Tiểu luận Thực trạng xuất khẩu mặt hàng may mặc ở Việt Nam hiện nay

t triển cả về chiều rộng và chiều sâu. Trong nền kinh tế hiện đại mang tính toàn cầu hoá như ngày nay, mỗi loại sản phẩm người ta nghiên cứu thử nghiệm ở nước thứ nhất, chế tạo ở nước thứ hai, lắp ráp ở nước thứ ba, tiêu thụ ở nước thứ tư và thanh toán thực hiện ở nước thứ 5. Như vậy, hàng hoá sản xuất ra ở mỗi quốc gia và tiêu thụ ở một quốc gia cho thấy sự tác động ngược trở lại của chuyên môn hoá tới xuất khẩu. Với đặc điêm quan trọng là tiền tệ sản xuất sử dụng làm phương tiện thanh toán, xuất khẩu góp phần làm tăng dự trữ ngoại tệ một quốc gia. Đặc biệt với các nước đang phát triển đồng tiền không có khả năng chuyển đổi thì ngoại tệ có được nhờ xuất khẩu đóng vai trò quan trọng trong việc điều hoà về cung cấp ngoại tệ, ổn định sản xuất, qua đó góp phần vào tăng trưởng và phát triển kinh tế. - Xuất khẩu có tác động tích cực tới việc giải quyết công ăn việc làm, cải thiện đời sống nhân dân Đối với công ăn việc làm, xuất khẩu thu hút hàng triệu lao động thông qua việc sản xuất hàng xuất khẩu. Mặt khác, xuất khẩu tạo ra ngoại tệ để nhập khẩu hàng tiêu dùng đáp ứng yêu cầu ngay càng đa dạng và phong phú của nhân dân. Xuất khẩu là cơ sở để mở rộng và thúc đẩy sự phát triển các mối quan hệ kinh tế đối ngoại. Xuất khẩu và các mối quan hệ kinh tế đối ngoại, ngoại giao có tác động qua lại, phụ thuộc lẫn nhau. Hoạt động xuất khẩu là cơ sở tiền đề vững chắc để xây dựng các mối quan hề kinh tế đối ngoại sau này, từ đó kéo theo các mối quan hệ khác phát triển như du lịch quốc tế, bảo hiểm quốc tế, tín dụng quốc tế… ngược lại sự phát triển của các ngành này lại tác động trở lại hoạt động xuất khẩu làm cơ sở hạ tầng cho hoạt động xuất khẩu phát triển. Có thể nói xuất khẩu nói riêng và hoạt động thương mại quốc tế nói chung sẽ dẫn tới những sự thay đổi trong sinh hoạt tiêu dùng hàng hoá của nền kinh tế bằng hai cách: + Cho phép khối lượng hàng tiêu dùng nhiều hơn với số hàng hoá được sản xuất ra. + Kéo theo sự thay đổi có lợi cho phù hợp với các đặc điểm của sản xuất Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể của từng quốc gia mà các tác động của xuất khẩu đối với các quốc gia khác nhau là khác nhau. c. Vai trò của xuất khẩu đối với các doanh nghiệp Cùng với sự bùng nổi của nền kinh tế toàn cầu thì xu hướng vươn ra thị trường quốc tế là một xu hướng chung của tất cả các quốc gia và các doanh nghiệp. Xuất khẩu là một trong những con đường quen thuộc để các doanh nghiệp thực hiện kế hoạch bành trướng, phát triển, mở rộng thị trường của mình. Xuất khẩu tạo điều kiện cho các doanh nghiệp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra. Nhờ có xuất khẩu mà tên tuổi của doanh nghiệp không chỉ được các khách hàng trong nước biết đến mà còn có mặt ở thị trường nước ngoài. Xuất khẩu tạo nguồn ngoại tệ cho các doanh nghiệp, tăng dự trữ qua đó nâng cao khả năng nhập khẩu, thay thế, bổ sung, nâng cấp máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu… phục vụ cho quá trình phát triển. Xuất khẩu phát huy cao độ tính năng động sáng tạo của cán bộ XNK cũng như các đơn vị tham gia như: tích cực tìm tòi và phát triển các mặt trong khả năng xuất khẩu các thị trường mà doanh nghiệp có khả năng thâm nhập. Xuất khẩu buộc các