Tiểu luận Sự khủng hoảng của các ngân hàng Mỹ hiện nay

uá hạn. Theo FDIC (Tập đoàn Bảo hiểm Tiền gửi Mỹ (FDIC), bản danh sách “đen” này tính đến ngày 30/6 vừa qua đã bao gồm 117 ngân hàng, so với mức 90 ngân hàng ở thời điểm cuối quý 1. Các ngân hàng trong danh sách này có tổng tài sản 78,3 tỷ USD tính đến cuối quý 2, tăng gấp 3 lần so với mức 26,3 tỷ USD trong bản danh sách công bố hồi cuối quý 1. Nhiều ngân hàng trong danh sách này có mức độ cho vay địa ốc cao, đặc biệt là các khoản cho vay các dự án xây dựng. Tuy nhiên, FDIC không công bố đích danh các ngân hàng này. Theo các quan chức của FDIC, bản danh sách này sẽ còn dài ra trong thời gian tới. FDIC cho biết, các ngân hàng được tập đoàn này bảo hiểm đạt lợi nhuận ròng 4,96 tỷ USD trong quý 2, giảm 87% so với mức 36,8 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái. Số các khoản nợ quá hạn 90 ngày trở lên đã tăng 20% so với quý 1, từ mức 136 tỷ USD lên mức 162 tỷ USD. Trong số nợ quá hạn tăng thêm này, 90% là nợ vay trong lĩnh vực địa ốc. Cũng trong quý 2 này, các ngân hàng thương mại thuộc diện bảo hiểm của FDIC đã tăng gấp hơn 4 lần quỹ dự phòng để bù đắp cho các khoản nợ không đòi được, lên tới 40,5 tỷ USD so với mức 11,4 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái. FDIC là một cơ quan của Chính phủ Mỹ, bảo hiểm cho 8.451 ngân hàng thương mại ở Mỹ với tổng tài sản là 13.300 tỷ USD. Do phải giải quyết các vụ phá sản của các ngân hàng trong quý 2, quỹ bảo hiểm tiền gửi của FDIC đã giảm 14% xuống còn 45,2 tỷ USD, từ mức 52,8 tỷ USD hồi quý 1. Vì sự sụt giảm này, tỷ lệ dự trữ của FDIC - tức tỷ lệ giữa số tiền có trong quỹ bảo hiểm tiền gửi chia cho tổng số tiền gửi mà FDIC bảo hiểm - đã giảm xuống còn 1,01% so với mức 1,19% trong quý 1. Mà theo quy định, một khi tỷ lệ này giảm xuống 1,15% là FDIC phải lên kế hoạch làm đầy quỹ. Việc đưa hay không đưa một ngân hàng vào danh sách này được FDIC dựa vào chất lượng tài sản, lợi nhuận, tính thanh khoản… của ngân hàng đó. B.Cơn lốc phá sản ngân hàng: Được sự bảo lãnh của chính phủ liên bang, ngày 29/9, ngân hàng có giá trị tài sản lớn nhất thế giới Citigroup Inc. đã ra thông báo đồng ý mua lại các tài sản của ngân hàng Wachovia Corp có trụ sở tại thành phố Charlotte, bang North Carolina, Mỹ. Cùng ngày, ngân hàng Lehman Brothers Holdings Inc cũng loan báo ý định bán một phần tài sản cho một công ty bất động sản tư nhân. Đây là hai tập đoàn tài chính và đầu tư danh tiếng của Mỹ nhưng vừa bị phá sản do các khoản nợ xấu tràn lan trong lĩnh vực tín dụng thế chấp, chủ yếu là tín dụng thế chấp mua nhà. Theo thỏa thuận do Citigroup và Wachovia vừa ký kết, Citigroup sẽ mua lại các đơn vị dịch vụ ngân hàng đầu tư và bán lẻ của Wachovia với giá 2,16 tỷ USD, đồng thời tiếp quản 42 tỷ USD tiền thua lỗ trong 312 tỷ USD tiền cho vay của Wachovia. Wachovia cũng sẽ chuyển giao 4.365 chi nhánh với hơn 600 tỷ USD tiền tiết kiệm, chiếm 9,8% tổng giá trị tiền gửi tiết kiệm của Mỹ, cho Citigroup. Thương vụ này dự kiến hoàn tất vào ngày 31/12/2008. Wachovia là ngân hàng lớn thứ 6 của Mỹ và đến tháng 2/07 vẫn có