Luận văn Phân tích rủi ro lãi suất và giải pháp quản lý rủi ro lãi suất tại ngân hàng đầu tư và phát triển tỉnh Hậu Giang

hư khung lãi suất cho khách hàng chọn lựa. Công tác tiếp cận, chăm sóc khách hàng cũng ñược thực hiện tốt hơn, thường xuyên thông tin và khuyến khích các cá nhân, các tổ chức, doanh nghiệp mở tài khoản tiền gửi và thanh toán qua Ngân hàng. Từ ñó nhằm tập trung và thu hút nguồn vốn nhàn rỗi từ nền kinh tế ñể ñầu tư cho vay phát triển kinh tế ñịa phương. Tóm lại, khoản vốn huy ñộng của chi nhánh là rất quan trọng ñối với hoạt ñộng tín dụng của Ngân hàng. Tuỳ vào mức vốn huy ñộng ñược mà Ngân hàng cân ñối ñể cho vay hợp lý. Cơ cấu vốn huy ñộng theo thời hạn phần nào xác ñịnh ñược cơ cấu vốn cho vay ngắn hạn, cho vay trung và dài hạn. Có thể nói rằng hoạt ñộng huy ñộng vốn quyết ñịnh ñến sự hiệu quả của hoạt ñộng tín dụng. Nếu hoạt ñộng huy ñộng vốn ñạt ñược càng nhiều, lãi suất hợp lý thì lợi nhuận do hoạt ñộng tín dụng mang lại càng lớn. *ðối với vốn ñiều chuyển: Nếu chỉ dựa vào nguồn vốn huy ñộng thì sẽ không ñủ ñể ñảm bảo hoạt ñộng kinh doanh của Ngân hàng, do vậy Ngân hàng cấp trên sẽ kịp thời ñiều chuyển vốn ñến khi chi nhánh có nhu cầu và chi nhánh phải trả phần chi phí cao hơn chi phí huy ñộng vốn. ðây là nguồn vốn chính và chiếm tỷ trọng khá trong tổng nguồn vốn của Ngân hàng (hơn 60%), là một Ngân hàng thương mại quốc doanh thực hiện song song hai chức năng “vừa phục vụ, vừa kinh doanh” do ñó sự hỗ trợ nguồn vốn cấp trên là không thể thiếu, Ngân hàng cấp trên hỗ trợ vốn càng nhiều thì càng có lợi cho chi nhánh mở rộng hoạt ñộng tín dụng. Cụ thể, vốn ñiều chuyển năm 2007 tăng trưởng với tốc ñộ 48,94% (tăng 222.038 triệu ñồng) so với năm 2006, sang năm 2008 nguồn vốn này ñã tiếp tục tăng trưởng tương ứng 79,22% so năm 2007 (tăng 535.366 triệu ñồng). Có sự gia tăng này xuất phát từ nhu cầu về vốn của các ñơn vị kinh tế ngày càng tăng, Ngân hàng ngày càng mở rộng phạm vi cho vay. Sự hỗ trợ và quan tâm của BIDV Trung ương giúp cho nguồn tiền mặt LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 46 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN luôn ñược giải ngân; làm ñòn bẩy cho sự tăng trưởng của chi nhánh. Tuy nhiên, khi vay từ BIDV Trung ương thì chi phí nguồn vốn trở nên cao hơn so với huy ñộng từ khách hàng và chi nhánh chưa thể chủ ñộng trong việc thực hiện các mục tiêu kinh doanh của mình. Do ñó việc hạn chế vay vốn BIDV Trung ương và nâng cao nguồn vốn huy ñộng là một trong những mục tiêu trong công tác nguồn vốn của Ngân hàng. *Vốn & các quỹ: Thành phần cuối cùng trong cơ cấu nguồn vốn của Ngân hàng là vốn và quỹ. Nguồn vốn và quỹ của Ngân hàng ñược hình thành từ phần chênh lệch giữa thu nhập - chi phí và quỹ khen thưởng hàng năm của Ngân hàng. Nguồn vốn và quỹ của Ngân hàng chiếm khoảng nhỏ trong tổng nguồn vốn của Ngân hàng (1% - 3%) và có sự tăng giảm khác nhau qua từng năm. Cụ thể, năm 2007 tăng 16.521 triệu ñồng so với năm 2006, sang năm 2008 tăng thêm 1.399 triệu ñồng so năm 2007. Do thành phần vốn này chịu sự ảnh hưởng