PHẦN 1: TỔNG QUAN VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
1 Sự ra đời của chính phủ điện tử.
2 Các nhân tố thúc đẩy sự ra đời của chính phủ điện tử.
3 Khái niệm về chính phủ điện tử.
4 Mục tiêu của chính phủ điện tử.
PHẦN 2 : NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
I CÁC NHÓM VẤN ĐỀ VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
1 Các dịch vụ chính phủ trực tuyến.
2 Vấn đề tác nghiệp chính phủ trực tuyến.
3 Dân chủ số
4 Chính phủ điện tử có thể hỗ trợ cho quá trình dân chủ số.
II CÁC YẾU TỐ ĐỂ TRIỂN KHAI THÀNH CÔNG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ.
1 Cải cách hành chính.
2 Vai trò của lãnh đạo.
3 Chiến lược đầu tư.
4 Cộng tác.
5 Sự tham gia của người dân.
III CÁC DẠNG GIAO DỊCH CỦA CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ
1 Chính phủ với công dân (G2C)
2 Chính phủ với doanh nghiệp (G2B)
3 Chính phủ với người lao động (G2E)
4 Chính phủ với chính phủ (G2G)
IV TRIỂN KHAI CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ.
1 Ba giai đoạn phát triển của chính phủ điện tử
Giai đoạn 1: Cung cấp thông tin
Giai đoạn 2: Tương tác.
Giai đoạn 3: Giao dịch xây dựng dịch vụ chính phủ trực tuyến.
2 Những thách thức của chính phủ điện tử.
a, Làm thế nào để ngày càng có nhiều người sử dụng dịch vụ của chính phủ điện tử.
b, Vấn đề bảo mật thông tin.
c, Làm thế nào để xây dựng một cơ sở hạn tầng cho CPĐT phù hợp.
PHẦN 3 THỰC TRẠNG VÀ PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM.
I ĐÁNH GIÁ CÁC TIỀN ĐỀ CHO VIỆC XÂY DỰNG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM.
1 Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và viễn thông.
2 Nguồn nhân lực cho việc triển khai chính phủ điện tử.
3 Nhận thức của người dân và khả năng tiếp cận dịch vụ điện tử của chính phủ.
4Cơ sở pháp lý.
II ĐÁNH GIÁ VIỆC TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM.
1 Thực trạng quá trình triển khai chính phủ điện tử ở Việt nam.
III ĐỊNH HƯỚNG MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM.
1 Một số định hướng nhằm phát triển chính phủ điện tử.
a Nâng cao nhận thức về chính phủ điện tử.
b Nâng cao trình độ của công chính phủ.
c Triển khai ngay từng bước sử dụng internet.
d Về việc cung cấp dịch vụ chính phủ trực tuyến.
2 Kết luận.
28 trang |
Chia sẻ: netpro | Lượt xem: 19584 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Chính phủ điện tử - Thực trạng và phương hướng phát triển tại Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ế cạnh tranh của nước đó trên phạm vi toàn cầu.Một khi đã được xác định các mục tiêu trên có thể được kết hợp trong chiến lược chính phủ điện tử của đất nước cùng với các bộ ngành, bộ máy công quyền và các dịch vụ công sẽ được kết hợp theo hướng thúc đẩy phát triển các ngành này.ví dụ việc mua sắm điện tử có thể mở ra các thị trường mới cho các doanh nghiệp địa phương qua việc công khai các thủ tục mua sắm của chính phủ,làm cho các thủ tục này trở nên cạnh tranh hơn và công bằng hơn.
b, Khách hàng trực tuyến không phải xếp hàng.Điều này liên quan đến việc cung cấp một cách hiệu quả các hàng hóa và dịch vụ công cộng cho người dân thông qua việc phản hồi nhanh chóng của chính phủ với sự tham gia tối thiểu cả các nhân viên chính phủ.
c, Tăng cường sự điều hành có hiệu quả của chính phủ và sự tham gia rộng rãi của người dân.
