Ưu điểm và hạn chế của tín dụng thương mại
Ưu điểm:
+ Tín dụng thương mại được cấp giữa các doanh nghiệp quen biết, uy tín nên có lợi thế là thủ tục nhanh, gọn, đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn và góp phần đẩy nhanh tốc độ tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp.
+ Tạo điều kiện mở rộng hoạt động của tín dụng ngân hàng thông qua nghiêp vụ chiết khấu thương phiếu.
Khuyết điểm :
+ Tín dụng thương mại được cấp bằng hàng hoá nên doanh nghiệp cho vay chỉ có thể cung cấp được cho một số doanh nghiệp nhất định - những doanh nghiệp cần đúng thứ hàng hoá đó để phục vụ sản xuất hoặc bán ra.
+ Phạm vi hẹp, chỉ xảy ra giữa các doanh nghiệp, hơn nữa là chỉ thực hiện được giữa các doanh nghiệp quen biết, tín nhiệm lẫn nhau.
+ Tín dụng thương mại do các doanh nghiệp trực tiếp sản xuất kinh doanh cung cấp, vì vậy qui mô tín dụng chỉ được giới han trong khả năng vốn hàng hoá mà họ có. Nếu doanh nghiệp vay vốn có nhu cầu cao hơn thì doanh nghiệp cho vay không thể đáp ứng được.
+ Điều kiện kinh doanh và chu kỳ sản xuất của các doanh nghiệp có thể không phù hợp nhau, do vậy khi thời gian mà doanh nghiệp cho vay muốn cung cấp không phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp cần đi vay thì tín dụng thương mại không thể xảy ra.
+ Là loại tín dụng không có đảm bảo nên rủi ro dễ phát sinh.
+ Do tính chuyển nhượng của thương phiếu nên khó khăn trong chi trả của một người có thể ảnh hưởng dây chuyền đến những người khác có tham gia vào thanh toán thương phiếu bằng hình thức ký hậu.
20 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 1927 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem nội dung tài liệu Ôn tập Đại cương tiền tệ - tín dụng, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Taùc duïng ñoái vôùi löu thoâng:
Tieát kieäm thôøi gian phaøi chi traû cho quaù trình mua baùn haøng hoaù giuùp giaûm chi phí giao dòch so vôùi quaù trình trao ñoåi tröïc tieáp. Quùa trình trao ñoåi tröïc tieáp chæ thöïc hieän ñöôïc khi coù söï truøng hôïp veà nhu caàu giöõa ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua.
Thuùc ñaåày quaù trình chuyeân moân hoaù vaø phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi, taïo ñieàu kieän gia taêng saûn xuaát, giuùp löu thoâng haøng hoaù thuaän lôïi hôn.
Chöùc naêng höông tieän thanh toaùn
· Ñaëc ñieåm:
Coù theå laø tieàn maët hoaëc khoâng duøng tieàn maët.
Coù theå laø tieàn ghi soå, tieàn thöïc hay daáu hieäu giaù trò.
· Taùc duïng ñoái vôùi löu thoâng:
Ngoaøi caùc taùc duïng nhö cuûa chöùc naêng phöông tieän löu thoâng, chöùc naêng phöông tieän thanh toaùn coøn coù taùc duïng:
Thöïc hieän thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, giuùp tieát kieäm nhöõng khoaûn chi phí veà löu thoâng tieàn maët.
Laø cô sôû cho söï ra ñôøi cuûa tín duïng, taïo ñieàu kieän söû duïng voán coù hieäu quaû.
Chöùc naêng phöông tieän tích luõy
· Ñaëc ñieåm:
Coù theå laø tieàn thöïc (goïi laø caát tröõ nguyeân thuûy) hôïac caùc daáu hieäu giaù trò trong ngaân haøng, treân thò tröôøng taøi chính (goïi laø tích luõy).
Coù theå laø tieàn maët hoaëc caùc hình thöùc khoâng baèng tieàn maët.
Nhö vaäy, caùc loaïi tieàn ñeàu thöïc hieän chöùc naêng naøy, chæ khi giaù trò tieàn teä oån ñònh thì chöùc naêng naøy môùi phaùt huy taùc duïng.
· Taùc duïng ñoái vôùi löu thoâng:
Taïo neân phöông tieän tích luõy an toaøn vôùi tính loûng cao nghóa laø coù khaû naêng chuyeån hoaù thaûnh tieàn maët moät caùch deã daøng, nhanh choùng vôùi chi phí thaáp.
Ñieàu tieát khoái löôïng tieàn vaø khoái löôïng haøng hoaù trong löu thoâng.
