Luận văn Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra thuế tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia

ị trí, chức năng, nhiệm vụ của Bộ phận kiểm tra Theo Quyết định số 504/QĐ-TCT ban hành ngày 29/03/2010 về việc quy định chức năng, nhiệm vụ của các Đội thuộc chi cục thuế thì Bộ phận kiểm tra tại CCT huyện Tĩnh Gia sẽ có chức năng: giúp Chi cục Trưởng chi cục Thuế thực hiện công tác kiểm tra, giám sát kê khai thuế; giải quyết tố cáo liên quan đến NNT; chịu trách nhiệm thực hiện dự toán thu thuộc phạm vi quản lý của Chi cục Thuế. Nhiệm vụ cụ thể: - Xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện công tác kiểm tra, giám sát kê khai thuế trên địa bàn; - Tổ chức thu thập thông tin liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế của NNT. - Khai thác dữ liệu hồ sơ khai thuế hàng tháng của NNT, thu thập thông tin, phân tích, đánh giá, so sánh với các dữ liệu thông tin của cơ quan thuế; kiểm tra tính trung thực, chính xác của hồ sơ khai thuế; phát hiện những nghi vấn, bất thường trong kê khai thuế, yêu cầu NNT giải trình hoặc điều chỉnh kịp thời. - Tổ chức kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về thuế tại trụ sở của NNT; kiểm tra các tổ chức được ủy nhiệm thu thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế. - Kiểm tra các hồ sơ miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế thuộc diện kiểm tra trước; thực hiện các thủ tục miễn thuế, giảm thuế, trình Lãnh đạo Chi cục Thuế ra quyết định; chuyển hồ sơ hoàn thuế, miễn thuế, giảm thuế không thuộc thẩm quyền cho cơ quan thuế cấp trên giải quyết theo quy định. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 39 - Ấn định thuế đối với các trường hợp khai thuế không đủ căn cứ, không đúng thực tế phát sinh mà NNT không giải trình được. - Xác định các trường hợp có dấu hiệu trốn lậu thuế, gian lận thuế để chuyển hồ sơ cho bộ phận thanh tra của cơ quan thuế cấp trên giải quyết. - Kiểm tra các trường hợp NNT sáp nhập, giải thể, phá sản, ngừng kê khai, bỏ trốn, mất tích, chuyển đổi hình thức sở hữu hoặc tổ chức sắp xếp lại doanh nghiệp, cổ phần hoá doanh nghiệp,... - Thực hiện kiểm tra, đối chiếu xác minh hoá đơn và trả lời kết quả xác minh hoá đơn theo quy định; xử lý và kiến nghị xử lý vi phạm về quản lý và sử dụng hoá đơn, sai phạm về thuế theo kết quả xác minh hoá đơn; tổ chức kiểm tra việc chấp hành các quy định về quản lý, sử dụng biên lai, ấn chỉ thuế của NNT và các tổ chức, cá nhân được cơ quan thuế uỷ quyền thu thuế, phí, lệ phí. - Xử lý và kiến nghị xử lý những trường hợp NNT có hành vi vi phạm pháp luật về thuế phát hiện khi kiểm tra thuế. - Tổ chức hoạt động tiếp dân tại trụ sở cơ quan thuế để nắm bắt, xem xét, giải quyết những thông tin phản ánh của nhân dân về hành vi vi phạm chính sách, pháp luật thuế của NNT. - Kiểm tra xác minh, giải quyết tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật thuế của NNT thuộc thẩm quyền quản lý của Chi cục Thuế; đề xuất ý kiến đối với các hồ sơ tố cáo về thuế không thuộc thẩm quyền giải quyết của Chi cục Thuế, chuyển cho các cơ quan thuế cấp trên và các cơ quan khác có liên quan giải quyết. - Cung cấp các thông tin điều chỉnh về nghĩa vụ thuế của NNT; thông tin, kết luận sau kiểm tra cho bộ phận chức năng có liên quan; Rà soát, đôn đốc, theo dõi việc thực thi các quyết định xử lý, xử phạt về thuế, quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế. - Nhận dự toán thu ngân sách của NNT thuộc Chi cục Thuế trực tiếp quản lý (trừ các đối tượng thuộc quản lý của Đội thuế liên xã, phường, thị trấn, dự toán thuế thu nhập cá nhân); trực tiếp chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện dự toán thu đối với NNT thuộc phạm vi quản lý. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 40 - Tổng hợp, đánh giá, báo cáo kết quả thực hiện công tác kiểm tra thuế; giải quyết tố cáo liên quan đến NNT trong phạm vi Chi cục Thuế quản lý. - Tổ chức công tác bảo quản, lưu trữ hồ sơ nghiệp vụ và các văn bản pháp quy của Nhà nước thuộc lĩnh vực quản lý của Đội. - Thực hiện các nhiệm vụ khác do Chi cục trưởng Chi cục Thuế giao. 2.2. Thực trạng công tác kiểm tra thuế tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia 2.2.1. Cơ sở vật chất hạ tầng, ứng dụng công nghệ thông tin. Hiện nay, Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia có trụ sở làm việc tại Tiểu khu 6, Thị trấn Tĩnh Gia, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hoá và 3 nhà làm việc của đội thuế liên xã. Nhìn chung cơ sở vật chất phục vụ cho công tác thuế của Chi cục Thuế rộng rãi, khang trang đã tạo điều kiện thuận lợi môi trường làm việc cho cán bộ thuế và NNT khi đến giao dịch với cơ quan Thuế. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 41 Bảng 2.2: Tình hình sử dụng tài sản tại CCT Tĩnh Gia Thanh Hóa giai đoạn 2011 - 2013 ĐVT: Đồng STT Chỉ tiêu 2011 2012 2013 So sánh 2012/2011 % 2013/2012 % I Tài sản cố định hữu hình 3.218.231.259 3.217.826.856 10.487.429.276 -944.403 99.9 7.220.142.420 244.1 1 Nhà cửa, kho tàng, vật kiến trúc 1.357.604.763 1.175.092.360 6.520.853.721 182.512.403 86.5 5.345.761.361 549.2 2 Máy móc thiết bị 1.354.053.236 1.535.621.236 2.246.086.635 181.568.000 13.4 710.465.399 46.2 3 Phương tiện vận tải, thiết bị truyền dẫn 416.071.260 416.071.260 416.071.260 0 - 4 Thiết bị dụng cụ quản lý 90.502.000 90.502.000 1.254.417.660 0 - 1.163.915.660 138.6 II Tài sản cố định vô hình 6.340.000.000 6.058.000.000 6.058.000.000 -282.000.000 95.5 0 - 1 Giá trị quyền sử dụng đất 6.340.000.000 6.008.000.000 6.008.000.000 -332.000.000 94.6 0 - 2 Phần mềm 50.000.000 50.000.000 0 0 0 - III Tổng giá trị tài sản 9.558.231.259 9.275.286.857 16.495.429.276 -232.944.403 12.39 7.170.142.420 76.8 (Nguồn: Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia ) ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 42 Qua bảng thống kê cho thấy, tình hình sử dụng tài sản cố định tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia tăng, giảm theo các năm. Tổng giá trị tài sản sử dụng tăng từ 9.558.231.259 đồng năm 2011 lên 16.495.429.276 đồng năm 2013, tổng giá trị tài sản tăng 7.170.142.420 đồng chiếm 76.8%. Cụ thể ở từng hạng mục như sau: - Tài sản cố định hữu hình tăng từ 3.218.231.259 đồng năm 2011 lên 10.487.429.276 đồng năm 2013. Tổng tài sản cố định hữu hình năm 2013 tăng 7.220.142.420 đồng so với năm 2012 tương ứng tỷ lệ tăng 244,1%. Trong đó tăng mạnh nhất ở hạng mục Nhà cửa, kho tàng, vật kiến trúc máy móc thiết bị và thiết bị dụng cụ quản lý. Nguyên nhân việc tăng