Tiểu luận Trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển và biện pháp phòng chống

Trộm hàng thông thường từ phía người chuyên chở, hay tại càng đi, cảng đến. nhằm thu được tiền từ việc bán hàng không phải là hành vi trục lợi bảo hiểm, mà chỉ có hành động trộm hàng, hay tẩu tán hàng gây thiếu hàng. mà có sự thông đồng với bên tham gia bảo hiểm mới được coi là hành động trục lợi bảo hiểm. Vì khi có tổn thất họ được nhận bồi thường cho hàng hóa. Hành vi, cách thức hoạt động của trục lợi kiểu này thường theo cách việc xếp hàng sẽ lệch hướng và đỗ vào một cảng thuận tiện. Những cảng như Tripoli, Beitut, Almina, Jouneih, Ras Salaata và những cảng khác dọc bờ biển của Hy Lạp, Libăng và Syria. Hàng hóa được dỡ và bán tại cảng hoặc bằng nhiều cách thức tinh vi khác. Sau đó, tàu sẽ được đổi tên hoặc bị đánh đắm để che đậy dấu vết của kẻ trộm hàng. Quá trình điều tra sẽ gặp khó khăn để chứng minh sự thật và người bảo hiểm không phải bồi thường. Chủ những con tàu như vậy thường là các công ty giả được thành lập trước giao dịch vài ngày.

Đây là hình thức trục lợi phổ biến trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Việc bảo quản hàng hóa thuộc trách nhiệm của người chuyên chở. Khi liên kết với người chuyên chở và nhân viên cảng thường thì cơ hội trục lợi thành công cao hơn.

 

doc41 trang | Chia sẻ: leddyking34 | Lượt xem: 3895 | Lượt tải: 5download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển và biện pháp phòng chống, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
o hiểm Khai báo không trung thực khi khiếu nại đòi bồi thường Vụ việc Người bảo hiểm: Công ty bảo hiểm Liberty Mutual, US; Người được bảo hiểm: Công ty quốc tế Clanport, UK; 23/05/2005 Công ty Quốc tế Clanport (Clanport International) trụ sở tại Randolph, London ký kết một hợp đồng bảo hiểm cho lô hàng xuất khẩu khoai tây bằng đường biển với số lượng 15.000 tấn cho đối tác của mình là Công ty chế biến hàng nông sản Farmers tại Chile với các Công ty bảo hiểm Liberty Mutual, US với số tiền bảo hiểm là 30.000 USD. Tuy nhiên, thực tế công ty còn bảo hiểm tương tự cho lô hàng trên tại 2 doanh nghiệp bảo hiểm khác là Zurich Finacial và AIG, US. Lô hàng bị tổn thất toàn bộ thuộc rủi ro được bảo hiểm khi tới Chile. Công ty trên đã yêu cầu được bồi thường ở cả ba công ty bảo hiểm trên. Vì vậy, nếu thực hiện thành công ý đồ này, số tiền bồi thường Công ty nhận được sẽ lên tới 90.000 USD trong khi lẽ ra họ chỉ được nhận 30.000 USD tiền bồi thường Giải quyết Khi điều tra được hành vi trục lợi trên, Liberty Mutual đã từ chối bối thường số tiền là 30.000 USD, mà chỉ bồi thường 10.000 USD Nhận xét Trên thực tế, kẻ trục lợi lợi dụng nguyên tắc trung thực tuyệt đối trong khi ký kết hợp đồng bảo hiểm để thực hiện hành vi của mình. Trong luật pháp không cấm bảo hiểm trùng bởi lẽ không phải công ty bảo hiểm nào cũng có khả năng tài chính tốt khi nên kinh tế luôn có những biến động, nhưng thay vì muốn có sợ đảm bảo chắc chắn khi có tổn thất xảy ra cho hàng hóa của mình thì họ lại lợi dụng tổn thất để đòi số tiền bồi thường lớn hơn nhiều lần so với tổn thất. Vấn đề đặt ra: Các công ty bảo hiểm phải điều tra kỹ khách hàng trước khi ký kết hợp đồng bảo hiểm Việc chia sẻ thông tin giữa các công ty bảo hiểm là biện pháp để hạn chế trục lợi dạng này. Nên có những tổ chức chuyên nghiệp trong việc điều tra, phát hiện hành vi trục lợi khi có tổn thất xảy