Tiểu luận Xu hướng phát triển của báo phát thanh trên thế giới và Việt Nam

na 0 0 0 0 - 84 - - 1 1 0 - 11 - - - 8 - - Kenya 4 10 6 150 4 20 16 400 3 3 0 0 0 5 5 500 0 2 2 200 Mozambique 0 0 0 0 - 56 - - 1 1 0 0 11 11 0 0 - 38 - - Nigeria 0 0 0 0 8 17 9 113 1 1 0 0 44 84 40 91 0 1 1 100 Senegal 0 0 0 0 20 35 15 75 2 2 0 0 12 15 3 25 7 19 12 63 Sierra Leone 0 0 0 0 2 5 3 150 0 0 0 0 6 6 0 0 0 24 24 2400 Somalia 1 1 0 0 - 16 - - 0 0 0 0 1 - - - - 4 - - Southu Afica 1 1 0 0 14 13 -1 -7 5 5 0 -50 13 14 1 7 0 93 93 9300 Tanzania 0 2 2 200 8 32 34 300 2 1 0-1 0 0 0 2 200 0 2 2 200 Uganda 0 0 0 0 47 72 25 53 2 2 0 0 0 0 0 0 10 12 2 20 Zambia 1 0 0 0 1 6 5 500 2 2 0 0 1 1 0 0 7 14 7 100 Zinbabue 0 0 0 0 0 0 0 0 4 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.2 Việt Nam Trước cách mạng tháng Tám 1945, Việt Nam chưa có đài phát thanh với tính chất là cơ quan truyền thông đại chúng của một quốc gia có chủ quyền, mà chỉ có đài phát thanh tư nhân với công suất nhỏ để quảng cáo thương mại hoặc đài của thực dân Pháp phục vụ chính sách cai trị. Đài tiếng nói Việt Nam phát sóng chương trình đầu tiên vào hồi 11h30 ngày 7 tháng 9 năm 1945. Chương trình phát thanh đầu tiên được bắt đầu bằng câu: “Đây là tiếng nói Việt Nam, phát thanh từ Hà Nội, thủ đô nước Việt Nam dân chủ cộng hòa” do bà Dương Thị Ngân xướng và ông Nguyễn Văn Nhất xướng lại. Đằng sau hai phát thanh viên là 10 thanh nữ do Hội phụ nữ cứu quốc cử đến hát bài Diệt phát xít của tác giả Nguyễn Đình Thi. Sau lời phi lộ, ông Nguyễn Văn Nhất trang trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập và danh sách các thành viên của Chính phủ lâm thời. Sau bản tin thời sự 30 phút là 30 phút chương trình “ca nhạc sống” do Đoàn quân nhạc ngồi ở ngoài sân biểu diễn. Tiếp đến là chương trình tiếng Anh 15 phút và chương trình tiếng Pháp 15 phút. Như vậy, buổi phát thanh đầu tiên của Đài tiếng nói Việt Nam gồm 4 chương trình: Thời sự, Ca nhạc, Tiếng Anh và Tiếng Pháp với tổng thể thời lượng là 90 phút. Buổi ban đầu không có máy ghi âm nên mọi chương trình, kể cả Ca nhạc đều đọc và phát trực tiếp. Từ buổi khó khăn ban đầu đầy thử thách ấy, đến tháng 3 – 2000, cả nước ta có một hãng thông tấn, một đài truyền hình quốc gia, ba đài truyền hình khu vực, 61 đài phát thanh truyền hình tỉnh, thành phố, 606 đài phát thanh, truyền thanh cấp huyện, trong đó có 288 đài huyện, thị xã phát sóng FM và hàng nghìn trạm truyền thanh xã, phường … Công suất thời lượng phát sóng và diện tích phủ sóng phát thanh, truyền hình ngày càng tăng. Đã có 80 % số hộ dân được nghe Đài Tiếng nói Việt Nam và 70 % số hộ dân trong cả nước được xem các chương trình của Đài Truyền hình Việt Nam. Hiện nay, Đài Tiếng nói Việt Nam phủ sóng trên 95 % cả nước và số thính giả thường xuyên từ 70 nước. Có thể nói, Đài Tiếng nói Việt Nam tiếp tục là một trong những phương tiện truyền thông rộng khắp và có hiệu quả nhất hiện nay, là cầu nối gần gũi với công chúng nghe đài trong và ngoài nước. Bản đồ phủ sóng của VOV – Đài Tiếng nói Việt Nam (Trích từ trang Web:VOV Đài Tiếng nói Việt Nam). Có nhiều ý kiến cho rằng, phát thanh là loại hình truyền thông lạc hậu và sẽ sớm bị đào thải trong xã hội hiện đại. Nhưng thực tế, ở nhiều nước trên thế giới, phát thanh vẫn đang phát huy cao thế mạnh của mình và chiếm được một lượng khán giả lớn. Đặc biệt với sự ủng hộ của công nghệ thông tin, phát thanh ngày càng phát triển một cách đa dạng và phong phú, với những tiến bộ rõ rệt. Phát thanh đã chứng tỏ được sự tồn tại bền bỉ của nó, với những đặc trưng và thế mạnh riêng. 