của kết quả kinh doanh trong năm của Ngân hàng, nên có sự biến ñộng theo sự biến ñộng của lợi nhuận mà Ngân hàng ñạt ñược qua các năm. Nhìn chung: Ngân hàng ñóng vai trò rất quan trọng trong việc thu hút vốn từ nơi thừa chuyển ñến nơi thiếu. Việc tăng trưởng nguồn vốn nó sẽ quyết ñịnh ñến khả năng hoạt ñộng mở rộng kinh doanh cũng như hiệu quả hoạt ñộng kinh doanh của Ngân hàng. Trong thời gian qua tuy có sự cạnh tranh của các Ngân hàng khác trên ñịa bàn, cùng với các nguyên nhân khách quan khác ñã làm cho công tác huy ñộng vốn của Ngân hàng khó khăn hơn nhưng chi nhánh luôn duy trì khách hàng cũ, ña dạng hoá nghiệp vụ huy ñộng vốn, luôn ñổi mới phong cách phục vụ lịch sự tạo sự thoải mái cho khách hàng ñến giao dịch. Nhân viên phòng dịch vụ khách hàng luôn tranh thủ tìm kiếm khách hàng mới nhằm huy ñộng ñược nhiều vốn nhàn rỗi phục vụ cho hoạt ñộng của Ngân hàng có hiệu quả hơn, sự tăng lên của tổng nguồn vốn ñã chứng tỏ ñược sự phát triển của Ngân hàng luôn ñáp ứng tốt nhất nhu cầu vay vốn của khách hàng, cho sự phát triển chung của nền kinh tế. ðạt ñược ñiều này là do Ngân hàng ñã có chiến lược phù hợp; Các công tác quản trị nguồn vốn của chi nhánh ñược quản lý tốt và có ñịnh hướng sẵn. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 47 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN Cấu trúc tài chính của Ngân hàng phản ảnh cấu trúc tài sản, cấu trúc nguồn vốn và cả mối quan hệ giữa tài sản và nguồn vốn của Ngân hàng. Phân tích cấu trúc tài chính của Ngân hàng chính là phân tích khái quát cơ cấu tài sản có, tài sản nợ của Ngân hàng; tình hình huy ñộng vốn, cho vay vốn; tình hình cân ñối giữa nguồn vốn huy ñộng và dư nợ cho vay. Bên cạnh nhằm ñánh giá những ñặc trưng trong cơ cấu tài sản có của Ngân hàng, tính hợp lí khi ñầu tư vốn cho hoạt ñộng kinh doanh; cấu trúc nguồn vốn của Ngân hàng không những thể hiện chính sách tài trợ của Ngân hàng như các doanh nghiệp phi tài chính khác mà còn thể hiện những lợi thế khác nhau trong kinh doanh vốn như lãi suất, tính ổn ñịnh, khả năng chủ ñộng. Trong ñiều kiện kinh tế thị trường, khi chênh lệch lãi suất ñang ngày càng thu hẹp các Ngân hàng còn phân tích mối tương quan giữa tài sản và nguồn vốn ñể thấy sự phù hợp, hiệu quả của việc sử dụng vốn, từ ñó cơ cấu, xây dựng danh mục tài sản vừa cho hiệu quả cao, vừa ñể hạn chế rủi ro. 4.1.1. Phân tích cơ cấu tài sản của Ngân hàng Phân tích tình hình tài sản là ñánh giá sự biến ñộng các bộ phận cấu thành tổng số vốn của Ngân hàng nhằm mục ñích xem xét tính chất hợp lý của việc sử dụng vốn của ngân hàng. Việc phân bổ vốn cho từng loại tài sản của Ngân hàng nhằm thấy ñược khả năng sử dụng vốn của Ngân hàng như tiền mặt tại quỹ, cho vay, các tài sản cố ñịnh và tài sản có khác. Xem xét việc phân bổ giữa các loại vốn trong các giai ñoạn của quá trình hoạt ñộng kinh doanh có hợp lý hay không ñể từ ñó ñề ra các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Tài sản có của Ngân hàng là kết quả của sử dụng vốn của Ngân hàng ñó. Qua việc phân tích kết cấu các khoản mục trong phần