Luận văn Thực trạng và giải pháp đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu phần mềm tại Công ty Phần mềm FPT

giáo viên, thực hiện nghĩa vụ tài chính với APTECH. FIS (FPT Information System) : Trung tâm hệ thống thông tin phục vụ các dự án tin học hoá lớn của khách hàng bao gồm tư vấn giải pháp, thiết kế hệ thống, chọn thiết bị,máy tính, lắp đặt và lập trình phần mềm đi kèm. Khách hàng chính là Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính, Bộ Công an, Bộ Kế hoạch và đầu tư...FIS là “quả đấm thép” của FPT với hiệu quả kinh doanh hàng năm lớn nhất FPT FOX (FPT Online Exchange) : Trung tâm Dịch vụ trực tuyến FPT, khởi đầu là mạng TTVN rất quen thuộc với nhiều người Việt Nam khi chưa có Internet, có nhiệm vụ cung cấp các dịch vụ Internet như web, mail, hosting...FOX đồng thời còn cho ra đời tờ báo điện tử VnExpress với rất nhiều chuyên mục như đời sống, kinh tế, chính trị, thể thao, văn hoá...nơi thông tin được cập nhật hàng ngày và hoàn toàn miến phí. FOX hiên chiếm 32% thị trường Internet Việt Nam. FOX là bộ phận phát triển nhanh nhất FPT. FSS (FPT Software Solution) : Trung tâm giải pháp phần mềm – cũng chuyên lập trình ra các loại phần mềm như Fsoft nhưng để phục vụ cho thị trường Việt Nam. FSS đã làm ra rất nhiều phần mềm phục vụ các ngân hàng trong đề án tự động hoá ngân hàng của nhà nước cũng như cho quản lý doanh nghiệp như quản lý nhân viên, quản lý hàng bán, hàng tồn, quản lý tài chính, kế toán. FPS (FPT Project Supplier) : Trung tâm hỗ trợ dự án FPT, thành lập đầu năm 2000 có mục đích hỗ trợ các doanh nghiệp IT khác xây dựng giải pháp cho khách hàng, đánh dấu một cố gắng của FPT thể hiện vai trò đầu đàn của mình trong nghành công nghệ thông tin Việt Nam. FDR ( FPT Dealer) : Trung tâm bán buôn máy tính và thiết bị máy tính, máy văn phòng như máy in, máy fax, máy quét, máy photocopy... Đây là đơn vị có doanh số lớn nhất FPT, đưa FPT trở thành nhà phân phối thiết bị công nghệ thông tin lớn nhất Việt Nam (Doanh số năm 2002 là 69,2 triệu USD, bỏ xa tất cả các đối thủ thứ 2 , thứ 3 trong thị trường phân phối) FMB (FPT Mobile) : Trung tâm bán buôn, bán lẻ điện thoại di động đồng thời là nhà phân phối và bảo hành sản phẩm cho các hãng điện thoại nổi tiếng trên thế giới như Motorola, Ericsson... FMB cúng đảm nhiệm dịch vụ hoà mạng ăn hoa hồng của VMS. Đây là một trong các đơn vị có doanh số cao nhất FPT. FTT ( Phi Tin) : Công ty trực thuộc FPT kinh doanh tất cả những gì không liên quan đến tin học. Những ngày mới thành lập bộ phận này buôn bán kinh doanh đủ thứ từ làm du lịch, buôn bán quần áo,sắt thép đén bán vé máy bay, buôn ô tô... Ngày nay, các mặt hàng chủ yếu là các máy móc, thiết bị công nghiệp như máy lạnh, máy bơm... FSM (FPT Service Maintenance) : Trung tâm bảo hành sản phẩm của FPT chuyên sửa chữa cácm sản phẩm của công ty, đồng thời là trung tâm bảo hành uỷ quyền của các háng sản xuất máy tính lơn trên thế giới thư IBM, COMPAQ, HP...Trung tâm không chỉ bảo hành ở Hà Nội mà còn có đội bảo hành ở các tỉnh xa. FAD (FPT Administration) : Phòng hành chính quản trị, chịu trách nhiệm điều hành một số công việc hành chính hàng ngày và các công việc liên quan đến tiếp