ra. Khai tăng số tiền bảo hiểm và cố ý gây tổn thất cho hàng hóa bảo hiểm Vụ việc 1 Người bảo hiểm: Công ty bảo hiểm AZ Người được bảo hiểm: Công ty XNK UNTB Cuối năm 1997, Công ty XNK UNTB mua bảo hiểm toàn bộ rủi ro cho lô hàng xuất khẩu gạo với khối lượng 20.000 tấn cho XETS ở Địa Trung Hải theo điều kiện CFR. Thực chất lô hàng chỉ có khối lượng là 10.000 tấn. UNTB thuê tàu ARS của Make, một công ty chuyên chở Singapore mới thành lập. UNTB thuê Make vận chuyển và thỏa thuận với họ rằng trước khi đến nơi Make sẽ tẩu tán hàng. Và số hàng đã được dỡ ra và bán bí mật tại một nước gần Địa Trung Hải, nơi mà luật pháp không mấy chặt chẽ trong việc mua bán những lô hàng bất hợp pháp kiểu này. Giải quyết Người bảo hiểm buộc phải bồi thường cho UNTB vì không thể tìm thấy Make và chứng minh được có sự thông đồng giữa hai bên. Nhận xét Trộm hàng thông thường từ phía người chuyên chở, hay tại càng đi, cảng đến... nhằm thu được tiền từ việc bán hàng không phải là hành vi trục lợi bảo hiểm, mà chỉ có hành động trộm hàng, hay tẩu tán hàng gây thiếu hàng... mà có sự thông đồng với bên tham gia bảo hiểm mới được coi là hành động trục lợi bảo hiểm. Vì khi có tổn thất họ được nhận bồi thường cho hàng hóa. Hành vi, cách thức hoạt động của trục lợi kiểu này thường theo cách việc xếp hàng sẽ lệch hướng và đỗ vào một cảng thuận tiện. Những cảng như Tripoli, Beitut, Almina, Jouneih, Ras Salaata và những cảng khác dọc bờ biển của Hy Lạp, Libăng và Syria. Hàng hóa được dỡ và bán tại cảng hoặc bằng nhiều cách thức tinh vi khác. Sau đó, tàu sẽ được đổi tên hoặc bị đánh đắm để che đậy dấu vết của kẻ trộm hàng. Quá trình điều tra sẽ gặp khó khăn để chứng minh sự thật và người bảo hiểm không phải bồi thường. Chủ những con tàu như vậy thường là các công ty giả được thành lập trước giao dịch vài ngày. Đây là hình thức trục lợi phổ biến trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Việc bảo quản hàng hóa thuộc trách nhiệm của người chuyên chở. Khi liên kết với người chuyên chở và nhân viên cảng thường thì cơ hội trục lợi thành công cao hơn. Vấn đề đặt ra: Người bảo hiểm cần cảnh giác với những con tàu đi qua những cảng nghi vấn Người bảo hiểm cần điều tra kỹ người chuyên chở và chủ tàu trước khi ký kết hợp đồng bảo hiểm Vụ việc 2: Người bảo hiểm: Công ty Bảo hiểm của Singapore Người được bảo hiểm: Công ty Stradeline của Singapore Một hợp đồng bảo hiểm toàn bộ lô hàng than đá nhập khẩu từ Nga sang Singapore. Trên đường đi tàu bị đắm. Thuyền viên được cứu sống nói rằng tàu va phải vật rắn và bị thủng ở buồng máy, nước tràn vào nhanh và bị đắm mặc dù thời tiết ở vùng này vào thời gian đó là bình thường. Thực chất đây là lô hàng chở sỏi được phủ một lớp than đá lên trên. Với lô hàng than đá sẽ được bồi thường nhiều hơn lô hàng sỏi khi có tổn thất. Tại cảng Nga theo tập quán giao nhận tại cảng, giấy tờ theo kê khai của khách hàng, vì vậy hàng được niêm phòng kẹp chì và chuyên chở đi. Trong thời hạn bảo hiểm, con tàu chở hàng than đá bị đắm. Giải quyết Khi điều tra tại nơi bị đắm phát hiện ra tàu chở hàng đã quá già và lô hàng trên là sỏi. Người bảo hiểm đòi người chuyên chở bồi thương nhưng người chuyên chở lại có vận đơn chứng nhận hàng hóa được chất và niêm phong kẹp chì đúng. Do vậy người chuyên chở không chịu trách nhiệm. Người mua bảo hiểm có các giấy tờ cần thiết về hàng hóa. Đồng thời do tính chất của biển, khiến lô hàng khó còn nhiều dấu