giá trị thị trường hơn 112 tỷ USD. Mặc dù bị thua lỗ tổng cộng 17,4 tỷ USD trong 3 quý gần đây, nhưng với sự cứu giúp của chính phủ liên bang để mua lại số tài sản trên của Wachovia, Citigroup sẽ có tổng giá trị tài sản trên quy mô toàn cầu khoảng 2.900 tỷ USD, lớn hơn tổng giá trị tài sản của Bank of America sau khi mua lại Merrill Lynch. Cùng ngày, hai công ty kinh doanh bất động sản tư nhân Bain Capital Partners LLC và Hellman & Friedman LLC cũng đã đồng ý mua lại đơn vị quản lý tài sản Neuberger Berman của tập đoàn vừa bị phá sản Lehman Brothers với giá 2,15 tỷ USD. Trong đó, đáng kể nhất là vụ phá sản của ngân hàng IndyMac. Được biết, vụ phá sản này có thể khiến quỹ bảo hiểm tiền gửi của FDIC phải chi ra số tiền lên tới 8,9 tỷ USD, cao hơn rất nhiều so với dự kiến trước đó. FDIC cũng đã tiếp quản ngân hàng này hồi tháng 7 vừa qua. Văn phòng Giám sát tiết kiệm (OTS) của Mỹ vừa đóng cửa ngân hàng Ameribank, đánh dấu vụ ngân hàng thương mại phá sản thứ 12 trong năm 2008 ở nước này. Theo Tập đoàn Bảo hiểm tiền gửi Liên bang Mỹ (FDIC), ngân hàn Ameribank có trụ sở ở Northfork, Tây Virginia, có tổng tài sản 115 triệu USD và lượng tiền gửi của khách hàng là 102 triệu USD. OTS cho biết, lý do khiến Ameribank ghi danh mình vào danh sách ngân hàng vỡ nợ của Mỹ là do đã cho các dự án bất động sản giá rẻ vay quá nhiều và không đòi được nợ. Tháng 5 năm ngoái, trước khi khủng tín dụng hoảng nổ ra ở Mỹ, Ameribank đã bị các nhà chức trách cảnh báo là đang gặp vấn đề. OTS cho biết, lý do khiến Ameribank ghi danh mình vào danh sách ngân hàng vỡ nợ của Mỹ là do đã cho các dự án bất động sản giá rẻ vay quá nhiều và không đòi được nợ. Tháng 5 năm ngoái, trước khi khủng tín dụng hoảng nổ ra ở Mỹ, Ameribank đã bị các nhà chức trách cảnh báo là đang gặp vấn. Quý 2 vừa qua là quý thứ tư liên tiếp Ameribank chịu lỗ ròng và hao hụt vốn. OTS nhận định, ngân hàng này ở tình trạng “kẹt vốn nghiêm trọng” và không thể đưa ra một kế hoạch khả thi để đưa lượng vốn của mình trở lại mức hợp lý. Hiện FDIC đã tiếp quản Ameribank và công bố đã đạt được thỏa thuận chuyển toàn bộ tiền gửi tiết kiệm của khách hàng tại ngân hàng phá sản này sang cho hai ngân hàng có tên Pioneer Community Bank ở Tây Virginia và Citizens Savings Bank ở Ohio. Cũng theo FDIC, tài khoản tiền gửi của khách hàng tại ngân hàng phá sản sẽ tự động chuyển sang hai ngân hàng mới và toàn bộ số tiền trong tài khoản sẽ tự động được bảo hiểm. Nhưng đáng lưu ý nhất là Ngân hàng Washington Mutual (WaMu) của Mỹ vừa bị cơ quan chức năng của nước này tiếp quản do không còn khả năng thanh khoản. Đây là vụ phá sản ngân hàng thương mại lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. JPMorgan Chase ngay lập tức đã mua lại WaMu với giá 1,9 tỷ USD và trở thành ngân hàng thương mại lớn nhất nước Mỹ xét về số lượng tiền gửi của khách. Văn phòng Giám sát Tiết kiệm Mỹ (OTS) đã tiến hành các thủ tục đóng cửa ngân hàng tiết kiệm WaMu. “Do không còn đủ khả năng thanh khoản để thực hiện các nghĩa vụ của mình, WaMu ở trong tình trạng không an toàn để tiến hành hoạt động kinh doanh bình