Nâng cao tính minh bạch và tin cậy của chính phủ thông qua việc đẩy nhanh ứng dụng ICT trong quản lý và điều hành cũng như mở ra các cơ hội mới cho người dân được chủ động trong quá trình tham gia vào việc hoạch định chính sách của chính phủ. Như một công cụ chủ chốt trong việc xây dựng truyền thống điều hành minh bạch và hiệu quả, chính phủ điện tử có thể đi tiên phong trong cuộc đấu tranh chống lại nạn tham nhũng .Tuy nhiên, chính phủ điện tử, bản thân nó không thể đặt dấu chấm hết cho nạn tham nhũng,chính phủ điện tử phải thực hiện cùng với các cơ chế khác để trở nên có hiệu lực một cách đầy đủ. Đồng thời chính phủ điện tử cũng hỗ trợ việc cung cấp thông tin một cách đầy đủ và nhanh chón. Việc phổ biến rộng rãi thông tin hỗ trợ việc trao quyền cho người dân cũng như quá trình đưa ra quyết định của chính phủ.Tính minh bạch của thông tin sẽ không chỉ thể hiện sự dân chủ mà còn gây dựng dần sự tin cậy giữa những nhà lãnh đạo chính phủ và tính hiệu quả bắt buộc trong việc điều hành chính phủ.
d, Nâng cao năng suất và tính hiệu quả của các cơ quan chính phủ.
Việc tái lập lại các quy trình và thủ tục để giam bớt nạn quan liêu, hỗ trợ việc cung cấp dịch vụ,nâng cao năng suất về mặt hành chính và tăng cường tiết kiệm là những lợi ích mà chính phủ điện tử đem lại.
-Nâng cao năng suất lao động của các nhân viên chính phủ,giảm chi phí hành chính qua việc cắt giảm văn phòng và việc quản lý giấy tờ,nâng cao năng lực quản lý kế hoạch của chính phủ (sử dụng công cụ tốt hơn và cải tiến việc truy cập tới các thông tin quan trọng như lập kế hoạch phát triển thành phố thông qua việc sử dụng GIS) và nâng cao doanh thu khi doanh nghiệp và người dân xin cấp phép nhiều hơn do một thực tế là thủ tục đã trở nên dễ dàng hơn và tình trạng tham nhũng cũng giảm bớt.
-Thự hiện tiết kiệm chi phí trong thời gian trung và dài hạn . Tuy nhiên, trong thời gian ngắn hạn,các chi phí về nhân viên và các chi phí khác có khuynh hướng tăng vì chính phủ phải tạo ra nhiều nền tảng cung cấp hàng hóa và dịch vụ (bao gồm theo cả cách truyền thống và theo cách CPĐT) trong suốt quá trình chuyển dịch ban đầu.
-Đơn giản các hoạt động của chính phủ. Phần lớn các thủ tục của chính phủ đã được thực hiện trong nhiều năm qua và thường bao gồm nhiều bước, nhiều nhiệm vụ và nhiều hoạt động.Việc đơn giản hóa các thủ tục của chính phủ thông qua ứng dụng ITC sẽ xóa bỏ các khâu thủ tục rườm rà giúp giảm bớt nạn quan liêu.
e, Nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng vùng sâu vùng xa.
ICT giúp cho chính phủ có thể vươn tới các nhóm cộng đồng thiểu số và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân tại đó.Điều này cũng đồng nghĩa với việc trao thêm quyền cho người dân bằng cách họ tham gia vào các hoạt động chính trị cũng như cung cấp tối đa các dịch vụ hàng hóa, các dụng cụ thiết yếu.
Phần 2 Những nội dung chính về chính phủ điện tử.
I CÁC NHÓM VẤN ĐỀ VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ.
1Các dịch vụ chính phủ trực tuyến.
Trước đây các cơ quan của chính phủ cung cấp dịch vụ cho dân chúng tại trụ sở của mình, thì nay, nhờ vào công nghệ thông tin và viễn thông các trung tâm dịch vụ trực tuyến được thiết lập hoặc ngay trong trụ sở cơ quan của chính phủ hoặc gần với dân.Qua các cổng thông tin cho công dân người dân nhận thức được thông tin, có thể hỏi đáp pháp luật.Được phục vụ giải quyết các việc trong cuộc sống hàng ngày như: công chứng, đăng ký lập doanh nghiệp, đăng ký nhân khẩu sang tên trước bạ…mà không phải tới trực tiếp cơ quan của chính phủ như trước đây.
2 Vấn đề tác nghiệp chính phủ truyền thống.
Là việc số hóa hay điện tử hóa bản thân các hoạt động trong chính phủ,
giữa các cơ quan chính phủ các cấp từ trưng ương tới địa phương.
Việc quản lý lưu trữ công văn, tài liệu trên nền công nghệ web, các biểu báo thống kê điện tử, và việc sử dụng mạng máy tính, intetnet để nâng cao hiệu quả các tác nghiệp của bản thân bộ máy chính phủ.
