Tiểu luận Vai trò của tác chiến điện tử trong tác chiến phòng không

Tấc chiến điện tử Lời nói đầu Sự phát triển không ngừng của khoa học kỹ thuật công nghệ cao đã xâm nhập vào hầu hết các lĩnh vực đời sống kinh tế xã hội trong đó phải kể đến lĩnh vực quân sự, các cuộc chiến tranh nổ ra gần đây đã cho thấy bên nào có phương tiện,vũ khí công nghệ cao và áp chế được đối phương ,bên đó sẽ dành ưu thế trên chiến trường . Trong đó phải kể đến lực lượng tiên phong nhất trong các cuộc chiến nổ ra gần đây là không quân .Để hạn chế sức mạnh không quân của đối phương thì lực lượng phòng không phải luôn hiện đại hoá nhằm đáp ứng yêu cầu các cuộc chiến tranh.Đó là cuộc chiến tranh công nghệ cao- vô tuyến điện tử. II, Vai trò của tác chiến điện tử trong tác chiến phòng không Bản chất của tác chiến điện tử là cuộc chiến tranh trên lĩnh vực vô tuyến điện tử, là cuộc chiến tranh vô hình, không công bố, không có kết thúc,vừa thầm lặng bí mật vừa bất ngờ, là cuộc chiến thuộc về không gian Nó có thể xảy ra mọi lúc mọi nơi, luôn luôn được tiến hành trong cả thời bình cũng như trong thời chiến, cả trước và sau chiến tranh, với sự phản ứng linh hoạt, cạnh tranh,chế áp nhau về công suất, tần số và thời gian. Tác chiến điện tử bao gồm chế áp điện tử, trinh sát điện tử và bảo vệ điện tử 1 Khái niệm, nhiệm vụ tác chiến điện tử 1.1 Khái niệm Tác chiến điện tử Là tập hợp những biện pháp hành động nhằm phát hiện và chế áp, vô hiệu hoá các thiết bị và hệ thống điện tử của địch đồng thời bảo vệ tối đa cho hệ thống điện tử,thiết bị của ta. Tác chiến điện tử là một dạng quan trọng của tác chiến phòng không, các biện pháp tác chiến được thực thi song song với việc tiêu diệt các thiết bị và hệ thống không quân điện tử của địch như : Tên lửa hành trình, máy bay không người lái, các loại máy bay hiện đại khá Trong chiến tranh công nghệ cao tác chiến điện tử là một hình thức tác chiến sử dụng kỹ thuật điện tử, công nghệ thông tin, kỹ thuật số. Là sự kết hợp chặt chẽ kỹ chiến thuật nhằm phát huy cao độ tính năng tác dụng của vũ khí, khí tài đảm bảo thực hiện tốt phương án tác chiến đưa đến thắng lợi cho ta Trinh sát điện tử Là các biện pháp nhằm thu thập các tin tức của địch bằng cách bắt và phân tích các tín hiệu vô tuyến từ các đài phát vô tuyến điện như sóng rađa, sóng thông tin chỉ huy, liên lạc,sóng,tia dẫn đường cho máy bay,tên lửa ,vũ khí…nhằm làm sai lệch có lợi cho ta ngoài ra còn biết sớm những thông tin về khả năng phòng thủ,tấn công ,vị trí, số lượng của địch .