thường”, OTS cho biết lý do của việc đóng cửa ngân hàng này. Có lịch sử 119 năm, tài sản lên tới 307 tỷ USD và 2.300 chi nhánh tại 15 bang, trước khi bị các nhà chức trách tiếp quản, WaMu là ngân hàng cho vay dưới chuẩn lớn thứ hai ở Mỹ, sau Wachovia, và là ngân hàng tiết kiệm lớn nhất ở Mỹ dưới sự giám sát của OTSVụ phá sản của WaMu là diễn biến lớn mới nhất trong cuộc khủng hoảng tài chính ở Mỹ. Tính tới thời điểm này, cuộc khủng hoảng đã khiến ngân hàng đầu tư Lehman Brothers phá sản, Bear Stearns và Merrill Lynch bị bán lại, Goldman Sachs và Morgan Stanley buộc phải chuyển đổi mô hình kinh doanh sang tập đoàn ngân hàng đa chức năng. Ba đại gia tài chính khác đã bị Chính phủ Mỹ tiếp quản là Fannie Mae, Freddie Mac và AIG.Thêm vào đó, cùng với vụ phá sản của WaMu, số ngân hàng thương mại của Mỹ lâm vào cảnh phá sản đã lên tới 13. Trước vụ phá sản của WaMu, vụ phá sản lớn nhất trong lịch sử ở Mỹ là vụ đổ vỡ của ngân hàng Continental Illinois National Bank & Trust Co. có tài sản 40 tỷ USD ở thời kỳ khủng hoảng tiết kiệm và cho vay thập niên 1980. Các nhà chức trách Mỹ cũng phải tiếp quản ngân hàng này, và đó là ngân hàng đầu tiên mà Chính phủ Mỹ coi là “quá lớn để đổ vỡ”. Một dấu hiệu về hậu quả ngày càng nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ là việc ngày 29/9 cổ phiếu của ngân hàng National City Corp (có trụ sở ở bang Ohio) bị mất giá tới 52% vì giới đầu tư xác định đây có thể là nạn nhân tiếp theo bị phá sản. Vậy kể từ đầu 2008 tới nay trên toàn nước Mỹ đã có 13 ngân hàng lớn nhỏ tuyên bố phá sản và rất nhiều các ngân hàng đang trong nguy cơ phá sản do các khoản nợ xấu, chủ yếu trong lĩnh vực cho vay thế chấp mua nhà. III. “Đại kế hoạch” giải cứu tài chính Mỹ Nước Mỹ giờ đây đang đối mặt với thảm hoạ quốc gia. Tình hình đã vượt xa một cuộc khủng hoảng tín dụng nhà đất đơn thuần và cuộc khủng hoảng công nghiệp tài chính. Cơn lốc phá sản của các ngân hàng đã khiến ngành tài chính rung chuyển đến tận gốc rễ, gây ra tình trạng hoảng loạn trong những phiên giao dịch ở phố Wall, khiến cả các doanh nghiệp trong lĩnh vực phi tài chính ở Mỹ cũng điêu đứng theo, nguy cơ gây ra sụp đổ toàn bộ nền kinh tế mỹ. Chưa bao giờ kể từ thời kỳ Đại khủng hoảng (năm 1930), nền kinh tế số một thế giới phải đối mặt với một thách thức lớn đến như vậy. Và như lời Tổng thống Mỹ Geogre W. Bush, nước Mỹ đang ở trong một “tình trạng chưa từng thấy” nên cần những “biện pháp chưa từng có”. Phát biểu với báo chí vào ngày thứ Bảy 20/9, Tổng thống Bush cho biết kế hoạch giải cứu nền kinh tế. Nếu được thông qua, 700 tỷ USD ngân sách sẽ dùng để thanh toán những khoản nợ độc hại đã lam cho thị trường Mỹ và thế giới chao đảo. Tuy nhiên, con đường để kế hoạch này thành hiện thực không hề dễ dàng và trên thực tế, nó cũng chưa thể là lời giải hoàn hảo cho một thị trường tài chính đầy những rủi ro và bất trắc. A.Thế nào là “kế hoạch 700 tỷ USD ”? Đây có thể coi là kế hoạch can thiệp lớn chưa từng thấy của chính phủ vào thị trường. Kế hoạch này được thiết kế bởi Bộ trưởng Bộ Tài Chính Henry Paulson có mục đích vực dậy thị trường tài