mạnh tài sản cố định hữu hình trong năm 2012, 2013 là Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia được xây mới nên được đầu tư thêm trang thiết bị và tài sản cố định. Có thể nói ngành Thuế nói chung và Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia nói riêng là đơn vị hành chính được trang bị tốt nhất về hệ thống thiết bị tin học và ứng dụng phần mềm (hơn 10 phần mềm phục vụ công tác quản lý thu thuế), là điều kiện thuận lợi để Chi cục Thuế hiện đại hóa công tác quản lý thuế, góp phần hoàn thành chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2010 - 2013. 2.2.2. Tổ chức cán bộ làm công tác kiểm tra thuế Cơ cấu tổ chức kiểm tra thuế tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia bao gồm 01 Bộ phận kiểm tra thuế tại văn phòng Chi cục và 02 Đội thuế liên xã. Số lượng và trình độ chuyên môn của cán bộ làm công tác kiểm tra từ năm 2011 đến năm 2013 được thể hiện ở Bảng 2.3 dưới đây: ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 43 Bảng 2.3: Tình hình nhân lực làm công tác kiểm tra thuế tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia giai đoạn 2011 – 2013 ĐVT: Người Số TT Chỉ tiêu Tổng số Trình độ Trên đại học Đại học Cao đẳng, Trung cấp Số CB Tỷ lệ % Số CB Tỷ lệ % Số CB Tỷ lệ % I Năm 2011 7 0 0 5 71.4 2 28.6 Tại Chi cục Thuế 7 0 0 5 71.4 2 28.6 Tại Đội phường 0 0 0 0 0 0 0 II Năm 2012 8 1 12.5 6 75 1 12.5 Tại Chi cục Thuế 8 1 12.5 6 75 1 5.35 Tại Đội phường 0 0 0 0 0 0 0 III Năm 2013 12 2 16.67 10 83.33 0 0 Tại Chi cục Thuế 12 2 16.67 10 83.33 0 0 Tại Đội phường 0 0 0 0 0 0 0 (Nguồn: Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia ) Qua bảng thống kê cho thấy, lực lượng cán bộ công chức làm công tác kiểm tra tăng liên tục qua từng năm cả về số lượng cán bộ và trình độ chuyên môn. Số lượng cán bộ tăng từ 07 người năm 2011 lên 12 người năm 2013. Tính đến năm 2013 số lượng cán bộ thực hiện công tác kiểm tra thuế tăng 16,67% so với năm 2012 và tăng 12,5% so với năm 2011. Tỷ trọng cán bộ công chức có trình độ chuyên môn cao (từ Đại học trở lên) tăng qua các năm. Cụ thể, cán bộ công chức có trình độ Đại học tăng từ 71,4% năm 2011 lên 83,33% năm 2013. Cán bộ công chức có trình độ trên đại học tăng từ 12,5% năm 2012 lên 16,67% năm 2013. Tỷ trọng cán bộ trong tổng số cán bộ làm công tác kiểm tra có trình độ dưới đại học giảm dần qua các năm, cụ thể giảm từ 28,6% năm 2011 xuống còn 0% năm 2013. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 44 2.2.3. Tình hình thực hiện công tác kiểm tra thuế Căn cứ Luật Quản lý thuế số 78/2006/QH11 ngày 29/11/2006, căn cứ luật sửa đổi bổ sung số 21/2012/QH13 ngày 20/11/2012 quy định rõ chức năng nhiệm vu, các nguyên tắc, nội dung, hình thức kiểm tra thuế tại các cơ quan thuế. Tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia , công tác kiểm tra thuế được thực hiện hết sức nghiêm ngặt dựa trên cơ sở quy định của luật quản lý thuế ban hành. Trong những năm qua công tác kiểm tra thuế của Ngành đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, hàng năm tổ chức kiểm tra được 99 -136 doanh nghiệp, hàng chục ngàn hồ sơ khai thuế, truy thu thuế, phạt nộp ngân sách từ 1-1.5 tỷ, giảm khấu trừ thuế GTGT từ 1-2 tỷ, giảm lỗ từ 1,5 - 2,3 tỷ đồng,... đã góp phần cùng toàn Ngành phấn đấu hoàn thành dự toán thu ngân sách được giao. Đồng thời đã ngăn chặn các vi phạm pháp luật về thuế, kiển nghị sửa đổi, bổ sung chính sách thuế cho phù hợp với thực tế tại địa phương. 