tài sản có nhà quản trị có thể biết ñược ñiểm mạnh, ñiểm yếu của mình. Bởi vì mỗi khoản mục ñầu tư khác nhau sẽ có mức sinh lời khác nhau và mức ñộ rủi ro khác nhau. Thông qua việc phân tích các khoản mục này sẽ giúp Ngân hàng có những quyết ñịnh chính xác các chiến lược ñầu tư của Ngân hàng trong từng thời kỳ nhất ñịnh. Bảng tổng kết tài sản của Ngân hàng ñược kết hợp từ ba khoản mục chính: tiền mặt tại quỹ, cho vay, tài sản cố ñịnh và tài sản có khác. Ngân hàng BIDV Hậu Giang có cơ cấu tài sản như sau: LU Ậ N V Ă N TỐ T N G H IỆ P G V H D : ð O ÀN TH Ị CẨ M V ÂN 48 SV TH : ð Ặ N G LÂ M TR Ư Ờ N G SƠ N Bả n g 5: Tổ n g kế t t ài sả n củ a N gâ n hà n g ð T& PT H ậu G ia n g qu a 3 n ăm (20 06 – 20 08 ) ð v t: tr iệ u ñ ồn g (N gu ồn : Ph òn g K ế ho ạc h – N gu ồn vố n N H ð T& PT H ậu G ia n g) N ăm C hê n h lệ ch 20 07 /2 00 6 20 08 /2 00 7 C hỉ tiê u 20 06 20 07 20 08 Tu yệ t ñ ối % Tu yệ t ñ ối % Ti ền m ặt tạ i q u ỹ 7. 45 1 17 . 60 3 20 . 39 9 10 . 15 2 13 6, 25 2. 79 6 15 , 88 C ho v a y 66 7. 63 5 1. 07 6. 21 4 1. 53 4. 38 3 40 8. 57 9 61 , 20 45 8. 16 9 42 , 57 a . N gắ n hạ n 49 4. 39 3 90 7. 19 7 1. 21 6. 19 6 41 2. 80 4 83 , 50 30 8. 99 9 34 , 06 b. Tr u n g & dà i h ạn 17 3. 24 2 16 9. 01 7 31 8. 18 7 (4. 22 5) (2, 43 ) 14 9. 17 0 88 , 26 TS cố ñ ịn h & TS có kh ác 17 . 72 1 16 . 09 3 29 . 56 5 (1. 62 8) (9, 18 ) 13 . 47 2 83 , 43 Tổ n g tà i s ản 69 2. 80 7 1. 10 9. 91 0 1. 58 4. 34 7 41 7. 10 3 60 ,2 0 47 4. 43 7 42 ,7 5 LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 49 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN 0.000 200.000 400.000 600.000 800.000 1000.000 1200.000 1400.000 1600.000 Tr iệ u ñ ồ n g 2006 2007 2008 Năm Tiền mặt tại quỹ TS cố ñịnh & TS có khác Cho vay Tổng tài sản Hình 4: Cơ cấu tài sản của NH ðT&PT Hậu Giang 3 năm (2006 – 2008) Qua bảng 5 ta thấy tổng tài sản của chi nhánh ñều tăng qua các năm. Tổng tài sản tăng lên do sự ñóng góp của tất cả những thành phần cấu thành nên tài sản ñều ñồng loạt tăng. *Khoản mục cho vay: Hoạt ñộng cho vay là hoạt ñộng chính yếu và quan trọng nhất của bất kỳ một Ngân hàng nào góp phần thúc ñẩy sản xuất phát triển. Sự chuyển hóa từ vốn tiền gửi sang vốn tín dụng ñể bổ sung cho nhu cầu sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế không chỉ có ý nghĩa ñối với nền kinh tế mà cả ñối với bản thân Ngân hàng. Bởi vì, hoạt ñộng cấp tín dụng ñã tạo ra nguồn thu nhập chủ yếu cho Ngân hàng, ñể từ ñó bồi hoàn lại tiền gửi của khách hàng, bù ñắp các chi phí kinh doanh và tạo ra lợi nhuận cho Ngân hàng. Qua phân tích ta thấy tình hình sử dụng vốn của Ngân hàng cũng ñạt ñược một số kết quả khả quan, biểu hiện qua sự tăng trưởng của khoản mục cho vay qua 3 năm. Với nguồn vốn huy ñộng ñược, Ngân hàng ñã ñẩy mạnh công tác ñầu LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 50 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN tư cho vay ñến các thành phần kinh tế trong ngoài tỉnh, chủ ñộng tìm kiếm khách hàng ñể ñầu tư cho vay, cho vay các dự án mang tính khả thi mang lại hiệu quả kinh tế cao và không ngừng mở rộng các ñối tượng khách hàng tiềm năng. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế tỉnh nhà nhu cầu vay vốn của khách hàng ngày càng tăng lên. Bên cạnh việc áp dụng mức lãi suất hợp lý ñối với mỗi thành phần kinh tế ñã thu hút một lượng lớn khách hàng ñến vay vốn tại Ngân hàng nhằm phục vụ sản xuất kinh doanh. Khoản mục cho vay năm 2006 ñạt 667.635 triệu ñồng, qua năm 2007 là 1.076.214 triệu ñồng (về số tương ñối tăng 61,20%) sang năm 2008 ñạt 1.534.383 triệu ñồng (tăng 42,57%). Khoản mục cho vay là một trong những khoản sử dụng vốn mang lại thu nhập chủ yếu cho Ngân hàng trong tổng tài sản. Ngân hàng cũng ñã nắm bắt ñược sự thay ñổi trong chủ trương chính sách của Chính phủ mà có ñịnh hướng cho vay phù hợp với tình hình ñổi mới nên ñã duy trì ñược mức cho vay hợp lý với nguyên tắc “An toàn - hiệu quả - tăng trưởng”. Cho vay ngắn hạn là hình thức ñầu tư chủ yếu của chi nhánh Ngân hàng BIDV Hậu Giang (Cho vay bổ sung thiếu vốn lưu ñộng, bảo lãnh, cho vay chiết khấu chứng từ có giá, nghiệp vụ thấu chi). Nó luôn chiếm tỷ lệ cao hơn so với cho vay trung và dài hạn và chiếm một tỷ trọng lớn trong tổng khoản mục cho vay của Ngân hàng. Thật vậy, mặc dù là một Ngân hàng chuyên phục vụ cho lĩnh vực ñầu tư trung và dài hạn, nhưng nhìn vào cơ cấu cho vay của Ngân hàng BIDV Hậu Giang thì cho vay ngắn hạn vẫn là chủ yếu. Nguyên nhân do Ngân hàng tập trung mở rộng cho vay ngắn hạn nhằm giảm mức ñộ rủi ro ñồng thời có thể nhanh chóng thu nợ và tái ñầu tư tín dụng. Cho vay là hoạt ñộng sinh lợi chủ yếu của Ngân hàng nhưng cũng chứa nhiều rủi ro. Mặc dù các Ngân hàng ñang có hướng chuyển dịch cơ cấu hoạt ñộng tín dụng ñể cho hoạt ñộng thanh toán, dịch vụ phát triển, hướng tới một Ngân hàng ña năng hiện ñại. Tuy nhiên, hoạt ñộng tín dụng vẫn là sản phẩm truyền thống cho hầu hết các Ngân hàng hiện nay. Công tác tín dụng tại chi nhánh ñược ñánh giá là nhiệm vụ hàng ñầu, ñược Ban giám ñốc ñặc biệt quan tâm và chú trọng nhằm bảo ñảm việc sử dụng vốn an toàn, hiệu quả, ñúng mục ñích và hạn chế rủi ro ñến mức thấp nhất. Cho vay là LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 51 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN một mặt hoạt ñộng cơ bản tạo ra lợi nhuận cho Ngân hàng. Tốc ñộ tăng cho vay chủ yếu phụ thuộc vào tốc ñộ tăng trưởng của nền kinh tế. Nền kinh tế có tốc ñộ tăng trưởng càng cao thì nhu cầu vốn càng lớn, ñặc biệt các doanh nghiệp và các hộ sản xuất kinh doanh có ñặc ñiểm hoạt ñộng dựa vào nguồn vốn vay từ Ngân hàng là chủ yếu. Công tác huy ñộng vốn ñã khó khăn, sử dụng làm sao cho hiệu quả lại càng khó hơn. Hiểu ñược ñiều ñó, cán bộ tín dụng của Ngân hàng luôn cải thiện, phát huy trình ñộ năng lực chuyên môn trong công tác, tìm kiếm khách hàng ñể cho vay, thẩm ñịnh các phương án cho vay, nên chi nhánh ñã ñáp ứng khá sâu rộng nhu cầu vốn cho các thành phần kinh tế và dân cư. *Tiền mặt tại quỹ; tài sản cố ñịnh và tài sản có khác: Tiền mặt tại quỹ, tài sản cố ñịnh và các tài sản có khác của Ngân hàng ñây ñược xem là những