Luận văn Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học, sinh thái của sâu đục thân ngô ostrinia furnacalis guenée và biện pháp phòng chống vụ đông 2009 và hè thu 2010 tại Gia Lâm - Hà Nội

+ + + + - + + + + Bộ cá n h ñ ểu – H O M O PT ER A 9 R ệp n gô Rh o pa lo sip hu m m a id is (F itc h) A ph id id ae - - + + + + - + + + 10 R ầy x an h ñu ôi ñe n Ne ph o te tt ix vi re sc en s (D ist an t) Ci ca de lli da e - + + + - - + + Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 3 1 M ứ c ñộ ph ổ bi ến (th án g) V ụ ð ôn g 20 09 V ụ hè th u 20 10 TT Tê n V iệ t N a m Tê n kh o a họ c Bộ /h ọ 9 10 11 12 7 8 9 Bộ cá n h cứ n g – C O LE O PT ER A 11 Án h ki m n âu v àn g Au la co ph o ra sp . Ch ry so m el id ae - + - - - - - Bộ cá n h v ẩy – LE PI D O PT ER A 12 Sâ u ñụ c th ân n gô O st rin ia fun a ca lis (G u en ee ) Py ra lid ae + + + + + + + - + + + + + + 13 Sâ u cắ n lá n gô M yt hi m n a lo re yi (D u po ch el ) N o ct u id ae + + + + - + + + 14 Sâ u x an h H el ic o ve rp a a rm ig er a (H u bn er ) N o ct u id ae + + + + + + - + + + 15 Sâ u x ám Ag ro tis yp sil o n (H u fn ag el ) N o ct u id ae + + + - - + + + - 16 Sâ u kh o an g Sp o do pt er a lit u ra Fa br ic iu s N o ct u id ae + + + + - - + + 17 Sâ u ño x an h Pl u sia sp . N o ct u id ae - + + + + + + + + 18 Sâ u ró m ch ỉ ñ ỏ Eu pr o ct is sp . Ly m an tr id ae + + + + + + - + + + G hi ch ú: “ - ” K hô n g x u ất hi ện ; " + " R ất ít x u ất hi ện : (T ần su ất xu ất hi ện < 25 % ); " + + " Ít x u ất hi ện : (T ần su ất xu ất hi ện 25 % - 50 % ); " + + + " X u ất hi ện tr u n g bì n h: (T ần su ất xu ất hi ện 51 % - 75 % ); " + + + + " X u ất hi ện n hi ều : (T ần su ất xu ất hi ện > 75 % ) Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........32 4.1.2 Thành phần thiên ñịch của các loài sâu hại ngô tại Gia Lâm, Hà Nội vụ ñông năm 2009 và hè thu năm 2010 ðồng thời với việc ñiều tra xác ñịnh thành phần sâu hại ngô tại Gia Lâm, Hà Nội, ñể có căn cứ cũng như cơ sở cho việc xây dựng, khuyến cáo các biện pháp phòng trừ hợp lý ñặc biệt là tận dụng tối ña quá trình ñấu tranh tự nhiên việc nghiên cứu xác ñịnh thành phần các loài thiên ñịch của các loài sâu hại trên cây ngô cũng ñược nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu ñược trình bày ở bảng 4.2 Qua bảng 4.2 cho thấy thành phần thiên ñịch bao gồm 18 loài thuộc 13 họ và 7 bộ khác nhau. Bộ cánh nửa (Hemiptera) có 3 loài chiếm 16,67% Bộ cánh cứng (Coleoptera) có 7 loài chiếm 38,89% Bộ cánh da (Dermaptera) có 1 loài chiếm 5,56% Bộ chuồn chuồn (Odonara) có 1 loài chiếm 5,56% Bộ bọ ngựa (Mantoptera) có 1 loài chiếm 5,56% Bộ 2 cánh (Diptera) có 2 loài chiếm 11,11% Bộ nhện lớn (Araneae) có 3 loài chiếm 16,67% Qua bảng thành phần trên ta thấy rằng trong 7 bộ thì có bộ cánh cứng là