2. Đặc trưng của báo phát thanh Radio chính là linh hồn và làm nên đặc trưng của báo phát thanh. Loại hình báo chí phát thanh đã được tác giả Lois Baird phân tích và nêu ra 11 đặc điểm của loại hình báo chí này. Đó là: 1. Radio hình ảnh 2.Radio là thân mật, riêng tư. 3. Radio dễ tiếp cận và dễ mang. 4.Radio là trực tiếp. 5.Radio có ngôn ngữ riêng của mình. 6.Radio có tính tức thời. 7.Radio không đắt tiền. 8.Radio có tính lựa chọn. 9.Radio gợi lên cảm xúc. 10. Làm công việc thông tin và giáo dục. 11. Radio là âm nhạc. Những đặc trưng này thể hiện quan điểm khác nhau giữa báo phát thanh và những loại hình báo chí khác: Thứ nhất, báo phát thanh không dùng hình ảnh nhưng thông qua những phương tiện âm thanh để diễn đạt, chuyển tải ý nghĩa của thông điệp một cách chính xác, hình tượng. Thứ hai, báo phát thanh vô cùng gần gũi , thân mật vì những phát thanh và kĩ thuật viên sẽ sử dụng một loạt những âm thanh hết sức trung thực, gần gũi và đời thường. Báo phát thanh tỏa sóng rộng khắp, vì vậy thính giả vô cùng dễ tiếp cận và dễ mang đi, phát thanh không có giới hạn về khoảng cách (tốc độ phủ sóng 300000km/s). vì thế nó mang tính xã hội hóa rất cao. Báo phát thanh thông tin nhanh, tiếp cận đồng thời và lấy âm thanh một cách trực tiếp từ hiện trường khác hẳn với báo in, cùng một lúc, cùng thời điểm, hàng triệu dân chúng có thể nghe cùng một lúc. Vô cùng sống động, riêng tư và thân mật vì với báo phát thanh, công chúng được nghe thông tin qua giọng đọc, tức là bằng giọng nói của chính những con người cụ thể, giống như họ đang ngồi ngay cạnh nên rất thân mật. Nhưng mỗi thính giả lại lắng nghe radio với tư cách cá nhân, mỗi người có một lời nhận xét, đánh giá riêng. Yêu cầu đặt ra cho báo phát thanh lúc này là: Hãy nói với công chúng như nói với một người. Sử dụng âm thanh tổng hợp (bao gồm lời nói, tiếng động và âm nhạc). Âm thanh không bị phụ thuộc vào hình ảnh, chữ in nên không ảnh hưởng gì đến trình độ văn hóa. Có thể coi đây là đặc điểm của cả báo truyền hình, thậm chí, báo truyền hình còn có những đặc điểm còn sinh động hơn nhiều so với phát thanh. Tuy nhiên, vẫn có một điểm khác biệt: đối với truyền hình, hình ảnh luôn giữ vị trí số 1, âm thanh chỉ có nhiệm vụ bổ trợ cho những phần mà truyền hình chưa nói hết. Bởi lẽ đó, nếu xét riêng trong sự so sánh với báo truyền hình thì báo phát thanh nổi lên ở đặc điểm quan trọng nhất, đó là việc sử dụng âm thanh tổng hợp (bao gồm lời nói, tiếng động, âm nhạc) tác động vào thính giác. Như vậy, đây không chỉ là phương thức tác động duy nhất mà còn là đặc trưng cơ bản của báo phát thanh trong tương quan so sánh với các loại hình báo chí khác. 3. Chức năng của báo phát thanh 3.1 Khái niệm chức năng Chức năng (tiếng Latinh: Functio – mục đích, công dụng, tác dụng) được hiểu là tổng hợp những vai trò và tác dụng của một hoạt động nào đó trong tự nhiên và xã hội. Ngày nay, hệ thống báo chí bao gồm nhiều loại hình: báo in, báo phát thanh, báo truyền hình, báo internet. Báo phát thanh là một loại hình báo chí có lịch sử phát triển muộn hơn so với loại hình báo in. Ra đời 1917, báo phát thanh gắn bó chặt chẽ với khoa học kỹ thuật, mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử phát triển của các phương tiện truyền thông. Xét vai trò của báo phát thanh như một tiểu hệ thống trong hệ thống báo chí nói riêng và hệ thống xã hội liên tục vận động và phát triển nói chung, báo phát thnh có những chức năng cơ bản như sau: chức năng thông tin, chức năng tư tưởng, chức tổ chức quản lý xã hội, chức năng phát triển khai sáng và giải trí, chức năng chỉ đạo giám sát xã hội. Các chức năng của báo phát thanh 3.2 Các chức năng báo phát thanh 3.2.1 Chức năng thông tin Nhiệm vụ hàng đầu và cũng là lý do ra đời của báo chí là thông tin. Có thể nói, thông tin là chức năng khởi nguồn, chức năng cơ bản nhất của báo chí nói chung và của phát thanh nói riêng. Thông tin là nhu cầu sống của con người và xã hội. Xã hội càng phát triển thì nhu cầu thông tin càng cao và do đó, báo chí nói chung và báo phát thanh nói riêng càng phải nỗ lực hơn nữa trong việc đáp ứng nhu cầu thông tin cho xã hội. 3.2.2 Chức năng tư tưởng: Công tác tư tưởng có vai trò đặc biệt quan trọng đối với các chính đảng, các hệ thống xã hội cũng như các giai cấp nắm quyền lãnh đạo xã hội. Mục đích của công tác tư tưởng là nhằm tác động vào ý thức xã hội, hình thành một hệ thống tư tưởng thống trị với những định hướng nhất định. Đây chính là một phương thức để phát huy những quyền lực trong các lĩnh vực kinh tế xã hội, tập hợp lực lượng quần chúng, phát huy được những tiềm năng to lớn của nhân dân nhằm xây dựng xã hội theo con đường đã định. Với khả năng tác động một cách rộng lớn, nhanh chóng và mạnh mẽ vào xã hội, hoạt động báo chí nói chung cũng như của phát thanh nói riêng có vai trò và ý nghĩa rất lớn trong công tác tư tưởng. Các phương tiện truyền thông đại chúng tác động vào quần chúng, lôi kéo, tập hợp thuyết phục họ và tổ chức họ thành lực lượng cách mạng để thực hiện những mục tiêu cụ thể trong từng thời kỳ. 3.2.3 Chức năng tổ chức – quản lý xã hội Báo chí nói chung và phát thanh nói riêng đang hàng ngày hàng giờ tham gia vào công tác tổ chức, quản lý xã hội. Phát thanh góp phần tuyên truyền những chủ trương chính sách của của đảng và nhà nước, đồng thời cũng là diễn đàn để phản ánh những tâm tư nguyện vọng của người dân. Phát thanh là kênh thông tin hai chiều để mọi chính sách mà Đảng và Nhà nước đề ra đều phù hợp với nguyện vọng của nhân dân. Báo chí được coi là “quyền lực thứ tư trong xã hội” vì nó tạo sức mạnh dư luận thông qua thông tin. Trên báo phát thanh hiện nay có những chương trình đặc biệt thu hút được sự quan tâm của đông đảo thính giả như: hộp thư pháp luật, Diễn đàn trẻ… Đó là những chương trình mà tính công khai dân chủ được thể hiện rất rõ ràng. 3.2.4 Chức năng giải trí – văn hóa Có thể nói, chức