Tìm hiểu về Vitamin

TỔNG QUAN VỀ VITAMIN Định nghĩa: Vitamin là những chất cơ thể không tự tổng hợp được, phần lớn phải bổ sung bằng đường ăn uống. Vitamin đóng vai trò rất quan trọng trong sự sống của con người Phân loại: Dựa theo tính hòa tan người ta chia vitamin thành 2 nhóm: Vitamin tan trong nước: vitamin loại này thường là thành phần các coenzym của các enzym xúc tác cho các quá trình khác nhau của cơ thể và tham gia chủ yếu vào các quá trình liên quan tới sự giải phóng năng lượng VD: các vitamin nhóm B, H, PP, C... Vitamin tan trong chất béo: tham gia quá trình tạo hình, nghĩa là tạo nên các chất cấu thành các cơ quan và mô khác nhau VD: vitamin A, D, E, K... SỰ HẤP THU VITAMIN Cơ chế chung Các vitamin tan trong nước: vitamin nhóm B, C, PP ... chủ yếu hấp thu theo cơ chế khuếch tán. Riêng vitamin B12 được hấp thu do vận chuyển tích cực, cần sự có mặt các yếu tố nội của dạ dày. Các vitamin tan trong dầu: gồm vitamin A, K, D, E hấp thu cùng các sản phẩm lipid, cần sự có mặt của muối mật (trong phức hợp micell). Từ niêm mạc ruột non, các vitamin sẽ được hấp thu theo 2 con đường: Đường tĩnh mạch cửa.Các chất nước, vitamin tan trong nước sau khi hấp thu sẽ vào mao mạch ở nhung mao. Các mao mạch này gom lại thành các tiểu tĩnh mạch rồi tập trung lại theo tĩnh mạch cửa về gan. Ở gan các chất  qua quá trình chuyển hoá phức tạp, rồi theo tĩnh mạch trên đổ vào tĩnh mạch chủ dưới. Đường bạch mạch.Khoảng 70% các sản phẩm thuỷ phân lipid và các vitamin tan trong dầu, sau khi hấp thu qua tế bào niêm mạc ruột vào mao bạch mạch ở nhung mao, rồi gom về các hạch bạch huyết ở thành ruột, rồi đổ về bể Pecquet. Từ đây chúng đi theo ống ngực, đổ vào tĩnh mạch dưới đòn trái vào tuần hoàn chung. Vận chuyển chủ động (tích cực): đây là loại vận chuyển tiêu tốn năng lượng (ATP) và có sự tham gia của các enzim, ATP vòng (cylic adenosine monophotphat) và GMP vòng (cyclic guanosine monophotphat). Loại vận chuyển này có thể bị bão hòa hoặc bị giảm đi do sự tương tranh. Vân chuyển thụ động: Cơ chế khuyếch tán:  Các chất  được khuếch tán từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp cho đến khi nồng độ hai bên cân bằng. Cơ chế thẩm thấu:  Nước sẽ đi từ dung dịch có áp suất thẩm thấu thấp sang dung dịch có áp suất thẩm thấu cao hơn. SỰ HẤP THU MỘT SỐ LOẠI VITAMIN TRONG CƠ THỂ VITAMIN A (retinol): Tên gọi: trước đây gọi là Axeroptol, sau này có tên hóa học là Retinol Phân loại: Vitamin A1 thường có nhiều trong gan cá nước mặn (dạng retinol) Vitamin A2 có nhiều trong gan cá nước ngọt (tác dụng chỉ bằng khoảng 40% vitamin A1) (dạng retinol) Các dạng hoạt đông trong cơ thể Retinol Retinal Acid retinoic HÌNH 3.1.1: Sơ đồ chuyển hóa các dạng họat động của vitamin A trong cơ thể Cơ chế hấp thu Thức ăn ĐV + TV caroten Β-caroten dioxygenase Vitamin A (ở thành ruột) Acid mật Hệ tuần hoàn chung HÌNH 3.1.2: Sơ đồ về hấp thu vitamin A Caroten sau khi được phân tách khỏi