Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 học tốt phân môn chính tả

toâi, phaàn ñoâng caùc em sai loãi chính taû do aûnh höôûng cuûa caùch phaùt aâm tieáng ñòa phöông, do khoâng hieåu ñaày ñuû veà caùc qui taéc chính taû vaø noäi dung ngöõ nghóa cuûa töø. Giaùo sö Hoaøng Tueä coù nhaän xeùt raèng : “Trong ñôøi soáng xaõ hoäi tieáng ñòa phöông, gioïng ñòa phöông laø thaân thöông vaø luoân quan troïng veà kinh teá, vaên hoùa, ngheä thuaät”. Vaäy caùi caàn giaûi quyeát laø khaéc phuïc nhöõng loãi do phöông ngöõ taïo ra treân cô sôû naém vöõng ñaëc ñieåm cuûa noù. Coøn ñoái vôùi nhöõng thieáu huït trong kieán thöùc veà chính taû vaø ngöõ nghóa tieáng vieät thì phaûi hoïc. Để thực hiện điều này, từ thực tế thực hiện nhiệm vụ trong nhiều năm học qua, tôi đã đúc kết được kinh nghieäm trong giaûng daïy nhaèm ñeå giuùp caùc em coù kieán thöùc cô baûn, chaéc chaén, ñeå coù nhöõng kó naêng vieát thaønh thaïo khoâng sai loãi chính taû. Vaø ñaây laø moät vaán ñeà voâ cuøng caàn thieát, vậy neân toâi ñaõ choïn ñeà taøi “Moät soá biện pháp giuùp hoïc sinh lớp 2 hoïc toát phân moân chính taû” ñeå tiếp tục nghieân cöùu. II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận : Trong quaù trình daïy vaø hoïc, moân Tiếng Việt là raát quan troïng, đặc biệt hơn là phân môn chính tả. Bôûi các em nghe đúng, viết đúng, đọc đúng thì các em mới học tốt được. Không chỉ học tốt tiếng việt mà tốt cho tất cả các phân môn mà các em được học tại trường tiểu học. Bên cạnh đó, giaùo vieân coøn boài döôõng tình yeâu Tieáng Vieät, hình thaønh thoùi quen giöõ gìn söï trong saùng giaøu ñeïp cuûa Tieáng Vieät. Do ñoù vieát ñuùng chính taû laø vieäc caàn thieát trong hoaït ñoäng giao tieáp baèng ngoân ngöõ vieát. Vieäc hình thaønh cho hoïc sinh kó naêng vieát ñuùng chính taû laø vaán ñeà böùc xuùc vaø khoù khaên. Vì vaäy toâi nhaän thaáy raèng daïy chính taû phaûi xuaát phaùt töø tình hình thöïc teá maéc loãi chính taû cuûa hoïc sinh ôû töøng vuøng, mieàn ñeå giaùo vieân coù höôùng löïa choïn noäi dung giaûng daïy sao cho phuø hôïp ñoái vôùi hoïc sinh lôùp mình phuï traùch. Beân caïnh ñoù phaàn lôùn cuõng phaûi phuï thuoäc vaøo söï nhaän thöùc, coù yù chí phaán ñaáu, kieân trì, nhaãn naïi cuûa moãi hoïc sinh. Cũng như Christine Ha từng nói : “Kiên nhẫn là yếu tố của thành công”. 2. Thực tiễn : Phaân moân chính taû coù moät vò trí raát quan troïng ôû baäc tieåu hoïc. Do vaäy noù ñöôïc boá trí thaønh moät phaân moân ñoäc laäp, coù tieát daïy rieâng trong khi ôû baäc trung hoïc cô sôû khoâng coù. Chính taû ôû tieåu hoïc coù hai kieåu baøi ñoù laø chính taû ñoaïn baøi vaø chính taû aâm vaàn. Noäi dung caùc baøi chính taû aâm vaàn laø luyeän vieát ñuùng chöõ ghi tieáng coù aâm vaàn, thanh maø khi vieát sai chính taû hoïc sinh deã sai. Thôøi gian daønh cho baøi taäp khoâng nhieàu so vôùi chính taû ñoaïn baøi, song vieäc reøn kó naêng qua baøi taäp coù yù nghóa raát lôùn ñoái vôùi hoïc sinh. Vì qua ñoù caùc em ñöôïc reøn luyeän ñeå traùnh vieát sai chính taû. Ñoàng thôøi hình thaønh caùc kó naêng kó xaûo cho hoïc sinh thoâng qua baøi vieát vaø baøi taäp thöïc haønh. Toâi nhaän thaáy,ở