Luận văn Nghiên cứu áp dụng sản xuất sạch hơn cho công ty cổ phần kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam

o thời gian hấp ngắn,áp lực hơi ngắn do thiếu nước, lò hơi sẽ làm vắt mì xốp,sợi mì bở. Biện pháp khắc phục:Giảm vận tốc của băng chuyển để tăng thời gian hấp hoặc thêm nước vào lò hơi để tăng áp lực hơi. -Lưới hấp hỏng do hỏng bạc đản,lưới bị cạ thùng hấp -Thổi nguội:sau khi ra khỏi buồn hấp, sợi mì được quạt gió thổi nguội,để giảm nhiệt độ xuống đồng thời làm khô sợi mì ,tạo điều kiện thuận lợi cho các công đoạn sau. 2.6.Cắt định lượng: a.Mục đích: - Đảm bảo đúng khối lượng sản phẩm - Chiều dài sợi mì đùng qui định b.Yêu cầu -Tuy theotrọng lượng của mì thành phẩm mà ta có kích thước của các khối mì khác nhau từ 20-25cm - Chiều dài và trọng lượng của sơi mì sau khi cắt phải đồng đều đúng tiêu chuẩn qui định c.Cách tiến hành: -Mì sau khi thổi nguội theo băng chuyền đến dao cắt định hướng.Dao cắt chuyển động tạo thành hướng theo chiều vuông góc với băng tải và cắt mì thành các đoạn bằng nhau,có thể điều chỉnh tốc độ của dao cắt theo từng loại mì từ 30-40 vòng/ phút có các đoạn mì có kích thước từ 20-25 2.7.Nhúng nước lèo: a.Mục đích: -Tạo hương vị đặt trưng cho sản phẩm -Tạo cho sợi mì có chất lượng cao hơn b.Yêu cầu : -Nước lèo phải nhấm đều trong vắt mì -Sau khi qua nước lèo,sợi mì phải mền mại,không bị biến dạng c.Cách tiến hành: -Sau khi hấp và thổi nguội sợi mì trở nên háo nước ,lợi dụng đều này người ta đưa sợi mì qua dung dịch có các chất phụ gia trong thời gian 15-20 giây để tăng vị ngọt,mặn cho thích hợp. -Sau khi nhún nước lèo, vắt mì được thổi ráo sau đó được gập đôi lại đưa vào khuôn. Nhược: +Chất lượng không đều(dầu thì đậm đà sau thì nhạc) +Nguy hiểm (thiết bị hở…) +Không vệ sinh(ruồi) -Để khắc phục người ta dùng phương pháp phun +Chất lượng dịch phun đều +Không bị nhiễm bẩn. 2.8.Xếp khuôn: a.Mục đích: Tạo hình dáng kích thước cho vắt mì. b.Yêu cầu : Vắt mì vuông vứt đều. Sợi mì bóng lên làm dầu dễ len vào khi chiên c.Cách tiến hành: Mì sau khi vắt được vào khuôn.Tại vị tria này người công nhân dung tay điều cho vắt mì nằm gọn trong khuôn để chủng bị chiên. d.Kích thước của chén: +Chiều rộng khoảng 9,5cm + Chiều dài khoảng 11,3cm 2.9.Chiên: a.Mục đích : Nhằm thuận lợi cho quá trình bảo quản mì (do quá trình chiên đã tiêu diệt phần lớn vi sinh vật, loại bớt nước)- Thay thế một phần nước bằng một lượng chất béo thích hợp nhắm làm tăng giá trị dinh dưỡng tạo màu, mùi thơm, vị đặc trưng cho vắt mì. b.Yêu cầu của vắt mì: - Vắt mì sau khi chiên có độ ẩm <4,5% - Màu vàng đều, không có đốm trắng quá 2 cm, mì không cháy khét, gãy nát, không có mùi vị lạ. -- Hàm lượng chất béo tăng, có mùi vị đặc trưng của mì ăn liền. c.Cách tiến hành : - Quá trình chiên được tiến hành liên tục, băng tải khuôn mì vừa đi vào chảo chiên liền được băng tải nắp khuôn tương tự đậy lại để cố định vắt mì trong quá trình chiên. Vắt mì đi qua dầu chiên có nhiệt độ từ 150-179 độ C trong thời gian 125-130 giây. d.Các biến đổi xảy ra trong quá trình chiên vắt mì: -Giai đoạn 1: Nhiệt độ của mì thấp hơn