Luận văn Tạo nguồn và mua hàng nông sản xuất khẩu tại Công ty Sản xuất - Dịch vụ và Xuất nhập khẩu Nam Hà Nội (HAPRO) – Thực trạng và giải pháp

n hệ thương mại với khách hàng quốc tế ở 53 nước, giao dịch với khách hàng thuộc 70 nước trên thế giới. Công ty đã giao dịch với hơn 20000 khách hàng quốc tế, đã và đang làm ăn với trên 1000 khách hàng quốc tế. Công ty cũng đã trực tiếp khảo sát thị trường trên 30 nước. Công ty là một công ty đầu tiên của Việt Nam bán trực tiếp hạt tiêu vào AICAP (theo tin từ Vụ Châu Phi Tây Nam á- Bộ Thương Mại ) sau đó nhiều công ty đã xuất khẩu vào thị trường này. Công ty là một trong những doanh nghiệp phát triển hàng thủ công mỹ nghệ vào Châu Âu qua hội chợ Frankfut T/M 1996 chỉ có 2-5 doanh nghiệp, nay có 80 doanh nghiệp vào Châu Âu qua con đường này. Thông qua quan hệ làm ăn với Công ty, trên 100 khách hàng chưa biết đến Việt Nam, nay đã vào việt Nam làm ăn thường xuyên, với quy mô lớn và ngày càng mở rộng mặt hàng. Công ty là một trong những doanh nghiệp của Việt Nam sớm mở thị trường Trung Đông, Nam Mỹ, Hoa Kỳ. Công tác quản lý chất lượng sản phẩm Là một doanh nghiệp vừa sản xuất, vừa kinh doanh xuất nhập khẩu và kinh doanh nội địa, việc quản lý và kiểm tra chất lượng sản phẩm trước khi đưa ra thị trường được tổ chức chặt chẽ .Đối với hàng hoá xuất khẩu, Công ty đã tổ chức, duy trì đội kiểm hoá tại kho hàng nhiều năm nay, kiên quyết không giao hàng kém chất lượng cho khách hàng. Đối với các sản phẩm do các đơn vị của Công ty sản xuất, Công ty đã ban hành các quy trình kiểm tra chất lượng sản phẩm. Các quy trình này liên tục được bổ sung nhằm mục đích đảm bảo chất lượng cao nhất và ổn định cho mỗi sản phẩm. Đặc biệt, Công ty đã quyết tâm xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001:2000, đến cuối năm 2003 đã cơ bản hoàn tất các công việc chuẩn bị và sẵn sàng cho việc đánh giá cấp chứng chỉ. Hoạt động của hệ thống quản lý chất lượng này của Công ty được trình bày ở sơ đồ dưới đây: ( Nguồn: Phòng tổng hợp ) Sơ đồ hoạt động của hệ thống Qui trình đầu tư Kiểm soát tài liệu, hồ sơ Kiểm tra/ nghiệm thu Giao sản phẩm: ký kết hợp đồng XK, dịch vụ AU & GK Mua hàng XK; NK hàng hoá; Cung cấp dịch vụ AU & GK Lập kế hoạch và triển khai Ký kết hợp đồng; thiết kế tạo mẫu; thiết kế sản phẩm Xúc tiến thương mại; Nghiên cứu thị trường trong nước Khách hàng Nhận biết xác định sản phẩm Cung cấp sản phẩm: NK, XK ủy thác Nhập kho Kiểm tra Đánh giá chất lượng nội bộ Khắc phục phòng ngừa Cung cấp nguồn lực, tuyển dụng và đào tạo Đánh giá thoả mãn khách hàng/ phân tích dữ liệu Xem xét của lãnh đạo Mục tiêu chất lượng Chính sách chất lượng Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty từ năm 2000-2003 Doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty ngày càng cao qua các năm .Năm 2003, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn như: tình hình thế giới bất ổn, chiến tranh IRAQ, dịch bệnh SARS ...song doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh của công Công ty vẫn đạt được 565,79 tỷ đồng, đạt 203% kế hoạch ngành giao, tăng 109,3% so với năm 2002. Điều này chứng tỏ hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty đang ngày càng phát triển. Bảng 2.3 -Tình hình hoạt động của Công ty Chỉ tiêu ĐVT 2000 2001 2002 2003 Doanh thu Tỷ đồng 138,21 168,72 270,33 565,79 Tốc độ tăng % 12,16 22,08 60,22 109,3 Kim ngạch XNK Triệu USD 19,51 20,02 28,3 46,24 Xuất khẩu Nhập khẩu Triệu USD 10,31 11,5 15,2 24,22 Triệu USD 9,2 7,87 13,1 22,02 Tốc độ tăng % 1,05 2,61 41,36 63,39 Số lao động Người 332 500 694 750 Tốc độ tăng % 12,16 50,60 38,8 8,07 Thu nhập bình quân nghìn đồng /người/ tháng 1.550 1.570 1.600 1.680 Tốc độ tăng % 3,33 1,29 1,91 5,00 Nộp ngân sách tỷ đồng 13,152 16,108 23,715 49,634 Tốc độ tăng % 19,25 22,48 47,22 109,29 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh-Phòng tổng hợp Về kim ngạch xuất nhập khẩu: mặc dù hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của cả nước gặp rất nhiều khó khăn, cạnh tranh gay gắt, sự suy giảm sức mua ở thị trường nước ngoài nhưng Công ty không những giữ được thế ổn định mà còn đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu.Nhìn vào bảng có thể thấy kim ngạch xuất nhập khẩu của Công ty tăng qua các năm và tăng mạnh vào năm 2002 và năm 2003 với tốc độ: 41,36% (2002) và 63,39% (2003). Cùng với sự phát triển nhanh về lực lượng lao động, đặc biệt là sau khi sáp nhập với các Công ty, Xí nghiệp khác, thu nhập bình quân của cán bộ công nhân viên cũng ngày càng ổn định và tăng cao, từ 1.550.000 đồng/người/tháng (2000) lên 1.680.000 đồng/người/tháng (2003). Mức tăng thu nhập bình quân của năm 2003 là 5%. Mức tăng này sẽ là đòn bẩy quan trọng để tạo ra niềm tin và nhiệt tình trong công việc của người lao động, kích thích mọi người làm việc hăng say hơn và trung thành gắn bó với Công ty. Về nộp ngân sách: Hàng năm Công ty đều thực hiện nghiêm túc các nghĩa vụ nộp thuế đối với Nhà nước và là một doanh nghiệp có tốc độ nộp ngân sách tăng cao qua các năm, cụ thể: năm 2000 là 19,25%, năm 2001 đạt 22,48%, năm 2002 lên 47,22% và năm 2003 lên tới 109,29%. Bên cạnh việc doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh tăng, lợi nhuận của Công ty cũng không ngừng tăng. Trong đó doanh thu hàng xuất khẩu chiếm tỷ lệ lớn trong tổng doanh thu chứng tỏ kinh doanh xuất khẩu đã đem lại hiệu quả cao (Bảng 2.4- Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty) Tuy nhiên, doanh thu tăng lên lớn nhưng lợi nhuận lại tăng không đều. Đặc biệt, năm 2003 doanh thu tăng 109,3% song lợi nhuận sau thuế lại chỉ tăng 15%. Điều này được giải thích là do cùng với sự tăng lên của doanh thu, tổng chi phí cũng tăng theo. Tổng chi phí tăng lên là do Công ty đang đầu tư và quản lý cụm công nghiệp thực phẩm Hapro tại xã Lệ Chi, huyện Gia Lâm, Hà Nội ; đồng thời việc sáp nhập thêm các xí nghiệp, mở rộng lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh cũng khiến chi phí quản lý của Công ty tăng lên. Kim ngạch xuất khẩu của Công ty trong thời gian qua Hoạt động xuất khẩu luôn được xác định là hoạt động kinh doanh quan trọng nhất, có tính chiến lược, quyết định sự phát triển của Công ty. Trong cơ cấu kim ngạch xuất khẩu của Công ty, nông sản và thủ công mỹ nghệ là hai mặt hàng chiếm tỷ trọng cao