Tiểu luận Giáo dục lao động hướng nghiệp và giáo dục ngoài giờ lên lớp trường THPT Trần Phú thị xã Móng Cái

tổ chức các hoạt động vui chơi, tham quan du lịch, giao lưu văn hoá, các hoạt động giáo dục công ích, các hoạt động xã hội, các hoạt động từ thiện phối hợp với lứa tuổi học sinh. Thực trạng: Có thể nói rằng trong những năm học vừa qua công tác giáo dục hướng nghiệp và giáo dục ngoài giờ lên lớp trong các nhà trường THPT nói chung và ở trường THPT Trần Phú nói riêng bước đầu đã có những kết quả đáng khích lệ, đáp ứng được phần nào yêu cầu của xã hội và của địa phương trong việc đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ cũng như định hướng cho một bộ phận học sinh tiếp tục con đường học tập nghiên cứu trong các trường chuyên nghiệp để phục vụ cho cho xã hội sau này. Song kết quả đó chưa đạt được là bao, chưa thực sự đáp ứng được đại đa số của các em học sinh cũng như của các bậc phụ huynh của nhà trường. Bởi lẽ các môi trường giáo dục: Nhà trường - Gia đình - Xã hội chưa hiểu đầy đủ về tầm quan trọng của công tác này trong từng giai đoạn phát triển của đất nước và của địa phương. GD LĐ HN ưu điểm Cán bộ quản lý, giáo viên được phân công phụ trách của nhà trường ngày càng nhận thức đầy đủ về vai trò của công tác giáo dục lao động hướng nghiệp cho học sinh trong nhà trường. Triển khai các nội dung chỉ đạo của ngành, xây dựng các kế hoạch hoạt động theo từng tháng từng học kỳ của năm học và lồng ghép với các hoạt động học tập văn hoá nhằm thực hiện đầy đủ và có kết quả các buổi sinh hoạt lao động hướng nghiệp theo đúng chương trình và hướng dẫn của Bộ. Nhiều giáo viên đã đầu tư thời gian, các phương tiện hỗ trợ trong các giờ dạy nghề và tổ chức tư vấn hướng nghiệp theo chương trình mới. Số lượng và chất lượng các giờ sinh hoạt hướng nghiệp đã từng bước được nâng lên. Trường đã thực hiện công tác hướng nghiệp qua các môn văn hoá nhất là môn kỹ thuật, hướng nghiệp qua các buổi sinh hoạt ngoại khoá và sinh hoạt ngoài giờ. Tổ chức lao động đơn giản thông qua các đợt lao động vệ sinh trường lớp của đầu năm và kết thúc mỗi năm học. Tạo được cho các em có thói quen bảo vệ của công và giữ gìn vệ sinh trong nhà trường. Ngoài ra các em còn được trực tiếp tham gia hưởng ứng Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ tại khuôn viên của nhà trường để tạo cây xanh bóng mát và nơi cho các em sinh hoạt ngoại khoá và hoạt động tập thể. Thông qua các giáo viên chủ nhiệm tổ chức một số buổi hội thảo, tư vấn hướng nghiệp vào tiết sinh hoạt thứ 7 hàng tuần ngay tại các lớp học. Mặt khác nhà trường đã bố trí giáo viên có năng lực chuyên môn để tham gia công tác dạy nghề phổ thông cho hai môn: Tin học ứng dụng và Điện dân dụng có hiệu quả. Trong 3 năm học gần đây đã có 90% số học sinh lớp 12 được cấp chứng chỉ nghề phổ thông. Đa số học sinh đã có những thông tin cần thiết để định hướng chọn nghề sau khi tốt nghiệp. Hạn chế - Trước hết tư tưởng chỉ đạo về giáo dục lao động hướng nghiệp trong nhà trường chưa được thống nhất đồng đều, nhận thức về vai trò vị trí của hoạt động hướng nghiệp trong BGH và trong mỗi giáo viên chưa thực sự sâu sắc, chưa thấy rõ tính cấp bách, quan trọng của giáo dục hướng nghiệp trong