chính và nền kinh tế. Kế hoạch này yêu cầu Bộ Tài chính mua lại các chứng khoán cầm cố đang gặp nguy khốn và các khoản nợ xấu khác để hỗ trợ ngân hàng và các nhà đầu tư. Khoản tiền từ chính phủ cũng sẽ tạo nguồn vốn mới cho phép các nhà cho vay tiếp tục duy trì hoạt động. Chính phủ sau đó sẽ tìm cách bán lại các khoản nợ này ở mức giá hợp lý khi thị trường đã ổn định hơn. Trọng tâm của chương trình là yêu cầu của Tổng thống Bush: chính phủ sẽ chi hàng tỷ USD để mua chứng khoán cầm cố bị mất giá khi hàng trăm ngàn người Mỹ không còn khả năng trả nợ mua nhà. B.Hành trình gian nan để kế hoạch được thông qua 1.Thành công bước đầu Sau phiên họp kéo dài 3 tiếng tại Capitol vào ngày 26/9/2008, đại diện thuộc hai đảng Dân chủ và Cộng hòa công bố họ đã chính thức đạt được thỏa thuận về kế hoạch ứng cứu ngành tài chính Mỹ. Đại diện hai bên cũng cho biết thêm họ sẽ tiếp tục làm việc để hoàn thành khung pháp lý cần thiết và bàn thảo vòng cuối cùng với Bộ Tài Chính Mỹ. Luật sư của hai đảng cho biết họ không gặp phải quá nhiều sự bất đồng ý kiến và họ sẽ có thể thông qua kế hoạch này trong vài ngày tới. Những điểm chính trong các cuộc đối thoại về kế hoạch ứng cứu này như sau: - Tổng số kinh phí 700 tỷ USD sẽ được chia ra đưa vào thị trường thành 3 lần, lần đầu tiên là 250 tỷ USD, sau đó là 100 tỷ USD và lần cuối cùng là 350 tỷ USD vào tháng 5/2009. - Chính phủ sẽ nhận được giấy tờ đảm bảo về việc mua lại tài sản tại những công ty như một cách để bảo vệ tiền của chính phủ. - Mức lương thưởng của giám đốc điều hành tại những công ty bán lại tài sản cho chính phủ sẽ có giới hạn nhất định. - Sẽ có hai ban giám sát, ban thứ nhất có sự tham gia của quốc hội, ban thứ hai có quyền hạn thay đổi quyết định của Bộ Tài Chính. - Một ban giám sát độc lập sẽ được thành lập để giám sát hoạt động của Bộ Tài Chính Mỹ. - Văn phòng kiểm kê chính phủ của Mỹ (Government Accountability Office) sẽ phải tiến hành kiểm toán để đảm bảo tiền được sử dụng đúng mục đích, đúng quy định, ngăn mọi hành vi lạm dụng tiền hoặc sử dụng tiền gian dối. - Phần lợi nhuận thu được trong tương lai sẽ được sử dụng để hỗ trợ cho nhu cầu nhà ở tại Mỹ. Các nhà chức trách Mỹ bao gồm Tổng thống Bush, Bộ trưởng Bộ Tài chính Henry Paulson, Chủ tịch FED Ben Bernake và giới chuyên môn đều nhấn mạnh tầm quan trọng của kế hoạch đối với kinh tế Mỹ và thị trường tài chính toàn cầu trong giai đoạn khủng hoảng nghiêm trọng đang lan rộng. Ông Bush cho rằng, nếu kế hoạch này không được thông qua, kinh tế Mỹ sẽ rơi vào một giai đoạn suy thoái “sâu và nghiêm trọng”. Đến trưa ngày 28/09, chủ tịch Hạ Viện Nancy Pelosi công bố thỏa thuận giải cứu thị trường trị giá 700 tỷ USD, và mọi chuyện chỉ chờ thỏa thuận trên giấy tờ. Bộ trưởng Bộ Tài Chính Mỹ cũng thể hiện sự tin tưởng và cho biết mọi chuyện đã đi đến hồi thống nhất. Thị trường chứng khoán phố Wall đã hưởng ứng thông tin tốt lành về kế hoạch giải cứu ngành tài chính này. Dự đoán Quốc hội sẽ thông qua kế hoạch giải cứu thị trường tài chính Mỹ trị giá 700 tỷ USD đã giúp chứng khoán Mỹ hồi phục trong giờ giao dịch cuối cùng của