vết, nên trong trường hợp này người bảo hiểm khi tính toán các chi phí đã chấp nhận bồi thường. Nhận xét Đắm tàu là hành vi liên quan đến cố ý làm đắm tàu làm thiệt hại về hàng hóa và tàu. Một số trường hợp người trục lợi thường liên kết với chủ con tàu già sắp bị loại bỏ sau khi suy tính đến tuổi tàu, điều kiện của tàu và hình hình cước phí. Trường hợp trên bên trục lợi đã lợi dụng tập quán địa phương lỏng lẻo để thực hiện ý đồ của mình. Vấn đề đặt ra: Người bảo hiểm cần nắm vững tập quán giao nhận tại cảng: ở một số cảng như Nga, Trung Quốc... thường lấy lời kê khai của khách hàng Hiểu rõ cách đóng gói hàng, đồng thời phải có quy định ràng buộc người chuyên chở Kiểm tra tàu Cảnh giác đối với những con tàu nhiều tuổi và xuất qua những cảng có tập quán đặc biệt Thực hiện giám định ngay khi có nghi ngờ Kẻ trục lợi thời thuê những con tàu có những đặc điểm sau: Tàu treo cờ phương tiện Tàu trên 15 hoặc 20 tuổi Tàu thường chỉ chở được 7000 đến 10.000T Tàu thường được chuyển tên và người sở hữu được vài tháng trước hành trình. Vụ việc 3: Người bảo hiểm: Công ty bảo hiểm Việt Nam Người được bảo hiểm: Nhà nhập khẩu Việt Nam Bảo hiểm một lô hàng phân bón chở xá (carriage in bulk) từ cảng Maconacon (Isabela) đến cảng Cái Lân, Việt Nam. Tại cảng đi lô hàng được đo bằng phương pháp đo mớn nước với khối lượng đủ là 10.000 MT. Về đến cảng Cái Lân, khi đo mớn nước thì khối lượng lô hàng vẫn đủ. Lô hàng được đóng vào từng bao bằng phễu. Trong quá trình đóng bao do hao hụt tự nhiên và có hành vi gian lận, nên bị thiếu hụt hàng. Giải quyết Người bảo hiểm phải bồi thường vì không đủ chứng cứ chứng minh có gian lận. Nhận xét Quá trình đóng gói cũng là quá trình thường xảy ra tổn thất. Doanh nghiệp nhập hàng rời chấp nhận hao hụt trong quá trình bốc dỡ và đóng gói. Nhưng nhân viên cảng là người có trách nhiệm nhận hàng phải đảm bảo hao hụt ở một mức độ nhất định chấp nhận được,, nếu vượt quá tình phải bồi thường. Nhưng hiện nay, trong hợp đồng cảng không hề chịu trách nhiệm về vấn đề này. Thậm chí có thể có tình trạng làm sai lệch cân khi cân lại hàng tại cảng đích hay cảng chuyển tải. Vấn đề đặt ra: Người bảo hiểm cần nắm vững lịch tàu về cảng để nhanh chóng giám sát quá trình đóng bao. Quy định thống nhất: trong trường hợp trên nên quy định chỉ bảo hiểm theo mớn nước Nên áp dụng một mức khấu trừ nhất định đối với mỗi mặt hàng Đối với bên dịch vụ đóng bao cần quy định từng mức phí ứng với từng mức hao hụt: hao hụt ít sẽ được trả công cao hơn, điều này ràng buộc trách nhiệm của họ. Những quy định này nên đưa vào điều khoảng hợp đồng trước. Trục lợi khi có sự cấu kết của người tham gia bảo hiểm và nhân viên bảo hiểm Thực trạng trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển dạng này thường xảy ra ở Việt Nam cũng như ở những nước mà ngành bảo hiểm mới phát triển. Dạng trục lợi này thường diễn ra khi người mua bảo hiểm biết được thông tin sự kiện đã xảy ra rồi mới đi mua bảo hiểm ở các công cty bảo hiểm, ở đây thường có sự cấu kết với nhân viên bảo hiểm là chủ yếu. Họ sẽ đóng phí bảo hiểm cao hơn nhưng lại mang về được khoản bồi thường rất lớn. Đã xảy ra tổn thất cho hàng hóa mới đi mua bảo hiểm Vụ việc Người bảo hiểm: Công ty Cổ phần bảo hiểm PJICO, Việt Nam Người được bảo hiểm: Công ty TNHH Việt Thái Phong Vụ việc được phát hiện ở Công ty Cổ phần bảo hiểm PJICO thuộc hình thức trục lợi bảo hiểm này. Chủ của lô hàng tìm cách