Chính phủ điện tử tác động lên các mối quan hệ :
- Giữa chính phủ với công dân.
-Giữa chính phủ với giới doanh nghiệp.
- Bản thân các cơ quan chính phủ với nhau.
*Lợi ích mục tiêu của chính phủ điện tử:
-Tăng cường năng lực điều hành nhà nước của chính phủ.
-Mang lại thuận lợi cho dân chúng.
-Tăng cường sự minh bạch ,giảm tham nhũng.
-Làm tăng thu nhập quốc dân.
* Các tiêu chí khi nói tới chính phủ điện tử.
-Định hướng công dân và dễ dùng: Các dịch vụ trực tuyến 24/24 giờ , 7 ngày trong tuần, dễ hiểu, dễ dùng truy cập thông tin nhanh…
-Có tinh thần trách nhiệm và định hướng kết quả.Người dân không chỉ muốn vào mạng nhanh mà còn muốn có kết quả nhanh, trọn vẹn, chính xác, một cửa.
- Nhiều khả năng truy cập: có thể truy cập cào các mạng dịch vụ Chính phủ bằng nhiều cách ở nhà, ở công sở, ở trường học , ở nơi công cộng.
-Tính cộng tác: Chính phủ điện tử phải được thiết kế, xây dựng và triển khai trên cơ sở hợp tác, phối hợp giữa chính phủ và cá nhân công dân.
Tính đổi mới: Chính phủ điện tử không chỉ thuần túy là ứng dụng của công nghệ thông tin là website và việc chuyển giao các dịch vụ đó mà còn tính đến việc cỉa tiến quy trình công tác và tổ chức bộ máy.
Chi phí hợp lý: Giảm chi phí cho bộ máy chính phủ.
-An toàn và tôn trọng sự riêng tư.
Các phạm trù liên quan tới điều hành nhà nước điện tử.
+Phương pháp luận, kỹ thuật, công nghệ điều hành nhà nước.
+Điều hành nhà nước trong mối quan hệ với thể chế và cấu trúc kinh tế, xã hội.
+Điều hành nhà nước định hướng chuyển đổi sang số hóa việc xây dựng một xã hội tri thức.
+Vai trò của chính phủ trong việc nâng cao quyền hạn vai trò của các cá thể cộng đồng và các tổ chức xã hội như chúng ta hay nói :nâng cao quyền làm chủ của nhân dân.
Lợi ích điều hành nhà nước điện tử tạo ra.
Một phong cách lãnh đạo mới.
Cách bàn luận và quyết định chiến lược mới
Một phương thức mới:
+Trong giao dịch
+ Trong cung cấp dịch vụ với công dân.
+ Trong đào tạo nguồn lực.
+Trong việc lắng nghe nhân dân.
+ Trong việc tổ chức và cung cấp thông tin
Theo các nhà nghiên cứu: Điều hành nhà nước điện tử bao gồm các phạm trù:
+Nền dân chủ điện tử
+ Chính phủ điện tử.
+Giao dịch điện tử gồm cả vấn đề thương mại điện tử.
>Giải quyết các vấn đề trên, điều hành nhà nước điện tử được coi là một cơ hội để chính phủ tự cải tiến đổi mới mình, gắn kết chặt chẽ hơn với nhân dân, với quyền lợi của các nhóm dân cư, có thực tế hơn và sự phát triển của quốc gia.
Điều hành nhà nước điện tử tạo ra một phong cách lãnh đạo mới,cách bàn luận và quyết định chiến lược mới, một phương thức mới trong giao dịch, trong cung cấp dịch vụ với công dân, trong đào tạo nguồn lực, trong việc lắng nghe nhân dân và trong việc tổ chức và cung cấp thông tin.
3 Dân chủ số.
Dân chủ số là thuật ngữ được sử dụng khi áp dụng ICT để tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình dân chủ.Đây là quá trình thực hiện vi tính hóa các bài diễn thuyết chính trị, các quá trình hoạch định chính sách và chính trị với quan điểm cuối cùng là tăng cường, nâng cao và củng cố thêm sự tham gia của người dân trong quá trình hoạch định chính sách và đưa ra các quyết định của chính phủ thông qua một loạt các hoạt động như- các chiến dịch vân động bầu cử, bỏ phiếu, tham vấn và tham gia vào quá trình lập chính sách và trao đổi truyền thông giữa các đại biểu được bầu và người dân.
