Tiểu luận Các phẩm chất cần thiết của nhà quản trị giỏi

67, khiÕn viÖc vËn chuyÓn qua kªnh Xuyª bÞ bÕ t¾c, NhËt B¶n vµ c¸c n­íc ph­¬ng T©y cã nhu cÇu rÊt lín ®èi víi tµu chë dÇu, c«ng ty Hoµn CÇu lËp tøc mua thªm nhiÒu tµu chë dÇu lo¹i 10 v¹n tÊn, lùc l­îng cña ®éi tµu mau chãng lín m¹nh, Bao Ngäc C­¬ng leo lªn vÞ trÝ hµng ®Çu vËn t¶i hµng h¶i thÕ giíi. TËp ®oµn Hoµn CÇu lµ do h¬n 250 c«ng ty cÊu thµnh, lùc l­îng cña nã cã thÓ c©n b»ng ®ù¬c víi bÊt cø tËp ®oµn quèc tÕ nµo. Nh­ vËy víi ãc ph¸n ®o¸n tinh t­êng, nh·n quan xa réng, «ng ®· n¾m b¾t ®­îc mét xu thÕ míi cña thêi ®¹i bÊy giê ®ã lµ nghµnh vËn t¶i hµng h¶i. Thö hái, nÕu lóc ®Çu «ng kh«ng quyÕt t©m ®i theo con ®­êng ®· chän, nghe theo lêi khuyªn, sù ng¨n cÊm cña gia ®×nh th× lµm sao cã tËp ®oµn Hoµn CÇu, lµm sao cã thÓ trë thµnh “Vua thuyÒn cña thÕ giíi” lÉy lõng thiªn h¹. Tãm l¹i cã thÓ nãi r»ng, ®Ó trë thµnh nhµ qu¶n trÞ giái døt kho¸t ph¶i cã mét t­ duy s¸ng suèt, cã tÇm nh×n xa tr«ng réng, mét sù nh¹y bÐn víi thêi cuéc, cã nh­ vËy míi cã thÓ v­ît lªn trªn ®èi thñ c¹nh tranh cña m×nh, giµnh ®­îc nh÷ng th¾ng lîi vÎ vang, kh«ng nh÷ng cho b¶n th©n, gia ®×nh, mµ cßn cho tæ quèc. 2. ý chÝ, nghÞ lùc, lßng kiªn nhÉn vµ sù quyÕt t©m Kinh doanh lµ c«ng viÖc cùc kú khã kh¨n vµ phøc t¹p, lµ lÜnh vùc ho¹t ®éng g¾n liÒn víi rñi ro vµ bÊt tr¾c, nªn trong thùc tiÔn s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng ph¶i lóc nµo doanh nghiÖp còng ®¹t ®­îc thµnh c«ng nh­ mong muèn, thËm chÝ ®øng bªn bê vùc cña sù ph¸ s¶n, khi ®ã nhµ qu¶n trÞ cÇn cã ý chÝ, nghÞ lùc, lßng kiªn nhÉn vµ sù quyÕt t©m míi cã thÓ lÌo l¸i con thuyÒn kinh doanh ra khái c¬n sãng giã vµ ®i tíi sù thµnh c«ng. Nhµ qu¶n trÞ cã nh÷ng ®øc tÝnh nµy, khi gÆp sù cè th­êng hÕt søc b×nh tÜnh vµ s¸ng suèt. Cßn ®èi víi nh÷ng nhµ qu¶n trÞ kh«ng cã c¸c ®øc tÝnh nµy, ngay khi g¨p thö th¸ch ®· hoang mang lo sî, hµnh ®éng rèi lo¹n, kÕt qu¶ lµ ®­a tæ chøc ®Õn chç ®æ vì. Trong thùc tÕ ®Ó cã ý chÝ vµ nghÞ lùc s¾t ®¸, cã lßng kiªn nhÉn vµ sù quyÕt t©m cao, nhµ qu¶n trÞ ph¶i kh«ng ngõng rÌn luyÖn, ®Æc biÖt tõ lóc cßn trÎ. Ph¶i rÌn luyÖn ®­îc tinh thÇn kh«ng ®­îc lïi b­íc tr­íc bÊt cø khã kh¨n thö th¸ch nµo, nÕu thÊt b¹i th× kh«ng ®­îc n¶n lßng, kh«ng ®­îc tõ bá con ®­êng m×nh ®· chän chØ v× cã khã kh¨n ng¸ng ®­êng. Cã biÕt bao tÊm g­¬ng s¸ng cho chóng ta noi theo vÒ nh÷ng ng­êi nhê cã ý chÝ, nghÞ lùc, lßng kiªn nhÉn vµ sù quyÕt t©m mµ ®· v­¬n tíi ®Ønh cao cña sù thµnh c«ng, ®Ó l¹i danh tiÕng lÉy lõng trªn thÕ giíi. VÝ dô mµ t«i ®­a ra ®ã chÝnh lµ TrÞnh Chu VÜnh- “Nhµ doanh nghiÖp giµu nhÊt ch©u ¸” TÝnh c¸ch vµ nh÷ng quan hÖ giao tiÕp ®Ó thµnh c«ng- V­¬ng VÜ- Nhµ xuÊt b¶n v¨n ho¸ th«ng tin- Trang 115. .TËp ®oµn cña «ng ho¹t ®éng vµ næi tiÕng trªn nhiÒu lÜnh vùc nh­ ®ãng tµu, kiÕn tróc, « t«. Tuy nhiªn cã mét ®iÒu ®¸ng l­u ý lµ «ng sinh ra vµ lín lªn trong mét gia ®×nh nghÌo khã vµ ®«ng con, sau biÕt bao gian nan khæ cùc t×m ®­êng tho¸t ra khái n¬i “rõng thiªng n­íc ®éc”, «ng ®· t×m ra ®­îc con ®­êng ®i cña m×nh. C©u chuyÖn vÒ nghÞ lùc ý chÝ cña «ng m·i lµ mét bµi häc ®¸ng quý cho chóng ta noi theo. Cã thÓ tãm l­îc con ®­êng ®i ®Õn thµnh c«ng cña «ng nh­ sau: TrÞnh Chu VÜnh sinh ra trong mét gia ®×nh n«ng d©n nghÌo, c¸c thÕ hÖ «ng bµ lµm nghÒ n«ng, cha mÑ ®Òu lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng ch¨m chØ næi tiÕng trong th«n, ngoµi «ng ra trong gia ®×nh cßn cã n¨m em trai vµ mét em g¸i. Thêi niªn thiÕu, TrÞnh Chu VÜnh tõng häc ë tr­êng c«ng lËp Songtian quËn Tongchuan (Hµn Quèc). Sau khi häc xong tiÓu häc, hoµn c¶nh gia ®×nh khã kh¨n kh«ng cho phÐp «ng tiÕp tôc häc, TrÞnh Chu VÜnh ®µnh ph¶i vÒ nhµ ë cïng cha, thøc khuya dËy sím cÊy cµy. Cho dï c¶ nhµ lµm vÊt v¶ ®Õn mÊy vÉn kh«ng thÓ thay ®æi c¶nh nghÌo. Trong mét n¨m khÈu phÇn l­¬ng thùc c¬ b¶n kh«ng thÓ lo næi. Lao ®éng trong mét ngµy ®Òu dùa vµo b÷a s¸ng, tèi chØ cã ch¸o ®Ó lãt d¹. Cuéc sèng n«ng th«n nghÌo nµn khã kh¨n khiÕn TrÞnh Chu VÜnh lóc ®ã cßn nhá rÊt khã chÞu. CËu b¾t ®Çu m¬ ­íc ph¶i dêi bá rõng thiªng n­íc ®éc, n¬i kh«ng cã hy väng nµy, t×m ®Õn mét miÒn ®Êt thuéc vÒ cËu. ThÕ lµ cËu ®i nhê mÊy b¹n cïng líp lµm viÖc trªn thÞ trÊn gióp ®ì, muèn hä gióp t×m mét c«ng viÖc trªn thÞ trÊn. Song b¹n cËu kh«ng nghÜ ra c¸ch g×, ng­îc l¹i ý muèn “rêi bá n¬i m×nh ®· sinh ra” cßn bÞ ng­êi bè cè chÊp m¾ng cho mét trËn, lý do rÊt ®¬n gi¶n: lµ con trai tr­ëng ph¶i ë nhµ ®Ó kÕ thõa nghiÖp «ng cha, ch¨m chØ cÊy cÇy, nu«i d­ìng gia ®×nh. TrÞnh Chu VÜnh kh«ng hÒ ®¸nh mÊt m«ng ­íc cña m×nh, cËu cho r»ng nªn nh©n lóc cßn trÎ ®i vµo ®êi ®Ó va ch¹m “®êi ng­êi cã mÊy lÇn ®­îc vËt lén, kh«ng ph¶i lóc nµy th× lµ lóc nµo?”. Mïa xu©n sau khi cËu bÐ TrÞnh Chu VÜnh khi 16 tuæi trong mét lÇn t×nh cê ®· ®Õn ®äc b¸o ë nhµ tr­ëng th«n, ph¸t hiÖn thµnh phè Thanh T©n ë phÝa B¾c ®ang x©y dùng cöa biÓn vµ ®­êng s¾t. CËu lËp tøc nghÜ r»ng, x©y dùng cöa biÓn vµ ®­êng s¾t nhÊt ®Þnh sÏ cÇn nhiÒu lao ®éng. §©y cã lÏ lµ mét c¬ héi hiÕm cã, TrÞnh Chu VÜnh d­êng nh­ c¶m thÊy m×nh nh­ ®­îc bao bäc bëi tiÕng m¸y Çm Çm, rÊt nhiÒu c«ng nh©n x©y dùng ®i l¹i mét c¸ch bËn rén, ë ®ã tÊt nhiªn cã c¶ cËu. Song sau khi t×m thÊy thµnh phè Thanh T©n trªn mét tÊm b¶n ®å cò n¸t, ®ét nhiªn c¶m thÊy hôt hÉng –thµnh phè Thanh T©n c¸ch n¬i cËu ë h¬n mét ngh×n dÆm. TrÞnh Chu VÜnh h¹ quyÕt t©m “cã xa n÷a m×nh còng ph¶i ®i”. CËu lËp tøc hµnh ®éng: ®Çu tiªn ®i t×m Tr× Chu Nguyªn ng­êi b¹n th©n nhÊt cña m×nh, hai cËu bÐ b¸n cñi vµ dµnh dôm ®­îc bèn xu b¶y hµo. Mét ngµy th¸ng t¸m hai cËu ®· dêi bá cha mÑ, bÝ mËt ra khái lµng ®i vÒ phÝa Thanh T©n víi sè lÖ phÝ Ýt ái ®ã. Trªn ®­êng hä ph¶i ¨n s­¬ng n»m giã, ban ngµy duy tr× søc lùc b»ng chót thøc ¨n chØ mÊy xu, buæi tèi ngñ ë chç khuÊt giã mµ kh«ng cã g× cho vµo bông. TrÞnh Chu VÜnh suèt ngµy b«n ba trªn ®­êng cùc kú mÖt mái, cËu kh«ng thÓ ngñ ®­îc, cËu nh×n lªn bÇu trêi ®en kÞt, nghÜ vÒ quª nhµ nghÌo khã, nhí ®Õn bè mÑ vµ c¸c em, nghÜ ®Õn bè mÑ sÏ ph¶i rÊt lo l¾ng v× cËu con trai mÊt tÝch, cËu c¶m thÊy cã lçi víi bè mÑ, ®au lßng vµ khãc. TrÞnh Chu VÜnh c¾n chÆt miÖng: ®Ó tho¸t khái c¸i nghÌo, ®Ó c¶ nhµ ®­îc sèng nh÷ng ngµy h¹nh phóc, m×nh nhÊt ®Þnh ph¶i ra ®i. Sau mÊy ngµy vËt lén hai cËu ®Õn ®­îc thµnh phè Cao Nguyªn. Khi ®­îc biÕt ë ®©y còng cã c«ng tr×nh ®­êng s¾t, liÒn quyÕt ®Þnh kiÕm Ýt lÖ phÝ råi l¹i lªn ®­êng ®i ®Õn Thanh T©n. C«ng viÖc lµm ®­êng vÊt v¶ h¬n lµm ruéng rÊt nhiÒu, mét ngµy lµm tõ s¸ng ®Õn tèi khiÕn cËu toµn th©n ®au nhøc, mÖt mái r· rêi. Nh÷ng cø nghÜ c¶nh nhµ nghÌo khã vµ t­¬ng lai mï mÞt, cËu chØ cßn c¸ch nghiÕn r¨ng chÞu ®ùng. TiÒn c«ng mçi th¸ng lµ bèn hµo n¨m xu, trõ tiÒn c¬m, mçi th¸ng nÕu ®i lµm ®ñ chØ cßn mét hµo n¨m xu. Hai th¸ng tr«i qua rÊt nhanh, tÕt trung thu ®Õn råi,TrÞnh Chu VÜnh muèn lµm cho bè mÑ vui, cËu ®· thuyÕt phôc ®­îc ng­êi phô tr¸ch tr¶ cho m×nh tr­íc mét Ýt tiÒn mét c¸ch kh«ng hÒ dÔ dµng, vµ göi tiÒn vÒ cho nhµ. Khi cËu ®ang vui vÎ tõ lÇu cña ng­êi qu¶n lý b­íc ra, ®ét nhiªn mét giäng quen thuéc cÊt lªn khiÕn cËu lÆng ®i “Chu VÜnh”!. “Cha”. Bè cËu bÐ bÊt ngê ®øng tr­íc mÆt cËu. Nh×n con trai võa gÇy võa ®en, bè cËu rÊt ®au lßng, TrÞnh Chu VÜnh nhµo vµo lßng bè khãc Çm lªn, cËu nhí nhµ qu¸, cËu chØ lµ mét ®øa trÎ m­êi s¸u tuæi. Ho¸ ra sau khi cËu ra ®i, bè cËu lóc ®ã cùc kú lo l¾ng, khã kh¨n l¾m míi t×m ®­îc mét chót manh mèi tõ chç con g¸i «ng tr­ëng th«n, liÒn lªn ®­êng ®i t×m kh«ng ngê t×m thÊy cËu ë Cao Nguyªn. V× vËy TrÞnh Chu VÜnh bÞ bè l«i vÒ khe nói nghÌo khã. MÆc dï TrÞnh Chu VÜnh lµ mét cËu bÐ nghÌo khæ lín lªn tõ vïng nói ®ã, nh­ng ­íc m¬ tõ thña thiÒu thêi vµ m¬ ­íc vÒ t­¬ng lai lóc nµo còng quÊn lÊy cËu. CËu kh«ng thÓ chÞu ®ùng c¶nh nghÌo nµy, cËu cÇn ph¶i thay ®æi tÊt c¶, nghÌo th× ph¶i thay ®æi t­ t­ëng, TrÞnh Chu VÜnh ®· h¹ quyÕt t©m cho dï trë ng¹i nhiÒu nh­ thÕ nµo, cËu còng ph¶i tho¸t khái khe nói nµy. Mét lÇn khi cËu ®äc ®­îc tiÓu thuyÕt ®¨ng nhiÒu kú “§Êt sÐt”, lËp tøc cËu bÞ nh©n vËt chÝnh Høa Sïng hÊp dÉn, cËu thÊy r»ng Høa Sïng cã thÓ mét m×nh dêi bá quª nhµ lªn thµnh phè võa häc võa lµm, th× t¹i sao m×nh kh«ng thÓ ®i l¨n lén mét chuyÕn. ThÕ lµ mét kÕ ho¹ch míi l¹i xuÊt hiÖn trong ®Çu cËu. Mïa xu©n sau vµo mét buæi ®ªm cËu cïng víi hai cËu bÐ kh¸c trong th«n, ch¹y mét m¹ch h¬n mét tr¨m dÆm ®i vÒ phÝa seul. Tuy nhiªn cËu l¹i thÊt b¹i khi cËu ®Õn nhµ mét ng­êi hä hµng ë Kim Hoa l¹i bÞ bè cËu ®i t×m b¾t vÒ. VÒ ®Õn nhµ TrÞnh Chu VÜnh hèi hËn ®· muén, cËu t×m ra nguyªn nh©n thÊt b¹i lÇn nµy lµ lÖ phÝ kh«ng ®ñ, nÕu lÇn sau ®i th× ph¶i cã ®ñ lÖ phÝ, kh«ng thÓ l¹i ®i nhê v¶ ng­êi th©n b¹n bÌ. Mïa thu n¨m ®ã cËu bÊt chÊp tÊt c¶ lµm mét viÖc cã lçi víi mäi ng­êi, cËu t×m thÊy sè tiÒn b¸n tr©u mµ bè cËu dïng ®Ó mua ruéng. LÇn nµy cËu trë nªn th«ng minh, kh«ng ®i t×m b¹n, còng kh«ng trèn vµo buæi tèi, ®Ó tr¸nh g©y sù chó ý cña bè. Thõa lóc trong nhµ kh«ng cã ai, TrÞnh Chu VÜnh ®· lªn tµu xuèng thµnh phè seul ë phÝa nam. Trªn ®­êng ®i cËu ng¾m c¶nh ngoµi cöa sæ, trong lßng suy nghÜ miªn man. Môc ®Ých chÝnh cña lÇn ®i seul lÇn nµy lµ vµo häc líp ng¾n h¹n cña tr­êng kÕ to¸n MÉu §¬n. CËu ®· ®äc ®­îc ®iÒu nµy trong mét tê b¸o cò ë nhµ c« b¹n Ngäc ThiÖn hÌ n¨m ®ã. Thêi gian häc s¸u th¸ng, sau khi tèt nghiÖp mçi th¸ng Ýt nhÊt còng ph¶i kiÕm ®­îc ba m­¬i ®ång, l­¬ng lóc ®ã mçi n¨m sÏ cã ba tr¨m s¸u m­¬i ®ång, trõ ®i mét tr¨m hai m­¬i ®ång tiÒn ¨n, vÉn cßn thõa mét hai tr¨m bèn m­¬i ®ång. Nh­ vËy Ýt nhÊt mçi n¨m còng mua ®­îc hai t­ bao g¹o, nhiÒu h¬n rÊt nhiÒu so víi sè l­¬ng thùc mµ c¶ nhµ cËu lµm vÊt v¶ trong mét n¨m. Cµng nghÜ cµng vui, tin r»ng chê ®Õn lóc bè mÑ nhËn ®­îc tiÒn göi vÒ nhÊt ®Þnh cã thÓ tha thø cho cËu. Sau khi ®Õn Seul, TrÞnh Chu VÜnh nhanh chãng lµm xong thñ tôc nhËp häc. Do ®· khai gi¶ng ®­îc ba ngµy, gi¸o viªn l¹i gi¶ng rÊt nhanh, TrÞnh Chu VÜnh ph¶i cè g¾ng rÊt nhiÒu, bëi v× TrÞnh Chu VÜnh biÕt r»ng nhµ tr­êng sÏ ph©n