MỤC LỤC
STT Nội dung Trang
Mở đầu. 1
1. Phủ định biện chứng và tính kế thừa.
1.1. Phủ định biện chứng. 3
1.2. Tính kế thừa của phủ định biện chứng 3
2. Vận dụng và phát huy tính kế thừa của phủ định biện chứng trong đổi mới kinh tế ở Việt Nam.
2.1. Công cuộc đổi mới kinh tế ở việt Nam 4
2.1.1.Bối cảnh lịch sử. 4
2.1.2. Yêu cầu của đổi mới kinh tế 5
2.2. Tính kế thừa của phủ định biện chứng với công cuộc đổi mới kinh tế ở việt nam
2.2.1. Kế thừa những yếu tố tích cực, hợp lí của cơ
chế kinh tế kế hoạch hoá tập trung. 5
2.2.2.Kế thừa, phát huy các giá trị đạo đức, văn hoá truyền thống trong phát triển kinh tế mới 7
2.2.3. Kế thừa những yếu tố tiến bộ của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa 11
Kết luận 17
Tài liệu tham khảo 18
19 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 3578 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem nội dung tài liệu Tiểu luận Tính kế thừa của phủ định biện chứng và vận dung, xem xét công cuộc đổi mới kinh tế ở Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ng lên đáng kể Như vậy, làn sóng cải cách kinh tế rộng khắp ở các nước trên thế giới từ cuối thập kỷ 70 đã tạo nên áp lực mạnh mẽ cho công cuộc đổi mới ở Việt Nam. Trong bối cảnh phát triển sôi động của kinh tế thế giới, đặc biệt là các nước trong khu vực, Việt Nam không thể đứng ngoài tiến trình đó.
2.1.2: Yêu cầu của đổi mới kinh tế ở Việt Nam.
Bảo đảm sự thống nhất quan hệ về sở hữu với quan hệ về tổ chức quản lý và quan hệ về phân phối trong xây dựng quan hệ sản xuất mới trong quá trình đổi mới kinh tế. Việc tìm tòi, thử nghiệm,xây dựng chế độ công hữu diễn ra từng bước gắn liền với việc xoá bỏ cơ chế quản lý kế hoạch hoá tập trung quan liêu,bao cấp. Vận dụng sáng tạo nguyên tắc phân phối xã hội chủ nghĩa trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đó là thực hiện phân phối chủ yêu theo kết quả lao động và hiệu quả kinh tế đồng thời phân phối theo mức đóng góp vốn và các nguồn lực khácvào sản xuất, kinh doanh thông qua phúc lợi xã hội.
Tạo những hình thức kinh tế bảo đảm sự gắn bó sở hữu xã hội với sở hữu cá nhân trong chế độ công hữu.Thực tiễn đổi mới cho thấy, trong chủ nghĩa xã hội, sở hữu cá nhân về tư liệu sản xuất không chỉ tồn tại trong thành phần kinh tế cá thể mà cồn trong kinh tế công hữu.Đó cũng là tinh thần của C.Mac khi ông cho rằng: sở hữu tư nhân mà biểu hiện cuối cùng và hoàn bị nhất là sở hữu tư sản, là sự phủ định sở hữu cá nhân của người lao động. Vì vậy, chế độ công hữu khi phủ diịnh tư sản nó không khôi phục sở hữu tư nhân mà lại khôi phục sở hữu cá nhân người lao động.
Xây dựng chế độ công hữu từng bước và có bước đi thích hợp. Ph. Ănghen đã khẳng định, không thể thủ tiêu chế độ tư hữu ngay lập tức như thể không thể làm cho lực lượng sản xuất phát triển ngay lập tức đến mức cần thiết để xây dựng một nền kinh tế công hữu.
2.2: Tính kế thừa của phủ định biện chứng với công cuộc đổi mới kinh tế ở Việt Nam.
2.2.1: Kế thừa những yếu tố tích cực, hợp lý của cơ chế kinh tế kế hoạch hoá tập trung.