lứa tuổi lôùp 2, caùc em thöôøng vieát sai caùc phuï aâm ñaàu nhö: ng/ngh, gh/g, gi/d, x/s; vaàn khoù vaø deã laãn: ac/at, ut/uc,ưc, ưt loãi do phaùt aâm cuûa ñòa phöông nhö laãn loän daáu thanh, sai tieáng coù thanh hoûi vôùi thanh ngaõ. Ngoaøi ra caùc em coøn khoâng hieåu nghóa moät soá töø. Do vaäy vieát ñuùng ñoù laø vieäc laøm caàn thieát vaø laø giai ñoaïn then choát trong quaù trình hình thaønh caùch vieát ñuùng chính taû cho hoïc sinh. Chính vì leõ ñoù maø ngöôøi giáo viên caàn phaûi hình thaønh kó naêng vieát ñuùng cho các em, cuûng coá vaø hoaøn thieän laïi nhöõng kieán thöùc cô baûn ñaõ hoïc veà ngöõ aâm tieáng vieät, phaûi reøn cho hoïc sinh nhöõng phaåm chaát : caån thaän, saùng taïo, thaåm mó, coù tinh thaàn kæ luaät cao. Töø nhöõng loãi sai ñoù coäng vôùi söï phöùc taïp cuûa chöõ quoác ngöõ neáu chuùng ta khoâng coù bieän phaùp uoán naén kòp thôøi thì seõ hình thaønh thoùi quen khoâng toát ôû hoïc sinh. Vì vaäy ñeå giuùp hoïc sinh coù kó naêng vieát ñuùng, ñeïp toâi ñaõ ñi saâu nghieân cöùu ñeå tìm ra giaûi phaùp giuùp caùc em hoïc toát phaân moân chính taû. Là đề tài sáng kiến kinh nghiệm mà tôi đã thực hiện từ nhiều năm học trước. Sau đó rút kinh nghiệm, bổ sung và sẽ được hoàn thiện vào cuối năm học 2017-2018. Với đề tài này, tôi chỉ hướng vào các nội dung cơ bản sau đây : 1. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ôû nhaø. 2. Dạy và học tích cực. 3. Tương tác trong học tập kết hợp rèn kĩ năng sống. III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN VÀ CÁC GIẢI PHÁP Giaûi phaùp 1. Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ôû nhaø Ñeå giuùp hoïc sinh hoïc toát phaân moân chính tả, giaùo vieân phaûi löïa choïn vaø phoái hôïp caùc hình thöùc toå chöùc hoïc taäp khaùc nhau trong lôùp hoïc nhaèm taïo söï meàm deûo, linh hoaït vaø sinh ñoäng cho quaù trình daïy hoïc, ñoàng thôøi giaùo vieân coù theå söû duïng nhieàu bieän phaùp vaø phöông phaùp daïy khaùc nhau nhaát laø phaàn baøi taäp. Vaø ñeå taïo cô hoäi cho moïi ñoái töôïng hoïc sinh ñeàu “ñöôïc hoïc” vaø “hoïc ñöôïc” thì vieäc ñaàu tieân toâi laøm laø höôùng daãn hoïc sinh chuaån bò baøi ôû nhaø. -Thöù nhaát, daën doø caùc em ñoïc tröôùc baøi chính taû seõ vieát nhieàu laàn. Vì có một số tiết chính taû không naèm trong baøi taäp ñoïc đã học, các em chưa được giaùo vieân hướng dẫn ñoïc, môû roäng töø caàn hieåu nghóa, dẫn ñeán em seõ vieát sai. Chẳng hạn : Tuần 10, tập đọc có 3 tiết (Sáng kiến của bé Hà, bưu thiếp, thương ông), nhưng viết chính tả (tập chép) bài Ngày lễ/ trang 79; (nghe-viết) Ông và cháu/tr 84; Tuần 16, tập đọc có 2 tiết (Thời gian biểu, Đàn gà mới nở) nhưng viết chính tả (nghe-viết) Trâu ơi/ trang 136; Tuần 10.Tập đọc có 3 tiết (Ông Mạnh thắng Thần Gió, Mùa xuân đến, Mùa nước nổi) nhưng viết chính tả Tiết 39 (nghe-viết) Gió/ trang 16/TV2, tập 2; Tiết 40 (nghe-viết) bài Mưa bóng mây/ trang 20/TV2, tập 2; Tuần 21.Tập đọc có bài (Thông báo của thư viện vườn chim, Vè chim) nhưng viết chính tả tiết 42 (nghe-viết) bài Sân chim/ trang 29/TV2, tập 2; Tuần 23.Tập đọc có (Nội quy Đảo Khỉ, Sư tử xuất quân) nhưng viết chính tả tiết 46 (nghe-viết) bài Ngày