phèi c«ng viÖc theo kÕt qu¶ häc tËp. Trong lóc cËu ®ang rÊt do dù mét viÖc bÊt ngê ®· x¶y ra. Mét buæi s¸ng cËu ®ang véi vµng ®i ®Õn tr­êng, khi ®i ®Õn cæng cËu l¹i ®ông ngay bè cËu, mÆt cËu lËp tøc biÕn s¾c. MÆc dï TrÞnh Chu VÜnh ®· nãi hÕt lêi víi bè cËu, «ng vÉn khãc ®ßi cËu vÒ. N­íc m¾t cña cha ®· cuèn tr«i mäi ­íc m¬ cña cËu trong tøc kh¾c. Hai bè con, kÎ tr­íc ng­êi sau lÇm lòi ra bÕn xe. Thùc ra lµm bè mÑ cã ai l¹i kh«ng muèn con m×nh ®­îc vÎ vang? Bè cËu n¨m lÇn b¶y l­ît ®i t×m cËu kh«ng chØ mong muèn cËu lµm trßn nghÜa vô cña mét ng­êi con tr­ëng, c¸i chÝnh lµ trong con m¾t cña «ng, cËu vÉn lµ mét ®øa trÎ, «ng lo con trai ra ngoµi sÏ ph¶i chÞu khæ, ë nhµ cã khæ mÊy th× c¶ gia ®×nh vÉn sèng ®­îc qua ngµy. Nh×n con ®au khæ, «ng còng ®au lßng l¾m. Khi s¾p ®Õn bÕn xe bè cËu nãi: “Con µ, con ®Õn Seul h¬n m­êi ngµy råi, con kh«ng ®i ch¬i ®©u µ?” “Kh«ng ¹”. ¤ng ®au lßng d¾t con quay trë l¹i, ®Õn v­ên thó. ¤ng muèn cho con më réng tÇm m¾t, sau nµy e kh«ng cßn c¬ héi nµo n÷a, «ng ®µnh mãc ra n¨m xu, ®­a cho TrÞnh Chu VÜnh: “Con vµo xem ®i, chóng ta ®i chuyÕn tèi, con ch¬i vui ®i, bè ë ngoµi nµy chê con”. MÊy c©u nãi ch©n thµnh cña cha ®· khiÕn TrÞnh Chu VÜnh khãc nh­ m­a, cËu kh«ng vµo v­ên b¸ch thó mµ dÉn cha ®Õn bÕn tµu. N¨m 1934, lµ n¨m h¹n h¸n nhÊt mµ TrÞnh Chu VÜnh tõng biÕt, hoa mµu trong ruéng thÊt thu. Trong th«n xuÊt hiÖn c¨n bÖnh truyÒn nhiÔm ®¸ng sî. ¦íc m¬ ch¸y báng cña TrÞnh Chu VÜnh l¹i quay trë l¹i, anh kh«ng thÓ dÔ dµng thay ®æi quyÕt ®Þnh cña m×nh. §Ó nu«i sèng c¶ nhµ, bè anh còng kh«ng ng¨n c¶n n÷a. Vµ thÕ lµ TrÞnh Chu VÜnh lóc ®ã m­êi chÝn tuæi ®· lÇn ®Çu tiªn chia tay cha mÑ mét c¸ch chÝnh thøc, ®Õn th¼ng Seul, ®i t×m ­íc m¬ mµ anh ®· Êp ñ l©u nay – ­íc m¬ thuéc vÒ anh. Sau mét ®ît b«n ba vµ cè g¾ng, cuèi cïng anh còng ®· t×m ®­îc mét c«ng viÖc kh¸ tèt, lµm ng­êi xuÊt hµng g¹o trong mét tæ chøc bu«n b¸n cã tªn lµ Phóc H­ng, l­¬ng th¸ng lµ m­êi t¸m ®ång. Do anh rÊt cÇn cï chÞu khã, nªn nhanh chãng ®­îc chñ cöa hµng tÝn nhiÖm. Trong hai n¨m lµm viÖc ë Phóc H­ng, tiÒn TrÞnh Chu VÜnh göi vÒ nhµ cã thÓ mua ®­îc h¬n m­êi t¸m bao g¹o, h¬n thu nhËp c¶ n¨m cña c¶ nhµ rÊt nhiÒu. Song do con trai cña chñ cöa hµng kh«ng thÝch bu«n b¸n, hµng g¹o ®µnh ph¶i ®ãng cöa. Víi ba n¨m rÌn luyÖn, TrÞnh Chu VÜnh quyÕt ®Þnh tù lµm nªn sù nghiÖp. ThÕ lµ anh l¹i tiÕp tôc bu«n b¸n g¹o ë chç cò, vµ tËn dông triÖt ®Ó c¸c mèi quan hÖ míi ®­îc thiÕt lËp, nhanh chãng ®øng v÷ng. Kh«ng l©u sau anh ®­a ra b¶ng hiÖu bu«n b¸n cña m×nh: “Kinh NhÊt Th­îng X·”. Tõ ®ã TrÞnh Chu VÜnh b¾t ®Çu b­íc ch©n vµo giíi kinh doanh, b¾t ®Çu mét cuéc vËt lén míi trªn th­êng tr­êng ®Çy sù tranh giµnh vµ ®ä søc hiÓm ¸c. Cã thÓ nãi TrÞnh Chu VÜnh quyÕt t©m ra ®i tõ mét vïng nói nghÌo, cho dï trë ng¹i ®Õn tø ®©u, cho dï trë ng¹i cã lín ®Õn ®©u, cuèi cïng anh ®· thµnh c«ng. NÕu nh­ lÇn ®Çu tiªn anh bá ®i bÞ bè t×m b¾t vÒ mµ anh thay ®æi quyÕt ®Þnh, nÕu nh­ lÇn thø hai sau khi ra ®i thÊt b¹i anh thay ®æi quyÕt ®Þnh, nÕu nh­ lÇn thø ba ra ®i kh«ng thµnh anh thay ®æi quyÕt ®Þnh th× sÏ kh«ng cã mét TrÞnh Chu VÜnh hiÖn nay, còng kh«ng cã “tËp ®oµn hiÖn ®¹i” næi tiÕng thÕ giíi. TrÞnh Chu VÜnh lµ ng­êi nh­ thÕ nµy: Mét khi ®· quyÕt ®Þnh th× nhÊt ®Þnh ph¶i lµm b»ng ®­îc. NÕu kh«ng cã quyÕt t©m nµy cuéc ®êi TrÞnh Chu VÜnh ch¾c ch¾n sÏ kh¸c. Trªn thùc tÕ, cho dï chóng ta lµm viÖc g×, kh«ng chØ quyÕt ®Þnh døt kho¸t sau khi ®· suy nghÜ kü, mµ cßn ph¶i cã mét tinh thÇn kh«ng biÕt hèi hËn, kh«ng biÕt mÖt mái ®Ó thùc hiÖn quyÕt ®Þnh cña m×nh, kh«ng cã tinh thÇn nµy lµm sao chóng ta cã thÓ lµm nªn ®¹i sù? Tôc ng÷ cã c©u “Trêi xanh kh«ng phô lßng ng­êi cã chÝ”. §­¬ng nhiªn kh«ng cã “trêi xanh”, c©u tôc ng÷ nµy cã ý nghÜa lµ: chØ cÇn cã cè g¾ng kh«ng ngõng, th× cã thÓ t×m ®­îc c¬ héi thµnh c«ng, nh­ng nÕu kh«ng cè g¾ng th× c¬ héi sÏ kh«ng tù nhiªn ®Õn víi b¹n. Lµm nhµ qu¶n trÞ cÇn ý thøc râ ®iÒu nµy vµ ph¶i kh«ng ngõng rÌn luyÖn ý chÝ vµ nghÞ lùc cña m×nh, v× trong thùc tÕ kh«ng ph¶i lóc nµo mäi c«ng viÖc ®Òu su«n sÎ, lóc ®ã hä cÇn b×nh tÜnh, s¸ng suèt ®Ó cã thÓ ra ®­îc quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, ®­a tæ chøc hoµn thµnh môc tiªu vµ nhiÖm vô cña m×nh. 3. §¹o ®øc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm §¹o ®øc lµ mét h×nh th¸i ý thøc x· héi ®Æc biÖt, nã bao gåm c¸c quan ®iÓm, nguyªn t¾c, gi¸ trÞ x· héi ®­îc con ng­êi thõa nhËn ®Ó tù gi¸c ®iÒu chØnh hµnh vi cña m×nh cho phï hîp víi lîi Ých, nhu cÇu, mong muèn cña ng­êi kh¸c vµ x· héi trong qu¸ tr×nh ®¹t ®Õn môc tiªu tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña b¶n th©n. Gi¸o tr×nh khoa häc qu¶n lý, tËp I – khoa khoa häc qu¶n lý – Tr­êng §¹i häc kinh tÕ quèc d©n, trang 177. NÒn t¶ng c¬ b¶n cña ®¹o ®øc trong kinh doanh thÓ hiÖn th«ng qua môc tiªu ®Ò ra, c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn môc tiªu vµ hËu qu¶ ®em l¹i do viÖc lùa chän vµ thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®ã. Môc tiªu kh«ng thÓ phi nghÜa vµ ph¶n khoa häc, môc tiªu còng kh«ng thÓ tho¸t ly thùc tÕ theo ý muèn chñ quan cña ng­êi l·nh ®¹o. C¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn môc tiªu còng vËy, nã kh«ng thÓ v× lîi m×nh mµ h¹i ng­êi kh¸c, nã kh«ng thÓ trµ ®¹p lªn ®¹o lý vµ luËt ph¸p. Cßn hËu qu¶ cña mçi môc tiªu ph¶i tr¶ lêi râ víi mçi môc tiªu cô thÓ ®Æt ra cho hÖ thèng, hËu qu¶ g©y h¹i vÒ sau lµ g×? ai ph¶i g¸nh chÞu nã vµ møc ®é thiÖt h¹i lµ bao nhiªu? TiÕc r»ng trong thùc tÕ, nh÷ng ng­êi vi ph¹m ®¹o ®øc kinh doanh, thËm chÝ kh«ng cã ®¹o ®øc kinh doanh ngµy cµng nhiÒu vµ møc ®é vi ph¹m ngµy cµng nghiªm träng. Víi môc tiªu kiÕm ®­îc thËt nhiÒu lîi nhuËn, cã kh«ng Ýt doanh nghiÖp ®· kh«ng tõ bÊt cø thñ ®o¹n nµo, c«ng cô nµo ®Ó cã thÓ cã ®ù¬c lîi nhuËn mét c¸ch nhanh nhÊt, v× vËy ng­êi ta ®· cho c¶ phoocmon vµo trong phë, mua b¸n c¸c lo¹i ®­êng ho¸ häc cã møc ®é ®éc h¹i rÊt cao vµ rÊt nguy h¹i cho søc khoÎ cña con ng­êi, vµ cã c¶ ngµn lÎ c¸ch ng­êi ta g©y ra thiÖt h¹i cho x· héi d­íi søc Ðp cña lîi nhuËn cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®Òu xuÊt ph¸t tõ c¸c nhµ qu¶n trÞ, nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o doanh nghiÖp, nh÷ng «ng chñ së h÷u cã thõa tiÒn nh­ng l¹i thiÕu l­¬ng t©m. Robert L.Crandall, tæng gi¸m ®èc c«ng ty hµng kh«ng Mü nãi: “Hµnh ®éng cña anh ph¶i lµm cho c«ng nh©n viªn tù hµo. Lµ mét ng­êi l·nh ®¹o tµi n¨ng, anh ph¶i cã møc ®¹o ®øc cao nhÊt, anh ph¶i trë thµnh c¸i g­¬ng ®Ó mäi ng­êi noi theo, ®ång thêi ph¶i t¹o ra c¸i kh«ng khÝ coi träng ®¹o ®øc trong toµn thÓ c«ng nh©n viªn”. Cã thÓ nãi ®Ó lµm ¨n l©u dµi, cã Ých cho x· héi vµ cho chÝnh m×nh, h¬n ai hÕt c¸c nhµ qu¶n trÞ kinh doanh thêi nay ph¶i cã ®¹o ®øc, ph¶i häc tËp ®­îc tinh thÇn coi träng ®¹o ®øc nh­ Robert.Crandall vµ ph¶i th­êng xuyªn xem xÐt l¹i viÖc ra quyÕt ®Þnh cña m×nh lµ cã ®¹o ®øc hay kh«ng. ý thøc tr¸ch nhiÖm trong qu¶n trÞ, ®ã lµ viÖc ®Òn ®¸p ph¶i lµm cña con ng­êi ( cña tæ chøc) ®èi víi x· héi mµ trong ®ã con ng­êi ( hÖ thèng) ®· tån t¹i vµ ®¹t ®­îc c¸c nhu cÇu, c¸c mong muèn, c¸c môc tiªu cña m×nh. Nhê cã x· héi mµ con ng­êi (vµ hÖ thèng) ®¹t ®­îc c¸c nhu cÇu, môc tiªu mong muèn th× con ng­êi (hÖ thèng) ph¶i cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ c¸i mµ con ng­êi (hÖ thèng) ®· lÊy ®i,®· chiÕm dông cña x· héi. Tr¸ch nhiÖm x· héi lµ néi dung quan träng cña ®¹o ®øc qu¶n lý, ®ã lµ nghÜa vô ®èi víi céng ®ång trong cuéc sèng thÓ hiÖn th«ng qua viÖc tù gi¸c kh«ng thùc hiÖn c¸c môc tiªu, gi¶i ph¸p qu¶n lý ®em l¹i hËu qu¶ xÊu cho x· héi vµ céng ®ång. Matsuno Suke Matsushita lµ mét c¸i tªn gäi vang déi trong giíi xÝ nghiÖp NhËt B¶n, cho dï ë ph¹m vi thÕ giíi «ng còng lµ nh©n vËt truyÒn kú. §¹o ®øc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm trong kinh doanh cña «ng ®¸ng ®Ó cho c¸c nhµ qu¶n trÞ sau nµy noi theo. ¤ng tuy lµ ng­êi s¸ng lËp ra v­¬ng quèc Mitsushita nh­ng «ng l¹i lµ mét con ng­êi rÊt ®çi gi¶n dÞ, trong lßng ®Çy tÝnh khiªm nh­êng, dïng sù phôc vô cèng hiÕn ®Ó n©ng cao chÊt l­îng sèng cña nh©n lo¹i, lÊy viÖc t¹o phóc cho con ng­êi lµm chøc tr¸ch cña m×nh. ¤ng cho r»ng “sù nghiÖp thÇn th¸nh lµ sù nghiÖp tËn t©m tËn lùc, nã dÉn ®­êng cho nh÷ng ng­êi ®ang tù c¶m thÊy phiÒn n·o, khiÕn hä an t©m, khiÕn cuéc sèng cã ®­îc h¹nh phóc. Sù nghiÖp cña giíi c«ng nghiÖp chóng ta còng lµ sù nghiÖp thÇn th¸nh, trªn c¬ së duy tr× ®Ò cao cuéc sèng cña nh©n lo¹i mµ hoµn thµnh viÖc s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt cÇn dïng..., cuéc sèng cña nh©n lo¹i lµ th«ng qua sù b×nh an vÒ tinh thÇn vµ sù giµu cã vÒ vËt chÊt mµ duy tr× h¹nh phóc. NÕu nh­ cã sù b×nh an vÒ tinh thÇn mµ thiÕu thèn vÒ vËt chÊt th× duy tr× sinh mÖnh thùc lµ khã kh¨n, cßn nÕu cã vËt chÊt dåi dµo mµ kh«ng cã b×nh an vÒ tinh thÇn th× còng kh«ng thÓ cã gi¸ trÞ vµ h¹nh phóc con ng­êi. Sù tån t¹i cña hai mÆt Êy còng gièng nh­ hai b¸nh xe cña mét c¸i xe . V× vËy cÇn ph¶i xem kinh doanh lµ sù nghiÖp chÝnh nghÜa ®¸ng lµm, lµ sù nghiÖp thÇn th¸nh m­u cÇu h¹nh phóc cña d©n chóng”. Matsushita lµ nh­ vËy, ®èi víi m×nh vµ ng­êi kh¸c «ng ®Òu thµnh thùc, kh«ng dïng m¸nh khoÐ, kh«ng nãi ba hoa, kh«ng lµm gi¶, lµm viÖc g× còng thËt thµ thµnh thËt, ®· tèt råi cµng lµm tèt h¬n cè g¾ng ®¹t tíi hoµn vò v« khuyÕt míi th«i. TiÕc r»ng hiÖn nay nh÷ng trß lõa ®¶o “treo ®Çu dª b¸n thÞt chã” l¹i kh«ng Ýt. Thö nghÜ xem, nÕu nhµ qu¶n trÞ nh¨m nhe víi dôc väng t­ lîi, c¶ xÝ nghiÖp lµ mét c«ng cô bu«n b¸n kiÕm lêi cho c¸ nh©n, mµ m«ng muéi kh«ng tØnh ngé, cuèi cïng cã lÏ nµo l¹i kh«ng ph¶i lµ h¹i ng­êi h¹i m×nh, r¬i vµo hËu qu¶ thÊt uy mÊt quyÒn hay sao. Th«ng qua viÖc th¶o luËn vÒ b¶n chÊt cña tinh thÇn Matsushita, nh÷ng nhµ kinh doanh, c¸c nhµ qu¶n trÞ nÕu kh«ng biÕt th­êng xuyªn tu d­ìng ®¹o ®øc cña m×nh th× sÏ r¬i xuèng giÕng s©u thÊt b¹i. Giíi kinh doanh NhËt B¶n cã mét c©u danh ng«n chÝ lÝ “Nhµ qu¶n