doanh nghiệp phải luôn luôn đổi mới và hoàn thiện công tác quản trị kinh doanh. Đồng thời giúp các doanh nghiệp kéo dài tuổi thọ của chu kỳ sống của một sản phẩm. Xuất khẩu tất yếu dẫn đến cạnh tranh, theo dõi lần nhau giữa các đơn vị tham gia xuất khẩu trong và ngoài nước. Đây là một trong những nguyên nhân buộc các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu phải nâng cao chất lượng hàng hoá xuất khẩu, các doanh nghiệp phải chú ý hơn nữa trong việc hạ giá thành của sản phẩm, từ đó tiết kiệm các yếu tố đầu vào, hay nói cách khác tiết kiệm các nguồn lực. Sản xuất hàng xuất khẩu giúp doanh nghiệp thu hút được thu hút được nhiều lao động bán ra thu nhập ổn định cho đời sống cán bộ của công nhân viên và tăng thêm thu nhập ổn định cho đời sống cán bộ của công nhân viên và tăng thêm lợi nhuận. Doanh nghiệp tiến hành hoạt động xuất khẩu có cơ hội mở rộng quan hệ buôn bán kinh doanh với nhiều đối tác nước ngoài dựa trên cơ sở đôi bên cùng có lợi. THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU MẶT HÀNG MAY MẶC Ở VN HIỆN NAY Thực trạng xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam hiện nay Giới thiệu trung về xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam Trong những năm gần đây, ngành dệt may Việt Nam đó cú những bước phát triển đáng kể với tốc độ trên dưới 20%/năm, kim ngạch xuất khẩu chiếm 15% kim ngạch xuất khẩu cả nước. Giá trị sản xuất công nghiệp của ngành dệt may trong năm 2007 tăng 17,9% so với năm 2006. Các sản phẩm chủ yếu đều tăng như sợi toàn bộ tăng 11%; vải lụa thành phẩm tăng 8,9%; sản phẩm quần áo dệt kim tăng 8,8%; quần áo may sẵn tăng 12,6%. Sự phát triển ấn tượng của ngành may mặc đó gúp phần đưa Việt Nam trở thành một trong chín nước xuất khẩu hàng may mặc lớn nhất trong số 153 nước xuất khẩu hàng dệt may trên toàn thế giới. Dệt may đang vươn lên và tham gia vào những mặt hàng xuất khẩu có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD của Việt Nam, bên cạnh những mặt hàng khác như dầu thô, giày dép, thuỷ sản v.v. Năm 2007, kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam đạt 7,8 tỷ USD, tăng 33,4% so với năm 2006 và bằng khoảng 16% giá trị xuất khẩu hàng hoá năm 2007. Hơn nữa, trong năm 2007, dệt may đó vượt qua dầu thô và trở thành mặt hàng mang lại kim ngạch xuất khẩu lớn nhất. Tình hình về kim ngạch xuất khẩu những năm gần đây Với kim ngạch xuất khẩu trên 11,2 tỉ USD trong năm 2010, tăng 23,2% so với năm 2009, VN đã lọt vào tốp 5 nhà xuất khẩu hàng dệt may lớn nhất thế giới. Trong kết quả xuất khẩu đáng phấn khởi của ngành dệt may, Tập đoàn dệt may VN (Vinatex) đóng góp 2,1 tỉ USD, tăng 23% so năm 2009. Một số đơn vị của Vinatex đã đưa được thương hiệu của hàng may mặc VN ra thị trường thế giới: Tổng Công ty Cổ phần May Nhà Bè nhượng quyền thương mại thương hiệu Mattana cho đối tác tại Ý với hợp đồng tới 10 năm; Tổng Công ty Cổ phần May Việt Tiến đã có tổng đại lý tại Lào và Campuchia, tháng 4 tới đây, dự kiến mở ở Myanmar và Trung Quốc. Bên cạnh các thị trường lớn của ngành dệt may VN như Mỹ (năm 2010 nhập hơn 6 tỉ USD hàng may VN), EU (1,8 tỉ USD), Nhật (1,2 tỉ USD), các thị trường khác như Hàn Quốc, các nước ASEAN cũng tăng trưởng mạnh và hứa hẹn là những thị trường tiềm năng trong tương lai. Nhu cầu hàng may