thông đồng với người bán bảo hiểm hoặc tìm cách lừa người bán ghi lùi ngày bán bảo hiểm trở về trước so với ngày thực tế đến mua. Trong vụ trục lợi tại PJICO, lẽ ra trước ngày 1/11/2002 (thời điểm tàu Hanjin rời cảng Sài Gòn đi Hamburg) thì chủ hàng đã phải mua bảo hiểm cho lô hàng tôm của mình. Nhưng mãi đến ngày 11/11/2002 khi tàu bị hỏa hoạn tại Srilanka làm cho toàn bộ lô hàng tôm chở trên tàu bị thiệt hại, đại diện cho chủ hàng mới đến PJICO để mua bảo hiểm cho lô hàng. Đây là nguyên nhân tạo nên việc một số người có chức vụ của Công ty đã chiếm đoạt từ doanh nghiêm bảo hiểm PJICO 3,8 tỷ đồng và chia nhau. Giải quyết Chủ hàng bị phạt tù 12 năm, 2 lãnh đạo của Công ty bảo hiểm PJICO bị phạt tù 5 năm với tội danh là lợi dụng chức vụ quyền hạn, phạt tiền 5 triệu đồng với các đối tượng liên quan. Nhận xét Đối với trường hợp này, Công ty PJICO lẽ ra không được phép ký kết hợp đồng bảo hiểm, bởi vì theo Điều 22 của Luật Kinh doanh bảo hiểm Việt Nam thì hợp đồng này là vô hiệu. (Hợp đồng bảo hiểm được quy là vô hiệu khi: Tại thời điểm giao kết hợp đồng, bên mua bảo hiểm biết sự kiện bảo hiểm đã xảy ra hoặc tại thời điểm giao kết hợp đồng đối tượng bảo hiểm không tồn tại...) Mức xử phạt (5 triệu đồng) trên không đủ sức răn đe những người đã và sẽ vi phạm Những lãnh đạo của Công ty tham gia vào hành vi trục lợi trên bị xử về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn theo Bộ luật Hình sự Việt Nam Vấn đề đặt ra Cần tổ chức, kiểm tra và theo dõi cán bộ nhân viên, đại lý. Cần bổ sung hành vi phạm tội trục lợi bảo hiểm vào quy định của Pháp luật (Bộ luật Hình sự Việt Nam nói riêng) Mức xử phạt cần nghiêm khắc và có tính răn đe cao hơn Lập hồ sơ giám định giả Vụ việc Người bảo hiểm: Công ty bảo hiểm IM Việt Nam Người được bảo hiểm: Công ty XNK CN của Việt Nam Công ty XNK CN của Việt Nam nhập một lô hàng thức ăn gia súc (bột thịt xương lợn) của Công ty Maintain của Tây Ban Nha trị giá 50.000USD, lô hàng được bảo hiểm toàn bộ. “Giấy chứng nhận bảo hiểm hàng thức ăn gia súc” được cấp bởi Công ty bảo hiểm IM Việt Nam có ghi thời hạn bảo hiểm: 2 tháng, từ 10 giờ ngày 18/12/2003 đến 10h ngày 18/2/2004 tàu chưa thể về đến cảng đích. Ngày 20/2/2004 tàu bị đắm. Theo quy định trong hợp đồng bảo hiểm lô hàng trên sẽ không được bồi thuwongf vì xảy ra khi hợp đồng bảo hiểm đã hết hiệu lực. Tuy nhiên, người mua bảo hiểm đã cấu kết với nhân viên giám đinh của doanh nghiệp bảo hiểm khai ngày xảy ra tai nận trước 10h ngày 18/02/2004, cụ thể là vào ngày 17/02/2004 Giải quyết Người bảo hiểm bồi thường vì hồ sơ giám định phù hợp Nhận xét Hợp đồng bảo hiểm có thời hạn bảo hiểm, tức là nếu trong khoảng thời gian đó có sự kiện bảo hiểm xảy ra thì doanh nghiệp bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho người thụ hưởng hoặc bồi thường cho người được bảo hiểm. Khai ngày xảy ra sự kiện bảo hiểm trước thời hạn của hợp đồng là dạng trục lợi bảo hiểm tinh vi. Trong khi trục lợi từ phía người tham gia bảo hiểm thường khả năng thành công thấp hơn, thì dạn trục lợi bảo hiểm này thường có khả năng thanh công cao hơn rất nhiều. Vì sự kiện bảo hiểm đã xảy ra, hơn nữa họ lại được sự giúp đỡ của nhân viên bảo hiểm trong việc hình thành các hồ sơ cần thiết để được nhận số tiền bồi thường. Vấn đề đặt ra Có cơ chế quản lý nhân viên bảo hiểm một cách hiệu quả: như công tác giám sát, kiểm soát chặt chẽ... Nâng cao ý thức trách nhiệm của nhân