hội đua voi ở Tây Nguyên/ trang 48/TV2, tập 2; Tuần 26.Tập đọc có ( Sông Hương, Cá sấu sợ cá mập) nhưng viết chính tả Tiết 51 (tập chép) bài Vì sao cá không biết nói/ trang 71/TV2, tập 2; tiết 52 (nghe-viết) bài Sông Hương/ trang 76/TV2, tập 2; Tuần 29.Tập đọc có bài (Cây đa quê hương, Cậu bé và cây si già) nhưng viết chính tả tiết 58 (nghe-viết) Hoa phượng/ trang 97/TV2, tập 2; Tuần 31.Tập đọc có bài (Chiếc rễ đa tròn, Bảo vệ như thế là rất tốt) nhưng viết chính tả tiết 61 (nghe-viết) Việt Nam có Bác/ trang 109/TV2, tập 2. -Thöù hai, caùc em phaûi töï mình tìm vaø gaïch chaân tieáng, töø khoù maø các em ñoïc sai hoaëc coù theå seõ vieát sai. Ví duï : Bài Gió/ trang 16, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö rất xa, chơi, khe khẽ, đàn ong mật, cánh diều, bay bổng, trèo cây,... Bài Mưa bóng mây/ trang 20, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö thoáng qua, bóng mây, ướt tóc, che trang vở, chẳng, bàn tay, làm nũng mẹ, xong, ... Bài Sân chim/ trang 29, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö tả xiết, thấp lắm, gốc cây, nhặt trứng, vang động, thuyền, xa, vẫn thấy, trắng xóa, sát sông, ... Baøi Một trí khôn hơn trăm trí khôn / trang 33, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö buổi sáng, trên, thợ săn, cuống quýt, cái hang, trốn, .... . Baøi Cò và cuốc / trang 38, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö trong, vất vả, bùn, bẩn, áo trắng, làm việc, .... . Baøi Ngày hội đua voi ở Tây Nguyên / trang 48, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö hàng trăm, nục nịch, buôn, đổ ra, mặc, vòng bạc, .... . Baøi Voi nhà / trang 57, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö lúc lắc, trước, mũi xe, chặt, vũng lầy, lững thững, bản Tun, .... . Bài Vì sao cá không biết nói ?/ trang 71, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö say sưa, ngắm bể cá cảnh, bỗng, không biết, ngớ ngẩn, ngậm, ... Baøi Kho báu / trang 85, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö hai sương, cuốc bẫm, gà gáy sáng, trở về nhà, lặn mặt trời,... Bài Hoa phượng/ trang 97, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö lấm tấm, chen lẫn, màu lá xanh, sáng nay, lửa thẫm, nghìn mắt, quạt, ... Bài Việt Nam có Bác/ trang 109, coù caùc töø khoù, deã vieát sai nhö trời mây, mỗi ngày, Trường Sơn, nghìn năm, chung đúc, điệu lục bác, khúc dân ca, ... -Thöù ba, Vieát laïi caùc tieáng, töø khoù ñoù vaøi laàn vaøo vôû nhaùp. Vieäc laøm naøy khoâng chæ giuùp caùc em ghi nhôù caùch vieát ñeå khoûi sai maø ñoàng thôøi coøn giuùp caùc em reøn vieát chöõ ñeïp. Ñeán khi truy baøi ñaàu giôø ôû nhöõng buoåi coù tieát chính taû, nhóm đôi đổi vở kiểm tra cho nhau, sau đó đại diện nhoùm tröôûng cuûa một nhoùm ñoïc caùc töø khoù cho caùc baïn vieát baûng con, ñeå khi vaøo tieát hoïc caùc em seõ khaéc saâu kieán thöùc hôn. -Thöù tö, tìm hieåu nghóa cuûa tieáng hoaëc töø khoù ñoù baèng caùch tra töø ñieån (neáu bieát) hoaëc hoûi oâng baø, ba meï, anh chò và ghi laïi nghóa cuûa tieáng töø khoù (neáu khoâng theå nhôù heát ñöôïc) ñeå ñeán lôùp trình baøy cho coâ giaùo vaø caùc baïn nghe. ÔÛ phaàn kieåm tra : Giaùo vieân ñoïc laïi nhöõng töø maø ôû baøi tröôùc hoïc sinh maéc loãi nhieàu vaø caùc töø ôû phaàn baøi taäp cho hoïc sinh vieát baûng con. Sau ñoù giaùo vieân kieåm tra xem coù söûa loãi khoâng. Hiệu quả rất tốt cho giải pháp này, ở một số tiết đầu các em còn lúng túng, chưa biết phải làm gì, chuẩn bị như thế nào, những sau vài tiết giáo viên kiểm tra và hướng dẫn khắc phục sai soát thì các em đã biết thực hiện và cũng đã kết hợp rèn chữ viết đẹp hơn. Giaûi pháp 2. Dạy và học tích cực. Để phaùt huy ñöôïc khaû naêng hieåu bieát cuûa töøng hoïc sinh cuõng như laøm cho tieát hoïc theâm phong phuù, khaéc saâu kieán thöùc bài học thì trong từng hoaït ñoäng daïy-hoïc, giáo viên phải làm sao cho caùc em HS ñöôïc tham gia vaøo các hoaït ñoäng taäp theå theo nhoùm, saém vai, troø chôi,... có như vậy caùc em mới khaéc phuïc ñöôïc söï nhuùt nhaùt, hình thaønh tính saùng taïo, chuû ñoäng, töï tin khi trình baøy yù kieán caù nhaân điều này sẽ giúp moâi tröôøng hoïc taäp của các em thuaän lôïi hôn. Bôûi vì, ngoaøi vieäc giaùo vieân cung caáp töø khoù, giaûi nghóa töø, phaân tích töø, hoïc sinh coøn phaûi töï tìm hieåu nghóa cuûa töø, töø cuøng nghóa, töø traùi nghóa ñeå coù theå vieát ñuùng. Vì vậy, khi viết chính tả : -Giaùo vieân cần ñoïc roõ raøng, toác ñoä ñoïc vöøa phaûi nhằm theo dõi, giúp đỡ HS khó khăn hoàn thành bài viết cùng các bạn. -Sau đó cho hoïc sinh töï đổi chéo vở và baét loãi cho nhau. Nêu ý kiến nhận xét, đánh giá về bài viết của bạn, học hỏi cái hay cái tốt của bạn để bài viết sau của mình tốt hơn. -Chaám baøi cuûa hoïc sinh ñeå phaân ra caùc nhoùm nhö : vieát nhanh và ñeïp, vieát nhanh nhưng chưa ñeïp, vieát chaäm, vieát khoâng caån thaän, ... ñeå nhaän xeùt löu yù ñeán hoïc sinh, ruùt kinh nghieäm một số sai sót chung cho caùc baøi sau. -Nhöõng em vieát sai cần sửa chữa ngay các lỗi sai ấy cho ñuùng ôû cuoái baøi. Ñieàu naøy cần phaûi nhaéc nhôû thöïc hieän lieân tuïc, thöôøng xuyeân ñeå khaéc phuïc loãi chính taû và ghi nhớ khắc sâu ngay kiến thức sau mỗi bài viết. -Ngoaøi vieát ñuùng, hoïc sinh coøn phaûi vieát ñeïp. Tôi đã tích hôïp vôùi moân taäp vieát. Nhö vaäy moãi hoïc sinh phaûi coù một cuoán vôû ñeå luyeän vieát (viết trước các từ khó trong bài ở bước chuẩn bị bài ở nhà). Sang phần làm bài tập : ÔÛ phaàn naøy, tôi luôn lựa chọn hình thức luyện tập phù hợp với từng đối tượng học sinh và phù hợp với nội dung của từng bài tập nhằm tạo hứng thú, phát huy tính tích cực chủ động của học sinh. Ví duï : Toå chöùc nhoùm lôùn, nhoùm ñoâi, thi tieáp söùc, laøm caù nhaân, trò chơi học tập ... Trong quá trình học sinh làm bài, tôi quan sát đôn đốc, phaùt hieän những bài làm sai để tổ chức cho học sinh nhận xét và sửa chữa. Sau đó giáo viên tổng kết ý kiến và chốt lại nội dung kiến thức cần ghi nhớ. Tuyên dương, khen ngợi và động viên kịp thời tạo hứng thú cho các em say mê học tập. *Chaúng haïn, khi daïy moät tieát chính taû, toâi thöïc hieän nhö sau : Bước 1. Sau khi toâi ñoïc maãu baøi chính taû cho lôùp nghe, toâi seõ neâu caâu hoûi ñeå hoïc sinh nêu noäi dung cuûa baøi vieát. Bước 2. Cho hoïc sinh thảo luận nhóm bàn, neâu töø khoù, phaân tích