Vai troø cuûa tieàn teä ñoái vôùi neàn kinh teá
· Vai troø tieàn teä trong quaù trình phaùt trieån kinh teá:
Laø coâng cuï thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá
Tieàn ñöôïc duøng ñeå haïch toaùn caùc quaù trình thöïc hieän saûn xuaát kinh doanh, ño löôøng hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh, theå hieän thu nhaäp moãi caù nhaân, moãi toå chöùc. Tieàn laø phöông tieän môû roäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp. Khoâng coù tieàn doanh nghieäp khoâng theå ñaûm baûo ñöôïc traùch nhieäm cuûa mình vôùi ngöôøi khaùc khi huy ñoäng cuûa caûi xaõ hoäi, taøi nguyeân thieân nhieân vaø söùc lao ñoäng vaøo quaù trình saûn xuaát.
Söï ra ñôøi cuûa thò tröôøng taøi chính ñaõ cho pheùp caùc chuû theå cuûa neàn kinh teá, keå caû nhaø nöôùc huy ñoäng caùc nguoàn voán tieàn teä theo giaù caû cuûa thò tröôøng ñeå thoaû maõn nhu caàu phaùt trieån kinh teá cuûa caùc chuû theå.
Laø coâng cuï thöïc hieän tích luõy voán saûn xuaát cuûa xaõ hoäi
Trong neàn kinh teá thò tröôøng, tieàn teä luoân ñöïôc tích luyõ ñeå thöïc hieän taùi saûn xuaát môû roäng. Qua moãi chu kì saûn xuaát, voán saûn xuaát vöøa ñöôïc buø ñaép vaø ñöôïc môû roäng theâm.
Tieàn teä ngaøy nay ñöôïc caùc chuû theå naém giöõ döôùi daïng caùc coâng cuï taøi chính, coøn tieàn thöïc söï ñöôïc ñöa vaøo trong quaù trình vaän ñoäng cuûa tö lieäu saûn xuaát hoaëc tö lieäu tieâu duøng nhö döï tröõ nguyeân lieäu, traû löông coâng nhaân, mua saém maùy moùc thieát bò.
Trong ñieàu kieän heä thoáng ngaân haøng, thò tröôøng taøi chính phaùt trieån, caùc chuû theå khoâng chæ naém giöõ tieàn döôùi daïng tieàn maët maø coøn caát giöõ döôùi daïng buùt teä hoaëc coâng cuï taøi chính, vöøa an toaøn, vöøa sinh lôïi neân caøng thuùc ñaåy quaù trình tích luõy vaø taäp trung voán cho toaøn boä neàn kinh teá.
· Vai troø tieàn teä trong hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi
Khi xu höôùng quoác teá hoaù vaø hoäi nhaäp ñöôïc thöïc hieän thì caùc coâng cuï quaûn lí kinh teá ñoái ngoai nhö thueá quan, haïn ngaïch bò xoaù boû ñaõ taïo ñieàu kieän cho tieàn teä trôû thaønh coâng cuï quan troïng nhaát trong vieäc ñieàu haønh caùc chính saùch kinh teá ñoái ngoaïi hieän nay.
Tieàn teä trôû thaønh coâng cuï ñieàu haønh chính saùch ñoái ngoaïi nhö tyû giaù, noâng giaù, phaù giaù tieàn teä laøm aûnh höôûng ñeán xuaát nhaäp khaåu haøng hoùa vaø voán.
Tieàn teä laø coâng cuï giuùp cho moät nöôùc ñoàng thôøi môû roäng caùc quan heä kinh teá cuûa nöôùc mình ra theá giôùi, ñoàng thôøi thu huùt caùc nguoàn löïc töø theá giôùi vaøo nöôùc mình.
· Vai troø cuûa tieàn teä trong quaûn lí caùc quan heä xaõ hoäi
Quan heä xaõ hoäi trong neàn kinh teá thò tröôøng ngaøy caøng bò tieàn teä hoùa nghóa laø ñöôïc thöïc hieän thoâng qua moät chi phí baèng tieàn cuï theå.
Thoâng qua caùc chính saùch taøi chính, nhaø nöôùc thöïc hieän söï phaân phoái laïi trong neàn kinh teá ñeå naâng cao möùc soáng cuûa ngöôøi coù thu nhaäp thaáp. Haàu heát caùc khoaûn ñoùng goùp cho coâng ích, phuùc lôïi ñeàu ñöôïc qui ra tieàn ñeå ñeán tay ngöôøi nhaän seõ coù hieäu quaû thieát thöïc hôn.
