Tính GDP quý của khu vực 1 theo phương pháp sản xuất thời kỳ 1999 - 2002

gµnh thủ s¶n ®­ỵc tÝnh theo gi¸ so s¸nh n¨m 1994, sau ®ã sư dơng chØ sè gi¸ ng­êi s¶n xuÊt theo nhãm hµng ®Ĩ tÝnh vỊ gi¸ hiƯn hµnh. III. PHƯƠNG PHÁP TÍNH GDP QUÝ CỦA KHU VỰC I 1.TÝnh GDP cđa khu vùc 1 theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt. §èi n­íc ta, do vai trß cđa s¶n xuÊt trong nỊn kinh tÕ quèc d©n nªn tÝnh GDP theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt gi÷ vai trß chđ ®¹o nhÊt trong 3 ph­¬ng ph¸p tÝnh GDP vµ kÕt qu¶ tÝnh GDP theo ph­¬ng ph¸p nµy sÏ dïng lµm c¨n cø ®Ĩ kiĨm tra, chØnh lý kÕt qu¶ tÝnh tõ hai ph­¬ng ph¸p ph©n phèi vµ sư dơng cuèi cïng. V× vËy, ë n­íc ta ®· tiÕn hµnh tÝnh GDP quý theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt ®Çu tiªn trong viƯc tÝnh GDP quý. Theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt: GDP = SGOi - SICi. HoỈc: GDP = SVAi + thuÕ nhËp khÈu hµng ho¸, dÞch vơ tõ n­íc ngoµi Trong ®ã: VAi = GOi – ICi Víi i = : c¸c ngµnh cđa nỊn kinh tÕ quèc d©n Theo c«ng thøc trªn: GDPKV1=i - i HoỈc: GDPKV1 = i Trong ®ã : VAi = GOi – ICi Víi i lµ c¸c ngµnh cđa khu vùc 1, gåm ngµnh n«ng nghiƯp, l©m nghiƯp, vµ thủ s¶n. VËy ®Ĩ tÝnh GDP cđa khu vùc 1 theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt, vÊn ®Ị ®Ỉt ra lµ ph¶i tÝnh GO, IC vµ VA cđa khu vùc 1. Nh­ trªn ®· nãi: GDP quý cđa khu vùc 1 theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt ®­ỵc tÝnh theo 2 lo¹i gi¸: gi¸ so s¸nh vµ gi¸ thùc tÕ. Do ®ã vÊn ®Ị ®Ỉt ra ë ®©y lµ ph¶i tÝnh GO, IC vµ VA cđa khu vùc 1 theo c¶ 2 lo¹i gi¸. 1.1 Ph­¬ng ph¸p tÝnh GDP, VA, GO, vµ IC khu vực 1 theo gi¸ thùc tÕ. Tỉng gi¸ trÞ s¶n xuÊt- GO. GO cđa khu vùc 1 ®­ỵc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¸, tøc lµ : GO = (Qi *i). Trong ®ã: Qi lµ s¶n l­ỵng thu ho¹ch cđa c¸c ngµnh trong khu vùc 1. i lµ ®¬n gi¸ b×nh qu©n ng­êi s¶n xuÊt cđa c¸c ngµnh trong khu vùc 1. a1. GO ngµnh n«ng nghiƯp. Ngµnh n«ng nghiƯp gåm c¸c ho¹t ®éng sau: - Trång trät. - Ch¨n nu«i. - DÞch vơ phơc vơ cho trång trät vµ ch¨n nu«i. Nguyªn t¾c tÝnh GO ngµnh n«ng nghiƯp : - §­ỵc tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt cđa ngµnh n«ng nghiƯp trªn ph¹m vi nền kinh tế quốc dân vµ theo ®¬n vÞ th­êng trĩ lµ s¶n phÈm cđa ngµnh trång trät vµ ch¨n nu«i, dÞch vơ n«ng nghiƯp. Có nghĩa là, nếu những đơn vị sản xuất thuộc ngành kinh tế khác có sản xuất sản phẩm nông nghiệp thì phải tách những sản phẩm đó ra đêû đưa vào tính cho ngành nông nghiệp. - §­ỵc phÐp tÝnh trïng trong néi bé ngµnh n«ng nghiƯp phÇn gi¸ trÞ nh÷ng s¶n phÈm ngµnh trång trät ®· dïng vµo chi phÝ ch¨n nu«i hoỈc ng­ỵc l¹i, nh÷ng s¶n phÈm cđa ngµnh ch¨n nu«i vµ gi¸ trÞ ho¹t ®éng dÞch vơ n«ng nghiƯp dïng vµo chi phÝ cho s¶n xuÊt ngµnh trång trät. - KÕt qu¶ s¶n xuÊt cđa ngµnh n«ng nghiƯp ®­ỵc tÝnh c¶ s¶n phÈm chÝnh vµ s¶n phÈm phơ thùc tÕ ®· sư dơng vµo chi phÝ trung gian hoỈc nhu cÇu tiªu dïng sinh ho¹t cđa d©n c­. - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiƯp ®­ỵc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n “cđa ng­êi s¶n xuÊt” vµ gi¸ so s¸nh cđa mét n¨m gèc nµo ®ã. Néi dung GO ngµnh n«ng nghiƯp gåm : - Gi¸ trÞ s¶n phÈm chÝnh vµ s¶n phÈm phơ cđa ho¹t ®éng trång trät, kĨ c¶ c¸c ho¹t ®éng s¬ chÕ s¶n phÈm trång trät ®Ĩ b¶o qu¶n, nh­: + C©y l­¬ng thùc( gåm c¶ lĩa vµ hoa mµu) + C¸c lo¹i c©y c«ng nghiƯp ng¾n ngµy