trÞ tr­íc hÕt h·y qu¶n tèt m×nh”. Muèn lµm mét nhµ qu¶n trÞ giái, mét ng­êi cã ®Çy tinh thÇn tr¸ch nhiÖm th× tr­íc hÕt ph¶i nghÜ ®Õn viÖc qu¶n lý b¶n th©n m×nh sau ®ã míi cã thÓ nghÜ ®Õn viÖc qu¶n lý nh÷ng ng­êi kh¸c, tõ ®ã míi cã thÓ h×nh thµnh mét søc m¹nh ®¹o ®øc to lín, lµ mét tÊm g­¬ng s¸ng, kÝch thÝch nhiÖt t×nh lµm viÖc cña cÊp d­íi. C¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i ý thøc ®­îc r»ng c¸c quyÕt ®Þnh cña hä liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu ng­êi, v× vËy mçi khi ra quyÕt ®Þnh ®ßi hái hä ph¶i c©n nh¾c hÕt søc kü l­ìng, trªn c¬ së nh÷ng thiÖt h¹i vµ lîi Ých thu ®­îc, tr¸nh t×nh tr¹ng côc bé, ¶nh h­ëng tiªu cùc tíi nhiÒu ng­êi. Cã nh­ vËy míi cã thÓ lµm ¨n kinh doanh l©u dµi, gãp phÇn x©y dùng mét x· héi lµnh m¹nh vµ thÞnh v­îng. 4. Søc kháe S¶n phÈm cña c¸c nhµ qu¶n trÞ chÝnh lµ quyÕt ®Þnh, mµ quyÕt ®Þnh chÝnh lµ s¶n phÈm cña trÝ tuÖ, nh­ng trÝ tuÖ cña mét ng­êi l¹i phô thuéc phÇn lín vµo t×nh tr¹ng søc khoÎ cña ng­êi ®ã. ChÝnh v× vËy chóng ta thÊy r»ng mét c¬ thÓ èm yÕu bÖnh ho¹n th× khã cã thÓ ra ®­îc quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n. Thùc tÕ còng cã nh÷ng ngo¹i lÖ nh­ tr­êng hîp cña tæng thèng Mü Franklin Roosevel, «ng lµ mét danh nh©n mµ søc kháe l¹i thËt tÖ h¹i (håi 40 tuæi «ng bÞ liÖt ë ch©n) Tay tr¾ng lµm nªn – Ng­êi dÞch NguyÕn HiÕn Lª - Nhµ xuÊt b¶n Long An 1991, trang 19. , nh­ng ®¹i ®a sè c¸c danh nh©n, c¸c nhµ kinh doanh lçi l¹c ®Òu cã mét søc khoÎ dåi dµo, bëi v× chØ cã nh­ vËy hä míi cã thÓ ho¹t ®éng, cèng hiÕn kh«ng biÕt mÖt mái, cã ®Çu ãc minh mÉn ®Ó cã thÓ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh kh¾c nghiÖt cña thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy c¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i th­êng xuyªn rÌn luyÖn n©ng cao søc khoÎ, ph¶i coi ®ã nh­ lµ nguån lùc cho mét tinh thÇn minh mÉn. X­a nay, c¸c gi¸m ®èc, c¸c doanh nh©n, c¸c chÝnh kh¸ch næi tiÕng vµ thµnh ®¹t ®Òu cã mét søc lµm viÖc hÕt søc bÒn bØ, hä cã thÓ lµm viÖc liªn tôc kh«ng nghØ m­êi mÊy tiÕng mét ngµy, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cña m«i tr­êng kh«ng ®­îc thuËn lîi vµ ph¶i chÞu nhiÒu søc Ðp cña m«i tr­êng. §Ó cã mét søc lµm viÖc nh­ vËy ®ßi hái hä ph¶i cã mét thÓ lùc tèt, mét søc khoÎ dåi dµo. Ngµy nay, søc kháe tèt cßn t­¬ng ®­¬ng víi viÖc cã thÓ chÞu ®­îc ¸p lùc cao, bëi lÏ c¸c nhµ qu¶n trÞ ngµy nay lu«n ph¶i tiÕp xóc víi rÊt nhiÒu ¸p lùc (Stress), ¸p lùc tõ c«ng viÖc (chñ yÕu), ¸p lùc tõ gia ®×nh, ¸p lùc tõ x· héi... khiÕn hä lóc nµo còng rÊt bËn rén vµ c¨ng th¼ng. §Ó cã thÓ chÞu ®ùng vµ thÝch nghi víi nh÷ng ¸p lùc ®ã, ngoµi mét thÓ chÊt gang thÐp ®ßi hái hä ph¶i cã c¸ch th­ gi·n vµ chèng l¹i nh÷ng c¬n stress nguy hiÓm. Tãm l¹i ®Ó cã mét tinh thÇn minh mÉn, s¸ng suèt, ra ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, nhµ qu¶n trÞ cÇn cã mét søc khoÎ dåi dµo, mét thÓ lùc tèt ®Ó cã thÓ chÞu ®ùng nh÷ng ¸p lùc cao tõ c«ng viÖc vµ tõ ®ã cã thÓ hoµn thµnh nhiÖm vô mét c¸ch tèt nhÊt cã thÓ. 5. Kinh nghiÖm Cã thÓ nãi mét trong nh÷ng lÜnh vùc mµ con ng­êi h¬n h¼n mäi loµi sinh vËt vµ c¸c lo¹i m¸y mãc th«ng minh lµ ë chç con ng­êi cã kh¶ n¨ng rót ra kinh nghiÖm, tÝch luü, phæ biÕn vµ ¸p dông s¸ng t¹o nh÷ng kinh nghiÖm ®· tr¶i