Tiểu luận Cách mạng tháng tám nổ ra và thắng lợi

ng, ®« ®èc §¬cu ®­îc cö lµm toµn quyÒn thay cho Cat¬ru. Viªn toµn quyÒn míi thùc hiÖn mét lo¹t chÝnh s¸ch nh»m ph¸t xÝt ho¸ bé m¸y thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p, v¬ vÐt søc ng­êi søc cña ViÖt Nam dèc vµo cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc vµ ®èi phã víi phong trµo c¸ch m¹ng cña c¸c d©n téc ë §«ng D­¬ng. Trong khi ®ã, ph¸t xÝt NhËt t¨ng c­êng søc Ðp víi chÝnh quyÒn thùc d©n Ph¸p ë §«ng D­¬ng. Chóng ®ßi ®ãng cöa biªn giíi ViÖt Trung, ®×nh chØ tiÕp tÕ cho T­ëng Giíi Th¹ch, ®­îc sö dông s©n bay, h¶i c¶ng ë B¾c §«ng D­¬ng...MÆc dï thùc d©n Ph¸p chÊp nhËn mäi yªu s¸ch cña NhËt, cuèi th¸ng 9-1940, qu©n ®éi NhËt vÉn v­ît biªn giíi vµo B¾c ViÖt Nam. Chóng biÕn ViÖt Nam thµnh c¨n cø qu©n sù ®Ó tiÕn c«ng Nam Trung Quèc vµ lµm bµn ®¹p më réng x©m l­îc khu vùc §«ng Nam ¸. Ph¸t xÝt NhËt gi÷ nguyªn bé m¸y thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p, sö dông nã ®Ó v¬ vÐt kinh tÕ, phôc vô nhu cÇu chiÕn tranh vµ ®µn ¸p phong trµo c¸ch m¹ng §«ng D­¬ng, æn ®Þnh t×nh h×nh trong vïng cho chóng. Trªn thùc tÕ, ViÖt Nam ®· bÞ ®Æt d­íi hai ¸ch thèng trÞ cña Ph¸p. 2. t×nh h×nh trong n­íc vµ khu vùc. Khi ë ph¸p, c¸c thÕ lùc phat xÝt lªn n¾m chÝnh quyÒn , chóng ®­a ph¸p vµ c¸c thuéc ®Þa vµo cuéc chiÕn tranh vµ ViÖt Nam còng bÞ l«i cuèn vµo cuéc chiÕn tranh nµy. Chóng thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ , chÝnh trÞ vµ qu©n sù ®Ó v¬ vÐt bãc lét tµi nguyªn nh©n lùc cña n­íc ta , chóng ®Þnh tiªu diÖt ®¶ng céng s¶n §«ng D­¬ng, chóng b¾t thanh niªn §«ng D­¬ng ®i lÝnh cho chóng. Trong thêi kú ®ã xó©t hiÖn m©u thuÉn gi÷a nh©n d©n §«ng D­¬ng víi ®Õ quèc Ph¸p vµ tay sai, ®©y lµ c¬ së lý luËn cña ®¶ng ta quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh chiÕn l­îc c¸ch m¹ng. II.Chñ tr­¬ng ®iÒu chØnh chiÕn l­îc c¸ch m¹ng cña §¶ng céng s¶n §«ng D­¬ng. 1.Th«ng c¸o TW cña toµn ®¶ng ra ngµy 29-9-1939. TW chØ thÞ cho c¸c c¸n bé ®¶ng viªn cña ®¶ng céng s¶n ®ang ho¹t ®éng hîp ph¸p ph¶i mau chãng rót vµo bÝ mËt. QuyÕt ®Þnh chuyÓn träng t©m ho¹t ®éng cña ®¶ng ®Õn n«ng th«n nh­ng vÉn ph¶i chó träng x©y dùng, ph¸t triÓn lùc l­îng ë thµnh phè. Kh¼ng ®Þnh ®©y lµ thêi k× gi¶i phãng d©n téc, thêi k× giµnh lÊy chÝnh quyÒn. 2.Héi nghÞ TW lÇn thø VI (11.1939). ChØ hai th¸ng sau khi chiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ, ngµy 6-11-1939, héi nghÞ BCHTW ®¶ng ®­îc triÖu tËp t¹i Bµ §iÓm ( Hãc M«n, Gia §Þnh) do ®ång chÝ NguyÔn V¨n Cõ- tæng bÝ th­ cña ®¶ng chñ tr×. §¶ng chñ tr­¬ng ph¶i ®Æt nhiªm vô chèng ®Õ quèc, giµnh ®éc lËp d©n téc lªn hµng ®Çu, nhiÖm vô chèng phong kiÕn vµ c¸c nhiÖm vô d©n chñ kh¸c ph¶i r¶i ra thùc hiÖn tõng b­íc, phôc tïng vµ phôc vô nhiÖm vô chèng ®Õ quèc. §¶ng nhËn ®Þnh: §«ng D­¬ng ®· bÞ l«i cuèn vµo guång m¸y chiÕn tranh do ®Õ quèc g©y ra. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña t×nh h×nh §«ng D­¬ng lóc nµy lµ chiÕn tranh ®· thóc ®Èy c¸c m©u thuÉn vèn cã cña x· héi thuéc ®Þa nöa phong kiÕn ®Õn møc quyÕt liÖt, ®ßi hái ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt. M©u thuÉn gay g¾t nhÊt lóc Êy lµ m©u thuÉn gi÷a ®Õ quèc vµ c¸c d©n téc §«ng D­¬ng. §¶ng kh¼ng ®Þnh r»ng, vÊn ®Ò sèng cßn cña c¸c d©n téc §«ng D­¬ng ®­îc ®Æt ra tr­íc m¾t thµnh mét vÊn ®Ò khÈn cÊp vµ hÕt søc quan träng, ”b­íc ®­êng sinh tån cña c¸c d©n téc §«ng D­¬ng kh«ng cã con ®­êng nµo kh¸c h¬n lµ con ®­êng ®¸nh ®æ ®Õ quèc Ph¸p, chèng tÊt c¶ ¸ch ngo¹i x©m v« luËn da tr¾ng hoÆc da vµng ®Ó tranh lÊy gi¶i phãng d©n téc”. Vµ §¶ng cho r»ng: “cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ, chÝnh trÞ g©y nªn bëi ®Õ quèc ®Êu tranh lÇn nµy sÏ nung nÊu c¸ch m¹ng §«ng D­¬ng næ bïng vµ tiÒn ®å c¸ch m¹ng §«ng D­¬ng sÏ vinh quang rùc rì”. Tuy “c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ vµ c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc “ cao h¬n, thiÖt dung h¬n, song nÕu kh«ng lµm ®­îc c¸ch m¹ng thæ ®Þa th× c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ khã thµnh c«ng. TÝnh chÊt c¬ b¶n cña c¸ch m¹ng t­ s¶n d©n quyÒn §«ng D­¬ng kh«ng thay ®æi. §¶ng x¸c ®Þnh môc tiªu chiÕn l­îc tr­íc m¾t cña c¸ch m¹ng §«ng D­¬ng lµ ®¸nh ®æ ®Õ quèc vµ tay sai, gi¶i phãng c¸c d©n téc §«ng D­¬ng, lµm cho §«ng D­¬ng hoµn toµn ®éc lËp. Cuéc c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc §«ng D­¬ng vÉn ph¶i bao gåm hai néi dung lµ chèng ®Õ quèc vµ chèng phong kiÕn. §ã lµ hai nhiÖm vô c¬ b¶n cña c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n ( lóc ®ã gäi lµ c¸ch m¹ng t­ s¶n d©n quyÒn ) do giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o. C¸ch m¹ng ph¶n ®Õ vµ c¸ch m¹ng ®iÒn ®Þa lµ hai bé phËn kh¨ng khÝt, lµ hai c¸i mÊu chèt cña c¸ch m¹ng t­ s¶n d©n quyÒn, kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc c¸ch m¹ng ®iÒn ®Þa th× kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ. Tr¸i l¹i, kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ th× kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc c¸ch m¹ng ®iÒn ®Þa – c¸i nguyªn t¾c chÝnh Êy kh«ng bao giê thay ®æi ®­îc nh­ng nã ph¶i øng dông mét c¸ch khÐo lÐo thÕ nµo ®Ó thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô chÝnh cèt cña c¸ch m¹ng lµ ®¸nh ®æ ®Ð quèc. §¶ng nhÊn m¹nh : “TÊt c¶ mäi vÊn ®Ò cña c¸ch m¹ng, kÓ c¶ vÊn ®Ò ®iÒn ®Þa còng ph¶i nh»m vµo c¸i ®Ých Êy mµ gi¶i quyÕt”. §©y lµ chuyÓn h­íng quan träng nhÊt vÒ chØ ®¹o chiÕn l­îc. §Ó tËp trung lùc l­îng ®¸nh ®æ ®Õ quèc, ®¶ng chñ tr­¬ng t¹m g¸c khÈu hiÖu c¸ch m¹ng ruéng ®Êt mµ thay b»ng khÈu hiÖu tÞch ký ruéng ®Êt cña ®Õ quèc Ph¸p vµ cña nh÷ng ®Þa chñ ph¶n béi quyÒn lîi ®©n téc, ch­a ®¸nh vµo toµn bé giai cÊp ®Þa chñ phong kiÕn. §¶ng chñ tr­¬ng t¹m g¸c khÈu hiÖu lËp chÝnh quyÒn X« ViÕt c«ng-n«ng-binh thay khÈu hiÖu lËp chÝnh phñ céng hoµ d©n chñ. §¶ng chØ ra r»ng, MÆt trËn d©n chñ thÝch hîp víi hoµn c¶nh tr­íc kia nay kh«ng cßn thÝch hîp n÷a, do ®ã chñ tr­¬ng lËp mÆt trËn d©n téc thèng nhÊt ph¶n ®Õ §«ng D­¬ng thay MÆt trËn d©n chñ §«ng D­¬ng. Héi nghÞ TW §¶ng th¸ng 11-1939 ®¸nh dÊu sù chuyÓn h­íng c¬ b¶n vÒ chØ ®¹o chiÕn l­îc vµ ph­¬ng ph¸p c¸ch m¹ng cña §¶ng. §iÒu ®ã thÓ hiÖn sù nh¹y bÐn vÒ chÝnh trÞ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña §¶ng. §­îc h­íng dÉn bëi t­ t­ëng ®ã, phong trµo c¸ch m¹ng ViÖt Nam cã nh÷ng b­íc tiÕn míi. 3. Héi nghÞ TW lÇn thø VII (11.1940) Héi nghÞ TW lÇn thø VII 11-1940, diÔn ra ë §×ng B¶ng, B¾c Ninh do ®ång chÝ Tr­êng Chinh lóc ®ã lµ bÝ th­ §¶ng uû B¾c K× ®øng ra tæ chøc. Héi nghÞ chØ ra kÎ thï cña nh©n d©n §«ng D­¬ng lóc nµy lµ thùc d©n Ph¸p vµ ph¸t xÝt NhËt (22-9-1940, NhËt B¶n ®· vµo n­íc ta). Héi nghÞ ®· ®Æt h¼n vÊn ®Ò khëi nghÜa vò trang vµo ch­¬ng tr×nh