khách, chuẩn bị mặt bằng cho các bộ phận, quản lý bảo vệ, lái xe, lao công... FHR (FPT Human Resource) : Phòng nhân sự chịu trách nhiệm về các hoạt động trong lĩnh vực nhân sự như lập kế hoạch về nhân sự, quản lý nhân viên, tuyển dụng, cung cấp các chương trình đào tạo cho đội ngũ nhân viên của công ty, tổ chức các kỳ thi cho nhân viên công ty... FQA (FPT Quality Assurance) : Phòng quản lý chất lượng có nhiệm vụ đề ra hệ thống quản lý chất lượng trong toàn công ty, góp phần đưa công ty giành chứng chỉ ISO 9001: 2000 dành cho tất cả các quá trình kinh doanh bao gồm : Sản xuất phần mềm máy tính; Thiết kế cung cấp lắp đặt và tích hợp các hệ thống công nghệ; Bán buôn, bán lẻ các sản phẩm công nghệ thông tin; Cung cấp dịch vụ Internet; Đào tạo lập trình viên. Việc được công nhận đạt tiêu chuẩn ISO 9001 : 2000 đã khẳng định uy tín và chất lượng các sản phẩm mà FPT cung cấp cho khách hàng, không chỉ ở thị trường Việt Nam mà trên cả thị trường thế giới. FBP (FPT Business Plan) : Phòng kế hoạch kinh doanh có nhiệm vụ tham mưu tư vấn cho ban lánh đạo các chiến lược kinh doanh ngắn hạn và dài hạn của toàn công ty trước ban lãnh đạo, ngoài ra còn trực tiếp tham mưu giúp các bộ phận trong việc thực hiện kế hoạch kinh doanh. FAF (FPT Account and Finance) : Phòng tài vụ đáp ứng và phục vụ yêu cầu kinh doanh của các bộ phận. Mọi công việc như in hoá đơn bán hàng, chuyển kho hang, nhập xuất đổi cấu hình, tăng giảm tài sản cố định, kiểm tra đối chiếu tình hình thanh toán công nợ, nộp thuế, thu tiền bán hàng, chi tiền thanh toán các khoản chi phí mua sắm, đầu tư đều được bộ phận này thực hiện. Ngoài ra, FAF còn lo các thủ tục để có thể vay được tiền một cách nhanh nhất với mức lãi suất ít nhất, các thủ tục bảo lãnh, mua ngoại tệ thanh toán cho khách hàng nước ngoài. FAF đã áp dụng phần mềm quản lý tài chính tiên tiến Solomon từ năm 2001, góp phần nâng cao uy tín của FPT trong giao dịch với các đối tác nước ngoài. 2.3. Cơ cấu nhân sự FPT hiện có hơn 3000 nhân viên, trong số đó 25.95% là nữ giới và 74.05% là nam giới. Nhân viên FPT có trình độ kiến thức rất cao, rất nhiều người có trình độ tiến sĩ, giáo sư, thạc sĩ và cử nhân trong các lĩnh vực tin học, khoa học cơ bản, viễn thông và các nghành kinh tế. Nhiều người trong số họ tốt nghiệp từ các trường đại học danh tiếng của Pháp, Nhật Bản, Australia, Nga, Đức và Mỹ. FPT được đánh giá là một trong các công ty lớn các tuổi trung bình của nhân viên trẻ nhất Việt Nam (27.3 vào năm 2000). Biểu đồ tăng trưởng nhân sự và trình độ ngoại ngữ Nguồn FPT OverView Tôn chỉ của công ty và chính sách "FPT mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới phát triển hùng mạnh, bằng nỗ lực sáng tạo trong Khoa học, Kỹ thuật và Công nghệ, góp phần hưng thịnh Quốc gia, đem lại cho mỗi thành viên của mình điều kiện phát triển đầy đủ nhất về tài năng và một cuộc sống đầy đủ về vật chất, phong phú về tinh thần". "FPT nỗ lực làm cho khách hàng hài lòng trên cơ sở hiểu biết sâu sắc và đáp ứng một cách tốt nhất nhu cầu của họ với lòng tận tuỵ và năng lực không ngừng được nâng cao". Tháng 01/2000 FPT đã được hãng BVQI (Anh quốc) cấp chứng chỉ chất lượng ISO-9001 cho tất cả các hoạt động của FPT