2.2.3.1. Tại trụ sở Cơ quan thuế * Công tác xây dựng kế hoạch kiểm tra tại trụ sở CQT Công tác xây dựng kế hoạch có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Một kế hoạch đúng đắn và hợp lý là tiền đề cho việc triển khai, thực hiện nhiệm vụ luôn đi đúng hướng và đạt được hiệu quả mong muốn. Trong nhiều năm qua, tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia , công tác xây dựng kế hoạch kiểm tra, đặc biệt là kiểm tra tại cơ quan thuế luôn được chú trọng. Kế hoạch năm nay sẽ được xây dựng từ tháng 12 năm trước. Qua các cuộc khảo sát, điều tra, trong công tác kiểm tra tại bàn, năm 2012, Bộ phận kiểm tra Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia tập trung chủ yếu vào các ngành nghề như: kinh doanh khách sạn, nhà nghỉ; kinh doanh dịch vụ giải khát, dịch vụ ăn uống; ảnh viện, áo cưới; kinh doanh đại lý thuốc tân dược; kinh doanh vận tải, xe máy, xăng dầu, vật liệu xây dựng. Dựa vào kế hoạch kiểm tra đã được xét duyệt và phân công công tác, từng cán bộ kiểm tra tự lập kế hoạch kiểm tra theo tháng, quý đối với từng NNT cụ thể để đảm bảo hoàn thành kế hoạch trong năm. Mục tiêu phát hiện kịp thời các sai phạm ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 45 của NNT về tính đầy đủ, tính pháp lý và thời hạn kê khai của hồ sơ khai thuế; kiểm tra việc chấp hành chế độ quản lý, sử dụng hóa đơn; kiểm tra căn cứ tính thuế, số thuế phải nộp trong hồ sơ khai thuế;... Bảng 2.4: Kế hoạch kiểm tra hồ sơ thuế tại trụ sở CQT giai đoạn 2011-2013 STT Chỉ tiêu ĐVT 2011 2012 2013 So sánh 2012/ 2011 % 2013/ 2012 % 1 Số quản lý NNT 365 382 428 17 104,6 274 113 2 Kế hoạch kiểm tra NNT 230 270 428 60 117,4 87 158,51 3 Tỷ lệ kiểm tra % 63,01 70,7 100 + 7,69 +29,3 (Nguồn: Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm tra hồ sơ) Qua bảng tổng hợp ta thấy tỷ lệ số đơn vị được kiểm tra hồ sơ khai thuế trên tổng số lượng đơn vị quản lý tăng lên, từ 230 đơn vị năm 2011, đến 270 đơn vị năm 2012 với tỷ lệ tăng 7,69 %, đặc biệt, số liệu đơn vị được kiểm tra hồ sơ khai thuế tăng đột biến và rõ rệt từ năm 2012 lên 2013 là 270 đơn vị lên 428 đơn vị với tỷ lệ tăng 29,3%, và số liệu đơn vị kiểm tra năm 2013 bằng 100% số đơn vị quản lý. Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia đã triển khai phần mềm “Hỗ trợ kê khai thuế” với công nghệ mã vạch 2 chiều cho các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn quản lý. Đây là phần mềm ứng dụng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xử lý tính toán lập các tờ khai thuế theo quy định của pháp luật. Phần mềm này giúp cán bộ thuế giảm bớt được rất nhiều thời gian, nhân lực, sai sót trong quá trình nhập thông tin dữ liệu của NNT cũng như kiểm tra ban đầu về hình thức, thủ tục khai thuế. * Kết quả kiểm tra tại trụ sở CQT: 1) Kiểm tra tính đầy đủ, tính pháp lý, và thời hạn kê khai của hồ sơ khai thuế Thực hiện luật quản lý thuế theo cơ chế NNT tự tính, tự khai, tự nộp, theo cơ chế này, NNT được tự chủ trong việc kê khai và nộp thuế đồng thời tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Do vậy, để kiểm soát được hoạt động kê khai, nộp thuế, công tác kiểm tra hồ sơ khai thuế tại trụ sở CQT rất được quan tâm, đặc biệt là đối với những doanh nghiệp chưa sử dụng phần mềm kế toán, phần mềm kê khai thuế. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 46 Công tác kiểm tra hồ sơ khai thuế tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia được thực hiện theo quy trình kiểm tra thuế ban hành theo quyết định số 528/QĐ-TCT ngày 29 tháng 5 năm 2008 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế. Theo quy trình Kiểm tra thuế bộ phận kiểm tra thuế và cán bộ kiểm tra thuế sử dụng dữ liệu kê khai thuế của NNT trong hệ thống cơ sở dữ liệu của ngành và những dữ liệu thông tin của NNT chưa được nhập vào hệ thống dữ liệu của ngành (nếu có) để kiểm tra tất cả các hồ sơ khai thuế; phân tích, đánh giá lựa chọn các cơ sở kinh doanh có rủi ro về việc kê khai thuế. Ngoài ra, cán bộ kiểm tra thuế còn phải tổ chức thu thập thêm thông tin nếu có liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế của NNT từ các nguồn thông tin của các cơ quan như Ngân hàng, Kho bạc, Kiểm toán, Quản lý thị trường, tài nguyên môi trường, kế hoạch và đầu tư, thanh tra, công an, toà án... Từ kết quả kiểm tra tại bàn, tiến hành phân tích rủi ro, hằng năm xây dựng kế hoạch kiểm tra, phân chia hàng tháng, quý, phân bổ khối lượng công việc phù hợp với nguồn nhân lực hiện có để thường xuyên kiểm tra các hồ sơ, thực hiện kế hoạch đã xây dựng, khai thác dữ liệu, thu thập thông tin, phân tích đánh giá để rà soát các hồ sơ NNT có nghi vấn, kiểm tra tính chính xác, trung thực của số liệu, phát hiện nghi vấn, bất thường trong việc kê khai, yêu cầu NNT giải trình, điều chỉnh. 2) Kiểm tra việc chấp hành chế độ quản lý, sử dụng hóa đơn Hiện nay, việc sử dụng hóa đơn tại các doanh nghiệp có rất nhiều điều đáng lưu ý. Một số tổ chức bất chấp luật pháp đã sử dụng hóa đơn giả, ghi khống hàng hóa, dịch vụ, tiền thuế GTGT gây thất thoát lớn cho NSNN. Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia đã kết hợp giữa kiểm tra hồ sơ thuế với kiểm tra việc chấp hành chế độ hóa đơn chứng từ để ngăn chặn các hành vi vi phạm. Các cán bộ thuế thường xuyên kiểm tra bảng kê hàng hóa, dịch vụ bán ra xem xét tính liên tục của hóa đơn, chừng từ; kiểm tra ngày tháng xuất hóa đơn, các thông tin của khách hàng xem doanh nghiệp có thực xuất hay không. Nếu phát hiện một vài số hóa đơn bị nhảy cóc thì NNT phải giải trình nguyên nhân hóa đơn bị nhảy cóc. Nếu NNT không thể giải trình được thì sẽ bị xử phạt hành chính. ĐA ̣I H ỌC KI H T Ế H UÊ ́ 47 Bên cạnh đó, các cán bộ thuế cũng xem trọng việc phát hiện các hóa đơn của các doanh nghiệp bỏ trốn. Xác định xem hóa đơn của hàng hóa dịch vụ được bán ra trước hay sau thời điểm doanh nghiệp bỏ trốn được thông báo trên phương tiện truyền thông đại chúng. Hiện nay, công tác kiểm tra việc quản lý, sử dụng hóa đơn của NNT mất rất nhiều thời gian, có khi không phát hiện được NNT sử dụng sai hóa đơn, chứng từ hay khó khăn trong xác minh hóa đơn đặc biệt là hóa đơn của hàng hóa dịch vụ mua vào. 3) Kiểm tra căn cứ tính thuế, số thuế phải nộp trong hồ sơ khai Khi kiểm tra, cán bộ kiểm tra thuế đã sử dụng dữ liệu kê khai thuế của NNT trong hệ thống cơ sở dữ liệu của ngành (TINCC, QLT, QTT, QHS, KKQM...) và