Tội gây rối trật tự công cộng trong luật hình sự Việt Nam

Tội gây rối trật tự công cộng trong luật hình sự Việt Nam Nguyễn Thanh Hải Khoa Luật Luận văn Thạc sĩ Luật hình sự; Mã số: 60 38 40 Người hướng dẫn: TS. Trịnh Tiến Việt Năm bảo vệ: 2010 Abstract. Trình bày các vấn đề chung về tội gây rối trật tự công cộng trong luật hình sự Việt Nam. Phân tích tội gây rối trật tự công cộng theo quy định của bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 và thực tiễn xét xử. Hoàn thiện pháp luật và những giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng các quy định của bộ luật hình sự Việt Nam về tội gây rối trật tự công cộng. Keywords. Luật hình sự; Pháp luật Việt Nam; Trật tự công cộng Content. MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các bảng Mở đầu 1 Chương 1: Các vấn đề chung về tội gây rối trật tự công cộng trong luật hình sự Việt Nam 7 1.1. An toàn công cộng, trật tự công cộng với tư cách là khách thể quan trọng được luật hình sự Việt Nam bảo vệ 7 1.1.1. Khái niệm an toàn công cộng, trật tự công cộng và các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng 7 1.1.2. Phân loại các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng 14 1.2. Khái niệm và phân biệt tội gây rối trật tự công cộng với một số tội phạm khác trong luật hình sự Việt Nam 21 1.2.1. Khái niệm tội gây rối trật tự công cộng 21 1.2.2. Phân biệt tội gây rối trật tự công cộng với một số tội phạm khác 26 1.3. Khái quát lịch sử hình thành và phát triển của luật hình sự Việt Nam từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến trước khi ban hành Bộ luật hình sự năm 1999 về tội gây rối trật tự công cộng 32 1.3.1. Giai đoạn từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến trước pháp điển hóa lần thứ nhất - Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1985 32 1.3.2. Giai đoạn từ khi ban hành Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1985 đến trước pháp điển hóa lần thứ hai - Bộ luật hình sự năm 1999 37 Chương 2: Tội gây rối trật tự công cộng theo quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 và thực tiễn xét xử 47 2.1. Tội gây rối trật tự công cộng theo quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 47 2.1.1. Một số điểm mới sửa đổi, bổ sung 47 2.1.2. Các dấu hiệu pháp lý hình sự của tội gây rối trật tự công cộng 55 2.1.3. Hình phạt 66 2.2. Thực tiễn xét xử tội gây rối trật tự công cộng 69 2.2.1. Nhận xét chung 69 2.2.2. Tình hình xét xử tội gây rối trật tự công cộng 75 2.2.3. Một số tồn tại, vướng mắc và các nguyên nhân của thực trạng này 89 Chương 3: Hoàn thiện pháp luật và những giải pháp Nâng cao hiệu quả áp dụng các quy định của bộ luật hình sự Việt Nam về tội gây rối trật tự công cộng 106 3.1. Sự cần thiết và ý nghĩa của việc hoàn thiện các quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam về tội gây rối trật tự công cộng 106 3.1.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện các quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam về tội gây rối trật tự công cộng 106 3.1.2. ý nghĩa của việc hoàn thiện các quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam về tội gây rối trật tự công cộng 108 3.2. Hoàn thiện các quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 về tội gây rối trật tự công cộng 109 3.2.1. Nhận xét chung 109 3.2.2. Nội dung sửa đổi, bổ sung cụ thể 112 3.3. Những giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng các quy định của Bộ luật hình sự Việt Nam về tội gây rối trật tự công cộng 114 3.3.1. Tăng cường công tác hướng dẫn, giải thích các quy định của Bộ luật hình sự trong tương quan với các văn bản pháp luật khác về hành vi gây rối trật tự công cộng 114 3.3.2. Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhân dân 115 3.3.3. Phối hợp các cơ quan, tổ chức với các cơ quan bảo vệ pháp luật và Tòa án để phòng ngừa, ngăn chặn và xét xử nghiêm minh tội gây rối trật tự công cộng 121 3.3.4. Giải pháp mang tính nghiệp vụ, chuyên ngành, quản lý hành chính về trật tự xã hội 124 3.3.5. Giải pháp tăng cường đời sống, cơ sở vật chất, trang thiết bị, công cụ hỗ trợ cho cán bộ, chiến sĩ, người thi hành công vụ và trách nhiệm của đội ngũ làm công tác thi hành công vụ, bảo vệ an toàn, 128 trật tự xã hội KẾT LUẬN 131 Danh mục Tài liệu tham khảo 134 References. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. X.X. A-lếch-xây-ép (1985), Pháp luật trong cuộc sống của chúng ta, (người dịch: Đồng Ánh Quang), Nxb Pháp lý, Hà Nội. 2. Ban Chỉ đạo thi hành Bộ luật hình sự (2000), Tài liệu Tập huấn chuyên sâu về Bộ luật hình sự năm 1999, Nhà in Bộ Công an, Hà Nội. 3. "Báo động tình trạng xuống cấp đạo đức trong học sinh phổ thông" (2009), ngày 26/11. 4. "Bắt 10 đối tượng gây rối trật tự công cộng" (2009), 5. Phạm Văn Beo (2010), "Bài 10 - Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng", Trong sách: Luật hình sự Việt Nam (Quyển 2 - Phần các tội phạm), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 6. Bình luận khoa học Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 (2001), Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 7. Bộ Công an (1998), Những văn bản của Nhà nước về an ninh trật tự (1955- 1995), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 8. Bộ Quốc phòng (2009), Giáo trình Giáo dục quốc phòng (dùng cho bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh đối tượng 3), Hà Nội. 9. Lê Cảm (2000), Các nghiên cứu chuyên khảo về Phần chung Luật hình sự, Tập III, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 10. Lê Cảm (Chủ biên) (2001), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần chung), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, 2001 (tái bản năm 2003, 2007). 11. Lê Cảm (Chủ biên) (2001), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. (Tái bản năm 2003, 2007). 12. Lê Văn Cảm (2005), Sách chuyên khảo Sau đại học: Những vấn đề cơ bản trong khoa học luật hình sự (Phần chung), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 13. Lê Cảm, Trịnh Quốc Toản (2004), Định tội danh: Lý luận, hướng dẫn mẫu và hệ thống 350 bài tập thực hành, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 14. "Chai thuốc độc ở Tòa", 15. Chính phủ (2005), Nghị định số 150/2005/NĐ-CP ngày 12/12 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh và trật tự, an toàn xã hội, Hà Nội. 16. Chính phủ (2010), Nghị định số 73/2010/NĐ-CP ngày 12/7 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh và trật tự, an toàn xã hội, Hà Nội. 17. "Có dấu hiệu phạm nhiều tội", 18. Đặng Văn Doãn (1983), Về vấn đề phòng vệ chính đáng, Nxb Pháp lý, Hà Nội. 19. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 20. Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên xã hội chủ nghĩa, Nxb Sự thật, Hà Nội. 21. Đảng Cộng sản Việt Nam (2002), Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới, Hà Nội. 22. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5 của Bộ Chính trị về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020, Hà Nội. 23. Đảng Cộng sản Việt Nam (2005), Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 2/6 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, Hà Nội. 24. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 25. Trần Văn Độ (1994), "Chương 6 - Tội phạm và cấu thành tội phạm", Trong sách: Tội phạm học, Luật hình sự và Luật tố tụng hình sự Việt Nam, do GS. TSKH. Đào Trí Úc chủ biên, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 26. "Gây rối trật tự - 15 người bị phạt tù", 27. Phạm Hồng Hải (1999), Bảo đảm quyền bào chữa của người bị buộc tội, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 28. Hiến pháp Việt Nam năm (1946, 1959, 1980 và 1992) (1995), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 29. Nguyễn Ngọc Hòa (2004), Cấu thành tội phạm: Lý luận và thực tiễn, Nxb Tư pháp, Hà Nội. 30. Nguyễn Ngọc Hòa (Chủ biên) (2005), Giáo trình Luật hình sự Việt Nam, Tập I, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 31. Trần Minh Hưởng (chủ biên), Đỗ Đức Hồng Hà, Trịnh Tiến Việt và tập thể tác giả (2010), "Chương XIX- Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng", Trong sách: Tìm hiểu Bộ luật hình sự nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và những văn bản hướng dẫn thi hành, Nxb Lao động, Hà Nội. 32. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội (2000), Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999, Kỷ yếu Hội thảo Khoa học, do Bộ môn Tư pháp hình sự, tổ chức. 33. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội (2010), Hỏi đáp về quyền con người, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 34. "Kinh hoàng vụ thanh toán theo kiểu xã hội đen", 35. Nguyễn Đình Lộc (2000), "Bộ luật hình sự mới và một số vấn đề quan tâm", Dân chủ và pháp luật, (3). 36. Uông Chu Lưu (2000), "Những điểm sửa đổi, bổ sung cơ bản trong Phần chung của Bộ luật hình sự", Dân chủ và pháp luật, (Số chuyên đề về Bộ luật hình sự năm 1999). 37. Uông Chu Lưu (Chủ biên) (2008), Bình luận khoa học Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 (tái bản có sửa chữa, bổ sung), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 38. Trần Văn Luyện (2000), Các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của con người, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 39. Nguyễn Đức Mai (2001), "Chương XIX - Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng", Trong sách: Bình luận khoa học Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 40. "Một phiên tòa 2 nỗi đau", 41. Đỗ Mười (1995), "Xây dựng Nhà nước pháp quyền là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị", Thông tin Khoa học pháp lý, (12). 42. "Phú Yên xét xử vụ gây rối công cộng chống người thi hành công vụ tại huyện Tuy An", 43. Đỗ Ngọc Quang (1999), Giáo trình Tội phạm học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 44. Đỗ Ngọc Quang (2001), "Chương XIX - Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng", Trong sách: Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), do GS.TSKH. Lê Cảm chủ biên, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. (Tái bản 2003, 2007). 45. Đinh Văn Quế (2000), Bình luận khoa học Bộ luật hình sự năm 1999 - Phần chung, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh. 46. Đinh Văn Quế (2003), Bình luận chuyên sâu Bộ luật hình sự, Tập I - Các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của con người, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh. 47. Đinh Văn Quế (2005), Bình luận khoa học chuyên sâu Bộ luật hình sự - Phần các tội phạm, Tập VI - Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh. 48. Đinh Văn Quế (2006), Bình luận chuyên sâu Bộ luật hình sự, Tập VI - Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh. 49. Đinh Văn Quế (2006), Bình luận khoa học Bộ luật hình sự - Phần các tội phạm, Tập IX, Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng, Nxb Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. 50. Đinh Văn Quế, Bình luận án và một số vấn đề thực tiễn áp dụng trong Bộ luật hình sự và Bộ luật tố tụng hình sự, Nxb Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. 51. Hoàng Thị Kim Quế (Chủ biên) (2005), Giáo trình Lý luận chung về Nhà nước và pháp luật, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội. 52. Quốc hội (1985), Bộ luật hình sự, Hà Nội. 53. Quốc hội (1988), Bộ luật tố tụng hình sự, Hà Nội. 54. Quốc hội (1999), Bộ luật hình sự, Hà Nội. 55. Quốc hội (2001), Hiến pháp (sửa đổi, bổ sung), Hà Nội. 56. Quốc hội (2003), Bộ luật tố tụng hình sự, Hà Nội. 57. "Sóc Trăng: Xét xử vụ gây rối trật tự công cộng của một số tăng sinh", 58. Hồ Sỹ Sơn (2002), Nguyên tắc nhân đạo trong luật hình sự và sự thể hiện của nguyên tắc nhân đạo trong Bộ luật hình sự năm 1999 của nước ta, Luận văn thạc sĩ Luật học, Viện Nhà nước và pháp luật, Hà Nội. 59. Tài liệu tập huấn chuyên sâu về Bộ luật hình sự năm 1999 (Tài liệu dành cho Báo cáo viên) (2000), Nhà in Bộ Công an, Hà Nội. 60. Nguyễn Trọng Thóc (2005), Xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 61. Kiều Đình Thụ (1998), Tìm hiểu Luật hình sự Việt Nam, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh. 62. Ngô Ngọc Thủy (2005), "Chương XXV - Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng", Trong sách: Giáo trình Luật hình sự Việt Nam, (Tập II), do GS.TS. Nguyễn Ngọc Hòa chủ biên, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 63. Lê Thế Tiệm (2006), "Nhiệm vụ phòng, chống tội phạm trong tình hình mới", Tạp chí Cộng sản, (8). 