· Vai troø cuûa tieàn teä trong quaûn lí nhaø nöôùc
Söï phaùt trieån cuûa kinh teá thò tröôøng ñoøi hoûi ñeå nuoâi döôõng boä maùy nhaø nöôùc vaø thöïc hieän caùc hoaït ñoäng nhaø nöôùc thì phaûi coù moät ngaân saùch. Ngaân saùch nhaø nöôùc chính laø tieàn ñeå chi cho: boä maøy ñieàu haønh, quaûn lí nhaø nöôùc, quoác phoøng an ninh, giaùo duïc, y teá…
Ngaøy nay söï hôïp taùc giöõa caùc quoác gia trong caùc lónh vöïc cuõng ñöôïc ño löôøng, cuï theå hoaù baèng moät ngaân saùch. Söï giuùp ñôõ cuûa moät quoác gia naøy ñoái vôùi quoác gia khaùc cuõng ñöôïc thöïc hieän baèng tieàn thay vì söùc ngöôøi, söùc cuûa.
CHƯƠNG 2: TÍN DỤNG
1.Vai trò của tín dụng đối với nền kinh tế
Góp phần thúc đẩy quá trình tái sản xuất xã hội
Cung ứng vốn một cách kịp thời cho những chủ thể cần vốn để sản xuất và tiêu dùng. Từ đó đẩy nhanh tốc độ sản xuất cũng như tốc độ tiêu thụ sản phẩm.
Một hệ thống các hình thức tín dụng đa dạng làm cho sự tiếp cận các nguồn vốn tín dụng dễ dàng hơn, tiết kiệm chi phí giao dịch và giảm bớt các chi phí nguồn vốn cho các chủ thể kinh doanh.
Tạo sự chủ động về nguồn vốn cho các doanh nghiệp, giúp các nhà sản xuất tích cực tìm kiếm cơ hội đầu tư mới và nâng cao năng lực sản xuất của xã hội.
Các nguồn vốn tín dụng được cung ứng luôn kèm theo các điều kiện tín dụng để hạn chế rủi ro, do đó buộc những người đi vay phải quan tâm thật sự đến hiệu quả sử dụng vốn nhằm đảm bảo mối quan hệ lâu dài với các tổ chức cung ứng tín dụng.
Tín dụng là kênh truyền tải tác động của Nhà Nước đến các mục tiêu vĩ mô
Thông qua việc thay đổi và điều chỉnh các điều kiện tín dụng ( như lãi suất, điều kiện vay, yêu cầu thế chấp, bảo lãnh…), Nhà nước có thể thay đổi quy mô tín dụng hoặc chuyển hướng vận động của nguồn vốn tín dụng. Từ đó ảnh hưởng đến tổng cầu của nền kinh tế cả về quy mô cũng như kết cấu, từ đó tác động ngược lại đến tổng cung và các điều kiện sản xuất khác. Điểm cân bằng cuối cùng giữa tổng cung và tổng cầu dưới tác động của chính sách tín dụng sẽ cho phép đạt được các mục tiêu vĩ mô cần thiết.
Tín dụng là công cụ thực hiện các chính sách xã hội của Nhà nước
Với phương thức tài trợ có hoàn lại của tín dụng cho các chính sách xã hội đã góp phần duy trì nguồn cung cấp tài chính và có điều kiện mở rộng hơn quy mô tín dụng chính sách, đồng thời buộc các đối tượng chính sách phải quan tâm đến hiệu quả sử dụng vốn để đảm bảo hoàn trả đúng thời hạn, từng bước làm cho họ có thể tồn tại độc lập với nguồn vốn tài trợ.
2.Ưu điểm và hạn chế của tín dụng thương mại
Ưu điểm:
+ Tín dụng thương mại được cấp giữa các doanh nghiệp quen biết, uy tín nên có lợi thế là thủ tục nhanh, gọn, đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn và góp phần đẩy nhanh tốc độ tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp.
+ Tạo điều kiện mở rộng hoạt động của tín dụng ngân hàng thông qua nghiêp vụ chiết khấu thương phiếu.
Khuyết điểm :
+ Tín dụng thương mại được cấp bằng hàng hoá nên doanh nghiệp cho vay chỉ có thể cung cấp được cho một số doanh nghiệp nhất định - những doanh nghiệp cần đúng thứ hàng hoá đó để phục vụ sản xuất hoặc bán ra.
+ Phạm vi hẹp, chỉ xảy ra giữa các doanh nghiệp, hơn nữa là chỉ thực hiện được giữa các doanh nghiệp quen biết, tín nhiệm lẫn nhau.
+ Tín dụng thương mại do các doanh nghiệp trực tiếp sản xuất kinh doanh cung cấp, vì vậy qui mô tín dụng chỉ được giới han trong khả năng vốn hàng hoá mà họ có. Nếu doanh nghiệp vay vốn có nhu cầu cao hơn thì doanh nghiệp cho vay không thể đáp ứng được.
+ Điều kiện kinh doanh và chu kỳ sản xuất của các doanh nghiệp có thể không phù hợp nhau, do vậy khi thời gian mà doanh nghiệp cho vay muốn cung cấp không phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp cần đi vay thì tín dụng thương mại không thể xảy ra.