những dữ liệu thông tin của NNT chưa được nhập vào hệ thống dữ liệu của ngành để kiểm tra tất cả các hồ sơ khai thuế xem các thông tin NNT kê khai, tính thuế đã chính xác chưa? và dựa trên cơ sở dữ liệu đã có về NNT; so sánh số thuế phải nộp của cơ sở kinh doanh cùng mặt hàng, ngành nghề, quy mô; tài liệu và kết quả kiểm tra tại bàn có hiệu lực cán bộ kiểm tra có thể tiến hành ấn định số thuế NNT phải nộp hoặc ra quyết định kiểm tra tại trụ sở của NNT trong trường hợp không đủ căn cứ để ấn định số thuế phải nộp. Qua thực tế 3 năm từ năm 2011 đến năm 2013, số hồ sơ điều chỉnh và chuyển kiểm tra tại trụ sở NNT luôn có và tăng lên, chứng tỏ ý thức pháp luật thuế của NNT còn chưa cao. Kết quả công tác kiểm tra hồ sơ tại trụ sở CQT trong các năm qua được thực hiện tại Biểu 2.5 dưới đây:ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 48 Bảng 2.5: Kết quả kiểm tra hồ sơ thuế tại trụ sở CQT giai đoạn 2011-2013 STT Chỉ tiêu ĐVT 2011 2012 2013 So sánh 2012/2011 % 2013/2011 % 1 Số hồ sơ chấp nhận HS 2.767 3.841 3.996 1.074 38.81 155 0.4 2 Số hồ sơ điều chỉnh HS 8 14 19 6 75 5 35.7 3 Số hồ sơ ấn định HS 0 0 0 0 0 0 0 4 Số hồ sơ đề nghị kiểm tra tại DN HS 0 0 0 0 0 0 0 5 Số thuế điều chỉnh tăng Đồng 16.315.249 70.341.283 104.620.429 54.026.034 331.1 34.270.146 48.73 6 Số thuế điều chỉnh giảm Đồng 11.938.929 26.450.569 21.713.450 14.511.640 121.5 -4.737.119 -17.91 7 Ấn định Đồng 0 0 0 0 0 0 0 (Nguồn: Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia ) ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 49 Hàng năm cơ quan thuế đã tổ chức kiểm tra hồ sơ khai thuế của NNT tại cơ quan thuế đạt được từ 70-75% số hồ khai khai thuế của NNT, số hồ sơ được kiểm tra chủ yếu là chấp nhận, số hồ sơ phải điều chỉnh, ấn định thuế, chuyển kiểm tra tại doanh nghiệp chiếm tỷ trọng 0%. Qua bảng thống kê, ta có thể nhận thấy: Số lượt hồ sơ kiểm tra tại CQT từ năm 2011 đến năm 2013 tăng đều qua các năm, từ 2.767 hồ sơ, năm 2011 lên 3.841 hồ sơ, năm 2012 và đến năm 2013 là 3.996 hồ sơ. Nguyên nhân là do sự gia tăng của các doanh nghiệp thành lập và đặc biệt là sự gia tăng của các hồ sơ khai thuế. Sự gia tăng này gây áp lực lớn đối với công tác kiểm tra hồ sơ tại CQT.Trong đó, số HS điều chỉnh tăng đột biến từ 8 hồ sơ năm 2011 lên 14 hồ sơ năm 2012, tương ứng tỷ lệ tăng 75%. Số hồ sơ sai phạm tăng mạnh cho thấy ý thức của NNT chưa tốt, chưa chú trọng đến công tác kê khai, chấp hành chính sách pháp luật thuế. Đến năm 2013 số hồ sơ điều chỉnh tăng 5 hồ sơ tương ứng tỷ lệ tăng 37.5%. Như vậy số hồ sơ điều chỉnh có tăng, nhưng chỉ tăng nhẹ, điều này cho thấy ý thức của NNT có tiến bộ hơn so với năm 2012, có được kết quả này là do công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT của CQT tốt và có hiệu quả hơn, đồng thời thể hiện sự nổ lực của cán bộ kiểm tra thuế trong việc phát hiện, ngăn chăn các hồ sơ khai thuế có dấu hiệu vi phạm. Qua công tác kiểm tra, giám sát hồ sơ khai thuế. Kết quả kiểm tra cho thấy những đơn vị kiểm tra đều vi phạm Luật thuế được cơ quan thuế xử lý truy thu thuế và phạt, góp phần chống thất thu NSNN qua việc kê khai thuế; ngăn chặn và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm về thuế, sử dụng hoá đơn bất hợp pháp; nâng cao tính tự giác