Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động xuất khẩu hàng nông sản tại Công ty xuất nhập khẩu với Lào

nh­ng ®¹t hiƯu qu¶ t­¬ng ®èi cao, rđi ro Ýt thanh to¸n kh¸ ®¶m b¶o v× ®Çu ra ch¾c ch¾n. Nh­ng ®ßi hái lµm nhiỊu thđ tơc xuÊt vµ nhËp, c¸n bé kinh doanh ph¶i cã nhiỊu kinh nghiƯp vµ am t­êng nghiƯp vơ nµy, kĨ c¶ ng­êi gi¸m s¸t qu¸ tr×nh gia c«ng. 3. XuÊt khÈu ủ th¸c. Trong h×nh thøc xuÊt khÈu ủ th¸c, doanh nghiƯp xuÊt khÈu ®ãng vai trß lµ trung gian xuÊt khÈu lµm thay cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt( bªn cã hµng) nh÷ng thđ tơc cÇn thiÕt ®Ĩ xuÊt hµng vµ h­ëng % theo gi¸ trÞ l« hµng xuÊt khÈu ®· ®­ỵc tho¶ thuËn. C¸c b­íc tiÕn hµnh. Ký hỵp ®ång nhËn ủ th¸c cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong n­íc. Ký hỵp ®ång ngo¹i víi bªn n­íc ngoµi, giao hµng vµ nhËn thanh to¸n tiỊn hµng. NhËn phÝ ủ th¸c xuÊt khÈu tõ ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong n­íc. ¦u ®iĨm cđa h×nh thøc nµy lµ møc ®é rđi ro thÊp, tr¸ch nhiƯm Ýt, ng­êi ®øng ra xuÊt hµng kh«ng ph¶i lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiƯm cuèi cïng. §Ỉt biƯt, kh«ng cÇn huy ®éng vèn ®Ĩ mua hµng. Tuy h­ëng phÝ Ýt nh­ng nhËn tiỊn nhanh, cÇn Ýt thđ tơc vµ t­¬ng ®èi tin cËy. 4. Bu«n b¸n ®èi l­u. ( hµng ®ỉi hµng). §©y lµ ph­¬ng thøc giao dÞch mµ trong ®ã xuÊt khÈu kÕt hỵp chỈt chÏ víi nhËp khÈu, ng­êi b¸n ®ång thêi lµ ng­êi mua, l­ỵng hµng trao ®ỉi cã trÞ gi¸ t­¬ng ®­¬ng. ë ®©y, mơc ®Ých xuÊt khÈu kh«ng ph¶i nh»m thu vỊ mét kho¶n ngo¹i tƯ mµ nh»m thu vỊ mét l­ỵng hµng ho¸ cã gi¸ trÞ xÊp xØ l« hµng xuÊt. Lý do cđa lo¹i h×nh nµy: -H×nh thøc nµy ®­ỵc ¸p dơng khi c¸c bªn thiÕu ngo¹i hèi vµ thiÕu thÞ tr­êng tiªu thơ s¶n phÈm nªn cã mËu dÞch ®èi øng. Mơc ®Ých ë ®©y xuÊt khÈu lµ muèn thu vỊ mét l­ỵng hµng hãa cã gi¸ trÞ xÊp xØ gi¸ trÞ l« hµng xuÊt khÈu. -Cã nhiỊu lo¹i h×nh thøc bu«n b¸n ®èi l­u: hµng ®ỉi hµng( ¸p dơng phỉ biÕn), trao ®ỉi bï trõ, mua ®èi l­u, ghi sỉ... -Trong h×nh thøc ®ỉi hµng, hai bªn trao ®ỉi trùc tiÕp hµng ho¸, dÞch vơ cã gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng mµ kh«ng cÇn thiÕt lµm trung gian. Hµng ho¸ cã thĨ trao ®ỉi dùa trªn gi¸ c¶ thÞ tr­êng. 5. XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th­. §©y lµ h×nh thøc xuÊt khÈu hµng ho¸( th­êng lµ hµng tr¶ nỵ) ®­ỵc ký theo nghÞ ®Þnh th­ gi÷a hai chÝnh phđ. XuÊt khÈu theo h×nh thøc nµy cã nhiỊu ­u ®·i nh­: Kh¶ n¨ng thanh to¸n ch¾c ch¾n( do nhµ n­íc tr¶ cho c¸c doanh nghiƯp xuÊt khÈu ), gi¸ c¶ hµng ho¸ nh×n chung chÊp nhËn ®­ỵc. Trªn thùc tÕ h×nh thøc nµy hiƯn nay Ýt ®­ỵc ¸p dơng, chØ cßn mét sè Ýt doanh nghiƯp ®­ỵc nhµ n­íc chØ ®Þnh vµ phÝa n­íc ngoµi chđ yÕu lµ c¸c n­íc x· héi chđ nghÜa nh­ Liªn X«( cị) vµ Lµo... III. Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cđa ho¹t ®éng xuÊt khÈu 1. Tỉ chøc ®iỊu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng. Tỉ chøc ®iỊu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét lo¹t c¸c c«ng t¸c ®­ỵc ®­a ra ®Ĩ c¸c doanh nghiƯp cã ®Çy ®đ th«ng tin cÇn thiÕt vµ tõ ®ã lµm c¬ së cho nh÷ng quyÕt ®Þnh cđa doanh nghiƯp. §ång thêi c«ng t¸c nµy nh»m giĩp t×m kiÕm c¬ héi thuËn lỵi cã hiƯu qu¶ cho viƯc th©m nhËp trong quan hƯ th­¬ng m¹i cđa doanh nghiƯp víi n­íc ngoµi. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng gåm ba vÊn ®Ị chđ yÕu mµ doanh nghiƯp cÇn ph¶i quan t©m : Nghiªn cøu chÝnh s¸ch ngo¹i th­¬ng cđa cđa c¸c quèc gia C¸c quèc gia kh¸c nhau th× cã chÝnh s¸ch ngo¹i th­¬ng kh¸c nhau. C¸c chÝnh s¸ch nµy cã lĩc lµ “ch×a kho¸” ®Ĩ c¸c doanh nghiƯp th©m nhËp vµo thÞ tr­êng quèc gia ®ã nh­ng ®«i lĩc nã l¹i lµ rµo c¶n. V× vËy nghiªn cøu chÝnh s¸ch ngo¹i th­¬ng giĩp cho doanh nghiƯp xuÊt khÈu n¾m ®­ỵc nh÷ng th«ng tin hay ý ®å cđa chÝnh phđ n­íc nhËp khÈu mµ tõ ®ã cã chiÕn l­ỵc xuÊt khÈu thÝch hỵp. b) X¸c ®Þnh vµ dù b¸o biÕn ®éng cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. §©y lµ c«ng viƯc rÊt quan träng, nã giĩp cho doanh nghiƯp n¾m b¾t ®­ỵc nh÷ng c¬ héi ph¸t triĨn mỈt hµng cđa m×nh. §Ĩ x¸c ®Þnh vµ dù b¸o chÝnh x¸c ®­ỵc biÕn ®éng cđa thÞ tr­êng th× tr­íc hÕt doanh nghiƯp ph¶i cã mét sè l­ỵng th«ng tin cÇn thiÕt. C¸c th«ng tin nµy doanh nghiƯp cã thĨ thu thËp tõ nhiỊu nguån kh¸c nhau, vµ sư dơng c¸c ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ tr­êng nh­ lµ : ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu t¹i bµn vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu t¹i hiƯn tr­êng. Tõ nh÷ng th«ng tin thu thËp ®ù¬c doanh nghiƯp ph¶i ph©n lo¹i, ph©n tÝch vµ xư lý chĩng, th«ng th­êng cã mét sè nhãm c¬ b¶n sau : Nhãm nh©n tè thuéc vỊ dung l­ỵng thÞ tr­êng biÕn ®ỉi cã tÝnh chu kú Nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng l©u dµi ®Õn dung l­ỵng thÞ tr­êng Nhãm nh©n tè ¶nh h­ëng t¹m thêi ®Õn dung l­ỵng thÞ tr­êng c) Th«ng tin gi¸ c¶ vµ ph©n tÝch c¬ cÊu c¸c lo¹i gi¸ quèc tÕ. Vai trß cđa nguån th«ng tin nµy rÊt quan träng trong xuÊt khÈu, ®Ĩ c¸c doanh nghiƯp kh«ng bÞ hí gi¸ vµ bÞ kh¸ch hµng Ðp gi¸ th× doanh nghiƯp cÇn ph¶i n¾m v÷ng th«ng tin vỊ gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Nguån th«ng tin nµy cã thĨ lµ tõ phÝa kh¸ch hµng hoỈc lµ lÊy th«ng tin trªn c¸c sµn giao dÞch, hoỈc lµ qua c¸c trung gian ®Ĩ tõ ®ã doanh nghiƯp cã chÝnh s¸ch gi¸ c¶ ®ĩng ®¾n cho m×nh. 2. LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. Sau khi ®· nghiªn cøu kü t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ xư lý c¸c th«ng tin cÇn thiÕt, doanh nghiƯp b©y giê ph¶i nªn ph­¬ng ¸n kinh doanh cho m×nh. Mét doanh nghiƯp sÏ ph¶i lËp cho m×nh nhiỊu ph­¬ng ¸n kh¸c nhau vµ sau ®ã lùa chän ra ph­¬ng ¸n hiƯu qu¶ nhÊt kĨ c¶ trong ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. Cã mét sè tiªu thøc giĩp cho doanh nghiƯp cã thĨ lùa chän ®­ỵc ph­¬ng ¸n lµ : Nh÷ng nhËn ®Þnh tỉng qu¸t vỊ t×nh h×nh thÞ tr­êng Kh¶ n¨ng cđa doanh nghiƯp (vèn, quan hƯ b¹n hµng, nghiƯp vơ xuÊt khÈu...) Møc ®é rđi ro cã thĨ gỈp ph¶i... v. v 3. Tỉ chøc ®µm ph¸n vµ ký kÕt hỵp ®ång xuÊt khÈu. Tỉ chøc mét cuéc ®µm ph¸n chÝnh lµ tỉ chøc mét cuéc ®èi tho¹i gi÷a hai hay nhiỊu bªn ®Ĩ bµn vµ tiÕn tíi thèng nhÊt mét sè hoỈc tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ị ®­ỵc nªu ra trong cuéc ®µm ph¸n, mµ nh÷ng vÊn ®Ị nµy tr­íc khi ®µm ph¸n cßn cã nh÷ng ý kiÕn, quan ®iĨm kh¸c nhau ch­a nhÊt trÝ. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu hai bªn kh«ng cÇn ph¶i trùc tiÕp gỈp gì mµ cã thĨ ®µm ph¸n qua th­ tÝn hoỈc ®iƯn tho¹i. Sau khi ®· tho¶ thuËn, thèng nhÊt c¸c vÊn ®Ị ®· ®­ỵc bµn b¹c trong ®µm ph¸n ®«i bªn tiÕn hµnh ký kÕt c¸c hỵp ®ång xuÊt khÈu. Trong qu¸ tr×nh ký kÕt, nhµ xuÊt khÈu ph¶i chĩ ý ®äc l¹i c¸c ®iỊu kho¶n tr­íc khi ®Ỉt bĩt ký, nÕu thÊy ®iỊu g× bÊt lỵi th× nªn tho¶ thuËn l¹i t×nh t×nh tr¹ng bÞ kh¸ch hµng ®Ỉt bÉy. §Ĩ cho mét cuéc ®µm ph¸n vµ ký kÕt hỵp ®ång ®­ỵc diƠn ra su«n sỴ vµ ®em l¹i kÕt qu¶ nh­ mong muèn th× nhµ xuÊt khÈu ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau : Am hiĨu ®Çy ®đ vỊ thÞ tr­êng kinh doanh Cã c¸c quy t¾c vµ luËt quèc gia vỊ kinh doanh ®èi ngo¹i. Lµm quen víi c¸c quan ®iĨm vµ t¸c phong kinh doanh cđa c¸c doanh nh©n n­íc ngoµi. Tỉ chøc thùc hiƯn hỵp ®ång. Sau khi ®· tiÕn hµnh ký kÕt hỵp ®ång xuÊt khÈu, c¸c bªn ®· ph©n biƯt râ quyỊn lỵi vµ nghÜa vơ cđa m×nh th× c«ng viƯc tiÕp theo lµ thùc hiƯn theo ®ĩng nh­ hỵp ®ång ®· ký. Tr×nh tù thùc hiƯn hỵp ®ång xuÊt khÈu gåm nh÷ng b­íc sau : - B­íc 1 . Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu hµng hãa. GiÊy phÐp xuÊt khÈu lµ vÊn ®Ị quan träng ®Çu tiªn vỊ mỈt ph¸p lý ®Ĩ tiÕn hµnh c¸c kh©u kh¸c trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, hiƯn nay nhµ n­íc ®· t¹o ®iỊu kiƯn thuËn lỵi cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lµm hµng xuÊt khÈu vµ xuÊt khÈu nh÷ng mỈt hµng nhµ n­íc kh«ng h¹n chÕ. Theo nghÞ ®Þnh 57CP n¨m 1998 quy ®Þnh : Th­¬ng nh©n ®­ỵc xuÊt khÈu hµng ho¸ theo giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh ( nÕu hµng ho¸ ®ã kh«ng thuéc lo¹i nhãm hµng cÊm xuÊt khÈu, nhËp khÈu ). -B­íc 2. ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu. B¾t ®Çu tõ kh©u thu mua tËp trung hµng, c¸c vÊn ®Ị nh­ bao b×, ®ãng gãi th­êng ®­ỵc quy ®Þnh theo hỵp ®ång mua b¸n trùc tiÕp hay hỵp ®ång ủ th¸c. NÕu ch­a ®ĩng quy ®Þnh ph¶i thùc hiƯn ®ĩng theo nh÷ng quy ®Þnh quy ®Þnh cđa hỵp ®ång vỊ bao b× bao gãi. - B­íc 3. KiĨm tra hµng ho¸. KiĨm nghiƯm nguån hµng xuÊt khÈu t¹i ®Þa ph­¬ng. Víi nh÷ng l« hµng mua l¹i t¹i kho chđ hµng, bao giê cịng ph¶i mêi c¬ quan ph¸p luËt ®Þa ph­¬ng x¸c nhËn. §ång thêi khi øng tiỊn ®Õn ®©u doanh nghiƯp ph¶i cư c¸n bé ¸p s¸t thu mua hµng ngay ®Õn ®ã. - B­íc 4. Thuª ph­¬ng tiƯn vËn chuyĨn. NÕu hỵp ®ång ®­ỵc ký trªn c¬ së gi¸ C& F, CFA, CIF vµ CPT th× ph¶i thuª ph­¬ng tiƯn vËn chuyĨn . Doanh nghiƯp ph¶i lùa chän ph­¬ng thøc thuª tµu cho m×nh ®Ĩ sao cho cã hiƯu qu¶ nhÊt. Cã hai ph­¬ng thøc thuª tµu lµ thuª tµu chỵ vµ ph­¬ng thøc thuª tµu chuyÕn. - B­íc 5. Mua b¶o hiĨm cho hµng ho¸. Chuyªn chë hµng ho¸ sÏ gỈp rÊt nhiỊu rđi ro, tỉn thÊt, bëi vËy trong xuÊt khÈu mçi chđ hµng ®Ịu ph¶i b¾t buéc mua b¶o hiĨm cho l« hµng cđa m×nh. Tuú theo ®iỊu kiƯn c¬ së giao hµng mµ chđ hµng cã nghÜa vơ mua b¶o hiĨm hay kh«ng. NÕu ph¶i mua b¶o hiĨm chđ hµng ph¶i lùa chon møc phÝ b¶o hiĨm phï hỵp víi l« hµng cđa m×nh ®Ĩ tiÕt kiƯm vỊ mỈt chi phÝ. - B­íc 6. Lµm thđ tơc h¶i quan. §©y lµ kh©u b¾t buéc ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu. Nhµ xuÊt khÈu ph¶i xuÊt tr×nh hµng ho¸ cho h¶i quan kiĨm tra. H¶i quan ®èi chiÕu hµng hãa khai trªn tê khai víi hµng ho¸ thùc tÕ xuÊt khÈu sau ®ã sÏ x¸c nhËn vµo tê khai ®ång thêi tÝnh thuÕ xuÊt khÈu cho doanh nghiƯp. - B­íc 7. Giao hµng lªn ph­¬ng tiƯn vËn chuyĨn. Sau khi ®· lµm ®Çy ®đ thđ tơc cho hµng ho¸ th× ng­êi xuÊt khÈu giao hµng cho chđ ph­¬ng tiƯn vµ lÊy vËn ®¬n. VËn ®¬n lµ chøng tõ chøng minh chđ së h÷u hµng ho¸. L­u ý lµ nªn xin cÊp vËn ®¬n s¹ch. - B­íc 8. Lµm thđ tơc thanh