+ Là loại tín dụng không có đảm bảo nên rủi ro dễ phát sinh.
+ Do tính chuyển nhượng của thương phiếu nên khó khăn trong chi trả của một người có thể ảnh hưởng dây chuyền đến những người khác có tham gia vào thanh toán thương phiếu bằng hình thức ký hậu.
3. Đặc điểm của tín dụng ngân hàng
Chủ thế tham gia : một bên là ngân hàng, một bên là các chủ thể khác trong nền kinh tế như các doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân…
Đối tượng : chủ yếu là tiền tệ, có khi là tài sản.
Thời hạn : rất linh hoạt bao gồm ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
Công cụ : cũng rất linh hoạt, có thể là kỳ phiếu, trái phiếu ngân hàng, các hợp đồng tín dụng…
Tính chất : là hình thức tín dụng mang tính chất gián tiếp, trong đó ngân hàng là trung gian tín dụng giữa những người tiết kiệm và những người cần vốn để sản xuất kinh danh hoặc tiêu dùng.
Mục đích : nhằm phục vụ sản xuất kinh doanh hoặc tiêu dùng qua đó thu được lợi nhuận.
4.Tín dụng ngân hàng là loại hình tín dụng chủ yếu và phổ biến nhất trong nền kinh tế thị trường
Khác với các hình thức tín dụng trực tiếp, nguồn vốn TDNH là nguồn vốn huy động xủa xã hội với khối lượng và thời hạn khác nhau. Do đó, TDNH có thể đáp ứng dược những nhu cầu lớn về vốn, đa dạng về thời hạn cho vay.
TDNH được cấp dưới hình thức tiền tệ lẫn hiện vật, làm cho khả năng thoả mãn nhu cầ khách hàng cuả TDNH được nâng cao hơn so với TDTM ( loại hình tín dụng cấp trực tiếp bằng hiện vật và hàng hoá).
Về mặt chủ thể, chủ thể của các TDNH là các cá nhân. Các chủ thể kinh tế trong xã hội cùng với một hệ thống các NHTM, rộng hơn rất nhiều so với chủ thể của TDTM, vốn chỉ là các doanh nghiệp.
TDNH còn có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp vốn cho nhu cầu kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ - các doanh nghiệp không đủ điều kiện tham gia vào các thị trường vốn trực tiếp.
TDNH là một công cụ quan trọng để phát triển các ngành kinh tế chiến lược theo yêu cầu của chính phủ.
Trong nền KTTT, tiền tệ đóng vai trò vô cùng quan trọng, việc thắt chặt hay nới lỏng cung tiền tệ, kiềm chế lạm phát thông qua hoạt động của hệ thống ngân hàng sẽ tác động trực tiếp đến tình hình nền kinh tế.
Ưu, nhược điểm
+ Ưu điểm
Về chủ thể : rất linh hoạt (doanh nghiêp, hộ gia đình, cá nhân…)
Do là nguồn vốn huy động của xã hội với khối lượng và thời hạn khác nhau, do đó nó có thể thoả mãn các nhu cầu vốn đa dạng về khối lượng cũng như thời hạn và mục đích sử dụng.
+ Nhược điểm : thủ tục rườm rà, mất nhiều thời gian…
Vai trò của tín dụng ngân hàng
Có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp vốn cho nhu cầu kinh doanh của các doanh nghiêp vừa và nhỏ vì những doanh nghiệp này chưa có đủ điều kiện để tham gia vào thị trường vốn trực tiếp.
Góp phần đẩy nhanh nhịp độ tích tụ, tập trung vốn và tăng cường khả năng cạnh tranh giữa các doanh nghiệp.
Còn được sử dụng như là một công cụ quan trọng để phát triển các ngành kinh tế chiến lược theo yêu cầu của chính phủ.
Mối quan hệ giữa tín dụng thương mại và tín dụng ngân hàng
Tín dụng thương mại là cơ sở cho tín dụng ngân hàng ra đời và phát triển vì thương phiếu chính là một loại bảo đảm để ngân hàng cấp tín dụng cho người vay. Hơn nữa khi ngân hàng cấp tín dụng từ số dư tiền gửi của khách hàng thì phải đảm bảo rằng khoản tín dụng đó đã có hàng hoá đối ứng. Chính tín dụng thương mại đảm bảo cho khoản hàng hoá đối ứng đó vì khi tín dụng thương mại phát sinh có nghĩa là việc sản xuất, tiêu thụ đã được thực hiện.