Trước thời kỳ đổi mới, suốt nhiều thập kỷ,Việt Nam cũng như các nước
xã hội chủ nghĩa khác, thực hiện công cuộc xây dựng và phát triển đất nước theo mô hình chủ nghĩa xã hội hành chính bao cấp dựa trên quan niệm lúc bấy giờ là chế độ sở hữu toàn dân và tập thể về tư liệu sản xuất và cơ chế kế hoạch hoá tập trung. Trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, viẹc áp dụng mô hình này đã thực sự mang lại những kết quả to lớn không thể phủ nhận. Chúng ta đã huy động mọi lực lượng, tập trung vừa đánh bại cuộc chiến tranh rất ác liệt do đế quốc Mỹ gây ra, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc,tạo cơ sở vật chất-kỹ thuật quan trọng cho chủ nghĩa xã hội.
Thực tế mô hình chủ nghĩa xã hội này,nhất là thời kỳ 10 năm sau ngày giải phóng miền Nam (1976 – 1986) đã chứng tỏ những điều không phù hợp với quy luật đi lên chủ nghĩa xã hội. Cơ chế kế hoạch hoá tập trung và sự thừa nhận chỉ có hai thành phần kinh tế ( quốc doanh, tập thể ) đã kìm hãm sức sản xuất, làm cho nhiều năng lực của xã hội không được phát huy,các vấn đề mấu chốt của đời sông nhân dân không được giải quyết.Vì thế chúng ta không tạo ra những thay đổi ;không tạo ra được sự bứt phá trong phương hướng phát triển bền vững; không tạo ra nguồn sinh lực mới cho xã hội. Tình trạng mất cân đối trong nền kinh tế ngày càng trầm trọng,nhân dân kém nhiệt tình lao động và mất đi những động lực sáng tạo. Tài nguyên thiên nhiên và các nguồn lực quý giá khác chậm được khai thác, sản xuất và đời sống ngày càng suy giảm …dẫn đến tình trạng trì trệ trong xã hội.
Thực tế cuối những năm 70, đầu những năm 80 của thế kỷ XX, đất nước đã lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế – xã hội nghiêm trọng. Tuy vậy, xét cho cùng, khi nước ta bắt đầu bắt tay vào đổi mới, nền kinh tế chuyển từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần gắn với thị trường, dưới sự quản lý của nhà nước, theo đinh hướng xã hội chủ nghĩa thì việc kế thừa và phát huy những yếu tố tích cực hợp lý của cơ chế cũ là rất cần thiết và không thể phủ nhận.Chúng ta đổi mới nhưng không phủ định sạch trơn.
Trong sản xuất nông nghiệp, Chỉ thị 100 về khoán sản phẩm cuối cùng đến nhóm và người lao động. Đây là một hình thức quản lý tiến bộ, thích hợp với điều kiện lao động của ta – chủ yếu cồn là thủ công và là hình thức biểu hiện của quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Chỉ thị 100 có tác dụng gắn chặt trách nhiệm và lợi ích của người lao động với sản phẩm cuối cùng. Các hợp tác xã và tập đoàn sản xuất đã phát huy tốt hơn khả năng lao động, tạo ra được khí thế lao động sôi nổi, tận dụng được điều kiện về vốn, vật tư, chú trọngcác biện pháp thâm canh,tăng năng suất,tăng thu nhập, giải quyết tốt việc kết hợp 3 lợi ích ( lợi ích nhà nước, lợi ích tập thể, lợi ích cá nhân )cho nên chỉ thị đó nói chung đã là một động lực thúc đẩy đối với việc phát triển sản xuất nông nghiệp. Song, do cơ chế tập trung quan liêu bao cấp cộng với sự yếu kém về tổ chức, quản lý của hợp tác xã cũng ảnh hưởng không tốt đến việc thực hiện khoán sản phẩm.
Vì thế, giai đoạn đổi mới kinh tế trong sản xuất nông nghiệp kế thừa và hoàn thiện dần chế độ khoán sản phẩm. Kinh tế hợp tác vẫn được giữ lại nhưng hợp tác xã chỉ làm một số khâu dịch vụ đầu vào hoặc tiêu thụ sản phẩm cho xã viên.Chuyển các hợp tác xã còn hoạt động kinh doanh thành các hợp tác xã cổ phần, hoạt động theo Luật Hợp tác xã (ban hành 1997).