mặc ở Mỹ sẽ tiếp tục tăng nên khả năng tăng nhập khẩu vào thị trường này rất tốt trong năm nay. Đối với thị trường Nhật, DN đang tận dụng tối đa những ưu đãi về thuế từ Hiệp định Đối tác kinh tế VN - Nhật Bản (VJEPA) để hạ giá thành sản phẩm, thêm lợi thế cạnh tranh. Các thị trường xuất khẩu chính Thị trường EU ThÞ tr­êng EU víi d©n sè 340 triÖu lµ n¬i tiªu thô lín vµ ®a d¹ng c¸c lo¹i quÇn ¸o. Møc tiªu thô thÞ tr­êng nµy lµ kh¸ cao: 17 kg / ng­êi / n¨m. ë ®©y, ng­êi ta cã thÊy ®ñ lo¹i hµng ho¸ tõ c¸c n­íc nh­ Mü, Trung Quèc, NhËt, Hång K«ng, §µi Loan. Hµng n¨m EU nhËp kho¶ng 63 tû USD quÇn ¸o võa qua h¹n ng¹ch mµ EU dµnh cho c«ng nghÖ lµ 22 ngh×n tÊn hµng dÖt may gi¸ trÞ kho¶ng 450 triÖu USD vµ hiÖp ®Þnh ký cho giai ®o¹n tíi 2001-200 gi¸ trÞ sÏ t¨ng 40% vµ so víi gi¸ trÞ hiÖp ®Þnh cò (chi giai ®o¹n 1996-2000). §©y lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam vµ EU ký hiÖp ®Þnh bu«n b¸n dÖt may tõ n¨m 1995 trong ®ã cã h¹n ng¹ch gia c«ng thuÇn tuý (TPP). Cã nghÜa lµ kh¸ch hµng göi nguyªn phô liÖu tõ mét n­íc thø ba thuª gia c«ng t¹i ViÖt Nam, sau ®ã xuÊt sang EU. Cßn nÕu kh¸ch hµng EU göi nguyªn phô liÖu tõ EU sang gia c«ng t¹i ViÖt Nam, sau ®ã xuÊt ng­îc l¹i sang EU th× kh«ng tÝnh vµo h¹n ng¹ch. Qua 5 n¨m thùc hiÖn hiÖp ®Þnh bu«n b¸n hµng dÖt may víi EU s¶n xuÊt hµng may mÆc cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng nµy ®· cã b­íc tiÕn v÷ng ch¾c. N¨m 1996 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng may mÆc ViÖt Nam vµo EU ®¹t ®­îc kho¶ng 250 triÖu USD, n¨m 1999 ®¹t 400 triÖu USD vµ dù kiÕn n¨m 2001 sÏ ®¹t 650 triÖu USD. Thị trường Nhật Bản NhËt B¶n lµ mét thÞ tr­êng nhËp khÈu may mÆc lín thø ba thÕ giíi vµ ®©y lµ thÞ tr­êng phi h¹n ng¹ch. Nh­ng ®©y còng lµ mét thÞ tr­êng khã tÝnh víi nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe c¶ vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶, hä th­êng yªu cÇu kiÓm tra chÊt l­îng chi tiÕt vµ quan t©m nhiÒu tíi mÉu mèt. VÝ dô nh­: - §å lãt, tÊt: mèt chiÕm 70,5% - QuÇn ¸o n÷: 56,4%lµ mèt; 37,5% lµ gi¸ vµ cßn l¹i lµ phÈm chÊt. - Comple nam: 50% lµ phÈm chÊt; 43,7% lµ mèt vµ cßn l¹i lµ gi¸ c¶. Víi d©n sè kho¶ng 120 triÖu ng­êi vµ møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi 26 ngh×n USD/n¨m th× nhu cÇu vÒ may mÆc lµ kh«ng nhá, hµng n¨m NhËt B¶n nhËp khÈu kho¶ng 7-8 tû USD hµng may mÆc. MÆt kh¸c, xuÊt sang NhËt th­êng lµ ¸o Jacket, quÇn ¸o s¬ mi do c¸c ®¬n vÞ phÝa B¾c gia c«ng, ¸o Kimono do c¸c ®¬n vÞ phÝa Nam thùc hiÖn. §©y tuy lµ thÞ tr­êng ®ßi hái cao song còng ®Çy høa hÑn, nÕu nh­ ®Çu t­ tèt, n©ng cao ®­îc chÊt l­îng, mÉu m· phong phó, mµu s¾c ®a d¹ng, n¾m v÷ng thÞ hiÕu th× cã kh¶ n¨ng hµng may mÆc cña ta sÐ ph¸t triÓn m¹nh ë thÞ tr­êng nµy. Thị trường khu vực Bắc Mỹ Mü lµ thÞ tr­êng kh¸ hÊp dÉn, lý t­ëng cña ngµnh dÖt-may v× d©n sè Mü kh¸ ®«ng, hiÖn cã 253 triÖu ng­êi, ®a sè sèng ë thµnh thÞ cã møc thu nhËp quèc d©n cao. Do ®ã ng­êi Mü cã søc mua lín vµ nhu cÇu ®a d¹ng. Ph¶i nãi r»ng, thÞ tr­êng may mÆc B¾c Mü lµ mét miÕng måi bÐo bë, hÊp dÉn ngay bëi møc cÇu l¬n, tÝnh thêi trang, mÉu mèt vµ thÞ hiÕu thÓ hiÖn rÊt râ phong c¸ch cña ng­êi Mü; ®ã lµ sù phong phó vµ kh¸c biÖt. Song víi ViÖt Nam sù l¹c quan ®ã vÉn n»m trong nçi « ©u v× Mü ch­a dµnh cho ViÖt Nam MFN vµ nh­ vËy hµng may