so với nhiệt độ của dầu rán, trong mì có sự tăng nhiệt độ hướng tới cân bằng nhiệt độ đầu. Ở giai đoạn này bề mặt ngoài trạng thái của vắt mì chưa có sự biến đổi lớn lắm nhưng bên trong dưới tác dụng của nhiệt độ cao có sự thay đổi, dầu bắt đầu thấm vào bên trong sợi mì. -Giai đoạn 2: Thể tích của sợi mì tăng do tinh bột trương nở, nước trong mì bắt đầu bay hơi và dầu từ bên ngoài thấm vào mạnh hơn trong các sợi mì. Do bị mất nước nên  ở cuối thời kì này thể tích của mì giảm xuống. -Giai đoạn 3 : Giai đoạn này xảy ra mạnh me ự bay hơi nước làm cho hình dạng sợi mì giảm xuống tạo nên những khoảng trống mới cho dầu thấm vào nhiều hơn. -Giai đoạn 4 Hình dạng của sản phẩm biến đổi sâu sắc. Các chất bị phân hủy làm cho sản phẩm trở nên khô, cứng (giòn). Giai đoạn này sảy ra nhiều biến đổi về tính chất hóa học:+ Đường: đường có sẵn trong mì cùng với lượng đường do dextrin tạo ra sẽ bị giảm do tham gia phản ứng caramel, maillard:   Đường khử + acid amin  -> mailanoit (có màu, mùi đặc trưng)   Đường -> (t0) các sản phẩm caramel+ Protid: hàm lượng chung không đổi nhưng đối với từng dạng protid riêng biệt có sự thay đổi ít nhiều về số lượng.+ Chất béo: Hàm lượng chất béo tăng nhiều so với ban đầu do dầu ngấm vào. e.Yêu cầu kĩ thuật chiên: - Nhiệt độ chiên: 150-170 độ C- Thời gian chiên: 125-128 giây- Dùng dầu shorterning để chiên (vì nhiệt độ sôi cao hơn dầu -> rút ngắn thời gian, sau khi chiên tạo sự khô ráo cho 2.10.Làm nguội: a.Mục đính: Sau hi chiên, mì theo băng tải vận chuyển theo hướng lên cao để thu hồi lượng dầu hư trong mì và tiếp tục đưa cào hệ thống thổi nguội để hạ nhiệt độ của vắt mì đến nhiệt độ môi trường. Ngoài ra giai đoạn thổi nguội này còn có tác dụng làm khô dầu trên vắt mì, kéo dài thời gian bảo quản. b.Yêu cầu: - Đảm bảo nhiệt độ của vắt mì ở nhiệt độ tương đương nhiệt độ môi trường - Bề mặt vắt mì khô, ráo c.Cách thực hiện: - Mì sau khi chiên được băng tải chuyển qua khu vực làm nguội, ở đây dùng các quạt có công suất cao để quạt. Mì đi trên băng truyền qua các quạt thổi và làm nguội. 2. 11.Phân loại bao gói : Trước khi bao gói, sản phẩm cần phải được kiểm tra và phân loại, loại bỏ những vắt mì không đạt tiêu chuẩn (bể vụn, cháy khét, vàng không đều, không đúng trọng lượng…). Đưa vắt mì đạt chuyển qua đóng gói. a.mục đích của bao gói : - Mục đích bảo quản:         + Tránh vắt mì hút ẩm từ không khí.          + Hạn chế sự xâm nhập của vi sinh vật.     -   Hoàn thiện sản phẩm: tăng giá trị cảm quan cho sản phẩm     -   Thuận tiện cho vận chuyển b.Yêu cầu :  - Gói mì phải đẹp, ghi rõ hạn sử dụng và trọng lượng trên bao bì.     - Bao bì không được bong tróc ở các mối ghép, không bị ẩm ướt để vắt mì bên trong tiếp xúc với oxi không khí trong thời gian bảo quản. c.Cách tiến hành :      - Gói bột nêm: được phối trộn theo công thức thích hợp cho từng loại mì, gồm các nguyên liệu chủ yếu sau: bột ngọt, muối, tiêu, hành, ngò,tỏi, ớt, củ cải,… được trộn đều dưới dạng bột khô, sau đó định lượng và đóng thành từng gói nhỏ khoảng 3g     - Gói dầu sa tế: nếu nấu bằng dầu tinh luyện (dầu,mè) với các gia vị khác nhau như: bột ớt, ngũ vị hương, tỏi khô, sau đó lược lấy phần dầu , định lượng và đóng gói thành từng gói nhỏ khoảng 2g.Quá trình bao gói được thực hiện bởi thiết bị đóng gói tự động.     -Có hai loại bao bì thường sử dụng: giấy kiếng và giấy kraft        + Giấy kiếng: thời gian bảo quản 6 tháng        + Giấy kraft: thời gian bảo quản 3 thángSau khi đóng gói mì được xếp vào thùng, thường có 3 loại thùng 30, 50, 100 gói/ thùng. II.Các chỉ tiêu về chất lượng sản phẩm: 1.Chỉ tiêu về cảm quan a.Yêu cầu về sản phẩm: :-   Vắt mì trước khi nấu: nguyên vẹn, đều đặn, sợi mì bong đều, không có khuyết tật đáng kể.     -    Mì sau khi nấu: cho nước sôi vào, sau 4 phút sợi mì dai đặc trưng, sau 8 phút sợi mì trương nở không đáng kể. b.Trạng thái : Màu vàng đặc trưng cả hai mặt, cho phép một mặt hơi đậm c.Mùi vị: -   Vắt mì khô: mùi thơm đặc trưng không có mùi hôi, ôi, khét hay lạ mùi     -   Nước mì: mùi thơm, béo đặc trưng của mì và gia vị có vị ngọt, không có vị lạ. 2.Các chỉ tiêu về hóa lý: -   Hàm lượng Protein, tính theo % chất khô, không nhỏ hơn 10% -   Độ ẩm ≤ 5% -   Hàm lượng chất béo: 15÷20% (tính theo % chất khô) -   Hàm lượng nitơ tổng số của gói gia vị: ≤ 2% -   Hàm lượng NaCl trong vắt mì: ≤4% -   Hàm lượng tro không tan trong HCl: ≤ 0,1% -   Độ acid, số mg KOH dùng chuẩn 1g mẫu thử: ≤2% -   Chỉ số peroxit, số mg Na2S2O3 0,002N dùng chuẩn 1g mẫu thử  + Trong vắt mì: ≤0,4% + Trong dầu sa tế: ≤0,5% IV.Phân tích nguyên nhân vàCác khả năng giảm thiểu ô nhiểm chất thải trong ản xuất mì . 1.Các khả năng có thể gây ra chất thải và cách hạn chế a. Mì hỏng sau khâu hấp Nguyên nhân: Dao cắt không qua tất cả các vắt mì Mì không được xếp vào một cách thích hợp hoặc không được đưa vào đúng Mép của tấm bột địch vào băng chuyền (do thiết bị mới) Giải pháp: Thường xuyên bảo dưỡng thiết bị Ghi lại, theo dõi bảo dưỡng, kể cả nguyên nhân của việc sửa chữa. b Hàm lượng dầu trong mì cao: Nguyên nhân: Nhiệt độ chiên Tốc độ khuấy trộn, tuần hoàn dầu trong chảo Độ ẩm của mì trước chảo chiên Nhiệt độ sự thay đổi nhiệt độ trong chảo chiên Giải pháp: Giảm nhiệt độ chiên sẽ giảm được hàm lượng dầu trong vắt mì Giảm sự khuấy trộn dầu nóng trong chảo chiên Giảm hàm lượng ẩm của mì trước khi cho vào chiên Kiểm soát, tiến hành thí nghiệm để biết được ảnh hưởng của sự thay đổi nhiệt độ trong chảo c.Mì gãy nhiều; Nguyên nhân: Lắc các khuôn mì quá mạnh Các khuôn đựng mì thiết kế cho gói mì 80g. các gói mì 60 – 70g dễ bị vở khio lắc. Giải pháp: Lắc nhẹ hơn đối với gói mì trọng lượng 80g Các gói mì có khối lượng 60-70g thì không phải lắc d. Mì sau chiên chuyển tới băng tải tiếp theo tổn thất nhiều: Nguyên nhân: Băng chuyền dài Giải pháp Giảm khoảng cách giữa các băng chuyền e. Lượng mì vụn sau đóng gói cao; Nguyên nhân: -Thiết bị cắt không tách 100% các bao gói mì -Đôi khi lớp lastic quá dày để có thể hàn kín tốt -Vật liệu bao gói bị nhăn trong khi hàn kín vì nhiệt độ cao quá hoặc đưa gói mì vào chưa chính xác - Hàn kín bao gói chưa tốt do nhiệt độ hàn thấp Giải pháp: - Ghi chép theo dõi các lần sử chữa, bảo dưỡng máy đóng