giai đoạn hiện nay. - Công tác chỉ đạo của nhà trường : + Khâu xây dựng kế hoạch hoạt động hướng nghiệp còn mang tính khái quát, chưa cụ thể. Do vậy, khi thực hiện còn nhiều vướng mắc lúng túng. Thời gian giành cho hoạt động hướng nghiệp còn ít, thường bị chồng chéo bởi các hoạt động khác, công tác kiểm tra giám sát chưa được thường xuyên. Công tác sơ kết, tổng kết chưa được đầu tư thích đáng, chưa phát huy được tính tích cực của công tác giáo dục lao động hướng nghiệp trong nhà trường. - Về đội ngũ và cơ sở vật chất: +Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên hoạt động hướng nghiệp dạy nghề yếu, hiểu biết còn hạn chế trong các lĩnh vực về nghề( Kể cả việc tìm hiểu các lĩnh vực phát triển các loại hình nghề của địa phương) cũng như tình hình kinh tế xã hội; khả năng truyền thụ kiến thức cho học sinh rất nhiều hạn chế , chưa mang tính giáo dục sâu sắc. + Nhiều giáo viên coi nhẹ hoạt động hướng nghiệp, coi đây là việc làm bắt buộc, cho rằng cứ dạy tốt các môn văn hoá là được, nếu học giỏi thì làm nghề gì cũng được. Không ít người nhận thức đối với nhà trường thì tiêu chí chỉ là: Tỷ lệ tốt nghiệp, số lượng học sinh giỏi các cấp, tỷ lệ đậu vào Đại học, Cao đẳng ; nhiều lúc còn xem nhẹ các môn không thi Đại học, Cao đẳng, tốt nghiệp (Trong đó có môn Kỹ thuật ) coi thường lao động sản xuất, hoạt động ngoài giờ lên lớp; dạy nghề phổ thông đang xem là học để các em có thêm cơ hội để tốt nghiệp THPT. + Cơ sở vật chất đầu tư cho giáo dục lao động hướng nghiệp và dạy nghề phổ thông còn ở mức rất thấp và không đồng bộ. Thư viện nhà trường hầu như chưa có sách và tài liệu hướng dẫn lao động hướng nghiệp. Nhiều giáo viên dạy nghề phổ thông vẫn trong hiện tượng “Dạy chay”, kỹ năng thực hành nghề còn thấp. + Vệ sinh trường lớp, khu nội trú của học sinh và giáo viên trong nhà trường chưa được quan tâm đúng mức. Các khu vệ sinh công cộng cho học sinh còn thiếu và chưa đảm bảo yêu cầu sử dụng. + ý thức chăm sóc bảo vệ hệ thống cây bóng mát và cây cảnh trong khuân viên nhà trường còn thấp. Chưa mạnh dạn giao những việc cụ thể cho các lớp nhận phụ trách các khâu chăm sóc và bảo vệ hệ thống các cây trong khuân viên để giúp cho các em cảm nhận được vai trò và trách nhiệm của mình đối với công việc hữu ích này. + Sự kết hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong hoạt động hướng nghiệp chưa được tốt; Chưa phát huy hết sức mạnh của hội cha mẹ học sinh trong công tác hướng nghiệp. + Chưa tổ chức được cho học sinh các buổi xuống các cơ sở sản xuất, các khu nuôi trồng thuỷ sản trên địa bàn của thị xã tham quan nên cũng gây ảnh hưởng một phần tới việc làm quen nghề của các em. + Ban tuyển sinh của nhà trường chưa thực sự năng động, hiệu quả công tác còn hạn chế. Thiếu thông tin cần thiết để tư vấn cho học sinh lớp 12 dự thi vào các trường, ngành nghề phù hợp với khả năng học tập và điều kiện gia đình của các em, nên hằng năm số lượng các em đỗ vào các trường chuyên nghiệp còn thấp ( đạt 10-15% số học sinh lớp 12). Do những hạn chế trên nên kết quả giáo dục lao động hướng nghiệp của nhà trường chưa được như ý muốn. Tình hình học sinh tốt nghiệp THPT khi ra trường chọn nghề cho bản thân là rất khó, dẫn đến lựa chọn