viên bảo hiểm đối với công việc Công tác giảm định: chuyên viên giám định bảo hiểm phải công minh, cẩn thận và hiểu biết một cách thấu đáo về từng nghiệp vụ bảo hiểm mà mình phụ trách. III. NGUYÊN NHÂN CỦA TRỤC LỢI BẢO HIỂM HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN Từ thực trang trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển trên thế giới và Việt Nam ta có thể thấy có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến trục lợi hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển, phải kể đến những nguyên nhân chính sau: Cơ chế quản lý nhân viên bảo hiểm, đại lý, môi giới bảo hiểm của các công ty bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển chưa tốt Do lỗi vô tình hay cố ý của nhân viên bảo hiểm. Họ có thể vô tình ghi sai ngày tham gia bảo hiểm trên giấy chứng nhận bảo hiểm hoặc do thiếu trách nhiệm đã không đánh giá chính xác mức độ trầm trọng của rủi ro. Cũng có thể nhân viên bảo hiểm thông đồng với khách hàng trục lợi bảo hiểm. Họ có thể đánh giá cao mức độ tổn thất hoặc vạch đường đi nước bước cho khách hàng lợi dụng các kẽ hở về giấy tờ, thủ tục giám định, bồi thường để trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển. Bản thân những lý do trên lại do chính cơ chế quản lý của các doanh nghiệp bảo hiểm. Nếu doanh nghiệp bảo hiểm có cơ chế quản lý, kiểm tra chặt chẽ và có biện pháp phạt và răn đe các hành vi trục lợi đó thì bản thân nhân viên bảo hiểm sẽ cẩn trọng hơn trong giao dịch với khách hàng giảm được lỗi vô ý và không có ý muốn trục lợi. Trao đổi thông tin về khách hàng giữa các doanh nghiệp bảo hiểm chưa được chú trọng Thị trường bảo hiểm luôn sôi động, phức tạp, tình hình cạnh trang ngày càng khốc liệt nên các doanh nghiệp bảo hiểm luôn giữ bí mật thông tin. Việc trao đổi những thông tin cần thiết về khách hàng giữa các doanh nghiệp bảo hiểm hầu như không có. Vì vậy hàng hóa có thể tham gia bao rhieemr ở nhiều doanh nghiệp bảo hiểm. Khi rủi ro tổn thất xảy ra họ nhận được tiền bồi thường ở tất cả các công ty bảo hiểm. Cán bộ nhân viên bảo hiểm yếu về nghiệp vụ chuyên môn, chưa hiểu rõ về người tham gia bảo hiểm, hàng hóa được bảo hiểm, tàu chở hàng cũng như chưa nắm vững được những tập quán giao nhận tại các cảng trên thế giới Như thực tế trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển ta thấy có trường hợp hàng hóa được mua bảo hiểm bởi một công ty không có thật, được vận chuyển trên một con tàu ma, hay hàng hóa thuwongf có những đặc điểm khác nhau về tính chất cũng như phương pháp bảo quản, đóng gói hoặc tập quán giao nhận tại một số cảng trên thế giới có quy định lỏng lẻo. Vì thế chính vì nhân viên doanh nghiệp bảo hiểm chưa có sự tìm hiểu thích đáng về các vấn đề trên trước khi ký kết hợp đồng bảo hiểm nên thường bị trục lợi. Công tác quản lý rủi ro và giám định tổn thất chưa hiệu quả Công tác quản lý rủi ro là một công tác quan trọng trong việc phòng chống trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển. Doanh nghiệp bảo hiểm không chú trọng đến công tác quản lý rủi ro sẽ không đánh giá đúng mức độ rủi ro đối với mỗi loại hàng hóa, khu vực địa lý... vì thế sẽ dễ bị trục lợi. Giám định tổn thất chưa hiệu quả là nguyên nhân xảy ra trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển ở các nước mà công tác giám định chưa chuyên nghiệp, hơn nữa chưa có tinh thần trách nhiệm trong việc giải quyết khiếu nại đòi bồi thường, nếu bản