trong kim ngạch xuất khẩu của Công ty (trên dưới 50%). Gần đây, trong năm 2002 và 2003, tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng thủ công mỹ nghệ có chiều hướng giảm (37,19% năm 2002 xuống 29,95% năm 2003) song vẫn được đánh giá là ngành hàng xuất khẩu lớn trong cả nước. Bảng 2.5- Cơ cấu kim ngạch xuất khẩu theo mặt hàng của Công ty Đơn vị tính: 1000 USD Số TT Nhóm hàng Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Giá trị TT (%) Giá trị TT (%) Giá trị TT (%) Giá trị TT (%) 1 Hàng TCMN 5.274,5 52,06 5.278,8 45,89 5.657,4 37,19 7.254,7 29,95 2 Nông sản 4.097,1 40,44 5.774,7 50,20 9.245,4 60,77 15.983,8 65,98 3 Hàng CN nhẹ 759,6 7,50 449,5 3,91 311,9 2,04 985,5 4,07 4 Tổng 10.131,2 100 11.503 100 15.214,7 100 24.224 100 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh-Phòng Tổng hợp Biểu đồ 2.1 kim ngạch xuất khẩu theo mặt hàng của công ty Giá trị các mặt hàng xuất khẩu tăng đều qua các năm. Riêng năm 2003, mặt hàng tạp phẩm có giá trị xuất khẩu giảm nhẹ do nhu cầu tiêu dùng trên thế giới thay đổi, mặt hàng chè giảm đáng kể: từ 946.440 USD (2002) xuống 364.730 USD (2003) do chiến tranh IRAQ xảy ra dẫn đến mất thị trường tiêu thụ lớn của mặt hàng này. Tuy nhiên, tổng giá trị các mặt hàng xuất khẩu của Công ty vẫn tăng, đạt 24.224.120 USD, tăng 57% so với cùng kỳ, vượt 44% so với kế hoạch ngành giao. Bảng 2.6 - Giá trị các mặt hàng xuất khẩu Đơn vị tính: 1000 USD Số TT Mặt hàng Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Trị giá Trị giá Trị giá Trị giá I TCMN 5.274,52 5.278,79 5.657,39 7.254,74 1 Mây tre 2.394,02 2.521,16 3.143,13 4.055,56 2 Gốm sứ 893,85 1.036,23 1.298,00 1.874,17 3 Hàng tạp phẩm 1.314,56 1780,21 266,83 259,26 4 Gỗ mỹ nghệ 466,71 478,77 461.28 567,42 5 Sắt mỹ nghệ 205.38 462,42 488,15 498,33 II Nông sản 4.097,17 5.774,72 9.245,43 15.983,83 1 Lạc 991,51 1663,30 3.744,90 6.755,76 2 Chè 219,20 912,60 946,44 364,73 3 Tiêu 2.384,53 2129,09 3.333,94 3.702,48 4 Gạo 335,56 721,50 852,13 2.274,34 5 Bột sắn 72,11 175,57 193,57 1.711,95 6 Dừa sấy 47,53 102,35 108,60 496,57 7 Quế 12,34 16,80 213,12 8 Nghệ 14,59 17,70 104,46 9 Khác 46,73 43,38 31,35 360,42 III Hàng khác 759,54 449,6 311,92 985,55 IV Tổng 10.131,23 11.503,11 15.214,74 24.224,12 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh- Phòng Tổng Hợp Thực trạng công tác tạo nguồn và mua hàng nông sản xuất khẩu ở Công ty Sản xuất-Dịch vụ và Xuất nhập khẩu Nam Hà Nội Tình hình xuất khẩu nông sản của Công ty trong thời gian qua Mặc dù thị trường thế giới đang diễn ra sự cạnh tranh khốc liệt nhưng trong những năm qua, hoạt động xuất khẩu của Công ty Sản xuất-Dịch vụ và Xuất nhập khẩu Nam Hà Nội vẫn có những bước tiến vượt bậc, đặc biệt là mặt hàng nông sản thể hiện: Kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty Kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty không ngừng tăng qua các năm. Sau cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ của Đông Nam á, nền kinh tế các nước trong khu vực đã bắt đầu hồi phục, do đó cầu về nông sản trên thế giới bắt đầu tăng trở lại. Kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty cũng