ViÖt Nam qua Mü ph¶i chÞu thuÕ nhËp khÈu cßn rÊt cao, tõ 40-49% gi¸ trÞ nhËp khÈu. Trong khi Trung Quèc vµ mét sè n­íc kh¸c ®­îc h­ëng quy chÕ nµy chØ ph¶i chÞu thuÕ 25%. ¦u thÕ c¹nh tranh ®· kh«ng tthuéc vÒ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. MÆt kh¸c, ng©n hµng hai n­íc ch­a cã mèi quan hÖ b¹n hµng bang giao chÆt chÏ nªn viÖc thanh to¸n cßn lµ mét vÊn ®Ò bÊt cËp. Tr­êng hîp nµy ®· cã thùc tÕ khi cã mét C«ng ty Mü muèn tr¶ tiÒn cho C«ng ty may Ph­¬ng §«ng, hä kh«ng thÓ më L/C tõ Mü mµ ph¶i sang tËn ViÖt Nam yªu cÇu Vietcombank Thµnh phè Hå ChÝ Minh cho phÐp võa më võa nhËn tiÒn vµ hä ph¶i tr¶ b»ng tiÒn mÆt. Thị trường SNG và một số nước Đông Âu Trong nh÷ng n¨m tr­íc khi c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa §«ng ¢u tan vì th× tû träng kim ng¹ch cña ta vµo thÞ tr­êng nµy chiÕm vÞ trÝ kh¸ lín vµ ®ãng vai trß quan träng, xuÊt khÈu theo nh÷ng hiÖp ®Þnh hµng ®æi hµng. Qua thêi gian dµi ®ã nhµ xuÊt khÈu cña ta phÇn nµo n¾m b¾t ®­îc thÞ hiÕu, nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ë khu vùc nµy vµ ng­êi tiªu dïng còng ®· phÇn nµo quen víi hµng may mÆc cña ta. Tuy nhiªn, kÓ tõ khi c¸c n­íc XHCN §«ng ¢u tan vì, kim ng¹ch hµng may mÆc cña ta vµo thÞ tr­êng nµy gi¶m m¹nh. HiÖn nay, hµng may mÆc cña ta vµo thÞ tr­êng nµy chñ yÕu do c¸c th­¬ng gia bu«n theo tõng chuyÕn cßn vÒ phÝa doanh nghiÖp th× chØ møc thÊp do ch­a t×m ®­îc ph­¬ng thøc thanh to¸n hîp lý th©y thÕ cho ph­¬ng thøc hµng ®æi hµng tr­íc ®©y. Nh­ vËy cã thÓ nãi, víi ViÖt Nam ®©y lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng mµ mÊy n¨m võa qua chóng ta ®Ó v­ît khái tÇm tay. CÇn nhanh chãng t×m ra gi¶i ph¸p cÇn thiÕt ®Ó nèi l¹i quan hÖ víi thÞ tr­êng kh«ng kÐm phÇn hÊp dÉn nµy. C¸c doanh nghiÖp cÇn m¹nh d¹n triÓn khai ph­¬ng thøc thanh to¸n míi ph¸t huy lîi thÕ vèn cã cña ta trong nhiÒu n¨m qua trªn thÞ tr­êng nµy. Thị trường các nước ASEAN ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN vµ ®ang trªn tiÕn tr×nh thùc hiÖn AFTA, bªn c¹nh nh÷ng c¬ héi lín më ra còng cßn nhiÒu th¸ch thøc. Ph¶i tiÕn hµnh c¾t gi¶m thuÕ quan vµ hµng ho¸ ®­îc l­u chuyÓn tù do gi÷a c¸c n­íc ASEAN t¹o nªn sù c¹nh tranh gay g¾t ®èi víi hµng ho¸ ViÖt Nam, buéc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i nç lùc c¶i tiÕn c«ng nghÖ, ¸p dông ph­¬ng thøc qu¶n lý hiÖn ®¹i vµ ph¶i t¹o ®­îc cho m×nh mét nÒn t¶ng v÷ng ch¾c vÒ mäi mÆt ®Ó trô v÷ng trªn th­¬ng tr­êng. S¶n phÈm cã ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn hay kh«ng quyÕt ®Þnh ®Õn sù tèn t¹i cña C«ng ty. D­íi søc Ðp ®ã sÏ xo¸ bá ®i ®­îc c¸c C«ng ty lµm ¨n tr× trÖ. Tuy nhiªn vÒ phÝa ViÖt Nam ch¾c ch¾n sÏ cã nhiÒu C«ng ty cÇn ph¶i “lét x¸c” Bï l¹i, thÞ tr­êng ASEAN víi 430 triÖu d©n, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi hµng n¨m 1.608 USD, tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n 6-8%/ n¨m, th× ®©y qu¶ lµ mét thÞ tr­êng lín cho hµng may mÆc. ASEAN cßn lµ mét thÞ tr­êng cã nÒn v¨n ho¸ t­¬ng ®ång lÉn nhau. Do ®ã thÞ hiÕu, lèi sèng còng t­¬ng ®èi gièng nhau, ®iÒu nµy lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp may mÆc ViÖt Nam x©m nhËp dÕ rµng h¬n. Các đối thủ cạnh tranh chính của Việt Nam Hội nghị do Hiệp hội May mặc và Da giày Hoa Kỳ, gọi tắt là AAFA (American Apparel & Footwear