có số lượng nhiều nhất chiếm 38,89%, ñây là các loài thiên ñịch chủ yếu ăn rệp. Nhưng mức ñộ phổ biến của chúng từ ít ñến trung bình. Còn những loài thiên ñịch khác như chuồn chuồn kim, bọ ngựa, hay các loại bọ xít bắt mồi cũng có xuất hiện nhưng ít. Ở trên ñồng ruộng tôi thấy rằng thiên ñịch có mặt phổ biến nhiều ñó là bọ ñuôi kìm và ruồi ký sinh sâu non ñục thân ngô. Mức ñộ phổ biến của các loài thiên ñịch cũng có sự khác nhau như mức ñộ xuất hiện của các loài sâu hại. Giai ñoạn giữa mỗi vụ thì mức ñộ xuất hiện của các loài thiên ñịch có nhiều hơn. Ruồi ký sinh sâu ñục thân ngô (Lydella thompsoni Herting): Sự xuất hiện của ruồi ký sinh sâu ñục thân ngô ñồng hành cùng với sự xuất hiện của sâu ñục thân ngô. Khi mật ñộ sâu ñục thân xuất hiện nhiều thì mật ñộ ruồi ký Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........33 sinh cũng tăng theo. Ruồi ký sinh trên sâu ñục thân ngô thường xuất hiện với mật ñộ nhiều hơn khi cây ngô ở giai ñoạn 7 – 9 lá trở ñi cho ñến khi trỗ cờ và chin sáp, quy luật này cũng phù hợp với sự xuất hiện của sâu ñục thân. Hình 4.1: Triệu chứng gây hại của sâu ñục thân ngô Nguồn: ðặng Xuân Hưng Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 3 4 Bả n g 4. 2: Th àn h ph ần th iê n ñ ịc h sâ u hạ i n gô v ụ ñô n g 20 09 v à v ụ hè th u 20 10 tạ i G ia Lâ m , H à N ội M ứ c ñộ ph ổ bi ến th án g V ụ ñ ôn g 20 09 V ụ hè th u 20 10 ST T Tê n V iệ t N a m Tê n kh o a họ c Bộ /h ọ V ật ch ủ /v ật m ồi 9 10 11 12 7 8 9 Bộ ch u ồn ch u ồn – O D O N A TA 1 Ch u ồn ch u ồn ki m Ag rio cn em is sp . C o en a gr io n id a e R ầy + + + + + - + + + Bộ bọ n gự a – M A N TO PT ER A 2 B ọ n gự a x an h M a n tis re lig io ra Li n n e M a n tid a e R ệp , R ầy - + + + + - + + + Bộ cá n h da – D ER M A PT ER A 3 B ọ ñu ôi kì m Eu bo re lli a st a li D o hr n C a rc in o ph o ri da e Sâ u n o n bộ cá n h v ẩy + + + + + + + - + + Bộ cá n h n ử a – H EM IP TE R A 4 B ọ x ít bắ t m ồi Co ra n u s sp R ed u v iid a e Sâ u n o n bộ cá n h v ẩy + + + + + + - - + 5 B ọ x ít ñỏ bắ t m ồi Sy ca n u s sp R ed u v iid a e Sâ u n o n bộ cá n h v ẩy + + + + + - - + 6 B ọ x ít ho a bắ t m ồi Eo ca u th ec o n a fur ce lla ta Pe n ta to m id a e Sâ u n o n bộ cá n h v ẩy + + + + + + + + - + + Bộ cá n h cứ n g – C O LE O PT ER A 7 B ọ rù a ñỏ M ic ra sp is di sc o lo r Fa b. C o cc in el lid a e R ệp , rầ y, B ọ tr ĩ + + + + + + + + - + + 8 B ọ rù a 8 ch ấm H a rm o n ia o ct o m a cu la ta F. C o cc in el lid a e R ệp v à rầ y + + + + + + + - + + 9 B ọ rù a 6 ch ấm M en o ch ilu s se rm a cu la tu s Fa b. C o cc in el lid a e R ệp v à rầ y + + + + + - - + Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 3 5 M ứ c ñộ ph ổ bi ến th án g V ụ ñ ôn g 20 09 V ụ hè th u 20 10 ST T Tê n V iệ t N a m Tê n kh o a họ c Bộ /h