Trong khi nhiều cơ hội được mở ra để người dân có thể chủ động tham gia nhiều hơn nữa vào quá trình hoạch định chính sách và đưa ra các quyết định của chính phủ, phần lớn các quyết định của chính phủ vẫn không được công bố rộng rãi với công chúng. Việc tích hợp ICT trong các thủ tục/ quy trình của chính phủ hỗ trợ hơn nữa sự cởi mở, tính minh bạch và độ tin cậy của chính phủ. Vì vậy càng có nhiều thông tin cung cấp cho người dân ngày càng có thể tham gia nhiều hơn vào quá trình hoạch định chính sách tổng thể. Đây được xem như sự tin cậy cần thiết đối với các quan chức chính phủ.
4 Chính phủ điện tử có thể hỗ trợ cho quá trình dân chủ số.
*Nâng cao truy nhập tới các dịch vụ và thông tin công cộng.Chính phủ có trách nhiệm trong việc đảm bảo cho mọi người dân, cộng đồng, doanh nghiệp và xã hội đều được cung cấp thông tin đầy đủ để họ có thể đưa ra những quyết định chính xác và kịp thời trong cuộc sống của mình.
Thông qua ICT, theo định nghĩa mở bao gồm cả ti vi, đài và điện thoại-công chúng có thể dễ dàng truy nhập đến các thông tin và dịch vụ công.Qua việc cung cấp cho dân chúng các thông tin chi tiết về các hoạt động của chính phủ cũng như địa điểm để người dân có thể tích cực tham gia vào các hoạt động này,CPĐT buộc các quan chức phải trở nên minh bạch hơn và tin cậy hơn trong các hoạt động cũng như quyết định của mình và cải tiến không chỉ việc cung cấp các dịch vụ mà còn chất lượng của các dịch vụ đó.
*Tăng cường sự tham gia chính trị. ICT làm cho người dân trên toàn thế giới có thể tham gia vào tiến trình chính trị, có quyền phát biểu ý kiến của mình, tham gia vào quá trình phát triển chính trị, và cuối cùng là gây ảnh hưởng đến quá trình đưa ra các quyết định.ICT đã mở ra rất nhiều kênh tham gia mà thường không được công bố với cộng đồng dân cư. Nhiều ví dụ trên khắp thế giới đã cho thấy tiềm năng của ICT trong việc thay đổi xã hội qua việc tham gia của nhiều người khác nhau từ các thành phần văn hóa xã hội khác nhau, các tầng lớp xã hội và tôn giáo khác nhau.
*Trao quyền cho phụ nữ. Chính phủ phải đặc biệt quan tâm tạo điều kiện cho phụ nữ không chỉ truy cập ICT mà còn giáo dục và đào tạo về ICT, ICT đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao tiếng nói của người phụ nữ tại các nước đang phát triển, những người theo truyền thống thường bị cô lập, thường ít xuất hiện và câm lặng. ICT tạo ra nhiều cơ hội mới cho người phụ nữ cải thiện cuộc sống của mình về mặt kinh tế, chính trị và xã hội. CPĐT có thể cung cấp các dịch vụ marketing và khuyến mãi cho các công việc kinh doanh của phụ nữ như làm hàng thủ công, dệt may, mỹ nghệ truyền thống. Những người phụ nữ làm nghề nông có thể tăng năng suất và lơi nhuận của mình thông qua việc truy cập thông tin về các kỹ thuật công nghiệp cải tiến.Ngoài ra các chính sách nhằm cung cấp tín dụng cho phụ nữ cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc xóa đói giảm nghèo.CPĐT cũng có thể được sử dụng để tăng cường tham gia của phụ nữ trong tiến trình chính trị, giúp người phụ nữ thực thi các quyền cơ bản của mình,nâng cao chất lượng hoạt động của các cán bộ nữ được dân bầu, tăng cường sự ủng hộ đối với các vấn đề nữ giới và phổ biến kiến thức.Cung cấp các kênh để phụ nữ có thể tham gia vào quá trình hoạch định chính sách với việc chú trọng với các mối quan tâm của phụ nữ là một trong những phần quan trọng của chính phủ điện tử.
