Tiểu luận Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và thích nghi ở thành phố Hồ Chí Minh

A cho thấy xu thế biển dâng đang gia tăng rất nhanh, với tốc độ trung bình khoảng 3 mm/năm. Theo báo cáo của IPCC, đến cuối thế kỷ XXI, nhiệt độ bề mặt Trái đất sẽ tăng thêm từ 1,4 đến 4°C, mực nước biển sẽ dâng thêm khoảng 28-43 cm. Cũng theo tổ chức này, mực nước biển dâng trong tương lai còn phụ thuộc vào cách ứng xử của con người đối với thiên nhiên đối với mức độ xả thải khí nhà kính [3]. Ở nước ta theo tài liệu thực đo mực nước biển tại Vũng Tàu từ năm 1980 tới nay cho thấy, mực nước biển lớn nhất năm đang có xu hướng tăng cao trong những năm gần đây. Tương quan mực nước đỉnh triều thể hiện ở hình 8 chỉ rõ, mực nước biển tại Vũng Tàu tăng từ 0,2-0,6 cm mỗi năm. Trên cơ sở xu thế diễn biến mực nước triều thực đo thể hiện ở biểu đồ 8, chúng ta có thể sơ bộ dự báo mực nước trung bình đỉnh triều lớn nhất năm, cho 100 năm sau, năm 2107 là từ 142-186 cm, nghĩa là tăng thêm so với hiện nay từ 6-50 cm. Hình 9: Dự báo nước biển dâng trạm Vũng Tàu [3] Hình 10: Mực nước lớn nhất năm trạm Phú An [2] Mực nước triều tăng cao là nhân tố chính làm gia tăng mực nước trong khu vực thành phố Hồ Chí Minh. Mực nước tại Phú An đang có sự gia tăng đột biến trong những năm gần đây. Theo tài liệu thực đo cho thấy mực nước đỉnh triều tại Phú An tăng lên khoảng 0,3-0,8 cm một năm. Như vậy, mực nước này tăng nhanh hơn mực nước triều trạm Vũng Tàu, điều này còn có thể giải thích do tốc độ san lấp mặt bằng để xây dựng các đô thị mới làm giảm các khu trữ, vì thế thủy triều tiến nhanh hơn, đạt đỉnh xa hơn, thời gian duy trì mực nước triều cao lâu hơn. Theo số liệu quan trắc của các cơ quan khí tượng thủy văn, mỗi năm mực nước biển ở Vũng Tàu tăng khoảng 0,8cm; còn mực nước các sông, kênh của thành phố đo tại trạm Phú An tăng đến 1,5cm.  Tình trạng nước biển dâng ở khu vực thành phố Hồ Chí Minh trong những năm qua đã gây nên những khó khăn lớn cho sinh hoạt, kìm hãm tốc độ phát triển kinh tế xã hội,nhiều vùng trong thành phố bị ngập vào những ngày triều cường. Hàng trăm cống thoát nước thành phố nằm sâu dưới mực nước triều, làm giảm năng lực tiêu thoát nước. Vào thời điểm triều lớn gặp mưa kéo dài thành phố gần như bị tê liệt, nhiều đường phố bị ngập lâu, ngập sâu, lan truyền ô nhiễm rất đáng báo động. Tại TPHCM, diễn biến triều cường tăng liên tục và đỉnh triều kỷ lục 1,55m là “minh chứng rõ nét nhất cho hệ quả tất yếu của biến đổi khí hậu”. Hình 11: Triều cường gây ngập đường thành phố Hình 12: Mực nước Vũng Tàu và Phú An trong các kịch bản Theo kết quả tính toán của các nhà khoa hoc, ứng với lũ tính toán năm 2000, kịch bản mực nước Vũng Tàu dâng cao thêm 50 cm thì mực nước tại Phú An (khu vực thành phố Hồ Chí Minh) tăng lên 44 cm. Khi mực nước Vũng Tàu dâng cao thêm 100 cm thì mực nước tại Phú An tăng lên 87 cm, kết quả này chưa đề cập tới lưu lượng đầu nguồn tại Dầu Tiếng, Phước Hòa và Trị An đổ về. Hiện trạng ngập khu vực thành phố Hồ Chí Minh, khi lũ năm 2000 xảy ra là 130 ngàn ha, ngập chủ yếu các huyện Cần Giờ, Bình Chánh, Nhà Bè, Củ Chi và Quận 7…. Xem bản đồ ngập thể hiện ở hình 13 Hình 13: Bản đồ hiện trạng ngập năm 2000 Với