vµ dµi ngµy. + C¸c lo¹i c©y d­ỵc liƯu, c©y ¨n qu¶, c¸c lo¹i c©y gia vÞ vµ rau ®Ëu, c¸c lo¹i c©y hoa, c©y c¶nh. + C¸c lo¹i nÊm trång hoỈc thu nhỈt ®­ỵc ®Ĩ lµm l­¬ng thùc hoỈc d­ỵc liƯu - Gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm chÝnh, s¶n phÈm phơ, s¶n phÈm kh«ng qua giÕt thÞt cđa c¸c ho¹t ®éng ch¨n nu«i: trứng, sữa… - Gi¸ trÞ c¸c ho¹t ®éng dÞch vơ phơc vơ cho trång trät vµ ch¨n nu«i. - Gi¸ trÞ c¸c ho¹t ®éng s¨n b¾t, thuÇn d­ìng thĩ. - Gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm dë dang cđa ho¹t ®éng trång trät vµ ch¨n nu«i. Ph­¬ng ph¸p tÝnh GO ngµnh n«ng nghiƯp. - §èi c¸c doanh nghiƯp h¹ch to¸n ®éc lËp thùc hiƯn chÕ ®é b¸o c¸o quyÕt to¸n ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 1141- TC-Q§/ CDKT cđa Bé tµi chÝnh: gi¸ doanh thuÕ DT, chªnh lƯch chi phÝ XD trÞ = thu + thuÕ VAT + (CK-§K)SP + v­ên c©y, ®µn s¶n thuÇn thuÕ XK - dë dang, SP - gia sĩc c¬ b¶n xuÊt ph¶i nép tån kho trong kú - §èi c¸c hé s¶n xuÊt n«ng nghiƯp, ph­¬ng ph¸p tÝnh cơ thĨ nh­ sau: * đối hoạt động trồng trọt: GOTT * = sản lượng sản phẩm đơn giá người sản xuất sản xuất trong kỳ bình quân trong kỳ. gi¸ trÞ s¶n phÈm sư dơng trong n¨m gi¸ s¶n xuÊt (kh«ng kĨ s¶n phÈm tån kho) b×nh qu©n = trong kú sè l­ỵng s¶n phÈm sư dơng trong n¨m (kh«ng kĨ s¶n phÈm tån kho) * đối hoạt động chăn nuôi: gi¸ trÞ phÈm ch¨n nu«i = b¸n ra, giÕt thÞt gi¸ s¶n xuÊt b×nh qu©n cĩa s¶n phÈm ch¨n nu«i träng l­ỵng s¶n phÈm ch¨n nu«i b¸n ra, giÕt thÞt DÞch vơ n«ng nghiƯp - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt dÞch vơ n«ng nghiƯp tÝnh b»ng doanh thu cđa c¸c hé chuyªn doanh dÞch vơ n«ng nghiƯp. §èi c¸c hé lµm dÞch vơ n«ng nghiƯp cã tÝnh thêi vơ, kiªm nhiƯm th× kh«ng coi lµ ho¹t ®éng dÞch vơ n«ng nghiƯp. a2. GO ngµnh l©m nghiƯp. Ngµnh l©m nghiƯp bao gåm c¸c ho¹t ®éng: - Trång rõng, trång c©y ph©n t¸n, nu«i rõng, ch¨m sãc rõng tù nhiªn, khai th¸c vµ s¬ chÕ gç, l©m s¶n t¹i rõng. - Khai th¸c gç, s¶n xuÊt gç trßn ë d¹ng th« nh­ c­a khĩc, gç thanh, gç cäc ®· ®­ỵc ®Ïo s¬, tµ vĐt, ®­êng ray hoỈc cđi lµm chÊt ®èt. - Thu nhỈt c¸c nguyªn liƯu trong rõng gåm: c¸nh kiÕn, nhùa c©y th­êng, nhùa c©y th¬m, qđa cã dÇu vµ c¸c lo¹i qu¶ kh¸c. - Thu nhỈt c¸c s¶n phÈm hoang d¹i kh¸c tõ rõng. - C¸c ho¹t ®éng dÞch vơ l©m nghiƯp: b¶o vƯ rõng, phßng ch¸y vµ qu¶n lý l©m nghiƯp, gieo, ­¬m, nh©n c©y gièng cho trång míi. - VËn chuyĨn gç trong rõng tõ n¬i khai th¸c ®Õn b·i II, kÕt hỵp s¬ chÕ gç trong rõng. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh l©m nghiƯp gåm: - Gi¸ trÞ c«ng viƯc trång míi, ch¨m sãc, tu bỉ c¶i t¹o rõng tù nhiªn, rõng trång tõ tÊt c¶ c¸c nguån kinh phÝ cđa c¸c thµnh phÇn kinh tÕ: Nhµ n­íc ®Çu t­, c¸c dù ¸n l©m nghiƯp do c¸c tỉ chøc trong n­íc vµ n­íc ngoµi tµi trỵ… - Gi¸ trÞ gç khai th¸c gåm c¶ viƯc s¬ chÕ, vËn chuyĨn ®Õn kho b·i cđa c¸c ®¬n vÞ khai th¸c ®Ĩ tiªu thơ. - Gi¸ trÞ c¸c l©m ®Ỉc s¶n thu nhỈt h¸i l­ỵm ®­ỵc tõ rõng vµ trong qu¸ tr×nh trång, ch¨m sãc c¶i t¹o rõng nh­: c¸nh kiÕn, nhùa c©y c¸c lo¹i… - Gi¸ trÞ c¸c ho¹t ®éng dÞch vơ phơc vơ cho ho¹t ®éng l©m nghiƯp. Ph­¬ng ph¸p tÝnh: - §èi c¸c doanh nghiƯp vµ c¬ së s¶n xuÊt ¸p dơng chÕ ®é kÕ to¸n theo quyÕt ®Þnh 1141-Q§-TC- C§KT cđa Bé tµi chÝnh. Gi¸ doanh thu thuÕ DT chªnh lƯch chªnh lƯch TrÞ = thuÇn vỊ + VAT vµ + (ck-®k) sp tån + (ck-®k) chi S¶n ho¹t ®éng thuÕ xuÊt vµ gưi b¸n phÝ trång XuÊt l©m nghiƯp khÈu ch­a thu tiỊn