năng phát triển văn hoá, giải trí là một trong những chức năng quan trọng của phát thanh, là yếu tố có tính quyết định đến sự phát triển của loại hình này. Thông qua các chương trình ca nhạc, câu hỏi chuyên mục an toàn giao thông khán giả vừa có điều kiện giải trí, vừa có điều kiện nâng cao kiến thức của mình về mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội. 2.2.6 Chức năng chỉ đạo, giám sát xã hội. Báo chí tiền thân ra đời và phát triển từ khi xã hội chưa phân chia giai cấp. Từ khi xã hội phân chia thành giai cấp, Nhà nước ra đời và báo chí luôn luôn thuộc về một giai cấp, một lực lượng chính trị nhất định. Một công cụ lợi hại như báo chí, các giai cấp và lực lượng chính trị tìm mọi cách để chiếm giữ, thậm chí lũng đoạn. Này nay, báo chí còn là công cụ quan trọng của các tập đoàn kinh tế trong cuộc đấu tranh, cạnh tranh giành giật ảnh hưởng, chiếm lĩnh thị trường. Bởi vì, trong quá trình đấu tranh giành và giữ, cùng cố địa vị xã hội, các lực lượng chính trị sử dụng báo chí như một công cụ lợi hại, không chỉ để truyền bá tư tưởng, tuyên truyền ảnh hưởng mà quan trọng là chỉ đạo cuộc đấu tranh trong việc giành và giữ quyền lực chính trị của mình. Chức năng chỉ đạo của báo chí, chủ yếu xuất phát từ nhu cầu của chủ thể quản lý, lãnh đạo nhằm thúc đẩy công việc theo mục tiêu đã đề ra, uốn nắn những lệnh lạc hay cổ vũ mọi người tập trung thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch trọng tâm trong từng thời gian. Chương II: Xu thế phát triển của báo phát thanh trên thế giới và Việt Nam 1. Khái niệm xu thế Theo từ điển tiếng Việt (Viện khoa học xã hội Việt Nam năm 1992 - trang 1135), “Xu hướng” có nghĩa là xu thế thiên về một chiều nào đó. Sự thiên về những hoạt động nào đó nhằm một mục tiêu có ý nghĩa đối với bản thân trong một thời gian lâu dài. Từ định nghĩa đó, ta có thể hiểu Xu hướng báo chí đó là xu thế thiên về một chiều hướng nào đó của báo chí, có mục tiêu, ý nghĩa và ảnh hưởng trong thời gian dài. Tác động đến hệ thống báo chí của thế giới. 2. Các xu thế phát triển của báo phát thanh hiện đại trên thế giới Phát thanh trong bối cảnh mới Cuối thế kỷ XX đầu thế kỷ XXI, trên cơ sở của sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật đã lần lượt xuất hiện các loại hình báo chí mới: báo mạng điện tử, truyền hình kỹ thuật số… Trước đó, các loại hình báo chí truyền thống (báo in, phát thanh, truyền hình) phát triển tương đối độc lập, mỗi loại hình có những ưu thế riêng không bị lấn át. Nhưng internet ra đời kéo theo sự ra đời của báo mạng, thông tin được cung cấp cho công chúng theo hình thức đa phương tiện sinh động, hấp dẫn hơn và đang là sự lựa chọn số 1 của lớp công chúng trẻ và tiếp tục ảnh hưởng tới lớp công chúng kế cận è Tương lai báo chí thuộc về truyền thông đa phương tiện (đi cùng sự phát triển của internet) Có thể hiểu, “multimedia” hay “truyền thông đa phương tiện” là sự kết hợp của ngôn ngữ viết, ảnh, video, âm thanh, thiết kế đồ họa và các phương thức tương tác khác trên trang web nhằm truyền tải một câu chuyện, một vấn đề một cách đa diện, mỗi hình thức thể hiện góp phần tạo nên câu chuyện thuyết phục nhất và