thân nghiệp vụ của nhân viên giám định không cao, hay họ lại liên kết với bên tham gia bảo hiểm sẽ gây tổn thất về tài chính hay uy tín của các doanh nghiệp bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển. Hệ thống pháp luật về bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển chưa hoàn chỉnh Do những kẽ hở của luật pháp bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển và do thực hiện pháp luật không nghiêm, thiếu sự kiểm tra, kiểm soát và xử lý, nên nhiều người nảy sinh hành vi gian lận. Các biện pháp chế tài và tiền phạt của các cơ quan chức năng chưa đủ mạnh để răn đe các doanh nghiệp và các cá nhân tham gia bảo hiểm. Nếu các biện pháp chế tài của các cơ quan chức năng đối với các trường hợp trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển đủ mạnh thì sẽ răn đe được người có ý định trục lợi. Việc không quy định rõ quyền và nghĩa vụ các bên trong quan hệ bảo hiểm, không quy định trách nghiệp và nghĩa vụ của người chuyên chở, chủ tàu, của nhân viên cảng, dễ phát sinh các hành vi trục lợi. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG TRỤC LỢI BẢO HIỂM HÀNG HÓA XNK ĐƯỜNG BIỂN I. CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG TRỤC LỢI BẢO HIỂM HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU ĐƯỜNG BIỂN TRÊN THẾ GIỚI Có một thực tế là thị trường bảo hiểm càng phát triển, mức độ trục lợi càng nghiêm trọng, thủ đoạn càng tinh vi khiến cho việc phát hiện, điều tra,truy tố, xét xử càng trở nên khó khăn. Theo đánh giá của các tổ chức nghiên cứu về trục lợi bảo hiểm ở Mỹ, nếu trục lợi bảo hiểm là một doanh nghiệp thì doanh nghiệp này sẽ đứng đầu danh sách 500 công ty lớn nhất trên thế giới về doanh thu theo kết quả xếp hạng của tạp chí Fortune. Mức độ thiệt hại do trục lợi bảo hiểm gây ra tại một nước trên thế giới ví như : Nam Phi có 8 – 35% số khiếu nại bảo hiểm được các doanh nghiệp bảo hiểm chi trả có dấu hiệu trục lợi, gây thiệt hại 2-3 tỷ Rand (Khoảng 300 – 400 triệu USD), Đức có 10 – 30% số phí bảo hiểm thu lợi bị thất thoát do trục lợi trong khâu bồi thường. Thụy Sỹ có 10% quyền lợi bảo hiểm đã được chi trả cho các khiếu nại giả mạo . New Zealand có trên 15% khiếu nại bồi thường có yếu tố trục lợi . Tại Mỹ chỉ tính riêng các vụ đã phát hiện, mỗi năm số tiền trục lợi bảo hiểm nói chung cũng đủ thấy được nhu cầu cấp thiết cho việc đưa ra các biện pháp nhằm hạn chế trục lợi bải hiểm nói chung và bảo hiểm hang hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển nói riêng. Hiện nay , việc phòng chống trục lợi bảo hiển hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển được các doanh nghiệp bảo hiểm hết sức coi trọng đặt biệt ở các nước có ngành bảo hiểm và an ninh hang hải phát triển. Các biện pháp hiện nay các nước như : Mỹ , Anh , Nhật áp dụng vầ đạt hiệu quả cao như. ● Quy định trong đơn bảo hiểm và hợp đồng bảo hiểm hang hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển rất chặc chẻ và chuẩn mực Những quy định về quyền lợi và nghĩa vụ các bên được quy định rỏ ràng, hơn nữa đối với một số hang hóa nhất định trong hợp đồng bảo hiểm được quy định them mức miễn trừ hợp lý . Khi những quy định trong hợp đồng bảo hiểm được quy định một cách đầy đủ rỏ ràng và chặc chẽ sẽ là biện pháp đầu tiên đáng tin cậy để chống trục lợi bảo hiểm. ● Cơ chế quản lý chặt chẽ Việc quản lý nhân viên của các công ty bảo hiểm trên thế giới là rất nghiêm ngặt, điều đó