Về đổi mới các công cụ và chính sách quản lý kinh tế kế hoạch hoá trong cơ chế cũ được coi là công cụ chủ yếu nhất để quản lý kinh tế. Thông qua hệ thống các cơ quan kế hoạch nhà nước từ Trung ương đến địa phương để xây dựng kế hoạch giao chỉ tiêu kế hoạch cho các cơ sở kinh tế ,điều hành, theo dõi thực hiện và xét duyệt việc hoàn thành kế hoạch mà nhà nước có thể “chỉ huy” được nền kinh tế. Việc thực hiện cơ chế đó đến đầu thập kỷ 80 đã trở thành lực cản của sự phát triển kinh tế.
Công tác kế hoạch hoá trong thời kỳ đổi mới được cải tiến dần theo hương chuyển từ kế hoạch hoá tập trung mang tính chất pháp lệnh trực tiếp sang kế hoạch hoá gián tiếp. Nhà nước xây dựng chiến lược phát triển với các mục tiêu lớn, các chỉ tiêu kinh tế chủ yếu và điều tiết kinh tế bằng các chính sách, các công cụ kinh tế vĩ mô để dẫn nền kinh tế theo định hướng đề ra cho từng giai đoạn…
2.2.2: Kế thừa, phát huy các giá trị đạo đức,văn hoá truyền thống trong phát triển kinh tế mới.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá và phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với tư cách là nền tảng tinh thần của xã hội hiện nay được Đảng ta xác định là: “vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội”.
Thật vậy, tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước ở một nước mà cho đến nay, có thể nói, vẫn đang là một nước nghèo lạc hậu thì trước tiên chúng ta phải chú trọng phát triển kinh tế, coi đó là nhiệm vụ hàng đầu. Song sẽ là sai lầm nghiêm trọng với những hậu quả khó lường một khi tăng trưởng kinh tế lại không gắn liền với phát triển văn hoá, xây dựng nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Để có một nền kinh tế phát triển nhanh, lành mạnh và vững chắc, chung ta không thể chỉ trông chờ vào các động lực kinh tế thuần tuý, chỉ dựa vào các động lực kinh tế thuần tuý ấy. Bởi lẽ, thực tiễn cho thấy, môi trường văn hoá và cùng với nó, môi trường xã hội,chính trị và cả bối cảnh kinh tế cũng đã trở thành những tác nhân hết sức quan trọng đối với sự tăng trưởng kinh tế nhanh, bền vững.
Với tư cách là cái phản ánh và thể hiện một cách tổng quát mọi mặt của đời sống con người, của mỗi cá nhân, mỗi cộng đồng dân tộc, là thước đo: “trình độ người” trong các mối quan hệ xã hội. Văn hoá thể hiện vai trò động lực của nó qua việc làm cho con người phát triển toàn diện, trở nên phong phú về trí tuệ, đạo đức, tâm hồn, lối sống, mang lại cho con người nhân cách cao đẹp, giúp con người thực hiện khát vọng vươn tới hệ giá trị chân – thiện - mỹ. Văn hoá làm cho chất lượng con người ngày một hoàn thiện, khả năng hoạt động sáng tạo của con người ngày một nâng cao, phương thức ứng xử của con người ngày một cao đẹp.
Cùng với đó, bằng việc tham gia có hiệu quả vào quá trình “nâng cao cả mặt bằng dân trí và đỉnh cao dân trí”, bồi dưỡng và phát huy nguồn lực to lớn của con người,mang lại cho con người năng lực tư duy, khả năng tiếp thu cái mới, hiểu biết thực tiễn, văn hoá trở thành động lực không thể thiếu cho sự phát triển kinh tế – xã hội bền vững.
Phát triển kinh tế thị trường, văn hoá kinh tế là cái không thể. Nó mang lại cho chúng ta kiến thức và sự hiểu biết về kinh tế thị trường, tạo ra ở chúng ta năng lực tư duy kinh doanh sáng tạo, hiệu quả. Nó còn là cái tạo ra môi trường tâm lý thuận lợi cho các hoạt độngkinh doanh làm giàu,phát triển các hoạt động giao tiếp xã hội về kinh tế. Văn hoá trong kinh doanh làm xuất hiện và phát triển tầng lớp kinh doanh giỏi, văn minh, có ý chí làm giàu, biết chấp nhận những rủi rổtng làm ăn chân chính để rồi thành đạt hơn trong sản xuất kinh doanh. Đó chính là lý do để chúng ta phát huy, kế thừa các giá trị đạo đức, văn hoá truyền thốngtrong đổi mới kinh tế:
_Kế thừa và phát huy tinh thần yêu nước.