Cuối cùng, phụ nữ tại các nước phát triển mong muốn vượt lên đói nghèo, thoát khỏi cảnh bị tước bỏ quyền công dân và bị cô lập. Trong khi ICT không phải là thuốc chữa bách bệnh, nhiều dự án chính CPĐT khác nhau như các cổng điện tử cề sức khỏe và nông nghiệp tạo cho phụ nữ cơ hội cải thiện cuộc sống của mình.
II CÁC YẾU TỐ ĐỂ TRIỂN KHAI THÀNH CÔNG CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ.
Chính phủ điện tử nhìn từ một góc độ nào đó sẽ làm thay đổi cung cách giao dịch giữa chính phủ với người dân. Đây là một quá trình không đơn giản và không thể nhanh được
Để triển khai thành công chính phủ điện tử phải thay đổi về cơ bản phương thức làm việc của chính phủ và phụ thuộc vào quan niệm của người dân về việc chính phủ phục vụ họ như thế nào, do vậy không có một chiến lược mẫu nào để triển khai chính phủ điện tử cho mọi quốc gia.
Song 5 yếu tố sau đây là rất quan trọng để triển khai thành công chính phủ điện tử:
1 Cải cách hành chính.
Chính phủ điện tử không có nghĩa là đưa công nghệ thông tin và viễn thông vào để tự động hóa quy trình công tác đã có sẵn nhất là những quy định không có hiệu quả.Các yêu cầu khi cải cách hành chính:
+Định hướng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông
+Tính toán kỹ lưỡng quy trình công tác và vận hành thử theo cách truyền thống trước khi đưa nó thành trực tuyến.
+ Đáp ứng yêu cầu thực tế của từng địa phương, tận dụng ý tưởng của người dùng hệ thống này.
+Định hướng phục vụ người dân
2,Vai trò của người lãnh đạo.
Lãnh đạo vững trắc về mặt chính trị là một yếu tố quan trọng trong thành công của CPĐT vì nó đảm bảo những cam kết lâu dài về các nguồn tài chính, nhân sự và chuyên gia kỹ thuật trong việc thiết kế, phát triển và triển khai các dự án CPĐT. Lãnh đạo vững chắc cũng có nghĩa là duy trì hỗ trợ cho các dự án ở tất cả các cấp của chính phủ bao gồm cả cộng đồng dân cư và đáp ứng các nhu cầu cũng như mong đơi của họ.Nó hoạt động như một chất xúc tác cho sự phối hợp liên chính quyền, sẵn sàng chia sẻ quyền lực và tín dụng, tổ chức và xác định thời gian họp và luôn nhấn mạnh tính khẩn chương, cấp bách trong việc hoàn tất các dự án CPĐT.
Dự án chỉ thành công khi người lãnh đạo cao nhất của tổ chức thực sự muốn và đủ mạnh.
Người lãnh đạo cao nhất kể cả tầm chính phủ trưng ương( tổng thống hay thủ tướng) cần phải ủng hộ và làm cho lãnh đạo các cấp phải ủng hộ chương trình xây dựng chính phủ điện tử.
Phải có một tổ chức và chỉ thị một chuyên viên cao cấp làm đầu mối để triển khai chính phủ điện tử.
3, Chiến lược đầu tư.
Chính phủ phải có lựa chọn các chương trình ưu tiên.
Chính phủ các nước đang phát triển càng cần phải rất cẩn thận khi xét duyệt các dự án để có thể tối ưu việc đầu tư và việc sử dụng các nguồn lực.
Các vấn đề cần lưu ý tới là:
Xác định rõ mục tiêu của dự án.
Rà xoát lại khả năng từ vốn đến nguồn lực.
Xây dựng kế hoạch ngắn hạn, dài hạn và phải luôn lưu tâm tới cân bằng thu chi và thời hạn hoàn thành.
Cử cá nhân hay tổ chức giám sát việc thực hiện kế hoạch và ngân sách.
Phải tính toán sử dụng đa công nghệ vì nhiều nới dùng internet không thích hợp nhưng đài và ti vi thì lại rất thuận lợi.
Nên lấy ý kiến đóng góp của nhân dân địa phương để lựa chọn công nghệ cho thích hợp.
4, Cộng tác.
Cơ quan chính phủ phải cộng tác với nhau và có quan hệ tốt với tư nhân và các tổ chức phi chính phủ để có thể đẩy nhanh quá trình cải cách hành chính và thực thi chính phủ điện tử.Các chuyên gia trong giới tư nhân hiểu biết rất rõ về thương mại điện tử, về công nghệ thông tin và truyền thông và xúc tiến thị trường, ngược lại giới tư nhân cũng có nhiều thuận lợi qua sự hỗ trợ của cơ quan nhà nước nếu hai bên có quan hệ tốt.
