Luận văn Quản lý nhà nước về giải quyết khiếu nại tại thành phố Hồ Chí Minh

hận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở; khiếu nại về thực hiện nghĩa vụ tài chính khi được cấp giấy chứng nhận, tranh chấp trong nhân dân.... Thời gian gần đây, nội dung khiếu nại tập trung vào tính pháp lý của việc triển khai, thực hiện dự án với yêu cầu chủ yếu được bồi thường theo đơn giá tại thời điểm chi trả bồi thường thay vì bồi thường theo thời điểm thu hồi đất 38 hoặc theo quy định của Luật Đất đai năm 2013; thái độ của người khiếu nại gay gắt hơn, diễn biến phức tạp, một số trường hợp liên kết tập trung khiếu nại đông người, đưa ra những yêu cầu vượt quá quy định của pháp luật gây áp lực với các cơ quan nhà nước. 2.1.2. Kết quả giải quyết khiếu nại Theo số liệu thống kê từ các báo cáo công tác thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2012 đến năm 2017, toàn Thành phố đã nhận được 26.097 đơn khiếu nại, trong đó: - Đơn thuộc thẩm quyền: 13.343 đơn - Đã giải quyết 12.407/13.343 đơn (đạt tỷ lệ 92,99 %); trong 12.407 đơn đã giải quyết có 1.278 đơn không đánh giá tính chất đúng sai do quá trình thụ lý giải quyết người dân tự nguyện rút đơn khiếu nại hoặc hoà giải thành, tạm ngưng thụ lý do mời 02 lần không đến, giải thích người khiếu nại rút đơn - Phân tích tính chất đúng, sai trong kết quả khiếu nại cho thấy có 895/12.407 đơn khiếu nại đúng (chiếm 7,21%), có 9.024/12.407 đơn khiếu nại sai (chiếm 72,73 %) và 1.488/12.407 (chiếm 12%) đơn khiếu nại đúng một phần. Với tỷ lệ 7,21% khiếu nại đúng, 12% khiếu nại đúng một phần cho thấy vẫn còn một số quận, huyện chưa thật sự quan tâm đến công tác giải quyết khiếu nại; chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong quá trình quản lý nhà nước; chưa kịp thời phát hiện những chính sách bất cập, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người dân để kiến nghị điều chỉnh hoặc chưa mạnh dạn đề xuất các giải pháp, vận dụng hợp tình, hợp lý các quy định trong giải quyết cho người dân nhằm góp phần hạn chế việc tiếp tục khiếu nại. Qua kết quả giải quyết khiếu nại (đối với khiếu nại đúng, đúng một phần), từ năm 2012 đến năm 2017, đã khôi phục quyền lợi chính đáng cho người dân hơn 39 72.016.684.000 đồng và 5.492 m2 đất; đồng thời kiến nghị thu hồi cho nhà nước tổng số tiền hơn 14.039.454.000 đồng. Qua tình hình khiếu nại và kết quả công tác giải quyết khiếu nại nêu trên, nhận thấy rằng tình hình khiếu nại tại Thành phố Hồ Chí Minh diễn biến phức tạp, số lượng đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền chiếm khá cao, trong giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2017, toàn thành phố có 13.343 đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền. Trước tình hình đó, đặt ra yêu công công tác quản lý nhà nước về giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phải đảm bảo có hiệu quả nhằm ổn định tình hình an ninh – chính trị trên địa bàn thành phố. 2.2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh 2.2.1. Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại Xây dựng các văn bản pháp luật để giải quyết kịp thời, hiệu quả các khiếu nại của công dân là nội dung hàng đầu quan trọng, là điều kiện tiên quyết của công tác quản lý giải quyết khiếu nại. Muốn quản lý công tác giải quyết khiếu nại tốt trước hết phải xây dựng và không ngừng hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức quán triệt một cách nghiêm túc, kịp thời ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về giải quyết khiếu nại để triển khai thực hiện các chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, của Thanh tra Chính phủ và các bộ ngành Trung ương. 40 Trong giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2017, quán triệt, triển khai thực hiện Luật Khiếu nại, các Nghị quyết của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành: - Chỉ thị số 14/2012/CT-UBND ngày 02 tháng 5 năm 2012 của Ủy ban nhân dân thành phố về chấn chỉnh và tăng cường trách nhiệm của Thủ trưởng các cơ quan hành chính nhà nước trong công tác kiểm tra, đôn đốc, hoặc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại có hiệu lực pháp