Association) tổ chức lần đầu tiên tại Việt Nam trong bối cảnh Việt Nam đang nhanh chóng mở rộng thị phần đáng kể đối với hàng dệt may, da giày cùng với nhiều mặt hàng khác trên thị trường Hoa Kỳ. Riêng về dệt may, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ đã tăng từ 2,9 tỉ đôla vào năm 2005 lên thành 6,1 tỉ đôla trong năm nay và theo dự đoán sẽ tăng lên đến 7,4 tỉ đôla vào năm 2012.Trong thời gian gần đây, Việt Nam đã vượt qua Ấn Độ để trở thành nhà cung cấp hàng dệt may lớn thứ hai cho thị trường Hoa Kỳ. Tuy nhiên theo nhận xét của Luật sư Andrew B. Schroth, một trong các diễn giả chính tại cuộc hội thảo, thì dệt may Việt Nam hoàn toàn chưa phải là một đối thủ của Trung Quốc như trong cuộc đua mà Việt Nam đã vượt qua Ấn Độ. Các chuyên gia nhận định rằng: Cuộc cạnh tranh quá chênh lệch bởi vì Trung Quốc là nguồn cung cấp chính nguyên liệu đầu vào cho dệt may Việt Nam, do đó Trung Quốc rất phấn khởi khi Việt Nam trở thành nhà cung cấp lớn hàng dệt may vào thị trường Hoa Kỳ, là vì xuất khẩu càng tăng thì Việt Nam càng tiêu thụ nhiều hơn nguyên liệu của Trung Quốc. Dệt may Việt Nam hiện gần giống như một phân nhánh sản xuất của Trung Quốc, nơi lắp ráp và sản xuất ra thành phẩm từ nguồn nguyên liệu của Trung Quốc. Nhiều nhà máy ở Việt Nam là của các công ty Trung Quốc đầu tư. Do đó đây không phải là một cuộc cạnh tranh đúng nghĩa, mà đúng hơn là mối quan hệ cộng sinh, dựa dẫm vào nhau. Qua đây có thể thấy, Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Việt Nam hiện nay. Trung Quốc sẽ luôn cảnh giác với Việt Nam, bởi vì Việt Nam nhanh chóng gia tăng xuất khẩu, gia tăng khả năng xuất khẩu. Việt Nam thu hút một lượng đầu tư trực tiếp nước ngoài khổng lồ. Việt Nam bỗng nhiên thay đổi từ chỗ là một đối tác gắn bó với Trung Quốc sang thành một đối tượng có nhiều khả năng trở thành một đối thủ lớn. Và một yếu tố khác mà chúng tôi gọi là yếu tố chính trị để giải thích cho lý do tại sao thị trường Mỹ lại sẵn lòng chọn nhà cung cấp từ Việt Nam, rõ ràng là do ảnh hưởng từ Washington. Do đó Việt Nam hiện đang trở thành một đối thủ cạnh tranh đáng kể. Và Trung Quốc sẽ thận trọng hơn với Việt Nam nhất là trong việc cung cấp nguyên liệu, và chuyển giao công nghệ v.v. Do đó, Trung Quốc sẽ sửa lại tư thế một chút trong bối cảnh Việt Nam đang nổi lên thành một đối thủ cạnh tranh nhiều tiềm năng, và đây sẽ là một cuộc cạnh tranh khắc nghiệt. Đánh giá thực trạng xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam hiện nay Những thành tựu đã đạt được * Hoạt động xuất khẩu hàng may mặc luôn đạt và vượt các chỉ tiêu đề ra Trong những năm qua kết quả hoạt động xuất khẩu của công ty luôn hoàn thành và vượt các chỉ tiêu kế hoạch đề ra của các công ty xuất khẩu hàng may mặc và không ngừng phát triển qua các năm không ngừng phat triển. Doanh thu từ hoạt động xuất khẩu hàng may mặc luôn chiếm 80% trở lên trong tổng doanh thu của doanh nghiệp. Hiệu quả kinh tế cao từ xuất khẩu hàng may mặc đặc biệt là sự chuyển mạnh sang xuất khẩu trực tiếp góp phần tăng doanh thu, tăng thu nhập cho người lao động. * Thị trường xuất khẩu của hàng may mặc được mở rộng Trước tình hình khó khăn của toàn ngành dệt may hiện nay do thị trường trong nước và thị trường thế giới luôn biến động sức mua giảm, cạnh tranh