Một số cách làm trong lĩnh vực này là:
Ngay từ giai đoạn lập kế hoạch đã xây dựng quy trình tư vấn để có thể nghe ý kiến của người dân của giới doanh nghiệp và các tổ chức phi chính phủ.
Tiếp thu ý kiến của giới tư nhân vào quá trình thiết kế hệ thống.
Động viên các tư nhân tham gia vào cải cách.
Khuyến khích sự phối hợp của các bộ nghành.
Để tăng lòng tin của các cộng đồng địa phương nên huy động lãnh đạo địa phương tham gia dự án và dạy công nghệ thông tin cho họ để họ có thể thuyết phục được thành viên của các cộng đồng.
Tạo ra cơ quan xúc tiến triển khai chính phủ điện tử tại địa phương với sự tham gia của của lãnh đạo địa phương.
5, Sự tham gia của nhân dân.
Sự tham gia của người dân là yếu tố quan trọng để chính phủ điện tử thành công.
Các lĩnh vực người dân có thể tham gia tư vấn như:
Tư vấn thiết kế hệ thống
Thiết kế các ứng dụng cụ thể định hướng phục vụ công dân.
Có ý kiến về các vấn đề liên quan tới pháp luật quy định trong quy trình cải cách luật
Cảnh báo các vấn đề liên quan tới văn hóa và truyền thống mỗi địa phương.
Kiến nghị các hình thức tham gia phù hợp.
III CÁC DẠNG GIAO DỊCH CỦA CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ.
Các dịch vụ chính phủ điện tử tập chung vào 4 đối tượng khách hàng chính: người dân, cộng đồng doanh nghiệp, các công chức chính phủ và các cơ quan chính phủ. Mục đích của chính phủ điện tử là làm cho mối tác động qua lại giữa người dân, doanh nghiệp, nhân viên chính phủ và các cơ quan chính phủ với chính phủ trở nên thuận tiện, thân thiện, minh bạch, đỡ tốn kém,và hiệu quả hơn. Trong một hệ thống chính phủ điện tử, từng cá nhân có khả năng đưa ra yêu cầu với một dịch vụ cụ thể của chính phủ và nhận được dịch vụ đó thông qua internet. Hoặc một số cơ chế được vi tính hóa. Trong một số trường hợp, các dịch vụ của chính phủ được cung cấp thông qua một văn phòng chính phủ thay vì nhiều văn phòng chính phủ . Tron một số trường hợp khác, các giao dịch của chính phủ được hoàn tất mà không phải liên lạc trực tiếp với cac nhân viên của chính phủ.
Có bốn dạng dịch vụ chính phủ bao gồm: chính phủ với công dân (G2C), chính phủ với doanh nghiệp (G2B) , chính phủ với người lao động (G2E) và chính phủ với chính phủ (G2G).
1 Chính phủ với công dân (G2C government to citien)
G2C bao gồm phổ biến thông tin tới công chúng, các dịch vụ công dân cơ bản như gia hạn giấy phép , cấp giấy khai sinh/ khai tử/ đăng ký kết hôn và kê khai các biểu mẫu nộp thuế cũng như hỗ trợ người dân đối với các dịch vụ cơ bản như giáo dục, chăm sóc y tế, thông tin bệnh viện, thư viện và rất nhiều dịch vụ khác.
2 Chính phủ với doanh nghiệp (G2B government to bussiness)
Các giao dịch G2B bao gồm nhiều dịch vụ khác nhau được trao đổi giữa chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp bao gồm cả việc phổ biến các chính sách, biên bản ghi nhớ, các quy định và thể chế. Các dịch vụ được cung cấp bao gồm truy xuất các thông tin về kinh doanh, tải các mẫu đơn, gia hạn giấy phép,đăng ký kinh doanh, xin cấp phép và nộp thuế.Các dịch vụ được cung cấp thông qua các giao dịch G2B cũng hỗ trợ việc phát triển kinh doanh, đặc biệt là phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ.Việc đơn giản hóa các thủ tục xin cấp phép. Hỗ trợ quá trình phê duyệt đối với các yêu cầu của các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ thúc đẩy kinh doanh phát triển.ở mức cao hơn các dịch vụ G2B bao gồm việc mua sắm điện tử và trao đổi trực tuyến giữa chính phủ với các nhà cung cấp để mua sắm hàng hóa và dịch vụ cho chính phủ. Một ví dụ điển hình là website mua sắm điện tử sẽ cho phép người sử dụng đã đăng ký và được chấp nhận có thể tìm kiếm các người mua và người bán hàng hóa dịch vụ.Tùy theo từng phương pháp người mua hoặc người bán có thể xác định giá cả hoặc mở thầu.Việc mua sắm điện tử làm cho quá trình đấu thầu trở nên minh bạch và cho phép các doanh nghiệp nhỏ có thể tham gia đấu thầu đối với các dự án lớn của chính phủ. Hệ thống này cũng giúp cho chính phủ có thể tiết kiệm chi tiêu nhiều hơn thông qua việc cắt giảm chi phí cho người môi giới trung gian và giẩm chi phí hành chính của các đại lý mua bán.