nghÞ sù cña c¸ch m¹ng §«ng D­¬ng. Héi nghÞ quyÕt ®Þnh ®×nh chØ cuéc khëi nghÜa Nam K× v× c¶ n­íc ch­a cã thêi c¬ ( cuéc khëi nghia Nam K× næ ra ngµy 23-11-1940). Héi nghÞ ®· cö ®ång chÝ Tr­êng Chinh lµm tæng bÝ th­ l©m thêi cña §¶ng. 4. Héi nghÞ TW §¶ng lÇn thø VIII (5.1941). Th¸ng 2-1941, ®ång chÝ NguyÔn ¸i Quèc tõ Trung Quèc vÒ n­íc trùc tiÕp l·nh ®¹o phong trµo c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Sau mét thêi gian n¾m t×nh h×nh vµ chuÈn bÞ, ngµy 10-5-1941, Ng­êi triÖu tËp vµ chñ tr× héi nghÞ Trung ­¬ng ®¶ng t¹i P¾c Bã, Cao B»ng. Sau khi ph©n tÝch t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n­íc, héi nghÞ ®· quyÕt nghÞ nh÷ng vÊn ®Ò quan träng sau ®©y: - Ph¶i ®Æt quyÒn lîi cña ®©n téc lªn trªn quyÒn lîi cña giai cÊp, bé phËn. Lîi Ých cña d©n téc vµ lîi Ých cña giai cÊp c«ng nh©n, nh©n d©n lao ®éng lµ thèng nhÊt, nh­ng lîi Ých cña giai cÊp, c¸c bé phËn chØ cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc mét khi lîi Ých cña d©n téc ®­îc b¶o ®¶m. §¶ng chØ râ: ”Trong lóc nµy nÕu kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò d©n téc gi¶i phãng, kh«ng ®ßi ®­îc ®éc lËp tù do cho toµn ®©n téc th× ch¼ng nh÷ng toµn thÓ quèc gia ®©n téc cßn chÞu m·i kiÕp ngùa tr©u, mµ quyÒn lîi cña bé phËn, giai cÊp ®Õn v¹n n¨m còng kh«ng ®ßi l¹i ®­îc”. §©y lµ mét t­ t­ëng míi ®¸p øng ®ßi hái cña nh©n d©n ta ë mét n­íc thuéc ®Þa nöa phong kiÕn, kÎ thï to lín cña d©n téc lµ ®Õ quèc x©m l­îc. Mçi tÇng líp giai cÊp ®Òu cã yªu cÇu nguyÖn väng riªng chÝnh ®¸ng, nh­ng môc tiªu chung , ®iÓm t­¬ng ®ång cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong céng ®ång lµ giµnh ®­îc ®éc lËp ®©n téc, tho¸t khái ¸ch n« lÖ cña kÎ thï ngo¹i bang. Thùc tiÔn ®Êu tranh gÇn 70 n¨m qua cµng chøng minh luËn ®iÓm trªn lµ ®óng. - §oµn kÕt réng r·i lùc l­îng cña toµn d©n téc vµo trËn tuyÕn ®Êu tranh chèng ®Õ quèc lµ nhiÖm vô cèt yÕu cña ®¶ng, lµ tr¸ch nhiÖm lÞch sö cña giai cÊp c«ng nh©n. §¶ng chñ tr­¬ng “c«ng, n«ng ph¶i ®­a cao c©y cê d©n téc lªn”,v× quyÒn lîi sinh tån cña toµn ®©n téc mµ s½n sµng b¾t tay víi tiÓu t­ s¶n vµ c¸c tÇng líp t­ b¶n b¶n xø, trung, tiÓu ®Þa chñ cßn c¨m tøc ®Õ quèc, v× sù c¨m tøc Êy cã thÓ lµm cho hä cã Ýt nhiÒu tinh thÇn chèng ®Õ quèc. §¶ng chñ tr­¬ng dïng ch÷ “cøu quèc” thay ch÷ “ph¶n ®Õ”. C¸c tæ chøc quÇn chóng ®Òu lÊy tªn cøu quèc: n«ng d©n cøu quèc, nhi ®ång cøu quèc, phô n÷ cøu quèc... Trong c«ng t¸c tuyªn truyÒn, §¶ng chñ tr­¬ng khªu gîi tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n. - VÊn ®Ò d©n téc tr­íc hÕt ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt trong ph¹m vi tõng n­íc trªn nguyªn t¾c t«n träng tù nguyÖn d©n téc, tù quyÕt d©n téc. Tr­íc ®©y vÊn ®Ò d©n téc ®­îc §¶ng ta ®Æt ra trong ph¹m vi toµn §«ng D­¬ng, (§¶ng Céng S¶n §«ng D­¬ng, mÆt trËn ph¶n ®Õ §«ng D­¬ng, mÆt trËn d©n chñ §«ng D­¬ng, chÝnh phñ Céng Hoµ d©n chñ §«ng D­¬ng), song héi nghÞ ban chÊp hµnh TW lÇn thø VIII chØ ®Æt vÊn ®Ò ®ã trong khu©n khæ mçi n­íc ViÖt Nam, Lµo, Campuchia nh»m ph¸t huy cao ®é tinh thÇn ®éc lËp, tù c­êng cña mçi d©n téc ®ång thêi còng kh«ng ngõng t¨ng c­êng t×nh ®oµn kÕt chiÕn ®Êu chèng kÎ thï chung cña c¸c ®©n téc trªn b¸n ®¶o §«ng D­¬ng. §¶ng ta cho r»ng, ph¶i vËn dông mét ph­¬ng ph¸p hiÖu triÖu hÕt søc thèng thiÕt, lµm sao ®¸nh thøc ®­îc tinh thÇn d©n téc x­a nay trong nh©n d©n. Cho