Tinh thần yêu nước là giá trị cơ bản trong hệ giá trị truyền thống của dân tộc Việt Nam. Trong bối cảnh toàn cầu hoá hiện nay, tinh thần yêu nước truyền thống phải được kế thừa và phát huy một cách cao độ hơn bao giờ hết, nhưng tinh thần đó cũng cần phải được bổ sung những nội dung và hình thức mới cho phù hợp.
Đối với mỗi người dân Việt Nam ngày nay,yêu nước luôn là ý thức xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Trước tiên, phải có lòng tự hào dân tộc, có ý thức tôn trọng, giữ gìn và phát huy những giá trị vật chất cũng như tinh thần mà dân tộc ta đã tạo dựng được từ bao đời nay. Trong xây dựng kinh tế, yêu nước chính là cố gắng phấn đấu,học tập, tu dưỡng,rèn luyện, lao đọng để làm ra ngày càng nhiêù vật chất cho xã hội. Yêu nước thúc đẩy mỗi người đem hết tài năng và trí tuệ của mình để làm giàu một cách chính đáng cho bản thân; Dù ở cương vị nào cũng phải cố gắng hoàn thành một cách xuất sắc nhiêm vụ của mình; Biết hưởng quyền lợi nhưng đông thời cũng phải thực hiện tốt mọi nghĩa vụ của công dân, phấn đấu góp phần đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu.
_Kế thừa và phát huy đức tính cần cù.
Có thể nói, cần cù là một đức tính có truyền thống lâu đời của người Việt Nam. Đức tính này được hình thành từ rất sớm, có nguồn gốc sâu xa và gắn với điều kiện hình thành và phát triển nhân dân và lối sống dân tộc. Hầu hết các từ điển Hán – Việt đều giải thích “cần cù”,có nghĩa là,dốc hết sức, chăm chỉ,siêng năng. Khi bàn về “ cần”,Bác Hồ trả lời: “cần tức là tăng năng suất trong công tá, bất kỳ công tác gì”. Còn theo GS. Trần Văn Giàu:” cần trước hết là làm việc. Phải làm việc siêng năng, làm việc có năng suất cao thì mới gọi là cần. Cần có nghĩa là siêng “.Như vậy khi nói đến khái niệm: “ cần cù”, cần chú ý đến mấy khía cạnh:
Thứ nhất, cần là khái niệm chỉ sự làm việc của con người trong lĩnh vực sản xuất vật chất cũng như hoạt động tinh thần.Bác Hồ từng nói: “ cần trong vô luận nghề nghiệp, chức trách gì xưa gọi là cần nghiệp; cần trong lao động sản xuất xưa gọi là cần lao; Cần trong việc học hành xưa gọi là cần học”.
Thứ hai,cần chỉ sự chịu khó làm việc, chăm chỉ, siêng năng, và đạt hiệu quả cao. Do vậy không nên hiểu cần chỉ là hoạt động lao động sản xuất hay làm việc đơn thuần bởi lẽ nếu làm việc mà ít hiệu quả thì chưa gọi là cần. Do vậy cần cù là một phẩm chất riêng có của con người, nó mang tính người. Trong Kinh Dịch, “ cần” trước hết là đức lớn của trời đất chứ không phải chỉ là nghĩa, là bổn phận và đức tính của con người.
Như vậy cần cù là một phẩm chất không phải chỉ dân tộc Việt Nam mới có.Tuy nhiên, mỗi dân tộc đêù có đặc điêm tâm lý, điều kiện kinh tế- xã hội khác nhau nên thái độ cần cù cũng khác nhau. Từ buổi bình minh của lịch sử dân tộc, con người Việt Nam đã vừa phải chống chọi với thiên tai, lũ lụt, hạn hán vừa phải chống giặc ngoại xâm. Chính hoàn cảnh này đã góp phần hình thành nên những nét độc đáo riêng cho đức tính cần cù của dân tộc , nó không giống với bất kỳ dân tộc nào khác.
Đất nước bình yên, cả nước đi vào công cuộc xây dựng đất nước. Nhiệm vụ cách mạng trong xây dựng con người Việt Nam giai đoạn mới phải có 5 đức tính cơ bản mà hội nghị lần thứ 5 ban chấp hành trung ương đảng khoá 8 đã đề ra, trong đó cần cù lao động và học tập là những đức tính lớn: “lao động chăm chỉ với lương tâm nghề nghiệp, có kỹ thuật , sáng tạo, năng suất cao vì lợi ích của bản thân, gia đình, tập thể và xã hội…Thường xuyên học tập, nâng cao hiểu biết, trình độ chuyên môn, trình độ thẩm mỹ và thể lưc”.
Trong điều kiện của một xã hội thông tin như hiện nay cần cù trong lao động đòi hỏi phải đi đôi với cần cù trong học tập. Bởi lẽ con người không có tri thức đặc biệt là tri thức khoa học thì khó có thể lao động đạt hiệu quả, đáp ứng yêu cầu cuả thời đại, của sự phát triển xã hội. Có lẽ câu nói của ông cha ta: “ học ăn, học nói, học gói, học mở” đủ cho thấy rằng nhân dân ta có nhân sinh quan và thái độ đúng đắn, toàn diện trong cuộc sống. Nếu như, V.I. Lê Nin có quan niệm rất hay là: “ học, học nữa, học mãi” thì ông cha ta từ lâu đã có một quan niệm để đời, thấm sâu vào tâm trí của người Việt là: học đến già. Rõ ràng đức tính cần cù là một đức tính lớn của dân tộc Việt Nam góp phần làm nên bản sắc của nền văn hoá.
Trong những năm qua, có thể nói đức tính cần cù được nhân dân ta kế thừa và phát huy một cách tích cực. Điều này được thể hiện rõ nét trong lối sống của những cá nhân trong cộng đồng xã hội. Khi nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường, nhà nước cho phép nhiều thành phần kinh tế cùng tồn tại, đặc biệt là kinh tế tư nhân thì đức tính cần cù, đặc biệt là lao động cần cù được nhân dân ta xem là một phẩm chất quý nhất và được kế thừa phát huy cao độ.
Theo số liệu điều tra xã hội học của Viện nghiên cứu Văn học - Nghệ thuật và Trung tâm Công nghệ - Thông tin của Văn phòng Bộ Văn hoá- Thông tin về phẩm chất đáng quý của con người đối với 1120 công nhân và 498 nông dân với câu hỏi:
“xin ông(bà) cho biết phẩm chất nào ở con người là đáng quý”.
Kết quả thể hiện ở bảng sau:
Phẩm chất
Số người chọn phẩm chất quý nhất
công nhân
nông dân
số lượng
tỷ lệ
số lượng
tỉ lệ
Thông minh, sáng tạo
619
55.26
236
47.4
lao động chuyên cần
552
49.28
313
62.9
chính trực, thật thà
543
48.48
232
46.5
trọng chữ tín, giữ lời hứa
536
47.85
167
33.5
tiết kiệm, giản di
287
25.62
155
31.1
đoàn kết, rộng lượng
267
22.83
184
36.9
lo việc chung
264
23.57
122
24.5
hay thương người, giúp người khác
271
24.19
142
28.5
cởi mở, hoà nhã
111
9.91
81
16.3
dũng cảm
112
10
66
13.3
Ta thấy trong bảng trên giá trị lao động cần cù chiếm tỉ lệ cao nhất 62.58%
Trong lao động sản xuất, kinh doanh người người thi đua nhau làm ăn, không ngại khó khăn nhằm tăng thêm thu nhập chính đáng, tích luỹ tiền của, xây dựng cuộc sống ổn định. Ngay cả những cán bộ, công nhân viên chức nhà nước, ngoài giờ làm việc ở cơ quan, họ tranh thủ làm kinh tế phụ, mở thêm dịch vụ để tăng thu nhập cho gia đình, ngoài nguồn lương chính.