Ngược lại, tín dụng ngân hàng ra đời và phát triển đã tác động trở lại, tạo điều kiện thúc đẩy tín dụng thương mại ngày càng phát triển vì ngân hàng có thể thực hiện bảo lãnh cho các doanh nghiệp để tạo điểu kiện cho các doanh nghiệp có thể mua bán chịu với nhau khi họ chưa quen biết. Ngoài ra với việc thực hiện chiết khấu, tái chiết khấu thương phiếu, ngân hàng đã tạo tính thanh khoản cho thương phiếu, tạo điều kiện thúc đẩy các doanh nghiệp mua bán chịu nhiều hơn. Nhờ có tín dụng ngân hàng đã giúp cho các doanh nghiệp có vốn sản xuất kinh doanh, mở rộng đầu tư đổi mới thiết bị, nâng cao năng lực sản xuất, sản xuất hàng hoá được phát triển, mở rộngà tín dụng thương mại cũng được mở rộng.
Chú ý: Tất cả các hình thức tín dụng đều có thể đồng thời tồn tại và phát triển vì mỗi hình thức tín dụng đều có đặc điểm riêng của mình như : mục đích, đối tượng, chủ thể, công cụ tín dụng. Việc các hình thức tín dụng trên cùng tồn tại và phát triển sẽ có thể huy động tối đa nguồn vốn nhàn rỗi trong nền kinh tế, tạo điều kiện tốt hơn trong vệc đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế.
HỆ THỐNG NGÂN HÀNG:
Nhöõng lôïi theá cuûa ngaân haøng 2 caáp so vôùi ngaân haøng 1 caáp
Heä thoáng ngaân haøng 1 caáp ñôn nhaát vôùi cô cheá quaûn lyù bao caáp, quan lieâu ñaõ laøm cho hoaït ñoäng toaøn ngaønh ngaân haøng trôû neân ñôn phöông, cöùng nhaéc. Ngaân haøng Nhaø nöôùc khoâng theå laøm troøn chöùc naêng kinh doanh theo ñuùng nghóa cuûa noù cuõng nhö khoâng laøm troøn chöùc naêng quaûn lyù Nhaø nöôùc caùc hoaït ñoäng tieàn teä ngaân haøng. Hoaït ñoäng mang tính bao caáp cuûa heä thoáng ngaân haøng 1 caáp ñaõ daãn ñeán söï phaân boå vaø söû duïng voán thieáu hieäu quaû laøm suy giaûm loøng tin cuûa coâng chuùng.
Trong khi ñoù, heä thoáng ngaân haøng 2 caáp coù söï phaân ñònh roõ raøng hai chöùc naêng quaûn lyù Nhaø nöôùc vaø chöùc naêng kinh doanh cuûa heä thoáng ngaân haøng. Trong ñoù, NHTW phaùt haønh tieàn, laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng, ngaân haøng cuûa chính phuû, thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù Nhaø nöôùc caùc hoaït ñoäng veà tieàn teä vaø ngaân haøng trong phaïm vi quoác gia. Chöùc naêng kinh doanh tieàn teä vaø dòch vuï ngaân haøng thuoäc veà caùc ngaân haøng thöông maïi vaø caùc toå chöùc tín duïng.
Phaân tích söï caàn thieát cuûa vai troø ngöôøi cho vay cuoái cuøng cuûa NHTW
Vai troø “Ngöôøi cho vay cuoái cuøng” cuûa NHTW ra ñôøi treân cô sôû chöùc naêng taùi chieát khaáu. NHTW chæ thöïc hieän vai troø naøy khi söï ñoå vôõ cuûa ngaân haøng ñoù aûnh höôûng ñeán söï toàn taïi vaø an toaøn cuûa heä thoáng ngaân haøng. Ñieàu naøy heát söùc quan troïng. Vì hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng lieân quan ñeán haàu heát caùc chuû theå kinh teá trong xaõ hoäi neân söï suïp ñoå cuûa moät ngaân haøng khoâng aûnh höôûng ñeán quyeàn lôïi cuûa ngöôøi göûi tieàn ñoàng thôøi ñeán toaøn heä thoáng.
Hôn nöõa, caùc ngaân haøng coù moái lieân heä, phuï thuoäc chaët cheõ laãn nhau thoâng qua luoàng voán tín duïng luaân chuyeån vaø hoaït ñoäng heä thoáng thanh toaùn. Chæ moät ngaân haøng gaëp truïc traëc seõ gaây neân tính thanh khoaûn toaøn heä thoáng. Maët khaùc, söï suïp ñoå cuûa ngaân haøng seõ gaây khoù khaên cho doanh nghieäp nhaát laø doanh nghieäp vöøa vaø nhoû aûnh höôûng ñeán ñaàu tö, söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa ngaân haøng, trung gian taøi chính laø phuï thuoäc vaøo loøng tin cuûa coâng chuùng vôùi tö caùch ngöôøi göûi tieàn.