lũ năm 2000, nhưng tính cho kịch bản mực nước biển dâng cao thêm 100 cm (các điều kiện khác không thay đổi), thì diện tích ngập ngập toàn thành phố lên tới 160 ngàn ha. Xem hình 14. Mực nước biển dâng không chỉ gây ngập thành phố nhiều hơn, nặng hơn mà còn làm cho lưu lượng trên các sông kênh tăng lên, vận tốc dòng chảy thay đổi gây xói lở, bồi lắng khó kiểm soát. Hình 15 thể hiện hình ảnh sạt lở bờ sông Sài Gòn khu vực thành phố Hồ Hình 14: Bản đồ ngập ứng với kịch bản KBL100 Chí Minh và biểu đồ vận tốc dòng chảy tại Phú An, ứng với các kịch bản hiện trạng, khi nước biển dâng thêm 0,5 m và 1,0 m. Hình 15: Vận tốc tại Phú An ứng với các kịch bản Khi mực nước biển dâng cao, ranh giới mặn trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh cũng có sự thay đổi, gây khó khăn cho sản xuất và đời sống. Kết quả tính toán xâm nhập mặn mùa khô năm 2005 (mặn ảnh hưởng lớn nhất tới thành phố Hồ Chí Minh), với kịch bản hiện trạng, độ mặn tại Phú An đạt 8 g/l, kịch bản nước biển dâng thêm 50 cm, độ mặn tương ứng đạt 9 g/l và khi mực nước biển tăng cao 100 cm, độ mặn là 10,3 g/l. Ranh giới mặn 4 g/l (giới hạn trên của lúa chịu mặn) cũng tiến sâu hơn. Khi mực nước triều tăng lên 50 cm ranh giới mặn 4g/l trên sông Sài Gòn tiến sâu hơn 3,5 km và trên sông Đồng Nai vào sâu hơn 2,0 km. Khi mực nước triều tăng lên 100 cm ranh giới mặn 4 g/l trên sông Sài Gòn tiến sâu hơn 8,0 km và trên sông Đồng Nai vào sâu hơn 4,8 km. Ranh giới mặn 0,25 g/l (tiêu chuẩn cấp nước cho sinh hoạt) cũng tiến sâu hơn. Khi mực nước triều tăng lên 50 cm ranh giới mặn 0,25g/l trên sông Sài Gòn tiến sâu hơn 1,5 km và trên sông Đồng Nai vào sâu hơn 0,8 km. Khi mực nước triều tăng lên 100 cm ranh giới mặn 0,25 g/l trên sông Sài Gòn tiến sâu hơn 3,5 km và trên sông Đồng Nai vào sâu hơn 1,8 km. Biến đổi khí hậu dẫn tới nước biển dâng sẽ là nguyên nhân làm thay đổi hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ. Đây là vấn đề rất cần được các nhà khoa học và các cấp lãnh đạo quan tâm. 1.4. Gió Bão. Biến đổi khí hậu toàn cầu, dẫn tới trái đất nóng dần lên, nhiệt độ bề mặt Đại Dương tăng lên và phân bố theo quy luật trước đây và như vậy gió bão sẽ xảy khó lường. Biểu hiện bất thường của gió bão trong những năm qua là đã xảy ra những trận bão lớn tràn vào vùng đất Nam Bộ. Đây chính là nguy cơ dẫn tới những thiệt hai lớn đối với thành phố Hồ Chí Minh, nơi ngường dân chưa có kinh nghiệm tránh bão, nơi có nhiều nhà ổ chuột, nhiều nhà mỏng manh, không có khả năng đứng vững trước nhưng cơn bão nhỏ. 2.Ảnh Hưởng của Biến Đổi khí Hậu Ở Thành Phố Hồ Chí Minh Biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng trên rất nhiều lĩnh vực của đời sống.Nhưng trong phạm vi nghiên cứu giới hạn của đề tài thì tôi tập trung nghiên cứu vào các vấn đề sau:thời tiết,hệ sinh thái đất,hệ sinh thái nước,nông nghiêp,đặc biệt là ảnh hưởng đến con người.