bao gồm: Thiết kế, phát triển các sản phẩm phần mềm Cung cấp, thiết kế, lắp đặt hệ thống Công nghệ (bao gồm cả hệ thống Tin học) Phân phối các sản phẩm Tin học Cung cấp dịch vụ Internet Các lĩnh vực kinh doanh chính 4.1. Phát triển phần mềm máy tính Chuyên về dịch vụ phát triển phần mềm Số lượng lập trình viên: hơn 1000 (cuối năm 2005) Chứng nhận hệ thống Quản lý chất lượng ISO9001, CMM-5 Vị thế ở thị trường trong nước: Công ty Tin Học lớn nhất Công ty Tin Học đầu tiên được nhận chứng chỉ ISO 9001 bởi tập đoàn Veritas Quality International và chứng chỉ CMM 4 4.2. Dịch vụ đào tạo chuyên gia phần mềm FPT là nhà cung cấp dịch vụ đào tạo chuyên gia phần mềm lớn nhất Việt nam. 2 trung tâm đào tạo FPT–APTECH tại Hà Nội và TP. HCM với 1200 sinh viên. 4.3. Nhà cung cấp dịch vụ Internet Exchange, Internet Service and Interne Contents (IXP, ISP & ICP) Chứng chỉ hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 Nhà cung cấp dịch vụ Internet lớn thứ 2 tại Việt nam với 30% thị phần. Là Nhà cung cấp dịch vụ Internet duy nhất có chứng chỉ ISO 9001 4.4. Nhà phân phối phần cứng và phần mềm máy tính FPT là nhà phân phối lớn nhất của IBM và Compaq tại Việt Nam, chiếm tương ứng với 60% và 50% doanh số của IBM và Compaq ở Việt Nam FPT là nhà cung cấp phần mềm lớn nhất của các hãng Microsoft, Oracle, Olivetti và HP tại Việt Nam 4.5. Tích hợp hệ thống FPT là công ty tích hợp hệ thống lớn nhất tại Việt Nam với 50% các dự án lớn (Trên 1 triệu US$) tại Việt Nam. Chứng nhận hệ thống Quản lý chất lượng ISO9001 4.6. Tư vấn CNTT Thiết lập dự án CNTT lớn cho các khách hàng: Kho bạc nhà nước, Tổng cục thuế, Quỹ hỗ trợ phát triển. Tư vấn dự án: Điều tra, phân tích , thiết kế xây dựng và giám sát dự án. Những khách hàng lớn: Cảng Hải Phòng, Tổng công ty thép, Uỷ ban chứng khoán nhà nước. Hợp tác với các công ty Tư vấn nước ngoài trong các dự án Tư vấn lớn: PwC, KPMG Những thành tựu và danh hiệu đạt được Từ khi thành lập năm 1988 với số vốn gần như không có gì, hoạt động kinh doanh chủ yếu là đổi máy tính lấy các thiết bị vật tư của Liên Xô ăn chênh lệch và buôn bán một số thứ hàng hoá khác để tạo vốn ban đầu, đến nay công ty đã phát tiển mạnh mẽ thành một công ty hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ thông tin, xác định tin học là hướng kinh doanh chính và lâu dài. Doanh số hàng năm tăng trung bình 40-50%, cá biệt có năm tăng gần gấp đôi. Năm 2001 công ty có mức doanh số kỷ lục, bỏ xa các công ty tin học khác, đạt gần 100 triệu USD. Cho đến nay, Cty FPT vẫn giữ vững vị trí tập đoàn lớn nhất Việt Nam. Biểu đồ phát triển doanh số qua các năm Nguồn : FPT Overview Danh hiệu "Công ty Tin học tên tuổi nhất" do tạp chí PC World bầu chọn năm 2002 Danh hiệu "Công ty Tin học có doanh số lơn nhất" do tạp chí PC World bầu chọn năm 2002 Danh hiệu "Công ty phân phối thiết bị CNTT hàng đầu" do PC World bầu chọn năm 2001-2002 Danh hiệu "Công ty Dịch vụ Phần mềm hàng đầu" do PC World bầu chọn năm 2001-2002 Danh hiệu "Công ty Xuất khẩu Phần mềm hàng đầu" do PC World bầu chọn năm 2001-2002 Danh hiệu “Công ty Tin Học uy tín nhất" trong 4 năm liền từ 1998 đến 2001 do tạp chí PC World bình chọn. Huy chương vàng tại hội chợ Tin Học