tài sản không sinh lời. Nhìn chung tổng tài sản không sinh lời từ năm 2006 ñến năm 2008 của Ngân hàng không có sự biến ñộng lớn (tổng khoảng mục này năm 2006 là 25.172 triệu ñồng chiếm 3,63% trong tổng tài sản, ñến năm 2008 tổng khoản mục này ñạt 49.964 triệu ñồng chiếm 3,15% tổng tài sản. Tài sản cố ñịnh và tài sản có khác tăng là do Ngân hàng ñầu tư nhiều hơn vào trang thiết bị ñể phục vụ hoạt ñộng và từng bước xây dựng nên một Ngân hàng hiện ñại. Tiền mặt tại quỹ của Ngân hàng liên tục tăng là do tình hình kinh tế trên ñịa bàn ngày càng sôi ñộng nên hoạt ñộng thanh toán qua Ngân hàng phát triển, xuất phát từ nhu cầu giao dịch của khách hàng với Ngân hàng ngày càng cao nên Ngân hàng cần có lượng tiền mặt tại quỹ cao ñể ñáp ứng yêu cầu thanh toán của khách hàng. 4.2. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH BIẾN ðỘNG CỦA TÀI SẢN VÀ NGUỒN VỐN NHẠY CẢM VỚI LÃI SUẤT QUA BẢNG CÂN ðỐI TÀI SẢN CỦA NGÂN HÀNG Khi lãi suất thị trường thay ñổi, thì những tài sản có và tài sản nợ nào sẽ chịu ảnh hưởng của thay ñổi lãi suất? Những tài sản (nguồn vốn) chịu ảnh hưởng của thay ñổi lãi suất thì ñược gọi là tài sản (nguồn vốn) nhạy cảm với lãi suất [có thể hiểu tài sản nhạy cảm lãi suất là những tài sản mà có thể ñược ñịnh giá lại khi lãi suất thay ñổi và những khoản vốn mà lãi suất ñược ñiều chỉnh theo ñiều kiện LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 52 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN thị trường là nguồn vốn nhạy cảm lãi suất], những tài sản (nguồn vốn) không chịu ảnh hưởng của thay ñổi lãi suất gọi là tài sản (nguồn vốn) không nhạy cảm lãi suất. Ở ñây ta xét những khoản mục tài sản hay nguồn vốn nhạy cảm lãi suất là những khoản mục có thời gian ñáo hạn từ một năm trở xuống. Ngân hàng vừa là người ñi vay, vừa là người cho vay. Vì thế, khi lãi suất thay ñổi Ngân hàng phải chịu rủi ro ở cả hai phía: bên nguồn vốn (tài sản nợ) và bên sử dụng vốn (tài sản có). Tất cả các loại tài sản có và tài sản nợ ñều khác nhau về thời gian ñáo hạn. ðây là ñộ dài về giờ, ngày, tháng, năm của khoản nợ từ ngày nhận cho ñến khi nó ñược trả. Chính từ sự khác nhau về thời gian của khoản vay (hoặc cho vay) nên lãi suất cho mỗi loại cũng khác nhau. ðó cũng là nguyên nhân cho sự phân biệt về lãi suất ngắn hạn và lãi suất dài hạn. Lãi suất ngắn hạn thường thấp hơn lãi suất dài hạn, vì là những khoản ñầu tư ngắn như thế sẽ có lợi tức không ổn ñịnh. Hơn nữa, chính lợi tức không ổn ñịnh của nó là nguyên nhân làm cho loại lãi suất này biến ñộng khá thường xuyên. 4.2.1. Tình hình biến ñộng của tài sản nhạy cảm với lãi suất Bên tài sản có: những tài sản có nhạy cảm lãi suất là những tài sản khi lãi suất thay ñổi sẽ làm cho thu nhập thay ñổi. ðó là các khoản cho vay ngắn hạn, các khoản ñầu tư càng ngắn hạn càng nhạy cảm với lãi suất, có nghĩa là khi lãi suất thay ñổi thì thu nhập từ các khoản ñầu tư này sẽ thay ñổi. 0.000 200.000 400.000 600.000 800.000 1000.000 1200.000 1400.000 2006 2007 2008 Năm Tr iệ u ñ ồ n g CV ngắn hạn Hình 5: Tài sản nhạy cảm lãi suất của Ngân