Đây là các vấn đề mà tôi cho rằng đang rất nóng bỏng hiện nay. 2.1 Thời tiết: Lượng mưa: Biến đổi khí hậu gây ra lượng mưa không nhất quán Theo Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Nguyễn Đức Ngữ, Trung tâm Khoa học công nghệ - Khí tượng thủy văn và Môi trường ở Thành phố Hồ Chí Minh Biến đổi khí hậu làm cho lượng mưa biến đổi không nhất quán, có nơi tăng, nơi giảm lượng mưa từ năm 1940 về trước cao hơn trung bình nhiều năm,đặc biệt thời tiết trong những năm gần đây bất thường khó dự báo trước như cơn mưa bất thường gây ngập lụt nặng nề, nước thủy triều thường xuyên tràn vào Thành phố Hồ Chí Minh. Theo nhận định của các chuyên gia về môi trường thì VN là một trong 5 nước trên thế giới chịu ảnh hưởng lớn từ biến đổi khí hậu (BĐKH), trong đó một trong những tác động, biểu hiện là ngập lụt ngày càng tăng nhưng ở các đô thị lớn việc đầu tư cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng thoát nước vẫn chưa đồng bộ với tốc độ phát triển. Theo Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Văn Đức cho biết: Khoảng 50 năm qua, nhiệt độ trung bình nước ta tăng khoảng 0,7°C; mực nước biển đã dâng khoảng 20cm. BĐKH đã và đang tác động mạnh mẽ đến nước ta mà điển hình là làm cho các thiên tai, đặc biệt bão lũ, ngập lụt, hạn hán ngày càng khốc liệt hơn. Dự tính tới năm 2100, mực nước biển sẽ tăng lên tới 1m, nhiệt độ tăng khoảng 3°C và nhiệt độ TP.HCM những năm qua tăng 2°C. Theo tính toán, nếu nước biển dâng 1m sẽ có 10% dân số nước ta bị ảnh hưởng trực tiếp, tổn thất đối với GDP khoảng 10%, khoảng 40 ngàn km² đồng bằng ven biển Việt Nam sẽ bị ngập hàng năm. Theo Trung tâm điều hành chống ngập TP.HCM, mực nước biển đo được ở Vũng Tàu đã tăng khoảng 0,8cm/năm, còn mực nước các sông, kênh của TPHCM đo được ở Phú An tăng đến 1,5cm/năm. Những cơn mưa lớn ngày một dày đặc hơn với vũ lượng trung bình năm sau cao hơn năm trước khoảng 0,8mm. Nếu trước đây cứ 5 năm mới có những cơn mưa có vũ lượng trên 100mm thì nay chỉ 3 năm đã thấy xuất hiện. Còn những cơn mưa có vũ lượng khoảng 100mm thì năm nào cũng xuất hiện. Đặc biệt, vào đầu mùa mưa năm nay trên địa bàn TPHCM đã xuất hiện cơn mưa hiếm thấy với lượng mưa 117mm. Nếu như năm 1990, TP.HCM chỉ có 10 điểm ngập thì đến năm 2003, số điểm ngập đã tăng lên 80 điểm và hiện nay là 100 điểm ngập.Th.s Hoàng Phi Long, ĐH Bách Khoa dự tính, nếu mức thủy triều đỉnh chỉ cần tăng lên 50cm nữa thì gần như 90% diện tích đất của TPHCM đều bị ngập. Ta thấy được tác động của biến đổi khí hậu gây mưa lớn, ngập lụt ngày càng tăng là một trong những nguyên nhân làm cho nhiều nỗ lực chống ngập của TP.HCM không đạt được kết quả như mong muốn. Nhiều công trình chống ngập của thành phố đang xây dựng và dự kiến hoàn thành trong năm 2012 sẽ có nguy cơ trở thành… lạc hậu ngay trong thời điểm hoàn thành. Theo dự đoán thành phố Hồ Chí Minh sẽ có 61% diện tích sẽ thường xuyên ngập úng TPHCM là thành phố bị ảnh hưởng lớn thứ 5 tại Việt Nam và đồng thời là khu vực đô thị lớn nhất bị ảnh hưởng với 43% diện tích đe dọa sẽ bị ngập vĩnh viễn. Hơn 12% dân số TPHCM sẽ bị ảnh hưởng do hiện tượng ngập vĩnh viễn.   Theo tổ chức ICEM, hiện tại có 154 xã phường của TPHCM đã chịu ngập úng thông thường. Đến năm 2050, dự  báo con số này sẽ lên đến 177, chiếm 61% diện tích thành phố. Đặc biệt, khi xuất hiện bão thì 30 xã nữa sẽ bị ảnh hưởng, chiếm 71% diện tích thành phố. Có nghĩa là sẽ có gần 142.000 ha bị ngập úng vào năm 2050 khi có bão bất thường.  