gói, tìm nguyên nhân hư hỏng để có kế hoạch bảo dưỡng thiết bị phòng ngừa hỏng máy trong sản xuất - Lắp thiết bị kiểm soát nhiệt độ ở máy hàn plastic - lắp đặt máy đóng gói mới f.Tổn thất nhiệt từ chảo chiên: Nguyên nhân: - Lớp bảo ôn dưới chảo mỏng - Tiếp xúc trực tiếp giữa khung và chảo chiên - Phần trên và ống thoát nhiệt ở trên chảo chiên không được bảo ôn - Hơi và hơi nước thoát ra ngoài theo ống khói - Không có nấp ở thùng lọc dầu tuần hoàn lại chảo chiê - Nhiệt độ đi cùng mì ở, băng truyền ở cuối chảo Giải pháp: -Tăng độ dày của lớp bảo ôn ở những nơi có t -Thêm lớp bảo ôn ở giữa khung và lớp nhôm quay xung quanh -Làm nắp đậy thùng lọc dầu -Thu hồi nhiệt từ hơi nước thoát ra - Bảo ôn phần trên ống hút ở chảo chiên với lớp bảo ôn dầy 50 – 100 mm CHƯƠNG 4 AÙP DUÏNG SAÛN XUAÁT SAÏCH HÔN TAÏI COÂNG TY VIFON —&– I.ÑAØO TAÏO NHAÂN LÖÏC SXSH TRONG COÂNG TY 1.Thaønh Laäp Ñoäi SXSH : Ñoäi SXSH laø löïc löôïng then choát, nhaân toá quan troïng trong quaù trình trieån khai aùp duïng SXSH taïi coâng ty. Vì vaäy thaønh laäp ñoäi SXSH laø vieäc laøm ñaàu tieân khi baét ñaàu thöïc hieän SXSH. Baûng 7. Caùc boä phaän tham gia trong ñoäi SXSH cuûa coâng ty STT Boä phaän tham gia Chöùc vuï Vai troø 1 Caáp laõnh ñaïo Phoù Toång Giaùm Ñoác Xeùt duyeät caùc ñeà xuaát 2 Phoøng kyõ thuaät Phoù phaân xöôûng cô ñieän Cung caáp thoâng tin vaø toång hôïp caùc soá lieäu veà loø hôi 3 Quaûn lyù phaân xöôûng saûn xuaát Phoù quaûn ñoác phaân xöôûng gaïo Toång hôïp caùc soá lieäu taïi phaân xöôûng gaïo Phoù quaûn ñoác phaân xöôûng mì Toång hôïp caùc soá lieäu taïi phaân xöôûng mì Phoù quaûn ñoác phaân xöôûng gia vò Toång hôïp caùc soá lieäu taïi phaân xöôûng gai vò 4 Phoøng nghieân cöùu vaø quaûn lyù chaát löôïng chaát löôïng Phoù phoøng Kieåm tra chaát löôïng caùc saûn phaåm 5 Phoøng keá hoaïch vaø cung öùng Phoù phoøng Ghi laïi caùc khoaûn ñaàu tö thieát bò, vaø tính toaùn lôïi ích mang laïi cho coâng ty qua SXSH 6 Boä phaän beân ngoaøi coâng ty Chuyeân gia SXSH Ñaøo taïo vaø tö vaán thöïc hieän SXSH Sinh vieân thöïc taäp Huyønh Thò Thuùy Haèng Tham gia theo doõi, ñaùnh gía SXSH taïi coâng ty Hình 11. Sô ñoà töông quan giöõa caùc boä phaän trong ñoäi SXSH cuûa coâng ty Xaùc ñònh troïng taâm ñaùnh giaù SXSH Laäp keá hoaïch trieån khai SXSH Hoã trôï thöïc hieän vaø xem xeùt caùc giaûi phaùp SXSH Hoã trôï thoâng tin tình hình hoaït ñoäng cuûa coâng ty Xeùt duyeät, chæ ñaïo thöïc hieän SXSH Ñeà xuaát caùc cô hoäi SXSH Chuyeân gia SXSH Caáp laõnh ñaïo (phoù toång giaùm ñoác) Ñaïi dieän caùc phaân xöôûng Phoù phoøng keá hoaïch - cung öùng Phoù phaân xöôûng cô ñieän Phoù phaân xöôûng mì Phoù phaân xöôûng gaïo Phoù phaân xöôûng gia vò 2.Ñaøo Taïo Veà Phöông Phaùp Thöïc Hieän SXSH: Ñeå quaù trình aùp duïng SXSH ñöôïc tieán haønh thuaän lôïi vaø hieäu quaû, thì ñoäi SXSH caàn phaûi ñöôïc trang bò vaø höôùng daãn caùch thöùc trieån khai aùp duïng SXSH cuï theå taïi coâng ty döôùi söï höôùng daãn cuûa caùc chuyeân gia SXSH Taïi coâng ty VIFON, noäi dung khoùa ñaøo taïo chuû yeáu höôùng daãn cho caùc thaønh vieân trong ñoäi veà phöông phaùp luaän ñaùnh giaù SXSH; caùch nhaän daïng caùc tieàm naêng tieát kieäm nguyeân vaät lieäu taïi coâng ty (tieàm naêng tieát kieäm nöôùc, daàu, ñieän). 