Expo’ 98 cho sản phẩm SmartBank, phần mềm sử dụng cho các Ngân Hàng Thương Mại “Nhà cung cấp dịch vụ Internet tin cậy nhất” do PC WORLD bình chọn trong 3 năm liên tiếp từ 1999 đến 2001 Huy chương vàng cho thành tích “Công ty có doanh số phần mềm vượt quá 1.5 tỷ VND”, tại hội chợ Expo’99. Huy chương vàng cho thành tích “Sản phẩm phần mềm có doanh số vượt quá 500 triệu VND”, T4 –hệ thống thanh toán tập trung tại Expo’99. Hai huy chương vàng cho thành tích “phần mềm được sử dụng nhiều nhất” CD ROM “From Saigon to Ho Chi Minh City” và mạng “Trí tuệ Việt Nam”, tại hội chợ Expo’99. Được công nhận bởi bộ Thương Mại vì thành tích xuất khẩu phần mềm. CHƯƠNG II : THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU PHẦN MỀM TẠI CÔNG TY CP PHẦN MỀM FPT THỰC TRẠNG SẢN XUẤT VÀ XUẤT KHẨU PHẦN MỀM Ở CTY Cơ sở vật chất và nguồn nhân lực Cơ sở vật chất Để đạt chuẩn mực quốc tế, tháng 12 năm 1998 công ty FPT quyết định thuê cho Fsoft địa điểm riêng 23 Láng Hạ, nơi có các công ty phần mềm nước ngoài đóng (như Pacific Rim, Dynamic Solution...), trang trí nội thất như được thấy ở Ấn Độ và khẩn trương xây dựng quy trình sản xuất phần mềm. Sau hơn một năm phát triển và số nhân viên tăng một cách nhanh chóng, chỗ làm việc cũ không đáp ứng được các nhu cầu mới, FSOFT đã chuyển vể toà nhà HITC, bắt đầu một thời kỳ mới trong lịch sử phát triển của phần mềm FPT. Nơi đây có cơ sở vật chất đáp ứng cơ bản cho việc sản xuất phần mềm xuất khẩu. Điện thoại được nối với 3 tổng đài cửa ngõ với trên 2000 kênh liên lạc trực tiếp với hơn 30 nước và gián tiếp với trên 200 nước trên thế giới. Hệ thống Internet được nối qua trục cáp quang biển Thái lan-Việt Nam-Hồng Kông với dung lượng cỡ 30.000 kênh. Tốc độ đường truyền lên tới 1M (trong khi các dịch vụ Internet bình thường tốc độ tối đa là 56K) là một tốc độ đảm bảo cơ bản cho việc truyền sản phẩm phần mềm qua mạng một cách nhanh chóng. Ngoài trung tâm tại HITC, Hà Nội, FSOFT cũng có một trung tâm phát triển phần mềm xuất khẩu tại TP Hồ Chí Minh được đặt trong công viên phần mềm Quang Trung cũng có các điều kiện cơ sở vật chất tốt nhất cho phát triẻn phần mềm. Phát triển nguồn nhân lực Các chuyên gia và các nhà quản lý trong lĩnh vực công nghệ thông tin của Việt Nam cho rằng nguồn nhân lực là khâu then chốt trong quá trình chuần bị thâm nhập thị trường phần mềm thế giới. Ban lãnh đạo công ty FPT cũng cho rằng nhân lực là quan trọng, nếu không chuẩn bị về mặt con người thì khi có thị trường sẽ không trở tay kịp. Xuất phát từ nhân định đó, công ty FPT quyết tâm phát triển nguồn nhân lực cho xuất khẩu phần mềm. Cuối năm 1998, lực lượng làm phần mềm của FPT chỉ khoảng 70 người, trong đó số đang phụ trách thường xuyên các phần mềm nội địa khoang 40 người. Doanh số đầu người của Infosys - hãng sản xuất phần mềm số 1 ấn Độ - là 40.000 USD/năm, nếu FPT cố gắng đạt một nửa con số của Infosys là 20.000 USD/năm thì để đạt được doanh số xuất khẩu phần mềm đề ra cho năm 2005 là 10 triệu USD (đã được điều chỉnh cho phù hợp, kế hoạch ban đầu là 50 triệu USD) FPT cần 500 lập trình viên chuyên nghiệp cho phần mềm xuất khẩu, không kể số lập trình viên đang sản xuất phần mềm cho thị trường trong nước. Tuy