ọ V ật ch ủ /v ật m ồi 9 10 11 12 7 8 9 10 Bọ rù a ch ữ nh ân Co cc in ell a tr a ns ve rs alu s Fa b. C o cc in el lid a e R ệp v à rầ y + + + + + + + + - - + 11 B ọ rù a 2 m án g ñỏ Le m n ia bi pg ia ta Sw ar tz C o cc in el lid a e R ệp v à rầ y - + + + + + - - + 12 B ọ cá n h cộ c Pe a de ru s fus ci pe s Cu rt . St a ph ili da e R ệp v à rầ y - + + + + - + + 13 B ọ 3 kh o an g 4 ch ấm tr án g St en o lo ph u s qu in qu ep u st u la tu s W ie d. C a ra bi da e B ọ tr ĩ, rầ y - + + + + + + + + + - + Bộ 2 cá n h – D IP TE R A 14 R u ồi ăn rệ p Is ch o do n sc u te lla ri s Fa b. Sy rp hi da e Ấ u tr ùn g rệ p - + + + + - + + 15 R u ồi ký sin h Ly de lla th o m ps o n i H er tin g Ta ch in id a e Sâ u n o n ñụ c th ân n gô - + + + + + - + + Bộ n hệ n lớ n – A R A N EA E 16 N hệ n só i Ly co sa ps eu do a n n u la ta (B o es st r) Ly co sid a e Sâ u n o n bộ cá n h v ẩy , rầ y - + + + + - + + 17 N hệ n lin h m iê u O xy o pe s jav a n u s. O x yo pi da e Sâ u n o n bộ cá n h v ẩy - + + + + + - + + 18 N hệ n ch ân dà i Te st a gn a th a jav a n a (T ho re ll) Te tr a gn a th id a e Sâ u n o n bộ cá n h v ẩy , rầ y - + + + + + + - + Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........36 Âu trùng (giòi) ruồi ký sinh (Lydella thompsoni Herting) Nhộng ruồi ký sinh (Lydella thompsoni Herting) Trưởng thành ruồi cái Trưởng thành ruồi ñực Hoạt ñộng giao phối của trưởng thành ruồi (L. thompsoni H.) ký sinh sâu ñục thân ngô Hoạt ñộng của trưởng thành cái (L. thompsoni H.) ngoài ñồng ruộng Hình 4.2a: Ảnh các phát dục của ruồi ký sinh (Lydella thompsoni Herting) Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........37 4.2 Diễn biến mật ñộ và tỷ lệ hại sâu ñục thân ngô và tỷ lệ ký sinh tại Gia Lâm, Hà Nội Sâu ñục thân ngô là một trong năm loài sâu hại chính trên cây ngô. Sâu gây hại từ khi giai ñoạn cây con tới khi thu hoạch. Tác hại của sâu ñục thân tuỳ thuộc vào tuổi sâu và thời kỳ sinh trưởng của cây. Sâu tuổi nhỏ thường gặm ăn thịt lá nõn hoặc cắn xuyên thủng lá nõn làm cho lá không bật ra khỏi ngọn hoặc giảm diện tích quang hợp, ở thời kỳ ngô tung cờ, phun râu sâu có thể ăn vào bao cờ và ñục vào thân làm gẫy cờ ảnh hưởng tới quá trình thụ phấn, thụ tinh và ảnh hưởng tới năng suất của quá trình sản xuất ngô. Ngoài ra sâu có thể ñục vào bắp làm giảm năng suất cũng như chất lượng sản phẩm. Theo dõi diễn biến mật ñộ sâu hại trên ñồng ruộng bên cạnh việc giúp ích cho việc lựa chọn biện pháp phòng trừ cũng như triển khai các biện pháp phòng trừ cụ thể một cách có hiệu quả hơn. 4.2.1 Diễn biến mật ñộ sâu ñục thân ngô tại một số ñiểm nghiên cứu tại Gia Lâm – Hà Nội Hình 4.2b: Triệu chứng gây hại của sâu ñục thân ngô Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 3 8 Bả n g 4. 