nªn, mÆt tr©n cña ta ph¶i ®æi ra c¸i tªn kh¸c cho cã tinh thÇn d©n téc h¬n, cã mét m·nh lùc ®Ó hiÖu triÖu h¬n vµ nhÊt lµ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc trong t×nh thÕ hiÖn t¹i. Theo ®Ò nghÞ cña ®ång chÝ NguyÔn ¸i Quèc, héi nghÞ ban chÊp hµnh TW lÇn thø VIII ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh héi gäi t¾t lµ MÆt trËn ViÖt Minh thay cho MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt ph¶n ®Õ, ë Lµo thµnh lËp An Lao ®éc lËp ®ång minh, ë Canpuchia thµnh lËp Cao Miªn ®éc lËp ®ång minh. ChÝnh s¸ch d©n téc nh­ trªn hîp víi nguyÖn väng cña toµn thÓ nh©n d©n, hîp víi nguyÖn vong cña c¸c giai cÊp, c¸c d©n téc §ong D­¬ng, hîp víi cuéc ®Êu tranh chung cña toµn thÕ giíi chèng ph¸t xÝt vµ x©m l­îc, b¶o ®¶m cho cuéc c¸ch m¹ng §«ng D­¬ng thµnh c«ng. - ChuÈn bÞ khëi nghÜa lµ nhiÖm vô trung t©m cña §¶ng vµ nh©n d©n ta trong giai ®o¹n hiÖ t¹i. Tõ kinh nghiÖm lÞch sö, §¶ng ta cho r»ng, khi thêi c¬ ®Õn th× “víi lùc l­¬ng s½n cã, ta cã thÓ l·nh ®¹o mét cuéc khëi nghÜa tõng phÇn trong tõng ®Þa ph­¬ng còng cã thÓ dµnh sù th¾ng lîi mµ më ®­êng cho mét cuéc tæng khëi nghÜa to lín”. + C¨n cø vµo sù ph¸t triÓn kh«ng ®Òu cña c¸ch m¹ng, c¸ch m¹ng n«ng th«n m¹nh h¬n c¸ch m¹ng thµnh thÞ. +C¨n cø vµo sù thèng trÞ kh«ng ®Òu cña Chñ nghÜa ®Õ quèc. +C¨n cø vµo sù thay ®æi vÒ l­îng dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ chÊt. - Cö ra ban chÊp hµnh TW §¶ng do ®ång chÝ Tr­êng Chinh lµm tæng bÝ th­. Sau héi nghÞ, NguyÔn ¸i Quèc ®· göi th­ kªu gäi ®ång bµo c¶ n­íc ®oµn kÕt thèng nhÊt ®¸nh ®uæi Ph¸p NhËt: “Trong lóc quyÒn lîi d©n téc gi¶i phãng cao h¬n hÕt th¶y, chóng ta ph¶i ®oµn kÕt l¹i ®¸nh ®æ bän ®Õ quèc vµ bän ViÖt gian ®Æng cøu gièng nßi ra khái n­íc s«i löa báng”. Héi nghÞ TW th¸ng 5-1941 cã tÇm quan träng ®Æc biÖt. NghÞ quyÕt Héi nghÞ ®¸nh dÊu sù hoµn chØnh vÒ chuyÓn h­íng chØ ®¹o chiÕn l­îc cña §¶ng ®· ®Ò ra tõ Héi nghi TW th¸ng 11-1939 ®ã lµ: §¶ng chñ tr­¬ng ph¶i ®Æt nhiªm vô chèng ®Õ quèc, giµnh ®éc lËp d©n téc lªn hµng ®Çu, nhiÖm vô chèng phong kiÕn vµ c¸c nhiÖm vô d©n chñ kh¸c ph¶i r¶i ra thùc hiÖn tõng b­íc, phôc tïng vµ phôc vô nhiÖm vô chèng ®Õ quèc. §­êng lèi ®ã cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh trong viÖc v©n ®éng toµn §¶ng, toµn d©n chuÈn bÞ cho cuéc tæng khëi nghÜa th¸ng T¸m sau nµy. III. c«ng t¸c chuÈn bÞ cuéc tæng khëi nghÜa khëi nghÜa. Thùc hiÖn nghÞ quyÕt héi nghÞ Trung ­¬ng lÇn VIII cña ®¶ng. Cuèi n¨m 1942 t×nh h×nh trong n­íc cã nhiÒu biÕn ®éng. §«ng D­¬ng m©u thuÉn Ph¸p NhËt ph¸t triÓn s©u s¾c , bän qu©n PhiÖt NhËt ngµy cµng lÊn ¸t qu©n Ph¸p. tr­íc t×nh h×nh ®ã tõ ngµy 25 ®Õn 28-2-1943 ban th­êng vô Trung ­¬ng häp ë Vâng Lai-§«ng Anh- Hµ Néi . Héi nghÞ Trung ­¬ng chñ tr­¬ng më réng mÆt trËn ®Ó ®oµn kÕt mäi lùc l­îng cã thÓ ®oµn kÕt , tranh thñ mäi kh¶ n¨ng chèng ph¸t xÝt NhËt – Ph¸p . ban th­êng vô Trung ­¬ng chñ tr­¬ng ®Èy m¹nh phong trµo ph¸t triÓn ë thµnh thÞ ,tr­íc hÕt lµ phong trµo c«ng nh©n . mïa thu n¨m 1944 ®¶ng uèn n¾n lao ®éng ë Vâ Nhai vµ kh«ng cho phÐp liªn tØnh Cao-B¾c–L¹ng ph¸t ®éng chiÕn tranh du kÝch . Trong th­ göi ®ång bµo c¶ n­íc 10-1944 ®ång chÝ NguyÔn ¸i Quèc chØ râ phe x©m l­îc gÇn ®Õn ngµy bÞ tiªu giÖt .C¬ héi cho nh©n d©n ta gi¶i phãng chØ trong mét n¨m hoÆc mét n¨m r­ìi n÷a . Thêi gian gÊp rót ta ph¶i lam nhanh , bëi vËy ®ång chÝ NguyÔn ¸i Quèc chñ tr­¬ng cïng víi ®Êu tranh chÝnh trÞ ,ph¶i ®Èy m¹nh ®Êu tranh qu©n sù víi quy m« thÝch hîp . 