Trong học tập hay lao động trí óc nói chung cũng có không ít người cần cù nghiên cứu, làm việc tận tâm, học hành nghiêm túc, cầu tiến nhằm tích luỹ kiến thức, đảm dương công việc trong thời đại mới. Nhìn vào trường học, ở các thành phố lớn và các tỉnh đâu đâu ta cũng thấy tinh thần học tập hăng say cần mẫn. Có sinh viên tranh thủ học hai hay ba trường đại học cùng lúc. Không chỉ sinh viên, học sinh mà cả cán bộ, công nhân viên cũng đều ý thức được việc học tập để nâng cao trình độ chuyên môn của mình. Họ nhận ra rằng trong quá trình hội nhập toàn cầu hôm nay việc nâng cao kiến thức là rất quan trọng.
Đất nước ta bước vào thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá bên cạnh những mặt tích cực của việc kế thừa phát huy đức tính cần cù, nhân dân ta cần phat huy tính năng động sáng tạo, chống lại lối sống xa hoa, lãng phí đua đòi, thực dụng.
Tóm lại, cần cù là một trong giá trị văn hoá truyền thống đáng quý của dân tộc Việt Nam. Nó được hình thành từ rất sớm, được kế thừa và phát huy trong lối sống của bao thế hệ đi trước.Ngày nay,trong công cuộc đổi mới kinh tế, đức tính cần cù phải được mỗi cá nhân kê thừa và phát huy trong xây dựng lối sống của mình để góp phần đưa đất nước nhanh chóng tiến theo kịp sự phát triển của nhân loại.
2.2.3. Kế thừa những yếu tố tiến bộ của nền kinh tế TBCN
Khi thực hiện những tư tưởng chiến lược của Đảng cộng sản Việt Nam, tiếp thu những thành tựu mà loài người đã đạt được trong CNTB, thực hiện nhất quán chủ trương phát triển nền kinh tế nhiều thành phần và thực hiện đa phương hoá, đa dạng hoá các mối quan hệ quốc tế, chủ động hội nhập với thế giới, đã nảy sinh các khuynh hướng sai lầm:
Thứ nhất, chỉ ca ngợi một chiều không nhận thấy những khuyết tật,những mâu thuẫn nội tại không thể khắc phục được của CNTB, từ đó đi đến sùng bái CNTB, không thấy sự cần thiết phải phủ định nó với tư cách một chế độ xã hội.
Thứ hai, chỉ nhìn nhận CNTB một cách đơn giản coi nó như là một cái gì đó lỗi thời, xấu xa nhất hoặc bao gồm những cái: “không thể chấp nhận được”. Do đó, khồng thể phát hiện ra những yếu tố tích cự, hợp lý cần phải kế thừa của CNTB.
Cả hai khuynh hương sai lầm đó đều trái với nguyên lý phát triển, trái với quan điểm phủ định biện chứng của chủ nghĩa Mác. Để khắc phục những sai lầm mắc phải, theo tôi cần nhận thức rõ hơn về các vấn đề sau đây:
Phải khẳng định CNTB đã phát triển đến đỉnh cao và chính nó đã tạo ra những tiền đề vật chất và tinh thần cho sự ra đời của CNXH.
CNTB cũng chứa đựng những yếu tố tiến bộ so với các nước chưa phát triển, đặc biệt là các nước chưa qua giai đoạn CNTB khi tiến lên chủ nghĩa xã hội như Việt Nam.
Vì vậy, việc kế thừa những thành tựu mà chủ nghĩa tư bản đạt được là một tất yếu khách quan, là một biện pháp quan trọng để các nước đó có thể rút ngắn con đường phát triển của mình.Đối với những nước đang phát triển khi lựa chọn đi lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa phải bao gôm cả việc loại trừ cái xấu, kế thừa những yếu tố hợp lý, tiên bộ .Tuy nhiên, hai nhiệm vụ đó không ngang nhau. Cốt yếu cơ bản của quá trình đó chính là sự kế thừa, phát huy những thành tựu mà loài người đạt được trong chủ nghĩa tư bản để tạo dựng xã hội mới.Điều đó phù hợp với những tư tưởng của V.I.LêNin,cho rằng: phủ định biện chứng không phải là phủ định sạch trơn, không phải là sự phủ định không suy nghĩ, không phải là sự do dự, hay nghi ngờ.