ch¨m sãc rõng - §èi c¸c hé s¶n xuÊt l©m nghiƯp. Dùa b¸o c¸o gi¸ trÞ s¶n xuÊt ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè: 300 – TCTK/NLTS cđa Tỉng cơc thèng kª ngµy 19/7/1996 ®Ĩ tÝnh. Tr­êng hỵp chØ cã s¶n l­ỵng gç vµ l©m s¶n khai th¸c, sè l­ỵng hoỈc diƯn tÝch trång vµ ch¨m sãc rõng cÇn c¨n cø vµo sè l­ỵng ®ã ®Ĩ nh©n víi ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n n¨m b¸o c¸o ®Ĩ tÝnh. Gi¸ trÞ s¶n l­ỵng = s¶n l­ỵng * ®¬n gi¸ b×nh qu©n. - §èi c¸c doanh nghiƯp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi lÊy chØ tiªu gi¸ trÞ s¶n xuÊt ë biĨu 02/§TNN trong chÕ ®é b¸o c¸o thèng kª ¸p dơng cho c¸c doanh nghiƯp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi theo quy ®Þnh sè 127-Q§/LB ngµy 30/11/1993 cđa Tỉng cơc Thèng kª. a3. GO ngµnh thủ s¶n Ngµnh thủ s¶n gåm c¸c ho¹t ®éng ®¸nh b¾t, khai th¸c, nu«i trång vµ c¸c dÞch vơ thủ s¶n. Néi dung gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh thủ s¶n gåm: - Gi¸ trÞ c¸c lo¹i thủ h¶i s¶n khai th¸c, ®¸nh b¾t ®­ỵc trªn biĨn, s«ng, ®Çm, ao, hå vµ ®ång ruéng nãi chung trõ viƯc ®¸nh b¾t mang tÝnh gi¶i trÝ. - Gi¸ trÞ nu«i trång c¸c lo¹i thủ, h¶i s¶n trªn c¸c lo¹i mỈt n­íc bao gåm c¶ s¶n phÈm ®· thu ho¹ch vµ s¶n phÈm dë dang ch­a thu ho¹ch trõ viƯc nu«i Õch, ba ba ®· tÝnh vµo ch¨n nu«i kh¸c cđa n«ng nghiƯp. - Gi¸ trÞ c¸c ho¹t ®éng s¬ chÕ nh»m b¶o qu¶n s¶n phÈm tr­íc khi tiªu thơ. - Gi¸ trÞ c«ng viƯc dÞch vơ phơc vơ cho ho¹t ®éng thủ s¶n nh­: ­¬m nh©n gièng, nghiªn cøu t­ vÊn kü thuËt nu«i trång thủ h¶i s¶n. Ph­¬ng ph¸p tÝnh - §èi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ngµnh thủ s¶n ®· h¹ch to¸n ®éc lËp Cã 2 c¸ch tÝnh: gi¸ tỉng thuÕ doanh lỵi tøc thuÇn tõ trÞ s¶n = chi phÝ + thu, thuÕ xuÊt + ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n xuÊt khÈu ph¶i nép xuÊt kinh doanh HoỈc gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®­ỵc tÝnh b»ng: + Doanh thu thuÇn tiªu thơ s¶n phÈm thủ s¶n do khai th¸c, ®¸nh b¾t, nu«i trång trong kú. + ThuÕ doanh thu b¸n phÕ liƯu vµ thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép trong kú + Doanh thu b¸n phÕ liƯu, phÕ phÈm lµ s¶n phÈm thủ s¶n. + Chªnh lƯch cuèi kú vµ ®Çu kú s¶n phÈm thủ s¶n dë dang, thµnh phÈm tån kho, hµng gưi ®i b¸n - §èi víi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ngµnh thủ s¶n ch­a h¹ch to¸n ®éc lËp. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®­ỵc tÝnh b»ng doanh thu b¸n c¸c s¶n phÈm thủ s¶n gåm c¶ gi¸ trÞ s¬ chÕ s¶n phÈm thủ s¶n ®Ĩ b¶o qu¶n, dù tr÷. Tr­êng hỵp kh«ng cã doanh thu cã thĨ lÊy s¶n l­ỵng tõng lo¹i s¶n phÈm thu ho¹ch nh©n víi ®¬n gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n n¨m cđa s¶n phÈm ®ã ë ®Þa ph­¬ng. Gi¸ trÞ s¶n l­ỵng thủ s¶n ®¬n gi¸ S¶n xuÊt = ®¸nh b¾t hoỈc nu«i * thực tế b×nh trång trong kú qu©n năm. trong ®ã: s¶n l­ỵng s¶n l­ỵng thủ h¶i s¶n sè l­ỵng tµu thủ h¶i s¶n = ®¸nh b¾t b×nh qu©n trong * thuyỊn ho¹t ®¸nh b¾t trong kú kú cđa 1 tµu, thuyỊn ®éng trong kú hoỈc s¶n l­ỵng s¶n l­ỵng thủ h¶i s¶n ®¸nh sè l­ỵng lao ®éng thủ h¶i s¶n ®¸nh = b¾t b×nh qu©n 1 lao ®éng * ngµnh thủ s¶n b¾t trong kú ngµnh thủ s¶n trong kú ho¹t ®éng trong kú b. Chi phí trung gian-IC. Chi phÝ trung gian bao gåm nh÷ng chi phÝ vËt chÊt vµ dÞch vơ ®­ỵc sư dơng trong qĩa tr×nh s¶n xuÊt nỊn kinh tÕ quèc d©n nãi chung vµ cđa khu vùc 1 nãi riªng. Nh­ vËy trong IC kh«ng bao gåm khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh vµ tiỊn l­¬ng tr¶ c«ng nh©n viªn. b.1. Chi phÝ trung gian ngµnh n«ng nghiƯp * §èi ho¹t ®éng trång trät gåm: Chi phÝ vËt chÊt: - Gièng c©y trång. - Ph©n bãn c¸c lo¹i - Thuèc trõ s©u - Nhiªn liƯu - §iƯn - Dơng cơ nhá - Nguyªn vËt liƯu sư dơng ®Ĩ sư dơng ®Ĩ s÷a ch÷a th­êng xuyªn tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho s¶n xuÊt vµ chi phÝ vËt chÊt kh¸c. Chi phÝ dÞch vơ: - Thuª cµy bõa, gieo h¹t b»ng m¸y. - Tr¶ dÞch vơ thủ lỵi, thủ n«ng néi ®ång. - Tr¶ dÞch vơ b¶o vƯ c©y trång. - Tr¶ dÞch vơ b¶o hiĨm, dÞch vơ phÝ ng©n hµng. - Tr¶ dÞch vơ vËn t¶i, b­u ®iƯn. - Tr¶ dÞch vơ qu¶ng c¸o, ®µo t¹o. - Tr¶ chi phÝ héi nghÞ ( kh«ng bao gåm phơ cÊp ¨n tr­a, quµ tỈng..) - Chi phÝ c«ng t¸c vµ chi vËt chÊt kh¸c. * §èi ho¹t ®éng ch¨n nu«i. Chi phÝ vËt chÊt: - Thøc ¨n gia sĩc, gia cÇm. - §iƯn th¾p s¸ng. - Thuèc thĩ y. - Chi phÝ c«ng cơ nhá vµ vËt liƯu s÷a ch÷a m¸y mãc, thiÕt bÞ, s÷a ch÷a chuång tr¹i dïng cho ch¨n nu«i… Chi phÝ dÞch vơ - Tr¶ dÞch vơ thĩ y - Tr¶ dÞchvơ vËn t¶i - Tr¶ dÞch vơ b¶o vƯ ®ång ruéng… b2. Chi phÝ trung gian ngµnh l©m nghiƯp Chi phÝ trung gian ngµnh l©m nghiƯp gåm toµn bé chi phÝ vËt chÊt vµ dÞch vơ cho viƯc trång, nu«i d­ìng, tu bỉ, c¶i t¹o rõng trång vµ rõng tù nhiªn; chi phÝ cho qu¸ tr×nh khai th¸c gç vµ l©m s¶n cịng nh­ chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng l©m nghiƯp kh¸c. Cơ thĨ chi phÝ trung gian ngµnh l©m nghiƯp gåm: Chi phÝ vËt chÊt: - Cho vỊ gièng c©y trång cho l©m nghiƯp. - Ph©n bãn, thuèc tõ s©u. - Chi vỊ nguyªn vËt liƯu chÝnh vµ nguyªn vËt liƯu phơ, nhiªn liƯu, ®éng lùc dïng cho s¶n xuÊt l©m nghiƯp, qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. Chi phÝ dÞch vơ - Thuª m¸y mãc vËn chuyĨn, lµm ®Êt. - B¶o hiĨm rõng. - DÞch vơ b¶o vƯ rõng, phßng vµ ch÷a ch¸y, b¶o vƯ thùc vËt, ®éng vËt rõng. - DÞch vơ qu¶n lý l©m nghiƯp, nh­: ®iỊu tra, quy ho¹ch rõng, thiÕt kÕ dù ¸n, dÞch vơ b­u ®iƯn, ng©n hµng, héi nghÞ, tiÕp kh¸ch , ®µo t¹o… - DÞch vơ vËn t¶i, ng©n hµng vµ tÝn dơng… b3. Chi phÝ trung gian ngµnh thủ s¶n Chi phÝ trung gian ngµnh thủ s¶n gåm tÊt c¶ c¸c chi phÝ vỊ vật chÊt vµ dÞch vơ cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt thủ s¶n, cơ thĨ: Chi phÝ vËt chÊt: - Nguyªn vËt liƯu chÝnh phơ. - Nhiªn liƯu (x¨ng, dÇu, mì…) - ®iƯn n­íc, khÝ ®èt. - Chi phÝ c«ng cơ s¶n xuÊt nhá, vËt rỴ tiỊn mau háng… Chi phÝ dÞch vơ: - DÞch vơ vËn t¶i, b­u ®iƯn. - DÞch vơ th­¬ng nghiƯp. - DÞch vơ b¶o hiĨm. - DÞch vơ ng©n hµng tÝn dơng. - DÞch vơ ph¸p lý - DÞch vơ chi phÝ s÷a ch÷a ph­¬ng tiƯn ®¸nh b¾t . c. Gi¸ trÞ t¨ng thªm Gi¸ trÞ t¨ng thªm lµ toµn bé gi¸ trÞ míi t¨ng thªm do c¸c ngµnh trong khu vùc 1 t¹o ra. Gi¸ trÞ t¨ng thªm cđa khu vùc 1 gåm : - Thu nhËp cđa ng­êi s¶n xuÊt - Thu nhËp hçn hỵp - ThuÕ s¶n xuÊt - KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - Gi¸ trÞ thỈng d­ Ph­¬ng ph¸p tÝnh VAi= GOi – ICi Víi i lµ c¸c ngµnh cđa khu vùc 1. Sau khi tÝnh ®­ỵc VA vµ x¸c ®Þnh ®­ỵc thuÕ nhËp khÈu hµng ho¸, dÞch vơ của khu vực 1 ta cã thĨ tÝnh ®­ỵc chØ tiªu Tỉng s¶n phÈm quèc néi: GDP theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt nh­ sau: GDPKV1=SGOKV1 - SICKV1 Hoặc: GDPKV1 = SVAi 1.2 Ph­¬ng ph¸p tÝnh GDP, GO, IC vµ VA khu vùc 1 theo gi¸ so s¸nh. GDPKV1 năm báo cáo theo gi¸ so s¸nh GOKV1 năm báo cáo theo gi¸ so s¸nh ICKV1 năm báo cáo theo gi¸ so s¸nh = + a. Tỉng gi¸ trÞ s¶n xuÊt theo gi¸ so s¸nh C«ng thøc chung ®Ĩ tÝnh GO c¸c ngµnh cđa khu vùc 1 theo gi¸ so s¸nh lµ: GOi GOi n¨m b¸o c¸o theo gi¸ = so s¸nh iP n¨m b¸o c¸o so n¨m gèc tõng ngµnh Trong ®ã chØ sè gi¸ ng­êi s¶n xuÊt n¨m b¸o c¸o so n¨m gèc cđa tõng ngµnh: c¨n cø vµo chØ sè gi¸ cđa Thèng kª th­¬ng m¹i ®· thùc hiƯn theo quyÕt ®Þnh sè 302/TCTK-Q§ ngµy 30/10/1995 cđa Tỉng cơc tr­ëng Tỉng cơc Thèng kª ®Ĩ tỉng hỵp vµ tÝnh to¸n. Tuy nhiªn, ®èi c¸c hé s¶n xuÊt n«ng nghiƯp, l©m nghiƯp vµ thủ s¶n tøc lµ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kh«ng ¸p dơng chÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh theo quy ®Þnh cđa Nhµ n­íc, ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ s¶n xuÊt theo gi¸ so s¸nh nh­ sau: GO = Qi * i trong ®ã : Qi lµ s¶n l­ỵng s¶n phÈm ®­ỵc s¶n xuÊt i n¨m b¸o c¸o. i lµ ®¬n gi¸ b×nh qu©n cđa s¶n phÈm i n¨m gèc. b. Chi phÝ trung gian theo gi¸ so s¸nh n¨m gèc Chi phÝ trung gian cđa khu vùc 1 ®­ỵc chia thµnh c¸c yÕu tè : - Nguyªn vËt liƯu - Nhiªn liƯu - ®iƯn - Chi phÝ vËt chÊt kh¸c DÞch vơ. C¨n cø vµo chØ sè gi¸ cđa tõng nhãm hµng ho¸ t­¬ng øng cđa c¸c ngµnh ®Ĩ tÝnh theo gi¸ so s¸nh n¨m gèc theo biĨu mÉu sau: Ỹu tè chi phÝ trung gian IC n¨m b¸o c¸o theo gi¸ thùc tÕ IP n¨m b¸o c¸o so n¨m gèc IC n¨m b¸o c¸o theo gi¸ n¨m gèc A 1 2 3=1/2 Nguyªn vËt liƯu Nhiªn liƯu §iƯn Chi phÝ vËt chÊt kh¸c Chi phÝ dÞch vơ. Céng c. Tỉng s¶n phÈm quèc néi n¨m b¸o c¸o theo gi¸ so s¸nh n¨m gèc ®­ỵc tỉng hỵp theo b¶ng sau: Ngµnh, thµnh phÇn kinh tÕ GO1/0 IC1/0 ThuÕ nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vơ theo gi¸ so s¸nh GDP1/0 A 1 2 3 4=(1-2)+3 N«ng nghiƯp L©m nghiƯp. Thủ s¶n. 2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh GDP quý cđa khu vùc 1 theo ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt. Nhìn chung, nguyên tắc, phạm vi và phương pháp tính GDP quý khu vực 1 thống nhất vói tính GDP khu vực 1 cho hàng năm. Tuy nhiên, mỗi ngành cụ thể có những thay đổi về tính GO và IC để phù hợp với nguồn thông tin: 2.1. Giá trị sản xuất Ngành nông nghiệp GONN quý theo giá so sánh. Q NN sản xuất trong quý. Đơn giá sản xuất bình quân năm gốc = * GONN quý theo giá thực tế. GONN quý theo giá so sánh. Chỉ số giá sản xuất NN quý báo cáo so năm ggốc = * Hiện nay, chỉ số giá sản xuất năm gốc theo quý chưa có. Vì vậy, coi chỉ số giá cả năm của năm gốc là chỉ số của các quý. Ngành lâm nghiệp. GO khai thác, thu nhặt quý = * Q khai thác, thu nhặt trong quý. Đơn giá người sản xuất bình quân trong quý Tính theo giá thực tế: GO dịch vụ LN quý GO sản xuất LN quý (không tính DVLN) GO DVLN năm trước / GOLN năm trước (không tính DVLN). = * GOLN quý theo giá so sánh. = GOLN quý theo giá thực tế. Chỉ số giá sản xuất LN quý năm báo cáo so năm gốc * Tính theo giá so sánh. Hiện nay, chỉ số giá sản xuất năm gốc theo quý chưa có. Vì vậy, coi chỉ số giá cả năm của năm gốc là chỉ số của các quý. Ngành thuỷ sản GOTS quý theo giá so sánh. GOTS quý theo giá thực tế. Chỉ số giá sản xuất LN quý năm báo cáo so năm gốc = * Hiện nay, chỉ số giá sản xuất năm gốc theo quý chưa có. Vì vậy, coi chỉ số giá cả năm của năm gốc là chỉ số của các quý. 2.2. Chi phí trung gian. ICquý = GO quý * ICquý / GOquý điều tra năm cơ bản. Chi phí trung gian quý 3 ngành của khu vực 1 theo giá so sánh đều được tính theo công thức sau: Trường hợp chưa tổ chức được điều tra riêng cho