hàng qua 3 năm (2006 – 2008) (Nguồn: Ngân hàng ðT&PT Hậu Giang) LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 53 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN Quản lý tài sản nhạy cảm lãi suất của Ngân hàng là việc chuyển hoá nguồn vốn tín dụng thành tiền mặt và tài sản sinh lời, tức là việc phân chia vốn giữa tiền mặt, tín dụng, ñầu tư và các tài sản khác. Trong bảng tổng kết tài sản của Ngân hàng thì khoản mục cho vay ngắn hạn là khoản mục có ñộ nhạy cảm với lãi suất cao. Khoản mục này sẽ là nhân tố quan trọng ñể một Ngân hàng có thể ñánh giá và hạn chế rủi ro lãi suất của mình khi lãi suất biến ñổi. Cho vay ngắn hạn là loại cho vay có thời hạn ñến 12 tháng, là sản phẩm tín dụng hỗ trợ nguồn vốn cho khách hàng ñang có nhu cầu bổ sung vốn lưu ñộng trong quá trình sản xuất kinh doanh, cung ứng dịch vụ, thanh toán tiền mua nguyên vật liệu hay thanh toán tiền hàng hóa, các nhu cầu chỉ tiêu ngắn hạn của cá nhân, ñặc biệt cho vay ngắn hạn hỗ trợ xuất khẩu. Hoạt ñộng cho vay trong Ngân hàng hay bất kỳ một nơi nào khác thì vay ngắn hạn lãi xuất nhỏ hơn vay dài hạn vì vay ngắn hạn thời gian quay vòng vốn ngắn. Thông thường các khoản tín dụng ngắn hạn này sẽ ñược tái ñầu tư trong năm tiếp theo. Nên ta ñặt chúng vào loại tài sản nhạy cảm với lãi suất. Qua bảng 6 ta thấy tình hình cho vay ngắn hạn của Ngân hàng liên tục tăng qua các năm. Cụ thể, năm 2007, khoản ñầu tư này chiếm 81,73% trong tổng tài sản Ngân hàng, tăng lên về số tuyệt ñối 412.804 triệu ñồng so với năm 2006 (tương ứng với tỷ lệ là 83,50%). Lãi suất cao trong thời gian này khiến nhiều nhà ñầu tư cân nhắc và chuyển quyết ñịnh vay vốn từ trung và dài hạn sang ngắn hạn. Mặt khác, ñể ñảm bảo thanh khoản cũng như giảm bớt ñộ nóng của tín dụng, Ngân hàng cũng hạn chế cho vay trung và dài hạn. Sang năm 2008 khoản mục này ñạt 1.216.196 triệu ñồng (tăng trưởng 34,06%) so năm 2007 [ta thấy tốc ñộ tăng trưởng năm 2008 (34,06%) giảm so năm 2007 (83,50%) là do: rào cản lãi suất cao hạn chế khả năng tiếp cận vốn của người dân; Ngân hàng Nhà nước ñặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm 2008 ở mức 30%. Do ñó có thể giải thích tốc ñộ tăng trưởng ñã giảm năm qua]. Nguyên nhân cho vay kinh doanh ngày càng tăng là do số doanh nghiệp trên ñịa bàn ñược thành lập ngày càng nhiều nên cần nhiều vốn ñể hoạt ñộng, mặc khác do việc làm ăn có hiệu quả của các doanh nghiệp cũ nên họ muốn mở rộng quy mô làm cho nhu cầu vốn tăng cao. Năm 2008, tình hình lãi suất liên tục biến ñộng, nhằm phòng tránh rủi ro lãi suất Ngân LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 54 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN hàng hạn chế cho vay trung dài hạn nên phần lớn khách hàng ñược Ngân hàng cho vay thì ñều là các khoản cho vay ngắn hạn. Ngân hàng thực hiện theo hướng ñề ra là tiếp tục ñổi mới, hoà nhập nhanh với cơ chế thị trường không ngừng mở rộng và tăng trưởng tín dụng trên mọi lĩnh vực ngành nghề và thành phần kinh tế (trong hoạt ñộng cho vay ngắn hạn của Ngân hàng thì bao gồm các thành phần kinh tế