được cải thiện dần qua các năm. Năm 2000, kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty đạt 4097178 USD.Năm 2001, mặc dù thị trường nông sản có nhiều biến động mạnh, giá một số mặt hàng nông sản giảm, đặc biệt là mặt hàng tiêu đen giảm 40-50% so với năm 2000 nên đã ảnh hưởng đến kim ngạch xuất khẩu nông sản. Tuy vậy, kim ngạch năm 2001 vẫn đạt 5774720 USD, tăng 40,95% so với năm 2000. Năm 2002 và 2003 đánh dấu bước thành công vượt bậc của mặt hàng nông sản xuất khẩu của Công ty. Kim ngạch xuất khẩu nông sản tăng cao, đạt 9245430 USD năm 2002 và 15983831 USD năm 2003 với tốc độ tăng tương ứng là 60,1% và 72,88%. Bảng 2.7- Tỷ trọng và tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty Chỉ tiêu 2000 2001 2002 2003 Tổng KNXK (nghìn USD) 10.131,2 11.503,1 15.214,7 24.224,1 KN XKNS (nghìn USD) 4.097,1 5.774,7 9.245,4 15.983,8 Tỷ trọng XKNS (%) 40,44 50,20 60,77 65,98 Tốc độ tăng KNXKNS (%) - 40,95 60,10 72,88 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh-Phòng tổng hợp Không chỉ kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty không ngừng tăng lên mà tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu nông sản trong tổng kim ngạch xuất khẩu chung của Công ty cũng không ngừng tăng lên. Hàng nông sản trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực quan trọng của Công ty, đóng góp không nhỏ vào tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn Công ty. Tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu của mặt hàng nông sản luôn chiếm trên 50% tổng kim ngạch xuất khẩu của Công ty.Riêng năm 2000, giá trị xuất khẩu nông sản tuy vẫn tăng nhưng tỷ trọng xuất khẩu nông sản lại giảm sút, chỉ đạt 40,44% tổng kim ngạch xuất khẩu do giá trị xuất khẩu mặt hàng thủ công mỹ nghệ đạt kết quả cao hơn. Năm 2001, 2002 và 2003, hàng nông sản đã có ưu thế trở lại trong cơ cấu xuất khẩu. Năm 2003, tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu nông sản chiếm 65,98% tổng giá trị xuất khẩu của Công ty. Hiện tại và trong thời gian tới, mặt hàng nông sản vẫn sẽ là mặt hàng chủ lực và chiến lược của Công ty. Biểu đồ 2.2 Tỷ trọng & tốc độ tăng kim ngạch Xuất Khẩu nông sản của công ty Kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty tăng qua các năm một mặt là do kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản của Công ty đều tăng, mặt khác số lượng các mặt hàng cũng được mở rộng (năm 2001 có thêm quế, nghệ...). Riêng năm 2001, kim ngạch xuất khẩu hàng tiêu đen của Công ty giảm do giá hàng tiêu đen trên thị trường thế giới giảm 40- 50% so với năm 2000. Năm 2003, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng chè của Công ty giảm đáng kể (từ 946440 USD năm 2002 xuống 364730 USD năm 2003) do chiến tranh xảy ra ở IRAQ dẫn đến mất thị trường tiêu thụ lớn của mặt hàng này. Tuy nhiên, tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản năm 2003 vẫn tăng, đạt 15983827 USD, tăng 72,88% so với năm 2002. Bảng 2.8- Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản của Công ty Đơn vị tính: USD STT Mặt hàng Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 1 Lạc Nhân 991.507 1.663.303 