Tóm tắt Khóa luận Nghiên cứu xây dựng cơ sở dữ liệu trong môi trường .net phục vụ chuẩn đoán một số bệnh tim mạch theo cơ chế thử nghiệm gắng sức

1 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ Nguyễn Thị Thu Thảo NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG CƠ SỞ DỮ LIỆU TRONG MÔI TRƯỜNG .NET PHỤC VỤ CHUẨN ĐOÁN MỘT SỐ BỆNH TIM MẠCH THEO CƠ CHẾ THỬ NGHIỆM GẮNG SỨC Ngành: Công nghệ kỹ thuật cơ điện tử TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Hà Nội – 2017 1 MỞ ĐẦU Điện tâm đồ gắng sức, một phương pháp chuẩn đoán các bệnh tim mạch dựa vào các tín hiệu điện tâm đồ khi bệnh nhân đang thực hiện gắng sức. Phương pháp điện tâm đồ gắng sức gần đây được cho là một trong những phương pháp đang được giới chuyên gia hàng đầu ưu tiên sử dụng để chuẩn đoán các bệnh về tim mạch. Để phương pháp này được thực hiện một các hiệu quả thì điều cần chú ý nhất chính là việc lưu lại chính xác các tín hiện điện tâm đồ của 12 chuyển đạo để phục vụ chuẩn đoán cũng như các thông số nhịp tim, nhịp thở, huyết áp Để dễ dàng hơn cho việc lưu trữ và quản lý dữ liệu một cách hiệu quả, có rất nhiều ý tưởng sử dụng các phần mềm chuyên dụng lưu trữ, quản lý dữ liệu để thực hiện công việc lưu trữ và quản lý cơ sở dữ liệu. Nói đến dữ liệu, ta cần hiểu được dữ liệu là gì, khái niệm về cơ sở dữ liệu, các đặc tính của cơ sở dữ liệu và các bài toán, mô hình hệ quản trị cơ sở dữ liệu. Khi nắm vững được các kiến thức nền tảng đó ta có thể lựa chọn mô hình quản trị cơ sở dữ liệu hiệu quả nhất. Chương 1 sẽ cho ta những khái niệm, thông tin kỹ thuật cơ bản nhất về dữ liệu và cơ sở dữ liệu cũng như mô hình quản trị cơ sở dữ liệu và các phần mềm hỗ trợ xây dựng cơ sở dữ liệu thình hành nhất hiện nay. Để có thể xây dựng một cơ sở dữ liệu phục vụ chuẩn đoán bệnh dựa trên tín hiệu điện tâm đồ gắng sức. Trước hết ta cần hiểu được thuật ngữ gắng sức là gì, điện tâm đồ và sự hình thành điện tâm đồ như thế nào. Yêu cầu và cách thức tiến hành của nghiệm pháp gắng sức điện tâm đồ ra sao. Cũng như những cơ sở chuẩn đoán bệnh và những đặc tính cơ bản của hệ thống chuẩn đoán bệnh để có thể tìm ra những yêu cầu cần thiết cho cơ sở dữ liệu cần xây dựng. Ở chương 2 sẽ cung cấp cho chúng ta các khái niệm, yêu cầu cần thiết để có thể 2 thực hiện nghiệm pháp gắng sức điện tâm đồ cũng như những yêu cầu về dữ liệu làm cơ sở chẩn đoán các căn bệnh tim mạch. Sau khi đã tìm hiểu được những yêu cầu cần thiết về cơ sở dữ liệu, ta tiến hành quá trình xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ chẩn đoán các bệnh tim mạch. Để có thể xây dựng được một cơ sở dữ liệu đẹp ta cần tìm cho mình một phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu hiệu quả, dễ dàng sử dụng và tiến hành xây dựng cơ sở dữ liệu. Chương 3 sẽ khái quát những đặc điểm nổi bật nhất về phần mềm SQL Server, cơ chế quản lý của SQL