3 chính phủ với người lao động.(G2E)
Các dịch vụ G2E còn bao gồm cả các dịch vụ G2C và các dịch vụ chuyên ngành khác dành riêng cho các công chức chính phủ như việc cung cấp đào tạo và phát triển nguồn nhân lực qua đó cải tiến các chức năng hành chính hàng ngày cũng như các cách thức giai quyết công việc với người dân.
4 Chính phủ vơi chính phủ (G2G government to government)
Các dịch vụ G2G đã được triển khai ở hai cấp độ :địa phương hoặc trong nước hoặc ở cấp quốc tế. các dịch vụ G2G là các giao dịch giữa chính phủ trung ương/quốc gia và các chính quyền địa phương,giữa các vụ và các công ty, cơ quan liên quan.đồng thời các dịch vụ G2G là các giao dịch giữa các chính phủ và có thể được dử dụng như một công cụ của các mối quan hệ quốc tế và ngoại giao.
IV TRIỂN KHAI CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ.
1 Ba giai đoạn triển khai chính phủ điện tử.
Giai đoạn 1 Cung cấp thông tin.
+Sử dụng công nghệ thông tin và viễn thông để mở rộng truy cập tới thông tin của chính phủ.
+Chính phủ sử dụng các phương tiện truyền thống thích hợp nhất là internet để cung cấp nhanh và trực tiếp thông tin tới công dân.
+Bắt đầu bằng các thông tin về: Pháp luật, quy định các thông báo, các biểu mẫu tạo điều kiện để công dân giới doanh nghiệp có thể truy cập tiếp cận mà không phải đi tới trụ sở cơ quan nhà nước, không phải xếp hàng chờ đợi hay phải chi phụ phí.
+Làm tốt mức này cũng là một cuộc cách mạng đánh động tới nạn quan liêu tham nhũng.
Yêu cầu đối với các dự án giai đoạn này:
> Phải có chiến lược để có thể thông tin trực tuyến và thông tin phải phù hợp.
>Cung cấp thông tin thực sự có ích cho cuộc sống hàng ngày của công dân bằng ngôn ngữ bản địa.
>Có quy trình để mỗi công chức có trách nhiệm cung cấp thông tin trực tuyến của lĩnh vực mình chịu trách nhiệm.
>Thiết kế các trang web dễ sử dụng, đảm bảo thông tin được cập nhật thường xuyên.
>Nội dung của thông tin phải nhằm hỗ trợ nhiều lĩnh vực như:
Phát triển kinh tế xã hội, chống tham nhũng, thúc đẩy đầu tư nước ngoài…
Giai đoạn 2 Tương tác
Mở rộng việc tham gia của nhân dân vào các hoạt động của chính phủ
Chính phủ điện tử còn có khả năng huy động công dân tham gia vào quá trình quản lý nhà nước qua việc trao đổi đối thoại với các nhà lập pháp ở mọi cấp chính quyền. Đẩy mạnh việc đối thoại giúp xây dựng lòng tin của cộng đồng vào chính phủ.
Nghĩa tương tác trong chính phủ điện tử có thể có 2 cách bắt đầu các chức năng cơ bản sau:
Thư điện tử qua lại với công chức để lấy thông tin
Hoặc thông qua các phiếu phản hồi để công dân gửi ý kiến đóng góp cho các dự án luật hoặc dự án xây dựng cuộc sống
Ở giai đoạn này cũng có thể tạo ra các diễn đàn trực tuyến Công dân- Chính phủ để mọi người có thể trao đổi ý kiến, nâng cao nhận thức tạo cơ hội tham gia cho nhiều người mà không bị lệ thuộc vào khoảng cách.