thức ăn thực vật trong quá trình tiêu hoá, chúng được hấp thu nguyên dạng với sự có mặt của acid mật. Tại thành ruột chúng được phân cắt thành retinol, rồi đựơc ester hoá giống các retinol. Một số caroten vẫn được giữ nguyên dạng cho đến khi vào hệ tuần hoàn chung. Retinol coù theå haáp thu tröïc tieáp töø thöùc aên vaøo teá baøo thaønh ruoät. Trong khi ñoù retinyl ester caàn ñuôïc thuyû phaân thaønh retinol töï do vaø acid höõu cô tröôùc khi ñöôïc haáp thu. Quaù trình thuyû phaân nayø ñöôïc enzyme dòch tuïy xuùc taùc, acid höõu cô taïo thaønh thöôøng laø acid palmitate vì retinyl palmitate chieám phaàn chuû yeáu trong retinyl ester thöïc phaåm. Khoaûng 75% vitamin A khaåu phaàn ñöôïc haáp thuï,trong khi chæ 5- 50% β – carotene vaø carotenoid khaùc ñöôïc haáp thu. Vì vitamin A tan trong chaát beùo neân quaù trình haáp thuï ñöôïc taêng khi coù nhöõng yeáu toá laøm taêng haáp thuï chaát beùo vaø ngöôïc laïi. Ví duï: muoái maät laøm taêng haáp thu chaát beùo, do vaäy nhöõng yeáu toá laøm taêng baøi tieát maät hoaëc giaûm baøi tieát maät thöôøng aûng höôûng ñeán quaù trình haáp thuï vitamin A trong khaåu phaàn. Sự chuyển hóa: Retinol, retinyl ester, β-carotene hoaëc retinal ñöôïc vaän chuyeån töø thaønh ruoät vôùi daïng haït nhuõ chaáp (chylomicron). Trong quaù trình naøy haàu heát retinol laïi bò ester hoaù trôû laïi thaønh daïng retinyl ester. Caùc haït nhuõ chaáp vaøo heä baïch huyeát, sau ñoù chuyeån sang maùu. Ña soá retinyl ester ñöôïc vaän chuyeån tôùi gan, moät soá tôùi moâ môõ vaø caùc moâ khaùc. Trong gan, vitamin A ñöôïc löu tröõ döôùi caùc haït lipid nhoû, daïng retinyl palmitate trong caùc teá baøo hình sao cuûa gan. Vitamin A trong gan chieám 90% löôïng vitamin A toaøn cô theå vaø phaûn aùnh vitamin A khaåu phaàn trong thôøi gian daøi tröôùc ñoù. Noàng ñoä vitamin A trong gan dao ñoäng töø 100 – 1000 IU/g gan. Löôïng döï tröõ ôû ngöôøi khoeû maïnh vaøo khoaûng 500.000 IU trong gan, ñuû cho cô theå söû duïng trong vaøi naêm. Khi cô theå caàn söû duïng, vitamin A rôøi khoûi gan, gaén vôùi caùc protein vaän chuyeån (RBP – retinolbinding protein). Chính RBP cuõng gaén ñöôïc vôùi moät protein khaùc nhö trasthyretin hay prealbumin. Caùc protein naøy giuùp cho vitamin A linh ñoäng hôn trong maùu vaø do taïo neân phaân töû coù caáu truùc lôùn hôn seõ baûo veä vitamin A khoûi bò loïc qua thaän. Maët khaùc β-carotene ñöôïc rôøi khoûi gan moät phaàn döôùi daïng phöùc hôïp lipoprotein troïng löôïng thaáp. Khi vaøo trong teá baøo, vitamin A ñöôïc gaén vôùi nhöõng protein khaùc khoâng gioáng vôùi daïng vaän chuyeån trong maùu. Carotene sau khi ñöôïc phaân taùch khoûi thöùc aên thöïc vaät trong quaù trình tieâu hoaù, ñöôïc haáp thu nguyeân daïng vôùi söï coù maët cuûa acid maät. Taïi thaønh ruoät chuùng ñöôïc phaân caét töø töø thaønh caùc retinol (töùc chuyeån thaønh vitamin A), roài ñöôïc ester hoaù gioáng caùc retinol.Cuõng coù moä soá daãn lieäu