Server và Cơ sở dữ liệu phục vụ chuẩn đoán bệnh đã được xây dựng trên phân mềm SQL Server. Khi đã có cơ sở dữ liệu phục vụ chuẩn đoán bệnh, điều thiết yếu không thể thiếu đó là giao diện quan lý cơ sở dữ liệu đó. Chương 4 sẽ cho chúng ta biết đến phần mềm xây dựng giao diện quản lý dữ liệu Visual Studio, ngôn ngữ C# và những chức năng quản lý cơ sở dữ liệu phục vụ chuẩn đoán bệnh. Như vậy chúng ta đã có những cái nhìn tổng quan nhất về vấn đề khóa luận đặt ra và phương pháp giải quyết chúng. Sau đây ta sẽ đi vào nội dung chi tiết qua từng chương của khóa luận. Chương 1: Tổng quan về xây dựng cơ sở dữ liệu Chương 1 của khóa luận tốt nghiệp đưa ra các khái niệm về dữ liệu, cơ sở dữ liệu. Các mô hình cơ sở dữ liệu, hệ quản trị cơ sở dữ liệu. Các phần mềm hỗ trợ để xây dựng cơ sở dữ liệu. Trong chương này điều quan trọng nhất là tìm ra một hệ quản trị cơ sở dữ liệu phù hợp nhất cho bài toán quản lý của khóa luận tốt 3 nhiệp. Và ta đã tìm ra được một hệ quản trị cơ sở dữ liệu phù hợp đó là hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ. Mô hình hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ Hình 1.1. Mô hình quan hệ cơ sở dữ liệu dưới dạng bảng Chương 2: Gắng sức điện tâm đồ và chuẩn đoán bệnh dựa trên tín hiệu điện tâm đồ gắng sức Trong chương 2 này, khóa luận tốt nghiệp đã đưa ra được những nhu cầu thiết yếu về sức khỏe con người. Từ đó rút ra những yêu cầu cần thiết mà ngành y học cần đáp ứng. Ta có những khái niệm về nghiệm pháp gắng sức điện tâm đồ, các chuyển đạo điện tâm đồ. Cũng như những yêu cầu chỉ định, chống chỉ định thực hiện nghiệm pháp gắng sức và quy trình – phương tiện làm gắng sức điện tâm đồ. Ngoài ra trong chương 2 này còn đưa ra cho ta thấy được cơ sở chuẩn đoán bệnh của hệ thống điện tâm đồ gắng sức bao gồm cơ chế sinh lý khi gắng sức và tiêu chuẩn yêu cầu ngừng gắng sức đối với bệnh nhân. Từ đó đưa ra được các yêu cầu thông số cần thiết để phát hiện chẩn đoán các bệnh tim mạch. 4 Chương 3: Xây dựng cơ sở dữ liệu điện tâm đồ gắng sức phục vụ chuẩn đoán một số bệnh tim mạch Chương 3 đưa ra bài toán quản lý dữ liệu mà khóa luận tốt nghiệp cần xử lý, đó là tìm ra các dữ liệu và đi sâu vào phân tích các dữ liệu cần thiết để phục vụ cho chẩn đoán các bệnh tim mạch đồng thời tìm ra phương hướng giải quyết bài toán quản lý đó. Để giải quyết bài toán quản lý dữ liệu trên, ta đã sử dụng phần mềm SQL Server – một mô hình hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ phù hợp nhất đối với bài toán đặt ra. Trong chương 3 này cũng trình bày phương pháp giải quyết vấn đề lưu trữ dữ liệu vô cùng lớn với các thông tin cơ bản của bệnh nhân, các chỉ số khám điều trị trước và sau gắng sức cùng với tín hiệu điện tâm đồ của 12 chuyển đạo, mỗi chuyển đạo gồm 10000 tín hiệu /1 bệnh nhân / 1 lần khám như vậy trong 1 lần khám của 1 bệnh nhân thì số tín hiệu