nghề tuỳ tiện theo cảm tính không phù hợp với năng lực cá nhân và yêu cầu của xã hội. Còn nhiều học sinh khi tốt nghiệp xong không lựa chọn được nghề nghiệp cho bản thân. GDNGLL Những năm gần đây công tác chỉ đạo hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của nhà trường đã có những bước phát triển đáng kể. Nhà trường đã chỉ đạo các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp theo kế hoạch năm học một cách tích cực, chủ động sáng tạo bước đầu đạt kết quả: + Tổ chức tốt các hoạt động đáp ứng yêu cầu xã hội như: Phòng chống tệ nạn xã hội, ma tuý, HIV/AIDS đặc biệt trong các năm học vừa qua đã đẩy lùi ma tuý xâm nhập vào trong nhà trường, ATGT, không vận chuyển tàng trữ chất cháy nổ và đốt pháo, giáo dục sức khoẻ sinh sản vị thành niên, hoạt động xây dựng môi trường giáo dục "xanh, sạch, đẹp". + Tổ chức cuộc thi tìm hiểu lịch sử và truyền thống của nhà trường, đặc biệt hàng năm tổ chức cho học sinh viếng thăm bia tưởng niệm của đồng chí Trần Phú tổng Bí thư đầu tiên của Đảng CSVN tại khu đồi Trần Phú( Phường Hải Hoà). + Tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động chính trị ở địa phương: Tuyên truyền cho bầu cử HĐND các cấp, Đại hội Đảng các cấp và tham gia cùng với địa phương tuyên truyền các chiến dịch về ATGT, bảo vệ môi trường, phòng chống cháy nổ. +Tham gia giao lưu hát đối Việt-Trung, cổ động đoàn đua xe đạp nữ Quốc tế Hà Nội mở rộng năm 2007. +Tổ chức tuyên truyền, tham gia bình chọn vịnh Hạ Long là một trong 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới. + Thực hiện tốt truyền thống đền ơn đáp nghĩa như : Tặng quà các bà mẹ Việt Nam anh hùng và các gia đình chính sách, cựu THXP của thị xã + Tham gia tích cực các hoạt động nhân đạo từ thiện : Quỹ vì người nghèo, quỹ xoá nhà tranh, mua tăm tre cho hội người khiếm thị của tỉnh. Quyên góp ủng hộ bằng vật chất cho các em học sinh nhỏ THCS của hai xã Hải Sơn và Bắc Sơn trị giá 6 triệu đồng. + Tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, thi sáng tác thơ văn, xây dựng và biểu diễn các trích phẩm văn học trong các giờ ngoại khoá văn học trong nhà trường, tham gia các cuộc thi về môi trường. + Tổ chức cuộc thi “Tìm hiểu tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh” giữa các tập thể lớp trong toàn trường. + Tham gia các các cuộc thi về tìm hiểu Luật Dân sự, Luật biên giới (Do Bộ tư lệnh Biên phòng tổ chức) đạt giải nhì. + Kết hợp với hội cựu chiến binh của phường Ka Long tổ chức cho các em nghe buổi nói chuyện ôn lại truyền thống của anh Bộ đội Cụ Hồ nhân ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22-12). Qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp học sinh không những được giáo dục về mặt đạo đức lối sống mà còn khắc sâu những kiến thức văn hoá được học ở trên lớp. Việc triển khai và chỉ đạo có hiệu quả hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong mấy năm qua đã tạo nên không khí sôi nổi phấn khởi trong nhà trường thúc đẩy phong trào dạy học của trường đạt kết quả cao: Hạn chế: - Một bộ phận nhỏ giáo viên, học sinh nhận thức chưa đúng đắn về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. - Công tác chỉ dạo và tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp còn nhiều bất cập: Kế hoạch chưa khoa học, hình thức hoạt động chưa phong phú, nội dung hoạt động chưa phong phú, chưa đồng đều, chưa thường xuyên. - Cơ sở vật chất, kinh phí phục vụ cho hoạt động còn thiếu thốn hạn hẹp. - Việc phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường còn hạn chế. Qua thực trạng hoạt động giáo dục hướng nghiệp và giáo dục ngoài giờ lên lớp của trường THPT Trần Phú nói riêng và tình hình giáo dục hướng nghiệp và giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh THPT nói chung trong giai đoạn hiện nay là vấn đề cấp bách, bức xúc cho học sinh, nhà trường, gia đình và toàn xã hội. Chúng ta là những người làm công tác giáo dục không thể không băn khoăn bức xúc suy nghĩ về thực trạng này và cần có những biện pháp tốt để tổ chức hoạt động phân luồng học sinh sau khi tốt nghiệp ra trường phù hợp với năng lực sở trường các em đồng thời đáp ứng yêu cầu cảu sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Mục tiêu Nhiệm vụ và giải pháp Tóm tắt tình hình của nhà trường Đối với giáo dục lao động hướng nghiệp Trên cơ sở quán triệt các quan điểm cơ bản về giáo dục của Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ IX, nghị quyết 40/2000/QH10 của quốc hội và chỉ thị 14/2001/CT-TTg của thủ tướng chính phủ về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông . Giáo dục hướng nghiệp cho học sinh phổ thông nhằm mục đích bồi dưỡng, hướng dẫn học sinh, ngay từ trong nhà trường, chọn nghề phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế xã hội đồng thời phù hợp với năng lực cá nhân . Giáo dục hướng nghiệp cho học sinh có nhiệm vụ: Giáo dục thái độ lao động và ý thức đúng đắn với nghề nghiệp cho học sinh làm quen một số nghề phổ biến trong xã hội và các nghề truyền thống của địa phương; tìm hiểu năng khiếu, khuynh hướng nghề nghiệp của từng học sinh để khuyến khích hướng dẫn và bồi dưỡng khả năng nghề nghiệp thích hợp nhất; động viên học sinh đi vào những nghề, những nơi đang cần. Giáo dục hướng nghiệp cho học sinh phổ thông bằng các hình thức: Tích hợp nội dung giáo dục hướng nghiệp qua các môn học, lao động sản xuất và học nghề phổ thông, hoạt động sinh hoạt hướng nghiệp và các hoạt động ngoại khoá khác. 3.2 – Quán triệt về nhận thức tư tưởng : - Nhà trường phải chỉ đạo tổ chức cho cán bộ giáo viên học tập đầy đủ những văn bản về nhiệm vụ của hoạt động giáo dục hướng nghiệp, dạy nghề, quán triệt sâu sắc nhiệm vụ, mục tiêu phát triển giáo dục và đào tạo theo tinh thần các nghị quyết của Đảng và luật giáo dục đễ mỗi giáo viên, cán bộ có nhận thức đúng đắn về vai trò, vị trí, ý nghĩa của công tác giáo dục hướng nghiệp trong giai đoạn hiện nay. - Thông qua các cuộc họp phụ huynh làm cho cha mẹ các em và nhân dân thấy được việc lựa chọn nghề và hành nghề cho phù hợp với mỗi học sinh là hết sức quan trọng. Cha mẹ học sinh phải biết được năng lực của con mình từ đó giúp các em một phần trong lựa chọn nghề nghiệp . - Giáo dục cho học sinh chọn nghề phù hợp , có cơ sở khoa học vừa có ý nghĩa kinh tế và có ý nghĩa về xã hội và nhân văn, ý nghĩa chính trị sâu sắc góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, của đất nước. Tránh sự lãng phí về kinh tế tài