Theo tổ chức ICEM (3), ngập úng thông thường xảy ra hàng ngày do thủy triều lên xuống và theo mùa do mưa lớn, bão và triều cường mạnh trong suốt đợt gió mùa.   Khoảng 40 năm nữa, hơn một nửa diện tích TPHCM sẽ thường xuyên ngập lụt. Điều đáng quan ngại nhất chính là những cơn mưa do gió mùa Tây Nam sẽ là mối đe dọa lớn nhất gây ra ngập úng cục bộ. ICEM đưa ra ví dụ năm 2050 tại quận 9, đa số các phường bị ngập hơn 150 ngày/năm. Nếu có những sự kiện bất thường thì khu vực này sẽ bị ngập từ 4 đến 35 ngày. Diện tích ngập úng tăng thêm 3% khi xảy ra ngập úng bất thường và 7% khi xảy ra ngập úng thông thường. Cường độ của những cơn bão nhiệt đới đổ bộ gần TPHCM sẽ có thể mạnh hơn. Ngập úng làm hư hại đường sá, cầu cống, cản trở giao thông và sẽ có hơn một nửa nút giao thông hiện có và dự kiến có ở TP Hồ Chí Minh sẽ  bị ảnh hưởng bởi ngập úng bất thường năm 2050. Sẽ có 187km đường sắt, 33km đường một ray và đường ray trên không, 36km đường xe điện ngầm nằm trong khu vực có nguy cơ ngập úng bất thường. Các sân bay hiện có và trong tương lai có cốt nền cao hơn và sẽ không bị ngập úng, nhưng sẽ không thể tiếp cận được vì xung quanh là các con đường bị ngập úng. Ngập úng sẽ làm ảnh hưởng đến các nhà máy xử lý nước thải. Sự xâm nhập của nước biển làm cho chất lượng nước ngầm xấu đi.  Ngoài lũ lụt,ngập nước thì vào mùa khô tình hình khí hậu nắng nóng ở thành phố hồ chí minh cũng khá báo động.Nắng nóng kéo dài làm cho các khu rừng ở khu vực thành phố hồ chí minh trở nên khô cằn rất dễ bị bắt lửa và có thể gây nên hiện tượng cháy rừng trên diện rộng như rừng ở Cân Giờ, rừng U Minh… 2.2 Hệ Sinh Thái 2.2.1 Hệ Sinh Thái đất Trong thời gian gần đây, diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp do sức ép dân số, đô thị hóa, công nghiệp hóa và chuyển đổi mục đích sử dụng. Hiện tượng xói mòn, rửa trôi, hoang mạc hóa và do ô nhiễm công Cháy Rừng trên diện rộng nghiệp ngày càng gia tăng. BĐKH còn gây ảnh hưởng đến các hệ sinh vật trong hệ sinh thái đất, làm giảm sự đa dạng sinh học, gây cho một số loài sinh vật không có khả năng thích ứng kịp thời là nguyên nhân của sự tuyệt chủng và biến mất của các loài sinh vật quý hiếm.Do BĐKH đã làm cho các vùng đất xưa kia vốn dĩ rât ẩm ướt,phong phú nguồn thức ăn thì nay lại trở thành vùng đất khô cằn,không còn cung cấp đủ lượng thức ăn cho các loài.Mặc khác hiện tượng khí hậu ngày càng khắc nghiệt làm cho một số loài chưa kịp thích nghi với những thay đổi của môi trường thì sẽ chết dần và dần sẽ trở nên tuyệt chủng. Đặc biệt Thành Phố Hồ Chí Minh là vùng thường xuyên chịu ảnh hưởng của triều cường và nước mặn xâm nhập vào.Do đó,sẽ có rất nhiều vùng bị ngập úng và nhiễm mặn thường xuyên.Còn ở những vùng hơi cao thì sẽ có hiện tượng thiếu nước vào mùa khôèđất khô cằn ,nức nẻ,hàm lượng chất dinh dưỡng ngày càng ít đi. 2.2.2 Hệ Sinh Thái nước BĐKH ảnh hưởng rất nhiều lĩnh vực ,trong đó hệ sinh thái nước cũng không ngoại lệ.Việc Ô nhiễm môi trường nước đã làm cho nhiều con sông trở thành những con sông chết như sông Thị Vải chảy qua các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu… Do mực nước biển tăng, hoạt động của thủy triều và của sóng cũng sẽ tăng, vì vậy mức độ ô nhiễm ở các vùng thấp cũng sẽ nặng hơn. Hiện tượng sạt lở bờ biển trên nhiều đoạn kéo dài hàng chục, hàng trăm km với tốc độ phá hủy bờ sâu vào đất liền hàng chục, thậm chí hàng trăm mét, là hiện tượng xảy ra thường xuyên trong nhiều năm gần đây, liên quan đến sự tàn phá do gia tăng bão, sóng lớn và sự thay đổi của động lực biển ở đới bờ. Hiện tượng hình thành các cồn cát chắn và tái trầm tích bồi lấp luồng vào các cửa sông, gây trở ngại lớn cho hoạt động vận tải ra vào các cảng biển, khiến cho những công trình nạo vét rất tốn kém đều nhanh chóng bị vô hiệu hóa. Thành phần hoá học trong nước biển đang biến động và chịu ảnh hưởng ngày càng lớn của BĐKH. Sự thay đổi khí hậu trong suốt 13 triệu năm qua đã làm biến đổi mạnh mẽ thành phần hoá học của nước biển. Điều này có thể dẫn tới nhiều hậu quả lâu dài đối với hệ sinh thái biển. Khi lượng CO2 tăng lên và những xu thế khí hậu thay đổi, thành phần hoá học của các con sông cũng thay đổi và sẽ làm ảnh hưởng đến môi trường đại dương. Hệ sinh thái biển sẽ bị tổn thương. Các rặng san hô là nơi sinh sống của nhiều loài hải sản quan trọng và nhiều loài sinh vật biển khác, là lá chắn chống xói mòn bờ biển và bảo vệ rừng ngập mặn, sẽ bị suy thoái do nhiệt độ nước biển tăng và đồng thời mưa nhiều làm cho nước bị ô nhiễm phù sa và có thể cả các hoá chất nông nghiệp nữa từ cửa sông đổ ra.Nhiệt độ nước biển tăng gây hiện tượng tẩy trắng san hô và là nguyên nhân gây chết trên diện rộng các dải san hô ngầm 2.3 Con Người Khí hậu là yếu tố sống còn cho sự sinh tồn trên trái đất vì nó ảnh hưởng đến sự an toàn thực phẩm, cuộc sống, tài sản, nguồn nước và sự phát triển bền vững. Ngoài ra, trong một phạm vi nhất định, khí hậu còn có tác động đến tâm trạng, tính cách, thậm chí cả tư duy và văn hóa của con người. Tuy nhiên, đã có những bằng chứng ngày càng rõ nét là con người đã và đang làm thay đổi những đặc tính của lớp khí quyển mỏng manh bao quanh trái đất có liên quan đến khí hậu mà nó tạo ra. Phần đông cư dân nghèo của TPHCM sống tại những khu vực có nguy cơ úng ngập cao do mực nước biển dâng. Do khu vực trong và xung quanh TPHCM là địa bàn của 65% tổng số xí nghiệp sản xuất của Việt Nam, bất kỳ sự đình trệ nào do úng ngập cũng sẽ có tác động lớn tới kinh tế, xã hội như thất nghiệp, giảm năng suất lao động và doanh thu. Khoảng 4,3%, tức 9.200 km đường quốc lộ và tỉnh lộ hiện có có thể bị chìm vĩnh viễn, trong đó có cả 574 km đê bao. Gần 90% cơ sở hạ tầng giao thông bị ảnh hưởng nằm trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long xung quanh TPHCM. Sức Khỏe: Bệnh nhi đang được điều trị tại bệnh viện Nhi TW Biến đổi khí hậu là môi trường màu mỡ để một số bệnh gia tăng. Bệnh sốt rét, các bệnh liên quan đến côn trùng hiện đã được khống chế ở thành phố. Nhưng nếu nhiệt độ tăng lên, muỗi mang mầm bệnh sốt rét sẽ phát triển, sống lâu hơn.Sức khỏe người dân TPHCM sẽ bị ảnh hưởng khi ngập úng làm tăng tỷ lệ các bệnh về đường ruột do nước như tả và lỵ, tiêu chảy… khí thải CO2 từ các nhà máy điện chạy than, nhà máy thép, xe hơi… còn có thể khiến mùa hen suyễn và dị ứng (mùa xuân và mùa thu) kéo dài hơn thường lệ.  