cho raèng söï chuyeån hoaù carotene thaønh vitamin A coù theå xaûy ra ôû tuyeán giaùp nhôø söï tham gia chuû yeáu cuaû chaát tireoglobulin laø chaát coù hoaït tính cuaû enxym carotenase.Moät soá carotene vaãn giöõ nguyeân daïng cho ñeán khi vaøo heä tuaàn hoaøn chung. Möùc β-carotene trong maùu phaûn aùnh tình hình carotene cuaû cheá ñoä aên hôn laø phaûn aùnh tình traïng vitamin A cuûa cô theå. Nhöõng carotene khoâng ñöôïc chuyeån ñoåi seõ ñöôïc giöõ laïi moâ môõ vaø tuyeán thöôïng thaän, khoâng phaûi ôû gan. Chuùng gaây vaøng da khi moät löôïng lôùn ñöôïc döï tröõ, tuy nhieân vôùi moät lieàu löôïng raát cao cuõng khoâng thaáy daáu hieäu ngoä ñoäc. β-carotene 15,15’-peroxy- β-carotene retinal (2 phân tử) retinol(vitamin A) HÌNH 3.1.3: Sơ đồ chuyeån hoaù β-carotene thaønh vitamin A Nguồn cung cấp Thöïc phaåm μg/100 g Gan boø Daàugancaù Tröùng töôi Bô Fromage Camembert Söõa boø Caù trích Chình töôi 5000-120000 85000 1140 3300 1020 140 710 200 Bảng 3.1.1: Nguồn tự nhiên của vitaminA Thöïc phaåm μg/100 g RAU Caø roát Khoai lang Rau bina ÔÙt ñoû 2574 2180 674 580 Quaû Mô Xoaøi Ñaøo vaøng Cam 730 523 146 21 Bảng 3.1.2:Nguồn tự nhiên của β-caroten HÌNH 3.1.4: Thưc phẩm giàu vitamin A HÌNH 3.1.5: Qủa Gấc và xôi gấc Nhu cầu Nhö taát caû caùc vitamin khaùc, vitamin A coù nhöõng nhu caàu caàn thieát do ñoùta caàn Cung caáp toái thieåu ñeå traùnh thieáu vitamin Cung caáp theo lôøi ñöôïc khuyeân nhaèm cho pheùp baûo ñaûm caân baèng sinh lyù vaø laøm caïn nguoàn döï tröõ. Cung caáp vôùi giaù trò toâí öu giuùp cô theå hoaït ñoäng toái ña khaû naêng cuûa noù, bao goàm heä thoáng ñeà khaùng vaø söõûa chöõa cô theå, töùc laø goùp phaàn vaøo ngaên ngöøa beänh vaø chaäm quaù trình laõo hoaù. Nhu caàu vitamin A ñoái vôùi töøng löaù tuoâæ vaø giôùi tính cuõng khoâng gioáng nhau. Ñeå xaùc ñònh ñöôïc löôïng vitamin A phuø hôïp vôí mình, toát nhaát ta neân xem trong baûng lôøi khuyeân nhu caàu vitamin A moãi ngaøy RDAs ( Recommend Diatery Allowances). Baûng nayø cho ta bieát löôïng vitamin A trung bình caàn ñöa vaøo cô theå moãi ngaøy ñeå ñaùp öùng gaàn nhö ñaày ñuû nhu caàu. Tuoåi/ Giôùi tính RE /ngaøy (μg) IU /ngaøy 1-3 300 1000 4-8 400 1320 9-13 600 2000 14-18 /Nam 900 3000 14-18/Nöõ 700 2310 Treân19/Nam 900 3000 Treân 19 /Nöõ 700 2310 Phuï nöõ mang thai 770 2565 Phuï nöõ cho con buù 1300 4300 Bảng 3.1.3: Nhu cầu vitamin A mỗi ngày Tác hại do thiếu : Giaûm tích luyõ protein ôû gan vaø ngöøng toång hôïp albumin ôû huyết thanh Giaûm coenzyme A laøm aûnh höôûng ñeán trao ñoåi lipid Taêng soûi thaän vaø giaûm Kali ôû nhieàu boä phaän. Bệnh thường gặp do thiếu vitamin A: quang gà, khô mắt, bệnh da gà... Các phương pháp tăng hấp thu Cheá ñoä aên coù moät löôïng chaát beùo phuø hôïp, vì chaát beùo taêng khaû naêng haáp thuï vitamin A. Neáu duøng söõa khoâng beùo hay nguõ coác thì neân duøng loaïi ñöôïc taêng cöôøng vitamin A Neân duøng caùc saûn phaåm coù laãn vitamin A vaø