chính, về đào tạo và sử dụng lao động – một tài sản vô giá của quốc gia . - Giúp học sinh đánh giá đúng bản thân: + Nếu học tập bình thường hoặc yếu thì con đường thi vào đại học và cao đẳng là không thực tế, nên dựa vào khả năng và hoàn cảnh cụ thể của gia đình, địa phương và xã hội để học nghề là ttốt nhất và có hiệu quả nhất . + Nếu các em học xuất sắc, giỏi thì nên động viên các em vượt qua những khó khăn hiện tại, động viên mọi nguồn lực hổ trợ để các em được học lên bậc cao hơn vì đó là nguồn nhân tài của đất nước sau này. 3.3 – Công tác chỉ đạo thực hiện : - Phải thống nhất giữa BGH với hội đồng sư phạm nhà trường để có kế hoạch cụ thể, chi tiết, rõ ràng, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng giáo viên. Xác định giáo dục hướng nghiệp là một trong những nhiệm vụ chính trị của nhà trường. - Đầu tư thích đáng về thời gian, cơ sở vật chất cho hoạt động giáo dục hướng nghiệp –lao động – dạy nghề phổ thông, luôn kiểm tra đánh giá rút kinh nghiệm để kịp thời phát hiện uốn nắn điều chỉnh đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục hướng nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động hướng nghiệp. - Đối với giáo viên chủ nhiệm lớp: Ngoài giáo dục hướng nghiệp qua các buổi sinh hoạt hướng nghiệp đồng thời trao đổi về nghề nghiệp và ý thức chọn nghề của học sinh; tổ chức thảo luận qua các buổi sinh hoạt lớp, tìm hiểu truyền thống của địa phương vùng và xã hội . - Giáo viên chủ nhiệm thực hiện giáo dục hướng nghiệp thông qua tổ chức lao động sản xuất giáo dục thái độ, tình cảm tác phong đối với nghề nghiệp - Giáo viên chủ nhiệm phối hợp với Đoàn trường, chi đoàn lớp để lên kế hoạch cụ thể về giáo dục hướng nghiệp cho lớp. 3.4 – Thực hiện dạy đúng, dạy đủ chương trình giáo dục hướng nghiệp theo quy định của bộ Giáo dục và Đào tạo : - Thực hiện nghiêm túc chương trình hoạt động giáo dục hướng nghiệp của bộ GD & ĐT; dạy đủ, dạy đúng chương trình, sinh hoạt cụ thể về chủ đề theo nội dung hàng tháng. - Tổ chức giáo dục hướng nghiệp có nền nếp, tránh hình thức phô trương không cần thiết, làm qua loa đại khái. - Riêng học sinh khối 12 tổ chức một số hội thảo, tư vấn thêm. 3.5 – Có kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn, trình độ cho giáo viên: - Bồi dưỡng làm tốt công tác hướng nghiệp dưới nhiều hình thức, bồi dưỡng dài hạn, ngắn hạn theo kế hoạch của bộ, sở. -Tổ chức khuyến khích giáo viên tự học, tự bồi dưỡng, cập nhật thông tin nâng cao hiểu biết, tổ chức các hội thảo, hội giảng để học tập rút kinh nghiệm với nội dung bồi dưỡng là : + Những tri thức về nghề nghiệp xã hội – thế giới nghề + Những hiểu biết về tình hình phát triển cơ cấu nền kinh tế của đất nước trong gia đoạn hiện nay + Nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức lớp học sinh hoạt hướng nghiệp. 