3.Nhu Caàu Söû Duïng Nguyeân Vaät Lieäu – Naêng Löôïng Taïi Coâng Ty Baûng 8. Nhu caàu söû duïng nguyeân vaät lieäu – naêng löôïng taïi coâng ty STT Nguyeân vaät lieäu-naêng löôïng Ñôn vò Löôïng tieâu thuï naêm 2004 1 Boät mì Taán 16.000 2 Gaïo Taán 5.500 3 Daàu shortening Taán 4.000 4 Daàu tinh luyeän Taán 800 5 Ñöôøng Taán 400 6 Muoái Taán 600 7 Boät ngoït Taán 240 8 Daàu FO Taán 9.603 9 Nöôùc m3 1.260.000 10 Ñieän KW 840.000 4.Ñònh Möùc Söû Duïng Nguyeân Vaät Lieäu – Naêng Löôïng Caên cöù vaøo nhu caàu söû duïng nguyeân vaät lieäu – naêng löôïng saûn xuaát mì vaø toång saûn phaåm mì cuûa coâng ty (18.000 taán), coù theå suy ra ñònh möùc söû duïng nguyeân vaät lieäu vaø naêng löôïng ñeå saûn xuaát ra moät taán mì nhö sau: Baûng 9. Ñònh möùc söû duïng nguyeân vaät lieäu saûn xuaát 1 taán mì STT Nguyeân vaät lieäu – naêng löôïng söû duïng Ñôn vò tính Ñònh möùc 1 Boät mì Kg/Taán 888 2 Daàu shortening Kg/Taán 220 3 Daàu tinh luyeän Kg/Taán 44 4 Hoaït chaát CMC Kg/Taán 1 5 Muoái Kg/Taán 33 6 Ñöôøng Kg/Taán 22 7 Boät ngoït Kg/Taán 13 8 Daàu FO Kg/Taán 305 9 Ñieän KW/Taán 26 10 Thuøng carton Thuøng/Taán 395 11 Bao kieán goùi mì m2/Taán 630 II..XAÙC ÑÒNH TROÏNG TAÂM ÑAÙNH GIAÙ SXSH CHO COÂNG TY 1.Phaân Tích Vaø Ñaùnh Giaù Thöïc Traïng Söû Duïng Nguyeân Vaät Ty a.Thöïc traïng söû duïng nguyeân vaät lieäu trong saûn xuaát: Coâng ty chöa taän duïng vaø tuaàn hoaøn caùc nguyeân vaät lieäu rôi vaõi (boät mì, boat gaïo rôi vaõi); caùc pheá phaåm thaûi (caùc pheá phaåm mì, huû tieáu, phôû, beå, vuïn…) moät caùch hieäu quaû. Chöa nghieân cöùu taùi cheá, taän duïng caùc saûn phaåm loãi, beå vuïn thaønh caùc saûn phaåm khaùc coù ích, maø chæ thu gom vaø baùn cho caùc cô sôû cheá bieán thöùc aên gia suùc. b.Thöïc traïng söû duïng nöôùc: Coâng ty söû duïng nguoàn nöôùc ngaàm qua heä thoáng xöû lyù ñaït tieâu chuaån nöôùc caáp cho saûn xuaát, aên uoáng. Toång löôïng nöôùc söû duïng cuûa nhaø maùy khoaûng 3500 m3/ngaøy. Trong ñoù theo öôùc tính sô boä: + Nöôùc caáp cho sinh hoaït cuûa coâng nhaân vieân khoaûng: 200 m3/ngaøy + Nöôùc caáp cho saûn xuaát khoaûng: 300 m3/ngaøy + Nöôùc caáp cho loø hôi khoaûng: 500 m3/ngaøy + Löu löôïng nöôùc thaûi khoaûng: 1.000 – 1.200 m3/ngaøy Nhö vaäy neáu tính toång coäng löôïng nöôùc ñaàu ra cuûa nhaø maùy thì chæ khoaûng 2.200 m3/ngaøy, coøn 1.300m3/ngaøy chöa roõ nguyeân nhaân (coù theå do töôùi caây, veä sinh nhaø xöôûng thaát thoaùt). Theo öôùc tính cuûa caùc chuyeân gia SXSH thì vôùi qui moâ cuûa nhaø maùy thì toång löôïng nöôùc duøng cho hoaït ñoäng veä sinh nhaø xöôûng, thieát bò vaø töôùi caây toái ña chæ khoaûng 600m3/ngaøy, nhö vaäy vaãn coøn 700m3 /ngaøy bò thaát thoaùt. Nguyeân nhaân gaây thaát thoaùt coù theå do coâng nhaân söû duïng nöôùc veä sinh nhaø xöôûng, thieát bò vaø töôùi caây moät caùch raát laõng phí, hoaëc do roø ræ treân heä thoáng ñöôøng oáng daãn nöôùc cuûa nhaø maùy. Sô boä coù theå ñaùnh giaù tieàm