vaø so saùnh vôùi nhöõng tieáng deã laãn loän. Bước 3. Sau cùng, tôi mới nhaán maïnh, khaéc saâu theâm ôû nhöõng ñieåm khaùc nhau ñeå hoïc sinh ghi nhôù. Ví duï : Dạy töø “gay gaét”, tôi cho các em phân tích gay = g + ay à khoâng phaûi gai = g + ai gaét = g + aêt + thanh saéc à khoâng phaûi gaéc = g + aéc + thanh saéc Do phương ngữ của từng miền khác nhau neân cách phát âm đôi khi chưa thống nhất với chữ viết nên học sinh cần nắm vöõng nghĩa của từ khoù : “suy nghĩ” nhưng viết “suy nghỉ” giaùo vieân phải là người giuùp học sinh hiểu rõ “nghỉ” có nghĩa là hoạt động bị ngừng lại, còn “nghĩ” là suy nghĩ, suy tính điều gì đó bằng trí óc... Việc giải nghĩa từ thường được thực hiện trong tiết Luyện từ và câu, Tập đọc, Tập làm văn nhưng nó cũng là việc làm rất cần thiết trong tiết Chính tả khi mà học sinh không thể phân biệt từ khó dựa vào phát âm hay phân tích cấu tạo tiếng. Có nhiều cách để giải nghĩa từ cho học sinh. Tôi cho các em chơi trò chơi tiếp sức hoặc đố bạn để các em tìm từ, giải nghĩa từ, đặt câu nếu học sinh đặt câu đúng tức là HS đã hiểu nghĩa từ, nếu sai GV yêu cầu lớp trao đổi, sửa sai cho bạn sau cùng giáo viên sẽ là người cung cấp từ, giải nghĩa từ cho các em hiểu rồi mới yêu cầu các em đặt câu. Việc tìm từ đồng nghĩa, trái nghĩa tôi cho các em chơi miêu tả đặc điểm của sự vật, lớp đoán và nêu từ tương ứng với đặc điểm đó hoặc tôi sử dụng vật thật, mô hình, tranh ảnh để giúp các em tìm từ, giải nghĩa và vận dụng từ hiệu quả hơn. Học sinh hay mắc lỗi khi viết chữ ghi các âm chính trong vần ao/au/âu : Tôi hướng dẫn các em phân biệt lao/lau/lâu bằng cách đưa từ và tìm hiểu nghĩa lau trong từ lau bàn lau ghế khác với lao trong từ lao động; lâu là lâu mau, bao lâu. Viết lẫn lộn chữ ghi âm cuối t/c, tôi đưa ra vần ăt/ăc với tiếng mặt và yêu cầu HS sẽ từ, ví dụ như khuôn mặt, cái mặt, mặt trời; tiếng mặc các em tìm từ mặc quần áo, mặc kệ. Nếu HS không tìm được từ theo yêu cầu thì GV sẽ cung cấp và yêu cầu các em giải nghĩa. Vần iêt/iêc với tiếng biết/biếc, tôi giúp các em hiểu nghĩa tiếng biết trong từ hiểu biết là chỉ về tri thức của mỗi con người, còn biếc của từ xanh biếc là nói về màu sắc. Hoặc âm cuối n/ng, tôi đưa ra vần uôn/uông, yêu cầu các em tìm từ để phân biệt tiếng buồn/buồng trong từ vui buồn/căn buồng, buồng chuối. Bên cạnh đó các em còn lẫn lộn giữa các chữ ghi âm đầu ch/tr; s/x; d/gi; v/d, phát âm không phân biệt được thanh hỏi, thanh ngã. Tuần 21. Chính tả (tập chép) : Chim sơn ca và bông cúc trắng/trang 25. Bài tập 2a) Thi tìm từ chỉ các loài vật có tiếng bắt đầu bằng ch, tr. *Trò chơi thi đua : -Chia nhóm : 3 tổ/3 nhóm; mỗi nhóm/6-7em. -GV hướng dẫn chơi và luật chơi. +GV nêu mẫu ch/chào mào, tr/con trâu. +Các nhóm suy nghĩ trong thời gian 1 phútàmỗi bạn sẽ tìm 1-2 từ theo mẫu, sau đó thi đua tiếp sức viết lên bảngà Lớp nhận xét, tuyên dương nhóm ghi nhanh và được nhiều từ nhất. +Yêu cầu HS đọc lại các từ vừa viết (tất cả các từ của các nhóm), chú ý sửa phát âm và phân biệt tiếng có âm đầu ch/tr. -Giới thiệu một số tranh ảnh về các con vật mà các nhóm đã sưu tầm được cho cả lớp xem (phần này GV đã dặn dò HS chuẩn bị ở cuối tiết học