3.6 – Tổ chức các tư vấn hướng nghiệp trong trường THPT : + Người ta thường bảo chọn nghề là chọn cuộc đời. Cuộc đời của mỗi con người có ý nghĩa hay không là ở chổ bằng lao động trở thành niềm vui, nguồn cảm hứng và sáng tạo, con người phải chọn cho mình một dạng hoạt động lao động, nói cụ thể là một nghề thích hợp. Sự ăn khớp qua lại trong cặp “ Con người – Nghề nghiệp” sẽ phát huy cao độ khả năng và sức lực của mình. Thế nhưng với cái biển nghề mênh mông, trên dưới hai nghìn nghề với bốn vạn chuyên môn, con người làm sao định hướng đúng ngay được cái nghề phù hợp thực sự với mình, có thể gắn bó với mình, theo mình suốt cả cuộc đời. Nhiều thanh niên học sinh, do quan niệm không đúng, thiếu hiểu biết về nghề, nên đã mắc sai lầm trong việc chọn nghề. Như vậy tư vấn nghề là một việc làm hết sức quan trọng. Tư vấn nghề là một hoạt động dựa vào những biện pháp tâm lý, giáo dục và y học nhằm đánh giá toàn diện năng lực thể chất và trí tuệ của thanh thiếu niên, trên cơ sở đối chiếu với những yêu cầu do nghề đặt ra đối với người lao động, có tính đến nhu cầu của địa phương và xã hội, cho các em những lời khuyên về chọn nghề phù hợp. Ta có thể xem tư vấn nghề gồm ba khâu gắn bó chặt chẽ với nhau là định hướng nghề, tư vấn nghề và tuyển chọn nghề, có thể biểu thị như sơ đồ sau : Định hướng nghề Tư vấn nghề Tuyển chọn nghề Ba khâu liên hoàn của công tác hướng nghiệp Muốn thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này thì: + Học sinh phải đóng vai trò chủ thể tích cực của việc lựa chọn đó. + Cần có sự giúp đỡ tích cực và kịp thời của cán bộ tư vấn nghề (ở mức độ lý tưởng là sự giúp đỡ của toàn xã hội). Vì vậy , nhiệm vụ của giáo viên, giáo viên chủ nhiệm và cán bộ tư vấn nghề là phải giúp học sinh tự đánh giá trình độ hiểu biết về nghề cũng như hứng thú, thiên hướng, tính cách, năng lực và tinh thần sẵn sàng đi lao động của chính mình. Phải thực hiện được theo đúng sơ đồ về sự lựa chọn tối ưu: Tôi muốn (hứng thú) Tôi có thể ( Năng lực ) Miền phù hợp Hứng thú cầu Nhân với nhu Tôi phải ( Nhu cầu xãhội) Cuả xã hội Miền phù hợp Năng lực cá nhân Với nhu cầu của xã hội Miền chọn nghề Tối ưu 3.7 – Hướng nghiệp qua hoạt động dạy học các môn văn hoá , khoa học cơ bản : + Có tác dụng: góp phần nâng cao chất lượng học tập lôi cuốn thế hệ trẻ bước vào thế giới nghề nghiệp nhằm tìm hiểu và dự kiến cho nghề nghiệp trong tương lai của mình + Xác định rõ cho giáo viên môn học nào cũng đều có khả năng hướng nghiệp cho học sinh, vì mõi môn học có vị trí và tầm quan trọng khác nhau, có mối quan hệ với những ngành nghề khác nhau; vì vậy phải tuỳ vào từng môn học mà giới thiệu những ngành nghề liên quan tới môn học đó. + Để làm tốt và tạo ra kết quả trước hết giáo viên phải dạy tốt kiến thức cơ bản, trên cơ sở đó chỉ cho học sinh những khả năng, tri thức của bộ môn nói chung, từng bài nói riêng; và có thể vận dụng như thế nào vào đối tượng lao động, mục đích công cụ, điều kiện lao động của những nghề xác định; từ đó giáo dục tình cảm, đạo đức, tác phong nghề nghiệp cho học sinh. 3.8 – Hướng nghiệp qua hoạt động dạy học kỹ thuật: + Môn kỹ thuật cung cấp cho học sinh những nguyên lý chung của các quá trình sản xuất chủ yếu, cũng cố những nguyên lý khoa học làm cho học sinh hiểu được những ứng dụng của chúng trong sản xuất, trong các hoạt động nghề nghiệp khác nhau. + Môn kỹ thuật là cầu nối giữa khoa học kỹ thuật với sản xuất, là điều kiện để phát triển cá nhân, phát triển năng lực cần thiết để học sinh học tập tốt một nghề. Khi giảng dạy các phân môn kỹ thuật phải liên hệ với đặc trưng của phân môn đó; đòi hỏi nhất thiết phải thực hành kỹ thuật, thực tập sản xuất, gắn với lao động sản xuất và dạy nghề phổ thông. Cần tăng cường cơ sở vật chất – thiết bị dạy học để phần thực hành kỹ thuật có kết quả đồng thời phục vụ công tác hướng nghiệp. 