3.744.901 6.755.762 2 Chè 219.197 912.600 946.440 364.730 3 Tiêu 2.384.534 2.129.096 3.333.938 3.702.476 4 Gạo 335.556 721.500 852.132 2.274.342 5 Bột sắn 72.109 175.570 193.566 1.711.953 6 Dừa sấy 47.527 102.350 108.604 496.568 7 Quế 12.341 16.802 213.124 8 Nghệ 14.594 17.703 104.457 9 Hàng khác 46.732 43.381 31.346 360.415 tổng cộng 4.097.172 5.774.721 9.245.432 15.983.827 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh-Phòng tổng hợp Cơ cấu và tốc độ tăng trưởng các mặt hàng nông sản xuất khẩu của Công ty Trong cơ cấu nông sản xuất khẩu của công ty, mặt hàng lạc nhân chiếm tỷ trọng lớn với mức tỷ trọng ngày càng tăng qua các năm (năm 2000 là 24,20%, năm 2001 đạt 28,8%, năm 2002 đạt 40,5% và năm 2003 lên tới 42,27%). Mặt hàng hồ tiêu cũng chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu xuất khẩu nông sản của công ty, tuy nhiên mức tỷ trọng này ngày càng giảm, năm 2000 là 58,2%, đến năm 2003 chỉ còn 23,16%. Tuy vậy, đây là hai mặt hàng có giá trị cao đang được ưa chuộng rộng rãi trên thị trường quốc tế. Vì vậy, công ty đã có những chính sách đặc biệt ưu đãi để phát triển hai mặt hàng này, đông thời tăng cường phát triển một số mặt hàng nông sản khác. Riêng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng hồ tiêu năm 2001 giảm 10,7% so với năm 2000, kim ngạch của mặt hàng chè năm 2003 giảm 61,46% so với năm 2002, còn lại các mặt hàng nông sản khác đều có kim ngạch xuất khẩu tăng. Đặc biệt, năm 2003, một số mặt hàng nông sản mới của công ty như: bột sắn, dừa sấy, quế, nghệ, có tốc độ tăng trưởng rất cao, cụ thể: bột sắn tăng 784,43%; dừa sấy tăng 357,23%; quế tăng 1168,44%; nghệ tăng 490,05%. Điều này chứng tỏ công ty đã có sự đầu tư thích đáng và đúng đắn để phát triển những mặt hàng này. Có thể thấy rõ cơ cấu và tốc độ tăng trưởng các mặt hàng nông sản xuất khẩu của Công ty thông qua các số liệu sau: Bảng 2.9- Cơ cấu và tốc độ tăng trưởng các mặt hàng nông sản xuất khẩu của Công ty Đơn vị tính: % STT Mặt hàng Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 TT TĐ TT TĐ TT TĐ TT TĐ 1 Lạc Nhân 24,2 49,23 28,80 67,76 40,5 125,1 42,27 80,40 2 Chè 5,35 99,16 15,80 316,3 10,24 3,71 2,28 -61,4 3 Tiêu 58,2 0,5 36,87 -10,71 36,06 56,6 23,16 11,05 4 Gạo 8,19 82,33 12,49 115 9,22 18,11 14,23 166,9 5 Bột sắn 1,76 - 3,04 143 2,09 10,25 10,71 784,4 6 Dừa sấy 1,16 - 1,77 115 1,17 6,11 3,11 357,2 7 Quế 0,21 - 0,18 36,13 1,33 1168 8 Nghệ 0,25 - 0,19 21,28 0,65 490 9 Hàng khác 1,14 128,4 0,75 -7,27 0,35 -27,6 2,25 1049 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh Cơ cấu thị trường xuất khẩu nông sản của Công ty Mặt hàng nông sản xuất khẩu của Công ty có mặt ở các thị trường Châu á, Châu âu, Châu Mỹ, Châu Phi và Châu úc Thị trường Châu á Đây là thị trường nhập khẩu lớn nhất nông sản của Công ty trong những năm qua. Thị trường này gồm các nước như Singapo, Indonêxia, Malaixia, Philipin, ấn độ...chủ yếu nhập khẩu các mặt hàng nông sản như: lạc nhân, hạt điều, chè..của Công ty Trong đó, thị trường Singapore và thị trường ASEAN là thị trường lớn nhất của Công ty. Đặc biệt, thị trường Singapore là thị trường chuyển tải, tạm nhập tái