3: D iễ n bi ến m ật ñ ộ sâ u ñ ục th ân n gô (O st rin ia fur n a ca lis G u en ee ) v ụ ñ ôn g 20 09 v à v ụ hè th u 20 10 tạ i x ã V ăn ð ứ c, G ia Lâ m , H à N ội V ụ ñ ôn g 20 09 V ụ hè th u 20 10 V N 2 LV N 4 C 91 9 V N 2 LV N 4 C 91 9 G ia i ñ o ạn sin h tr ư ở n g M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ọc m ầm – 3 lá 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 3 - 5 lá 0, 0 0, 0 0, 1 0, 8 0, 1 2, 0 0, 0 0, 0 0, 1 3, 2 0, 1 2, 4 5 - 7 lá 0, 4 8, 0 0, 3 6, 4 0, 3 7, 6 0, 4 9, 2 0, 3 9, 6 0, 4 6, 8 7 - 9 lá 0, 6 12 , 2 0, 5 10 , 8 0, 6 11 , 2 0, 6 21 , 6 0, 6 26 , 8 0, 6 13 , 6 9 - 11 lá 1, 0 22 , 4 0, 9 16 , 8 0, 9 18 , 0 1, 1 26 , 0 1, 0 34 , 4 1, 0 21 , 6 Lo a kè m 1, 3 34 , 0 1, 2 36 , 0 1, 1 26 , 0 1, 8 51 , 2 1, 5 52 , 0 1, 3 34 , 8 Tr ỗ cở ph u n râ u 1, 9 34 , 8 1, 8 38 , 0 1, 6 34 , 0 2, 2 49 , 2 2, 0 48 , 4 1, 8 44 , 0 Tu n g ph ấn ph u n râ u 1, 7 33 , 2 1, 4 35 , 6 1, 4 34 , 8 2, 0 40 , 0 1, 9 44 , 8 1, 6 38 , 4 Th âm râ u ch ín sữ a 1, 5 35 , 6 1, 3 35 , 6 1, 2 32 , 8 2, 0 35 , 6 1, 8 43 , 6 1, 4 42 , 0 Ch ín sá p 1, 5 22 , 0 1, 2 23 , 2 1, 0 24 , 4 2, 1 39 , 6 1, 7 44 , 0 1, 0 35 , 6 Ch ín 1, 0 23 , 2 0, 8 22 , 4 0, 7 23 , 6 1, 0 24 , 0 0, 9 22 , 0 0, 8 23 , 2 Th u ho ạc h 0, 9 23 , 2 0, 7 16 , 8 0, 6 14 , 0 0, 7 18 , 0 0, 6 14 , 0 0, 6 12 , 8 Tr u n g 1, 0 20 ,7 0, 9 20 ,2 0, 8 19 ,0 1, 2 26 ,2 1, 0 28 ,6 0, 9 22 ,9 Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 3 9 bì n h Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........40 ðiều tra diễn biến mật ñộ sâu ñục thân không những phụ thuộc vào nhiệt ñộ và ñộ ẩm mà còn phụ thuộc vào các loại giống ký chủ khác nhau. Qua ñiều tra tại xã Văn ðức chúng tôi nhận thấy cả 3 giống ngô khác nhau ñều bị sâu ñục thân gây hại, tuy nhiên mức ñộ gây hại có khác nhau không nhiều. Kết quả ñiều tra ñược trình bày ở bảng 4.3 và hình 4.3 , 4.4. 0.00 0.50 1.00 1.50 2.00 2.50 Mọc mầm – 3 lá 3 - 5 lá 5 - 7 lá 7 - 9 lá 9 - 11 lá Loa kèm Trỗ cở phun râu Tung phấn phun râu Thâm râu chín sữa Chín sáp Chín Thu hoạch Giai ñoạn sinh trưởng M ật ñộ (co n /1 0c ây ) VN2 LVN4 C919 Hình 4.3: Mật ñộ sâu ñục thân ngô vụ ñông 2009 tại Văn ðức, Gia Lâm, Hà Nội 0 0.5 1 1.5 2 2.5 Mọc mầm – 3 lá 3 - 5 lá 5 - 7 lá 7 - 9 lá 9 - 11 lá Loa kèm Trỗ cở phun râu Tung phấn phun râu Thâm râu chín sữa Chín sáp Chín Thu hoạch Giai ñoạn sinh trưởng M ật ñộ (co n /1 0c ây ) VN2 LVN4 C919 Hình 4.4: Mật ñộ sâu ñục thân ngô vụ hè thu 2010 tại Văn ðức, Gia Lâm, Hà Nội Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........41 Từ kết bảng 4.3 và hình 4.3, 4.4 cho thấy: Vụ ñông 2009 sâu ñục thân ñều xuất hiện và gây hại trên cả 3 giống. Ở giai ñoạn mọc mầm - 3 lá thì ở cả 3 giống hầu như chưa xuất hiện sâu ñục thân ngô, ñến khi cây bắt ñầu 5 - 7 lá thì lúc ñó sâu ñục thân xuất hiện và bắt ñầu gây