Luận văn Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường

n pháp lý và chính sách ñã nêu ở trên bước ñầu phát huy tác dụng trong thực tế. Cơ quản lý bảo vệ môi trường các cấp ñã bước ñầu có sự phối hợp chặt chẽ hơn nhằm giải quyết những vấn ñề môi trường còn mới mẽ và phức tạp diễn ra hàng ngày ở các ñô thị, các khu công nghiệp, nông nghiệp và vùng biển. Năm vừa qua, tất cả 64 tỉnh, thành phố trong cả nước và 5 ngành lựa chọn (giấy, luyện kim, thuỷ sản, khai thác than, nhiệt ñiện) ñều ñã lập báo cáo về hiện trạng môi trường, xác ñịnh một số vấn ñề môi trường cấp bách và ñã dự báo xu thế diễn biến trong thời gian tới, góp phần từng bước giảm mức ô nhiễm, suy thoái tài nguyên và môi trường . ðiển hình là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh ñã nỗ lực một bước khắc phục ô nhiễm môi trường; ñã có một số doanh nghiệp có trang bị công trình xử lý nước thải hoặc khí thải cục bộ; ñã tiến hành xử lý, phạt tiền ñối với vi phạm ô nhiễm môi trường; bước ñầu tiến hành tuyên truyền giáo dục rộng rãi trên các phương tiện thông tin ñại chúng ñể giúp nhân dân nhận thức ñược ý nghĩa quan trọng của bảo vệ môi trường. Chiến dịch “môi trường ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 24 SVTH: Trần Ngọc Hân xanh tươi và sạch ñẹp” do Trung ương ðoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh chủ trì ñã ñược phát ñộng (15-1-1995) với khẩu hiệu “ñất nước Việt Nam có xanh tươi sạch ñẹp hay không, ñiều ñó tùy thuộc vào các bạn” ñã ñược ñông ñảo thanh, thiếu niên hưởng ứng trong các phong trào trồng cây gây rừng, phủ xanh ñất trống ñồi trọc, xanh hoá các ñô thị vừa có ý nghĩa môi trường vừa có ý nghĩa kinh tế - xã hội. Các chương trình cấp nước sạch và vệ sinh môi trường ñang ñược mở rộng... Như vậy, môi trường và công tác bảo vệ môi trường ñang ngày càng ñược sự quan tâm sâu sắc và rộng rãi của Nhà nước, các tổ chức quần chúng nhân dân, các tổ chức quốc tế, nước ngoài và ñông ñảo nhân dân. Tuy nhiên, hiệu lực pháp luật và các chính sách bảo vệ môi trường chưa cao, có thể do nhiều nguyên do khác nhau: nhiều quy ñịnh còn quá chung chung, hệ thống tiêu chuẩn môi trường lạc hậu, hệ thống thực thi chính sách và pháp luật còn yếu, hệ thống giám sát môi trường với các trang thiết bị và phương pháp còn thô sơ, thiếu thốn, cơ chế hợp tác và phối hợp giữa các cơ quan Nhà nước Trung ương và giữa các cơ quan Nhà nước Trung ương với các cơ quan chính quyền ở ñịa phương chưa tốt. Mặt khác, bảo vệ môi trường là công việc liên tục, thường xuyên cần phải ñược gắn kết nhuần nhuyễn vào các chính sách kinh tế, chính sách xã hội. 1.3.2. Xử phạt hành chính trong lĩnh vực môi trường Năm 2007, vi phạm về bảo vệ môi trường vẫn nóng. Không ồn ào, dễ thấy như chuyện ùn tắc, kẹt xe nhưng trong năm 2007, lĩnh vực bảo vệ môi trường cũng ghi nhận khá nhiều hành vi vi phạm trên ñịa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Trường hợp công ty TNHH môi trường Tân ðức Thảo bị Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố ra Quyết ñịnh số 164/Qð-XPHC xử phạt hành chính hồi cuối tháng 12 qua có thể xem như là vụ việc cuối, chốt lại năm 2007 nhiều “sóng gió” trên ñịa hạt bảo vệ môi trường. Tóm tắt vụ việc này như sau: Công ty TNHH môi trường Tân ðức Thảo toạ lạc tại 2C12 ấp 2- tỉnh lộ 1 xã Phạm Văn Hai- huyện Bình Chánh có chức năng thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại. Vấn ñề là công ty Tân ðức Thảo ñặt nhà máy không phải trong khu công nghiệp mà nằm lọt giữa cụm dân cư ñông ñúc, ngày ngày ñón nhận hàng chục xe chở rác thải từ khắp nơi ñổ về, quá trình xử lý các loại chất thải ñộc hại, có nguy cơ gây ô nhiễm cao như rác công nghiệp, dầu nhớt, dung môi... gây ra mùi hôi thối cùng lượng khói xả mù mịt, khiến người dân bức xúc. ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 25 SVTH: Trần Ngọc Hân Trong Quyết ñịnh xử phạt hành chính số 164 nói trên, lý do công ty Tân ðức Thảo bị phạt ñược nêu rõ: (Công ty ñã ) quản lý, vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại hoặc có chứa chất phóng xạ không ñúng theo quy ñịnh về bảo vệ môi trường” quy ñịnh tại khoản 3 ñiều 15 Nghị ñịnh 81/2006/Nð-CP ngày 9 tháng 8 năm 2006 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường (website: www.vietnamnet.vn) . Trước ñó, cơ sở thuộc da ðặng Tư Ký và cơ sở sản xuất gót giày Hưng Long, cả hai ñều ñặt tại phường 9 quận Tân Bình, cũng ñã bị xử lý vì sản xuất gây ô nhiễm môi trường. Cụ thể, cơ sở Hưng Long bị Thanh tra Sở Tài nguyên-Môi trường phạt vi phạm hành chính vì sản xuất gây tiếng ồn vượt tiêu chuẩn môi trường, buộc cơ sở này phải giới hạn tiếng ồn cho phép ñối với khu công cộng và khu dân cư. Còn cơ sở ðặng Tư Ký sau ñó ñã phải khắc phục bằng cách chuyển toàn bộ khâu sơ chế ra Khu công nghiệp Lê Minh Xuân. Tuy nhiên có lẽ vấn ñề môi trường ầm ĩ nhất trong năm 2007 lại là vụ cây lá tại nhiều nơi trong Khu công nghiệp Lê Minh Xuân bị mất màu xanh hồi nửa ñầu tháng 9. Trong báo cáo mang tính tổng kết gửi UBND Thành phố Hồ Chí Minh vào ñầu tháng 11, Ban Quản lý các khu chế xuất và khu công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (HEPZA) một mặt khẳng ñịnh hiện tượng ấy không gây ảnh hưởng ñến sức khoẻ con người, mặt khác HEPZA cũng không dám vội vàng , tắc trách ñưa ra bất kỳ một quy kết nào, không hề ñổ tội cho bất kỳ một doanh nghiệp nào như là thủ phạm gây ra hiện tượng cây bị mất màu xanh. Mới ñây nhất, hồi tháng 12, Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh ñã có báo cáo gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trong ñó Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết từ kết quả lấy mẫu, kiểm ñịnh do ñoàn thanh tra của Sở thực hiện tai nhiều “ñiểm nóng” cây bị mất màu xanh ở Khu công nghiệp Lê Minh Xuân, ñã phát hiện ra một số hợp chất dichloromethylene, chloroform là những hợp chất thuộc loại Chlorcabons C1 và C2 có thể gây nên hiện tượng lá cây trở nên ngà trắng (chlorosis), mất màu xanh (mất chlorphyll), nhưng ñiều ñáng chú ý là các dung môi này hầu hết ñược tìm thấy ở những mẫu lấy tại các doanh nghiệp không có hệ thống xử lý nước thải và chưa hề ñược ñấu nối vào hệ thống thoát nước chung của Khu công nghiệp Lê Minh Xuân theo quy ñịnh. Theo báo cáo của HEPZA, trong số 157 doanh nghiệp ñang hoạt ñộng trong Khu công nghiệp Lê Minh Xuân, vẫn còn có ñến 33 doanh nghiệp không có hệ thống xử lý nước thải và chưa ñược ñấu nối vào hệ thống thoát nước chung (website: www.monre.gov.vn). ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 26 SVTH: Trần Ngọc Hân Ngày 4-12-2007, Thanh tra Sở Tài nguyên – Môi trường Long An ñã lập biên bản vi phạm hành chính ñối với DNTN Tân Tiến Thành, toạ lạc tại xã ðức Hoà Hạ, huyện ðức Hoà, tỉnh Long An trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Ngày 6-12-007, Uỷ ban nhân dân tỉnh Long An ban hành quyết ñịnh xử phạt vi phạm hành chính ñối với DNTN Tân Tiến Thành với số tiền phạt là 25.000.000 ñồng. Lý do: DNTN Tân Tiến Thành ñã có hành vi không thực hiện lập báo cáo ñánh giá tác ñộng môi trường ñể trình cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt mà ñã tiến hành xây dựng công trình và ñưa công trình ñi vào hoạt ñộng. ðồng thời buộc DNTN Tân Tiến Thành tạm ngưng hoạt ñộng và phải tiến hành lập báo ñánh giá tác ñộng môi trường trong thời gian 45 ngày, kể từ ngày công bố quyết ñịnh xử phạt hành chính (website: www.nea.gov.vn). Ngày 14-12-2007, Thanh tra Sở Tài nguyên và môi trường Long An ñã lập biên bản vi phạm hành chính ñối với công ty TNHH ðại Lộc, toạ lạc tại xã ðức Lập Hạ, huyện ðức Hoà, tỉnh Long An ñã có hành vi vi phạm hành chính là thực hiện không ñúng nội dung báo cáo ñánh giá tác ñộng môi trường ñã ñược phê duyệt. Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường ñã ký quyết ñịnh xử phạt ñối với hành vi vi phạm của công ty với số tiền phạt là 9.000.000 ñồng và buộc công ty TNHH ðại Lộc phải thực hiện ñúng nội dung trong báo cáo ñánh giá tác ñộng môi trường ñã ñược phê duyệt (website: www.nea.gov.vn). Kết thúc năm 2007, tình hình vi phạm các quy ñịnh về bảo vệ môi trường tại các ñơn vị sản xuất vẫn rất nóng! ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 27 SVTH: Trần Ngọc Hân CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC MÔI TRƯỜNG 2.1. ðỐI TƯỢNG BỊ XỬ PHẠT Chủ thể của vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường bao gồm: Các cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã hội, ñơn vị kinh tế; các tổ chức nước ngoài hoạt ñộng tại Việt Nam; công dân Việt Nam, người nước ngoài, người không quốc tịch; gọi chung là cá nhân, tổ chức. Tất cả các chủ thể nêu trên phải ñủ năng lực chủ thể, tức là phải có năng lực pháp luật và năng lực hành vi. - ðối với tổ chức nói chung, năng lực pháp luật và năng lực hành vi xuất hiện cùng lúc từ khi tổ chức ñó có quyết ñịnh thành lập hoặc công nhận hoạt ñộng hợp pháp. Vì vậy, cả hai loại năng lực này cùng chấm dứt khi tổ chức chấm dứt hoạt ñộng hoặc theo pháp luật, bị buộc phải chấm dứt hoạt ñộng. - ðối với cá nhân, năng lực pháp luật phát sinh khi cá nhân ñó ra ñời và mất ñi khi cá nhân ñó chết ñi. Còn năng lực hành vi ñược phát sinh sau khi có năng lực pháp luật mà tự mình có thể nhận thức và ñiều khiển hành vi bản thân, thể hiện người ñó thỏa mãn các ñiều kiện luật ñịnh; ñạt ñến một ñộ tuổi nhất ñịnh, không mắc bệnh tâm thần hoặc các bệnh khác làm mất khả năng ñiều khiển hành vi. Trong khi ñó, ñộ tuổi có năng lực hành vi theo Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 1995 và 2002 (ðiều 7) ñược xác ñịnh như sau: + Người từ ñủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hành chính về mọi vi phạm hành chính do mình gây ra; + Người từ ñủ 14 tuổi ñến dưới 16 tuổi chỉ bị xử phạt hành chính ñối với những vi phạm hành chính ñược thực hiện với lỗi cố ý. - Riêng ñối với cá nhân, tổ chức nước ngoài ñược hưởng các quyền ưu ñãi về ngoại giao, lãnh sự nếu họ vi phạm pháp luật hành chính thì việc xử lý vi phạm hành chính ñược giải quyết bằng con ñường ngoại giao. Theo quy ñịnh của ðiều 2 Nghị ñịnh 81/2006/Nð-CP ngày 9-8-2006, thì ñối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường là: “Cá nhân, tổ chức trong nước và cá nhân, tổ chức nước ngoài (sau ñây gọi chung là cá nhân, tổ chức) có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 28 SVTH: Trần Ngọc Hân trường trên lãnh thổ Việt Nam, ñều bị xử phạt vi phạm theo các quy ñịnh tại Nghị ñịnh này hoặc các nghị ñịnh có liên quan. Trường hợp mà ñiều ước quốc tế mà nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam là thành viên có quy ñịnh khác với quy ñịnh