gay gắt về giá cả , ban lãnh đạo của các công ty may mặc đã thực hiện chủ chương giữ vững thị trường đã có, mở rộng thêm nhiều khách hàng mới, nhiều thị trường mới,đặc biệt là thị trường Đức, Hàn Quốc. Sau một thời gian thực hiện chủ chương đí, các công ty luôn hoàn thành tốt các kế hoạch đề ra đảm bảo mức doanh thu và lợi nhuận dự kiến. Trong ba năm tốc độ tăng trưởng bình quân là 16%. Mặc dù thị trường truyền thống là Nga và Hàn quốc bị giảm rất lớn từ những năm gần đây nhưng nhờ công tác nghiên cứu thị trường nắm sát nhu cầu đòi hỏi của thị trường, xác định rõ thị trường mục tiêu, thị trường tiềm năng từ đó các doanh nghiêp Việt nam triển khai tốt các hoạt động đáp ứng nhu cầu đó đã xây dựng được một mạng lưới kinh doanh rộng lớn với nhiều bạn hàng ở các khu vực khác nhau. Hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam có thị trường tiêu thụ trên nhiều nước và nhiều thị trường đầu vào trong và ngoài nước, trong đó có nhiều thị trường có sức tiêu thụ lớn và đầy tiềm năng mà các công ty Việt Nam đang tiếp tục khảo sát, nghiên cứu và tiếp cận và chiếm lĩnh như thị trường Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, EU… Đặc biệt trong những năm gần đây nhờ đẩy mạnh chiến lược về thị trường và khách hàng nên hầu hết hiện nay khách hàng đến các công ty đặt hàng chỉ tập trung kiểm tra các điều kiện làm việc theo tiêu chuẩn SA8000 để đặt hàng. *. Chất lượng hàng may mặc xuất khẩu được nâng cao Điều này có được nhờ các công ty thường xuyên chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm nhờ hiện đại hóa thiết bị may, đổi mới thiết bị hiện đại, nâng cấp hệ thống nhà xưởng, hệ thống kho tàng và phát triển sản phẩm theo hướng chuyên môn hóa đối với các phân xưởng và đa dạng hóa sản phẩm đối với công ty để đáp ứng các hợp đồng lớn, hàng hóa có chất lượng cao đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Mặt khác công nhân đựoc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ kỹ thuật, tay nghề cho cán bộ nhân viên nhằm ba mục tiêu: năng suất- chất lượng- hiệu quả luôn tạo điều kiện về thời gian và kinh phí cử người đi học các khóa học về chính phủ, chuyên môn nghiệp vụ, tổ chức các lớp nâng cao tay nghề cho công nhân cơ khí điện, công nhân may, các lớp ngoại ngữ cho cán bộ công nhân viên nghiệp vụ. *Tổ chức các hoạt động giao dịch và thực hiện nghiêm chỉnh các hợp đồng với khách hàng nước ngoài Các doanh nghiệp Việt Nam đã rất cố gắng nâng cao năng lực trong việc đàm phán và ký kết hợp đồng với các bạn hàng nước ngoài, tạo được cơ sở ban đầu tốt đẹp cho hoạt động xuất khẩu, tiếp đó thực hiện nghiêm túc các điều khoản trong hợp đồng với khách hàng. Chính vì vậy các doanh nghiệp tạo uy tín được với các nước, đơn hàng ngày càng tăng. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã được nước ngoài tin tưởng và kí hợp đồng dài hạn giá trị lớn. Những hạn chế còn tồn tại Bên cạnh những thành tựu đã đạt được thì việc xuất khẩu ngành may mặc của Việt Nam hiện nay còn tồn tại khá nhiều hạn chế như: - Sức cạnh tranh chưa cao: Là một trong những ngành xuất khẩu chủ lực của VN, tốc độ tăng trưởng 20%/năm, kim ngạch xuất khẩu ngành dệt may chiếm khoảng 15% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Thế nhưng giá trị thu về từ xuất khẩu dệt may là rất