3.9– Hướng nghiệp qua các buổi sinh hoạt hướng nghiệp: - Thực hiện nghiêm túc thông tư 31/TT của BGD&ĐT quy định “ Để giúp học sinh hiểu biết các ngành nghề, các trường sử dụng tạm thời mỗi tháng một buổi lao động để giới thiệu, tuyên truyền giải thích ngành nghề ”. - Nội dung các buổi sinh hoạt hướng nghiệp thường tập trung vào việc làm rõ: + Vai trò, nhiệm vụ, vị trí của ngành, nghề đối với nền kinh tế quốc dân; nhằm giới thiệu cho học sinh lịch sử phát triển của ngành, nghề, sự đóng góp của nghề vào sự phát triển kinh tế của đất nước, của địa phương, những thuận lợi, khó khăn của nó và triển vọng phát triển ngành nghề ấy. Hệ thống đào tạo nghề; điều kiện làm việc và vệ sinh lao động; những phẩm chất do nghề đòi hỏi và những kiêng cự trong nghề. + Các buổi sinh hoạt không nhất thiết làm tại lớp mà có thể làm tại các triển lãm về hướng nghiệp, tại các đơn vị hoặc cơ sở sản xuất . 3.10 – Hướng nghiệp qua hoạt động lao động, dạy nghề phổ thông : + Hướng nghiệp qua lao động và dạy nghề phổ thông làm cho học sinh hiểu rõ vai trò hoạt động có ý thức của con người trong sự phát triển của xã hội, đồng thời làm cho học sinh hiểu tác dụng to lớn của khoa học kỹ thuật trong việc đấu tranh chinh phục và cải tạo tự nhiên, hoà nhập với tự nhiên. + Qua dạy nghề phổ thông học sinh có điều kiện hiểu một cách có hệ thống về vai trò, nhiệm vụ, tính chất dặc điểm của nghề những đòi hỏi của nghề, trên cơ sở đó bồi dưỡng phẩm chất đạo đức nghề nghiệp, phát triển hứng thú nghề nghiệp. + Trường phải phối hợp với trung tâm giáo dục KTTH làm tốt công tác dạy nghề có chất lượng, có tác dụng giáo dục trong công tác hướng nghiệp cho học sinh. 3.11 – Hướng nghiệp qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp : + Hoạt động ngoài giờ lên lớp rất đa dạng, phong phú và có tính đa mục tiêu với nhiều hình thức tổ chức của nhiều đoàn thể quần chúng; thông qua đó chúng ta phải phối hợp linh hoạt và chặt chẽ để làm công tác hướng nghiệp. + Thông qua các hoạt động như xem phim, xem kịch, cắm trại, câu lạc bộ văn thơ,… để giáo dục hướng nghiệp. + Tận dụng tối đa các phương tiện thông tin đại chúng để giáo dục hướng nghiệp. + Tổ chức cho học sinh tham gia các trò chơi hướng nghiệp làm cho các em quen dần với hoạt động nghề nghiệp trong xã hội. + Động viên học sinh tích cực tham gia hoạt động hướng nghiệp của các đoàn thể, của cơ sở sản xuất, cơ sở giáo dục ngoài nhà trường tổ chức. 3.12– Một số sai lầm cần tránh khi lựa chọn nghề nghiệp : Chọn nghề nghiệp theo bạn thân, theo “ phong trào ”, dù không có khả năng phù hợp nghề đó. Chọn nghề theo ý thích, nhất là nhằm thoả mãn những nhu cầu bậc thấp. Đồng nhất năng lực học tập với khả năng nghề nghiệp. Không chú ý đến mặt trái, khó khăn của nghề. Tự đánh giá năng lực trên cơ sở tri giác cảm tính và kinh nghiệm thông thường của bản thân mà không dựa vào chuẩn mực khoa học. Chỉ tự nhận xét theo quan niệm: “ nhất nghệ tinh – nhất thân vinh ”, không hiểu rằng con người hiện nay cũng