1.®¶ng ®Èy m¹nh x©y dùng lùc l­îng chÝnh trÞ quÇn chóng. Nªu cao ngän cê cøu quèc, §¶ng vËn ®éng x©y dùng lùc l­îng quÇn chóng, tæ chøc c¸c ®oµn thÓ cøu quèc ë c¶ n«ng th«n vµ ®« thÞ, trªn c¬ së ®ã x©y dùng MÆt trËn ViÖt minh c¸c cÊp trong c¶ n­íc. Ngµy 25 th¸ng 10 n¨m 1941 MÆt trËn ViÖt minh tuyªn bè ra ®êi. ViÖt minh ®· c«ng bè 10 chÝnh s¸ch võa Ých n­íc võa lîi d©n. Tõ ®Çu nguån c¸ch m¹ng P¾c Bã, ViÖt minh ®· lan to¶ ra kh¾p n«ng th«n, thµnh thÞ, cã hÖ thèng tõ Trung ­¬ng ®Õn c¬ së. Mét sè tæ chøc chÝnh trÞ yªu n­íc ra ®êi, vµ tham gia lµm thµnh viªn MÆt trËn ViÖt minh nh­ §¶ng d©n chñ ViÖt Nam ( th¸ng 6-1944 ). Lùc l­îng chÝnh trÞ quÇn chóng ngµy cµng ®«ng ®¶o vµ ®­îc rÌn luyÖn trong ®Êu tranh chèng Ph¸p NhËt theo khÈu hiÖu cña MÆt trËn ViÖt minh. 2.X©y dùng lùc l­¬ng vò trang c¸ch m¹ng vµ ®Êu tranh vò trang, x©ydùng c¨n cø ®Þa. Trªn c¬ së l­c l­îng chÝnh trÞ cña quÇn chóng. §¶ng ®· chØ ®¹o viÖc vò trang cho quÇn chóng c¸ch m¹ng, tõng b­íc tæ chøc lùc l­îng vò trang c¸c ®éi du kich bÝ mËt. Cøu quèc qu©n, ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n ®· tiÕn lªn lËp gi¶i phãng qu©n. §¶ng cho lËp c¸c chiÕn khu, c¨n cø ®Þa c¸ch m¹ng , tiªu biÓu lµ c¨n cø B¾c S¬n-Vò Nhai vµ c¨n cø Cao B»ng. C¸c c¨n cø ®ã ngµy cµng ®­îc më réng. C¸c ®éi vò trang c¸ch m¹ng ®· tÝch cùc ho¹t ®éng vò trang tuyªn truyÒn, ph¸t triÓn phong trµo quÇn chóng, ®Êu tranh chèng khñng bè. C«ng cuéc chuÈn bÞ khëi nghÜa vò trang ®· diÔn ra s«i næi ë trong c¸c khu c¨n cø, nhÊt lµ ë Cao-B¾c-L¹ng n¨m 1944. 3.§Êu tranh trªn mÆt trËn t­ t­áng v¨n ho¸. §¶ng ®· ®Èy m¹nh ®Êu tranh trªn mÆt trËn v¨n ho¸, t­ t­ëng, tuyªn truyÒn ®­êng lèi cøu quèc cña ViÖt minh, cæ vò quÇn chóng lªn trËn tuyÕn c¸ch m¹ng. B¸o chÝ c¸ch m¹ng cña §¶ng, cña ViÖt minh lµ mét vò khÝ c¸ch m¹ng s¾c bÐn ®· lÇn l­ît ra ®êi...§Ò c­¬ng v¨n ho¸ ViÖt Nam cña §¶ng n¨m 1943 ®· x¸c ®Þnh nhiÖm vô, tÝnh chÊt, ph­¬ng ch©m cña v¨n ho¸ c¸ch m¹ng do §¶ng l·nh ®¹o. NhiÖm vô cña c¸c nhµ v¨n ho¸ yªu n­íc vµ c¸ch m¹ng lµ ph¶i chèng l¹i v¨n ho¸ n« dÞch, ngu d©n cña bän ph¸t xÝt, vµ tay sai, tiÕn tíi x©y dùng mét nÒn v¨n ho¸ míi cña ViÖt Nam theo c¸c nguyªn t¾c: d©n téc, khoa häc vµ ®¹i chóng. Héi v¨n ho¸ cøu quèc ViÖt Nam ®· ra ®êi, thu hót nhiÒu nhµ trÝ thøc, nhiÒu nhµ ho¹t ®éng v¨n ho¸, v¨n nghÖ vµo cuéc ®Êu tranh v× mét nÒn v¨n ho¸ míi, v× sù nghiÖp chèng Ph¸p NhËt, giµnh ®éc lËp tù do. 4.Cñng cè sù thèng nhÊt trong §¶ng, t¨ng c­êng ®éi ngò c¸n bé, ®¶ng viªn. §¶ng rÊt coi träng cuéc ®Êu tranh ®Ó gi÷ v÷ng sù thèng nhÊt hµng ngò cña m×nh, chèng l¹i mäi ©m m­u ®¸nh ph¸ cña kÎ thï, kh¾c phôc nh÷ng sù kh¸c biÖt vÒ quan ®iÓm nhËn thøc t­ t­ëng ®èi víi ®­êng lèi míi cña §¶ng, cñng cè h¹t nh©n l·nh ®ao, chuÈn bÞ cho §¶ng s½n sµng tiÕn lªn ®¶m nhiÖm sø mÖnh l·ng ®¹o vµ tæ chøc cuéc tæng khëi nghÜa. §¶ng ®· tranh thñ t¨ng c­êng ®éi ngò c¸n bé, ®¶ng viªn cña m×nh b»ng c¸ch bÝ mËt tæ chøc mét sè c¸n bé §¶ng viªn bÞ giam trong c¸c nhµ tï v­ît ngôc trë vÒ ®Þa ph­¬ng ho¹t ®éng vµ quyÕt ®Þnh kÕt n¹p §¶ng viªn “líp Hoµng V¨n Thô”. NhiÒu ng­êi ­u tó trong phong trµo ViÖt minh ®· ®­îc kÕt n¹p vµo §¶ng. 5.ChuÈn bÞ triÖu tËp Quèc d©n ®¹i héi, chê ®ãn thêi c¬. C«ng cuéc chuÈn bÞ lùc l­îng ®ang diÔn ra rÊt tÝch cùc. T×nh