qua. §Ó ra mét quyÕt ®Þnh nµo ®ã trong kinh doanh kh«ng chØ ®¬n thuÇn ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i cã häc, cã hiÓu biÕt lý luËn mµ ®ßi hái hä ph¶i cã cµng nhiÒu kinh nghiÖm cµng tèt. Trong thùc tÕ kh«ng thiÕu nh÷ng ng­êi cã häc hµnh cã hiÓu biÕt song l¹i rÊt thiÕu c¸c kiÕn thøc thuéc vÒ kinh nghiÖm, vÒ cuéc sèng. Nh÷ng ng­êi nµy muèn lµm nhµ qu¶n trÞ giái ph¶i “lao vµo cuéc sèng”, kÕt hîp häc víi hµnh, häc kinh nghiÖm cña nh÷ng ng­êi ®i tr­íc, häc b¹n bÌ, häc rót kinh nghiÖm c¶ ®iÒu hay vµ ®iÒu dë. Mçi lÇn ng· lµ mçi lÇn bít d¹i, ai “nªn kh«n mµ ch¼ng d¹i ®«i lÇn”. Nhê häc hái kinh nghiÖm tõ lý thuyÕt vµ thùc tÕ c¸c nhµ qu¶n trÞ sÏ bít ®i nh÷ng sai lÇm kh«ng ®¸ng cã, nhanh nh¹y, dÔ dµng vµ quyÕt ®o¸n h¬n trong nh÷ng t×nh huèng ra quyÕt ®Þnh kinh doanh. Sö dông kinh nghiÖm sÏ lµ ®Æc biÖt h÷u Ých trong nh÷ng tr­êng hîp ra quyÕt ®Þnh ®· qu¸ quen thuéc hoÆc thiÕu th«ng tin. Tuy nhiªn l¹m dông sö dông kinh nghiÖm khi t×nh thÕ, ®iÒu kiÖn ®· thay ®æi cã thÓ m¾c ph¶i nh÷ng sai lÇm nghiªm träng. ChÝnh v× vËy s¸ng suèt sö dông kinh nghiÖm trong qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ. Tãm l¹i ®Ó cã thÓ trë thµnh mét nhµ qu¶n trÞ giái, nhµ qu¶n trÞ cÇn cã ®Çy ®ñ c¸c phÈm chÊt trªn. Tuy nhiªn, sèng ë trªn ®êi, kh«ng ai lµ cã thÓ hoµn h¶o ®­îc, do vËy, hä cã thÓ yÕu vÒ mÆt nµy nh­ng l¹i m¹nh vÒ mÆt kh¸c tuú vµo kh¶ n¨ng cña tõng ng­êi vµ tuú vµo vÞ trÝ cña hä trong tæ chøc. MÆc dï vËy, cã thÓ thÊy r»ng ®Ó cã thÓ lµm mét nhµ qu¶n trÞ thµnh c«ng th× Ýt nhÊt nhµ qu¶n trÞ ®ã còng ph¶i cã ba yÕu tè ®ã lµ: Mét, cã l­¬ng thøc, nghÜa lµ biÕt nhËn ®Þnh, ph¸n ®o¸n, cã tinh thÇn thùc tÕ, ®Ó cã thÓ thÝch øng råi lîi dông hoµn c¶nh.Hai, lµm viÖc nhiÒu vµ Ba, cã søc khoÎ. §ã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®Ó cã thÓ trë thµnh mét nhµ qu¶n trÞ giái. 6. BiÕt tuyÓn dông nh©n tµi ¤ng vua gang thÐp cña n­íc Mü Andrew Carnegie ®· tõng nãi “Cø viÖc lÊy ®i c«ng x­ëng, thÞ tr­êng vµ toµn bé tµi s¶n tiÒn b¹c cña t«i, nh­ng ®Ó l¹i cho t«i sè nh©n viªn cña t«i, th× 4 n¨m sau t«i sÏ l¹i trë thµnh «ng vua s¾t thÐp nh­ cò”. C©u nãi nµy ®· nãi lªn mét c¸ch ®Çy ®ñ vai trß quan träng cña viÖc ph¶i cã mét ®éi ngò nh©n viªn giái trong doanh nghiÖp. TuyÓn mé ng­êi tµi tr­íc tiªn ph¶i biÕt ng­êi giái vÒ mÆt nµo. §©y lµ ®iÒu mµ tõ h¬n 2000 n¨m tr­íc ®©y, c¸c nhµ qu©n sù ®· biÕt tíi. Khi håi t­ëng l¹i nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ khiÕn m×nh chiÕn th¾ng ®­îc H¹ng Vâ mµ giµnh ®­îc thiªn h¹, L­u Bang ®· nãi: “VËn trï m­u l­îc trong mµn tr­íng ®Ó quyÕt th¾ng ®Þch ë ngoµi ngµn dÆm xa ta kh«ng b»ng Tö Phßng; cai trÞ quèc gia vç vÒ d©n chóng, cung cÊp l­¬ng ¨n, ta kh«ng kÞp Tiªn Hµ; dÉn tr¨m v¹n qu©n, ®¸nh tÊt th¾ng, c­íp tÊt ®­îc ta kh«ng b»ng Hµn TÝn. C¶ ba ng­êi ®Òu lµ kiÖt nh©n, ta cã thÓ dïng hä, ®iÒu nµy khiÕn ta giµnh ®­îc thiªn h¹”. L­u Bang cã thÓ nãi lµ mét ®iÓn h×nh mÉu mùc biÕt sö dông tµi cña con ng­êi trong thêi cæ ®¹i. Ngµy nay ng­êi l·nh ®¹o kh«ng thÓ viÖc nµo còng giái h¬n ng­êi kh¸c nh­ng ph¶i cã c¸i tµi dïng ng­êi h¬n ng­êi kh¸c. TuyÓn mé ng­êi tµi, biÕt c¸ch dïng ng­êi, tøc lµ c¨n cø vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm s½n cã cña ng­êi tµi ®Ó cã thÓ ph¸t huy ®iÓm m¹nh, h¹n chÕ ®iÓm yÕu,