tuân thủ pháp luật thuế của NNT. Để thấy rõ hơn kết quả kiểm tra, có thể xem xét kết quả việc điều chỉnh số thu theo từng sắc thuế như sau: ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 50 Bảng 2.6: Kết quả điều chỉnh số thu thuế tại CQT sau xử lý hồ sơ khai thuế. ĐVT: Đồng Nội dung Năm 2011 Năm 2012 Năm 2013 Tăng Giảm Tăng Giảm Tăng Giảm Thuế TNDN 6.292.000 2.536.000 18.463.541 8.526.314 38.096.865 2.867.546 Thuế GTGT 10.023.249 4.638.269 26.423.535 8.728.758 35.501.531 6.728.535 Thuế TN 1.456.660 5.612.554 3.987.683 12.547.653 3.515.559 Thuế TTĐB 0 1.008.000 2.574.653 1.198.358 6.664.568 1.400.000 Phí và lệ phí 2.300.000 17.267.000 4.009.456 11.809.812 0 Tổng 16.315.249 11.938.929 70.341.283 26.450.569 104.620.429 14.511.640 (Nguồn: Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm tra hồ sơ khai thuế) Qua bảng 2.6 ta thấy, số thuế phải điều chỉnh phần lớn ở hai sắc thuế là thuế TNDN và thuế GTGT. Đây là hai sắc thuế phổ biến ở nước ta, mang lại nguồn thu lớn, quan trọng cho Ngân sách Nhà nước (thuế TNDN chiếm đến 30% tỉ trọng thu từ thuế), có nội dung tính toán khá phức tạp. Một thực tế phải thừa nhận rằng, số tiền thuế điều chỉnh tăng và điều chỉnh giảm qua các năm luôn tăng chứng tỏ chất lượng kê khai của NNT còn thấp. Riêng năm 2013, gần như tất cả hồ sơ được kiểm tra ở các loại thuế đều phải thực hiện điều chỉnh. Khi các công tác tuyên truyền hỗ trợ pháp luật thuế đến công dân ngày càng rộng rãi, triệt để hơn, thì thực trạng trên cho thấy NNT vẫn chưa nâng cao ý thức về nghĩa vụ của mình, các hành vi trốn thuế phức tạp, tinh vi ngày càng tăng. Một bộ phận nhỏ nữa là trình độ kế toán còn chưa đồng đều ở các vùng, dẫn đến những sai sót không đáng có. Nhiều người làm sai sẽ dẫn đến sai sót càng lớn. Điều đó không chỉ ảnh hưởng đến nguồn thu của NSNN, mà trực tiếp ảnh hưởng đến quyền lợi của NNT. Từ kết quả kiểm tra trên cũng cho thấy các nội dung thuế cần tập trung đẩy mạnh quản lý hơn nữa là thuế TNDN và thuế GTGT. Khi cán bộ kiểm tra có những nghi ngờ, phát hiện ra những vi phạm mà cảm thấy cần phải tiếp tục kiểm tra ở trụ sở doanh nghiệp để làm rõ thêm cần tiến hành nhanh chóng để kịp thời đưa ra quyết định xử lý theo quy định của pháp luật. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 51 Qua bảng 2.5 và 2.6 cho ta thấy, công tác kiểm tra thuế tại bàn thực sự thể hiện được vai trò khi hạn chế tối đa việc thất thoát nguồn thu và đồng thời bảo vệ lợi ích hợp pháp cho NNT. * Công tác kiểm tra hóa đơn và xác minh hóa đơn: a) Công tác kiểm tra hóa đơn Việc kiểm tra hóa đơn tại cơ quan Thuế cũng như tại trụ sở NNT theo Nghị định 51/2010/NĐ-CP của Chính phủ mới được Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia quan tâm. Công tác kiểm tra thuế phần nhiều chưa kết hợp với việc kiểm tra hóa đơn nên các doanh nghiệp lợi dụng sơ hở của pháp luật mua bán hàng hóa lòng vòng, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp hoặc mua bán hóa đơn để khấu trừ thuế chưa được ngăn chặn kịp thời. b) Công tác xác minh và trả lời xác minh hóa đơn Cùng với công tác kiểm tra hồ sơ khai thuế, kiểm tra thuế tại trụ sở NNT, công tác xác minh hoá đơn và trả lời xác minh hoá đơn giúp cho việc kiểm tra hồ sơ khai thuế có căn cứ để xử lý các hành vi vi phạm