vitamin E. Khoâng neân uoáng nhieàu röôïu, huùt thuoác hay duøng daàu khoaùng, nhöõng thöù naøy seõ phaù huyû vitamin A hoaëc ngaên caûn söï haáp thuï vitamin A trong cô theå Neân söû duïng β-carotene vì noù laø tieàn vitamin A vaø laïi khoâng gaây ñoäc haïi khi quaù lieàu. Ñoái vôí nhöõng ngöôøi thieáu vitamin A coù theå duøng thuoác boå sung theo chæ daãn cuaû baùc só. Tác hại do thừa Phaàn lôùn vitamin A ñöôïc haáp thuï haøng ngaøy vaø ñöôïc döï tröõ ôû gan. Khaû naêng döï tröõ cuûa cô quan naøy raát cao , ngöôøi ta coù theå laáy ra löôïng vitamin A 3200 μg trong 1 g gan .Nhö vaäy coù nghóa laø 1g gan coù cao hôn 3 laàn nhu caàu haøng ngaøy cuûa ngöôøi lôùn. Khi noàng ñoä vitamin A trong gan quaù cao thì coù theå gaây ñoäc. Söï ngoä ñoäc do quaù lieàu vitamin A thöôøng laø do duøng thuoác boå sung, ít khi do duøng thöïc phaåm töï nhieân; ngoaïi tröø vieäc duøng nhöõng thöïc phaåm chöaù nhieàu vitamin A nhö gan ñoäng vaät, daàu caù trong moät thôì gian daøi lieân tuïc. Thoâng thöôøng khi löôïng vitamin A ñöa vaøo cô theå lieân tuïc quaù 50000 IU moâó ngaøy thì seõ xuaát hieän trieäu chöùng ngoä ñoäc, nghieâm troïng coù theå daãn ñeán töû vong. Quaù lieàu caáp tính gaây ra taêng aùp löïc noäi soi daãn ñeán choùng maët, noân , thoùp phoàng ôû treû coøn buù, ñau ñaàu vuøng chaåm ôû ngöôøi lôùn ,bong da. Quaù lieàu maõn tính theå hieän aâm æ luùc ñaàu bôûi nhöõng roái loaïn da (bong vaûy , khoâ, ngöùa , ruïng loâng), ñau khôùp vaø coát hoaù daây chaèng, ñoùng sôùm suïn lieân hôïp; roái loaïn thaàn kinh ( deã bò kích thích, meät ôû treû em); bò beänh gan coù theå daãn ñeán xô gan. Ngöôøi bò thöøa vitamin A xöông bò gioøn vaø deãå gaõy gaáp 7 laàn ngöôøi bình thöôøng. Phuï nöõ mang thai neáu duøng vitamin A lieàu cao thì ñöùa beù sinh ra coù theå bò dò daïng maët, soï, tim vaø cô quan sinh duïc. Vôùi β- carotene hoaøn toaøn khoâng ñoäc, neáu duøng quaù nhieàu thì noù seõ döï tröõ laïi döôùi da vaø gaây ra vaøng da. Noù coù theå ñöôïc chuyeån daïng tuyø theo nhu caàu vitamin A, vaø coù nhieàu ñaëc tính baûo veä maø vitamin A khoâng coù. Do ñoù toát nhaát ta neân boå sung theâm β- carotene hôn laø vitamin A. VITAMIN D Dạng tồn tại Các loại vitamin D quan trọng trong dinh dưỡng: Vitamin D2 (ergocalciferol) Vitamin D3 (cholecalciferol) Cơ chế hấp thu và chuyển hóa 7-dehydro cholesterol (ở trong da) Ánh sáng MT Tia UV Provitamin D3 Vitamin D 37-38c 2-3 ngày Thức ăn ĐV + TV Ruột non Hạt nhũ chấp Muối mật Hệ bạch huyết và Hệ tuần hoàn HÌNH 3.2.1: Sơ đồ về hấp thu vitamin D Hấp thu qua da: Khi da được tiếp xúc với tia cực tím, ví dụ ánh sáng mặt trời thì 7-dehydro cholesterol ở trong da sẽ chuyển đổi thành provitamin D3, sau đó thành vitamin D3 dưới tác động của nhiệt độ. Ở nhiệt độ bình thường của cơ thể, tất cả các provitamin D3 được sản xuất dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời sẽ được chuyển thành vitamin D trong vòng 2-3 ngày. Hấp