Vì theá chæ coù moät nguy cô nhoû cuûa ngaân haøng cuõng gaây neân söï nghi ngôø coù tính chaát lan truyeàn.
à Vai troø “Ngöôøi cho vay cuoái cuøng” cuûa NHTW khoâng chæ vöïc daäy moät ngaân haøng maø coøn cöùu caùnh cho toaøn boä heä thoáng ngaân haøng.
Söï caàn thieát cuûa vieäc taäp trung quyeàn löïc phaùt haønh giaáy baïc vaøo moät ngaân haøng ñoäc quyeàn
Caùc chính phuû caùc nöôùc muoán kieåm soaùt söï bieán ñoäng cuûa löôïng tieàn trong löu thoâng trong phaïm vi toaøn quoác. Ñieàu naøy coù theå neáu nhaø nöôùc laø ngöôøi phaùt haønh tieàn. Nhöng thöïc teá, chính phuû laø ngöôøi phaùt haønh thì vieäc kieåm soaùt vaø haïn cheá khoái löôïng phaùt haønh raát khoù.
Löôïng tieàn trong löu thoâng bao goàm tieàn maët vaø tieàn göûi ngaân haøng. Söï môû roäng hoaït ñoäng tín duïng seõ laøm taêng nhu caàu tieàn maët. Vì theá naém vai troø ñoäc quyeàn, NHTW coù theå kieåm soaùt khaû naêng môû roäng tín duïng vaø do ñoù ñieàu chænh löôïng tieàn caàn phaùt haønh.
Giaáy baïc do NHTW phaùt haønh – moät ngaân haøng nhaän ñöôïc söï öu ñaõi toái öu töø chính phuû – seõ coù uy tín cao trong löu thoâng.
Vieäc phaùt haønh tieàn mang laïi lôïi nhuaän, vì theá toát nhaát neân ñöôïc taäp trung vaøo moät ngaân haøng ñeå tieän cho vieäc phaân phoái vaø söû duïng nguoàn lôïi ñoù moät caùch thích hôïp
Vieäc phaùt haønh tieàn khoâng theå tuyø tieän, phaûi theo nguyeân taéc ñaûm baûo, thaêm doø nghieân cöùu thò tröôøng, naèm trong chính saùch tieàn teä ñoøi hoûi phaûi taäp trung vaøo trong tay moät cô quan ñoäc quyeàn.
Moái quan heä giöõa ngân hàng TM vs ngân hàng TW
NHTW laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng, quaûn lyù vó moâ ñoái vôùi hoaït ñoäng NHTM.
+ Ra quyeát ñònh thaønh laäp, saùt nhaäp NHTM
+ Kieåm tra, kieåm soaùt hoaït ñoäng caùc NHTM
+ Ñeà ra caùc nguyeân lyù, cheá ñoä
+ Môû taøi khoaûn vaø quaûn lyù caùc khoaûn tieàn göûi cuõng nhö trung taâm thanh toaùn giöõa caùc NHTM
NHTW xaây döïng caùc chính saùch tieàn teä taùc ñoäng vaøo neàn kinh teá thoâng qua heä thoáng caùc NHTM
NHTW ñieàu tieát löôïng tieàn cung öùng cho löu thoâng qua vieäc söû duïng moät caùc ñoàng boä caùc coâng cuï chính saùch tieàn teä ñeå taùc ñoäng vaøo khaû naêng taïo tieàn cuûa heä thoáng NHTM nhö: caáp tín duïng, laõi suaát chieát khaáu, tyû giaù, aán ñònh möùc döï tröõ baét buoäc, haïn möùc tín duïng cung caáp ra, …
Các loại lạm phát căn cứ vào tốc độ và tác động của lạm phát
Lạm phát vừa phải ( lạm phát thấp )
+ Là loại lạm phát xảy ra khi giá cả hàng hóa tăng chậm, thường ở mức một con số một năm ( 0%<lạm phát thấp<10%)
+ Đặc điểm :
Giá cả hàng hoá tăng chậm, ít ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng.
Ít ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất kinh doanh.
Đời sống của người dân hầu như cũng ít bị ảnh hưởng.
Ä Chính vì thế trong những điều kiện nhất định ,người ta có thể lợi dụng loại lạm phát này để gia tăng đầu tư, mở rộng sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải quyết thêm công ăn việc làm cho người lao động.
Lạm phát phi mã
+ Là loại lạm phát xảy ra khi giá cả hàng hoá tăng nhanh ở mức 2-3 con số một năm.
+ Đặc điểm :
Giá cả hàng hoá tăng nhanh lien tục à lãi suất thực giảm xuống dưới 0 à ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý người dân, dân chúng không muốn giữ tiền mà muốn chuyển sang tích trữ bằng các tài sản hiện vật khác như vàng, ngoại tệ… và bắt đầu hoạt động đầu cơ tích trữ hàng hoá.
Ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất kinh doanhà nền kinh tế có thể rơi vào khủng hoảng.
Thất nghiệp gia tăng à ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống người dân.
Lạm phát siêu tốc ( siêu lạm phát )
+ Là loại lạm phát mà giá cả hàng hoá tăng rất nhanh ở mức 4 con số một năm.
+ Đặc điểm :
Giá cả hàng hoá tăng rất nhanh, biến động bất thườngà người dân hoang mangà hiện tượng chạy trốn khỏi tiền tệ.
Nền kinh tế rơi vào khủng hoảng, suy thoái trầm trọng.
Thất nghiệp tràn lan, đời sống người dân vô cùng khó khăn.
Cụ thể hơn, tác động của lạm phát phi mã và siêu lạm phát đối với nền kinh tế thể hiện ở hai mặt sau :
Tác động tới sự phân phối lại thu nhập và của cải :
+ Người bị thiệt hại từ lạm phát : những người làm công ăn lương có thu nhập ổn định; những người nắm giữ tài sản dưới hình thái tiền tệ, các chủ nợ cho vay dưới hình thái tiền tệ.
+ Người được lợi từ lạm phát : giai cấp tư sản, nhà nước vô sản : họ nắm giữ những tài sản khổng lồ, họ phát hành tiền đưa ra lưu thông bừa bãi thay vì phải vay nhân dân. Những người nắm giữ tài sản sưới hình thái hiện vật như hàng hoá, đất đai, nhà cửa, vàng bạc… ; các con nợ vay vốn dưới hình thái tiền tệ…
Tác động đến giá cả, sản lượng, việc làm :
+ Lạm phát kéo dài làm cho giá cả mọi thứ tăng lên với tỉ lệ không bằng nhau, và tăng nhanh nhất là giá cả các mặt hàng thiết yếu cho tiêu dùng và sản xuất.
+ Khi hàng hoá khan hiếm, nạn đầu cơ có dịp phát triền mạnh làm cho giá cả càng hỗn loạn, các chính phủ rất khó kiẻm soát các hoạt động kinh tế ngầm.
+ Lạm phát kéo dài làm cho hàng loạt các doanh nghiệp vừa và nhỏ bị phá sản hoặc sản xuất cầm chừng, số người thất nghiệp tăng lên làm nền kinh tế càng thêm khó khăn.
chöùc naêng vaø vai troø cuaû thò tröôøng taøi chính
Chöùc naêng daãn voán
Thò tröôøng taøi chính thöïc hieän chöùc naêng kinh teá noøng coát trong vieäc daãn voán töø nhöõng ngöôøi taïm thöøa voán ñeán nhöõng ngöôøi taïm thieáu voán. Cung caáp moät löôïng voán lieân tuïc, cho caùc doanh nghieäp, ngöôøi tieâu duøng vaø CP ñeå hoå trôï cho caû chi tieâu ñaàu tö vaø tieâu duøng cho moät neàn kinh teá .
Taïo ñieàu kieän gia phaùt trieån nhaân söï cuaû caùc nguoàn cuaû caûi xaõ hoäi vaø taïo ra möùc soáng cao hôn cho caù nhaân vaø gia ñình
Thò tröôøng taøi chính cho pheùp chuyeån voán töø nhöõng ngöôøi khoâng coù cô hoäi ñaàu tö sinh lôïi ñeán nhöõng ngöôøi coù cô hoäi ñaàu tö sinh lôïi.
Chöùc naêng tieát kieäm
Thò tröôøng taøi chính cung caáp ñieåm sinh lôïi cho tieát kieäm. Thoâng qua thò tröôøng taøi chính, ngöôøi tieát kieäm coù theå kieám ñöôïc thu nhaäp döôùi hình thöùc tieàn laõi, toå chöùc, tieàn lôøi cuaû voán.
Khi nhöõng ngöôøi chi tieâu caàn theâm voán cuaû nhöõng ngöôøi tieát kieäm, thò tröôøng taøi chính gôûi tín hieäu ñeán ngöôøi tieát kieäm döôùi hình thöùc tieát kieäm coù laõi suaát cao hôn nhaèm ñoäng vieân caùc ñôn vò, caù nhaân thaëng dö tieát kieäm nhieàu hôn vaø tieâu duøng bôùt ñi. Ngöôïc laïi, khi nhöõng ngöôøi chi tieâu caàn ít quyõ hôn thì laõi suaát coù chieàu höôùng giaûm bôùt vaø söï luaân löu tieát kieäm cuõng yeáu ñi.
=> thò tröôøng taøi chính cung caáp moät cô cheá ñoäng vieân tieát kieäm vaø taïo ra 1 luoàng quyõ vaøo ñaàu tö.