to¸n. Cã nhiỊu ph­¬ng thøc thanh to¸n nh­ : L\C, T\T, D\P... nh­ng chđ yÕu hiƯn nay vÉn lµ L\C. §Ĩ ®¶m b¶o thanh to¸n ®ĩng ®đ th× trong qu¸ tr×nh doanh nghiƯp ph¶i ®«n ®èc phÝa bªn kia më L\C ®ĩng h¹n vµ ph¶i kiĨm tra L\C chỈt chÏ ngoµi ra hai bªn nªn tho¶ thuËn c¸c ng©n hµng cã uy tÝn ®øng ra b¶o l·nh. 5. Tỉ chøc gi¶i quyÕt tranh chÊp, khiÕu n¹i (nÕu cã). Trong mét sè tr­êng hỵp khi x¶y ra c¸c tỉn thÊt, thiÕu hơt, nhÇm lÉn..doanh nghiƯp cã thĨ trë thµnh bªn khiÕu n¹i hoỈc bÞ khiÕu n¹i tõ c¸c bªn cã liªn quan. Khi ®ã nh÷ng tho¶ thuËn vỊ c¸c ®iỊu kiƯn gi¶i quyÕt tranh chÊp, khiÕu n¹i trong hỵp ®ång vµ c¸c b»ng chøng kh¸c nh­ biªn b¶n gi¸m ®Þnh, vËn ®¬n vËn t¶i, c¸c ho¸ ®¬n..sÏ chÝnh lµ nh÷ng c¨n cø ph¸p lý ®Ĩ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp ph¸t sinh. Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cđa c«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi lµo (vilexim) trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y I. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN : 1. 1 LÞch sư h×nh thµnh vµ qu¸ tr×nh ph¸t triĨn. Công ty xuất nhập khẩu VILEXIM (trước đây thuộc Tổng Công ty xuất nhập khẩu Biên Giới) được thành lập căn cứ vào quyết định số : 82/VNgT-TCCB ngày 24/2/1987 của Bộ Ngoại Thương (nay là Bộ Thương Mại) thành lập Công ty xuất nhập khẩu với Lào. Công ty có nhiều quan hệ hợp tác kinh doanh với nhiều tổ chức, Công ty kinh doanh của nước ngoài. Công ty xuất nhập khẩu với Lào thông qua hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu để đẩy mạnh, phát triển quan hệ thương mại và các hoạt động khác có liên quan. Hình thức Công ty : Doanh nghiệp Nhà nước (thuộc Bộ Thương Mại). Tên gọi : Tên Việt Nam : Công ty Xuất Nhập Khẩu với Lào. Tên tiếng Anh : VIETNAM NATIONAL IMPORT - EXPORT CORPORATION WITH LAOS Trụ sở : Văn phòng : P4A đường Giải Phóng - Hà Nội - Việt Nam. Tel : 8691496 - 8691469 - 8694173 - 8694174 - 8694172 Fax : 84-04-8694168 Công ty có các chi nhánh đặt tại các tỉnh, Thành phố sau : TP. Hồ Chí Minh : 6/59 Bis đường Cao Thắng, Quận 3. Tel : 8358881 - 8393264 Fax : 08-8393264 Đông Hà - Quảng Trị : Tel : 5352401 Văn phòng đại diện tại VIENTIANE - CHND LÀO Tel : 856-21-413405 Nguồn vốn hoạt động của Công ty : Vốn điều lệ : 9. 717. 179. 746 đồng Việt Nam + Vốn lưu động : 5. 757. 471. 539 đồng Việt Nam + Vốn cố định : 3. 959. 708. 207 đồng Việt Nam Trong những năm tiếp theo tùy theo yêu cầu phát triển, Công ty sẽ tăng thêm vốn bằng cách bổ sung thêm từ nguồn lợi nhuận của Công ty. 1. 2 Chức năng - Nhiệm vụ - QuyỊn h¹n: a. Chức năng- NhiƯm vơ: * Chức năng - Trực tiếp xuất nhập khẩu theo giấy phép của Bộ Thương Mại. Xuất khẩu nông sản, hàng công nghiệp dược liệu, hàng bông vải sợi may mặc, hàng vật liệu xây dựng và hàng thủ công mỹ nghệ. Nhập khẩu nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị. - Nhận ủy thác xuất nhập khẩu kinh doanh chuyển khẩu trong phạm vi luật pháp cho phép và theo qui định của Nhà nước. - Tổ chức bán hàng nhập khẩu do Công ty trực tiếp nhập theo giấy phép của Bộ Thương Mại. *NhiƯm vơ : -Th«ng qua ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®Ĩ ®Èy m¹nh vµ ph¸t triĨn quan hƯ th­¬ng m¹i hỵp t¸c ®Çu t­ vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan ®Õn kinh tÕ ®èi ngo¹i gi÷a c¸c tỉ chøc kinh tÕ ViƯt Nam vµ n­íc ngoµi, ®Ỉc biƯt lµ víi n­íc Céng hoµ d©n chđ nh©n d©n Lµo. - C«ng ty ho¹t ®éng theo luËt ph¸p hiƯn hµnh cđa n­íc Céng hoµ x· héi chđ nghÜa ViƯt Nam vµ nh÷ng quy ®Þnh riªng trong toµn c«ng ty. - X©y dùng vµ tỉ chøc thùc hiƯn c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh s¶n xuÊt cđa c«ng ty theo qui chÕ hiƯn hµnh ®Ĩ thùc hiƯn mơc ®Ých vµ néi dung ho¹t ®éng cđa c«ng ty. - Nghiªn cøu kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Ĩ cã biƯn ph¸p ®Èy m¹nh quan hƯ kinh tÕ th­¬ng m¹i gi÷a n­íc ta víi Lµo vµ c¸c n­íc. - Trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ gi÷a n­íc ta víi Lµo vµ mét sè n­íc kh¸c; xuÊt khÈu nh­ng s¶n phÈm do c«ng ty s¶n xuÊt ra hoỈc c«ng ty trùc tiÕp liªn doanh s¶n xuÊt t¹o ra; nhËp khÈu vËt t­ nguyªn vËt liƯu phơc vơ cho viƯc s¶n xuÊt kinh doanh cđa c«ng ty. - NhËn ủ th¸c xuÊt nhËp khÈu vµ nhËn lµm c¸c dÞch vơ thuéc ph¹m vi kinh doanh cđa c«ng ty theo yªu cÇu cđa kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc. - S¶n xuÊt, gia c«ng c¸c mỈt hµng xuÊt khÈu. - Tu©n thđ c¸c chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é luËt ph¸p cđa nhµ n­íc vỊ qu¶n lÝ kinh tÕ, tµi chÝnh, qu¶n lÝ xuÊt nhËp khÈu vµ giao dÞch ®èi ngo¹i, thùc hiƯn nghiªm chØnh c¸c hỵp ®ång kinh tÕ vµ cam kÕt mµ c«ng ty ®· ký. - Qu¶n lÝ, sư dơng cã hiƯu qu¶ c¸c nguån vèn nh»m thùc hiƯn tèt c¸c nhiƯm vơ kinh doanh cđa c«ng ty. - Ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cđa c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. - Nghiªn cøu vµ thùc hiƯn cã hiƯu qu¶ c¸c biƯn ph¸p n©ng cao chÊt l­ỵng hµng ho¸, n©ng cao søc c¹nh tranh vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thơ. b. QuyỊn h¹n cđa c«ng ty: - §­ỵc quyỊn chđ ®éng giao dÞch, ®µm ph¸n kÝ kÕt vµ thùc hiƯn c¸c hỵp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, hỵp ®ång kinh tÕ vµ c¸c v¨n b¶n vỊ hỵp t¸c, liªn doanh víi kh¸ch hµng trong n­íc vµ n­íc ngoµi theo néi dung ho¹t ®éng cđa c«ng ty qui ®Þnh. - §­ỵc vay vèn (kĨ c¶ ngo¹i tƯ) ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi; ®­ỵc liªn doanh hỵp t¸c s¶n xuÊt víi c¸c tỉ chøc kinh tÕ thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë trong vµ ngoµi n­íc phï hỵp víi qui chÕ cđa ph¸p luËt hiƯn hµnh cđa nhµ n­íc. - §­ỵc tham gia hoỈc tỉ chøc héi chỵ, triĨn l·m, qu¶ng c¸o hµng ho¸. Tham gia c¸c héi nghÞ, héi th¶o chuyªn ®Ị cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cđa c«ng ty ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi. - §­ỵc cư c¸n bé cđa c«ng ty ®i c«ng t¸c n­íc ngoµi hoỈc mêi bªn n­íc ngoµi vµo ViƯt Nam ®Ĩ giao dÞch, ®µm ph¸n ký kÕt vỊ c¸c vÊn ®Ị thuéc néi dung ho¹t ®éng cđa c«ng ty. - Tỉ chøc doanh nghiƯp theo h×nh thøc c«ng ty cã t­ c¸ch ph¸p nh©n thùc hiƯn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã tµi kho¶n t¹i Ng©n hµnh nhµ n­íc, cã con dÊu theo quyÕt ®Þnh cđa nhµ n­íc. - Sỉ s¸ch kÕ to¸n vµ viƯc ph©n phèi lỵi nhuËn cđa c«ng ty ®­ỵc thùc hiƯn theo quy chÕ hiƯn hµnh cđa nhµ n­íc. 2. C¬ cÊu tỉ chøc bé m¸y cđa doanh nghiƯp. Theo NghÞ ®Þnh sè 97/H§BT ngµy 1/6/1988 cđa H§BT quy ®Þnh nhiƯm vơ, quyỊn h¹n tỉ chøc bé m¸y cđa Bé kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ theo ®Ị nghÞ cđa ®ång chÝ Vơ tr­ëng vơ tỉ chøc c¸n bé, l·nh ®¹o, gi¸m ®èc c«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo. Tỉ chøc bé m¸y cđa c«ng ty : * Ban l·nh ®¹o: lµ bé phËn ®øng ®Çu C«ng ty, trong ®ã Gi¸m ®èc do Bé tr­ëng bé Th­¬ng m¹i bỉ nhiƯm trùc tiÕp ®iỊu hµnh C«ng ty theo chÕ ®é 1 thđ tr­ëng, cã toµn quyỊn quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng kinh doanh sao cho cã hiƯu qu¶ vµ lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiƯm toµn diƯn tr­íc Bé Tr­ëng Bé Th­¬ng M¹i vµ tËp thĨ CBCNV cđa C«ng ty vỊ qu¸ tr×nh quyÕt ®Þnh ho¹t ®éng cđa m×nh. - §øng ®Çu c«ng ty lµ gi¸m ®èc NguyƠn Kh¸nh KiỊn thùc hiƯn tỉ chøc, ®iỊu hµnh mäi ho¹t ®éng cđa c«ng ty theo chÕ ®é thđ tr­ëng vµ ®¹i diƯn cho mäi quyỊn lỵi vµ nghÜa vơ cđa c«ng ty tr­íc ph¸p luËt vµ c¸c c¬ quan qu¶n lÝ cđa nhµ n­íc. - Tham m­u cho gi¸m ®èc c«ng ty cã 2 phã gi¸m ®èc: + §ång chÝ T¨ng V¨n C­êng - Phã gi¸m ®èc phơ tr¸ch c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu hµnh chÝnh qu¶n trÞ, kho Cỉ Loa, kho Ph¸p V©n, 139 Lß §ĩc, P4A ®­êng Gi¶i Phãng, kho vµ c¬ quan ®¹i diƯn t¹i §«ng Hµ, liªn doanh ®Çu t­ vµ c«ng t¸c ®êi sèng. + §ång chÝ NguyƠn Tr­êng S¬n - Phã gi¸m ®èc phơ tr¸ch chi nh¸nh t¹i TPHCM, l·nh ®¹o toµn diƯn c¸c ho¹t ®éng cđa chi nh¸nh vµ chÞu tr¸ch nhiƯm tr­íc gi¸m ®èc c«ng ty. C¸c Phã gi¸m ®èc cã quyỊn triĨn khai c¸c quyÕt ®Þnh cđa Gi¸m ®èc, giĩp Gi¸m ®èc ®iỊu hµnh C«ng ty t¹o sù nhÞp nhµng thèng nhÊt vµ chÞu tr¸ch nhiƯm tr­íc Gi¸m ®èc vỊ nghiƯp vơ chuyªn m«n, lËp b¸o c¸o ®Þnh kú lªn Gi¸m ®èc. D­íi gi¸m ®èc vµ phã gi¸m ®èc lµ c¸c phßng ban chøc n¨ng, c¸c chi nh¸nh vµ v¨n phßng ®¹i diƯn. Cơ thĨ: *Phßng Tỉ chøc hµnh chÝnh: Tham m­u cho Gi¸m §èc vỊ tỉ chøc bé m¸y qu¶n lý C«ng ty cã hiƯu qu¶ trong tõng thêi kú, ®¸nh gi¸ chÊt l­ỵng c¸n bé, chØ ®¹o x©y dùng vµ xÐt duyƯt ®Þnh møc lao ®éng tiỊn l­¬ng cho c¸c thµnh viªn. Tỉ chøc qu¶n lý vµ thùc hiƯn c¸c c«ng t¸c hµnh chÝnh, qu¶n trÞ nh»m phơc vơ vµ duy tr× c¸c ho¹t ®éng cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng kinh doanh. Thùc hiƯn chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi nh©n viªn, qu¶n lý c¸c c«ng t¸c ph¸p chÕ, tuyªn truyỊn qu¶ng c¸o thi ®ua thùc hµnh c«ng t¸c hµnh chÝnh v¨n th­, l­u tr÷ c¸c c«ng t¸c qu¶n trÞ C«ng ty, ®¶m b¶o c¸c ®iỊu kiƯn ®Ĩ lµm viƯc ®Ĩ Gi¸m §èc vµ bé m¸y ho¹t ®éng cđa C«ng ty cã hiƯu qu¶. * Phßng KÕ to¸n tµi vơ. Tham m­u cho Gi¸m ®èc vỊ ®iỊu hµnh tµi chÝnh cđa C«ng ty vµ x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh hµng n¨m vµ dµi h¹n. §Ị xuÊt c¸c biƯn ph¸p ®iỊu hoµ vèn, trÝch lËp c¸c quü, h­íng dÉn vµ thùc hiƯn kiĨm tra chÕ ®é thèng kª kinh tÕ, thèng kª toµn C«ng ty. TiÕn hµnh c¸c thđ tơc thanh to¸n theo quy ®Þnh cđa nhµ n­íc, trªn c¬ së ®ã ph¶n ¸nh chÝnh x¸c sù biÕn ®éng cđa vèn vµ nguån vèn cđa C«ng ty ®Ĩ cã biƯn ph¸p xư lý. H­íng dÉn kiĨm tra gi¸m s¸t v¨n phßng, ®¬n vÞ trùc thuéc, chi nh¸nh, thùc hiƯn tèt kÕ ho¹ch kinh doanh, tỉ chøc chÊp hµnh tèt ph¸p lƯnh thèng kª kÕ to¸n vỊ qu¶n lý tµi s¶n, vËt t­, tiỊn vèn. N¾m b¾t t×nh h×nh ho¹t ®éng cđa C«ng ty qua b¸o c¸o quyÕt to¸n ®Ĩ biÕt ®­ỵc ho¹t ®éng tµi chÝnh cđa C«ng ty cã hiƯu qu¶ hay kh«ng. Tõ ®ã b¸o c¸o lªn ban l·nh ®¹o ®Ĩ cã biƯn ph¸p kh¾c phơc kÞp thêi. * Phßng KÕ ho¹ch tỉng hỵp. Lµ mét trong nh÷ng phßng cã vai trß tham m­u cho Gi¸m ®èc. Cã nhiƯm vơ b¸o c¸o lªn Ban l·nh ®¹o