tuần (ngày 26/9), hạ bớt mức giảm trong một tuần tệ nhất kể từ tháng 5 của chỉ số S&P 500. Chỉ số S&P 500 tăng 3,83 điểm, tương đương 0,3%, ngừng giao dịch ở mức 1.213,01 điểm. Chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng 121,07 điểm, tương đương 1,1%, kết thúc giao dịch ở mức 11.143,13 điểm. Chỉ số Nasdaq hạ 3,23 điểm, tương đương 0,2% xuống còn 2.183,34 điểm. Tất cả đều hy vọng kế hoạch giải cứu phố Wall sẽ được thông qua v ngày 28/9 2. Hạ viện bất ngờ bác bỏ kế hoạch Trong diễn biến gây sốc, Hạ viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu bác bỏ kế hoạch ứng cứu khẩn cấp thị trường tài chính trị giá 700 tỷ đôla. Kết quả kiểm phiếu như sau: 228 phiếu phản đối / 205 phiếu ủng hộ (cụ thể tỷ lệ phiếu ủng hộ/phản đối tại Đảng Dân Chủ là 140/95 trong khi tỷ lệ này tại Đảng Cộng Hòa là 65/133). 228 phiếu chống – 205 phiếu thuận, chỉ còn thiếu đúng 12 phiếu để kế hoạch hồi sinh thị trường. Bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện, nói việc các dân biểu ngồi với nhau và đưa ra dự luật báo hiệu sự kết thúc của giai đoạn ngân hàng kinh doanh bất cẩn, trong khi chi thưởng vô tội vạ cho giám đốc thiếu thận trọng. Bà nhấn mạnh người thọ thuế Mỹ sẽ không bao giờ bỏ tiền ra nữa để chữa cháy những lỗi lầm của phố Wall. "Giai đoạn bổng lộc béo bở của giới điều hành ngân hàng nay chấm dứt. Đây không phải sự cứu giúp ngân hàng, hay một nhóm người nào, đây là hành động cứu toàn bộ nền kinh tế Hoa Kỳ và công ăn việc làm của người dân Mỹ.” Tổng thống Mỹ George W. Bush đã rất thất vọng khi Hạ viện không thông qua kế hoạch giải cứu thị trường trị giá 700 tỷ USD. “Tôi thất vọng vì kết quả bỏ phiếu của Hạ viện Mỹ về kế hoạch khôi phục kinh tế”, Tổng thống Mỹ Bush nói với báo giới tại Nhà Trắng. Sau sự kiện chấn động này, ông Bush đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Tài chính Henry Paulson và các cố vấn cấp cao khác. "Mục tiêu của chúng tôi là tiếp tục chú tâm giải quyết tình hình kinh tế, chúng tôi sẽ làm việc để thực hiện một chiến lược”, ông Bush phát biểu. Trước đó, một phát ngôn viên của Bộ Tài chính nhấn mạnh, chính phủ Mỹ sẽ sử dụng “mọi công cụ trong tay” để bảo vệ thị trường tài chính và nền kinh tế Mỹ. Còn Bộ trưởng Tài chính Henry Paulson, một người ủng hộ kế hoạch giải cứu thì tuyên bố “sẽ tham vấn Tổng thống, Chủ tịch Cục dự trữ liên bang, và các lãnh đạo quốc hội về những bước đi tiếp theo”. Phát ngôn viên Bộ Tài chính Michele Davi khẳng định: "Trong lúc chờ đợi, chúng tôi đã sẵn sàng làm việc với những nhà hoạch định và sử dụng mọi công cụ chúng tôi đã có trong vài tháng qua, để bảo vệ thị trường tài chính và nền kinh tế của chúng ta”. Sau thông tin Hạ viện Mỹ bác bỏ dự luật giải cứu khối tài chính Mỹ, chứng khoán nước này đã có một phiên giao dịch giảm điểm mạnh nhất trong lịch sử. Không khí hoảng loạn thật sự lan đi nhanh chóng, lệnh bán ồ ạt tung ra, tất cả tạo nên một phiên giao dịch đi vào lịch sử, thập chí mức độ hoảng loạn còn lớn hơn phiên giao dịch ngày 11/9/2001. Điều đó đã khiến các chỉ số chứng khoán Mỹ giảm điểm với biên độ lớn, các chỉ số Dow