quý, có thể sử dung số liệu các năm trước: ICquý = GO quý * IC năm trước / GO năm trước Cả 2 công thức trên được tính theo cả giá so sánh và giá thực tế. IV. NGUỒN THÔNG TIN 1. Nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh GO. 1.1 Nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh GO ngµnh n«ng nghiƯp. §èi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh ¸p dơng chÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh do Bé tµi chÝnh ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 1141 TC – Q§/C§KT th× nguån th«ng tin ®­ỵc thu thËp ë c¸c biĨu sau: - Doanh thu thuÇn, vµ thuÕ doanh thu, thuÕ xuÊt khÈu: biĨu 02-DN. - Chªnh lƯch (ck - ®k) chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang: biĨu B01- DN. - Chªnh lƯch (ck - ®k) thµnh phÈm tån kho, hµng gưi b¸n: biĨu B01-DN. - Chi phÝ x©y dùng v­ên c©y l©u n¨m vµ ®µn gia sĩc c¬ b¶n (ck-®k) chi tiÕt chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang: biĨu B01- DN. §èi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ch­a ¸p dơng chÕ ®é kÕ to¸n cđa Bé tµi chÝnh mµ sư dơng c¸c lo¹i h¹ch to¸n kh¸c: - NÕu c¸c chØ tiªu trong b¸o c¸o kÕ to¸n cđa ®¬n vÞ phï hỵp víi néi dung c¸c chØ tiªu ®· nªu trªn th× ®­a vµo c¸c chØ tiªu t­¬ng øng ®Ĩ tÝnh. - NÕu c¸c chØ tiªu trong b¸o c¸o kÕ to¸n cđa ®¬n vÞ ch­a phï hỵp víi néi dung c¸c chØ tiªu ®· nªu trªn th× ph¶i tiÕn hµnh bãc t¸ch nh÷ng phÇn thõa, thiÕu dĨ ®¶m b¶o néi dung cđa chØ tiªu khi tÝnh to¸n. §èi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, lÊy chØ tiªu “ gi¸ trÞ s¶n xuÊt” trong biĨu sè 2/§TNN – “ chÕ ®é b¸o c¸o thèng kª ¸p dơng ®èi c¸c xÝ nghiƯp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ bªn tham gia hỵp t¸c kinh doanh”, ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 127/Q§LB ngµy 3/11/1993 cđa liªn bé Tỉng cơc thèng kª vµ Uû ban Nhµ n­íc vỊ hỵp t¸c vµ đầu t­. §èi c¸c hé s¶n xuÊt n«ng nghiƯp: - Ho¹t ®éng trång trät: S¶n l­ỵng thu hoặch cđa c¸c s¶n phÈm trång trät khai th¸c tõ biĨu sè 13/NN ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 300 – TCTK/NLTS ngµy 19/7/1996. §¬n gi¸ b×nh qu©n ng­êi s¶n xuÊt cđa c¸c s¶n phÈm trång trät ®­ỵc x¸c ®Þnh b»ng nhiỊu c¸ch: §iỊu tra trùc tiÕp gi¸ b¸n s¶n phÈm n«ng nghiƯp cđa hé n«ng d©n ®Ĩ tÝnh b×nh qu©n cho vïng, cho toµn quèc trong kú b¸o c¸o. Sư dơng gi¸ b¸n s¶n phÈm n«ng nghiƯp trªn thÞ tr­êng sau khi trõ ®i phÇn chi phÝ vËn t¶i, phÝ th­¬ng nghiƯp ta sÏ cã gi¸ b×nh qu©n hé n«ng d©n b¸n ra thÞ tr­êng. Nh­ng ph­¬ng ph¸p tèt nhÊt võa ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, võa ®¸p øng nhiỊu yªu cÇu cđa hƯ thèng tµi kho¶n quèc gia lµ lËp b¶ng c©n ®èi s¶n phÈm trång trät trong lÜnh vùc s¶n xuÊt n«ng nghiƯp . - Ho¹t ®éng ch¨n nu«i: Sè l­ỵng gia sĩc, gia cÇm ®Çu kú c¨n cø vµo tµi liƯu ®iỊu tra ch¨n nu«i thêi ®iĨm 1/10 n¨m tr­íc, sè l­ỵng cuèi kú lµ sè thêi ®iĨm ®iªï tra 1/10 n¨m b¸o c¸o. ®Ĩ x¸c ®Þnh gi¸ b×nh qu©n ng­êi s¶n xuÊt cđa c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i cÇn lËp b¶ng c©n ®èi s¶n phÈm ch¨n nu«i. - DÞch vơ n«ng nghiƯp: Nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh gi¸ trÞ s¶n xuÊt cđa ho¹t ®éng dÞch vơ n«ng nghiƯp hé gia ®×nh khai th¸c tõ ®iỊu tra s¶n xuÊt hé n«ng nghiƯp, suy réng theo gi¸ trÞ s¶n l­ỵng trång trät vµ ch¨n nu«i. 1.2 Nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh GO ngµnh l©m