về thuế, kịp thời ngăn chặn các trường hợp sử dụng hoá đơn bất hợp pháp, gian lận trốn thuế và các dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng khác. Nhìn chung công tác xác minh và trả lời xác minh hoá đơn đã được quan tâm chú trọng, các trường hợp vi phạm đã phối hợp xử lý kịp thời, đúng quy định. Tuy nhiên vẫn còn nhiều trường hợp xác minh có kết quả trả lời thấp, nhiều phiếu nhận xác minh nhưng trả lời chưa kịp thời, việc gửi đi xác minh nhiều trường hợp còn chưa phân tích dấu hiệu nghi vấn, chưa đôn đốc để các đơn vị trả lời để tăng cường công tác quản lý thuế. 2.2.3.2 Tại trụ sở Người nộp Thuế Nhìn chung, công tác kiểm tra thuế tại trụ sở NNT đã được các đơn vị quan tâm từ khâu lập kế hoạch và tổ chức thực hiện, cân đối nguồn nhân lực để đề xuất đơn vị cần kiểm tra, tập trung vào những đơn vị có rủi ro cao về thuế ở những ngành nghề, kinh doanh qua nhiều khâu trung gian, khấu trừ thuế đầu vào những hóa đơn bất hợp pháp. Đồng thời trong năm căn cứ vào hướng dẫn của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế về việc tăng cường quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro cáo về thuế và ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 52 hướng dẫn tại Công văn số 1595/CT-TTr2 ngày 25/6/2013 các Phòng, các Chi cục Thuế tổ chức rà soát và báo cáo Cục bổ sung vào danh sách những đơn vị có rủi ro cao để kiểm tra ngăn chặn các hành vi vi phạm mới. * Công tác xây dựng kế hoạch kiểm tra tại trụ sở Người nộp Thuế Kế hoạch kiểm tra hàng năm do Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia xây dựng phải được báo cáo về Cục thuế tỉnh Thanh Hoá. Trước đây, việc xây dựng kế hoạch kiểm tra còn đơn giản, hệ thống chỉ tiêu sơ sài, thiếu đánh giá nguồn nhân lực theo cơ chế chuyên quản khép kín. Thì nay, đã tiến đến một phương pháp xây dựng kế hoạch kiểm tra khoa học, thực hiện trên cơ sở phân tích các dữ liệu về NNT trên hệ thống báo cáo tài chính, hồ sơ kê khai thuế, các chỉ tiêu đánh giá độ rủi ro, mức độ tuân thủ pháp luật thuế Giúp hạn chế việc kiểm tra NNT tràn lan và lựa chọn chính xác hơn những đối tượng vi phạm pháp luật thuế, kiểm tra thuế tại Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia Tổng hợp kết quả đánh giá rủi ro và xếp loại rủi ro từ cao xuống thấp và căn cứ vào nguồn nhân lực hiện có để lựa chọn NNT để kiểm tra thuế. Công tác lập kế hoạch kiểm tra thuế từ năm 2011 đến 2013 được thể hiện tại Biểu 2.7 dưới đây: Bảng 2.7: Kế hoạch kiểm tra thuế tại trụ sở NNT giai đoạn 2011- 2013 STT Chỉ tiêu ĐVT 2011 2012 2013 So sánh 2012/2011 2013/2012 SL % SL % 1 Số ĐV quản lý NNT 365 382 428 17 104.6 46 112.04 2 Kê hoạc kiểm tra NNT 76 90 100 14 118.4 10 111.11 3 Tỷ trọng (2/1) % 20,83 23,48 23,38 (Nguồn: Chi cục Thuế huyện Tĩnh Gia ) Qua bảng số liệu trên cho thấy kế hoạch kiểm tra không ngừng tăng lên về số lượng doanh nghiệp. Nếu như trong năm 2011 là 76 doanh nghiệp trong kế hoạch kiểm tra thì đến năm 2012 con số này là 90 doanh nghiệp. Tỷ trọng các doanh nghiệp được kiểm tra trong tổng số các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 53 huyện Tĩnh Gia tăng lên đáng kể, tương ứng với năm 2011 là 20,83%, năm 2012 là 23,48% và năm 2013 là 23,38%. Nguyên nhân của việc tăng số lượng và tỉ trọng kiểm tra các