t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cđa C«ng ty tõng th¸ng, tõng quý ®ång thêi cịng ®­a ra c¸c biƯn ph¸p th¸o gì nh÷ng khã kh¨n cho C«ng ty. Mét trong nh÷ng chøc n¨ng cđa phßng nµy lµ lËp c¸c b¸o c¸o, ®Ị xuÊt nh÷ng ph­¬ng ¸n kinh doanh, x©y dùng chiÕn l­ỵc cho C«ng ty do vËy phßng nµy cã vai trß rÊt quan träng trong C«ng ty. *Phßng DÞch vơ ®Çu t­: Tỉ chøc thùc hiƯn b¸n bu«n b¸n lỴ víi kh¸ch hµng nh÷ng l« hµng nhËp khÈu tõ C«ng ty, nh»m cung cÊp nh÷ng th«ng tin vỊ thÞ tr­êng, gi¸ c¶, nguån hµng cho C«ng ty. Thùc hiƯn qu¶n lý vµ sư dơng cã hiƯu qu¶ cao nhÊt vỊ tµi s¶n, tiỊn vèn, hµng ho¸ ®ång thêi thùc hiƯn vai trß néi ®Þa cho C«ng ty. * C¸c phßng xuÊt nhËp khÈu (xuÊt nhËp 1, 2, 3, 4) §©y lµ trơ cét cđa C«ng ty, ®¶m tr¸ch thùc hiƯn c¸c kh©u trong kinh doanh ®èi ngo¹i nh­ kinh doanh hµng xuÊt, hµng nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc trùc tiÕp hay ủ th¸c. Phßng kinh doanh tham m­u cho Gi¸m ®èc trong: + Tỉ chøc vµ thùc hiƯn qu¸ tr×nh kinh doanh, v¹ch ra nh÷ng kÕ ho¹ch nhËp xuÊt hµng ho¸ tèi ­u. T×m kiÕm kh¸ch hµng, nguån hµng vµ më réng thÞ tr­êng nh»m t¹o cho viƯc kinh doanh cã hiƯu qu¶. + Chđ ®éng tiÕp xøc, ®µm ph¸n vµ thiÕt lËp c¸c mèi quan hƯ lµm ¨n víi c¸c ®¬n vÞ trong vµ ngoµi n­íc. Th¾t chỈt mèi quan hƯ víi kh¸ch hµng quen thuéc, n¾m ch¾c c¸c diƠn biÕn thÞ tr­êng ®Ĩ th«ng tin kÞp thêi. * Chi nh¸nh vµ v¨n phßng ®¹i diƯn: Tr­ëng Chi nh¸nh, V¨n phßng ®¹i diƯn cã quyỊn quyÕt ®Þnh vµ qu¶n lý mäi ho¹t ®éng kinh doanh cđa Chi nh¸nh, V¨n phßng ®¹i diƯn. Cã quan hƯ víi c¬ quan chđ qu¶n cÊp trªn víi c¸c ngµnh vµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc. Cịng thùc hiƯn chÕ ®é 1 thđ tr­ëng, cã nhiƯm vơ b¸o c¸o ho¹t ®éng kinh doanh cđa m×nh lªn Phã gi¸m ®èc ®iỊu hµnh chi nh¸nh, ®¹i diƯn. §«ng thêi chơi tr¸ch nhiƯm tr­íc Gi¸m ®èc, ph¸p luËt, tËp thĨ CBCNV cđa chi nh¸nh, ®¹i diƯn vỊ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ quyÕt ®Þnh cđa m×nh. Chi nh¸nh vµ v¨n phßng ®¹i diƯn ho¹t ®éng theo ph­¬ng thøc kho¸n.  S¬ ®å 2: tỉ chøc bé m¸y Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phßng tỉ chøc hµnh chÝnh Phßng kÕ to¸n tµi vơ Phßng kÕ ho¹ch tỉng hỵp Phßng dÞch vơ ®Çu t­ C¸c phßng XNK Tõ phßng 1 ®Õn phßng 4 §¹i diƯn §«ng Hµ - Qu¶ng TrÞ §¹i diƯn Viªn Ch¨n - Lµo Chi nh¸nh t¹i TP Hå ChÝ Minh II. T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Kể từ ngày thành lập đến nay, bằng mọi nỗ lực và cố gắng, Công ty đã không ngừng nâng cao tổng kim ngạch xuất nhập khẩu, từng bước xâm nhập, củng cố và mở rộng thị trường. Mặc dù trong những năm đầu mới thành lập, Công ty phải đương đầu với nhiều khó khăn, bị hạn chế trong chức năng hoạt động kinh doanh, cơ sở vật chất yếu kém, trình độ nghiệp vụ của cán bộ, công nhân viên còn non kém, chưa có kinh nghiệm, thị trường chưa được mở rộng, đa dạng hóa và phát triển hơn. Trong nh÷ng n¨m qua, t×nh h×nh kinh tÕ trong khu vùc rÊt bÊt ỉn, khđng ho¶ng tµi chÝnh, tiỊn tƯ ë khu vùc ch©u ¸ t¸c ®éng gay g¾t ®Õn nỊn kinh tÕ c¸c n­íc trong khu vùc. ë ViƯt Nam tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ bÞ chËm l¹i, søc mua gi¶m sĩt nh÷ng yÕu tè ®ã t¸c ®éng kh«ng nhá tíi t×nh h×nh ho¹t ®éng cđa C«ng ty , ®iĨn h×nh lµ l­ỵng kh¸ch hµng cđa c«ng ty bÞ gi¶m sĩt, l­ỵng hµng xuÊt khÈu gi¶m ®i ®¸ng