nghiƯp. §èi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt – kinh doanh ¸p dơng chÕ ®é kÕ to¸n do bé tµi chÝnh ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 1141/TC- Q§- C§Kt ngµy 1/11/1995 th× nguån th«ng tin được khai th¸c tõ c¸c biĨu sau: - Doanh thu thuÇn vµ thuÕ doanh thu, thuÕ xuÊt khÈu: biĨu B02-DN. - Chªnh lƯch (ck-®k) s¶n phÈm dë dang, thµnh phÈm, s¶n phÈm tån kho, hµng gưi b¸n: biĨu B01- DN. - Chi phÝ trång rõng, ch¨m sãc, nu«i d­ìng rõng: chªnh lƯch (ck-®k) trong “ chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang”: biĨu B01-DN. CÇn c¨n cø vµo sỉ s¸ch kÕ to¸n ®Ĩ t¸ch riªng phÇn chi phÝ trång rõng, ch¨m sãc, nu«i d­ìng rõng trong “ Gi¸ trÞ XDCB dë dang”. §èi c¸c doanh nghiƯp s¶n xuÊt cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi th× lÊy chØ tiªu “ gi¸ trÞ s¶n xuÊt” ë biĨu sè 2/§TNN trong “ChÕ ®é b¸o c¸o thèng kª ¸p dơng ®èi c¸c xÝ nghiƯp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c bªn tham gia hỵp t¸c kinh doanh” ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 127/Q§LB ngµy 30/11/1993 cđa Liªn bé Tỉng cơc thèng kª vµ ủ ban hỵp t¸c Nhµ n­íc vỊ hỵp t¸c vµ ®Çu t­. C¸c hé s¶n xuÊt l©m nghiƯp. - C¨n cø vµo b¸o c¸o “ trång rõng, ch¨m sãc, nuôi d­ìng rõng: biĨu sè 17/LN, b¸o c¸o “ khai th¸c gç vµ l©m s¶n”: biĨu 18/LN vµ “gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh l©m nghiƯp”: biĨu 19/LN, ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 300- TCTK/NLTS ngµy 19/7/1996 ®Ĩ tÝnh. Ngoµi ra cÇn tham ph¶i tham kh¶o kÕt qu¶ ®iỊu tra s¶n xuÊt hé cđa “ §iỊu tra ®a mơc tiªu” ®Ĩ ®èi chiÕu sè liƯu, b¶o ®¶m tÝnh hỵp lý. 1.3 Nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh GO ngµnh thủ s¶n. §èi c¸c ®¬n vÞ ®· h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp: Dùa vµo b¸o c¸o tµi chÝnh cđa c¸c ®¬n vÞ thủ s¶n ®Ĩ thu thËp sè liƯu : - C¸c chØ tiªu “doanh thu b¸n phÕ liƯu, phÕ phÈm lµ s¶n phÈm thủ s¶n” lÊy tõ chØ tiªu “ doanh thu thuÇn” m· 10 – phÇn I- l·i, lç vµ “thuÕ doanh thu”, “thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép ” cđa biĨu B02-DN “kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh” ®Ĩ tỉng hỵp vµ tÝnh to¸n. - §èi chØ tiªu : “chªnh lƯch cuèi kú vµ ®Çu kú s¶n phÈm dë dang” c¨n cø vµo m· 144, chØ tiªu: “ thµnh phÈm tån kho” c¨n cø vµo m· 145, chØ tiªu” hµng gưi ®i b¸n” c¨n cø vµo m· 147 cđa mơc IV- “ hµng tån kho”, phÇn A- “ tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n” cđa biĨu B01-DN “ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n” ®Ĩ tỉng hỵp vµ tÝnh to¸n. §èi c¸c ®¬n vÞ ch­a h¹ch to¸n kinh tÕ: C¸c ®¬n vÞ ch­a h¹ch to¸n chđ yÕu lµ thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n, c¸ thĨ, hé gia ®×nh, tỉ chøc s¶n xuÊt… cÇn ph¶i tỉ chøc ®IỊu tra chän mÉu vỊ c¸c chØ tiªu sau: - S¶n l­ỵng ®¸nh b¾t thủ s¶n th«ng qua chØ tiªu: n¨ng suÊt thủ ®¸nh b¾t b×nh qu©n cho 1 lao ®éng nghỊ thủ s¶n, 1 ®¬n vÞ tµu thuyỊn hoỈc 1 ®¬n vÞ diƯn tÝch nu«i trång. - Gi¸ c¶ vĨ thủ h¶i s¶n do ng­ d©n b¸n ra: trªn c¬ së sè liƯu ®iỊu tra ®Þnh kú vỊ sè liƯu ®iỊu tra ®Þnh kú vỊ s¶n l­ỵng ®¸nh b¾t, nu«i trång, vỊ gi¸ c¶ thủ h¶i s¶n b¸n ra ®Ĩ tÝnh gi¸ trÞ s¶n xuÊt. 2. Nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh IC. 2.1 Nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh IC ngµnh n«ng nghiƯp. - ®èi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ¸p dơng toµn bé hoỈc tõng