sau: Doanh nghiệp Nhà nước, Công ty TNHH, Doanh nghiệp tư nhân và thành phần khác). Ngân hàng ñã giải quyết phần nào nhu cầu vốn cho người thiếu vốn nhằm thực hiện chính sách phát triển nền kinh tế, góp phần thực hiện công nghiệp hóa, hiện ñại hóa ðất nước. Thực tế hoạt ñộng của Ngân hàng trong những năm qua ñã giải quyết ñược phần nào nhu cầu vốn trong sản xuất, kinh doanh của nền kinh tế, góp phần giải quyết công ăn việc làm cho người lao ñộng. Nhờ những nỗ lực của toàn thể nhân viên chi nhánh không những trong công tác tìm kiếm và duy trì mối quan hệ với khách hàng và cấp tín dụng cho những người có nhu cầu vốn cho mục ñích chính ñáng, mà còn trong công tác kiểm tra, giám sát, thu hồi nợ cũng như công tác thực hiện các biện pháp xử lý nợ quá hạn, do ñó cùng với sự tăng lên của doanh số cho vay thì doanh số thu nợ và dư nợ cũng tăng lên, nợ quá hạn cũng tăng nhưng ở mức tương ñối thấp. 4.2.2. Tình hình biến ñộng của nguồn vốn nhạy cảm với lãi suất Nguồn vốn nhạy cảm với lãi suất là các khoản nợ mà trong ñó chi phí trả lãi sẽ thay ñổi trong thời gian nhất ñịnh khi lãi suất thị trường thay ñổi. Trong cơ cấu nguồn vốn của Ngân hàng BIDV Hậu Giang thì các khoản vốn nhạy cảm với lãi suất là các loại vốn huy ñộng ngắn hạn: ñó là các khoản tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn dưới 12 tháng. Ngoài ra, còn có vốn ñiều chuyển là nguồn vốn từ Hội Sở, từ các Ngân hàng liên minh. Vốn ñiều chuyển cũng ñược xem là nguồn vốn nhạy cảm với lãi suất. Hội sở chính BIDV khi cho các chi nhánh trực thuộc của mình vay thì khoản vay này cũng sẽ phụ thuộc và biến ñộng theo mức thay ñổi của lãi suất thị trường. Qua bảng 7, ta sẽ xem xét rõ hơn cơ cấu cũng như tình hình nguồn vốn nhạy cảm của Ngân hàng BIDV Hậu Giang (bao gồm 2 khoản mục chính là vốn huy ñộng nhạy cảm lãi suất và nguồn vốn ñiều chuyển). LU Ậ N V Ă N TỐ T N G H IỆ P G V H D : ð O ÀN TH Ị CẨ M V ÂN 55 SV TH : ð Ặ N G LÂ M TR Ư Ờ N G SƠ N Bả n g 6: Tì n h hì n h n gu ồn v ốn n hạ y cả m lã i s u ất củ a N gâ n hà n g qu a 3 n ăm (20 06 – 20 08 ) ð v t: tr iệ u ñ ồn g (N gu ồn : Ph òn g K ế ho ạc h – N gu ồn vố n N H ð T& PT H ậu G ia n g) N ăm C hê n h lệ ch 20 07 /2 00 6 20 08 /2 00 7 C hỉ tiê u 20 06 20 07 20 08 Tu yệ t ñ ối % Tu yệ t ñ ối % 1. TG K K H 10 1. 12 0 75 . 57 3 11 6. 13 4 (25 . 54 7) (25 , 26 ) 40 . 56 1 53 , 67 2. TG có K H dư ới 12 T 13 . 06 8 18 5. 73 2 75 . 05 3 17 2. 66 4 1. 32 1, 27 (11 0. 67 9) (59 , 59 ) V ốn hu y ñ ộn g N C LS 11 4. 18 8 26 1. 30 5 19 1. 18 7 14 7. 11 7 12 8, 83 (70 . 11 8) (26 , 83 ) V ốn ñ iề u ch u yể n 45 3. 70 5 67 5. 74 3 1. 21 1. 10 9 22 2. 03 8 48 , 94 53 5. 36 6 79 , 22 Tổ n g vố n N CL S 56 7. 89 3 93 7. 04 8 1. 40 2. 29 6 39 6. 15 5 69 ,7 6 46 5. 