Theo chủ tịch Hồ Chí Minh, trong chế đôax hội chủ nghĩa,khoa học – công nghệ là tài sản của toàn nhân chỉ không phải của riêng một nhóm người nào. Dưới chủ nghĩa tư bản, khoa học chịu sự chi phối, thao túng của các nhà tư sản, tài phiệt.Vì thế, nó trở thành những công cụ làm giàu cho thiểu số người giàu,co quyền lửctong xã hội, đồng thời, trở thành phương tiện áp bức, bóc lột nhân dân lao động một cách ngày càng tinh vi,xảo quyệt hơn. Ngược laị, trong điều kiện chủ nghĩa xã hội, tiến bộ của khoa học – công nghệ hướng về con ngưòi bởi vì mục đích cao cả và đầy tính nhân văn của chủ nghĩa xã hội – là giải phóng con người, phát triển con người toàn diện. Hơn nữa, xu thế toàn cầu hoá cùng với sức mạnh như vũ bão của cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật có tác dụng rút ngắn khoảng cách ngoại giao.
Mặt khác, chúng ta cũng không hề phủ nhận những thành công trong quản lý của chủ nghĩa tư bản, kể từ hoạt động quản lý vĩ mô của nhà nước đến hoạt động quản trị doanh nghiệp. Tôi chỉ xin đưa ra một số vận dụng điển hình trong hoạt động quản lý kinh doanh có hiệu quả cao:
Trong điều kiện hiện nay, để tồn tại và cạnh tranh có hiệu quả trên thị trường Việt Nam cũng như trên thị trường quốc tế, tất cả các doanh nghiệp nói chung và các doanh ghiệp Việt Nam noi riêng đêu cần coi trọng hoạt động quản trị nhân lực,hoạt động nay có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Quản trị kinh doanh,xét cho cùng, cũng là quản trj con người. Con người chính là yếu tố quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của mỗi doanh nghiệp và là nguồn lực quý giá nhất của doanh nghệp đó. Phát huy có hiệu quả nguồn lực này là yếu tố dẫn đến thành công của mọi doanh nghiệp.
Thật vậy,yếu tố giúp ta nhận biết được một doanh nghiệp có hoạt động tốt hay không tốt, thành công hay không thành công chính là nguồn nhân lực của doanh nghiệp đó,những con người có lòng nhiệt tình và óc sáng tạo. Mọi thứ còn lại : may moc,thiết bị, của cải, vật chất, công nghệ,kĩ thuật…đều có thể mua được, học hỏi được,sao chép được,nhưng con người thì không thể .
Trong những năm qua, công tác quản trị nhân lực đã được cac doanh nghiệp Việt Nam quan tâm hơn trước. Mặc dù con nhiều bỡ ngỡ nhưng họ đã đạt được một số tiến bộ đáng khích lệ. Tuy vậy, để có thể xây dựng được một chiến lược quản trị nguồn nhân lực tối ưu, phù hợp với điều kiện thực tiễn của một doanh thì việc tham khảo các mô hình quản trị nhân lực của các tập đoàn lớn, những mô hình đẫ đi vào lịch sử được coi là nghệ thuật quản trị nhân lực của thế giới, là một việc làm hết sức cần thiết. Vẫn biết rằng, không có mô hình nào là hoàn hảo và có thể áp dụng thành công ở tất csr mọi doanh nghiệp nhưngcác doanh ngiệp Việt Nam hoàn toàn có thể thu thập những ưu điểm từ những mô hình quản trị nhân lực ấy, để từ đó xác định cho mình một hướng đi thích hợp. Việc áp dụng có chọn lọc,có cải tiến một số phương pháp sao cho phù hợp nhất với tình hình của doanh nghiệp mình có thể được xem là cách thức hữu hiệu nhất khi các doanh nghiệp Việt Nam bắt đầu tiếp cận với nền kinh tế thị trường.
Trong bài viêt này, tôi muôn giới thiệu kinh nghiệm của một mô hình quản trị nhân lực thành công,là mô hình quản trị của tập đoàn nổi tiếng General electrics trên cơ sở đó đưa ra một số đề xuất cho các doanh nghiệp Việt Nam.