Một nghiên cứu được LHQ công bố tháng 5.2009 cho thấy BĐKH đã và đang trực tiếp làm tăng tỉ lệ bệnh sốt rét, tiêu chảy và suy dinh dưỡng. Thời tiết những ngày trong tháng 7 năm 2009, nắng nóng bất thường vào ban ngày, ban đêm nhiệt độ hạ nhanh. Với người lớn, sự thích nghi với thay đổi đột ngột đó đã khó, với trẻ em lại càng khó khăn hơn. Dù nắng, nóng nhưng độ ẩm vẫn rất cao. Đó là nguyên nhân tiềm ẩn rất nhiều bệnh tật đối với trẻ. Hết dịch nọ đến bệnh kia, tất cả các tuyến nhi đều quá tải chứ không chỉ tuyến TW. Nhìn những trẻ vừa sinh ra đã phải sống trong bệnh viện nhiều hơn sống ở nhà vì thời tiết cứ thay đổi liên miên.... Những bệnh trẻ gặp phải do thời tiết thay đổi đột ngột về nhiệt độ, do giao mùa... gồm rất nhiều: Đau họng, cảm, cúm, bệnh ban đỏ, viêm màng kết (bệnh đau mắt đỏ), bệnh thuỷ đậu, sởi... Riêng nhiễm khuẩn đường hô hấp có đến hàng loạt bệnh như: Viêm mũi họng cấp tính, viêm nắp thanh quản cấp, viêm thanh quản cấp, viêm phế quản phổi, các nhiễm khuẩn cấp tính tại phổi... Tất cả những bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn đường hô hấp đều rất nguy hiểm vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp của trẻ. Hiện vẫn còn nhiều tranh cãi xung quanh mối liên hệ giữa BĐKH và ảnh hưởng đối với trẻ em. Nhưng các văn kiện lớn về BĐKH và giải pháp thích nghi lại chưa thực sự quan tâm một cách hệ thống tới trẻ em và thanh thiếu niên. Báo cáo năm 2003 về các biểu hiện BĐKH ở khu vực thành thị cũng chỉ đưa ra hai ý về trẻ em liên quan đến khả năng mắc hen suyễn. Trên thực tế, trẻ em chính là đối tượng có nhiều nguy cơ bị ảnh hưởng và cần được quan tâm hơn cả. Việc quan tâm đến trẻ em không chỉ có ý nghĩa đối với việc chăm lo sức khoẻ cộng đồng mà còn để sắp xếp lại hành động, kêu gọi mọi người xem xét lại quy mô và bản chất của bản kế hoạch thích nghi với môi trường. Một lợi ích đồng thời nữa là tăng thêm hiểu biết về sự nhạy cảm của dân nghèo thành thị đối với BĐKH ở những nước có thu nhập trung bình và thấp. Lý do cần quan tâm đến trẻ em thành thị điên hình là Thành Phố Hồ Chí Minh-một thành phố tấp nập và đông dân cư. Nói chung, trẻ em thành thị có điều kiện hơn trẻ ở những vùng xa xôi hẻo lánh - khoẻ mạnh hơn, được giáo dục tốt hơn và có nhiều sự lựa chọn trong cuộc sống hơn. Tuy nhiên, đối với hàng trăm triệu đứa trẻ sống trong những khu ổ chuột, tạm bợ, đông đúc ở các đô thị thì đó là điều không thể xảy ra. Dịch vụ và cơ sở vật chất ở đây dù được coi là lợi thế của đô thị cũng không thể chống chọi với các điều kiện khó khăn về điều kiện sống, làm giảm mật độ dân cư cũng như rác thải. Những khu vực đô thị nghèo không được quản lí tốt là môi trường có khả năng chịu nhiều rủi ro nhất.Có những khu có tỉ lệ trẻ tử vong dưới 5 tuổi lên đến 25%, hoàn toàn trái ngược với những con số báo cáo tốt đẹp của các đô thị nói chung. Chất lượng sống kém, dân cư quá đông đúc và tình trạng thiếu nước, mất vệ sinh cũng như thiếu hiệu quả trong việc quản lí rác thải và cống rãnh là nguyên nhân gây ra tỉ lệ mắc bệnh và tổn thương cao. Lợi thế khi sống ở thành thị cũng không thể đảm bảo cho những đứa trẻ này được giáo dục tốt và có nhiều cơ hội lâu dài. Sự phổ cập giáo dục bậc tiểu học cho trẻ em nghèo thành thị cũng không hề dễ, thậm chí thất bại. Ước tính hiện nay trên thế giới có khoảng 900 triệu người sống nghèo khổ trong những khu đô thị đông đúc, mất trật tự và thiếu thốn, trong đó có một số lượng lớn là trẻ em.Vì thế BĐKH đã chặn đứng và đẩy lùi thành quả của những nỗ lực giảm nghèo ở thanh Phố Hồ Chí Minh. Khí hậu nóng lên sẽ làm tăng tần suất và thời gian duy trì các tác động không phù hợp với sinh lí cơ thể .