Jones và S&P 500 có ngày giảm điểm mạnh nhất trong lịch sử, còn chỉ số Nasdaq có ngày giảm điểm mạnh nhất kể từ năm 2000. Rất “may mắn” cho thị trường chứng khoán Mỹ, bởi lệnh cấm bán khống đối với 829 cổ phiếu đang niêm yết trên các sàn giao dịch ở nước này vẫn còn hiệu lực tới ngày 2/10, nếu không, rất có thể mức độ sụt giảm còn mạnh hơn nhiều. Các cổ phiếu khối tài chính dẫn đầu về biên độ giảm điểm, trong đó cổ phiếu của Wachovia sụt giảm 81,6% xuống còn 1,84 USD/cổ phiếu, National City giảm 63,34%, Morgan Stanley hạ 15,19%, Goldman Sachs trượt 12,53%, Citigroup mất 11,19%,... Tuy nhiên, giảm điểm trên diện rộng chính là cổ phiếu khối công nghệ khi chỉ số Nasdaq giảm hơn 9% đưa chỉ số này giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, cổ phiếu Apple sụt giảm 17,92%, cổ phiếu Google trượt 11,61%, cổ phiếu Yahoo trượt 10,78%, cổ phiếu Microsoft mất 8,72%, cổ phiếu Dell giảm 9,35%... Kết thúc ngày giao dịch, chỉ số công nghiệp Dow Jones sụt giảm 777,68 điểm, tương đương -6,98%, đóng cửa ở mức 10.365,45. Chỉ số Nasdaq phiên này giảm mất 199,61 điểm, tương đương - 9,14%, chốt ở mức 1.983,73. Như vậy, chỉ trong một ngày, thị trường chứng khoán Mỹ mất 1.200 tỷ USD . 228 phiếu chống -1 phiếu chống tương đương 5 tỷ USD. Thất bại kế hoạch 700 tỷ USD: Khủng hoảng lòng tin chính trị Tạp chí Time đánh giá đó là "cuộc khủng hoảng lòng tin chính trị" trong khi New York Time xem đây là "sản phẩm của một sự thất bại lớn hơn, của lãnh đạo chính trị ở Washington vào thời điểm mà thế giới đang nhìn vào nước Mỹ đối phó với khủng hoảng kinh tế" khi kế hoạch giải cứu thị trường tài chính 700 tỉ USD tưởng chừng như đã được thông qua thì đến phút chót đã không thể vượt qua được cuộc bỏ phiếu căng thẳng tại Hạ viện Mỹ. Tư tưởng Đảng phái xuất hiện không đúng lúc? Trước đó, gần như tất cả các lãnh đạo chính trị chính của Mỹ đều ủng hộ cho kế hoạch 700 tỷ USD giải cứu thị trường tài chính Mỹ: Tổng thống, Phó Tổng thống, Bộ trưởng Tài chính, Chủ tịch Cục dự trữ liên bang, lãnh đạo đảng Dân chủ và Cộng hoà tại Quốc hội. Tất cả họ, từ Nhà Trắng tới đồi Capitol đều nói một câu giống nhau: bỏ phiếu thuận cho kế hoạch. Nhưng phần đa những nhà chính trị đại diện cho ý chí và nguyện vọng của người dân Mỹ lại bỏ phiếu chống cho kế hoạch đó. Những người giữ vai trò chủ chốt trong cuộc vận động ủng hộ kế hoạch này đã không tập hợp đủ số phiếu cần thiết ở Hạ viện. Theo New York Time, "họ đã cho phép ngọn lửa chính trị đảng phái bùng lên vào những thời điểm nhạy cảm". Cũng theo báo này, nếu trước đây còn có bất kỳ sự nghi ngờ nào về sự bất lực chính trị và vị thế "Tổng thống vịt què" của ông Bush, thì mối ngờ vực đó đã bị xoá hoàn toàn vào ngày 29/9 khi, bất chấp mọi lời biện hộ cá nhân, hơn 2/3 thành viên Cộng hoà ở Hạ viện đã bỏ phiếu chống lại kế hoạch giải cứu nền kinh tế. Trong khi có những nhà lập pháp phản đối giải pháp trọn gói này bởi giá trị thực tế của nó, thì một số đông đưa ra quyết định phản đối bởi việc thông qua giải pháp đó sẽ đẩy tương lai chính trị của chính họ vào thế hiểm nghèo. Một khi lá phiếu đã đưa ra và quá