Luận văn Vốn lưu động và một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động của công ty kinh doanh và xây dựng nhà

mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a thµnh phÇn trong tæng sè vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. ë c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau kÕt cÊu vèn l­u ®éng còng kh«ng gièng nhau. ViÖc ph©n tÝch kÕt cÊu vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau sÏ gióp doanh nghiÖp hiÓu râ h¬n nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ sè vèn l­u ®éng mµ m×nh qu¶n lý vµ sö dông. Tõ ®ã, x¸c ®Þnh ®óng c¸c träng ®iÓm vµ biÖn ph¸p qu¶n lý cã hiÖu qu¶ h¬n phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, th«ng qua viÖc thay ®æi kÕt cÊu vèn l­u ®éng cña mçi doanh nghiÖp trong nh÷ng thêi kú kh¸c nhau cã thÓ thÊy nh÷ng biÕn ®æi tÝch cùc hoÆc h¹n chÕ vÒ mÆt chÊt l­îng trong c«ng t¸c qu¶n lý vèn l­u ®éng c¶u tõng doanh nghiÖp. Cã nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt cÊu vèn l­u ®éng, ng­êi ta th­êng quy vÒ 3 nhãm. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt dù tr÷ vËt t­ vµ tiªu thô s¶n phÈm: hµng n¨m doanh nghiÖp ph¶i sö dông nhiÒu lo¹i vËt t­ kh¸c nhau cña c¸c ®¬n vÞ cung cÊp kh¸c nhau. Kho¶ng c¸ch gi÷a nhµ doanh nghiÖp xa hoÆc gÇn, kú h¹n b¸n hµng, chñng lo¹i, sè l­îng vµ gi¸ c¶ cña vËt t­ hµng ho¸ ®­îc cung cÊp mçi lÇn giao hµng phï hîp víi yªu cÇu ¶nh h­¬ngr ®Õn tû träng vèn l­u ®éng cßn vÒ tiªu thô s¶n phÈm phô thuéc vµo sè l­îng s¶n phÈm tiªu thô nhiÒu hay Ýt, kho¶ng c¸ch gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c kh¸ch hµng dµi hay ng¾n ¶nh h­ëng ®Õn tû träng thµnh phÇn cña hµng ho¸ tiªu thô. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt s¶n xuÊt phô thuéc vµo quy m« s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chu kú s¶n xuÊt, tr×nh ®é tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt thanh to¸n: c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n ®­îc lùa chän theo c¸c hîp ®ång mua b¸n, thñ tôc thanh to¸n viÖc chÊp hµnh kû luËt thanh to¸n. NÕu sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n hîp lý, gi¶i quyÕt thanh to¸n kÞp thêi th× tû träng vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng sÏ thay ®æi vµ ¶nh h­ëng ®Õn tû träng vèn l­u ®éng bá vµo c¸c kh©u kh¸c cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. II. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng trong doanh nghiÖp. 1. Sù cÇn thiÕt n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i vèn l­u ®éng th­êng chiÕm tû träng ãnt cao trong tæng nguån vèn, ®ã lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. ChÝnh v× vËy cïng víi viÖc x¸c ®Þnh vèn, kh¶ n¨ng sö dông vèn l­u ®éng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt lµ ®èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. ChØ khi qu¶n lý sö dông tèt vèn kinh doanh vµ vèn l­u ®éng nãi riªng th× doanh nghiÖp míi réng ®­îc quy m« vÒ vèn, t¹o ®­îc uy tÝn trªn thÞ tr­êng. §iÒu ®ã ®ång nghÜa víi viÖc t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô víi chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh h¹ th«ng nh­ng mang l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp mµ cßn lµ c¬ së ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, ph¶i t×m c¸ch gi¶i quyÕt tèt c¸c ph­¬ng diÖn vÒ vèn l­u ®éng, t¨ng c­êng qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th­êng xuyªn, liªn tôc sö dông vèn l­u ®éng víi vßng quay nhanh, gi¶m rñi ro lµ sö dông vèn víi hiÖu