Đây cũng là một hình thức gây nên cho con người nhiều bệnh hiểm nghèo.Đồng thời tạo ra một số hợp chất gây nên sự biến đổi khí hậu trở lại.Ví du:thời tiết nóng bức lam tăng tần suất sử dụng máy điều hòa,quạt máyèđây chính là nguồn tạo ra cac hợp chất như Cacbon,CFC…gây nên hiệu ứng nhà kính,góp phần tao nên biến đổi khí hậu toàn cầu. Việc cung cấp nước uống cho con người bị ảnh hưởng:đây là một yếu tố quan trọng.Bởi vì nước là một nhu cầu thiết yếu và không thể thiếu của con người.BĐKH làm cho mùa khô đến sớm hơn và kéo dài hơn,nguồn nước mặt và nước ngầm không đủ cung cấp cho nhu cầu ngày càng cao của con người. Ngoài ra,BĐKH cũng ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng không khí và đây cũng là mối hiểm họa tiềm tàng cho các bệnh về hô hấp ở con người. Biến đổi khí hậu và nhiệt độ tăng lên đã dẫn đến quá trình phân phối lại bản đồ các loại vi khuẩn, sâu bọ và cây cối, làm con người đứng trước nguy cơ mắc phải các chứng bệnh lạ chưa từng có. Một ví dụ điển hình là trước đây vùng biển ở Alaska (Mỹ) rất lạnh và người ta có thể yên tâm ăn món sò nướng đặc sản vùng này (ảnh) mà không sợ đau bụng. Tuy nhiên, mùa hè năm 2004, một số du khách đến vùng này đã bị tiêu chảy và nôn tháo sau khi ăn sò nướng. Các nhà khoa học tìm hiểu và nhận thấy nhiệt độ nước biển ở đây đã vượt ngưỡng 15oC, và lần đầu tiên họ phát hiện Vibrio parahaemolyticus, một loài vi khuẩn khá phổ biến ở vùng vịnh Mexico ấm áp, trong món sò ở Alaska. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết trong năm 2000, trên thế giới có khoảng 154.000 người tử vong vì các chứng bệnh phát sinh do tình trạng biến đổi khí hậu. 2.4 Nông Nghiệp Lượng mưa thất thường và luôn biến đổi, nhiệt độ tăng cao hơn, tần suất các cơn bão xuất hiện nhiều, triều cường tăng đột biến khiến sinh kế của hàng chục triệu người dân Việt Nam đang bị đe doạ nghiêm trọng,biến đổi khí hậu đã trực tiếp thể hiện rõ nhất trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Nếu nhiệt độ Trái đất tăng thêm 2oC, nước biển dâng lên 1 mét thì 90% diện tích đất nông nghiệp ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ ngập, kéo theo hậu quả mất 12 - 15 triệu tấn gạo/năm. Trong vòng 100 năm tới, nếu mực nước biển dâng lên khoảng 1 mét so với hiện nay, 1/3 môi trường sống tự nhiên trên lãnh thổ Việt Nam sẽ mất đi. Hiện nay, khoảng 2,1 triệu héc-ta đất nông nghiệp ở vùng này bị nhiễm mặn và 1,6 triệu héc-ta đất bị nhiễm phèn, đất đai bị thoái hoá bạc màu, đa dạng sinh học giảm mạnh. Diện tích rừng ngập mặn của Việt Nam cũng bị tác động. Phân bố rừng nguyên sinh, thứ sinh có thể dịch chuyển. Nguồn thuỷ, hải sản bị phân tán. Nguy cơ tuyệt chủng các loài động, thực vật gia tăng. Nguy cơ cháy rừng, phát tán dịch bệnh tăng cao. Các vùng nước ngọt giảm sẽ dẫn đến tình trạng thiếu nước sinh hoạt và sản xuất, nhất là các vùng lúa nước. Không những ngập mặn làm