luật, các văn bản giải quyết tố cáo và các kết luận thanh tra kinh tế - xã hội của Bộ, ngành Trung ương hoặc ý kiến kết luận của Thủ tướng Chính phủ - Kế hoạch số 631/KH-UBND ngày 13 tháng 02 năm 2014 về kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng kéo dài trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. - Quyết định số 3747/QĐ-UBND ngày 01 tháng 8 năm 2014 về ban hành Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW của Bộ Chính trị và Chỉ thị số 21/CT-TU của Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh về tăng cường lãnh đạo trong công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; Căn cứ các văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương, nhằm đảm bảo hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại và phù hợp thực tiễn thành phố, Thanh tra Thành phố đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành 03 Quy trình liên quan trực tiếp đến công tác giải quyết khiếu nại, gồm: - Quy trình giải quyết khiếu nại trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh (ban hành kèm theo Quyết định số 07/2014/QĐ-UBND ngày 11 tháng 02 năm 2014). - Quy trình phối hợp xử lý và giải quyết việc nhiều người cùng khiếu nại, tố cáo trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh (ban hành kèm theo Quyết định số 28/2015/QĐ-UBND ngày 08 tháng 6 năm 2015). 41 - Quy trình tổ chức thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật (ban hành kèm theo Quyết định số 50/2013/QĐ-UBND ngày 19 tháng 11 năm 2013). Đồng thời, Thanh tra Thành phố đã tham mưu, trình Ủy ban nhân dân Thành phố ban Quyết định số 19/2016/QĐ-UBND ngày 25 tháng 5 năm 2016 về ban hành Quy chế tổ chức, hoạt động của Thanh tra Thành phố thay thế Quyết định số 37/2013/QĐ-UBND ngày 16 tháng 9 năm 2013 của Ủy ban nhân dân Thành phố cho phù hợp với Thông tư liên tịch số 03/2014/TTLT- TTCP-BNV ngày 08 tháng 9 năm 2014 của Thanh tra Chính phủ và Bộ Nội vụ hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thanh tra huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Nhằm đẩy mạnh công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên toàn địa bàn thành phố, Thường trực Ủy ban nhân dân Thành phố đã kịp thời ban hành nhiều Văn bản chỉ đạo như: Quyết định số 3115/QĐ-UBND ngày 15 tháng 6 năm 2012 về kế hoạch tổ chức nghiệp vụ tiếp công dân và xử lý đơn khiếu nại, tố cáo trên địa bàn thành phố năm 2012-2013; Công văn số 2441/UBND- PCNC ngày 25 tháng 5 năm 2012 của ủy ban nhân dân thành phố về triển khai thực hiện Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 15 tháng 5 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Công văn số 4033/UBND-PCNC ngày 06 tháng 8 năm 2013 của Chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố về việc thực hiện chế độ báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng trên địa bàn thành phố; Công văn số 5249/VP-NCPC ngày 10 tháng 7 năm 2015 của Văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố về thông báo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu các cơ quan, đơn vị thuộc thành phố chủ động rà soát, đề xuất phương án khả thi để đẩy nhanh tiến độ 42 giải quyết vụ việc, phấn đấu đến cuối năm 2014 cơ bản giải quyết xong các vụ việc có trong danh sách của Kế hoạch 631/KH-UBND; Công văn số 8432/VP-PCNC ngày 14 tháng 10 năm 2014 của Văn phòng Ủy ban nhân dân thành phố truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố giao thủ trưởng các sở - ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các quận – huyện khẩn trương tập trung giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng kéo dài; Công văn số 6300/UBND-PCNC ngày 01 tháng 12 năm 2014 của Ủy ban nhân dân thành phố chỉ đạo Thủ trưởng các sở - ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các quận – huyện thực hiện các kết luận của Thủ tướng Chính phủ đối với các vụ việc khiếu nại, tố cáo; Công văn số 1191/UBND- PCNC ngày 09 tháng 3 năm 2015 về triển khai thực hiện kiến nghị giám sát của Ủy ban pháp luật của Quốc hội về giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính nhà nước; Công văn số 4947/VP-PCNC ngày 03 tháng 6 năm 2015 về việc