đầy đủ thông tin nhất. Đối với ngành báo chí nói riêng, đặc biệt là báo điện tử và các kênh truyền hình trực tuyến, phóng sự đa phương tiện chính là tương lai của sự phát triển. Theo hình thức truyền thông thông thường (media), thông tin được truyền – phát đi bằng cách nghe, nhìn. Ví dụ một bản tin được đăng trên báo in, công chúng đọc tờ báo và tiếp nhận thông tin ấy. Nhưng cũng cùng thông tin ấy, khi thể hiện chúng trên Wedsite, ngoài bản text còn đính kèm hình ảnh, đoạn video có liên quan,… Công chúng tiếp nhận thông tin bằng nhiều giác quan khác nhau, với những hình thức thông tin khác nhau, đó là truyền thông đa phương tiện. Multimedia = văn bản + hình ảnh + giọng nói + âm nhạc + video…= hiệu quả truyền thông - www.thecommunicationsgroup.com Phát thanh hiện đang được coi là loại hình truyền thông hiện đại và có sức ảnh hưởng lớn tới dư luận xã hội, có được một lượng thính giả rộng rãi. Phát thanh hiện đang cạnh tranh mạnh mẽ cùng các loại hình truyền thông khác. Ngoài việc sử dụng các cách làm cũ thì phát thanh còn bắt đầu ứng dụng các công nghệ cao vào trong phát thanh nhằm nâng cao chất lượng phục vụ công chúng. 2.1. Chuyển đổi sang phát thanh kĩ thuật số Cũng như truyền hình, phát thanh cũng đang từng bước chuyển đổi hình thức phát sóng từ dạng Analog sang hình thức kỹ thuật số. Để phát triển rộng thì không thể thiếu yếu tố này, vì một đài phát thanh mạnh không thể có diện phủ sóng hẹp, chất lượng âm thanh kém, sự chuyển tải thông tin hay bị gián đoạn… Phát thanh hiện đại sẽ ứng dụng kĩ thuật số vào tất cả các khâu, các công đoạn; từ việc trang bị các phương tiện tác nghiệp cho phóng viên, đến việc xử lí, dựng các tác phẩm hoàn chỉnh, hay truyền phát sóng… Khi nguồn thu nhập thông tin tốt, khả năng xử lí thông tin, khả năng truyền dẫn tốt thì chắc chắn sẽ tạo một chương trình phát thanh tốt. Hiện nay phát thanh kĩ thuật số ra đời đang mở ra cho phát thanh một tương lai mới: đó là chất lượng âm thanh tốt như CD. Không có nhiễu, giao thoa, hay sự cản trở bởi các yếu tố tự nhiên Khi được sử dụng một cách đồng bộ sẽ tạo ta chất lượng phát sóng rất cao với các loại hình khác như PT-TH; PT- Điện Tử. 2.2. Xây dựng các chương trình phát thanh mở Mục đích là để thông tin nhanh, để thính giả có thể tham gia trực tiếp vào nội dung chương trình, làm tăng tính đời thường của chương trình, tính gần gũi của phát thanh, làm cho phát thanh giống như người bạn, một diễn đàn nơi mà mọi người có thể chia sẻ quan niệm, ý kiến. Kinh nghiệm của các đài phát thanh lớn là khi thực hiện được công việc này thì sẽ tạo ra sức hút rất lớn với công chúng. Các chương trình mở có một đặc điểm đó là thông tin ở đó không chỉ do phóng viên cung cấp mà do cả công chúng, những người tham gia vào chương trình qua trao đổi cung cấp do vậy nguồn tin sẽ đa dạng. Hơn thế thông tin ở đây có tính chân thực, khách quan và có khả năng thu hút thính giả theo dõi nhiều hơn. Khi có sự góp mặt, đóng góp công sức của công chúng theo dõi vào chương trình thì sẽ có nhiều thông tin mới, thông tin đắt giá được khai thác, và hơn thế trách nhiệm về thông tin được chia đều cho cả phóng viên lẫn người trực