thấp, bởi dệt may VN chủ yếu là gia công cho nhà nhập khẩu nước ngoài. Hiện nay, nhu cầu về nguyên liệu nhập khẩu để bảo đảm sản xuất cần đến 95% xơ bông, 70% sợi tổng hợp, 40% sợi xơ ngắn, 40% vải dệt kim và 60% vải dệt thoi. Qua đó, có thể thấy rằng cả một ngành công nghiệp dệt may gần như hoàn toàn phụ thuộc vào nước ngoài. Do đó xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam khó có thể cạnh tranh với các đối tác mà có nguồn nguyên vật liệu phong phú. - Cơ cấu mặt hàng đơn giản kiểu cách mẫu mã, bao bì đơn điệu, chưa đáp ứng được sự thay đổi nhu cầu thường xuyên của thị trường quốc tế. - Các doanh nghiệp xuất khẩu hàng may mặc của nước ta có quá ít thông tin về đối tác, mạng lưới thương vụ của Việt Nam chưa đáp ứng được nhu cầu về thông tin thị trường. Trong khi đó, do nguồn lực hạn hẹp các doanh nghiệp Việt Nam chưa có nhiều điều kiện để tham gia vào các hội chợ triển lãm quốc tế hay tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại thiết lập văn phòng đại diện ở nước ngoài. Bên cạnh đó phải kể đến là việc khai thác và sử dụng Internet của các doanh nghiệp Việt Nam còn rất hạn chế. - Mặc dù có tốc độ đổi mới máy móc thiết bị khá cao so với các ngành khác và theo kịp được tốc độ với trình độ công nghệ của các nước trong khu vực, cũng như đã giành được một số thành công trong việc xây dựng thương hiệu trên thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản… Nhưng thực tế giá gia công của ngành may mặc Việt Nam không rẻ hơn các nước khác, chất lượng thì chưa ổn định, khả năng hoàn thành hợp đồng đúng thời hạn không cao. Trong hoạt động gia công xuất khẩu của các doanh nghiệp nước ta chưa thực hiện tốt việc liên doanh liên kết, nó chỉ xuất hiện ở một doanh nghiệp và một vài công ty chứ chưa trở thành đại trà. Mặc dù vấn đề này được các đối thủ cạnh tranh của nước ta làm rất tốt. - Do khung pháp chế và cách thức quản lý trong hoạt động xuất khẩu và nhận đặt hàng gia công xuất khẩu của nước ta còn quá cứng nhắc và thủ tục còn phức tạp, điều đó đã làm cho các đối tác ngại tìm đến với các doanh nghiệp diệt may Việt Nam. Ngoài ra, trong quan hệ làm ăn với nước ngoài còn có hiện tượng các doanh nghiệp trong nước không tuân thủ những quy định chung của nhà nước, thậm chí có lúc còn cạnh tranh và gây khó khăn lẫn nhau trong hoạt động xuất khẩu. Độ ổn định của các quy chế chính sách do Nhà nước đưa ra chưa rõ ràng và ổn định, để có thể khuyến khích được các doanh nghiệp yên tâm chấp hành. NHỮNG CƠ HỘI, THÁCH THỨC VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU MẶT HÀNG MAY MẶC TRONG THỜI GIAN TỚI Những cơ hội và thách thức trong thời gian tới đối với dệt may Việt Nam Những cơ hội trong thời gian tới Kết thúc năm 2010, kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành dệt may tiếp tục tăng 23% so với năm trước, đưa Việt Nam lên vị trí thứ 5 trong các nước xuất khẩu hàng dệt may toàn thế giới. Và hiện nay với sự phát triển sôi động của nền kinh tế thế giới đã ngày càng tạo ra không ít những cơ hội, thuận lợi cho ngành dệt may Việt Nam phát triển: Gia nhập SAFSA: Chuỗi cung ứng dệt may ASEAN (SAFSA) được hình thành trên cơ sở liên kết các doanh nghiệp dệt và doanh nghiệp may của khu vực thành một nhóm để nâng cao chất lượng và uy tín các sản phẩm của ngành