nhập số liệu vào phần mềm Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia báo cáo công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; Văn bản số 7814/UBND- TCD ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban nhân dân thành phố về thực hiện kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và kết luận của Ban Thường vụ Thành ủy về công tác tiếp xúc, đối thoại, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; Văn bản số 579/UBND-NCPC ngày 08 tháng 02 năm 2017 của Ủy ban nhân dân thành phố truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố về triển khai thực hiện Thông tư số 02/2016/TT-TTCP ngày 20 tháng 10 năm 2016 của Thanh tra Chính phủ về việc việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 07/2013/TT-TTCP ngày 31 tháng 10 năm 2013 của Thanh tra Chính phủ quy định quy trình giải quyết khiếu nại hành chính. 43 Việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về khiếu nại và giải quyết khiếu nại tạo nên hệ thống cơ sở pháp lý quan trọng, tạo thành một hệ thống giải pháp đồng bộ, áp dụng thống nhất trong các cấp, các ngành tại thành phố, từng bước góp phần cho việc thi hành các quy định pháp luật về khiếu nại ngày càng chuyển biến tích cực và hiệu quả hơn. 2.2.2. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về công tác giải quyết khiếu nại Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh là cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền chung, có thẩm quyền quản lý đối với tất cả các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Ủy ban nhân dân thành phố. Trong hoạt động quản lý nhà nước về giải quyết khiếu nại, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện quản lý nhà nước về công tác giải quyết khiếu nại trong phạm vi quản lý của mình và đã tổ chức bộ máy cơ quan tham mưu giúp việc trực tiếp thực hiện công tác này là cơ quan Thanh tra Thành phố. Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban Quyết định số 19/2016/QĐ-UBND ngày 25 tháng 5 năm 2016 về ban hành Quy chế tổ chức, hoạt động của Thanh tra Thành phố. Theo đó, Thanh tra Thành phố là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân Thành phố quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; tiến hành thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật [15]. Trong công tác quản lý nhà nước về giải quyết khiếu có nhiệm vụ: + Hướng dẫn các sở, ngành thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố, Ủy ban nhân dân quận, huyện thực hiện việc tiếp công dân, xử lý đơn khiếu nại, giải quyết khiếu nại; thực hiện việc tiếp công dân tại trụ sở làm việc theo quy định [15]; 44 + Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của Giám đốc các sở, ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận, huyện trong việc giải quyết khiếu nại; kiến nghị các biện pháp để làm tốt công tác giải quyết khiếu nại thuộc phạm vi quản lý của Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố [15]; Trường hợp phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về khiếu nại gây thiệt hại đến lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức thì kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố hoặc kiến nghị người có thẩm quyền áp dụng biện pháp cần thiết để chấm dứt vi phạm, xem xét trách nhiệm, xử lý đối với người vi phạm [15]; + Xác minh, kết luận và kiến nghị việc giải quyết vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố khi được giao [15]; + Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại [15]. Cơ cấu tổ chức của Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh: Cơ cấu tổ chức của Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh gồm Văn phòng và 08 phòng chuyên môn, nghiệp vụ, trong đó có: + 06 phòng thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo: có chức năng chung giúp Chánh Thanh tra Thành phố tham mưu cho Ủy ban nhân dân Thành phố quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; thực hiện nhiệm vụ thanh tra, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật trong phạm vi, lĩnh vực được phân công phụ trách với sự phân công, phân nhiệm địa bàn phụ trách theo lĩnh vực và theo 24 đơn