giảm năng suất cây trồng mà còn giảm diện tích đất nông nghiệp. Những động, thực vật vùng nước ngọt sẽ bị đẩy sâu hơn vì không chịu được điều kiện mặn. Ngay cả rừng tràm là rừng nước ngọt, bây giờ do nước biển dâng, nhiều vùng như huyện Trần Văn Thời, U Minh ở Cà Mau, tràm đã phải sống trong nước lợ, tốc độ sinh trưởng chậm, đời sống sinh học của cây biến đổi hẳn.Không những thế,BĐKH còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất vụ mùa của người nông dân chân lấm tay bùn.Hiện tượng này đã trực tiếp gây ra các bệnh như là:cháy lá ở cây,đậu ôn,sâu cuốn lá ở lúa….và đang diễn ra rất nghiêm trọng khiến người dân vô cùng lo lắng. Khí hậu ngay càng khắc nghiệt,nắng nóng kéo dài càng làm cho một số vùng sản xuất nông nghiệp ở thành phố Hồ Chí Minh không đủ nước cung cấp cho việc tưới tiêuèsố vụ gieo trồng giảm đi đáng kể,ảnh hưởng rất lớn đến thu nhập của người dân. 3.Thành Phố Hồ Chí Minh Thích Ứng Với Biến Đổi Khí Hậu Với hơn 3.000 km bờ biển, Việt Nam được coi là quốc gia có mức độ dễ bị tổn thương cao hơn trước sự biến đổi khí hậu. Ðể đối phó với hiện tượng biến đổi khí hậu, Việt Nam đã tham gia và phê chuẩn công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu như Nghị định thư Ky-ô-tô, cơ chế phát triển sạch.... Việt Nam đang nghiên cứu và từng bước thực hiện những dự án để tiến tới một dự án tổng thể về thích ứng với biến đổi khí hậu. Chính phủ Việt Nam đã khẳng định, việc phòng, chống, kiểm soát và giảm thiểu hậu quả của thiên tai là một trong những mục tiêu ưu tiên. Thực tế trong công tác phòng, chống thiên tai, nếu như trước đây chúng ta chỉ chú trọng phòng và khắc phục hậu quả, thì gần đây đã có sự chuyển hướng trong việc thích ứng và tìm biện pháp phòng ngừa, giảm nhẹ hậu quả thiên tai. Cụ thể là chương trình sống chung với lũ ở đồng bằng sông Cửu Long và mới đây Chính phủ cũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan nghiên cứu giải pháp thích ứng với lũ ở miền trung... Chủ đề Ngày Môi trường thế giới năm nay được chọn là "Trái Đất cần chúng ta! Hãy liên kết chống lại BĐKH" không phải là ngẫu nhiên. Muốn tạo ra những điều kiện để ứng phó với BĐKH, cần đến những cách thức tư duy mới về mối tương quan phụ thuộc giữa con người với con người trong một thế giới đang và sẽ phải hứng chịu hệ quả của BĐKH. BĐKH là vấn đề phức tạp bởi ảnh hưởng của nó to lớn và rộng khắp. Một thành phố, một quốc gia đơn lẻ không thể giải quyết được vấn đề. Chống BĐKH đòi hỏi sự phối hợp hành động và hợp tác của nhiều địa phương, nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, giữa Nhà nước và người dân. Quan điểm "ứng phó với BĐKH được tiến hành trên nguyên tắc phát triển bền vững, bảo đảm tính hệ thống, tổng hợp, ngành, liên ngành, vùng, liên vùng" đã được Chính phủ nước ta đưa vào Chương trình mục tiêu ứng phó với BĐKH.Trong đó Thành Phố Hồ Chí Minh cũng không ngoại lệ. Thành phố Hồ Chí Minh hiện đang triển khai 4 dự án ODA chống ngập với tổng đầu tư hơn 1 tỷ USD, dự kiến năm 2012 đi vào hoạt động sẽ chấm dứt được tình trạng lội nước khi có mưa hoặc triều cường. Thế nhưng theo thạc sĩ Hồ Long Phi, giảng viên Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh, nếu cả 4 dự án hoàn thành đú