hại. Mật ñộ sâu hại trung bình ở giai ñoạn 5 – 7 lá 0,3 – 0,4 con/10 cây. Diễn biến về sự xuất hiện và gây hại của sâu ñục thân ngô trong vụ hè thu 2010 cũng tương tự như trong vụ ñông 2009 ñó là sâu bắt ñầu xuất hiện ở giai ñoạn 5 – 7 lá và tăng dần ñến ñỉnh ñiểm khi cây ngô ở giai ñoạn loa kèn (trước trỗ 10 ngày) ở các giai ñoạn tiếp theo mật ñộ có xu hướng giảm dần. Nghiên cứu diễn biến mật ñộ sâu ñục thân ngô và tỷ lệ gây hại của sâu ñục thân trong vụ ñông 2009 với 3 giống cho thấy: sâu ñục thân xuất hiện sớm hơn ở hai giống LVN4 và C919 (khi cây ở giai ñoạn 3 - 5 lá) với mật ñộ gây hại là 0,1 con/10cây; với giống VN2 sâu ñục thân xuất hiện muộn hơn (giai ñoạn 5 - 7 lá) với mật ñộ là 0,4 con/10cây. Sâu ñục thân xuất hiện cao ñiểm nhất khi cây vào giai ñoạn loa kèn ñến chín sáp. Kết quả theo dõi cho thấy mật ñộ sâu hại trung bình trên giống VN2 là cao nhất (1,0 con/10 cây) và thấp nhất là giống C919 (0,8 con/10 cây). Tuy nhiên, tỷ lệ gây hại trên các giống ngô khác nhau có sự khác nhau. Giống có tỷ lệ hại thấp nhất là giống C919 (tỷ lệ bị hại trung bình là 19,0%) và cao nhất là giống VN2 (20,7%). Kết quả ñiều tra tương tự ñối với vụ hè thu 2010 cũng có diễn biến và mức ñộ gây hại tương tự như vụ ñông 2009, tuy nhiên trong vụ hè thu mật ñộ sâu và tỷ lệ gây hại có cao hơn hẳn so với vụ ñông 2009. Trên giống VN2 vụ ñông 2009 mật ñộ trung bình là 1,0 con/10 cây trong ñó ở vụ hè thu 2010 là 1,2 con/10 cây và tỷ lệ gây hại trung bình là 20,7% và 26,2%). Kết quả với giống LVN4 theo cách so sánh trên là 0,9 và 1,0 con/10 cây; 20,2% và 28,6%. Trên giống C919 kết quả ñó là 0,8 và 0,9 con/10 cây, 19,0% và 22,9%. Nghiên cứu về mật ñộ diễn biến mật ñộ và tỷ lệ sâu ñục thân ngô tại xã Cổ Bi, số liệu ñược trình bày ở bảng 4 và hình 4.5, 4.6. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........42 Từ kết bảng 4 và hình 4.5, 4.6 cho thấy: Sâu ñục thân ngô thường xuất hiện ở giai ñoạn cây ngô có 5 – 7 và mật ñộ tăng dần khi cây ngô ở giai ñoạn trước trỗ 10 ngày (loa kèm). Trong 3 giống mà chúng tôi nghiên cứu thì thấy sâu ñục thân xuất hiện sớm hơn ở hai giống LVN4 và C919 (khi cây ở giai ñoạn 3 - 5 lá) với mật ñộ gây hại là 0,1 con/10cây; với giống VN2 sâu ñục thân xuất hiện muộn hơn (giai ñoạn 5 - 7 lá) với mật ñộ là 0,3 con/10cây. Diễn biến mật ñộ sâu ñục thân qua các giai ñoạn sinh trưởng và phát triển của cây ngô có quy luật tương tự như ở ñiểm Văn ðức ñó là mật ñộ sâu xuất hiện muộn ở giai ñoạn 5 – 7 lá và ñạt cao ñiểm ở giai ñoạn trước trỗ 10 ngày và mật ñộ này duy trì ở mức cao cho ñến khi thâm râu, khi giai ñoạn chín sáp thì mật ñộ sâu ñục thân gây hại giảm dần và giai ñoạn này chủ yếu là sâu gây hại ở trên phần bắp, ít bắt gặp ở trên cờ. Kết quả cụ thể trên vụ ñông 2009 mật ñộ sâu trung bình trên giống VN2 và