xuất phát từ việc phần lớn các công ty bảo hiểm trên thế giới là của tư nhân nên vì lợi ích của mình nên các công ty luôn hạn chế tối đa khả năng bị trục lợi. Việc áp dụng các biện pháp như công khai tên tuổi của nhân viên có hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp trên toàn hệ thống bảo hiểm và các công ty bảo hiểm sẽ không bao giờ nhận những nhân viên đó làm việc. Giảm được các khả năng trục lợi dạng này sẽ giảm đáng kể số vụ trục lợi . Hơn nữa công tác giáo dục ý thức trách nhiệm đối với nhân viên bảo hiểm luôn được chú trọng do đó ở những nước này có rủi ro về đạo đức nghề nghiệp là rất ít. ● Các cơ quan chuyên trách chống trục lợi bảo hiểm phát huy được vai trò của mình trong việc phát hiện và hạn chế trục lợi bảo hiểm nói chung và bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển nói riêng Tại Australia giữa những năm 1980 nhiều công ty bảo hiểm nhận ra rằng cần một tổ chức tập trung để điều tra các đơn khiếu nại bảo hiểm . Những đơn vị này có một đôi ngũ các nhân viên có kinh nghiệm về đơn bảo hiểm những người mà đã được đào tạo thêm về điều tra và phát hiện trục lợi bảo hiểm, họ được tập hợp các doanh ngiệp bảo hiểm khác nhau. Những đơn vị này cũng thuê cả cảnh sát và các nhân viên điều tra cá kinh nghiệm khác . Những chương trình chống trục lợi được phát triển để giúp đỡ các cán bộ trong việc phát triển ra trục lợi bảo hiểm. Nhân viên bảo hiểm nghi ngờ về đơn khiếu nại bảo hiểm ngay lập tức sẽ được gửi tới đơn vị điều tra trước khi đưa ra quyết định từ chối hay bồi thường. Thành viên của các tổ chức chống trục lợi này chình là các doanh nghiệp bảo hiểm, thường có một số lượng lớn các doanh nghiệp bảo hiểm tham gia thậm chí có các giám định danh tiếng . Mục tiêu của các tổ chức này là giúp đỡ các thành viên trong việc phát hiện và kiểm soat trục lợi. Đóng góp lớn nhất của các tổ chức này là tạo ra một trang cơ sở dữ liệu về đơn bảo hiểm, thong tin về việc phá sản và nợ xấu của những đối tượng tham gia hoạt động bảo hiểm. Việc thành lập một cơ sở giữ liệu chung sẽ đảm bảo rằng kẻ trục lợi bảo hiểm không thực hiện hành vi của mình ở nhiều công ty bảo hiểm khác nhau mà không bị phát hiện và phạt. Tại Mỹ , khi nhận thấy trục lợi bảo hiểm tăng mạnh , vào năm 1992 Ủy ban phòng chống trục lợi bảo hiểm quốc gia được thành lập ( NICB National Insurance Crime Bureau) . Ủy ban bao gồm 1000 các công ty bảo hiểm thành viên. NICB là tổ chức phi lợi nhuận thành lập nhằm chống trục lợi . Để giúp đỡ các thành viên chống trục lợi. NICB hoạt động như các cầu nối giữa các công ty bảo hiểm và Liên Bang, nhà nước và các đại lý thi hành luật ở địa phương. NICB vận động các nhà làm luật đưa ra những quy định về trục lợi bảo hiểm và thành lập ủy ban trục lợi bảo hiểm . 200 chuyên gia điều tra được đào tạo đặc biệt phòng chống trục lợi bảo hiểm được đào tạo để giúp đỡ và đưa lời khuyên cho các công ty bảo hiểm thanh viên. Thành công lớn nhất cua NICB là thành lập được cở sở dữ liệu trục lợi bảo hiểm “NICB EyeQTM” . Cơ sở dữ liệu này gồm 350 nghìn đơn yêu cầu bồi thường được cung cấp bởi các công ty thành viên. Thông tin trên trang cơ sở dữ liệu luôn sẵn sàng cho các công ty bảo hiểm thành viên và đại lý thi hành luật. Để truy cập được những thông tin này đòi hỏi làm việc trực tuyến và có tài khoảng trong hệ thống. Các thông tin về tên, địa chỉ , điện thoại, số chứng minh nhân dân, giấy phép hoạt động và các thông