số lượng sinh viên các khoa công nghệ thông tin tốt nghiệp hàng năm là khá lớn, khoang 5000 người, nhưng theo thực tế đòi hỏi tiêu chuẩn các lập trình viên tối thiểu phải biết C++, Java, DBMS..., ngoại ngữ Toefl 500 thì hầu hết các ứng viên không đáp ứng được. Mặc dù các sinh viên này rất thông minh, biết nhiều, có trình độ lý thuyết khá tốt nhưng nhìn chung “ cái cần thì không biết”. Đa số sinh viên bị hạn chế về ký năng thực hành và không có hiểu biết tốt về các công nghệ lập trình hiện đại vốn thay đổi từng ngày từng giờ mà giáo trình đại học vẫn mang tính bảo thủ, không cải tiến nhiều. Vì vậy, FPT cần có một tổ chức đào tạo chuyên nghiệp quốc tế mới có thể có các lập trình viên đáp ứng các tiêu chuẩn của nghành công nghiệp phần mềm. FPT đã quyết định học tập kinh nghiệm của Ấn Độ trong việc đào tạo lập trình viên và đã chọn APTECH – một công ty hàng đầu Ấn Độ về đào tạo, có hơn 1000 trung tâm đào tạo trong nước và hơn 500 cơ sở đào tạo ở hơn 50 nước trên thế giới với gần 2.500.000 học viên theo học. Điểm khác biệt lớn nhất của APTECH so với các khoa công nghệ thông tin Việt Nam là chương trình đào tạo và công nghệ đào tạo đều xuất phát từ yêu cầu thực tế của nghành công nghiệp phần mềm. Đặc biệt, mục tiêu của APTECH rất rõ ràng: đào tạo lập trình viên chuyên nghiệp. Bắt đầu từ năm 2002, mỗi năm 2 trung tâm FPT-APTECH tại Hà Nội và TP HCM sẽ cung cấp cho công ty 300 lập trình viên chuyên nghiệp. Đây là nguồn nhân lực vững chắc và có tính lâu dài cho sự nghiệp xuất khẩu phần mềm của công ty. Song song với phát triển số lượng lập trình viên, việc nâng cao chất lượng của các nhân viên lập trình cũng được công ty FPT quan tâm một cách sâu sắc. Một loạt các công tác huấn luyện, đào tạo được tiến hành, trọng tâm là nâng cao ngoại ngữ và chuyên môn. Là đối tác phần mềm của nhiều tập đoàn công nghệ thông tin khổng lồ trên thế giới, FSOFT rất khuyến khích và hỗ trợ tài chính cho các nhân viên của mình học và thi các chứng chỉ quốc tế của Microsoft, Oracle, Cisco, IBM, HP, Compaq, 3-Com and Novell. Đến nay, 30% lập trình viên của FSOFT đã giành được các chứng chỉ MCSD, MCSE, OCP, CCNA và/hoặc CCNP... (là các chứng chỉ đánh giá trình độ của kỹ sư tin học, do các công ty Microsoft, Oracle, Cisco... tổ chức thi và cấp bằng). Tất cả những cố gắng phát triển cơ sở vật chất cũng như nguồn nhân lực của FSOFT đã thành công, mang lại sự chuẩn bị sẵn sàng cho mọi yêu cầu đòi hỏi cảu các dự án phần mềm trong hiện tại và tương lai. Thị trường và kim ngạch Vào những ngày đầu tiên bắt tay vào xuất khẩu phần mềm (giữa năm 1999), công ty Havey Nash (Anh Quốc) và một công ty nhỏ khác ở Canada là hai khách hàng duy nhất nuôi sống công ty trong thời kì “trứng nước”. Nhưng chỉ sau hai năm công ty đã nhanh chóng trưởng thành và vươn rộng ra khắp thế giới. Với khẩu hiểu “Đoàn kết lại, chúng ta là toàn cầu”, ngày nay công ty có khách hàng ở khắp năm châu. Trong số các thị trường của công ty thì Nhật bản chiếm thị phần lớn nhất (chiếm hơn 50%), và cũng có mức tăng trưởng ổn định, sấp sỉ 100% năm. Tuy nhiên EU lại là thì trường tiềm năng, có khả năng bùng nổ trong thời gian tới do EU mới chỉ thực sự “nhập cuộc” trong một vài