64. Trần Quang Tiệp (2003), Lịch sử Luật hình sự Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 65. Tòa án nhân dân tối cao (1970), Bản tổng kết số 452-HS ngày 10/6 về thực tiễn xét xử tội giết người, Hà Nội. 66. Tòa án nhân dân tối cao (1976), Hệ thống hóa luật lệ về hình sự, Tập I (1945-1975), Hà Nội. 67. Tòa án nhân dân tối cao (1990), Các văn bản về hình sự, dân sự và tố tụng, Hà Nội. 68. Tòa án nhân dân tối cao (1999), Giải đáp một số vấn đề về về hình sự, dân sự, kinh tế, hành chính và tố tụng, Hà Nội. 69. Tòa án nhân dân tối cao (2009), Thống kê tình hình xét xử của ngành Tòa án nhân dân các năm 2000 - 2009, Hà Nội. 70. Tòa án nhân dân tối cao (2009), Báo cáo thống kê xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân tối cao các năm 2007, 2008 và 2009, Hà Nội. 71. Tòa hình sự - Tòa án nhân dân tối cao (2008), Báo cáo tham luận về công tác xét xử các vụ án hình sự trong năm 2006, 2007, 2008 và một số kiến nghị, Hà Nội. 72. Phùng Văn Tửu (1999), Xây dựng, hoàn thiện Nhà nước và pháp luật của dân, do dân và vì dân ở Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 73. Tuyển chọn các quyết định giám đốc thẩm từ năm 2000-2005 (2007), Tập I, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 74. Đào Trí Úc (Chủ biên) (1994), Những vấn đề lý luận của việc đổi mới pháp luật hình sự trong giai đoạn hiện nay, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 75. Đào Trí Úc (1998), "Củng cố các hình thức dân chủ vì sự vững mạnh của Nhà nước ta", Nhà nước và pháp luật, (1). 76. Đào Trí Úc (2000), Luật hình sự Việt Nam (Quyển 1 - Những vấn đề chung), Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội. 77. Đào Trí Úc (2000), "Cơ sở khoa học của việc tổ chức phòng ngừa tội phạm". Trong sách: Tội phạm học Việt Nam - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, do PGS.TS Phạm Hồng Hải chủ biên, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 78. Viện Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp (2006), Từ điển Luật học, Nxb Từ điển Bách khoa và Nxb Tư pháp, Hà Nội. 79. Viện Ngôn ngữ học (2002), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng, Đà Nẵng. 80. Trịnh Tiến Việt (2001), "Phải coi đây là phòng vệ chính đáng", Khoa học pháp lý, (5). 81. Trịnh Tiến Việt (2005), "Nguyên tắc dân chủ trong Luật hình sự Việt Nam", Khoa học (chuyên san Kinh tế - Luật), (4). 82. Trịnh Tiến Việt (2007), "Về khái niệm tội phạm trong luật hình sự Việt Nam", Tòa án nhân dân, (14). 83. Trịnh Tiến Việt (2007), "Các tội xâm phạm quyền tự do, dân chủ của công dân: Những khía cạnh pháp lý hình sự", Tòa án nhân dân, (6). 84. Trịnh Tiến Việt (Chủ biên) (2010), Các tội xâm phạm quyền tự do, dân chủ của công dân theo Luật hình sự Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 85. Võ Khánh Vinh (2001), "Chương X - Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng", Trong sách: Giáo trình Luật hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), do GS. TS. Võ Khánh Vinh chủ biên, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 86. Võ Khánh Vinh (1994), Nguyên tắc công bằng trong Luật hình sự Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 87. Võ Khánh Vinh (2006), Giáo trình Tội phạm học, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 88. Trương Quang Vinh (2008), "Bình luận các điều từ 241-256", Trong sách: Bình luận khoa học Bộ luật hình sự Việt Nam năm 1999 (tái bản có sửa chữa, bổ sung), TS. Uông Chu Lưu chủ biên, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. 89. "Xét xử vụ 46 đối tượng gây rối tại Long Hưng", 90. Nguyễn Như Ý (Chủ biên) (2010), Đại Từ điển tiếng Việt, Nxb Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. 91. Nguyễn Xuân Yêm (2001), Tội phạm học và tội phạm học hiện đại, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội. 92. Trung tâm Thông tin - Tư liệu Phòng Thông tin - Văn hóa Đại Sứ quán Hoa Kỳ (2004), Những nguyên tắc của nhà nước phâp quyền, (Tài liệu dịch), Hà Nội. TIẾNG ANH 93. Larry J.Siegel (2001), Criminology: Theory, pattern and typologies, Wadsworth a division of Thomson Learning, Inc. 94. United Nation (2006), Human Rights: Question and Answers, New York and Geneva. 95. The Penal Code of Japan (2002), Originally translated by Fukio Nakane, Published by Eibun-Horei-Sha, Inc. Printed by Heibunsha Printing Co. TRANG WEB 96. 97. 98. 99.