tin cụ thể khác. Kể từ khi thành lập vào tháng 4 năm 1995, NICB EyeQTM đã giúp phát hiện ra hàng loạt các đơn bảo hiểm của kẻ trục lợi ● Hệ thống pháp luật của các nước này có quy định rất rõ ràng về các chế tài đối với hành vi trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển Các nước này có hệ thống luật riêng về hợp đồng bảo hiểm hàng hải có định nghĩa rất chi tiết vể các vấn đề lien quan đến hợp đồng bảo hiểm và hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển. Ví dụ: Luật bảo hiểm hàng hải Anh (MIA 1906) là bộ luật quy định chi tiết nhất về các vấn đề trong bảo hiểm hàng hải được rất nhiều nước áp dụng. II. CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG TRỤC LỢI BẢO HIỂM HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI VIỆT NAM 1. Các biện pháp phòng chống trục lợi bảo hiểm tại các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam. Các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam thường hạn chế trục lợi bảo hiểm bằng cách thực hiện công tác quản lý rủi ro, quản lý hợp đồng bảo hiểm và phát hiện khả năng trục lợi bằng kinh nghiệm của các nhân viên bảo hiểm có trình độ chuyên môn cao. Đối với hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa bằng đường biển luôn chứa đựng nhiều rủi ro. Người bảo hiểm cần phải chú trọng đến công tác quản lý rủi ro để lường trước được các khả năng sảy ra trục lợi. Nhận thức được điều này , các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam cũng đã áp dụng nhiều biện pháp để quản lý rủi ro như: Thực hiện các khâu điều tra, thu thập những thông tin lien quan đến đối tượng được bảo hiểm, đặc điểm của rủi ro và chính bản than khách hàng bảo hiểm Sau khi hợp đồng được ký kết, doanh nghiệp bảo hiểm phải tổ chức quản lý hợp đồng, theo dõi toàn bộ quá trình thực hiện hợp đồng của cả hai bên. Hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển thường phức tạp và kéo dài vì vậy quản lý hợp đồng là công việc trọng tâm trong quản lý khách hàng bảo hiểm. Quản lý hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển được thực hiện theo những nội dung chủ yếu sau: Quản lý số lượng hợp đồng bảo hiểm Quản lý chất lượng thực hiện hợp đồng Việc thực hiện hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển là trách nhiệm nghĩa vụ của doanh nghiệp bảo hiểm đối với khách hàng. Chất lượng thực hiện hợp đồng tốt hay xuất ảnh hưởng trực tiếp đến sự tín nhiệm của khách hàng và xã hội đối với doanh nghiệp bảo hiểm. Quản lý chất lượng thực hiện hợp đồng bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển là một nội dung quan trọng nhất và phạm vi rất rộng bao gồm cả việc đề phòng và hạn chế tổn thất, giám định và bồi thường bảo hiểm, trong đó khâu giám định luôn là khâu dễ bị trục lợi bảo hiểm. Nhận thức được vấn đề trên , doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam đã tổ chức quản lý hợp đồng, theo dõi thực hiện hợp đồng để hạn chế tình trạng trục lợp bảo hiểm. Việc phát hiện những nghi ngờ và khả năng trục lợi ở một số mặt hàng, tàu, một số cảng, người tham gia bảo hiểm... thường nhờ vào kinh nghiệm của những cán bộ có chuyên môn cao. Từ đó phối hợp với các cơ quan điều tra, công an để phát hiện và phòng chống trục lợi bảo hiểm hàng hóa xuấ

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docTrục lợi bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường biển và biện pháp phòng chống.doc
Tài liệu liên quan