Chöùc naêng thanh khoaûn
Thò tröôøng taøi chính cung caáp phöông thöùc chuyeån ñoåi caùc loaïi taøi saûn thueá chaáp thaønh tieàn maët taøi saûn thueá chaáp “loûng” theâm). Tính “loûng” theâm cuûa nhöõng loaïi taøi saûn thueá chaáp kieán chuùng ñöôïc öa chuoäng hôn ñeå deå daøng hôn chöùc naêng doàn voán vaø chöùc naêng tieát kieäm cuaû thò tröôøng taøi chính.
Neáu thieáu thò tröôøng taøi chính hoaëc thò tröôøng taøi chính keùm phaùt trieån, tính thanh khoaûn giöõa taøi saûn hoaëc voán döôùi hình thaùi tieàn maët hôn laø nhöõng hinh thaùi khaùc gaàn vôùi tieán.
Vai troø
Thò tröôøng taøi chính goùp phaàn naâng cao naêng suaát vaø hieäu quaû cuaû toaøn boä neàn kinh teá
Baát kyø neàn kinh teá naøo , trong quaù trình phaùt trieån bao giôø cuõng phaûi ñoái ñaàu vôùi söï khan hieám cuaû caùc nguoàn löïc. Saûn xuaát lôùn khoâng nhöõng ñoøi hoûi söï taäp trung kó naêng, tay ngheà, nhaân löïc vaät lieäu maø coøn ñaët ra söï caàn thieát vaø caáp baùch veà nhu caàu söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân aáy moät caùch tieát kieäm vaø hieäu quaû nhaát. Thò tröôøng taøi chính laø saûn phaåm taát yeáu cuaû söï ñoøi hoûi taäp trung taøi nguyeân cho saûn xuaát lôùn vaø choáng laõng phí döôùi nhieàu hình thöùc .
Vôùi chöùc naêng doàn voán vaø tieát kieäm, thò tröôøng taøi chính ñaõ taïo ñieàu kieän huy ñoäng caùc nguoàn löïc trong xaõ hoäi vaø phuïc vuï saùng taïo cuaû caûi nhieàu daïng cho ñôøi soáng con ngöôøi, loâi keùo caùc caù nhaân trôû thaønh nhöõng nhaø ñaàu tö taän duïng moïi nguoàn löïc nhoû nhaát, thuùc ñaûy hoaït ñoäng saùng taïo saûn phaåm vaø dòch vuï.
Ñoái vôùi Nam vieäc buø ñaép caùc khoaûn boäi chi hoaëc coù voán ñeå xaây döïng caùc coâng trinh coâng coäng baèng caùch vay nôï treân thò tröôøng taøi chính thay vì phaùt haønh theâm giaáy baïc NH vaøo löu thoâng laø bieän phaùp heat söùc quan troïng vì vaäy vöøa coù theå kieàm cheá laïm phaùt, vöøa coù theå taêng tröôûng ñöôïc neàn kinh teá. Taát nhieân, möùc NN vay daân cuõng coù giôùi haïn vì NN phaûi traû caû voán laãn laõi cho nhöõng ai mua chöùng khoaùn NN maø nguoàn traû nôï laïi laø khoaûn thu cuûa naêng suaát- chuû yeáu laø thueá.
Thò tröôøng taøi chính ñaõ goùp phaàn naâng cao naêng suaát vaø hieäu quaû cuaû kinh teá caûi thieän möùc soáng cuûa ngöôøi tieâu duøng baèng caùch tieâu thuï voán thöøa vaø giuùp ngöôøi tieát kieäm choïn thôøi ñieåm toát cho vieäc mua saém cuaû hoï, giuùp caùc nhaø kinh doanh taäp trung vaø söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân vaøo quaù trình saûn xuaát lôùn moät caùch tieát kieäm vaø hieäu quaû nhaát daån ñeán vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng
1 thò tröôøng taøi chính hoaït ñoäng hieäu quaû seõ taän duïng ñöôïc möùc cao nhaát moïi nguoàn voán tieàm taøng trong nuôùc vaø ngoaøi nöôùc -> phaùt trieån vaø caûi thieän ñôøi soáng nhaân daân.
Thò tröôøng taøi chính taïo ñieàu kieän dung hoaø caùc lôïi ích kinh teá cuaû caùc chuû theå kinh teá vaø tieàn thò tröôøng
Thoâng qua nhöõng cuoäc ñaáu giaù t
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Ra đời tiền tệ Tiền thực, dấu hiệu giá trị Phân biệt hóa tệ, tín tệ chức năng thanh toán, tích lũy Vai trò tiền tệ trong phát triển kinh tế - đối ngoạ.doc