tiếp cung cấp. Khi các chương trình mở được thực hiện đòi hỏi phải có một êkíp thực hiện chuyên nghiệp, có trình độ, có khả năng ứng biến cao và các phương tiện, trang thiết bị hiện đại. 2.3. Thay đổi trong cách thức truyền thông tin - Thông tin nhanh và chính xác Nhanh chính là lợi thế của phát thanh so với các loại hình báo chí khác. Nếu như báo in bị hổng thông tin 24 giờ thì từ số ra ngày hôm trước tới số ra ngày hôm sau, các sự kiện, sự việc diễn ra trong thời gian giữa 2 số báo sẽ phải lưu lại cho tới số sau. Truyền hinh thì cần yếu tố cần thiết cho việc ghi hình, việc truyền dẫn do các công đoạn thực hiện phức tạp hơn, có nhiếu công đoạn xử lý và phụ thuộc vào nhiều yếu tố máy móc mới có thể đêm thông tin tới cho công chúng được. Còn thông tin trên phát thanh thì có thể chảy liên tục trong suốt khoảng thời gian phát sóng. Thông tin của phát thanh được cung cấp liên tục và có thể đưa ra cho công chúng ở mọi lúc, mọi nơi. Từ việc cung cấp cho công chúng những thông tin ngắn gọn ban đầu (tin) hay đưa ra những lời bình luận, đánh giá ban đầu. Phát thanh còn có thể cung cấp thông tin bên ngoài thông qua trật tự tuyến tính về thời gian, theo tiến trình phát triển của sự kiện, sự việc. Muốn thông tin nhanh thì người làm phát thanh phải giỏi về nghiệp vụ và có hỗ trợ đắc lực của các phương tiện kỹ thuật. Các công đoạn, thao tác thực hiện phải chuyên nghiệp, nhanh nhẹn, chủ động đối phó và xử lí thông tin. Có hỗ trợ đắc lực của các phương tiện kỹ thuật sẽ giúp cho công việc của phóng viên có thể diễn ra nhanh và thuận lợi, tăng tính chuyên nghiệp và hiệu quả của tác phẩm báo chí trên phát thanh. Cách cung cấp thông tin nhanh nhất là phát thẳng tức là thông tin được truyền tới thính giả đồng thời cùng lúc với sự kiện đang diễn ra… Phương thức phát thanh trực tiếp hiện nay đang ngày càng phổ biến hơn trong phát thanh hiện đại. Để chuyển từ phương thức sản xuất thông thường, truyền thống sang phát thanh trực tiếp thì cần có sự hỗ trợ đắc lực của công nghệ, phương tiện kỹ thuật. Do đó cần được đầu tư đồng bộ, có một êkíp làm việc ăn ý, chuyên nghiệp. Khi sản xuất chương trình mà phải in ra băng từ thì việc thực hiện một chương trình phát thanh trực tiếp sẽ khó thực hiện do muốn lấy được một đầu băng đúng chỗ phải quay đi quay lại nhiều lần. Phát thanh hiện đại ngày nay đã khắc phục nhược điểm đó bằng cách sử dụng vi tính. Thiết bị số cho phép tính thời gian chính xác đến từng % giây. Thông tin nhanh nhưng cần phải chính xác bởi đó là yếu tố làm nên hình ảnh đẹp cho phát thanh, tạo nên niềm tin cho công chúng vào phát thanh. Thông tin chính xác chính là đáp ứng yêu cầu thông tin sự thật của công chúng, là sự tôn trọng của phóng viên đối với công chúng của mình. - Viết ngắn, nói ngắn, nói rõ Thông tin trên phát thanh là thông tin chỉ trôi qua một lần, không thể đọc lại như trên báo in. Cộng với việc theo dõi bằng thính giác có giới hạn về số lượng, tốc độ âm thanh. Do vậy một người làm phát thanh chuyên nghiệp phải nắm rõ được đặc điểm này để có thể tạo ra một chương trình phát thanh hấp dẫn. Khi nói trên phát thanh cần coi đó như là một cuộc trò chuyện, là