phÇn chÕ ®é b¸o c¸o kÕ to¸n của Bé tµi chÝnh ban hµnh ®· nªu trªn, khai th¸c sè liƯu tõ biĨu B09 – DN, mơc 3: “ chi tiÕt mét sè chØ tiªu trong b¸o c¸o tµi chÝnh”, mơc 3.1: “ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh theo yÕu tè”. Tuy nhiªn nguån tµi liƯu trªn kh«ng ®đ ®Ĩ tÝnh to¸n vµ bãc t¸ch theo ®ĩng néi dung cđa Chi phÝ trung gian. Do ®ã ph¶i sư dơng tµi liƯu, sỉ s¸ch, chøng tõ kÕ to¸n xÝ nghiƯp hoỈc ph¶i tỉ chøc ®Þnh kú c¸c cuéc ®IỊu tra chän mÉu ®Ĩ x¸c ®Þnh c¸c tû lƯ, bãc t¸ch mét n¨m dïng cho mét sè n¨m . - §èi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, nguån th«ng tin ®Ĩ tÝnh chi phÝ trung gian rÊt h¹n chÕ, do ®ã cã thĨ sư dơng kÕt qu¶ ®iỊu tra chuyªn ngµnh hoỈc sư dơng tû lƯ chi phÝ trung gian/ gi¸ trÞ s¶n xuÊt cđa c¸c ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiƯp t­¬ng tù trong n­íc ®Ĩ tÝnh, theo c«ng thøc sau: chi phí trung gian của giá trị sản xuất tỷ lệ chi phí trug gian/giá doanh nghiệp nông = doanh nghiệp nông * trị sản xuất của đơn vị nghiệp có vốn đầu tư nghiệp có vốn đầu sản xuất nông nghiệp nước ngoài tư nước ngoài tương tự trong nước. - §èi c¸c hé s¶n xuÊt n«ng nghiƯp, ®Ĩ tÝnh ®­ỵc Chi phÝ trung gian theo dĩng néi dung cđa chØ tiªu cÇn ph¶i dùa vµo c¸c nguån th«ng tin sau: ®iỊu tra ®Þnh kú vỊ chuyªn ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiƯp cđa thèng kª n«ng nghiƯp; ®iỊu tra s¶n xuÊt, tiªu dïng, thu nhËp cđa hé s¶n xuÊt n«ng nghiƯp trong “ ®iỊu tra hé ®a mơc tiªu”, theo nguyªn t¾c: + Chi vỊ gièng: §èi víi nh÷ng s¶n phÈm lËp ®­ỵc b¶ng c©n ®èi nh­: thãc, ng«, khoai, s¾n; rau, ®Ëu c¸c lo¹i; ®Ëu t­¬ng, l¹c… th× sư dơng sè liƯu chi phÝ vỊ gièng ®Ĩ tỉng hỵp. §èi c¸c s¶n phÈm ch­a lËp ®­ỵc b¶ng c©n ®èi th× tÝnh b»ng c¸ch sư dơng ®Þnh møc gièng b×nh qu©n cho 1 ha gieo trång nh©n diƯn tÝch gieo trång. C¸c lo¹i gièng lµ s¶n phÈm phơ: h¹t rau, ngän mÝa, d©y khoai th× c¨n cø vµo ®Þnh møc gièng cho 1 ha gieo trång vµ sè l­ỵng ®· tÝnh vµo Gi¸ trÞ s¶n xuÊt . + Chi vỊ ph©n bãn: Ph©n h÷u c¬ tù s¶n xuÊt: ®­a toµn bé gi¸ trÞ s¶n phÈm phơ ch¨n nu«I ®· tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt vµo chi phÝ trung gian trång trät. Ph©n h÷u c¬ mua ngoµi: lÊy gi¸ trÞ mua thùc tÕ. C¸c lo¹i ph©n xanh, ph©n r¹, bÌo hoa d©u… dïng ®Ĩ bãn ruéng: tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt bao nhiªu th× tÝnh vµo chi phÝ trung gian bÊy nhiªu . Ph©n ho¸ häc, v«i bãn ruéng, thuèc trõ s©u: sư dơng tµi liƯu ®iỊu tra s¶n xuÊt hé n«ng d©n tÝnh b×nh qu©n cho 1 ha gieo trång, sau ®ã suy réng ra cho toµn bé diƯn tÝch gieo trång, hoỈc coi toµn bé sè b¸n ra cđa c¸c ®¬n vÞ kinh doanh c¸c mỈt hµng trªn lµ chi phÝ trång trät. + Thøc ¨n gia sĩc: §èi víi nh÷ng s¶n phÈm ®­ỵc lËp b¶ng c©n ®èi th× c¨n cø vµo ®ã ®Ĩ tỉng hỵp. phÇn c¸m dµnh cho ch¨n nu«i ®­ỵc tÝnh b»ng c¸ch lÊy hƯ sã thu håi c¸m khi xay nh©n víi tỉng sè thãc dïng cho tiªu dïng. §èi thøc ¨n tỉng hỵp : lÊy sè thùc mua + §èi s¶n phÈm phơ trång trät dïng cho ch¨n nu«i : d©y khoai, r¬m, d©y l¹c… th× chØ tÝnh vµo chi phÝ trung gian ch¨n nu«i nh÷ng s¶n phÈm ®· tÝnh vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt trång trät. + Chi phÝ dơng cơ nhá: dùa vµo tµi liƯu ®iỊu tra chi phÝ trång trät, ch¨n nu«i, tÝnh chi phÝ dơng cơ nhá b×nh qu©n cho 1 ha gieo trång hoỈc 1 ®Çu con gia sĩc gia cÇm, suy réng theo diƯn tÝch gieo trång vµ sè ®Çu con gia sĩc, gia cÇm. + C