qu¶ cao, nã ®ßi hái ng­êi ®iÒu hµnh kinh doanh ph¶i cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. Do ®ã, doanh nghiÖp ph¶i ®­a ra nh÷ng c¸ch thøc hîp lý cung cÊp ®ñ l­îng vèn l­u ®éng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Do ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng doanh nghiÖp ph¶i tù trang tr¶i tµi chÝnh, t¹o ra thu nhËp ®Ó trang tr¶i c¸c kho¶n chi phÝ vµ cã l·i. V× vËy, doanh nghiÖp ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ®Ó thu håi vèn, gi¶m chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Sö dông cã hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng cßn lµ huy ®éng vèn trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh, më réng vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh, thùc sù trë thµnh ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. 2. Qu¶n lý vµ b¶o toµn l­u ®éng. Qu¶n lý vèn l­u ®éng lµ mét bé phËn träng yÕu cña c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Qu¶n lý vèn l­u ®éng hîp lý kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o sö dông vèn l­u ®éng hîp lý, tiÕt kiÖm tõ ®ã dÉn ®Õn viÖc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. TiÕt kiÖm chi phÝ vÒ b¶o qu¶n ®ång thêi thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm vµ thanh to¸n c«ng nî mét c¸ch kÞp thêi. §iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng, nã kh«ng chØ ph¸t huy ®­îc tÝnh chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ cßn gióp doanh nghiÖp chíp ®­îc thêi c¬, t¹o lîi thÕ trong kinh doanh. V× vËy, qu¶n lý vèn l­u ®éng lµ vÊn ®Ò ®­îc quan t©m ®Æc biÖt, víi ®Æc ®iÓm cña vèn l­u ®éng lµ chuyÓn dÞch toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm. vèn l­u ®éng vËn ®éng cã tÝnh chÊt chu kú. Do ®ã ®Ó qu¶n lý vµ b¶o toµn vèn l­u ®éng cÇn l­u ý mét sè néi dung sau: - X¸c ®Þnh sè vèn l­u ®éng cÇn thiÕt tèi thiÓu trong kú kinh doanh, ®¶m b¶o ®ñ vèn l­u ®éng ®Ó qu¸ tr×nh kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, liªn tôc tr¸nh t×nh tr¹ng gi¸n ®o¹n qu¸ tr×nh kinh doanh vµ tr¸nh t×nh tr¹ng l·ng phÝ vèn. - Khai th¸c tèt c¸c nguån vèn bªn trong vµ bªn ngoµi doanh nghiÖp - Cã gi¶i ph¸p b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn l­u ®éng cã nghÜa lµ b¶o toµn ®­îc gi¸ trÞ thùc tÕ cña ®ång vèn, b¶o toµn søc mua cña ®ång vèn kh«ng bÞ gi¶m sót so víi ban ®Çu khi øng vèn ra ®Çu t­ vµo tµi s¶n l­u ®éng. §¶m b¶o kh¶ n¨ng mua s¾m vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu trªn ngoµi viÖc sö dông c¸c biÖn ph¸p nh­: ®Èy m¹nh tiªu thô s¶n phÈm, gi¶i phãng hµng tån kho, thu håi c¸c kho¶n nî khã ®ßi doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng th«ng qua c¸c chØ tiªu: vßng quay vèn l­u ®éng, hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng, hÖ sè nî... Nhê nh÷ng chØ tiªu nµy cã thÓ ®iÒu chØnh c¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nh»m t¨ng møc sinh lêi. 3. Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng 3.1. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng. ViÖc sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng ®­îc biÓu hiÖn tr­íc hÕt ë ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp nhanh hay chËm. Vèn l­u ®éng lu©n chuyÓn cµng nhanh th× hiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp cµng cao vµ ng­îc l¹i. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng ®­îc ®o b»ng 2 chØ tiªu: - Sè lÇn lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng ph¶n ¸nh sè vßng quay vèn ®­îc thùc hiÖn trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (th­êng lµ 1 n¨m). Ta cã c«ng thøc tÝnh nh­ sau * Sè vßng quay cña vèn l­u ®éng = Doanh thu thuÇn Vèn l­u ®éng b×nh qu©n - Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng ph¶n ¸nh sè ngµy thùc hiÖn mét vßng quay vèn l­u ®éng. C«ng thøc x¸c ®Þnh nh­ sau: * Thêi gian cña mét vßng chu chuyÓn = Thêi gian cña kú ph©n tÝch Sè vßng quay vèn l­u ®éng Vßng quay vèn l­u ®éng cµng nhanh th× kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cµng ®­îc rót ng¾n vµ chøng tá vèn l­u ®éng ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶. Tõ sù tÝnh to¸n trªn ta cã thÓ thÊy tèc ®é chu chuyÓn vèn l­u ®éng cã ¶nh h­ëng ®Õn sù l·ng phÝ hoÆc tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng trong qu¸ tr×nh sö dông. Møc tiÕt kiÖm (-) hay l·ng phÝ (+) vèn l­u ®éng do sù thay ®æi cña tèc ®é lu©n chuyÓn vèn = Doanh thu thuÇn x ( K1 - k0) 360 Trong ®ã: K1: Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng kú nµy K0: Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng kú tr­íc ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè vèn l­u ®éng cã thÓ tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ do thay ®æi tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng kú nµy so víi kú tr­íc. 3.2. HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng = Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Tæng doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó cã mét ®ång doanh thu thuÇn th× ph¶i cÇn bao nhiªu ®ång vèn l­u ®éng. HÖ sè nµy cµng nhá th× chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao vµ vèn ®­îc tiÕt kiÖm cµng nhiÒu vµ ng­îc l¹i. 3.3. C¸c hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n: HÖ sè thanh to¸n hiÖn thêi = Tæng tµi s¶n l­u ®éng + §Çu t­ ng¾n h¹n Nî ng¾n h¹n ChØ tiªu nµy lµ th­íc ®o kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp khi ®Õn h¹n thanh to¸n. HÖ sè nµy thÓ hiÖn møc ®é ®¶m b¶o cña tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n ®èi víi c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. NÕu hÖ sè nµy > 1 chøng tá doanh nghiÖp cã thõa hay ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n tr¶ vµ chøng tá t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tèt, søc m¹nh tµi chÝnh dåi dµo. Tuy nhhiªn, hÖ sè nµy kh«ng ph¶i cµng lín cµng tèt v× khi ®ã cã mét l­îng tµi s¶n l­u ®éng tån tr÷ qu¸ lín. HÖ sè thanh to¸n nhan = Tµi s¶n l­u ®éng - Hµng tån kho Nî ng¾n h¹n Tµi s¶n l­u ®éng tr­íc khi thanh to¸n cho chñ nî ®Ò ph¶i chuyÓn ®æi thµnh tiÒn. Trong tµi s¶n l­u ®éng hiÖn cã th× vËt t­ hµng ho¸ ch­a thÓ chuyÓn ®æi thµnh tiÒn, do ®ã nã cã kh¶ n¨ng thanh to¸n kÐm nhÊt. NÕu hÖ sè nµy qu¸ nhá th× doanh nghiÖp sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc thanh to¸n c«ng nî v× lóc nµo cÇn doanh nghiÖp cã thÓ buéc ph¶i sö dông c¸c biÖn ph¸p bÊt lîi nh­ b¸n tµi s¶n, víi gi¸ thÊp ®Ó cã tiÒn tr¶ nî. HÖ sè nµy thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña doanh nghiÖp. HÖ sè cµng cao th× kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp cao vµ ng­îc l¹i. 3.4. Vßng quay hµng tån kho vµ kú thu tiÒn trung b×nh - Vßng quay hµng tån kho: Vßng quay hµng tån kho = Gi¸ vèn hµng b¸n Hµng tån kho b×nh qu©n Vßng quay hµng tån kho thÓ hiÖn sù lu©n chuyÓn cña vèn vËt t­ hµng ho¸. Sè vßng quay hµng tån kho cao chØ ra r»ng viÖc tæ chøc vµ qu¶n lý dù tr÷ cña doanh nghiÖp lµ tèt, doanh nghiÖp cã thÓ rót ng¾n ®­îc chu kú kinh doanh vµ gi¶m ®­îc l­îng vèn bá vµo hµng tån kho. NÕu