Để đạt độ chính xác cao,tất cả các thông số của đối tượng trinh sát từ các hình thức và từ các khu vực trinh sát khác nhau sẽ được chuyển về trung tâm để phân tích đưa ra quyết định phương pháp đối phó thích ứng Chế áp điện tử Là các biện pháp ngăn cản, gây khó khăn cho hoạt động của các phương tiện vô tuyến điện tử của đối phương bằng cách phát sóng điện từ, âm thanh và hồng ngoại hoặc tiêu diệt chúng bằng vũ khí dẫn đường cảm ứng nhiệt… Trong phòng không không quân ,chế áp điện tử bao gồm gây nhiễu và tiêu diệt nguồn bức xạ nhằm mục đích sau: Nguy trang hướng tấn công chính của không quân chiến thuật chiến lược Gây rối loạn cho chỉ huy không quân tiêm kích đối phương nhằm cắt đứt hoặc giả tạo việc hướng dẫn công kích mục tiêu cho máy bay Làm mất khả năng kích nổ của tên lửa đối phương, dẫn hoả lực địch vào mục tiêu giả Lắp thiết bị gây nhiễu trên các máy bay chuyên dụng có tầm hoạt động ngoài vùng kiểm soát của tên lửa đối phương Bay thấp rađa quan sát và nhận biết Bay trong đội hình kín hai hoặc nhiều máy bay trông một khoảng phân biệt của rađa chống sự phân biệt mục tiêu Vận động lẩn tránh: Bằng cách thay đổi thường xuyên độ cao bay và tốc độ bay để hạn chế việc dự đoán của tên lửa Bay ở tầng cực thấp làm cho tín hiệu mục tiêu lẫn bởi nhiều địa vật do đó khó bị phát hiện Bảo vệ điện tử Là các biện pháp nhằm chống lại trinh sát điện tử, chế áp điện tử ,kiểm soát điện tử của địch và duy trì trường điện từ của ta. Gây nhiễu là một biện pháp bảo vệ của địch, ta phải chống nhiễu rađa bằng cách tách các tín hiệu thực ra và đảm bảo tín hiệu phản xạ mục tiêu nguyên vẹn hoặc gần nguyên vẹn về hướng ,độ phân cực trường tín hiệu theo thời gian. 1.2 Vai trò của tác chiến điện tử trong tác chiến phòng không Trinh sát điện tử Mục đích là đánh giá khả năng phòng thủ của địch bằng các nguồn tình báo trinh sát. Được dùng cho cả mục đích chiến lược, xác định ‎ đồ chiến thuật của các mục tiêu tác chiến để thay đổi kế hoạch đối phó cho phù hợp. Trinh sát nguồn bức xạ điện từ Trinh sát tác chiến điện tử Trinh sát các biện phấp khác KTVT mặt đất TT VTĐT Thuỷ âm Quang học Tình báo Nguyên tắc sử dụng Định hướng: Nhằm định vị các toạ độ mục tiêu thông qua xử lí trên bảm đồ địa hình để xác định nguồn bức xạ. Trong chiến tranh Việt Nam, Mĩ đã sử dụng cây nhiệt đới cảm ứng nhiệt để phát hiện ra các cuộc hành quân,tập kích của ta trong rừng Trường sơn, khi có nguồn nhiệt gần đấy cây lập tức phát tín hiệu về trung tâm chỉ huy và lập tức cho máy bay xuất kích đánh phá Nhận dạng: Thống kê, thành lập mẫu, đưa vào bộ nhớ so sánh và nhận dạng nhằm đánh giá tức thời mối nguy hiểm, báo đọng để tiến hành xử trí Tìm hiểu nội dung: Giải mã, tìm hiểu lời của một văn bản một cuộc đàm thoại để xác minh ‎y đồ tác chiến (hành động của đối phương). Để có kết quả tin cậy, chính xác cần phải có nhiều nguồn vào Chế áp điện tử Chế áp điện tử Chế áp mềm Chế áp cứng Gây nhiễu Nghi binh đánh lừa Tiêu cực Tích cực Tiêu diệt phá huỷ bằng hoả lực,xung lực Vũ khí tự dẫn Vũ khí thông thường Có thể chế áp bằng các loại nhiễu có năng lương lớn hơn nhiều lần so với tín hiệu có ích, công suất phát xạ phải lớn, sử dụng nhiều loại nhiễu, các loại tín hiệu khác nhau thì phải sử dung các loại nhiễu khác nhau. Gây nhiễu có thể tiến hành trong suốt quá trình chiến đấu hay một gai đoạn cần thiết nào đó trước trong và cả sau khi tấn công.Cũng