ít các thành viên Cộng hoà bỏ phiếu thuận, những thành viên Dân chủ sẽ không nỗ lực để thông qua một kế hoạch vốn không được nhiều người ủng hộ này. Nhiều nhà phân tích cho rằng, lãnh đạo của hai đảng đã thất bại khi đưa gói giải pháp ra Hạ viện bỏ phiếu mà không biết rằng liệu nó có nhận đủ số phiếu để thông qua hay không. "Đó là một động thái tồi vào bất kỳ thời điểm nào, đặc biệt trong trường hợp này sẽ mang lại rủi ro cho thị trường và hệ thống tài chính đang bị suy yếu trầm trọng sẽ phản ứng rất tệ", tờ New York Time nhận định. Sau khi quá nhiều các thành viên của đảng Cộng hoà bỏ phiếu chống lại kế hoạch đó, John A. Boehner, lãnh đạo đảng Cộng hoà ở Hạ viện cố gắng đổ lỗi cho bài phát biểu mang tính đảng phái ở Hạ viện chỉ ngay trước khi bỏ phiếu của Chủ tịch Hạ viện, bà Nancy Pelosi.Bà Pelosi đã phát biểu với những thành viên Dân chủ rằng bà đã đưa ra lời hứa nhưng không thể đoàn kết họ đủ, dẫn tới thất bại mà có thể sẽ còn được nhớ rất lâu. Những ứng viên cho vị trí của Tổng thống Bush, TNS John McCain và TNS Barack Obama đang ở cách xa Washington, đóng vai phụ trong việc giúp giải quyết cuộc khủng hoảng mà một trong hai người sẽ phải kế thừa. Sự thất bại, ngay cả khi chỉ là tạm thời, cho thấy những khó khăn trong việc đối mặt với những trường hợp khẩn cấp xảy ra nhanh chóng bằng một quy trình lập pháp chính trị sẵn có và chậm chạp.Và bất chấp sự đồng thuận hiếm hoi giữa các nhà lãnh đạo hai đảng trong trường hợp này, hố sâu ngăn cách giữa những gì các nhà lập pháp được nghe ở Washington và những gì họ được nghe tại nhà vẫn còn quá lớn, để có thể nhảy qua, đặc biệt với những đảng viên Cộng hoà. Lòng tin về tính đại diện của Washington? Đây là sự kiện đóng dấu quan trọng, là đỉnh điểm mang ý nghĩa lịch sử khắc hoạ thực tế về điều người Mỹ từ lâu cảm nhận về sự đại diện của họ ở Washington Dc. Khủng hoảng lòng tin quốc gia bùng nổ vào 29/9 là vấn đề lâu dài và sâu sắc hơn, một cuộc khủng hoảng lòng tin chính trị đe doạ sẽ gây hại cho nước Mỹ lớn hơn là việc thị trường sẽ bị đóng băng và các DN bắt đầu sụp đổ, tờ Time dẫn lời dự báo của các chuyên gia.Vấn đề này đã tăng dần trong nhiều năm. Chỉ 28% người Mỹ ủng hộ Thống Bush và chỉ 18% ủng hộ Quốc hội. Lúc này, những cảm nhận tồi tệ đó đã biểu lộ ra theo cách đen tối nhất. Số đông những người bỏ phiếu chống từ chối đặt lòng tin vào những nhà lãnh đạo của họ, bỏ qua đơn thuốc mà chính quyền đã đưa ra. Một vài người bỏ phiếu vì lý do ý thức hệ nhưng phần đa họ chỉ đơn giản làm điều mà các nhà chính trị làm, phản ánh ý chí của người dân. Phân tích của Nate Silver, người điều hành trang FiveThirtyEight.com chỉ rõ trong 38 thành viên Quốc hội của hai đảng hiện nay được đánh giá là dễ bị tổn thương trong cuộc bầu cử tiếp theo thì 30 người bỏ phiếu chống lại kế hoạch và chỉ 8 người ủng hộ. Ngược lại, thậm chí những thành viên hai đảng đang ở vị trí an toàn cho cuộc bầu cử tới cũng phân chia số phiếu, 197 phiếu thuận và 198 phiếu chống. Nếu những chuyên gia nói đúng, nước Mỹ đang bị đe doạ bởi những khó khăn tài chính bởi không có ai đứng lên và giải thích về