thị trường thuần khiết nào mà không có sự quản lý điều tiết của Nhà nước. Sự khác nhau giữa các nước chỉ là về mục tiêu, phương pháp, biện pháp quản lý và điều tiết.
Nhà nước dân chủ nhân dân Lào là Nhà nước kiểu mới, Nhà nước của dân, do dân và vì dân, trong lĩnh vực quản lý kinh tế, Nhà nước dân chủ nhân dân Lào vừa là người đại diện cho sở hữu toàn dân như đất đai, rừng, sông, tài nguyên... vừa là chủ thể sở hữu nhà nước đối với nguồn ngân sách, dự trữ quốc gia, các công trình doanh nghiệp của Nhà nước... Như vậy, Nhà nước vừa nắm quyền lực chính trị, vừa nắm quyền lực kinh tế, Nhà nước nằm ngay trong guồng máy kinh tế, guồng máy xã hội mà không phải là lực lượng đứng trên xã hội.
Trong giai đoạn hiện nay, nền kinh tế ở Lào đang vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN, với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế ở trình độ lực lượng sản xuất khác nhau, và đang ở thời kỳ đẩy mạnh mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh phải đòi hỏi nâng cao vai trò quản lý và điều tiết của Nhà nước, đặc biệt là về nền kinh tế nhiều thành phần theo cơ chế thị trường. Cần nhận thức rằng, tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước về kinh tế không có nghĩa là Nhà nước nắm tất cả, can thiệp vào tất cả mọi hoạt động kinh tế của toàn xã hội, mà Nhà nước nắm những lĩnh vực, những khâu then chốt, trọng yếu và thực hiện những việc quan trọng nhất mà thị trường và nhân dân không làm được, biết sử dụng thị trường một cách khôn khéo để phục vụ mục tiêu quản lý của mình, biết phát huy những mặt tích cực của cơ chế thị trường và hạn chế những mặt tiêu cực của cơ chế đó. Biết nắm vững những cái cần nắm và buông những cái cần buông, phát huy động lực của sự phát triển kinh tế, xử lý những bất trắc về tình huống mới nảy sinh, đảm bảo cho cơ chế thị trường ra đời đồng bộ và vận hành thông suốt, thúc đẩy kinh tế phát triển. Như vậy, vai trò của Nhà nước trong giai đoạn hiện nay là hết sức quan trọng và nặng nề, vừa phải ti
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- luan van1.doc
- Mục lục.doc