h×nh thêi cuéc thÕ giíi lóc nµy còng rÊt khÈn tr­¬ng. Gi÷a lóc ®ã, th¸ng 10 n¨m 1944 Hå ChÝ Minh göi th­ cho ®ång bµo toµn quèc, th«ng b¸o chñ tr­¬ng cña §¶ng vÒ viÖc triÖu tËp ®¹i héi ®¹i biÓu quèc d©n vµ nhÊn m¹nh: “phe x©m l­îc gÇn ®Õn ngµy bÞ tiªu diÖt. C¸c ®ång minh quèc tÕ s¾p tranh ®­îc sù th¾ng lîi cuèi cïng. C¬ héi cho d©n téc ta gi¶i phãng chØ ë trong mét n¨m hoÆc mét n¨m r­ìi n÷a. Thêi gian rÊt gÊp ta ph¶i lµm nhanh”. Ch­¬ng III : C¸ch m¹ng th¸ng t¸m næ ra vµ th¾ng lîi 1.hoµn c¶nh dÉn tíi cuéc tæng khëi nghÜa Cuèi n¨m 1944, ®Çu n¨m 1945, chiÕn tranh thÕ giíi thø hai b­íc vµo giai ®o¹n kÕt thóc. Qu©n ®éi Liªn X« më cuéc tÊn c«ng vÒ phÝa BÐclin, lÇn l­ît gi¶i phãng c¸c n­íc Trung, §«ng ©u. Qu©n Anh-MÜ ®æ bé lªn ®Êt Ph¸p, më mÆt trËn míi ®¸nh ph¸t xÝt §øc. Th¸ng 8-1944, Ph¸p ®­îc gi¶i phãng. T­íng §êG«n lªn cÇm quyÒn. ë mÆt trËn Ch©u ¸-Th¸i B×nh D­¬ng, ph¸t xÝt NhËt bÞ thua ë nhiÒu n¬i. ë §«ng D­¬ng, bän thùc d©n Ph¸p r¸o riÕt ho¹t ®éng, chuÈn bÞ chiÕm l¹i §«ng D­¬ng khi qu©n §ång minh tiÕn vµo ®¸nh NhËt. BiÕt ®­îc ý ®å cña Ph¸p, 20 giê ngµy 9-3-1945, NhËt ®­a tèi hËu th­ ®ßi Ph¸p trao tÊt c¶ quyÒn hµnh cho chóng. Sau ®ã, qu©n NhËt næ sóng tiÕn c«ng trªn toµn câi §«ng D­¬ng. Qu©n Ph¸p chèng cù yÕu ít, sau vµi giê chèng tr¶ ®· nhanh chãng ®Çu hµng. Bän ph¸t xÝt NhËt gië trß bÞp bîm, tuyªn bè “trao tr¶ ®éc lËp” cho ViÖt Nam. Chóng dùng lªn chÝnh phñ bï nh×n TrÇn Träng Kim; lËp thªm nhiÒu tæ chøc tay sai ph¶n ®éng: §¹i ViÖt quèc x·, Phông sù quèc gia, §¹i ViÖt quèc gia liªn minh ...Thùc chÊt, NhËt thay thÕ Ph¸p n¾m mäi quyÒn hµnh ë §«ng D­¬ng. VÒ kinh tÕ, NhËt chiÕm ®o¹t c¸c c¬ së kinh tÕ cña Ph¸p, vµ tµi s¶n cña nh©n d©n ta, v¬ vÐt nguyªn liÖu, hµng ho¸, l­¬ng thùc. ViÖc thu thãc t¹, b«ng, ®ay...®­îc ®Èy m¹nh b»ng biªn ph¸p c­ìng bøc vµ dïng vò lùc ®µn ¸p. 2.Cao trµo kh¸ng NhËt cøu n­íc. Ngay trong ®ªm NhËt ®¶o chinh Ph¸p, Héi nghÞ më réng cña ban th­êng vô TW §¶ng ®· häp ë §×nh B¶ng (Tõ S¬n, B¾c Ninh) vµ ngµy 12-3-1945 ra b¶n chØ thÞ “NhËt, Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ®éng cña chóng ta”. B¶n chØ thÞ nªu râ: Sù biÕn ngµy 9-3-1945 ®· t¹o ra mét c¬ héi tèt cho c¸c ®iÒu kiÖn khëi nghÜa nhanh chãng chÝn muåi, ®ã lµ chÝnh trÞ khñng ho¶ng do cuéc ®¶o chÝnh g©y ra, n¹n ®ãi ghª gím vµ chiÕn tranh ®· ®Õn giai ®o¹n quyÕt liÖt. KÎ thï chÝnh cô thÓ tr­íc m¾t vµ duy nhÊt cña nh©n d©n §«ng D­¬ng lµ phat xÝt NhËt, cho nªn cÇn ph¶i thay khÈu hiÖu ®¸nh ®uæi ph¸t xÝt NhËt-Ph¸p b»ng khÈu hiÖu ®¸nh ®uæi ph¸t xÝt NhËt vµ nªu lªn khÈu hiÖu “Thµnh lËp chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng cña nh©n d©n §«ng D­¬ng” ®Ó chèng l¹i chÝnh phñ bï nh×n ViÖt gian cña NhËt. Ph¶i ph¸t ®éng cao trµo kh¸ng NhËt, cøu n­íc m¹nh mÏ lµm tiÒn ®Ò cho cuéc tæng khëi nghÜa. Mäi h×nh thøc tuyªn truyÒn cæ ®éng, tæ chøc vµ ®Êu tranh ph¶i thay ®æi cho thÝch hîp víi thêi h× tiÒn khëi nghÜa, nhanh chãng ®­a quÇn chóng vµo trËn tuyÕn ®Êu tranh, tËp d­ît quÇn chóng tiÕn lªn khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn. §Èy m¹nh tuyªn truyÒn xung phong cã vò trang, ®¸nh vµo c¸c kho thãc cña NhËt ®Î gi¶ quyÕt n¹n ®ãi, ®Èy m¹nh x©y dùng c¸c ®éi tù vÖ cøu quèc, bé ®éi du kÝch, thµnh lËp c¨n cø ®Þa c¸ch m¹ng, ph¸t ®éng chiÕn tranh du kÝch ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn. Ph¸t ®éng chiÕn tranh du kÝch, gi¶i