naêng tieát kieäm nöôùc taïi coâng ty khoaûng 700 m3/ngaøy, öùng vôùi khoaûng 20% toång löôïng nöôùc caáp cuûa nhaø maùy. Moät soá tröôøng hôïp ñieån hình veà thöïc traïng söû duïng nöôùc chöa hôïp lyù, gaây nhieàu laõng phí taïi coâng ty, vôùi nhöõng nguyeân nhaân thuoäc veà khía caïnh quaûn lyù noäi vi, ñieån hình nhö vieäc söû duïng nöôùc taïi phaân xöôûng töông ôùt, coâng nhaân xay ôùt söû duïng nöôùc saïch cho coâng ñoaïn xay baèng moät voøi nöôùc khoâng coù van khoaù ôû ñaàu, voøi nöôùc khoâng ñöôïc khoaù laïi khi khoâng duøng nöôùc nöõa, laøm chaûy traøn treân neàn xöôûng gaây laõng phí nöôùc vaø khoâng ñaûm baûo veä sinh nhaø xöôûng. Hình 12. Hình taïi phaân xöôûng töông ôùt Hình 13. Hình coâng nhaân ñang söû duïng nöôùc saïch ñeå veä sinh hoá thu nöôùc thaûi c.Thöïc traïng söû duïng nhieân lieäu daàu FO Hieän nay, nhaø maùy coù ñeán 5 loø hôi (1 loø 15,5 taán, 1 loø 12,5 taán, 2 loø 10 taán vaø 1 loø 9,4 taán). Toång löôïng daàu FO söû duïng cho caùc loø hôi haøng thaùng raát cao khoaûng 800.000 – 1.100.000 lít töông ñöông vôùi soá tieàn khoaûng 13.5 tyû ñoàng/thaùng. Caùc noài hôi naøy ñöôïc ñaùnh giaù hoaït ñoäng raát hieäu quaû. Tuy nhieân vieäc kieåm soaùt hôi vaø vaän haønh caùc loø hôi naøy khoâng hieäu quaû, gaây thaát thoaùt hôi, hao phí löôïng daàu FO, caùc nguyeân nhaân gaây ra söï hao phí ñoù chuû yeáu laø do: Nhaø maùy khoâng kieåm soaùt ñöôïc löôïng nöôùc xaû ñaùy cuûa caùc noài hôi, chæ xaû theo kinh nghieäm (taïi caùc van xaû ñaùy khoâng laép ñoàng hoà ño löôïng nöôùc xaû ñaùy). Khoâng laép coù ñoàng hoà ño hôi taïi ñaàu ra cuûa ñöôøng daãn hôi, taïi caùc phaân xöôûng saûn xuaát ñeå kieåm soaùt löôïng hôi. Heä thoáng ñöôøng oáng daãn hôi cuûa nhaø maùy chöa ñöôïc baûo oân toát, phaân boá chöa hôïp lyù, coøn choàng cheùo, ñöôøng truyeàn hôi daøi gaây hao phí hôi, khoù khaên cho vaán ñeà ñeàu chænh chính xaùc löôïng hôi caáp cho nhu caàu saûn xuaát, neân thöôøng caáp dö so nhu caàu caàn, gaây laõng phí hôi. Heä thoáng thu hoài nöôùc ngöng chöa trieät ñeå, chæ khoaûng 20% löôïng nöôùc ngöng ñöôïc thu hoài töø caùc coâng ñoaïn chieân mì, saáy saûn phaåm gaïo, coøn caùc coâng ñoaïn haáp mì, haáp saûn phaåm gaïo, naáu thòt haàm, thanh truøng nöôùc ñeàu khoâng ñöôïc thu hoài maø thaûi boû vaøo heä thoáng thu gom nöôùc thaûi chung cuûa nhaø maùy. Roø ræ hôi taïi moät soá van hôi, co noái vaø balong Coâng taùc baûo trì baûo döôõng, veä sinh loø hôi chöa toát Quaûn lyù noäi qui khoâng chaët cheõ, coâng nhaân lô laø trong quaù trình kieåm soaùt vaø vaän haønh loø hôi ñeå hôi thaát thoaùt maø khoâng quan taâm. Hình 14. Taïi khu loø hôi – roø ræ hôi taïi caùc van, coâng nhaân vaän haønh nguõ queân trong khi tröïc Hieän heä thoáng loø hôi cuûa nhaø maùy khoâng coù boä trao ñoåi nhieät ñeå thu hoài nhieät toån thaát qua khoùi loø. Nhieät ñoä khoùi thaûi thöôøng raát cao khoaûng 220 - 270oC, ñoái vôùi nhöõng loø hôi cuõ, nhieät ñoä cuûa khoùi thaûi coøn cao hôn (caùc loø hôi cuûa nhaø maùy ñeàu coù tuoåi thoï treân 10 naêm). Theo öôùc tính thì nhieät ñoä khoùi thaûi hieän taïi khoaûng 