24 8 49 ,6 5 LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 56 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN 0.000 200.000 400.000 600.000 800.000 1000.000 1200.000 1400.000 1600.000 2006 2007 2008 Năm Tr iệ u ñ ồ n g Tổng vốn NCLS Hình 6: Tình hình tổng nguồn vốn nhạy cảm lãi suất NH ðT&PT Hậu Giang (Nguồn: Phòng Kế hoạch – Nguồn vốn NH ðT&PT Hậu Giang) Nhìn vào ñồ thị ta thấy nguồn vốn nhạy cảm lãi suất của Ngân hàng liên tục tăng qua 3 năm (2006 – 2008), xét từng khoản mục ta có: * Vốn huy ñộng nhạy cảm lãi suất: nguồn vốn này bao gồm tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi có kỳ hạn dưới 12 tháng của tiền gửi tiết kiệm và tiền gửi thanh toán. Tiền gửi tiết kiệm là hình thức gửi tiền cho các cá nhân với thủ tục ñơn giản, thuận tiện, nhanh, lãi suất hấp dẫn với các kỳ hạn phong phú, không thu phí khi khách hàng gửi và rút tiền, ñược mua bảo hiểm với tổ chức bảo hiểm tiền gửi. Nếu khách hàng cần tiền khi sổ tiết kiệm chưa ñến hạn thanh toán khách hàng có thể dễ dàng dùng sổ tiết kiệm ñể vay thế chấp, cầm cố vay vốn tại bất cứ tổ chức tín dụng nào, ñặc biệt vay vốn tại BIDV ñược ưu tiên về lãi suất cho vay hoặc rút tiết kiệm trước hạn. Lãi suất tiền gửi tiết kiệm ñược sử dụng linh hoạt, không thấp hơn so với các Ngân hàng thương mại Nhà nước khác trên ñịa bàn. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP GVHD: ðOÀN THỊ CẨM VÂN 57 SVTH: ðẶNG LÂM TRƯỜNG SƠN ðây là lượng tiền nhàn rỗi của dân chúng, các ñơn vị kinh tế nhằm mục ñích chính là hưởng phần lãi suất mà Ngân hàng khi khách hàng gửi tiền. Tiền gửi thanh toán tổ chức là hình thức gửi tiền không kỳ hạn, doanh nghiệp hoàn toàn chủ ñộng trong việc quản lý, theo dõi số dư và thuận tiện thực hiện các giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt như chuyển khoản, phát hành Séc, ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu. Giúp khách hàng nâng cao hiệu quả sử dụng vốn nhàn rỗi ngắn hạn, ñồng thời vẫn ñảm bảo tính linh hoạt. Tiền gởi tiết kiệm có kì hạn và dài hạn bao giờ khách hàng cũng có ñược lãi suất cao hơn nếu gởi ngắn hạn và không ñịnh kì hạn. Tiền gởi ñược Ngân hàng dùng ñầu tư một số vấn ñề nào ñó, Ngân hàng biết khi nào khách hàng cần rút lại tiền thì sẽ có kế hoạt dễ dàng hơn và không bị ñộng. Nếu chỉ trong thời gian ngắn thì Ngân hàng khó hoat ñộng, ñầu tư vào bất kì một loại hình nào, vì bất cứ một hoạt ñộng nào dù lớn hay nhỏ cũng cần có thời gian ñể tiến hành. Nguồn vốn huy ñộng nhạy cảm lãi suất Ngân hàng có những biến ñộng liên tục trong 3 năm. Cụ thể, năm 2007 là 261.375 triệu ñồng tăng 147.117 triệu ñồng so năm 2006 (ñạt mức tăng trưởng khả quan là 128,83%), do trong năm 2007 lạm phát biến ñộng mạnh và có xu hướng tăng cao, ñồng thời giá vàng biến ñộng thất thường làm cho chi phí cơ hội và rủi ro của việc kinh doanh trở nên cao hơn. Nên các cá nhân và tổ chức kinh tế lựa chọn gửi tiền vào Ngân hàng nhằm hưởng lãi suất góp phần làm tăng nguồn vốn nhạy cảm của Ngân hàng. Năm 2008, nguồn vốn này giảm 70.118 triệu ñồng so năm 2007 ñạt mức 191.187 triệu ñồng. Lý do, tình hình kinh tế vĩ mô tiếp tục có những chuyển biến nhanh và phức tạp, lãi suất thị trường biến ñổi không ngừng, người gửi tiền có xu hướng gửi tiết kiệm có kỳ hạn hơn vì nhận ñược lãi suất cao hơn nhưng tập trung vào kỳ hạn dưới 12 tháng do có thể dễ dàng tái ñầu tư và tránh thiệt hại khi lãi suất th