thu từ thưc phẩm: Vitamin D trong khẩu phần ăn được hấp thu ở ruột non với sự tham gia của muối mật và chúng tạo thành hạt nhũ chấp, vào hệ bạch huyết và tuần hoàn. Sự có mặt của muối mật là cần thiết cho hấp thu của các chất chuyển hoá của vitaminD như1,25Dihydroxyvitamin D, vì vậy có vấn đề rối loạn về bài tiết mật sẽ dẫn đến kém hấp thu vitamin D.Giống như các vitamin hoà tan trong dầu, hấp thu vitamin D bị ức chế hoặc tăng cường bởi một số yếu tố ảnh hưởng hấp thu chất béo. Khoảng 80% vitamin D trong khẩu phần đựơc hấp thu ở trẻ em và người trưởng thành. Nguồn cung cấp Có nhiều trong cá hồi khoảng 425 IU trong 0,085 kg, gan cá, sữa mẹ, sữa bò… Nhu cầu 100 IU/ngày có thể đủ để phòng bệnh còi xương và đảm bảo cho xương phát triển bình thường Đối với trẻ em, người trưởng thành, phụ nữ có thai và cho con bú cần 10 μg/ngày Người trưởng thành trên 25 tuổi 5μg/ngày Tác hại do thiếu Rượu, bia làm ức chế các enzym chuyển hóa vitamin D ở gan Dấu hiệu của của thiếu vitamin D là co giật do hạ calci máu Gây bệnh còi xương, loãng xương…. Tăng hấp thu Tắm nắng 5’-10’ khoảng 2-3 lần/tuần Tăng sản sinh muối mật ở ruột non Uống bổ sung vitamin D Tác hại do thừa Dùng vitamin D liều cao dài ngày gây tích luỹ thuốc, làm tăng calci trong máu, gây mệt mỏi, chán ăn, nôn, tiêu chảy, đau nhức xương khớp. Ngoài ra còn có thể gây tổn thương thận, tăng huyết áp. Trẻ em dưới 1 tuổi được cho ăn các hỗn hợp thay thế sữa mẹ có bổ sung vitamin D ở liều không thích hợp với lứa tuổi có thể bị thừa vitamin này. Việc bổ sung thường xuyên vitamin D với liều > 400 IU/ngày cho trẻ dưới 1 tuổi khỏe mạnh làm tăng canxi trong máu, thậm chí còn có thể gây suy thận và tử vong. VITAMIN B1 (Thiamin) Dạng tồn tại Ña soá ôû daïng töï do, moät phaàn ôû daïng thiaminpyrophosphate (TPP), trong thöïc teá thöôøng toàn taïi ôû daïng muoái thiaminclorid. Cơ chế hấp thu và chuyển hóa TPP (trong thực phẩm) khử phosphoryl hóa thiamin cơ thể Hấp thu Bài tiết thiamin acid acetic HÌNH 3.3.1: Sơ đồ về hấp thu vitamin B1 Thiamin được hấp thu chủ yếu ở phần hỗng hồi tràng của ruột non. Nếu lượng thiamin được ăn vào thấp, nó sẽ được hấp thu bởi một cơ chế vận chuyển tích cực phụ thuộc natri. Nếu ăn vào một lượng lớn thiamin, quá trình hấp thu thụ động sẽ xảy ra. Một số thiamin được tổng hợp trong đường tiêu hoá nhưng chỉ với một lượng rất nhỏ. Coenzyme TPP không đi qua được màng tế bào, trừ màng hồng cầu. TPP trong thực phẩm phải được khử phosphoryl thành thiamin trước khi được cơ thể hấp thu. Sau đó TPP lại được tạo thành từ thiaminvà phosphate trong tế bào. Cơ thể không có nguồn dự trữ thiamin đặc hiệu; tuy nhiên mức thiamin trong cơ, não, gan, thận có thể tăng gấp đôi trong quá trình điều trị. Trong thời gian thiếu hụt thiamin, mức thiếu trong cácmô trên có thể hạ xuống còn một nửa bình thường, trừ mô não. Thiamin được bài tiết khỏi cơ thể dưới dạng acid thiamin và một số chất khác sản sinh trong quá trình