250oC, ñieàu naøy cho thaáy nhieät toån thaát qua khoùi loø raát nhieàu. Theo ñaùnh giaù sô boä chæ caàn nhaø maùy taêng cöôøng quaûn lyù vaø kieåm soaùt löôïng hôi thaát thoaùt toát hôn baèng caùch ñieàu chænh vaø söûa chöõa laïi caùc van hôi bò roø ræ thì cô hoäi tieát kieäm nhieân lieäu daàu FO raát lôùn. Chæ xeùt nguyeân nhaân roø ræ hôi treân caû heä thoáng ñöôøng oáng daãn vaø neáu cho löôïng hôi thaát thoaùt moãi giôø laø 2kg thì löôïng daàu thaát thoaùt töông ñöông laø 1.440 lít/thaùng, töông öùng vôùi khoaûng 11520.000 ñoàng/thaùng (hieäu suaát loø hôi laø 75%, giaù daàu FO 15000 ñoàng/lít). Löôïng daàu FO tieát kieäm ñöôïc seõ raát lôùn neáu nhaø maùy tieán haønh caùc giaûi phaùp kieåm soaùt hoaït ñoäng cuûa loø hôi; tuaàn hoaøn hôi vaø boïc caùch nhieät heä thoáng ñöôøng oáng daãn hôi toát hôn. d.Hieän traïng söû duïng naêng löôïng ñieän Nhaø maùy söû duïng ñieän töø maïng löôùi ñieän quoác gia vaø heä thoáng maùy phaùt ñieän döï phoøng cuûa coâng ty. Toång coâng suaát tieâu thuï ñieän khoaûng 1.250KV/A/ngaøy ñeâm. Taïi moät soá phaân xöôûng saûn xuaát, vaán ñeà thoâng thoaùng, aùnh saùng chöa toát neân söû duïng nhieàu quaït laøm maùt vaø ñeøn chieáu saùng khoâng caàn thieát, gaây laõng phí. Caùc maùy moùc, baêng truyeàn thöôøng hoaït ñoäng trong ñieàu kieän non taûi giöõa caùc ca saûn xuaát trong giôø aên cuûa coâng nhaân (do nhaø maùy hoaït ñoäng lieân tuïc 3 ca, vaø coâng nhaân chæ thay phieân nhau aên uoáng trong ca saûn xuaát). Theo ñaùnh giaù cuûa caùc chuyeân gia SXSH thì coâng ty coù nhieàu tieàm naêng tieát kieäm ñieän. 2.Choïn Troïng Taâm Ñaùnh Giaù SXSH Cho Coâng Ty: Döïa treân caùc phaân tích vaø ñaùnh giaù veà thöïc traïng söû duïng nguyeân vaät lieäu – naêng löôïng taïi coâng ty vôùi thôøi gian vaø phaïm vi cho pheùp cuûa luaän vaên, ñeà taøi choïn troïng taâm ñaùnh giaù SXSH cho coâng ty laø: Giaûm löôïng daàu FO söû duïng, cuõng nhö giaûm thieåu taûi löôïng khí thaûi cho coâng ty. Giaûm thieåu löôïng nöôùc söû duïng vaø löôïng nöôùc thaûi xöû lyù cho coâng ty. Giaûm toån thaát nguyeân vaät lieäu trong saûn xuaát (mì vaø caùc saûn phaåm gaïo) cuûa coâng ty (ñaây laø hai daây chuyeàn coù nhieàu coâng ñoaïn gaây laõng phí, taïo ra nhieàu chaát thaûi nhaát). Giaûm chi phí saûn xuaát, caûi thieän moâi tröôøng lao ñoäng cuûa coâng ty. III.THIEÁT LAÄP CAÂN BAÈNG VAÄT CHAÁT Caân baèng vaät chaát laø tính toaùn caân baèng nguyeân vaät lieäu – naêng löôïng ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa quaù trình saûn xuaát cuûa coâng ty, ñeå töø ñoù bieát vaø ñònh löôïng moät caùch töông ñoái löôïng nguyeân vaät – naêng löôïng bò thaát thoaùt trong quaù trình vaän haønh, saûn xuaát cuûa nhaø maùy. Do thôøi gian ngaén neân luaän vaên chæ caân baèng vaät lieäu chi tieát cho daây truyeàn saûn xuaát mì aên lieàn vaø chæ thieát laäp cô sôû caân baèng hôi vaø caân baèng nöôùc döïa vaøo hieän traïng thöïc teá cuûa coâng ty. Cô sôû caân baèng nguyeân vaät lieäu döïa vaøo nguyeân lyù “toång ñaàu vaøo = toång ñaàu ra + thaát thoaùt”. Caùch caân baèng cuï theå nhö sau 1.Caân Baèng Vaät