xuất, chiếm tỷ trọng >18% tổng giá trị xuất khẩu nông sản trên tất cả các thị trường Các nước này tiến hành nhập khẩu hàng nông sản của Công ty ngoài mục đích cung cấp cho nhu cầu tiêu dùng trong nước họ còn chế biến lại để thực hiện tái xuất khẩu. Thuận lợi của Công ty khi xâm nhập vào thị trường này là : - Đây là khu vực có vị trí địa lý gần Việt Nam nên chi phí vận chuyển hàng hóa thấp. Đây là cơ hội để nâng cao sức cạnh tranh về giá sản phẩm của Công ty. - Khu vực này có yêu cầu về chất lượng và mẫu mã sản phẩm không cao. Tuy nhiên Công ty cũng gặp phải nhiều khó khăn tại khu vực thị trường này bởi đây là khu vực thường có nhiều biến động về kinh tế, chính trị, tài chính. Đồng thời khả năng chi trả của thị trường này cũng chưa cao. Trong hiện tại và tương lai Công ty vẫn rất chú trọng đến việc khai thác tốt thị trường này bởi thị trường này có những yếu tố thuận lợi trên. Thị trường Châu Âu Đây là thị trường lớn thứ hai tiêu thụ sản phẩm của Công ty. Thị trường này có nhu cầu tương đối lớn, Châu Âu luôn được đánh giá là một thị trường tiêu thụ đầy tiềm năng nhưng cũng rất “khó tính”. Tại thị trường này người tiêu dùng chỉ chấp nhận hàng hóa có chất lượng cao mặc dù họ phải trả giá đắt, các tiêu chuẩn về hàng hóa đặc biệt là đối với hàng nông sản được thị trường này đề ra rất ngiêm ngặt. Vì vậy, Công ty đã rất cố gắng để nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này. Thị trường Châu Phi Hiện nay, kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty sang thị trường này vẫn còn nhỏ, Công ty phải chấp nhận hệ số rủi ro cao do khả năng thanh toán có hạn, bị động bởi các nước viện trợ. Tại châu lục này các sản phẩm là nông sản của Công ty chủ yếu được xuất khẩu sang các nước ở Tây Phi như Camarun, Côtđiva. Mới đây, Liên Hợp Quốc đã quyết định thực hiện chính sách chỉ hỗ trợ nhập khẩu lương thực cho những nước có khủng hoảng về chính trị đã làm cho thị trường của Công ty ở khu vực này bị thu hẹp trong hiện tại và tương lai.Cụ thể, giá trị xuất khẩu nông sản của Công ty vào Châu Phi năm 2000 đạt 695.848 USD, chiếm tỷ trọng 16,95% tổng giá trị xuất khẩu nông sản của Công ty, đến năm 2003 chỉ đạt 426.760 USD, chiếm tỷ trọng 2,67%. Thị trường Châu Mỹ và châu úc Châu Mỹ, Châu úc là 2 thị trường khá mới mẻ, mặt khác thị trường Châu Mỹ cũng là thị trường có tiềm năng sản xuất và xuất khẩu nhiều mặt hàng nông sản, nên hiệu quả kinh doanh của Công ty các trên thị trường này thấp hơn so với các thị trường khác, song vẫn có một số lượng nhỏ hàng nông sản của Công ty được xuất khẩu sang thị trường này. Điều đó chứng tỏ Công ty luôn tận dụng mọi cơ hội để tăng kim ngạch xuất khẩu , mở rộng thị trường này. Giá trị và tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu nông sản của Công ty theo thị trường được thể hiện ở sau: Bảng 2.10- Cơ cấu thị trường xuất khẩu nông sản của Công ty TT Thị trường Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Giá trị ($) TT(%) Giá trị ($) TT(%) Giá trị ($) TT(%) Giá trị ($) TT(%) 1 Châu á 2.765.603 67,50 4.140.628 71,70 6.803.615 73,59 11.796.064 73,80 Singapo 776.648 18,96 1.117.954 19,35 1.885.044 20,39 