phãng tõng vïng, më réng c¨n cø ®Þa lµ ph­¬ng ph¸p duy nhÊt cña d©n téc ®Ó ®ãng vai trß chñ ®éng trong viÖc ®¸nh ®uæi qu©n NhËt ra khái n­íc ta vµ s½n sµng chuyÓn sang h×nh thøc khëi nhÜa khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn. Ban th­êng vô TW dù kiÕn ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ thùc hiÖn tæng khëi nghÜa lµ: khi qu©n §ång minh kÐo vµo §«ng D­¬ng ®¸nh NhËt ®· b¸m ch¾c, tiÕn s©u trªn ®Êt n­íc ta vµ qu©n NhËt ®· kÐo ra mÆt trËn ng¨n c¶n qu©n §ång minh ®Ó phÝa sau s¬ hë. Còng cã thÓ lµ c¸ch m¹ng NhËt bïng næ vµ chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng cña nh©n d©n NhËt ®­îc thµnh lËp, hoÆc NhËt bÞ mÊt n­íc nh­ Ph¸p n¨m 1940 vµ qu©n ®éi viÔn chinh NhËt mÊt tinh thÇn. Ban th­êng vô TW nh¾c nhë lµ dï sao, ta còng kh«ng ®­îc û l¹i vµ tù bã tay m×nh trong khi t×nh thÕ chuyÓn biÕn thËn lîi, mµ ph¶i nªu cao tinh thÇn tÝch cùc chñ ®éng, dùa vµo søc m×nh lµ chÝnh. Tõ gi÷a th¸ng 3-1945 trë ®i, cao trµo kh¸ng NhËt cøu n­íc diÔn ra m¹nh mÏ, phong phó vÒ néi dung vµ h×nh thøc, kÕt hîp chÆt chÏ, linh ho¹t ®Êu tranh chÝnh trÞ cña quÇn chóng víi ®Êu tranh vò trang, tiÕn hµnh chiÕn tranh du kÝch côc bé, khëi nghÜa tõng phÇn, giµnh chÝnh quyÒn bé phËn, thµnh lËp c¨n cø ®Þa vµ khu gi¶i phãng, nhanh chãng ph¸t triÓn lùc l­îng vÒ mäi mÆt, gÊp rót chuÈn bÞ ®Ó chíp thëi c¬ tiÕn lªn tæng khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn trong c¶ n­íc. Phong trµo ®Êu tranh vò trang, khëi nghÜa tõng phÇn ®· diÔn ra nhiÒu ë vïng miÒn th­îng du vµ trung du. C¸c lùc l­îng vò trang gåm ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n, Cøu quèc qu©n vµ c¸c ®éi vò trang cøu quèc ë ®Þa ph­¬ng ®· phèi hîp víi quÇn chóng gi¶i phãng ®­äc hµng lo¹t x·, ch©u, huyÖn thuéc c¸c tØnh Cao B»ng, B¾c C¹n, L¹ng S¬n, Th¸i Nguyªn, Tuyªn Quang. Cuéc khëi nghÜa ®· diÔn ra ë mét sè vïng thuéc B¾c Giang, Qu¶ng Ng·i, c¸c chiÕn sÜ c¸ch m¹ng bÞ giam trong c¸c nhµ tï S¬n La, NghÜa §«, Ho¶ Lß, Bu«n Mª ThuËt...n¾m thêi c¬ tæ ch­c v­ît ngôc... Tæng bé ViÖt minh ra chØ thÞ tæ chøc Uû ban d©n téc gi¶i phãng ViÖt Nam. ViÖt Nam gi¶i phãng qu©n ra ®êi trªn c¬ së thèng nhÊt c¸c lùc l­îng vò trang s½n cã. Th¸ng 6-1945, khu gi¶i phãng chÝnh thøc ®­îc thµnh lËp. Khu gi¶i phãng lµ c¨n cø ®Þa chÝnh cña c¶ n­íc vµ lµ h×nh ¶nh thu nhá cña n­íc ViÖt Nam míi. ChÝnh quyÒn c¸ch m¹ng ë c¸c ®Þa ph­¬ng lÇn l­ît ra ®êi. NhiÒu chiÕn khu míi ®· ®­îc x©y dùng...C¨n cø ®Þa lµ bµn ®¹p ®Ó ph¸t triÓn lùc l­îng c¸ch m¹ng, lµ hËu ph­¬ng cña lùc l­îng vò trang gi¶i phãng, lµ ngän cê hiÖu triÖu, cæ vò phong trµo c¸ch m¹ng c¶ n­íc. Ph¸t ®éng vµ l·nh ®¹o chiÕn tranh du kÝch côc bé, khëi nghÜa tõng phÇn vµ giµnh chÝnh quyÒn bé phËn ë n«ng th«n, më réng c¨n cø ®Þa c¸ch m¹ng, thµnh lËp chÝnh quyÒn ë ®Þa ph­¬ng , lËp Uû ban d©n téc gi¶i phãng ViÖt Nam (tøc lµ chÝnh phñ l©m thêi ViÖt Nam) lµ mét nÐt ®iÓn h×nh vµ s¸ng t¹o cña §¶ng trong l·nh ®¹o vµ tæ chøc lùc l­îng tiÕn lªn tæng khëi nghÜa vò trang ë mét n­íc lµ thuéc ®Þa trong thêi k× tiÒn khëi nghÜa. 3.