Chaát Cho Phaân Xöôûng Mì : Tính toaùn caân baèng vaät lieäu cho 1 taán mì thaønh phaåm (troïng löôïng moãi goùi mì laø 85g). Caùch tính toaùn chi tieát ñöôïc ñính keøm phuï luïc 6. Caùc keát quaû tính toaùn caân baèng cho töøng coâng ñoaïn ñöôïc toùm taét trong baûng sau: Baûng 10. Baûng toùm taét caùc keát quaû caân baèng vaät lieäu cho 1 taán mì troïng löôïng 85g Coâng ñoaïn Nguyeân lieäu ñaàu vaøo Nguyeân lieäu ñaàu ra Doøng thaûi Teân nguyeân lieäu Soá löôïng Baùn thaønh phaåm Soá löôïng Nhaøo troän (G1) Boät mì Nöôùc Phuï gia 869 (kg) 391 lit 67 (kg) Boät troän 1.327(kg) Boät nguyeân lieäu rôi vaõi thaát thoaùt : 19kg Boät troän thaát thoùat: 7kg Caùn, caét sôïi Boät ñaõ nhaøo 1320(kg) Mì sau khi caét sôïi 1312 (kg) Boät troän thaát thoùat: 8kg Haáp – caét ñoaïn - Sôïi mì - Hôi - Hôi nöôùc ngaám vaøo mì 1312(kg) 115(kg) Mì sau haáp 1427 (kg) - Mì vuïn (khoâng xaùc ñònh) Töôùi nöôùc leøo - Mì caét ñoaïn - Löôïng nöôùc thaám vaøo mì 1427(kg) 52(kg) Mì thaám nöôùc leøo 1479 (kg) Nöôùc leøo thaát thoaùt: 0.416kg Chieân mì Vaét mì trong khuoân Daàu shortening 1479(kg) 200(kg) Vaét mì sau chieân 1011.11 (kg) Löôïng mì hao huït sau chieân: 10.11kg Mì chaùy (chöa xaùc ñònh) Daàu shortening hao huït (do thaát thoaùt vaø thaûi boû): 63.5kg Nhieät ñoä thaát thoaùt beà maët chaûo chieân Kieåm tra chaát löôïng Vaét mì sau chieân vaø laøm nguoäi 1.001 (kg) Mì ñaït yeâu caàu 953 (kg) Saûn phaåm khoâng ñaït yeâu caàu (keå caû mì vuïn): 48kg Ñoùng goùi Mì ñaït yeâu caàu Löôïng goùi neâm -sateá Bao bì – thuøng 953(kg) 47(kg) Mì thaønh phaåm 1000 (kg) Löôïng bao bì hö hoûng (chöa xaùc ñònh) Keát quaû tính toaùn caân baèng vaät lieäu cho 1 taán mì thaønh phaåm (vôùi troïng löôïng moãi goùi mì laø 85g) ñöôïc bieåu dieãn cuï theå trong sô ñoà sau: Boät mì nguyeân lieäu: 869kg Nöôùc duøng: 391lít Hoùa chaát phuï gia: 67kg Nöôùc leøo töôùi mì: 52.416kg: Daàu shortening: 200kg Ñieän 26kw 1 TAÁN MÌ (85g/goùi) Mì thaønh phaåm: 1 taán Toång khoái löôïng boät mì thaát thoùat: 28kg/1taán mì thaønh phaåm ~ 3.2% Daàu shortening thaát thoaùt + thaûi boû: 63.5kg Nöôùc leøo thaát thoaùt: 0.416kg Hình 15. Sô ñoà keát quaû caân baêng vaät lieäu cho 1 taán mì thaønh phaåm Nhaän xeùt keát quaû caân baèng Trong qui trình saûn xuaát mì löôïng nöôùc söû duïng cho saûn xuaát mì khoâng nhieàu neân söï hao phí nöôùc taïi ñaây chuû yeáu laø nöôùc duøng cho veä sinh thieát bò vaø nhaø xöôûng. Thaønh phaàn nöôùc thaûi taïi phaân xöôûng mì chöùa haøm löôïng chaát höõu cô vaø daàu môû cao do nguyeân lieäu boät mì, daàu chieân thaát thoaùt vaøo doøng thaûi. Theo keát quaû caân baèng treân thì khoái löôïng boät nguyeân lieäu thaát thoaùt vaøo doøng thaûi laø 3,2%. Neáu nhö sau khi aùp duïng SXSH löôïng boät thaát thoaùt naøy giaûm chæ 0,5% / 1 taán saûn phaåm thì nhaø maùy coù theå tieát kieäm ñöôïc khoaûng 80 taán boät/naêm. Sô boä coù theå nhaän thaáy cô hoäi tieát kieäm nguyeân lieäu boät mì vaø daàu thaûi taïi phaân xöôûng mì laø raát lôùn. LOØ HÔI - Ñieän naêng (cho bôm, quaït) - Khoâng khí - Nhieân lieäu - Nöôùc caáp Hôi nöôùc duøng cho saû