General electrics (GE) là một tập đoàn lớn của Hoa Kỳ. Trong năm liên tiếp từ 1996 – 2001, GE luôn là công ty đứng đầu danh sách “ những công ty được ngưỡng mộ nhất” do tạp chí Fortune bình chọn,đồng thời cũng đứng đầu danh sách nay của tạp chí Financial Times trong 4 năm liên tiếp. Có được thành tích đó có phần đóng góp không nhỏ của công tác quản trị nhân sự vốn đã trở thành nghệ thuật của công ty này.
Nói đến nghệ thuật quản trị nhân sự của GE, không thể không nhắc đến cựu Tổng giám đốc điều hành Jack Welch, người được coi là một trong những CEO tai ba nhất thế giới. Trong hơn hai thập kỷ nắm giữ vai trò CEO của GE, Welch đã làm tăng giá trị thị trường của GE từ 13tỷ USD lên gần 500 tỷ,ông cũng là người có công xây dựng những phương pháp quản trị nhân lực mới và đã áp dụng rất thành công tại GE – một tập đoàn khổng lồ với hơn 300,000 ngàn nhân viên ở nhiều nước trên thế giới.
Nghệ thuật quản trị nhân sự của Jack Welch bắt đầu từ sự nhận biết điểm khác biệt giữa các nhân viên . Theo ông, đây là điểm cơ bản trong nghệ thuật quản trị nhân sự. Với việc nhận biết điểm khác biệt trong hoạt độngu của các thành viên, công ty có thể khen thuêỏng nhưnngx người giỏi, sa thải những người làm việc không có hiệu quả. chính điều này đã giúp GE phát hiện những tài năngvà những tài năng này đã góp phần xây dụng nênmột GE vĩ đại.
Welch đã dần biến GE thành một “ công ty của con người” theo cách gọi của ông.Welch luôn mong muốn đưa con người trở thành trung tâm của GE,ông coi đay là nguồn lực quý giá cua công ty. Việc đanh giá các nhân viên của GE dược tiến hành hết sức nghiêm túc.
Ngoài ra, GE cũng là một công ty không ngừng khuyến khích các ý tưởng mới từ phía nhân viên. Đối với một tập đoàn lớn, đa dạng như GE ,ý tưởng mới là yếu tố đảm bảo sự thành công.Một châm ngôn của GE là: “ mỗi người một ý kiến” .GE luôn tạo cơ hội cho nhân viên được nói lên tiếng nói của mình, lắng nghe,tôn trọng những ý kiến đó và sẵn sàng biến bất kì những ý tưởng, giấc mơ nào có tính khả thi thành hiện thực.
GE cũng xây dựng trong tập đoàn mình một môi trường học tập không biên giới. GGE tận dụng lợi thế về quy mô và sự phân tán trong các ngành kinh doanh khác nhau như một nguồn không giới hạn cơ hội học tập, một kho kiến thức ý tưởng cả về chiều rộng lẫn chiều sâu mà khó một công ty nào khác có thể có được.Trung tâm của môi trường này là sự nhận thức rõ ràng rằng, công ty luôn mong muốn học hỏi không ngừng và sẵn sàng đưa ra các ý tưởng đó vào thực tiễn một cách mau chóng. Đây chính là lợi thế cạnh tranh rất lớn của GE.GE luôn khuyến khích mọi nguời nghĩ rằng, ở đâu đó đang có một người có những ý tưởng hay hơn và họ phải tìm cho ra người đó và đưa chúngvào thực hiện. Một công ty toàn cầu, kinh doanh đa dạng tất nhiên có thể có nhiều kinh nghiệm cũng như ý tưởng; nhưng những kinh nghiệm ,ý tưởng này chỉ có thể chuyển thành lợi thế cạnh tranh quan trọng của công ty đó luôn khao khát có được ý tưởng ,có trách nhiệm chia sẻ chúng và nhanh chóng đua chúng vào thực hiện.
Có thể nói, quản trị nhân lực luôn là một công việc hết scs khó khăn và phức tạp của mọi nhà quản trị, bởi lẽ nó gắn vơi những con người cụ th
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 60189.DOC