giống LVN4 (0,9c con/10 cây) cao hơn sơ với giống C919 (0,8 con/10 cây). Tỷ lệ gây hại thường có tương quan thuận với mật ñộ sâu hại ñó là khi mật ñộ cao, thì tỷ lệ gây hại thường cao hơn cụ thể nghiên cứu cho thấy giống VN2 (23,4%) và LVN4 (22,5%) cao hơn hẳn so với tỷ lệ gây hại trên giống C919 (21,1%) trong cùng một thời vụ. Nghiên cứu diễn biến trong vụ hè 2010 cho thấy: Cả tỷ lệ gây hại và mật ñộ xuất hiện ñều cao hơn so với vụ ñông 2009 trên tất cả 3 giống thí nghiệm. Trong ñó giống có mật ñộ và tỷ lệ gây hại cao nhất là giống VN2 (1,0 con/10 cây và 33,4%) và thấp nhất là giống C919 (0,9 con/10 cây và 28,7%). Hình 4.2c: Triệu chứng gây hại sâu ñục thân trên thân Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 4 3 Bả n g 4. 4: D iễ n bi ến m ật ñ ộ sâ u ñ ục th ân n gô (O st rin ia fur n a ca lis G u en ee ) v ụ ñ ôn g 20 09 v à v ụ hè th u 20 10 tạ i x ã Cổ Bi , G ia Lâ m , H à N ội V ụ ñ ôn g 20 09 V ụ hè th u 20 10 V N 2 LV N 4 C 91 9 V N 2 LV N 4 C 91 9 G ia i ñ o ạn sin h tr ư ởn g M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ọc m ầm – 3 lá 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 3 - 5 lá 0, 0 0, 0 0, 1 0, 8 0, 1 1, 2 0, 0 0, 0 0, 1 1, 2 0, 1 1, 6 5 - 7 lá 0, 3 7, 6 0, 3 6, 8 0, 4 7, 6 0, 3 8, 4 0, 3 8, 4 0, 4 8, 4 7 - 9 lá 0, 6 13 , 6 0, 4 11 , 6 0, 7 9, 6 0, 6 36 , 0 0, 4 32 , 0 0, 7 26 , 0 9 - 11 lá 1, 0 22 , 0 0, 9 16 , 0 1, 0 16 , 8 1, 0 48 , 0 0, 9 52 , 0 1, 0 36 , 0 Lo a kè m 2, 0 40 , 0 1, 8 44 , 0 2, 0 43 , 6 2, 4 54 , 0 2, 0 49 , 2 2, 2 49 , 6 Tr ỗ cở ph u n râ u 1, 7 39 , 2 1, 6 46 , 0 1, 4 41 , 2 1, 8 51 , 6 1, 6 48 , 4 1, 5 48 , 0 Tu n g ph ấn ph u n râ u 1, 4 40 , 0 1, 4 43 , 6 1, 2 40 , 0 1, 5 50 , 4 1, 5 48 , 0 1, 3 45 , 6 Th âm râ u ch ín sữ a 1, 3 42 , 0 1, 3 33 , 6 1, 2 39 , 2 1, 4 50 , 8 1, 4 46 , 0 1, 2 44 , 8 Ch ín sá p 1, 2 38 , 8 1, 1 31 , 2 1, 0 36 , 0 1, 3 46 , 0 1, 1 42 , 0 1, 0 44 , 0 Ch ín 1, 1 21 , 6 0, 8 20 , 4 0, 6 9, 6 1, 0 40 , 4 0, 9 19 , 2 0, 6 32 , 0 Th u ho ạc h 0, 7 16 , 4 0, 6 16 , 0 0, 5 8, 4 0, 7 15 , 2 0, 5 14 , 4 0, 4 8, 0 Tr u n g 0, 9 23 ,4 0, 9 22 ,5 0, 8 21 ,1 1, 0 33 ,4 0, 9 30 ,1 0, 9 28 ,7 Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 4 4 bì n h Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........45 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 Mọc mầm – 3 lá 3 - 5 lá 5 - 7 lá 7 - 9 lá 9 - 11 lá Loa kèm Trỗ cở phun râu Tung phấn phun râu Thâm râu chín sữa Chín sáp Chín Thu hoạch Giai ñoạn sinh trường M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) VN2 LVN4 C919 Hình 4.5: Mật ñộ sâu ñục thân ngô vụ ñông 2009 tại Cổ Bi, Gia Lâm, Hà Nội 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 Mọc mầm – 3 lá 3 - 5 lá 5 - 7 lá 7 - 9 lá 9 - 11 lá Loa kèm Trỗ cở phun râu Tung phấn phun râu Thâm râu chín sữa