kĨ. Thªm vµo ®ã, chÝnh s¸ch cđa nhµ n­íc liªn tơc thay ®ỉi g©y khã kh¨n kh«ng Ýt cho c«ng ty, ch¼ng h¹n nh­ n¨m 1999 nhµ n­íc ¸p dơng luËt thuÕ míi thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiƯp, tuy cã tiÕn bé h¬n so víi thuÕ doanh thu vµ thuÕ lỵi tøc tr­íc ®©y nh­ng trong qua tr×nh thùc hiƯn ®· n¶y sinh nhiỊu vÊn ®Ị th­¬ng m¹i g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho c«ng ty nh­ lµ viƯc hoµn thuÕ diƠn ra chËm ch¹p, doanh nghiƯp ph¶i vay vèn ng©n hµng ®Ĩ nép thuÕ lµm cho c«ng ty bÞ thiÕu hơt vèn trong kinh doanh. Tuy vËy, l·nh ®¹o c«ng ty cïng tËp thĨ c¸n bé trong c«ng ty ®· nç lùc t×m mäi biƯn ph¸p kh¾c phơc nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c hiệu quả kinh doanh mà Công ty đạt được là rất đáng khích lệ : Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng dần qua tháng năm, các hoạt động kinh doanh và dịch vụ ngày càng phong phú, cơ cấu mặt hàng kinh doanh ngày càng đa dạng và có khả năng chiếm lĩnh thị trường cao. Để thấy rõ hơn hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty qua các năm, chúng ta hãy xét qua một vài số liệu sau : B¶ng1: T×nh h×nh thùc hiƯn nhiƯm vơ kinh doanh nh÷ng n¨m qua. ChØ tiªu §¬n vÞ N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 (kh) Tỉng kim ng¹ch XNK USD 15, 905, 515. 12 18. 597. 822, 8 19. 298. 457, 0 20. 000. 000 -XuÊt khÈu USD 6, 570, 523. 39 8. 437. 047, 36 10. 546. 309, 2 11. 000. 000 -NhËp khÈu USD 9, 334, 991. 73 10, 160, 775. 44 8. 752. 147, 8 9. 000. 000 Doanh sè Tû ®ång 93, 6 157, 08 187, 395 195 Lỵi nhuËn TriƯu ®ång 313 553, 22 589, 447 600 Nép ng©n s¸ch Tû ®ång 16, 5 21, 798 30, 987 25 B¶ng 2:Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Công ty ĐVT : USD Năm Kim ngạch XK Kim ngạch NK Tổng kim ngạch XNK Chênh lệch NK - XK 1997 8, 332, 473. 13 14, 399, 978. 75 22, 732, 451. 88 6, 067, 505. 62 1998 7, 225, 892. 56 13, 604, 414. 18 20, 830, 306. 74 6, 378, 521. 62 1999 6, 570, 523. 39 9, 334, 991. 73 15, 905, 515. 12 2, 764, 468. 34 2000 8, 437, 047. 36 10, 160, 775. 44 18, 597, 822. 80 1, 723, 728. 08 2001 10, 546, 309. 20 8, 752, 147. 80 19, 298, 457. 00 -1, 794, 161. 40 1. Cơ cấu mặt hàng xuất nhập khẩu : Công ty VILEXIM là Công ty xuất nhập khẩu tổng hợp với nhiệm vụ xuất khẩu và cung ứng hàng nhập khẩu, do đó danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu của Công ty rất phong phú và đa dạng. Điều này đòi hỏi Công ty phải đầu tư tính toán và chọn lựa mặt hàng kinh doanh chủ lực sao cho đạt hiệu quả cao nhất. a) Cơ cấu mặt hàng xuất : Cơ cấu hàng xuất là tỷ lệ tương quan giữa những ngành hàng xuất khẩu. Thông qua cơ cấu hàng xuất khẩu, tính hiệu quả của xuất khẩu cũng như xác định được nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của Công ty. Danh mục hàng xuất khẩu của Công ty gồm các nhóm chính sau : Hàng nông sản : lạc, ngô, vừng, đậu các loại, hạt điều… Hàng lâm sản : cà phê, hạt tiêu, chè, gỗ thông Lào, sản phẩm gỗ các loại, hoa hồi… Hàng bông vải sợi may mặc : sợi các loại, vải các loại, hàng dệt kim, thêu ren… Hàng vật liệu xây dựng : xi măng, đá ốp, gỗ dán, ván sàn, đinh đóng gỗ… Hàng thủ công mỹ nghệ : đồ gốm, đồ sứ, sơn mài… Dược liệu : sa nhân, quế, hoa hồi, các cây thuốc dân tộc… Bảng 3: Cơ cấu ngành hàng xuất ĐVT : USD XUẤT KHẨU 1997