dệt may toàn khu vực khi gia nhập vào thị trường dệt may hiện đại của thế giới. Gia nhập SAFSA, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có sự liên kết giữa các khâu nhuộm, dệt, thiết kế, may và tiêu thụ sản phẩm. Đặc biệt, sẽ tự thiết kế chứ không làm theo yêu cầu thiết kế của nước ngoài, có nghĩa là hạn chế các đơn hàng gia công vốn chỉ đem lại giá trị lợi nhuận thấp. Khi tham gia SAFSA không chỉ là sự hội nhập của ngành may mặc Việt Nam với các nước trong khu vực và thế giới, mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp tăng cường các mối quan hệ, nâng cao kinh nghiệm, quảng bá sản phẩm toàn cầu và chúng ta có nhiều cơ hội lựa chọn khách hàng hơn, đồng thời các doanh nghiệp dệt may Việt Nam sẽ có thêm nhiều cơ hội đem lại hiệu quả kinh tế cao, chiến lược phát triển lâu dài và xây dựng thương hiệu dệt may Việt trên thị trường thế giới. - Cơ hội tại các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam: Thị trường Mỹ Theo dự báo của Vitas (hiệp hội dệt may Việt Nam), năm 2011, thị phần dệt may của Việt Nam vào Mỹ sẽ tăng từ 4,6% lên 5,1%. Khi Việt Nam gia nhập WTO thì Việt Nam đã đạt được trên nguyên tắc thoả thuận thương mại song phương với Mỹ sẽ dẫn tới việc xoá bỏ hạn ngạch dệt may nhập khẩu vào Mỹ. Và hàng dệt may Việt Nam sẽ được xuất khẩu vào Mỹ không còn bị áp đặt hạn ngạch đối với một số mặt hàng như trước nay. Thị trường EU Dự báo của Vitas cho thấy, trong năm 2011 và một vài năm tới, hàng dệt may Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội để gia tăng thị phần tại EU. Bởi các nước sản xuất và xuất khẩu dệt may vào EU hiện đã có sự phân hoá nhất định. Do chi phí lao động tăng cao, các nước Đông Âu, Bắc Phi, chuyên cung cấp hàng cho EU đã không còn duy trì được thị phần như trước đây. Từ năm 2005-2009, tại EU, thị phần của Rumani giảm từ 3,9% xuống 1,9%, Thổ Nhĩ Kỳ từ 7,6% xuống 6,3%. Các nước Tuynidi, Moroco cũng đều bị giảm và đây chính là cơ hội cho các doanh nghiệp dệt may Việt Nam tăng xuất khẩu vào thị trường này. Thị trường Hàn Quốc Dưới tác động của Hiệp định Khu vực Mậu dịch tự do (FTA) ASEAN – Hàn Quốc AKFTA, trong số nhóm hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Hàn Quốc, dệt may đã có bước phát triển mạnh mẽ. Nhóm hàng này được hưởng lợi tương đối lớn từ các cam kết trong AKFTA với mức thuế trung bình đối với hàng dệt được giảm từ 8% xuống 0%, mức thuế trung bình đối với hàng may được giảm từ 13% xuống 0%. Cùng các nước ASEAN, Việt Nam đã hoàn tất đàm phán Hiệp định thương mại tự do với đề xuất phía Hàn Quốc chấp nhận ưu đãi cho Việt Nam hai công đoạn cắt và may. Thị trường Nhật Bản Năm 2010 trong cơ cấu hàng Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản, dệt may đứng vị trí thứ nhất với tổng kim ngạch 1,154 tỷ USD. Trong ngắn hạn, sau thảm họa động đất và sóng thần, thị trường Nhật Bản đang có nhu cầu rất lớn về hàng tiêu dùng nói chung và hàng may mặc nói riêng. Trong dài hạn, khi giá các nguyên liệu đầu vào như sợi bông, sợi len tăng cao kỷ lục, các doanh nghiệp Nhật Bản đang có kế hoạch tăng cường nhập khẩu hàng dệt may từ các nước đang phát triển như Việt Nam để giữ giá thành sản phẩm ở mức hợp lý. Đây là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp ngành tăng cường đẩy mạnh xuất khẩu hàng dệ