phải có khả năng di chuyển nghề. Tìm hiểu bản thân trong những hoàn cảnh, điều kiện hạn hẹp của địa phương, chưa đặt mình vào một thế giới rộng lớn. Công tác hướng nghiệp là nhiệm vụ của toàn xã hội, các ngành phải có trách nhiệm giới thiệu ngành nghề của mình với ý thức “ Tự hướng nhiệp ” nhằm tuyển chọn những người phù hợp với ngành đó, các ngành cần phối hợp với giáo dục hơn nữa để làm tốt việc giới thiệu, tuyên truyền nghề và tư vấn nghề cho học sinh. Đối với giáo dục ngoài giờ lên lớp 3.1- Tăng cường bồi dưỡng nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho toàn thể CB quản lý, giáo viên và học sinh trong trường giúp mọi người nhận thức được. - Hoạt động ngoài giờ lên lớp là hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích, có tổ chức, có kế hoạch để bồi dưỡng, đào tạo nhân cách học sinh, đáp ứng yêu cầu của xã hội. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp không chỉ nhằm mục tiêu về trí dục, mỹ dục, thể dục, lao động mà nó còn giúp giáo dục đạo đức, phẩm chất cho các em học sinh. - Việc giáo dục ngoài giờ lên lớp không phải chỉ là công việc của hiệu trưởng hay một bộ phận người mà là sự cộng đồng trách nhiệm của các tổ chức, tập thể và các cá nhân trong và ngoài nhà trường mà đặc biệt trong đó là tập thể sư phạm nhà trường, đội ngũ giáo viên chủ nhiệm và tổ chức đoàn thanh niên. Thông qua các cuộc họp, toạ đàm, hội thảo trong nhà trường giúp cho mọi người học tập các văn bản pháp quy: Văn kiện đại hội Đảng, thông tư của bộ giáo dục, quy định của ngành...về mục tiêu giáo dục nhiệm vụ của nhà trường THPT từ đó mọi người thấy được vị trí, vai trò hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và trách nhiệm của mình đối với công tác giảng dạy, giáo dục học sinh. 3.2 Vận dụng một cách có hiệu quả các chức năng và chu trình quản lý trong việc điều khiển hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp : Chức năng quản lý là hoạt động quản lý chuyên biệt, thông qua hoạt động này mà người quản lý tác động vào đối tượng quản lý để nhằm thực hiện mục tiêu quản lý giáo dục nhất định. Do đó người cán bộ quản lý phải thực hiện tốt các chức năng quản lý: Kế hoạch Kiểm tra Thông tin Tổ chức Chỉ đạo 3.2.1 Xây dựng kế hoạch và lịch hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp : Đây là quá trình xác định mục tiêu và lựa chọn các biện pháp để đạt được mục tiêu đó, nó là bước mở đầu định hướng cho toàn bộ hoạt động quản lý ta cần dựa vào các cơ sở cụ thể : a. Các căn cứ xây dựng kế hoạch : - Phải nắm chắc tình hình giảng dạy về nội dung chương trình các môn học trong nhà trường, kế hoạch nhiệm vụ năm học theo hướng dẫn của bộ, sở giáo dục và đào tạo. - Các chủ trương, công tác trọng tâm và nhiệm vụ chính trị của địa phương, điều kiện kinh tế, xã hội của địa phương. - Cơ sở vật chất của nhà trường, năng lực giáo viên, học sinh. b. Xây dựng kế hoạch : - Mục đích của kế hoạch phải rõ ràng. - Chọn các hoạt động cho phù hợp, xác định các chủ điểm cho từng thời gian. - Có kế hoạch cho toàn trường, từng khối lớp, cho từng thời kỳ và phải chú ý đến các yêu cầu : + Kế hoạch đề ra phải đo đếm được khi triển khai thực hiện (phải được định lượng hoá). + Có kế hoạch hoạt động đều đặn,