trước). Tuần 21. Chính tả (nghe-viết) : Sân chim/trang 29. Bài tập 3a) Thi tìm những tiếng bắt đầu bằng ch hoặc tr và đặt câu với những tiếng đó. *Trò chơi thi đua : -Làm việc theo nhóm đôi. -GV hướng dẫn chơi và luật chơi. +GV nêu mẫu : trường à Em đến trường. +Các nhóm suy nghĩ trong thời gian 2 phútà2 bạn ngồi cùng bạn hội ý tìm tiếng, đặt câu (tìm càng nhiều càng tốt). +Sau đó thi đua tiếp sức nêu miệng : 1 em nêu tiếng, 1 em nêu câu nhóm mình đặt à Lớp nhận xét, tuyên dương nhóm tìm nhanh và đặt được câu hợp nghĩa, đúng ngữ pháp : Em học trường Lê Văn Tám. Trường em ở dường Trần Phú. Trường em rất đẹp. Trường em thật sạch đẹp. ... -GV theo dõi và giúp đỡ thêm cho một số HSKK khi đặt câu. -Liên hệ, giáo dục HS nói viết đúng chính tả, đặt câu rõ nghĩa và dùng cho phù hợp khi viết văn. Tuần 29. Chính tả (nghe-viết) : Cháu nhớ Bác Hồ/trang 106. Bài tập 3a) Thi đặt câu nhanh với từ chứa tiếng bắt đầu bằng ch hoặc tr. *Trò chơi : Tôi bảo -GV hướng dẫn cách chơi và luật chơi. -GV làm mẫu. Lớp theo dõi và ghi nhớ cách chơi. -Cá nhân suy nghĩ trong thời gian khoảng 1 phút à Tiến hành chơi. à Lớp nhận xét, tuyên dương bạn đặt câu hợp nghĩa, đúng yêu cầu. -GV nhận xét - Chốt kiến thức – Lớp lắng nghe và ghi nhớ. Tuần 23. Chính tả (tập chép) : Bác sĩ sói/trang 43. Bài tập 3b) Thi tìm nhanh các từ chứa tiếng có vần ươc hoặc ươt. *Trò chơi thi đua : -Làm việc theo nhóm 5-6 em. -GV hướng dẫn chơi và luật chơi. +Việc 1. Tìm tiếng có vần theo yêu cầu bài tập. +Việc 2. Tổng hợp tiếng ghi vào bảng phụ. +Việc 3. Nêu kết quả trước lớp -Tìm từ tương ứng hoặc đặt câu có tiếng vừa tìm được theo yêu cầu của GV. -Lớp nhận xét, tuyên dương nhóm tìm nhanh và được nhiều tiếng (hoặc từ) nhất. -Gv chốt kiến thức. Tuần 28. Chính tả (nghe-viết) : Sông Hương/trang 76. Bài tập 2a) Chọn chữ trong ngoặc đơn điền vào chỗ trống cho phù hợp : (giải/dải/rải) : giải thưởng == không có dải thưởng, rải thưởng. rải rác == không có dải rác, giải rác. dải núi == không có rải núi, giải núi. -GV hướng dẫn HS hiểu và phân biệt nghĩa của tiếng có âm đầu gi/d/r. ... Hoặc GV hướng dẫn, giúp HS làm một số dạng bài tập khác như : Bài tập lựa chọn * Chọn từ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong câu sau : § Em thích nghe kểhơn đọc (truyện, chuyện). § Queâ höông laø con ..bieác (dìu, dieàu). § Baùc ba ñang .. xe ñaïp. (söûa, söõa) Bài tập điền khuyết *Điền vào chỗ trống cho phù hợp : § d, r hoặc gi : án cá, .ễ.ãi, trang .... ấy, ... ậy sớm § s hoặc x :. ào .ạc,.a.ôi,., đơn.ơ. § ươn hoặc ương : smù,cá..,vấn v. § ât hoặc âc : gió b.., thứ nh,quả g.., ph.. cờ Bài tập tìm từ: * Tìm các từ chứa có vần “ ươt ” hoặc “ ươc ”có nghĩa như sau : § Dụng cụ để đo, vẽ, kẻ : § Thi không đỗ : * Tìm từ ngữ có thanh hỏi hoặc thanh ngã có ý nghĩa như sau : § Cây trồng để làm đẹp : . § Khung gỗ để dệt vải : *Tìm các từ ngữ chỉ đồ vật có thanh hỏi: *Tìm các từ ngữ chỉ đồ vật có thanh ngã: Steve Jobs nói rằng : “Cách duy nhất tạo nên sự nghiệp vĩ đại là yêu những gì bạn làm. Nếu bạn chưa tìm ra điều đó, hãy tiếp tục tìm kiếm. Đừng dừng lại”. Cho nên, tôi cũng đã kết hợp hướng dẫn cho học sinh biết xây dựng cái