3.593.164 22,48 Malaixia 461.021 11,25 633.508 10,97 1.047.246 11,33 1.777.402 11,12 Nhật Bản 378.947 9,25 558.977 9,68 907.614 9,82 1.615.965 10,11 Inđônêxia 470.707 11,49 665.116 11,51 1.008.840 10,91 1.446.536 9,05 Philipin 251.970 6,15 414.057 7,17 837.797 9,06 1.480.102 9,26 ấn độ 288.954 7,05 434.760 7,53 767.980 8,31 1.365.019 8,54 TT khác 137.355 3,35 316.256 5,48 349.085 3,78 517.876 3,24 2 Châu Âu 463.898 11,32 863.988 14,96 1.785.834 19,31 3.215.946 20,12 3 Châu Phi 695.848 16,98 465.225 8,06 357.017 3,86 426.768 2,67 4 Châu úc 153.251 3,74 252.440 4,37 201.952 2,18 393.202 2,46 5 Châu Mỹ 18.572 0,45 52.440 0,91 97.014 1,05 151.847 0,95 Tổng 4.097.172 100 5.774.721 100 9.245.432 100 15.983.827 100 Nguồn: Báo cáo kết qủa kinh doanh-P. KVTT Thực trạng hoạt động tạo nguồn và mua hàng nông sản xuất khẩu của Công ty Phân tích kết quả nguồn hàng Theo khu vực địa lý: Giá trị nguồn hàng ở các tỉnh tăng mạnh qua các năm trong khi tỷ trọng trong cơ cấu nguồn hàng lại chênh lệch rất ít. Các tỉnh dẫn đầu về giá trị nguồn hàng trong hoạt động tạo nguồn và mua hàng của Công ty là Tây Nguyên, Nghệ An (đều chiếm trên 15% tổng giá trị nguồn hàng) do đây là 2 tỉnh trồng tiêu (Tây Nguyên) và lạc (Nghệ An), tiếp đó là Thái Bình (trồng lúa), Quảng Trị (cà phê + tiêu) ... Bảng 2.11- Kết quả tạo nguồn và mua hàng theo khu vực địa lý TT Tỉnh Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Giá trị (triệu đ) TT (%) Giá trị (triệu đ) TT (%) Giá trị (triệu đ) TT (%) Giá trị (triệu đ) TT (%) 1 Phú Thọ 2.867,6 4,46 6.771,5 7,47 7.946,0 5,47 13.127,6 5,23 2 Lào Cai 757,8 1,18 2.914,5 3,21 2.944,9 2,02 1.383,7 0,55 3 Sơn La 922,2 1,43 3.132,5 3,45 3.236,3 2,23 1.439,6 0,57 4 Lai Châu 839,6 1,30 3.189,7 3,52 3.380,8 2,33 1.463,0 0,58 5 Tây Nguyên 31.794,7 49,43 30.272,8 33,4 50.453,6 34,76 54.972,2 21,9 6 Thanh Hoá 1.945,8 3,02 3.270,7 3,6 8.134,4 5,6 13,297,5 5,3 7 Nghệ An 11.675,0 18,15 19.585,3 21,6 40.956,2 28,2 79.784,6 31,8 8 Thái Bình 5.268,2 8,19 9.316,8 10,27 11.813,9 8,14 31.028,6 12,36 9 Yên Bái 1.132,1 1,76 2.950,2 3,25 3.289,5 2,26 30.223,7 12,04 10 Quảng Trị 5.638,9 8,76 6.319,5 6,97 9.691,7 6,67 14.518,1 5,78 11 Đồng Nai 176,8 0,27 405,9 0,45 454,8 0,31 1.502,8 0,6 12 Bến Tre 746,2 1,16 1.606,9 1,77 1.705,1 1,17 6.226,1 2,48 13 Tỉnh khác 560,6 0,89 926,6 1,04 1.146,1 0,84 1.978,5 0,81 Tổng 64.325,6 100 90.663,1 100 145.153,3 100 250.946,1 100 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh- Phòng Tổng Hợp Năm 2001, giá trị nguồn hàng ở tỉnh Tây Nguyên giảm do giá mặt hàng tiêu giảm mạnh. Năm 2003, giá trị nguồn hàng tại các tỉnh Lào Cai, Sơn La, Lai Châu cũng có sự sụt giảm do đây chủ yếu là các tỉnh trồng chè, mà năm 2003 thời tiết xấu ảnh hưởng rất lớn đến sản lượng thu hoạch và chất lượng cây chè, mặt khác Công ty lại mất thị trường xuất khẩu lớn nên giá trị tạo nguồn mua hàng ở các tỉnh này cũng giảm. Trái lại, giá trị nguồn hàng ở tỉnh Yên Bái tăng mạnh (từ 3.289,5 triệu đồng năm 2002 lên 30.223,7 triệu đồng năm 2003) do năm 2003, giá trị tạo nguồn mua hàng của mặt hàng bột sắn và quế của Công ty tăng mạnh. Theo hình thức tạo nguồn và mua