sè vßng quay hµng tån kho thÊp, doanh nghiÖp cã thÓ dù tr÷ vËt t­ qu¸ møc dÉn ®Õn vËt t­ bÞ ø ®äng vµ tiªu thô chËm. Tõ ®ã cã thÓ dÉn ®Õn dßng tiÒn vµo cña doanh nghiÖp bÞ gi¶m ®i vµ cã thÓ ®Æt doanh nghiÖp vµo t×nh thÕ khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. - Kú thu tiÒn trung b×nh Kú thu tiÒn trung b×nh = Sè d­ b×nh qu©n c¸c kho¶n ph¶i thu x 360 Doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy cho thÊy ®é dµi thêi gian ®Ó thu ®­îc c¸c kho¶n tiÒn b¸n hµng ph¶i thu kÓ tõ khi b¸n hµng cho ®Õn khi thu ®­îc tiÒn. Kú thu tiÒn trung b×nh cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo chÝnh s¸ch tiªu thô vµ tæ chøc thanh to¸n cña doanh nghiÖp. NÕu kú thu tiÒn trung b×nh dµi, chøng tá tiÒn b¸n hµng tån trong l­u th«ng vµ ng­îc l¹i. 3.5. HÖ sè sinh lîi cña vèn l­u ®éng: HÖ sã sinh lîi cña vèn l­u ®éng = Lîi nhuËn rßng ( sau thuÕ TNDN) Vèn l­u ®éng b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn l­u ®éng lu©n chuyÓn trong kú t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng. HÖ sè sinh lîi cµng cao th× hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao. Ch­¬ng II §Æc ®iÓm, t×nh h×nh chung t¹i C«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ - Tæng c«ng ty ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn nhµ Hµ Néi I. Chøc n¨ng, nhiÖm vô, ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Tªn c«ng ty: C«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ thuéc Tæng C«ng ty ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn nhµ Hµ Néi Trô së C«ng ty ®Æt t¹i: Sè 1 §Æng Dung - QuËn Ba §×nh - Hµ Néi C«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 178/Q§- UB ngµy 16/01/1993 cña UBND Thµnh phè Hµ Néi theo quyÕt ®Þnh sè 388 cña Héi ®ång Bé tr­ëng nay lµ ChÝnh phñ. 2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty C«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ lµ ®¬n vÞ kinh doanh trùc thuéc Tæng C«ng ty ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn nhµ Hµ Néi, ho¹t ®éng theo c¬ chÕ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, cã tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng vµ ®­îc dïng con dÊu riªng ®Ó giao dÞch trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm ®­îc qui ®Þnh. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty ®­îc qui ®Þnh cô thÓ nh­ sau: - X©y dùng nhµ ë - Kinh doanh nhµ - S¶n xuÊt vµ ®¹i lý vËt liÖu x©y dùng - Giíi thiÖu, m«i giíi dÞch vô mua, b¸n nhµ. - ThiÕt kÕ mÉu nhµ riªng ®Ó x©y dùng b¸n cho nh©n d©n theo c¸c qui ®Þnh hiÖn hµnh. - Trang trÝ néi thÊt - X©y dùng c«ng tr×nh d©n dông, c«ng nghiÖp vµ c«ng tr×nh h¹ tÇng kü thuËt. - Kinh doanh vµ dÞch vô nhµ nghØ kh¸ch s¹n. - Tæ chøc kinh doanh hµng ho¸ néi ®Þa vµ xuÊt - nhËp khÈu hµng ho¸. S¶n xuÊt nu«i trång vµ gia c«ng chÕ biÕn c¸c mÆt hµng h¶i s¶n phôc vô cho xuÊt khÈu vµ tiªu dïng trong n­íc. DÞch vô du lÞch vµ dÞch vô tµu biÓn. - X©y dùng, l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh thÓ dôc thÓ thao, vui ch¬i gi¶i trÝ, kinh doanh dÞch vô thÓ dôc thÓ thao, vui ch¬i gi¶i trÝ. - LËp, qu¶n lý vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn nhµ khu d©n c­ vµ khu ®« thÞ míi. T­ vÊn vµ dÞch vô cho c¸c chñ ®Çu t­ vµ c«ng t¸c gi¶i phãng mÆt b»ng, t­ vÊn vÒ ®Çu t­ vµ x· héi cho c¸c chñ ®Çu t­ trong n­íc vµ n­íc ngoµi. 