Yêu cầu khi xây dựng website tương tác
+Nêu ra các vấn đề công dân có thể tham gia bàn thảo và cũng thông báo lại cho họ biết kết quả tiếp thu các ý kiến trực tuyến của họ.
+Phân đoạn các chính sách tổng thể thành từng modul dễ hiểu để người dân có thể tham gia đóng góp ý kiến.
+Tích cực kêu gọi họ tham gia.
+Sử dụng các phương tiện truyền thống để công bố các ý kiến đóng góp.
+Huy động công dân cộng tác từ giai đoạn đang thiết kế chính sách.
Giai đoạn 3: Giao dịch xây dựng chính phủ trực tuyến.
Xây dựng các website giao dịch để người dân có thể liên hệ trực tiếp với các dịch vụ chính phủ vào bất cứ khi nào.
Các dịch vụ thường là : cấp sổ đỏ, xin cấp thẻ căn cước…
Một số nước có sáng kiến xây dựng các trạm máy tính dịch vụ công trong siêu thị như Brazil, hồng kong, hay máy tính xách tay đưa tới nông thôn như Ấn độ.
Thành công giai đoạn này góp phần giảm nạn quan liêu giấy tờ nhũng nhiễu vòi tiền.
Yêu cầu đối với đối với các dự án giao dịch:
+ Nhằm vào các đối tượng có nhu cầu sử dụng ngay dịch vụ trực tuyến.
+ Tranh thủ sự ủng hộ của những người sử dụng website này giải quyết nỗi lo lắng của công chức do vai trò và ảnh hưởng của họ bị thay đổi.
+ Chính phủ điện tử phải tích hợp với cải cách hành chính và hoàn thiện nó trước khi đưa lên trực tuyến.
+Phải luôn quán triệt, đầu tư ban đầu cho hệ làm giao dịch sẽ được thu hồi qua việc tiết kiệm, giảm chi phí và tăng năng suất lao động.
+Xây dựng cổng giao dịch cho dịch vụ của chính phủ.
Cần lưu ý:
Các giai đoạn này là độc lập với nhau
Không phải hoàn thành giai đoạn này mới bước sang giai đoạn kia.
2 Những thách thức đối với chính phủ điện tử.
a, Làm thế nào để ngày càng có nhiều người thực sự sử dụng các dịch vụ của chính phủ điện tử.
Bất cứ một chính sách chính phủ điện tử nào cũng phải xem xét phương pháp tiếp cận theo hướng tập chung vào người dân. Điều đó có nghĩa là CPĐT phải là một dịch vụ dành cho người sử dụng cuối cùng và phát triển theo hướng phục vụ nhu cầu. Tuy nhiên, nhiều người dân có thể không sử dụng CPĐT vì một vài nguyên nhân, trong đó có những nguyên nhân chính như không sử dụng quen ITC, thiếu truy cập, thiếu đào tạo cũng như lo lắng vê sự riêng tư và tính bảo mật của thông tin. Trong khi chính phủ điện tử có thể giúp cho việc cung cấp các dịch vụ công được thuận tiện dễ dàng, cũng như làm cho các dịch vụ của chính phủ ngày càng được cải tiến, không một lý do nào trong số những lý do trên có thể làm cho người dân sử dụng ngay CPĐT trừ phi những mối quan tâm, lo lắng trên của họ được giải quyết.
b, vấn đề bảo mật thông tin.
An ninh nhìn chung liên quan tới việc bảo vệ các tài sản của hệ thống thông tin và kiểm soát việc truy cập thông tin.Các chính sách và chiến lược về an ninh thường được xây dựng cụ thể tùy thuộc vào bối cảnh và thông tin.Sự riêng tư ở đây muốn nói về quyền đối với những thông tin liên quan đến cá nhân và sẽ được xử lý với mức độ phù hợp.Luật bảo vệ các thông tin mang tính riêng tư thường được đặt ra để quy định về vấn đề trên.Việc bảo vệ riêng tư của công dân và đảm bảo rằng các thông tin cá nhân của họ sẽ không bị làm hại là một vấn đề hết sức quan trọng trong chính phủ điện tử bởi vậy đây là điều chính yếu trong việc lấy được niềm tin của dân chúng. N
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Chính phủ điện tử ở việt nam thực trạng và phương hướng phát triển.docx