hàng Năm 2000 và 2001, nguồn hàng xuất khẩu của Công ty có được đều thông qua hoạt động mua hàng. Đến năm 2002, sau khi triển khai dự án xây dựng Xí nghiệp Liên hiệp chế biến thực phẩm Hà Nội và sáp nhập Xí nghiệp giống cây trồng Toàn Thắng, Công ty đã bắt đầu thực hiện chiến lược tạo nguồn hàng và đã đạt được kết quả nhất định: hoạt động tạo nguồn đạt giá trị 6.329 triệu đồng, chiếm 4,36% giá trị nguồn hàng. Năm 2003, do tiếp tục tập trung thực hiện chiến lược tạo nguồn hàng, xúc tiến xây dựng hệ thống cung cấp nguyên liệu, công tác quy hoạch vùng nguyên liệu, ký hợp đồng nguyên liệu cho Xí nghiệp Liên hiệp Chế biến thực phẩm Hà Nội..., hoạt động tạo nguồn đã đạt được kết quả khả quan hơn, giá trị nguồn hàng tăng từ 6.329 triệu đồng năm 2002 lên 14.003 triệu đồng năm 2003. Bảng 2.12- Kết quả tạo nguồn và mua hàng nông sản xuất khẩu Chỉ tiêu Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Giá trị (triệu đ) Tỷ trọng (%) Giá trị (triệu đ) Tỷ trọng (%) Giá trị (triệu đ) Tỷ trọng (%) Giá trị (triệu đ) Tỷ trọng (%) Tạo nguồn 0 0 0 0 6.329 4,36 14.003 5,58 Mua hàng 64.326 100 90.663 100 138.825 95,64 236.943 94,42 Tổng 64.326 100 90.663 100 145.154 100 250.946 100 Nguồn: Phòng Tổng Hợp Kết quả tạo nguồn hàng nông sản xuất khẩu theo phương thức: Hoạt động tạo nguồn hàng nông sản xuất khẩu của Công ty cho đến nay chỉ được thực hiện bằng hai hình thức đem nguyên liệu gia công sản phẩm và tự sản xuất, khai thác hàng hoá. Trong hai hình thức này, hình thức tự xản xuất, khai thác hàng hoá chiếm tỷ trọng lớn (67,54% năm 2002 và 88,65% năm 2003). Đó là do Công ty đã thực hiện việc đầu tư cho sản xuất theo chiều sâu để tạo ra nguồn hàng lớn đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế thông qua việc hình thành các xí nghiệp sản xuất hàng hoá: Xí nghiệp Liên hiệp chế biến thực phẩm Hà Nội Xí nghiệp Sinh thái. Các xí nghiệp này đã đi vào hoạt động và đạt được hiệu quả cao. Chắc chắn trong những năm tiếp theo, sau khi các xí nghiệp này đã ổn định, hoạt động tạo nguồn của Công ty sẽ ngày càng phát triển. Bảng 2.13 - Kết quả tạo nguồn hàng nông sản theo phương thức Hình thức Năm 2002 Năm 2003 Giá trị (triệu đ) Tỷ trọng(%) Giá trị (triệu đ) Tỷ trọng(%) 1. Liên doanh, liên kết 0 0 0 0 2. Đem nguyên liệu gia công sản phẩm 2.054 32,46 1.589 11,35 3. Bán nguyên liệu mua thành phẩm 0 0 0 0 4. Tự sản xuất khai thác hàng hoá 4.274 67,54 12.414 88,65 5.Đầu tư cho cơ sở sx và chế biến 0 0 0 0 6. Tổng 6.328 100 14.003 100 Nguồn: Phòng Tổng Hợp Kết quả mua hàng nông sản xuất khẩu theo phương thức: Các hình thức mua hàng nông sản xuất khẩu mà Công ty đã thực hiện trong những năm gần đây gồm: Mua theo đơn đặt hàng và hợp đồng kinh tế ký trước: Đây là hình thức chủ yếu trong hoạt động mua hàng nông sản xuất khẩu của Công ty. Hình thức này chiếm một tỷ trọng đáng kể (trên 80% tổng giá trị hàng mua của Công ty). Giá trị nguồn hàng theo hình thức này ngày càng tăng qua các năm (năm 2000 chỉ đạt 55.037 triệu đồng, chiếm 85,56% giá trị mua hàng, đến năm 2003 đã đạt 204.624 triệu đồng, chiếm 86,36% giá trị nguồn hàng mua của Công ty). - Mua qua đại lý: Hình thức mua hàng này