của Nghị ñịnh này thì theo quy ñịnh của ñiều ước quốc tế. Cá nhân là người chưa thành niên có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thì bị xử phạt theo các quy ñịnh tại ðiều 7 của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính. Trường hợp cán bộ, công chức khi thực hiện công vụ liên quan ñến bảo vệ môi trường mà có hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường thì không xử phạt vi phạm hành chính theo quy ñịnh của Nghị ñịnh này mà bị xử lý theo quy ñịnh của pháp luật về cán bộ, công chức”. 2.2. NGUYÊN TẮC XỬ PHẠT Khi tiến hành hoạt ñộng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính phải tuân thủ những nguyên tắc xử phạt ñã ñược quy ñịnh trong Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính. Theo tinh thần của ðiều 3 Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính, hoạt ñộng xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường phải tuân thủ các nguyên tắc sau: - Việc xử phạt vi phạm hành chính phải do người có thẩm quyền tiến hành theo ñúng quy ñịnh của pháp luật. - Cá nhân, tổ chức chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường khi có hành vi vi phạm hành chính do pháp luật quy ñịnh. - Mọi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường phải ñược phát hiện, xử phạt kịp thời và bị ñình chỉ ngay. Việc xử phạt phải ñược tiến hành nhanh chóng, công minh, triệt ñể; mọi hậu quả về môi trường do hành vi vi phạm hành chính gây ra phải ñược khắc phục theo ñúng quy ñịnh của pháp luật. - Một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính một lần. - Việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường phải căn cứ vào tính chất, mức ñộ vi phạm, nhân thân người vi phạm và những tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng ñể quyết ñịnh hình thức, biện pháp xử lý thích hợp. - Nhiều người, nhiều tổ chức cùng thực hiện một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thì mỗi người, mỗi tổ chức vi phạm ñều bị xử phạt. ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 29 SVTH: Trần Ngọc Hân - Một người, một tổ chức thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm. - Không xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường trong các trường hợp thuộc tình thế cấp thiết, sự kiện bất ngờ hoặc vi phạm hành chính của cá nhân trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc các bệnh khác ñã làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng ñiều khiển hành vi. 2.3. THỜI HIỆU XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường là 2 năm, kể từ ngày hành vi vi phạm hành chính ñược thực hiện; nếu quá thời hạn nói trên thì không xử phạt, nhưng vẫn áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả quy ñịnh tại ñiểm a, ñiểm b, ñiểm c, ñiểm d khoản 3 ðiều 7 Nghị ñịnh 81/2006/Nð-CP ngày 9-8-2006 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. ðối với cá nhân bị khởi tố, truy tố hoặc có quyết ñịnh ñưa vụ án ra xét xử theo thủ tục tố tụng hình sự mà có quyết ñịnh ñình chỉ ñiều tra hoặc ñình chỉ vụ việc mà hành vi vi phạm có dấu hiệu vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường thì bị xử phạt vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường; thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 3 tháng, kể từ ngày người có thẩm quyền nhận ñược quyết ñịnh ñình chỉ và hồ sơ vụ vi phạm. Khi áp dụng quy ñịnh này thường xảy ra những tranh luận về việc xác ñịnh ngày vi phạm hành chính ñược thực hiện vì ñây chính là mốc ñể tính thời hiệu. Thực tiễn xử lý