điện tâm đồ cần lưu lại là 120000 tín hiệu. Dưới đây là mối liên kết của các bảng dữ liệu trong cơ sở dữ liệu quản lý bệnh viện mà khóa luận tốt nghiệp đưa ra. 5 Hình 3.3. Liên kết các bảng cơ sở dữ liệu phục vụ chẩn đoán bệnh Chương 4. Thiết kế giao diện hiển thị và hỗ trợ quản lý, phân tích cơ sở dữ liệu Trong chương 4, trình bày những chức năng mà hệ thống giao diện quản lý cần có. Cũng như phần mềm và ngôn ngữ được sử dụng để viết giao diện. Và kết quả của khóa luận là những hình ảnh thực tế của giao diện khi được hoàn thành. Tiếp theo là mô tả hoạt động của giao diện và phương hướng phát triển tiếp theo của giao diện quản lý cũng như của đề tài khóa luận tốt nghiệp. 6 Hình 4.9. Quy trình hoạt động của giao diện quản lý cơ sở dữ liệu KẾT LUẬN Tổng kết lại, khóa luận đã đưa ra một bài toán thuộc khía cạnh y học nổi bật hiện nay. Đó là làm thế nào để lưu trữ và quản lý dữ liệu phục vụ chuẩn đoán bệnh dựa trên nghiệm pháp điện tâm đồ gắng sức. Khóa luận đã giới thiệu những nét cơ bản về dữ liệu, cơ sở dữ liệu, xử lý cơ sở dữ liệu, nghiệm pháp gắng sức điện tâm đồ, các thông tin mà cơ sở dữ liệu cần có để phục vụ chẩn đoán một số bệnh tim mạch. Vấn đề đặt ra là làm sao để có thể lưu trữ một số lượng vô cùng lớn dữ liệu tín hiệu điện tâm đồ (khoảng 120.000 tín hiệu/ 1 người/ 1 lần khám). Và hương pháp giải quyết bài toán đặt ra chính là sử dụng hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ để thực hiện quản lý và lên kết các dữ liệu. Do đó, phần mềm được chọn để lưu trữ và quản lý dữ liệu là SQL Server. Những kiến thức nền tảng về dữ liệu và truy nhập, xuất dữ liệu là vô cùng quan trọng để có thể thao tác quản lý dữ liệu, từ đó áp dụng vào giải quyết bài toán. Khóa luận tốt nghiệp cũng đã trình bày chi tiết về 7 phần mềm Visual Studio, ngôn ngữ C# đã được sử dụng để thiết kết giao diện người dùng quản lý dữ liệu. Khóa luận đã thu được một số kết quả nhất định. Thứ nhất, ta đã xây dựng được một kho dữ liệu có thể lưu trữ toàn bộ lượng dữ liệu cô cùng lớn để cung cấp thông tin phục vụ chẩn đoán bệnh. Thứ 2, ta đã thiết kế được một giao diện quản lý dữ liệu với thao tác đơn giản thân thiện với người dùng. Cuối cùng ta đã có một hệ thống chạy ổn định để có thể đáp ứng được yêu cầu bài toán đưa ra. Thông qua việc nghiên cứu trong khóa luận, ta có thể thấy được tầm quan trọng của việc lưu trữ và quản lý dữ liệu khám điều trị không chỉ với phương pháp nghiệm pháp gắng sức điện tâm đồ mà còn với rất nhiều những phương pháp khám điều trị bệnh khác. Bởi lẽ, để có thể đưa ra kết quả chẩn đoán bệnh và tìm ra phương phám điều trị cho bệnh nhân một cách hiệu quả, chính xác nhất thì việc bác sĩ có được một cơ sở dữ liệu sạch, gọn, chính xác là vô cùng quan trọng. Và việc khám điều trị thuận lợi có thể mang lại sức khỏe tốt hơn cho người bệnh chính là mục đích tồn tại của bệnh viện.