chuyển hoá. Nguồn cung cấp Bảng 3.3.1: Thực phẩm giàu vitamin B1 HÌNH 3.3.1: Thực phẩm giàu vitamin B1 Nhu cầu Nhu caàu veà vitamin B1 phuï thuoäc vaøo caùc ñieàu kieän khaùc nhau: traïng thaùi sinh lyù, cheá ñoä aên, laøm vieäc, … trung bình ngöôøi caàn : 1-3mg/ ngaøy. Aên nhieàu thöùc aên coù glucid thì nhu caàu vitamin B1 cao hôn khi aên nhieàu môõ vaø ñaïm. Nhu caàu vitamin B1 cuõng taêng khi cöôøng ñoä chuyeån hoùa taêng, nhö cô theå bò soát, hoaït ñoäng nhieàu, coù thai, cho con buù,.. Ngöôøi tröôûng thaønh vaø ngöôøi nghieän röôïu coù nhu caàu vitamin B1 khaù cao. Bảng 3.3.: Nhu cầu vitamin B1 Tác hại do thiếu Ñieån hình laø beänh Beriberi, thöôøng gaëp ôû nhöõng nöôùc aên gaïo chuû yeáu. HÌNH 3.3.2: Chân bị tê phù HÌNH 3.3.3: Trẻ mắc bệnh Beriberi Nguyeân nhaân beänh: Do khaåu phaàn aên coù löôïng boät ñöôøng cao laøm taêng nhu caàu vitamin B1 caàn cho chuyeån hoaù chuùng. Do keùm haáp thu trong moät soá beänh heä tieâu hoùa. Do khoâng coù khaû naêng löu tröõ vitamin B1 trong toå chöùc moät caùch coù ñaàu tö. Do aên nguõ coác xay saùt quaù kyõ laøm maát moät phaàn lôùn vitamin B1. Treû em bò beänh BeriBeri thöôøng gaëp ôû löùa tuoåi 2-5 thaùng, thöôøng gaëp ôû treû buù meï hôn buù chai. Daáu hieäu: maát ngon mieäng, giaûm löïc tröông löïc cô, giaûm suùt trí nhôù, tinh thaàn thay ñoåi veà thaàn kinh ( böôùc ñi chaäm chaïp, roái loaïn veà ñi laïi thaêng baèng,… ) daáu hieäu caøng theå hieän roõ ôû ñoái töôïng nghieän röôïu. Tăng hấp thu Tiêm và uống vitamin B1… Bổ sung các ion muối khoáng có trong thức ăn (Ca++ và Mg++...) có tác dụng kích thích quá trình hấp thụ vitamin VITAMIN B2 (Riboflavin, Lactoflavin) Các dạng tồn tại: B2 tồn tại trong thức ăn dưới 3 dạng: Riboflavin FMN (flavin mononucleotide) FAD(Flavin adenin dinucleotit). Cơ chế hấp thu và chuyển hóa Riboflavin tự do (đựoc hấp thu theo cơ chế vận chuyển tích cực) FMN và FAD (Trong ruột non) Riboflavin (Trong tế bào thành ruột) FMN Máu các tế bào của cơ thể. + phosphat gắn với albumin HÌNH 3.4.1: Sơ đồ về hấp thu vitamin B2 Trong ruột non FMN và FAD được chuyển thành riboflavin tự do trước khi được hấp thu. Riboflavin đựoc hấp thu theo cơ chế vận chuyển tích cực trong phần trên của đường tiêu hoá. Riboflavin từ thịt được hấp thu trên 70%, cao hơn so với uống đơn lẻ riboflavin (khoảng 15%). Trong tế bào thành ruột, riboflavin phối hợp với phosphat tạo thành FMN. Cả 2 dòng MN và riboflavin tự do đều được đưa vào máu, đựơc gắn với albumin và được vận chuyển đến các tế bào của cơ thể. B2 bài tiết qua phân và qua mật không được tái hấp thu. Nguồn cung cấp Coù nhieàu trong naám men baùnh mì, naám men bia, ñaäu, thaän, tim, thòt, söõa, tröùng, caùc saûn phaåm töø caù, rau xanh. Söõõa meï: 6 thaùng ñaàu: 0,35 mg/ l. Nhu cầu: khaùc nhau tuøy vaøo naêng löôïng tieâu thuï, löôïng protein, kích côõ cô theå. Trung bình: 0,6 mg/ 1000 kcal (döïa theo naêng löôïng tieâu thuï, khoâng phaân bieät