cho thấy, cán bộ có thẩm quyền xử phạt cần phân biệt hai trường hợp sau ñây: - ðối với vi phạm hành chính mà hành vi vi phạm trong mặt khách quan là hành vi kéo dài, liên tục thì ngày vi phạm hành chính ñược thực hiện là ngày cán bộ có thẩm quyền phát hiện ra vi phạm ñó, không cần biết vi phạm ñó ñược thực hiện bắt ñầu từ ngày nào. - ðối với các vi phạm hành chính khác, ngày vi phạm hành chính ñược thực hiện, ñược xác ñịnh là ngày xảy ra vi phạm ñó. Tuy nhiên, những người làm công tác thực tiễn rất cần ñến sự giải thích một cách thống nhất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về cách xác ñịnh ngày vi phạm hành chính ñược thực hiện. 2.4 . HÌNH THỨC XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH Hình thức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường ñược áp dụng ñối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường theo quy ñịnh của pháp luật. ðây là các hình thức ñược áp dụng, trước hết là ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 30 SVTH: Trần Ngọc Hân nhằm trừng phạt người vi phạm, thông qua ñó giáo dục mọi người ý thức tuân thủ pháp luật, tôn trọng các quy tắc của ñời sống cộng ñồng, phòng ngừa các vi phạm pháp luật có thể xảy ra. Tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường sẽ bị áp dụng một trong hai hình thức xử phạt hành chính sau: - Cảnh cáo: Hình thức này ñược áp dụng ñối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính nhỏ, lần ñầu, có tình tiết giảm nhẹ, hoặc ñối với mọi hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường do người chưa thành niên từ 14 tuổi ñến dưới 16 tuổi thực hiện. Khi xử phạt cảnh cáo, người có thẩm quyền quyết ñịnh xử phạt bằng văn bản. Như vậy, hình thức xử phạt cảnh cáo chỉ ñược xử dụng ñối với tổ chức, cá nhân vi phạm khi có ñủ các ñiều kiện sau ñây: + Hành vi vi phạm mà tổ chức, cá nhân thực hiện ñược văn bản pháp luật quy ñịnh là có thể áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo. ðiều này xác ñịnh rằng loại hành vi mà tổ chức, cá nhân ñã thực hiện là vi phạm nhỏ. Nếu loại vi phạm mà tổ chức, cá nhân ñó thực hiện mà pháp luật quy ñịnh chỉ bị áp dụng hình thức phạt tiền thì không ñược phép áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo; + Việc áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo ñối với tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính chỉ ñược thực hiện khi ñó là vi phạm lần ñầu và có tình tiết giảm nhẹ theo quy ñịnh của ðiều 8 Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính. - Phạt tiền: Phạt tiền là hình thức xử phạt chính ñược quy ñịnh tại ðiều 14 Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính 2002. Các tổ chức, cá nhân vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường nếu không thuộc trường hợp bị xử phạt cảnh cáo thì bị xử phạt bằng hình thức phạt tiền. Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính 2002 quy ñịnh mức phạt tiền tối ña ñối với một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường là 70.000.000 ñồng. Việc lựa chọn, áp dụng mức phạt tiền ñối với người vi phạm phải trong khung phạt cụ thể ñược văn bản pháp luật quy ñịnh cho loại vi phạm ñã thực hiện. Việc lựa chọn áp dụng mức tiền phạt ñối với người chưa thành niên vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường có những nét ñặc thù riêng biệt ñã ñược pháp luật quy ñịnh cụ thể là: + Người từ ñủ 14 tuổi ñến dưới 16 tuổi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường chỉ bị phạt cảnh cáo, không bị phạt tiền. ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 31 SVTH: Trần Ngọc Hân + Người từ ñủ 16 tuổi ñến dưới 18 tuổi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thì có thể áp dụng hình thức phạt tiền. Khi phạt tiền ñối với họ thì mức phạt không ñược quá một phần hai mức phạt ñối với người ñã thành niên, trong trường hợp họ không có tiền nộp phạt thì cha mẹ hoặc người giám hộ phải nộp thay. - Trục xuất: Trục xuất là buộc người có hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam rời khỏi lãnh thổ nước Cộng Hoà Xã Hội CHủ Nghĩa Việt Nam. Trục xuất vừa là hình thức phạt chính vừa là hình thức phạt bổ sung: Trục xuất là hình thức phạt chính khi ñược áp dụng ñộc lập hoặc áp dụng với hình thức phạt bổ sung tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề; tịch thu tang vật, phương tiện ñược sử dụng ñể vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Hình thức này là hình thức phạt bổ sung khi ñược áp dụng kèm theo hình thức phạt chính khác. 2.5. THỦ TỤC XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH - Thủ tục ra quyết ñịnh xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Theo quy ñịnh của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính việc ra quyết ñịnh xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường ñược tiến hành theo thủ tục sau: Khi phát hiện ra vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường của cá nhân, tổ chức, người có thẩm quyền xử phạt phải ra lệnh ñình chỉ ngay hành vi vi phạm của cá nhân, tổ chức. Nếu xem xét và thấy rằng vi phạm ñó của cá nhân, tổ chức chỉ bị phạt ở mức cảnh cáo hoặc phạt tiền ñến 100.000 ñồng thì người có thẩm quyền xử phạt ra quyết ñịnh xử phạt tại chỗ mà không cần phải lập biên bản về hành vi vi phạm hành chính ñó. ðây là loại thủ tục xử phạt ñơn giản. Nếu thấy rằng vi phạm ñó của cá nhân, tổ chức bị phạt tiền ở mức từ 100.000 ñồng trở lên thì người có thẩm quyền xử phạt phải thực hiện việc xử phạt như sau: + Lập biên bản về vi phạm hành chính. Biên bản này phải có chữ ký của người vi phạm hành chính và của người lập biên bản. Nếu có người làm chứng hoặc người bị thiệt hại thì họ cùng ký vào biên bản. Nếu họ không ký thì phải ghi rõ lý do vào biên bản. Biên bản lập xong phải giao cho cá nhân, tổ chức vi phạm một bản, nếu vụ vi phạm vượt quá thẩm quyền xử phạt của người lập biên bản thì người lập biên bản ñó phải gởi biên bản ñến người có thẩm quyền xử phạt. ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 32 SVTH: Trần Ngọc Hân + Thời hạn ra quyết ñịnh xử phạt là 10 ngày, kể từ ngày lập biên bản về vi phạm hành chính, ñối với vụ vi phạm hành chính có nhiều tình tiết phức tạp thì thời hạn ra quyết ñịnh xử phạt là 30 ngày. Trong trường hợp xét cần thêm thời gian ñể xác minh, thu thập chứng cứ thì người có thẩm quyền phải báo cáo thủ trưởng trực tiếp của mình bằng văn bản ñể xin gia hạn, thời hạn gia hạn không ñược quá 30 ngày. Trong quá trình xử phạt vi phạm hành chính, khi xét thấy hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm, người có thẩm quyền phải chuyển hồ sơ cho cơ quan quản lý hình sự có thẩm quyền giải quyết. Pháp luật nghiêm cấm giữ lại các vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm ñể xử lý hành chính. - Thủ tục thi hành quyết ñịnh xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Quyết ñịnh xử phạt phải gửi cho tổ chức, cá nhân vi phạm và cơ quan thu tiền phạt trong thời hạn 3 ngày kể từ ngày ra quyết ñịnh. Tổ chức, cá nhân bị xử phạt phải tự nguyện thi hành quyết ñịnh xử phạt trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày ñược giao quyết ñịnh xử phạt (trừ trường hợp pháp luật có quy ñịnh khác). Cá nhân, tổ chức bị phạt tiền có thể nộp tiền phạt tại chỗ cho người có thẩm quyền xử phạt hoặc nộp tại kho bạc Nhà nước. ðiều quy ñịnh này ñã tránh ñược những khó khăn phiền hà cho tổ chức, cá nhân bị xử phạt và cả người có thẩm quyền xử phạt. ðồng thời hạn chế ñược các tiêu cực có thể xảy ra trong xử phạt vi phạm hành chính. Hết thời hạn tự nguyện thi hành quyết ñịnh xử phạt mà cá nhân, tổ chức không thi hành quyết ñịnh xử phạt thì cơ quan có thẩm quyền sẽ áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết ñịnh xử phạt buộc tổ chức, cá nhân ñó phải thi hành, bao gồm: + Khấu trừ một phần lương hoặc một phần thu nhập, khấu trừ tiền từ tài khoản tại ngân hàng; + Kê biên tài sản có giá trị tương ứng với số tiền phạt ñể bán ñấu giá; + Áp dụng các biện pháp cưỡng chế khác ñể thi hành quyết ñịnh xử phạt. 2.6. THẨM QUYỀN XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH Khác với việc xét xử các hành vi phạm tội mà ở ñó thẩm quyền thực hiện công việc này ñược giao cho một cơ quan duy nhất là toà án thực hiện, việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường ñược giao cho nhiều cơ quan, cán bộ có thẩm quyền khác nhau thực hiện. Theo quy ñịnh của pháp luật, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thuộc về các cơ quan, các cán bộ trong các cơ quan như sau: ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 33 SVTH: Trần Ngọc Hân 2.6.1. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn có quyền: - Phạt cảnh cáo; - Phạt tiền ñến 500.000 ñồng; - Tịch thu tang vật, phương tiện ñược sử dụng ñể vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường có giá trị ñến 500.000 ñồng; - Buộc thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, suy thoái môi trường do hành vi vi phạm gây ra; - Buộc tiêu huỷ hàng hoá, vật phẩm gây ô nhiễm môi trường. 2.6.2. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh có quyền: - Phạt cảnh cáo; - Phạt tiền ñến 20.000.000 ñồng; - Tịch thu tang vật, phương tiện ñược sử dụng ñể vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; - Buộc thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, suy thoái môi trường do hành vi vi phạm gây ra; - Buộc tiêu huỷ hàng hoá, vật phẩm gay ô nhiễm môi trường. 2.6.3. Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có quyền: - Phạt cảnh cáo; - Phạt tiền ñến 70.000.000 ñồng; - Tước Giấy phép môi trường do Sở Tài nguyên và Môi trường cấp; - Tịch thu tang vật, phương tiện ñược sử dụng ñể vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trườn - Buộc tiêu huỷ hàng hoá, vật phẩm gây ô nhiễm môi trường; - Buộc ñưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc buộc tái xuất hàng hoá, vật phẩm gây ô nhiễm môi trường ñã ñưa vào trong nước; - Buộc thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, suy thoái môi trường do hành vi vi phạm gây ra. ðề tài Luận văn: Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường GVHD: ThS Kim Oanh Na 34 SVTH: Trần Ngọc Hân 2.6.4. Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của Thanh tra chuyên ngành về bảo vệ môi trường 2.6.4.1. Thanh tra viên chuyên ngành về tài nguyên và môi trường của Sở Tài nguyên và Môi trường, của Bộ Tài nguyên và Môi trường ñang thi hành công vụ có quyền: - Phạt cảnh cáo; - Phạt tiền ñến 200.000 ñồng; - Tịch thu tang vật, phương tiện ñược sử dụng ñể vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường có t