vị quận, huyện. + Phòng Thanh tra, phòng, chống tham nhũng: Giúp Chánh Thanh tra Thành phố tham mưu cho Ủy ban nhân dân Thành phố quản lý nhà nước về công tác phòng, chống tham nhũng trên địa bàn Thành phố; thực hiện nhiệm 45 vụ phòng, chống tham nhũng; tổ chức thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng tại cơ quan Thanh tra Thành phố theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng và các nhiệm vụ khác do Chánh Thanh tra giao; tham mưu thụ lý, giải quyết đơn tố cáo về phòng, chống tham nhũng do Chánh Thanh tra Thành phố giao. + Phòng Giám sát, Kiểm tra và Xử lý sau thanh tra: Giúp Chánh Thanh tra Thành phố thực hiện công tác giám sát hoạt động Đoàn thanh tra do Thanh tra Thành phố thành lập; thẩm định dự thảo Kết luận thanh tra của các Đoàn thanh tra của Thanh tra Thành phố khi được Chánh Thanh tra giao; theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra và quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo, quyết định xử lý tố cáo của Thanh tra Thành phố, của Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố đã có hiệu lực pháp luật; tổng hợp kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và các Bộ ngành Trung ương khi được giao; tổng hợp, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra các vụ việc đã có kết luận, chỉ đạo giải quyết của Thủ tướng Chính phủ, Bộ ngành Trung ương và Ủy ban nhân dân Thành phố, các vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài và các nhiệm vụ khác do Chánh Thanh tra giao. + Văn phòng: Ngoài thực hiện công tác tổng hợp, hành chính quản trị... còn tham mưu giúp Chánh Thanh tra thực hiện công tác tiếp công dân, xử lý đơn, công tác pháp chế nội bộ. Tình hình cán bộ, công chức của Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2012 đến năm 2017 (được nêu trong Bảng 2.1): 46 Bảng 2.1: Báo cáo thống kê đội ngũ công chức, người lao động tại Thanh tra Thành phố từ năm 2012 đến năm 2017 [20] Nguồn: Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh 2.2.3. Đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh luôn quan tâm, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, có trình độ, năng lực chuyên môn đáp ứng yêu cầu chức danh và vị trí việc làm; nắm vững chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả và tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại. Thanh tra Thành phố đã tổ chức quán triệt, phổ biến triển khai kịp thời, nghiêm túc đến đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại các văn bản chỉ đạo của Trung ương và của Thành phố về chủ trương, chính sách về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức: Năm Đội ngũ công chức, ngƣời lao động tại Thanh tra Thành phố Tổng số Trong đó Trình độ Số TTV cao cấp Số TTVC Số TTV Số CC,VC và lao động hợp đồng khác Tiến sĩ Thạc sỹ Đại học Trung cấp, Phổ thông 2012 164 0 29 80 55 0 8 140 16 2013 165 27 87 51 0 9 141 15 2014 171 0 25 83 63 0 10 146 15 2015 163 0 29 72 62 0 11 134 18 2016 169 1 26 80 62 0 18 139 12 2017 166 1 25 88 52 0 18 136 12 47 - Quyết định số 5033/QĐ-UBND ngày 21 tháng 10 năm 2011 của Ủy ban nhân dân Thành phố về phê duyệt Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức Nhà nước của thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2011 – 2015. - Quyết định số 1930/QĐ-UBND ngày 16 tháng 4 năm 2013 của Ủy ban nhân dân Thành phố về phê duyệt Kế hoạch thực hiện Chương trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho hệ thống chính trị của Thành phố giai đoạn 2011 – 2015. - Quyết định số 6010/QĐ-UBND ngày 10 tháng 12 năm 2014 của Ủy ban nhân dân thành phố về phê duyệt Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho hệ thống chính trị của Thành phố năm 2015. - Quyết định số 2213/QĐ-TTg ngày 08 tháng 12 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ quyết định về việc ban hành chiến lược phát triển ngành thanh tra đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. - Kế hoạch số 180-KH/BTCTW ngày 30 tháng 12 năm 2015 của Ban Tổ chức Trung ương về đào tạo, bồi dưỡng năm 2016. Nhằm nâng cao chất lượng và số lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại, chủ yếu là đội