löùa tuoåi, giôùi tính) Toái thieåu: 1,6 mg/ ngaøy ñuû ñeå ñaûm baûo nhu caàu cho caùc moâ Phuï nöõ coù thai vaø cho con buù, nhu caàu vitamin taêng töø 0,3- 0,5 mg Nhöõng ngöôøi luyeän theå thao nhu caàu coù theå taêng leân. Khoâng coù vaán ñeà ngoä ñoäc B2. Tác hại do thiếu Thieáu B2 seõ daãn ñeán khoâ vaø loeùt da ôû löôõi, muõi, mieäng. Thöôøng thieáu B2 suy giaûm tinh thaàn. Treû em bò tieâu chaûy hay roái loaïn tieâu hoùa, roái loaïn dung naïp ñöôøng lactose. Daãn ñeán tích tuï caùc amino acid laøm suy giaûm hoaït ñoängcuûa glutathione reductase trong teá baøo hoàng caàu. Tăng hấp thu Tiêm và uống vitamin B2 … Bổ sung các ion muối khoáng có trong thức ăn (Ca++ và Mg++...) có tác dụng kích thích quá trình hấp thụ vitamin VITAMIN B5 (acid pentothenic) Dạng tồn tại Vitamin B5 toàn taïi daïng töï do trong huyeát töông: 10-40 µg/100ml. Daïng söû duïng phoå bieán cuûa acid pantothenic laø muoái calci pantothenat. Ñaïi ña soá vitamin B5 toàn taïi trong moâ cuûa cô theå döôùi daïng phöùc hôïp vôùi CoA. Cơ chế hấp thu và chuyển hóa Vitamin B5 bò thuyû phaân bôûi enzyme trong ruoät non thaønh pantothenin, haáp thu vaøo maùu thaønh acid pantothenic baøi tieát ra nöôùc tieåu. Nguồn cung cấp Coù nhieàu trong naám men, naám, ngoâ, laïc, rau, söõa meï, coù nhieàu trong thöïc vaät, loøng ñoû tröùng, thòt, gan, tuyeán thöôïng thaän, tim,… Nhu cầu Nhu caàu : 7-10mg/ ngaøy ( ngöôøi lôùn). Tác hại do thiếu Thoâng thöôøng cô theå ít bò thieáu vitamin B5 vì noù coù maët trong caùc saûn phaåm dinh döôõng. Neáu thieáu vitamin B5 thì CoA khoâng toång hôïp ñöôïc, gaây roái loaïn trao ñoåi chaát, vaø xuaát hieän trieäu chöùng beänh lyù: söng ngoaøi da, maøng nhaày caùc noäi quan, ruïng toùc, thoaùi hoùa nhieàu cô quan, thöôøng ñi keøm vôùi söï thieáu huït caùc vitamin B khaùc. Vitamin B5 laø vitamin choáng ruïng toùc, choáng baïc toùc sôùm. MỘT SỐ LƯU Ý KHI BỔ SUNG VITAMIN Nếu trong thực đơn của bạn số lượng carbohydrates vượt trội, cơ thể đòi hỏi phải bổ sung B1, B2, C - Nếu chế độ ăn uống không đủ lượng Protit, khả năng hấp thụ vitamin B2, muối khoáng, vitamin C sẽ giảm đi làm rối loạn sự hình thành carotein và vitamin A. - Ngoài ra việc sử dụng các thực phẩm được tinh luyện kỹ (bột mì trắng, đường trắng, gạo xát kỹ…) cũng gây ảnh hưởng lớn đến việc hấp thụ vitamin của cơ thể.  Vitamin tan trong dầu hấp thu cùng với các chất mỡ, vì vậy khi cơ thể không hấp thu được mỡ thì không hấp thu được những vitamin này. Quá trình hấp thu đòi hỏi phải có acid mật làm chất nhũ hóa vì mỡ không tan được trong máu, để thuốc hấp thu tốt thì nên uống trong hoặc sau bữa ăn. Khi dùng quá liều, các vitamin này không thải trừ hết qua thận mà tích lũy chủ yếu ở gan và mô mỡ, do đó khi dùng liều cao và kéo dài sẽ gây độc tính, đặc biệt là vitamin A và D. Các vitamin tan trong nước khi thừa đều bài tiết ra ngoài cơ thể theo nước tiểu nên không có sự đe dọa bởi tình trạng nhiễm độc vitamin.