một cuộc trò chuyện với bạn tri kỉ. Ngôn ngữ chuẩn cho phát thanh là ngôn ngữ có sự kết hợp giữa ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết. Nếu như trên báo in thì công chúng đọc bằng mắt, và văn bản được soạn thảo để nói cho nhiều người nghe. Còn phát thanh là viết cho tai nghe, viết để nói chứ không để đọc. Văn bản viết cho phát thanh là văn bản viết dành riêng cho phát thanh chứ không thể sao chép hay copy từ báo in sang. Văn bản phát thanh cần rõ ràng, tránh lối nói vòng vèo, quanh co. Khi trình bày văn bản cho phát thanh cần tuân theo quy tắc chung như: không in lên 2 mặt, phải đánh dấu các ý quan trọng, căn lề, làm tròn số… Các tin phát thanh hiện đại thường chỉ dài 1 phút: Phóng sự thu thanh thì từ 5 – 6 phút; phỏng vấn từ 3-4 phút; bình luận từ 2-3 phút là hợp lí… Khi đã viết ngắn rồi thì nên nói ngắn tức là lời dẫn cần hợp lí, vừa đủ Khi nói cần rõ ràng bởi giọng đọc là phương tiện chính để truyền tải nội dung của tác phẩm phát thanh tới thính giả, do đó góp phần tạo nên sự hấp dẫn cho tác phẩm đó. Các phần mục, đoạn trong tác phẩm phát thanh không được phân cách bằng cách ngắt hơi, dừng hơi của người đọc. Do vậy để đảm bảo tính chính xác của thông tin nên đọc rõ. - Khai thác, sử dụng triệt để đặc điểm của phát thanh Việc khai thác để các yếu tố bổ trợ trong phát thanh giúp cho phát thanh tránh tình trạng đài là nơi đọc báo cho công chúng nghe. Phải biến chương trình phát thanh thành một chương trình sinh động, hấp dẫn chứ không phải là đọc dịch từ báo in mà ra. Các yếu tố bổ trợ đắc lực cho lời phát thanh là: Tiếng động hiện trường: Tiếng động hiện trường có hai dạng cơ bản: Tiếng động thực của hiện trường và tiếng động được lưu giữ trong các băng dữ liệu. Để có thể có được chất lượng âm thanh tốt thì phải luôn có kho dự trữ âm thanh Phát thanh sử dụng tiếng động hiện trường nhằm tạo sự hấp dẫn cho nội dung, tính chân thực, thuyết phục cho thông tin của mình, Khi tiếng động hiện trường được sử dụng tốt sẽ tạo ra giao diện lớn đối với thính giả, tạo sự sinh động cho tác phẩm. Nó giúp truyền tải ý đồ của tác giả và khả năng liên tưởng của độc giả được nâng cao hơn. Do không được phụ trợ bởi hình ảnh nên có thể tạo ra khả năng hình dung, tưởng tượng cho thính giả được coi là một thành công. Âm nhạc: Âm nhạc được sử dụng trong phát thanh nhằm tạo tính linh hoạt mềm mại cho thông tin và giúp thông tin đến với công chúng dễ dàng hơn. Theo nhà nghiên cứu của Úc thì trong một chương trình phát thanh thì âm nhạc chiếm tới 35 – 45% là phù hợp nhất. Âm nhạc có thể làm thành một chương trình riêng hoặc làm nền cho các chương trình khác. Nhặc cắt, nhạc hiệu, nhạc nền… giúp cho các chương trình thêm đa dạng, làm nên cái riêng, cái đặc trưng, là yếu tố hỗ trợ tạo khả năng thu hút cao hơn cho các chương trình. Trong chương trình phát thanh hiện đại do có các phương tiện kỹ thuật số do đó âm nhạc được xử lí và cắt, ghép một cách trơn tru quá, đang làm giảm dần đi tính hấp dẫn của những âm thanh mộc mạc. - Kết hợp giữa thông tin đời thường, thông tin giải trí và thông tin chiến đấu Tức là cần chú trọng tới nội dung của chương trình. Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định tới việc thành bại của chương trình phát thanh. Khi xây dựng kịch bản cho chương trình phát thanh thì nên chú ý kết hợp các yếu tố sao cho thật phù hợp Để phản ánh đa dạng cuộc sống, đáp ứng được yêu cầu thông tin của công chúng thì phát thanh phải lựa chọn thông tin để phản ánh sao cho thật hiệu quả. Thông tin ấy không chỉ thiên về một lĩnh vực mà phải phản ánh đa diện về cuộc sống, đáp ứng nhu cầu thông tin. Do đó việc kết hợp các yếu tố trên là vô cùng quan trọng. Nếu thông tin đời thường cung cấp cho công chúng thông tin về cuộc sống xung quanh thì thông tin giải trí đáp ứng nhu cầu tinh thần và thông tin chiến đấu sẽ định hướng cho dư luận về những vấn đề có tầm quan trọng… Khi khai thác đầy đủ thông tin trên thì phát thanh đã làm được nhiệm vụ là trở thành một người tri kỉ, một người dẫn đường, phù hợp với nhiều đối tượng thính giả, thuộc mọi lứa tuổi, mọi nghề nghiệp… Việc dung hoà tính thời sự và giải trí sẽ giúp cho người nghe dễ tiếp thu và không chịu áp lực khi theo dõi thông tin. Chỉ có xây dựng một kịch bản hay thì mới thu hút được thính giả. Trên đây là các xu hướng phát triển của báo Phát thanh hiện đại Tuy nhiên đây chỉ là những xu hướng phát triển chung mà thôi, còn trong tuỳ từng trường hợp, hoàn cảnh, điều kiện cụ thể sẽ xuất hiện các xu hướng khác nhau. Để phát thanh phát triển thì không nên áp dụng một cách khô cứng khuôn mẫu mà phải biết chủ động, linh hoạt, sáng tạo. 3.Xu thế phát triển của báo phát thanh Việt Nam 3.1. Phát thanh theo format Đây vốn là phong cách làm phát thanh và cả truyền hình đặc trưng và rất khổ biến ở tất cả các nước, tất cả các đài phát thanh – truyền hình hiện nay. Phát thanh theo format là chương trình phát thanh được làm theo khung kịch bản cho trước, chỉ khác nhau về nội dung đề tài cần đề cập. Đây là một cách phát thanh đơn giản nhưng rất dễ gây nhàm chán nếu không biết thay đổi nội dung, khung chương trình một cách linh hoạt. Để làm nên một chương trình phát thanh theo format thì điều đầu tiên là người làm phát thanh phải tạo ra được một khung chương trình chuẩn, hấp dẫn và phù hợp với yêu cầu chung. Sau đó là đi tìm tư liệu, đề tài để lắp ghép vào khung kịch bản đó và thực hiện thành chương trình phát thanh. 2. Phát thanh theo yêu cầu hoặc phát thanh tương tác Mọi tác phẩm báo chí luôn cần sự phản hồi và tương tác với công chúng. Thế nên việc tạo ra chương trình phát thanh theo yêu cầu là rất cần thiết để tạo nên sự thân mật với người nghe đài. Phát thanh theo yêu cầu là chương trình thu nhận những ý kiến, thư từ của công chúng để từ đó tổng hợp lại và làm nên chương trình phát thanh. Hiện nay, đa phần những chương trình phát thanh theo yêu cầu thường là các chương trình ca nhạc. Trong những chương trình này, thính giả gửi thư yêu cầu bài hát, đài phát thanh sẽ thực hiện cho đăng phát bài hát đó. Hoặc chương trình phát thanh có sự tương tác với thính giả qua điện thoại (phone-ins), thính giả gọi điện đến chương trình đưa ra những ý kiến thắc mắc, giao lưu hay nói về một vấn đề nào đấy… Những chương trình như vậy thường thu hút một lượng thính giả đông đảo bởi s