năm gần đây sau khi nhận thấy sự thành công của Mỹ. Thị trường Mỹ vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ do người Mỹ vẫn dữ “thói quen” gia công sang Ân Độ. Revenue by Services Revenue by Industry Revenue by Market Phát triển Ngay từ những ngày đầu thành lập, FPT đã đặt mục tiêu trở thành những người khai phá cho CNPM Việt Nam. Để thực hiện mục tiêu đó, công ty đã không ngừng học hỏi và đón nhận những chuyên gia hàng đầu về phần mềm của Việt Nam. Công ty nhận thấy phần mềm sẽ là một ngành công nghiệp đầy tiềm năng trong tương lai và đã chú trọng đầu tư cho lĩnh vực này. Trong hoàn cảnh Việt Nam mới “bước chân” vào cơ chế thị trường, việc thương mại hoá một sản phẩm phần mềm là hết sức khó khăn. Thứ nhất là do cơ chế chính sánh của nhà nước chưa ăn nhập với sự vận hành của nền kinh tế thị trường. Thứ hai là trình độ, kinh nghiệm của những người khai phá ngành CNPM còn yếu, không dám mạo hiểm đột phá. Đã có nhiều sản phẩm phần mềm có giá trị của FPT không được đem vào thực tiễn. Các sản phẩm như “Ngân hàng Client/Server”, “Buồng lái TU 134”, “Typo 4” là những công trình ứng dụng mang đầy tính sáng tạo cũng không tồn tại nổi. Trên chặng đường phát triển phần mềm công ty đã cho ra đời những sản phẩm nổi tiếng có giá trị cao như phần mềm kế toán doanh nghiệp Balance. Đây là phần mềm đóng gói đầu tiên của FPT thu hút được nhiều khách hàng trong nước: Super Lâm Thao, Than Quảng Ninh, Apatit Lao Cai, Kim khí Hà Nội... Phần mềm là một loại hàng hoá và cũng có chu kỳ sống. Chu kỳ sống dài hay ngắn phụ thuộc vào thị trường nơi nó tồn tại. Muốn kéo dài giai đoạn có tỷ suất lợi nhuận cao và rút ngắn giai đoạn thua lỗ thì đòi hỏi các sản phẩm phải có sự thay đổi, cải tiến thường xuyên cho thích ứng với thị trường. Sản phẩm Balance vì không được cập nhật đều đặn nên đã không đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của các doanh nghiệp, không thu hút được nhiều khách hàng nữa. Những thất bại ban đầu đã giúp công ty nhận ra rằng để một sản phẩm làm ra được ứng dụng rộng rãi thì sản phẩm đó phải có khả năng áp dụng vào cuộc sống. “ Cuộc sống mới là thước đo cao nhất đánh giá các phần mềm máy tính “. Thị trường của FPT trong thời gian này chủ yếu là thị trường nội địa. Mảng phần mềm nội địa công ty chủ yếu tập trung vào là các sản phẩm phục vụ hệ thống ngân hàng, tài chính, kế toán vì đây là thế mạnh của đội ngũ lập trình viên trong công ty. Năm 1992, FPT cho ra đời sản phẩm phần mềm kế toán SIBA. Đây là phần mềm rất thành công của FPT đã bán được cho nhiều ngân hàng trong và ngoài nước như VID –Public, Chinfon Bank, May Bank, Campu Bank, Lao Bank. Tiếp đó, một loạt các phần mềm khác được ra đời vào những năm tiếp theo đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng làm phần mềm của công ty: Hệ thống quản lý thu thuế cấp cục DINATAX Quản lý đặt chỗ và bán vé máy bay Việt Nam Air line Quản lý tiền gửi tiết kiệm Quản lý khách sạn... Cùng với sự lớn mạnh của công ty, nhu cầu thị trường phần mềm ngày một tăng, Trung tâm giải pháp phần mềm (FSS) đã ra đời năm 1995. Lượng khách hàng dùng sản phẩm phần mềm do công ty sản xuất ngày một tăng. Đặc biệt, năm 1998, công ty đã xuất khẩu phần