Chín sáp Chín Thu hoạch Giai ñoạn sinh trường M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) VN2 LVN4 C919 Hình 4.6: Mật ñộ sâu ñục thân ngô vụ hè thu 2010 tại Cổ Bi, Gia Lâm, Hà Nội Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ...........46 ðiều tra diễn biến mật ñộ sâu ñục thân hại ngô tại xã ðặng Xá ñược trình bày ở bảng 4.5 và hình 4.7, 4.8 Kết quả bảng 4.5 và hình 4.7, 4.8 cũng cho thấy sâu ñục thân ngô thường xuất hiện trên ngô tương ñối muộn. Từ khi cây ngô mọc cho ñến khi cây ngô 3- 5 lá chưa xuất hiện sâu ñục thân. Khi cây ngô bắt ñầu có 5- 7 lá thì sâu ñục thân ngô mới xuất hiện. Sự xuất hiện của sâu ñục thân ngô ở các giống ngô khác nhau cũng rất khác nhau. Trong 3 giống ngô ñiều tra thì trên ngô nếp VN2 sâu ñục thân xuất hiện muôn hơn (khi cây ngô 5 ñến 7 lá) với mật ñộ sâu 0,3 con/10cây, trong khi ñó giống LVN4 và giống C919 xuất hiện sớm hơn khi cây ngô 3- 5 lá nhưng mật ñộ tương ñối thấp 0,1 con/10cây. Giống có tỷ lệ hại trung bình cao nhất là giống VN2 (22,3% trong vụ ñông 2009 và 30,3% trong vụ hè thu 2010) và giống có tỷ lệ hại trung bình thấp nhất là C919 (vụ ñông 2009 trung bình là 19,7% và 25,7% trong vụ hè thu 2010) Qua phân tích số liệu bảng 4.3, 4.4 và 4.5 rút ra một số nhận xét - Kết quả nghiên cứu tại 3 ñiểm (Văn ðức, Cổ Bi và ðặng Xá) với 3 giống (01 ngô nếp và 02 giống ngô tẻ) cho thấy: Các giống khác nhau cũng ảnh hưởng tới thời gian xuất hiện của sâu ñục thân (các giống ngô tẻ sâu ñục thân xuất hiện sớm hơn các giống ngô nếp). Giống VN2 có tỷ hại và mật ñộ cao nhất trên cả 3 ñịa ñiểm theo dõi và giống có tỷ lệ hại cũng như mật ñộ thấp nhất là giống C919. - Kết quả theo dõi tại 03 ñịa ñiểm cho thấy ñiểm Cổ Bi có tỷ lệ bị hại cao hơn so với hai xã còn lại (Vụ ñông tỷ lệ hại trung bình là 21,1 – 23,4%, Vụ hè thu 2010: 28,7 -33,49%). Tỷ lệ bị hai thấp nhất là xã Văn ðức (Vụ ñông tỷ lệ hại trung bình là 19,0 – 20,78%, Vụ hè thu 2010: 22,9 - 28,6%). Tr ư ờ n g ð ạ i h ọ c N ôn g n gh iệ p H à N ộ i – Lu ậ n vă n th ạ c sĩ n ôn g n gh iệ p . . . . . . . . . . . 4 7 Bả n g 4. 5: D iễ n bi ến m ật ñ ộ sâ u ñ ục th ân n gô (O st rin ia fur n a ca lis G u en ee ) v ụ ñ ôn g 20 09 v à v ụ hè th u 20 10 tạ i x ã ð ặn g X á, G ia Lâ m , H à N ội V ụ ñô n g 20 09 V ụ hè th u 20 10 V N 2 LV N 4 C 91 9 V N 2 LV N 4 C 91 9 G ia i ñ o ạn sin h tr ư ở n g M ật ñ ộ (co n /1 0c ây ) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0c ây ) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ật ñ ộ (co n /1 0 câ y) Tỷ lệ hạ i (% ) M ọc m ầm – 3 lá 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 0, 0 3 - 5 lá 0, 0 0, 0 0, 1 1, 2 0, 1 2, 0 0, 0 0, 0 0, 1 1, 6 0, 1 2, 4 5 - 7 lá 0, 3 9, 2 0, 4 7, 2 0, 3 7, 2 0, 3 20 , 0 0, 4 7, 6 0, 3 7, 6 7 - 9 lá 0, 5 13 , 6 0, 5 11 , 6 0, 7 11 , 6 0,