có thể gây nhiễu trên hướng tấn công chính hoặc trên một hương phụ hoặc đồng thời cả hai nếu thấy cần thiết Trong cuộc chiến đấu chống lại cuộc tập kích B52 vào Hà Nội và Hải Phòng chúng ta đã bị địch gây nhiễu hệ thống rađa bằng rất nhiều loại nhiễu nhưng do đã chuẩn bị từ trước nên chúng ta đã không bị bất ngờ mà còn vạch được nhiễu bắt mục tiêu, dẫn đường cho phòng không bắn rơi nhiều máy bay địch Chế áp mềm là các biện pháp phát xạ, phản xạ năng lượng sóng điện từ có mục đích nhằm ngăn cản, gây khó khăn cho sự hoạt động của các thiết bị như là gây nhiễu… Chế áp cứng là các biện pháp dùng hoả lực, xung lực để phá huỷ các phương tiện trang bị điện từ của địch như là đánh phá các mục tiêu chỉ huy,thông tin liên lạc bằng vũ khí thường và vũ khí xung điện như bom từ trường,mìn lá… Trong chiến tranh IRắc ,Mĩ đã dùng bom từ trường,nhiễu phá hỏng hệ thống thông tin điện tử, làm mất điện thủ đô Bê-ô-grát của Nam Tư… Bảo vệ điện tử Chống trinh sát điện tử Bảo vệ điện tử Chống trinh sát điện tử Chống chế áp điện tử Kiểm soát điện tử Duy trì trường điện từ Bảo vệ bằng các biện pháp gây nhiễu nguy trang ,đánh lừa, chắn bức xạ,màn hấp thụ nhằm che dấu đánh lạc hướng gây sai lệch đối với các phương tiện trinh sát vô tuyến điện tử đối phương Các biện pháp bảo vệ chiến thuật cho hệ mặt đất: Thường xuyên thay đổi tín hiệu Khai thác địa hình che khuất trong từng khu vực Qui định sử dụng máy phát Xác định kiểm tra việc ứng dụng các biện pháp kỹ thuật điện tử chống điện tử Chống phản xạ rađa bằng cách thiết kế hình dạng góc cạnh bên ngoài vật thể sao cho diện tích phản xạ sóng rađa là bé nhất ví dụ như là hình dáng góc cạnh của máy bay tàng hình F117A của Mĩ Sử dung lớp phủ đặc biệt chống rađa bằng khả năng hấp thụ sóng tới và triệt tiêu sóng phản xạ như máy bay tàng hình B2 Tuy nhiên cũng không thể che dấu hết được khả năng tàng hình vì lượng nhiệt do động cơ, vũ khí mang theo sẽ là điểm yếu để đối phương khai thác: Chiếc F117A bị bắn rơi ở Nam Tư là bằng chứng cho điểm yếu này. Để lực lượng phòng không thực hiện tốt bảo vệ điện tử phục vụ tốt cho tính sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu đạt hiệu quả cao,không bị bất ngờ thì phải giảm công suất phát,thu hẹp cánh sống,thay đổi tần sốlàm việc( rất hạn chế),dùng những kênh truyền dải có tính bí mật cao như dải sóng viba sóng quang… Chống nhiễu Các biện pháp chiến thuật: Phân bố tần số công tác hợp lí Cho các phương tiện cùng thực hiện một nhiệm vụ làm việc trên nhiều tần số khác nhau Có thể thay đổi tần số làm việc Để các phương tiện vô tuyến điện tử làm việc ở chế độ công suất thấpvà bố trí hợp lí trên địa hình. Chọn hướng phát và hướng thu Huấn luyện trắc thủ trong điếu kiện có sử dụng nhiễu vôtuyến điện tử Giảm thời gian phát xạ Muốn chống nhiễu tốt trước hết phải hiểu rõ nguồn nhiễu,dựa vào kinh nghiệm,bài học để tìm cách vạch nhiẽu như cách vạch nhiễu đánh B52 trong 12 ngày đêm năm1972 trênbầu trời Hà