ngũ cán bộ, công chức của hệ thống ngành Thanh tra Thành phố, công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức ngành thanh tra thành phố luôn là một trong những nội dung trọng tâm của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh được thực hiện thường xuyên, định kỳ hàng năm, thực hiện thông qua các hình thức như: - Thanh tra Thành phố, thanh tra sở, ngành, thanh tra quận, huyện cử chuyên viên, công chức tham gia các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra viên, thanh tra viên chính theo chiêu sinh của trường Cán bộ Thanh tra Chính phủ. Trong giai đoạn năm 2012 đến năm 2017, ngành Thanh tra Thành phố đã cử 48 650 lượt cán bộ, công chức tham dự các lớp dưỡng nghiệp vụ thanh tra viên, thanh tra viên chính. Thanh tra Thành phố đã cử 107 lượt cán bộ, công chức tham dự các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra (được nêu trong Bảng 2.2): Bảng 2.2: Số lượng cán bộ, công chức tại Thanh tra Thành phố tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra từ năm 2012 đến năm 2017 [8],[11], [12], [14], [17], [19] Đơn vị: lượt người Nguồn: Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Thanh tra Thành phố Năm 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Số lƣợt đào tạo nghiệp vụ Thanh tra viên 0 17 0 16 7 14 Số lƣợt đào tạo nghiệp vụ Thanh tra viên chính 8 0 3 0 16 23 Số lƣợt đào tạo nghiệp vụ Thanh tra viên cao cấp 1 1 1 0 0 0 49 Thanh tra quận, huyện đã cử 164 lượt cán bộ, công chức tham dự các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra (được nêu trong Bảng 2.3): Bảng 2.3: Số lượng cán bộ, công chức tại tra quận, huyện tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra từ năm 2012 đến năm 2017 [8],[11], [12], [14], [17], [19] Đơn vị: lượt người Nguồn: Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Thanh tra Thành phố Thanh tra sở, ngành đã cử 379 lượt cán bộ, công chức tham dự các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra (được nêu trong Bảng 2.4): Bảng 2.4: Số lượng cán bộ, công chức tại thanh tra sở, ngành tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra từ năm 2012 đến năm 2017 [8],[11], [12], [14], [17], [19] Đơn vị: lượt người Năm 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Số lƣợt đào tạo nghiệp vụ Thanh tra viên 19 29 12 21 128 86 Số lƣợt đào tạo nghiệp vụ Thanh tra viên chính 16 2 1 1 24 40 Nguồn: Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Thanh tra Thành phố Năm 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Số lƣợt đào tạo nghiệp vụ Thanh tra viên 15 33 16 20 26 24 Số lƣợt đào tạo nghiệp vụ Thanh tra viên chính 10 2 1 0 9 8 50 - Thường xuyên tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức trực tiếp thụ lý, tham mưu, giải quyết khiếu nại trên địa bàn Thành phố. Trong 05 năm (từ năm 2012 đến năm 2016), Ban Tiếp công dân Thành phố (trước đây là Văn phòng Tiếp công dân Thành phố) tổ chức 73 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo và kỹ năng giao tiếp, ứng xử trong tiếp công dân cho 4.154 cán bộ, công chức, viên chức làm công tác này. Phối hợp với các cơ sở đào tạo tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên sâu về nghiệp vụ chuyên môn tiếp công dân, giải quyết khiếu nại cho đội ngũ cán bộ, công chức ngành Thanh tra Thành phố. Trong hai năm gần đây, 2016 và 2017, Thanh tra Thành phố đã chủ động phối hợp trường Cán bộ Thanh tra Chính phủ để mở lớp bồi dưỡng nghiệp vụ về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tại Thành phố Hồ Chí Minh, đưa vào Chương trình đào tạo chung của Thành phố; tạo điều kiện thuận lợi cho việc tham dự, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ trong giải quyết khiếu nại của đội ngũ chuyên viên, công chức toàn ngành Thanh tra Thành phố. Đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ công chức làm công tác giải quyết khiếu nại tập trung trang bị những kiến thức, kỹ năng, thái độ thực hiện công việc giải quyết khiếu nại cho cán bộ, công chức; trong đó, cung cấp những kiến thức, lý luận cơ bản, trang bị kỹ năng, cách thức hoạt động thực thi giải quyết khiếu nại: về kỹ năng tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại, hệ thống hóa các quy định của pháp luật liên quan đến công tác giải quyết khiếu nại, một số kỹ năng cơ bản trong giải quyết khiếu nại về tổ chức đối thoại trong giải quyết khiếu nại hành chính, soạn thảo văn bản trong giải quyết khiếu nại hành chính, báo cáo trong giải quyết khiếu nại hành chính, quyết định trong giải quyết khiếu nại hành chính Đồng thời, giáo dục thái độ thực hiện giải quyết khiếu nại thể hiện sự nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm của người cán bộ, công chức. 51 Qua các lớp đào tạo, bồi dưỡng góp phần nâng cao kiến thức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực hoạt động thực tiễn cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết khiếu nại, góp phần tích cực vào nâng cao chất lượng giải quyết khiếu nại của toàn ngành Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh . Tuy nhiên, nhận thấy rằng việc đánh giá chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giải quyết sau khi được đào tạo, bồi dưỡng chỉ dừng lại ở mức đánh giá thông qua kết quả học tập, chưa có tiêu chí cụ thể đánh giá chất lượng hiệu quả sau khi được cử đi đào tạo, bồi dưỡng về kỹ năng, nghiệp vụ giải quyết khiếu nại. 2.2.4. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khiếu nại Tuyên truyền, phổ biến pháp luật là một bộ phận không thể tách rời với xây dựng và thực thi pháp luật, là cầu nối đưa các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến tất cả các đối tượng trong xã hội nhằm xây dựng ý thức pháp luật, làm cho nhân dân, cán bộ, công chức có lòng tin vào pháp luật, có thói quen, động cơ tích cực trong thực hiện pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả việc khiếu nại và giải quyết khiếu nại. Để tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Đề án “Tiếp tục tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo ở xã, phường, thị trấn giai đoạn 2013 - 2016”. Quán triệt sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 2573/QĐ-UBND ngày 26 tháng 5 năm 2014 về Kế hoạch thực hiện Đề án “Tiếp tục tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo ở xã, phường, thị trấn giai đoạn 2013 – 2016” trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Qua báo cáo của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh về Tổng kết 03 năm thực hiện Đề án “Tiếp tục tăng cường công tác phổ biến, giáo dục 52 pháp luật về khiếu nại, tố cáo ở xã, phường, thị trấn giai đoạn 2013 - 2016” [16], đạt được một số kết quả: - Nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại gồm: Luật Khiếu nại, Nghị định số 75/2012/ NĐ -CP ngày 03 tháng 10 năm 2012 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật khiếu nại; kỹ năng phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại và một số văn bản khác có liên quan như: Luật Tiếp công dân, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật thực hành tiết kiệm chống lãng phí, Luật Thanh tra, Luật Tố cáo, Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn - Đối tượng được phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại: Việc phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật về khiếu nại của cán bộ, công chức và nhân dân ở xã, phường, thị trấn, góp phần ngăn chặn và hạn chế vi phạm pháp luật về khiếu nại, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội là công việc rất quan trọng. Do đó, đối tượng được phổ biến pháp luật về khiếu nại rất đa dạng, gồm cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân (bao gồm cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp), trong đó, đối tượng được quan tâm, thường xuyên phổ biến pháp luật về khiếu nại là người dân ở cơ sở đặc biệt là người dân ở khu vực có dự án phải giải tỏa, thu hồi đất - Hình thức tuyền truyền, phổ biến giáo dục pháp luận về khiếu nại: + Tổ chức bồi dưỡng, tập huấn kiến thức pháp luật về khiếu nại cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, cán bộ, công chức, người dân Trong 02 năm 2014, 2015 và 06 tháng đầu năm 2016, toàn thành phố đã tổ chức 659 cuộc tuyên truyền cho cán bộ, công chức, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, người chuyên trách,