đúng, loại bỏ cái sai. Giải pháp 3. Tương tác trong học tập kết hợp rèn kĩ năng sống (giải pháp mới) Học sinh có yêu thích môn học thì mới hứng thú học tập và việc tiếp thu bài mới hiệu quả. Các em sẽ tích cực hơn, chủ động hơn trong các hoạt động học tập. Vì vậy, dựa trên kiến thức mỗi bài học, tôi sẽ chuẩn bị thật kĩ các bước dạy học, lường trước các tình huống có thể xảy ra, đặc biệt quan trọng nhất là phương pháp lồng ghép giáo dục kĩ năng sống cho các em học sinh theo từng đối tượng cụ thể. Giúp các em phát huy tính tích cực, độc lập, học có sáng tạo, học phải gắn với thực tiễn. Đồng thời tôi cũng tạo sự thân thiện cho các em tình thầy-trò, trò với trò, trò với trường với lớp. Tạo cơ hội cho các em được nói, được trình bày trước nhóm bạn, trước tập thể lớp, nhất là các em HS khó khăn... nhằm góp phần tích lũy Kĩ năng sống cho các em. Cụ thể như là : Để viết đúng thì phải đọc đúng nên tôi chú ý rèn đọc cho các em bằng cách: - Gọi các em đọc bài viết trước khi viết chính tả nhiều lần, kiên trì sửa từng lỗi cụ thể cho từng em. - Cho các em đọc bài viết chính tả theo nhóm đôi trong 15 phút đầu giờ (các buổi học có tiết chính tả). - Phân công học sinh hoàn thành tốt hoặc hoàn thành môn học sẽ đọc bài cặp cùng các em HS khó khăn khi luyện đọc trong nhóm. - Khuyến khích các em học thuộc lòng một đoạn văn hay một vài khổ thơ, rồi nhớ-viết đoạn văn hay khổ thơ đã đọc thuộc. -Tạo sân chơi mini cho các em qua từng bài học. -Tuyên dương, nhắc nhở kịp thời giúp các em có niềm tin, động lực học tập. Ví dụ dạy bài Gió/ trang 16,STV tập 2. Khi vieát và tìm hiểu nghĩa một số từ khó nhö đàn ong mật, cánh diều, trèo cây,... àTôi cho các em nói với nhau sự hiểu biết của mình về con ong mật, về trò chơi thả diều, ... GV sẽ chốt kiến thức cho các em sau đó và giáo dục an toàn cẩn thận và không nên tiếp xúc với các loài ong, không chơi thả diều nơi có đường dây điện, không trèo cây cao lỡ té ngã nguy hiểm đến tính mạng. Hoặc : Bài Mưa bóng mây/trang 20, coù caùc töø khoù như che trang vở, làm nũng mẹ,... à Các em làm việc theo cặp chỉ cho nhau sự khác biệt giữa cách viết và nghĩa của tiếng che (che chắn để bảo vệ)/khác với tre (cây tre, cây măng tre)... giáo dục các em phải biết bảo vệ các đồ vật khi gặp nắng mưa, kể cả bản thân mình để phòng bệnh khi gặp thời tiết thay đổi. Baøi Một trí khôn hơn trăm trí khôn / trang 33, coù caùc töø khoù nhö thợ săn, cuống quýt, trốn, .... Các em phải nói cho nhau nghe được tại sao không viết xăn mà phải viết săn, không viết cuốn mà phải viết cuống, không viết chốn mà phải viết trốn;... Sau đó tôi cũng giáo dục các em trong cuộc sống đôi khi để giải quyết một vấn đề gì đó, không phải dùng sức mạnh mà giải quyết được, chúng ta phải suy nghĩ dùng trí óc của mình để phán đoán cái đúng, cái sai và dùng trí khôn của mình để thoát ra sự bế tắc đó. Không phải bao giờ dùng sức mạnh cũng thắng được. Hoặc bài Hoa phượng/ trang 97/TV2, tập 2; giáo dục các em yêu thiên nhiên, bảo vệ thiên nhiên bảo vệ môi trường. Các em cùng nhau nhặt những hoa phượng rơi để ép làm bướm, chơi một số trò chơi lưu giữ kỉ niệm tuổi học trò khi bước vào hè. ... Sau