tình thế. Chỉ số Dow Jones trung bình đã giảm 778 điểm. Bộ trưởng tài chính Hank Paulson cảnh báo ngay chiều 29/9 rằng các khoản vay nợ mua ô tô và các khoản vay cho sinh viên sẽ bị thắt chặt. Các kinh tế gia khác cảnh báo về khả năng sụp bổ của các tập đoàn kinh tế khác và nguy cơ thất nghiệp, nếu như thị trường cho vay ngắn hạn bị đóng băng. Sự sụp đổ, sáp nhật các ngân hàng có vẻ sẽ tiếp diễn. Trong tình huống tồi tệ nhất, các nhà lịch sử kinh tế có thể thấy rằng mọi dự đoán của Paulson sẽ thành sự thực, và chính quyền liên bang sẽ trả cái giá lớn hơn nhiều so với khoảng đầu tư 700 tỷ USD cho khu vực tư nhân. Nếu chuyện này qua đi, các sử gia sẽ tìm ra nhiều người phải chịu trách nhiệm. Ông Paulson và Tổng thống Bush đã thất bại trong việc giải thích kế hoạch tốt hơn. Các nhà lãnh đạo Hạ viện đã thất bại trong việc tập hợp đủ số phiếu. Và thậm chí các ứng viên Tổng thống đã thất bại trong việc sử dụng những thuyết giáo của mình để thúc đẩy vấn đề. Và các sử gia cũng không quên nguồn gốc của những thấy bại trước vòng bỏ phiếu hôm 29/9, thậm chí về sai lầm của Phố Wall. Nhiều năm trước, lòng tin của người dân và các nhà chính trị đã vỡ. Niềm tin đã mất. Dự trữ tín nhiệm đã bị phá sản. Và khi họ cần những điều đó nhất, các nhà lãnh đạo nhận thấy họ đã mất khả năng để tạp ảnh hưởng lên chính những người đã chọn họ làm người lãnh đạo. (Theo NewYork Time_ www.inteves.com ) 3. Hy vọng lại mở ra – những ngày phập phồng chờ đợi Sau khi Hạ viện Mỹ bất ngờ không thông qua kế hoạch ứng cứu thị trường tài chính trị giá 700 tỷ USD, nước Mỹ lại hồi hộp đón chờ quyết định của Thượng viện Mỹ trong đêm thứ tư (01/10) với hy vọng gói giải cứu thị trường tài chính sẽ được thông qua. Nhà hoạch định chính sách kinh tế Mỹ thay đổi 3 điểm và dồn nỗ lực vận động hành lang cho kế hoạch này được thông qua. - Điểm điều chỉnh đầu tiên được là nâng trần bảo hiểm của liên bang đối với các khoản tiền tiết kiệm của người dân từ 100.000 USD hiện nay lên 250.000 USD để ngăn chặn tình trạng rút tiền ồ ạt khỏi các ngân hàng. - Đề xuất sửa đổi lớn thứ hai là sửa lại các quy định về kế toán. Theo đó các ngân hàng và các tổ chức tài chính, tín dụng và tiết kiệm phải thường xuyên đánh giá lại giá trị tài sản của họ, trong đó có các cổ phiếu và chứng khoán liên quan tới thế chấp, cho phù hợp với mức giá của thị trường nhằm ngăn chặn tình trạng giấu giếm thua lỗ khá phổ biến như trong thời gian vừa qua. - Bản kế hoạch 700 tỷ USD mới lần này còn mở rộng tín dụng thuế cho việc nghiên cứu và phát triển, mở rộng tín thuế trẻ em để bảo vệ hàng triệu gia đình, ngoài ra là hỗ trợ thuế cho nạn nhân của bão lụt và thảm họa thiên nhiên. (Tín thuế trẻ em (child tax credit) là một khoản tiền, nhiều nhất là $1,000 dành cho mỗi trẻ em đủ tiêu chuẩn người thọ thuế có thể khai để làm giảm số tiền thuế nợ họ phải đóng.). Thành viên của Hạ Viện và Thượng Viện cho rằng dự thảo luật này sẽ tạo ra hàng trăm nghìn việc làm mới và giảm phụ thuộc của Mỹ vào dầu nhập khẩu.Ứng viên thuộc Hạ Viện đang cân nhắc thay đổi riêng của họ, theo đó việc hỗ trợ cho người thất nghi