3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty S¬ ®å 01: Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty Ban gi¸m ®èc Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng kinh doanh dÞch vô nhµ V¨n phßng t­ vÊn kinh doanh nhµ Trung t©m ®Çu t­ khai th¸c ph¸t triÓn nhµ xÝ nghiÖp kinh doanh vµ x©y dùng nhµ så 3 xÝ nghiÖp kinh doanh vµ x©y dùng nhµ så 2 xÝ nghiÖp kinh doanh vµ x©y dùng nhµ så 1 Chi nh¸nh c«ng ty t¹i tØnh S¬n La Chi nh¸nh c«ng ty t¹i thµnh phè Vòng Tµu N¨m 2001, C«ng ty cã tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 135 ng­êi trong ®ã ®éi ngò c¸n bé chñ chèt C«ng ty gåm 14 ng­êi. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty ®­îc bè trÝ theo kiÓu c¬ cÊu trùc tuyÕn - chøc n¨ng gåm c¸c phßng ban nghiÖp vô. * Ban gi¸m ®èc + Gi¸m ®èc: Trùc tiÕp qu¶n lý, ®iÒu hµnh vµ chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng cña C«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt. + C¸c phã gi¸m ®èc: Gióp gi¸m ®èc qu¶n lý, ®iÒu hµnh c¸c m¶ng ho¹t ®éng mµ Ban gi¸m ®èc giao phã, ®ång thêi thay mÆt Gi¸m ®èc trong c«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc, kh«ng tham gia trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu. * C¸c phßng ban qu¶n lý + Phßng tæ chøc - Hµnh chÝnh + Phßng kÕ ho¹ch - Kü thuËt + Phßng tµi chÝnh - KÕ to¸n + Phßng kinh doanh dÞch vô nhµ * C«ng ty gåm cã 7 ®Çu mèi trùc thuéc C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ( s¬ ®å 2) Phßng kÕ to¸n C«ng ty cã 8 ng­êi, tÊt c¶ ®Òu cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ nghiÖp vô cao. NhiÖm vô cña phßng kÕ to¸n C«ng ty lµ; Thùc hiÖn viÖc ghi sæ kÕ to¸n nh÷ng nghiÖp vô ph¸t sinh trong C«ng ty. * KÕ to¸n tr­ëng kiªm tr­ëng phßng kÕ to¸n: Cã nhiÖm vô tæ chøc ®iÒu hµnh toµn bé hÖ thèng kÕ to¸n cña C«ng ty, lµm tham m­u cho Gi¸m ®èc vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh, lËp kÕ ho¹ch, vay vèn Ng©n hµng cña C«ng ty. Tæ chøc kiÓm tra kÕ to¸n cho toµn C«ng ty. Nghiªn cøu vËn dông chÕ ®é, chÝnh s¸ch vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n cña Nhµ n­íc vµo ®Æc ®iÓm cña C«ng ty, xÐt duyÖt b¸o c¸o kÕ to¸n cña toµn C«ng ty tr­íc khi göi lªn c¬ quan chñ qu¶n, c¬ quan Tµi chÝnh, Ng©n hµng ... ®ång thêi tham m­u cho Gi¸m ®èc bè trÝ, s¾p xÕp nh©n sù cña phßng Tµi chÝnh - kÕ to¸n. * Phã phßng phô tr¸ch kÕ to¸n vµ tæng hîp * Phã phßng phô tr¸ch tµi chÝnh * Bé phËn kÕ to¸n tiÒn mÆt, c«ng nî * Bé phËn kÕ to¸n thanh to¸n ®èi ngo¹i * Bé phËn kÕ to¸n hµng nhËp khÈu vµ chi phÝ * Bé phËn kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh * Bé phËn kÕ to¸n tiÒn vay, tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ. * Bé phËn kÕ to¸n tiÒn vay, tiÒn göi b»ng ®ång ViÖt Nam * Thñ quü HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký - Sæ c¸i trªn phÇn mÒm m¸y vi tÝnh ®Ó theo dâi, ghi chÐp vµ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña ®¬n vÞ. C«ng ty nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ KÕ to¸n tr­ëng kiªm tr­ëng phßng Phã phßng phô tr¸ch tµi chÝnh Phã phßng phô tr¸ch kÕ to¸n KÕ to¸n hµng nhËp khÈu, kÕ to¸n chi phÝ KÕ to¸n tiÒn göi, tiÒn vay b»ng VND KÕ to¸n tiÒn göi vay b»ng ngo¹i tÖ KÕ to¸n tiÒm mÆt, kÕ to¸n c«ng nî KÕ to¸n thanh to¸n ®èi ngo¹i KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh Thñ quü 4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty B¶ng sè 01: kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ ( n¨m 2000 - 2001) ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 So s¸nh 2001/2000 Sè tiÒn Tèc ®é t¨ng % 1 2 3 4= (3) - (2) 5=[(4)x100]:12 1. Tæng doanh thu 32.439 43.177 10.738 33,10 2. Doanh thu thuÇn 32.439 43.177 10.738 33,10 4. Gi¸ vèn hµng b¸n 30.262 38.534 8.272 22,33 5. Lîi tøc gép 2.177 4.643 2.466 113,28 5. Chi phÝ b¸n hµng 139 127 (12) 8,63) 6. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 271 256 (15) (5,54) 7. Lîi tøc ho¹t ®éng kinh doanh 1.767 4.260 2.493 141,09 8. Lîi tøc tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 171 203 32 18,71 9. Lîi tøc bÊt th­êng 281 312 31 11,03 10. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 2.219 4.775 2.556 115,19 11. ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 411 415 4 0,97 12. Lîi tøc sau thuÕ 1.808 4.360 2.552 141,15 Sù tån t¹i cña mçi doanh nghiÖp g¾n liÒn víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu quan träng nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn, lîi nhuËn cµng cao th× doanh nghiÖp cµng cã ®iÒu kiÖn më réng qui m« s¶n xuÊt ( t¸i s¶n xuÊt më réng), vÞ thÕ cña doanh nghiÖp cµng ®­îc cñng cè trªn thÞ tr­êng. Ng­îc l¹i nÕu lµm ¨n thua lç th× doanh nghiÖp dÔ dÉn ®Õn tíi ph¸ s¶n. Qua b¶ng kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ trong 2 n¨m 2000 - 2001 , ta thÊy tæng doanh thu trong hai n¨m cña c«ng ty ®· t¨n lªn. N¨m 2001 tæng doanh thu lµ 43.177 triÖu ®ång t¨ng 33,1% t­¬ng øng øng 10.738 triÖu ®ång so víi n¨m 2000. §ång thêi víi viÖc t¨ng doanh thu, gi¸ vèn hµng b¸n còng t¨ng. Xem xÐt gi¸ vèn hµng b¸n ta thÊy n¨m 2001 gi¸ vèn nh­ vËy so s¸nh víi tèc ®é t¨ng doanh thu th× tèc ®é t¨ng gi¸ vèn nh­ vËy so s¸nh víi tèc ®é t¨ng doanh thu th× tèc ®é t¨ng gi¸ vèn hµng bans chËm h¬n tèc ®é t¨ng doanh thu , chøng tá c«ng ty ®· tiÕt kiÖm, gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· gi¶m xuèng. Tuy nhiªn ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc mét c¸ch ®óng ®¾n h¬n, chóng ta cÇn xem xÐt ®Õn c¸c kho¶n chi phÝ sau: - Chi phÝ b¸n hµng n¨m 2001 gi¶m 8,63% t­¬ng øng víi sè tiÒn lµ 12 triÖu ®ång. - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp n¨m 2001 còng ®· gi¶m 5,54% t­¬ng øng víi sè tiÒn lµ 15 triÖu ®ång. Tuy c¸c kho¶n chi phÝ cña c«ng ty trong hai n¨m 2000 - 2001 cã tèc ®é t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng doanh thu. Nh­ng trong hai n¨m qua c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty l¹i ®ang cã dÊu hiÖu t¨ng lªn cô thÓ lµ: n¨m 2001 lîi tøc tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh t¨ng 18,71% so víi n¨m 2000, lîi tøc bÊt th­êng còng ®· t¨ng lµ 11,03%. MÆt kh¸c , lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2001 t¨ng ®¸ng kÓ so víi n¨m 2000 lµ 141,09%, do vËy lîi nhuËn tr­íc thuÕ n¨m 2001 vÉn t¨ng 115,19% so víi n¨m 2000. §iÒu nµy cho thÊy c«ng ty lµm ¨n ngµy cµng cã hiÖu qu¶. Tãm l¹i, tuy cßn nhiÒu khã kh¨n nh­ng nhê sù cè g¾ng cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ ®· kh¾c phôc mäi khã kh¨n ®Ó kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2001 ®¹t kÕt qu¶ rÊt tèt. Vµ víi sù nç lùc nµy cña c«ng ty chóng ta cã thÓ hoµn toµn tin t­ëng ho¹t ®éng kinh doanh cña chóng t«i trong c¸c n¨m tiÕp theo sÏ ®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n. II. T×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ. 1. Vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong c¬ cÊu kinh doanh b×nh qu©n t¹i c«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ. ViÖc ph©n bæ tµi s¶n thÕ nµo cho hîp lý ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶, ®ã lµ vÊn ®Ò cña mäi doanh nghiÖp. §Ó n¾m ®­îc ®iÒu nµy chóng ta h·y xem xÐt kÕt cÊu tµi s¶n cña c«ng ty trong 2 n¨m gÇn ®©y qua b¶ng sè 02. B¶ng sè 02: C¬ cÊu vèn kinh doanh cña c«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ (n¨m 2000 - 2001). §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång. ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 So s¸nh 2001/2000 Sè tiÒn Tû träng % Sè tiÒn Tû träng % Sè tiÒn Tû träng % Vèn kinh doanh 89.103 100 91.527 100 2.424 2,72 Vèn l­u ®éng 86.304 96,86 88.841 97,07 2.537 2,94 Vèn cè ®Þnh 2.799 3,14 2.686 2,93 (113) (4,04) Qua b¶ng sè 02 chóng ta nhËn thÊy vèn kinh doanh nãi chung vµ vèn l­u ®éng nãi riªng cña c«ng ty cã sù t¨ng lªn c¶ vÒ gi¸ trÞ vµ tû träng: N¨m 2001 vèn kinh doanh cña c«ng ty lµ 91.527 triÖu ®ång t¨ng 2,72% so víi n¨m 2000 t­¬ng øng víi 2.424 triÖu ®ång. Trong ®ã vèn l­u ®éng còng t¨ng n¨m 2000 lµ 86.304 triÖu ®ång chiÕm tû träng 96,86%, sang n¨m 2001 lµ 88.841 triÖu ®ång t¨ng 2,94% - 2.537 triÖu ®ång chiÕm tû träng 97,07%. Bªn c¹nh ®ã, vèn cè ®Þnh l¹i cã xu h­íng gi¶m trong hai n¨m võa qua. N¨m 2000 vèn cè ®Þnh lµ 2.799 triÖu ®ång chiÕm tû träng 3,14% nh­ng sang n¨m 2001 chØ cßn 2.686 triÖu ®ång chiÕm tû träng 2,93%, tèc ®é gi¶m lµ 4,04% - 113 triÖu ®ång. Tãm l¹i trong c¬ cÊu vèn kinh doanh, vèn l­u ®éng chiÕm tû träng lín 96 - 97%. §iÒu nµy ®· phÇn nµ nãi lªn ®­îc ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp kinh doanh th­¬ng m¹i nh­ c«ng ty Kinh doanh vµ X©y dùng nhµ. Tuy nhiªn ph¶i nãi r»ng vèn cè ®Þnh chØ chiÕm 2 - 3% lµ qu¸ Ýt trong mét c«ng ty cã qui m« ®¸ng kÓ nh­ vËy. 2. C¬ cÊu nguån vèn l­u ®éng. Qua b¶ng sè 03 ta thÊy vèn l­u ®éng cña c«ng ty n¨m 2001 huy ®éng chñ yÕu tõ nguån vèn vay. Nî ph¶i tr¶ cña c«ng ty chiÕm trªn 84,66% tæng nguån vèn trong ®ã vèn chñ yÕu së h÷u l¹i cã xu h­íng gi¶m dÇn tõ 16,36% n¨m 2000 xuèng 15,34% n¨m 2001. MÆc dï nguån vèn ng©n s¸ch cÊp kh«ng thay ®æi vÒ sè tuyÖt ®èi nh­ng nguån vèn chñ së h÷u n¨m 2001 ®· gi¶m 3,7% so víi n¨m 2000 c«ng ty ®· sö dông nguån vèn nµy ®Ó mua s¾m thªm mét sè tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh Nhµ n­íc, do vËy doanh nghiÖp ph¶i t¨ng cao nguån vèn cña m×nh b»ng c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ®Ó t¨ng lîi nhuËn, tõ ®ã tÝch tô vèn cho c«ng ty tõ phÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i. B¶ng 03: C¬ cÊu nguån vèn cña c«ng ty kinh doanh vµ x©y dùng nhµ (n¨m 2000 - 2001). §¬n vÞ tÝnh: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 So s¸nh 2001/2000 Sè tiÒn Tû träng % Sè tiÒn Tû träng % Sè tiÒn Tû träng % Tæng nguån vèn 89.103 100 91.527 100 2.424 2,72 1. Vèn chñ së h÷u 14.581 16,36 14.041 15,34 (540) (3,70) - Ng©n s¸ch cÊp 9.051 62,07 9.051 64,46 0 0 - Tù bæ xung 5.530 37,93 4.990 35,54 (540) (9,76) 2. Nî ph¶i tr¶ 74.522 83,64 77.486 84,66 2.964 3,98 - Nî ng¾n h¹n 74.171 99,53 77.246 99,69 3.075 4,15 - Nî kh¸c 351 0,47 240 0,31 (111) (31,62) Nî ph¶i tr¶ chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng nguån vèn. N¨m 2001 chiÕm tû träng 84,66% trong tæng nguån vèn, t¨ng 3,98% so víi n¨m 2000 - t¨ng 2.964 triÖu ®ång. Nî ph¶i tr¶ t¨ng lµ do nî ng¾n h¹n n¨m 2001 lµ 77246 triÖu ®ång chiÕm tû träng 99,69% trong nî vay ph¶i tr¶, t¨ng 4,15% so víi n¨m 2000. Víi t×nh h×nh kinh doanh hiÖn nay, viÖc t¨ng c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n sÏ ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty do ph¶i tr¶ l·i vay lín. Ngoµi ra viÖc kinh doanh phô thuéc vµo vèn vay còng lµm cho vai trß tù chñ cña c«ng ty bÞ h¹n chÕ vµ kh¶ n¨ng rñi ro vÒ tµi chÝnh cao, c«ng ty cÇn ph¶i t¨ng nguån vèn chñ së h÷u vµ gi¶m nguån vèn vay. 3. T×nh h×nh qu¶n lý, sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty Kinh doanh vµ X©y dùng nhµ. ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn chÞu sù c¹nh tranh gay g¾t, ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh mµ yÕu tè quyÕt ®Þnh lµ viÖc xö dông hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty Kinh doanh vµ X©y dùng nhµ ®· th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn, qua ®ã thÊy ®­îc chÊt l­îng qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh, kh¶ n¨ng khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng s½n cã vµ tËn dông tèt c¸c nguån vèn bªn ngoµi, ®ång thêi t×m ra nh÷ng tån t¹i bÊt hîp lý, x¸c ®Þnh nh÷ng nguyªn nh©n ®Ó ®­a ra c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc cho phï hîp. Qua b¶ng kÕt cÊu vèn l­u ®éng chóng ta thÊy vèn l­u ®éng cña c«ng ty t¨ng dÇn hµng n¨m cô thÓ lµ: N¨m 2000 tæng vèn l­u ®éng chØ ®¹t 86.304 triÖu ®ång, n¨m 2001 tæng vèn l­u ®éng cña c«ng ty lµ 88.841 triÖu ®ång t¨ng 2.537 triÖu ®ång - 2,94% so víi n¨m 2000 trong ®ã: B¶ng sè 04:  * Vèn b»ng tiÒn: Vèn b»ng tiÒn cña c«ng ty trong hai n¨m ®· cã sù gi¶m sót ®¸ng kÓ: N¨m 2001 vèn b»ng tiÒn cña c«ng ty lµ 10.213 triÖu ®ång ®· gi¶m so víi n¨m 2000 (3361) triÖu ®ång, tèc ®é gi¶m lµ (24,76)% chØ cßn chiÕm 11,5% tû träng vèn l­u ®éng. Trong ®ã tiÒn göi Ng©n hµng chiÕm phÇn lín trong tæng sè b»ng tiÒn: N¨m 2001 tiÒn göi Ng©n hµng chiÕm 81,08% phÇn cßn l¹i lµ tiÒn mÆt chiÕm mét tû lÖ rÊt nhá: N¨m 2001 chØ chiÕm 18,92%. TØ lÖ nh­ vËy lµ ch­a cao bëi v× khi c«ng ty thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh bao giê còng cÇn vèn ®Æc biÖt lµ vèn b»ng tiÒn ®Ó tiÕn hµnh c«ng viÖc, mµ l­îng tiÒn cÇn trong l­u th«ng cña c«ng ty nh­ hiÖn nay lµ ch­a cao do ®ã cã thÓ sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thanh to¸n. C«ng ty thùc hiÖn kiÓm so¸t chÆt chÏ c¸c kho¶n thu chi nh»m tr¸nh sù mÊt m¸t, l·ng phÝ, c«ng ty còng ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm râ rµng trong qu¶n lý tiÒn mÆt gi÷a thñ quü vµ nh©n viªn kÕ to¸n, mäi t×nh h×nh diÔn biÕn cña c¸c kho¶n thu chi ®Òu ph¶i th«ng qua sù xÐt duyÖt cña KÕ to¸n tr­ëng vµ Gi¸m ®èc c«ng ty. Møc dù tr÷ b»ng tiÒn cña c«ng ty ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thanh to¸n víi c¸c kh¸ch hµng. * C¸c kho¶n ph¶i thu: C¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2001 lµ 33.794 triÖu ®ång víi tØ lÖ gi¶m (25,21%) so víi n¨m 2000 vµ chiÕm tû träng 38,04% trong tæng sè vèn l­u ®éng. Trong c¬ cÊu c¸c kho¶n nî ph¶i thu, th× c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c chiÕm tû träng kh¸ cao 82 - 91% nh­ng l¹i cã xu h­íng gi¶m:2001 lµ 27.728 triÖu ®ång víi tØ lÖ gi¶m (32,84) so víi n¨m 2000 - 41286 triÖu ®ång. C¸c kho¶n ph¶i thu néi bé ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn trong 2 n¨m qua: N¨m 2000 nî ph¶i thu tõ néi bé chiÕm 3,96%, n¨m 2001 lµ 13,45%. Ngoµi ra nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng còng gi¶m nhiÒu: N¨m 2000 chiÕm tû träng 4,67%, n¨m 2001 lµ 3,91%, ®iÒu ®ã chøng tá n¨m 2001 c«ng ty ®· cã biÖn ph¸p thanh to¸n víi kh¸ch hµng tèt nªn ®· thu håi c«ng nî nhanh, nh­ng C«ng ty vÉn ph¶i vay vèn kh¸ nhiÒu ®Ó kinh doanh nªn chi phÝ sö dông vçn vÉn cao ®· ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña C«ng ty. * Hµng tån kho Hµng tån kho cña C«ng ty ®ang t¨ng lªn hµng n¨m, n¨m 2000 lµ 26.854 triÖu ®ång chiÕm tû träng 31,12% trong tæng sè vèn l­u ®éng, sang n¨m 2001 hµng tån kho chiÕm 44,86% t«ng vèn l­u ®éng t­¬ng øng 39.854 triÖu