§¶ng ph¸t ®éng cuéc tæng khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn. §Õn gi÷a th¸ng 8-1945, c¸ch m¹ng ®· cã mét ­u thÕ lùc l­îng réng r·i ë c¶ n«ng th«n vµ ®« thÞ, bao gåm c¸c lùc l­îng chÝnh trÞ vµ lùc l­îng vò trang, kh¾p n¬i, quÇn chóng n« nøc tù vò trangvµ hõng hùc khÝ thÕ tiÕn lªn tæng khëi nghÜa. Sau khi ph¸t xÝt §øc bÞ thÊt b¹i hoµn toµn (th¸ng 5-1945), c¸c n­íc ®ång minh MÜ, Anh, Liªn X« tËp trung lùc l­îng ®¸nh NhËt trªn mÆt trËn Ch©u ¸-Th¸i B×nh D­¬ng. Ngµy 14-8-1945, NhËt hoµng tuyªn bè ®Çu hµng ®ång minh kh«ng ®iÒu kiÖn. Bän ph¸t xÝt NhËt ë ®«ng D­¬ng hoang mang, rÖu r·. ChÝnh quyÒn bï nh×n tay sai mÊt tinh thÇn. QuÇn chóng c¸ch m¹ng ®· s½n sµng næi dËy giµnh chÝnh quyÒn. T×nh thÕ c¸ch m¹ng trùc tiÕp ®· xu¸t hiÖn. §¶ng céng s¶n ®· chuÈn bÞ vµ quyÕt t©m phÊt ®éng tæ chøc toµn d©n tiÕn hµnh tæng khëi nghÜa giµnh lÊy chÝnh quyÒn tõ tay NhËt vµ ®øng ë ®Þa vÞ ng­êi chñ ®Êt n­íc ®Ó tiÕp qu©n ®ång minh vµo gi¶i gi¸p qu©n NhËt. Chñ tr­¬ng, ph­¬ng ch©m l·nh ®¹o tæng khëi nghÜa ®­îc thÓ hiÖn râ trong NghÞ quyÕt cña Héi nghÞ toµn quèc cña §¶ng céng s¶n §«ng D­¬ng häp ë T©n Trµo ngµy 13-15/8/1945. NghÞ quyÕt kh¼ng ®Þng c¬ héi tèt cho ta giµnh ®éc lËp d©n téc ®· tíi. T×nh thÕ v« cïng khÈn cÊp ®ßi hái ph¶i:TËp trung lùc l­îng vµo nh÷ng viÖc chÝnh; thèng nhÊt mäi ph­¬ng diÖn qu©n sù, chÝnh trÞ, hµnh ®éng vµ chØ huy, kÞp thêi hµnh ®éng kh«ng bá lì c¬ héi. KhÈu hiÖu ®Êu tranh lín lµ: ph¶n ®èi x©m l­îc! Hoµn toµn ®éc lËp! ChÝnh quyÒn nh©n d©n! ph­¬ng ch©m hµnh ®éng lµ ph¶i ®¸nh chiÕm ngay nh÷ng n¬i ch¾c th¾ng kh«ng kÓ thµnh phè hay n«ng th«n, qu©n sù vµ chÝnh trÞ ph¶i phèi hîp, lµm tan r· tinh thÇn qu©n ®Þch vµ dô chóng hµng tr­íc khi ®¸nh. Ph¶i chép lÊy nh÷ng c¨n cø chÝnh (c¶ c¸c ®« thÞ) tr­íc khi qu©n §ång minh vµo, thµnh lËp ngay c¸c uû ban nh©n d©n ë nh÷ng n¬i giµnh ®­îc chÝnh quyÒn. Héi nghÞ toµn quèc cña §¶ng cßn ®Ò ra nh÷ng chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch ®èi néi, ®èi ngo¹i cÇn ®­îc thi hµnh sau khi ta ®· giµnh ®­îc chÝnh quuyÒn... Ngµy 16 vµ 17-8-1945, §¹i héi ®¹i biÓu quèc d©n häp ë T©n Trµo, tham gia §¹i héi cã h¬n 60 ®ai biÓu B¾c, Trung, Nam, ®¹i biÓu ViÖt kiÒu, ®¹i biÓu c¸c ®¶ng ph¸i, c¸c ®oµn thÓ quÇn chóng, c¸c d©n téc, c¸c t«n gi¸o. §ai héi ®· nhÊt trÝ víi chñ tr­¬ng ph¸t ®éng Tæng khëi nghÜa cu¶ §¶ng, th«ng qua 10 chÝnh s¸ch lín, trong ®ã ®iÓm ®Çu tiªn lµ ph¶i giµnh lÊy chÝnh quyÒn, x©y dùng mét n­íc ViÖt Nam d©n chñ c«ng hoµ trªn nÒn t¶ng hoµn toµn ®éc lËp, lËp Uû ban d©n téc gi¶i phãng ViÖt Nam do Hå ChÝ Minh lµm chñ tÞch. Quèc d©n ®¹i héi T©n Trµo lµ mét tiÕn bé lín trong lÞch sö ®Êu tranh gi¶i phãng cña d©n téc ta tõ ngãt mét thÕ kØ nay mang tÇm vãc lÞch sö cña mét Quèc héi n­íc ViÖt Nam míi, mét c¬ quan quyÒn lùc l©m thêi tèi cao cña d©n, do d©n vµ v× d©n. §¹i héi biÓu thÞ lßng tin t­ëng tuyÖt ®èi vµo sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ chñ tÞch Hå ChÝ Minh, quyÕt t©m thùc hiÖn chñ tr­¬ng tæng khëi nghÜa cña §¶ng. Thêi c¬ ngµn n¨m cã mét cho ta giµnh lÊy chÝnh quyÒn ®· ®Õn. Sù l·nh ®¹o cña §¶ng rÊt kiªn quyÕt, kÞp thêi, kh«ng do dù, lõng chõng ®Ó bá mÊt thêi c¬. Tr­íc thêi ®iÓm lÞch sö ®ã Hå ChÝ Minh ®· kªu gäi ®ång bµo c¶ n­íc: ”Giê quyÕt ®Þnh cho vËn mÖnh d©n téc ®· ®Õn. Toµn quèc ®ång bµo h·y ®øng dËy ®em søc ta mµ tù gi¶i phãng cho ta...chóng ta kh«ng thÓ chËm trÔ. TiÕn lªn! TiÕn lªn!”. LËp chiªn khu trong c¶ n­íc ,x©y dùng c¨n cø ®Þa ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn . thèng nhÊt ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n, cøu quèc qu©n vµ c¸c lùc l­îng c¸ch m¹ng kh¸c thµnh ViÖt Nam gi¶i phãng qu©n .Gi¶i quyÕt vÊn