Nội. Phải dùng máy phát nhiều kênh, bố trí hệ rađa trên nhiều dải tần khác nhau để nhiễu làm tắc kênh này thì đã có kênh khác Tiêu diệt ngay những nguồn phát nhiễu bằng tên lửa tự dẫn và các hoả lực khác Vai trò của con người Trong chiến tranh Việt Nam,chúng ta thua kém về phương tiện,vũ khí , công nghệ, nhưng chúng ta đã thắng , thắng vì yếu tố con người . Vai trò của người chỉ huy-Sĩ quan tác chiến điện tử: Là người hiểu về khả năng chiến thuật chiến tranh vô tuyến điện tử của đối phương . Phải luyện tập chỉ huy và điều khiển có hiệu quả trong chiến tranh công nghệ cao Tác chiến điện tử cùng với thông tin, rađa và cơ quan tình báo duy trì sự an toàn vô tuyến và hoạt động có hiệu quả của đơn vị. Mọi chi tiết,thông tin của đối phương phải cung cấp kịp thời cho các đơn vị chiến tranh vô tuyến điện tử Tác động của khoa học công nghệ điện tử đến sự phát triển của tác chiến điện tử 2.1 Trinh sát điện tử, hệ thống thông tin trong truyền tin chế áp mềm Khoa học công nghệ phát triển mạnh kéo theo sự phát triển không ngừng của các phương tiện chiến tranh làm biến đổi hình thức chiến tranh, đó là chiến tranh công nghệ cao, cuộc chiến tranh chạy đua về khoa học công nghệ. Đó là cuộc chiến tranh vô tuyến điện tử, bên nào nắm bắt và áp chế được đối phương thì bên đó sẽ thắng. Trong chế áp điện tử có chế áp cứng và chế áp mềm. Ngày nay với sự phát triển của khoa học công nghệ làm thay đổi từng ngày hệ thống, phương tiện chế áp mềm nhằm đáp ứng yêu cầu của cuộc chiến tranh hiện đại.Kết quả là hàng loạt những loại vũ khí mới ra đời kèm theo hệ thống dẫn đường tinh vi hiện đại và hệ thống phát nhiễu,bên cạnh đó thì các biện pháp chống nhiễu ngày càng phát triển để đáp ứng yêu cầu của cuộc chiến trong tương lai 2.2Công nghệ trong lĩnh vực chế áp cứng : Đi đôi với việc phát triển chế áp mềm thì chế áp cứng trong chế áp điện tử như bom từ trường, bom thông minh ra đởi nhằm phá huỷ các phương tiện trang bị điện từ của đối phương.làm mất khả năng tác chiến điện tử, gây nhiễu Để chống chế áp cứng trong tương lai chúng ta phải áp dụng rộng rãi các kỹ thuật ngu‏y trang, đánh lừa như dấu tần ,chuyển tần… 3 Tác động của khoa học công nghệ cao trong các trang bị vũ khí phòng không không quân Các trang bị vũ khí phòng không không quân ra đời như tên lửa đất đối không, tên lửa đánh chặn..là đòi hỏi tất yếu của cuộc chiến tranh hiên đại,nó ra đời nhằm làm giảm ưu thế của không quân trong cuộc chiến. III Kết luận Thời đại ngày nay và trong tương lai không ai muốn chiến tranh xảy ra trên dất nước ta lần nữa nhưng để đối phó với chiến tranh có thể nổ ra bất cứ lúc nào chúng ta cần phải sẵn sàng để đương đầu với nó- cuộc chiến tranh công nghệ cao trong đó tác chiến điện tử là cuộc chiến trên mặt trận năng lượng điện từ, sóng vô tuyến điện.Vậy để làm chủ được vũ khí trang bị chúng ta cần cố găng phấn đấu học tập nắm bắt công nghệ nhằm xây dựng và sẵn sàng lên đường bảo vệ đất nước sau này .