mềm Smart Bank (sản phẩm nâng cấp từ phần mềm SIBA) sang một số nước trong khu vực, đạt doanh thu cao. Đó là các nước Lào, Campuchia, Malaysia, Miến Điện và Srilanka. Tuy nhiên, trong giai đoạn này, những phần mềm công ty xuất khẩu chỉ là những phần mềm chuyên ngành hẹp, tuy đáp ứng được nhu cầu của khách hàng nhưng chất lượng vẫn chưa đạt tới chuẩn quốc tế, doanh thu từ XKPM hàng năm còn thấp, chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng doanh thu của công ty. Bên cạnh đó, lực lượng làm phần mềm tăng chậm qua các năm. Tính đến trước năm 1996 công ty có 47 lập trình viên, cuối năm 1998 con số này tăng lên 80 người. Qua những kết quả hoạt động sản xuất phần mềm của công ty giai đoạn này, ta có thể đưa ra một số nhận xét sau: Công ty đã đạt được những thành tích lớn về sản xuất phần mềm với nhiều chương trình mang tính thực tiễn cao. Nhiều chương trình phần mềm của FPT đã được các Bộ, Ngành, Cục sử dụng cho việc điều hành các hoạt động mang tính quan trọng. Công ty đã hình thành nên đội ngũ lập trình viên số 1 Việt Nam về số lượng cũng như chất lượng. Chính đội ngũ này đã góp một phần không nhỏ vào việc mở đường cho phần mềm Việt Nam. Có nhiều công ty phần mềm nổi tiếng trên thế giới trở thành đối tác của FPT như Microsoft, Oracle... Trải qua thời gian và kinh nghiệm, công ty đã tạo cho mình một quy trình sản xuất phần mềm có tác dụng quản lý, phân chia công việc lập trình một cách hiệu quả hơn, đúng thời hạn hơn. Đó chính là tiền đề của quy trình phần mềm được cấp chứng chỉ quốc tế ISO 9001 sau này. Đội ngũ phần mềm đã tạo được nền móng để vươn ra thị trường thế giới với kinh nghiệm làm việc và trình độ đủ để đáp ứng các nhu cầu của thị trường phần mềm thế giới. Công nghệ và hoạt động R&D Để tạo ra một sản phẩm phần mềm, đầu tư về thiết bị nhà xưởng không phải là yếu tố then chốt. Đối với các công ty làm phần mềm, nguồn kinh phí quan trọng nhất là đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D) nhằm luôn tạo ra các sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Trong hoạt động lập trình phần mềm gia công xuất khẩu, hiểu biết nhiều về công nghệ mới và đón đầu công nghệ mới là yếu tố hết sức cần thiết. Điều này sẽ đáp ứng ngay được các yêu cầu của khách hàng và tăng tính cạnh tranh của công ty. ý thức được điều đó, hàng năm FPT liên tục tổ chức các hoạt động R&D như cử nhân viên đi học công nghệ mới ở nước ngoài, mời các chuyên gia nước ngoài giảng dạy, theo học các khoá đào tạo cao cấp của Oracle, Microsoft, IBM...và đào tạo tại chỗ. Hiện nay, FPT đang tập trung chủ yếu vào tuyển nhân lực làm phần mềm và đào tạo quản trị dự án vì đang còn thiếu nhiều nhân viên lập trình và cán bộ quản trị. Trong thời gian tới, khi các hoạt động đi vào nền nếp thì hoạt động R&D sẽ là chủ yếu. ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU PHẦN MỀM CỦA C.TY 1. Thành tựu đạt được Sau một thời gian hoạt động, công ty FPT đã đạt được những kết quả bước đầu đáng khích lệ trong hoạt động XKPM: Thiết lập được chi nhánh tại ấn Độ, văn phòng thương mại Việt Nam tại Mỹ và các văn phòng này đã hoàn thành khá tốt nhiệm vụ của mình. Kết hợp với công ty Aptech ấn Độ mở trung tâm đào tạo lập trình viên Quốc tế tại Hà Nội, Tp. HCM, Đà Nằng, Cần Thơ, Huế... thu hút được đông đảo học viên tham gia. Thành lập các khu công nghệ phần mềm tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, tạo môi trường làm việc tốt cho các lập trình viên với hệ thống trang thiết bị máy móc hiện đại. Đạt chứng chỉ ISO 9001 cũng như áp dụng thành công hệ thống chất lượng CMM4 cho quy trình sản xuất phần mềm. Đã XKPM vào thị trường Bắc Mỹ, Tây Âu, Nhật, úc...., thiết lập được nhiều mối quan hệ với những bạn hàng lớn, có triển vọng. Công ty đã dần tạo được cho mình một uy tín tốt trên thị trường Thế giới. Nhiều hãng lớn đã biết đến FPT như một công ty tin học hàng đầu Việt Nam và đã đặt quan hệ hợp tác lâu dài với công ty. Để có được điều đó, công ty đã phải cố gắng hết sức mình, từng bước giành lấy niềm tin của khách hàng bằng cách nâng cao chất lượng sản phẩm, tìm mọi cách để đáp ứng bất kỳ nhu cầu nào của khách hàng để từ đó nâng cao vị thế và chỗ đứng của mình trên trường quốc tế. Mặc dù gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ nhưng cán bộ công nhân viên công ty luôn đoàn kết một lòng phấn đấu nỗ lực, quyết tâm cao, vì vậy đã hoàn thành những nhiệm vụ bước đầu. 2. Những tồn tại chủ yếu Bên cạnh những thành tích cơ bản FPT đã đạt được, vẫn còn một số những hạn chế: Trên thực tế, trong những năm qua, hoạt động XKPM của FPT cũng như hầu hết các doanh nghiệp tin học Việt Nam khác mới chỉ dừng lại ở gia công phần mềm xuất khẩu. Khách hàng của FPT phần lớn là các khách hàng trung gian tức là FPT chưa có khách hàng cuối cùng - người tiêu dùng sản phẩm. Khách hàng trung gian thường là những công ty tin học nước ngoài đứng ra thuê FPT gia công phần mềm và họ bán lại cho khách hàng cuối cùng. Những công việc FPT thường nhận gia công là công việc đòi hỏi nhiều công sức và thời gian nhưng giá thành thì lại rẻ, trong khi đó phần quan trọng là giải pháp phần mềm (bao gồm việc: phân tích, thiết kế hệ thống) là phần thu được nhiều lợi nhuận hơn cả thì các khách hàng nước ngoài đã làm hết, sau đó họ cung cấp cho FPT và FPT chỉ việc thể hiện ý tưởng của họ bằng các chương trình phần mềm. Nói một cách đơn giản nếu coi sản phẩm phần mềm là một sản phẩm thời trang thì giải pháp phần mềm chính là khâu thiết kế. Bộ quần áo có đẹp, có hợp thời trang hay không phụ thuộc phần lớn vào tài năng của người thiết kế. Người thiết kế là người tạo ra ý tưởng về sản phẩm cũng như các công dụng của nó còn người thợ may chỉ là người thực hiện các ý tưởng đó. Trong trường hợp này thì công việc của FPT đang làm chỉ như công việc của một người thợ may đơn thuần. Một sản phẩm phần mềm chất lượng cao là sản phẩm mang lại nhiều lợi ích cho người sử dụng, giải pháp phần mềm do đó là một khâu hết sức quan trọng, nhưng khâu này thì FPT vẫn chưa làm được. Nguyên nhân một phần là do trình độ của các lập trình viên chưa cao, chưa đạt tới trình độ quốc tế. Công việc giải pháp phần mềm đòi hỏi phải có những chuyên gia giỏi về chuyên môn, giầu về kinh nghiệm. Trong khi đó các chuyên gia của FPT chưa đáp ứng được những chương trình có độ phức tạp cao của khách hàng. Tuy nhiên, cũng không thể nói FPT không có khả năng làm công việc này mà còn do