khi thực hiện giải pháp này, tôi thấy các em học tập tích cực hơn, phát biểu xây dựng bài tốt hơn, mạnh dạn hơn khi nhận xét, đáng giá kết quả học tập của bạn trong nhóm và trước lớp. IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI Trong quá trình giảng dạy, tôi đã áp dụng các biện pháp trên và nhận thấy học sinh có tiến bộ rõ rệt. Caùc em ñaõ coù höùng thuù trong hoïc taäp, soá loãi sai trong baøi vieát đã giảm nhiều, chöõ vieát ngaøy caøng ñeïp hôn. Caùc em ñaõ naém được các quy taéc, meïo luật trong chính taû, bieát caùch phaân tích vaø hieåu nghóa cuûa töø khoù. Phương pháp này phù hợp lứa tuổi các em. Đã có nhiều em say mê luyện chữ viết, ham thích tìm từ và giải nghĩa từ. Từ thái độ học tập tích cực đối với phân môn Chính tả, giờ đây các em cũng đã rất thích học các môn học khác để được khám phá các trò chơi mới, tự mình tìm ra kiến thức mới, được làm quản trò, được nhận xét và đánh giá kết quả học tập cùng bạn. Các em biết tự nhận thức những mặt mạnh, mặt yếu của mình, cũng như về vị trí của mình trong tập thể, có khả năng sử dụng các kĩ năng sống khác một cách có hiệu quả. V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG Để việc dạy học chính tả đạt hiệu quả, ngay từ khi các em mới bắt đầu “làm quen” với Tiếng Việt, giáo viên cần hướng dẫn các em thật tỉ mỉ về việc chuẩn bị bài ở nhà trước khi đến lớp. Theo dõi và nhắc nhở HS sửa sai kịp thời sau mỗi bài viết. Lựa chọn các quy tắc chính tả phù hợp chương trình, phù hợp lứa tuổi HS để giảng dạy, giáo dục các em trong việc rèn viết đúng, viết đẹp như quy tắc kết hợp từ, quy tắc ghi âm chữ quốc ngữ.tránh trường hợp học sinh vì thiếu hiểu biết dẫn đến sai sót. Để giúp HS học tốt chính tả, moãi giáo viên cần phải không ngừng học hỏi, không ngừng tìm hiểu, nghiên cứu và phải có kiến thức cơ bản về ngữ âm học, từ vựng học, ngữ nghĩa học liên quan đến chính tả. Nắm vững phương pháp giảng dạy sao cho linh hoaït phuø hợp với các đối tượng học sinh. Ñoàng thôøi duøng nhieàu hình thức rèn luyện, luôn động viên, khuyến khích các em học tập, khen chê rõ ràng, không kì thị học sinh. Chú trọng đến đối tượng học sinh khó khăn. Bồi dưỡng nâng cao cho học sinh năng khiếu. Phải tạo được không khí học tập vui vẻ, nhẹ nhàng, hấp dẫn gây hứng thú học tập cho các em. Thường xuyên kiểm tra đánh giá cho các em bằng nhận xét. Bên cạnh đó giáo viên cuõng phaûi coù tính kieân trì, beàn bæ khoâng noân noùng. Vì ñeå giuùp caùc em hoïc toát chính taû laø caû moät quaù trình laâu daøi. Bôûi coù nhöõng em coù tieán boä ngay trong vaøi tuaàn, nhöng cuõng coù hoïc sinh söï tieán boä dieãn ra raát chaäm. Do vaäy neáu giaùo vieân khoâng coù caùch höôùng daãn hôïp lí, söï kieân trì thì keát quaû seõ khoâng cao. Phaûi thöôøng xuyeân phoái hôïp vôùi gia ñình phuï huynh hoïc sinh ñeå nhaéc nhôû, ñoân ñoác caùc em reøn theâm ôû nhaø. Các em có kĩ năng sống tốt hơn, biết quan tâm chia sẻ với người khác. Sau thời gian nghiên cứu xaây döïng vaø thöïc hieän ñeà taøi. Toâi nhaän thaáy hoïc sinh lôùp toâi coù nhöõng böôùc tieán boä roõ reät. Ñeå ñeà taøi ñöôïc hoaøn thieän hôn nöõa toâi caàn phaûi ñeà ra nhöõng bieän phaùp thieát t