Tóm tắt Luận án Hoàn thiện kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp sản xuất giấy Việt Nam

p hoàn thiện KSNB tại các DNSXG Việt Nam. 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án 6.1. Ý nghĩa về mặt khoa học: Luận án đã hệ thống hóa, bổ sung làm rõ thêm những vấn đề lý luận về KSNB và các yếu tố KSNB hướng đến QTRR trong DN. 6.2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn Luận án đã phân tích, đánh giá thực trạng KSNB, đề xuất giải pháp hoàn thiện các yếu tố KSNB hướng đến QTRR trong các DNSXG Việt Nam. 7. Kết cấu của luận án Ngoài mở đầu, kết luận, các danh mục tài liệu và phụ lục, luận án gồm 03 chương sau: + Chương 1: Lý luận chung về kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp. + Chương 2: Thực trạng kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp sản xuất giấy Việt Nam. + Chương 3: Hoàn thiện kiểm soát nội bộ trong các doanh nghiệp sản xuất giấy Việt Nam. CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG DOANH NGHIỆP KHÁI QUÁT VỀ QUẢN LÝ, KIỂM SOÁT VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG DN Khái quát về quản lý và kiểm soát Khái quát về quản lý Luận án đã trình bày và phân tích rõ nét về khái niệm quản lý theo các tác giả Koontz, O’Donnell và Heinr Weihrich, James H. Donnelly và các cộng sự, John F. M, GS.TS Nguyễn Quang Quynh, Stoner và Robbins, từ đó kết luận quản lý là một quá trình diễn ra liên tục, nhằm phân bổ và sử dụng các nguồn lực trong đơn vị, tổ chức bằng các chức năng quản lý điển hình để đạt được những mục tiêu đã đề ra một cách hiệu quả nhất. Khái quát về kiểm soát Luận án đã trình bày và phân tích rõ nét khái niệm kiểm soát theo quan điểm của tác giả, gồm: Henri Fayol, GS.TS Nguyễn Quang Quynh,từ đó kết luận: Kiểm soát là một chức năng quan trọng của quá trình quản lý, được thiết lập và thực hiện nhằm đạt được mục tiêu của đơn vị, tổ chức. Khái quát chung về QTRR trong DN 1.1.1.2. Khái niệm, tác dụng QTRR trong DN Có nhiều quan điểm về QTRR, quan điểm của tổ chức COSO về QTRR được các nhà khoa học và tổ chức chấp nhận phổ biến đó là: QTRR trong DN là “một quy trình được thiết lập bởi HĐQT, ban quản lý và các cán bộ có liên quan khác áp dụng trong quá trình xây dựng chiến lược của DN, xác định những sự vụ có khả năng xảy ra gây ảnh hưởng đến DN đồng thời quản lý rủi ro trong phạm vi cho phép nhằm đưa ra mức độ đảm bảo trong việc đạt được mục tiêu của DN” QTRR giúp DN đánh giá, phân tích được các RR có thể đến từ các nhân tố nội tại, từ môi trường bên ngoài trong quá trình hoạt động của DN, qua đó giúp đưa ra các biện pháp ứng phó phù hợp. Phương thức, biện pháp, quy trình QTRR trong DN (*) Phương thức QTRR: DN có thể áp dụng 2 phương thức QTRR chủ động; QTRR thụ động. (*) Các biện pháp QTRR: Né tránh rủi ro; Chấp nhận rủi ro; Tự bảo hiểm; Ngăn ngừa thiệt hại; Giảm bớt thiệt hại; Chuyển dịch rủi ro; (*) Quy trình QTRR, gồm: Xác định mục tiêu và bối cảnh RR xảy ra; Nhận diện RR; Đánh giá RR; Xác định các biện pháp ứng phó với RR; Các hoạt động kiểm soát RR; Giám sát và báo cáo. KHÁI QUÁT VỀ KSNB TRONG DN Khái niệm và nguyên tắc thiết kế và thực hiện kiểm soát nội bộ trong DN Khái niệm kiểm soát nội bộ Có nhiều quan điểm về KSNB, NCS đồng thuận cao với khái niệm của COSO kết hợp với sự phát triển của các nhà khoa học, đặc biệt tác giả Robert R. Moeller và Ủy ban BASEL về KSNB trong đơn vị, tổ chức. Qua đó, có thể khái quát hóa về KSNB như sau: (1) KSNB là một quá trình; (2) Ba mục tiêu chủ yếu của KSNB là: BCTC; Sự tuân thủ và mục tiêu về hoạt động; (3) Các đơn vị phải thiết kế và thực hiện các chính sách, thủ tục, nội quy, quy chế KS để bảo vệ tài sản, thực hiện được sứ mệnh, mục tiêu và kết quả của đơn vị, đảm bảo tính chính trực và giá trị đạo đức; (4) KSNB trong đơn vị gắn liền với QTRR; (5) KSNB chỉ đảm bảo tính hợp lý cho nhà quản lý. Nguyên tắc thiết kế và thực hiện KSNB Việc thiết kế và thực hiện KSNB trong DN phải theo 3 nguyên tắc chủ yếu là: “phân công, phân nhiệm”; “bất kiêm nhiệm”; “phê chuẩn, ủy quyền” và một số nguyên tắc khác: Nguyên tắc “4 mắt”; “cân nhắc lợi ích, chi phí”; “chứng từ và sổ sách kế toán đầy đủ”; Nguyên tắc “bảo vệ an toàn tài sản vật chất và sổ sách”; Nguyên tắc “kiểm tra độc lập”; Nguyên tắc “phân tích rà soát”. Các yếu tố cấu thành của KSNB trong DN và hạn chế cố hữu của KSNB Các yếu tố cấu thành của KSNB trong DN Luận án đã trình bày rõ các quan điểm khác nhau và kết luận rõ: Cách tiếp cận KSNB gồm 5 yếu tố cấu thành, là: Môi trường kiểm soát (MTKS); Đánh giá rủi ro; Hoạt động kiểm soát; Thông tin và truyền thông; Hoạt động giám sát là phù hợp với thực tiễn KSNB của DN trong nền kinh tế thị trường vì đã chú trọng đến QTRR. Hạn chế cố hữu của KSNB trong DN Những hạn chế cố hữu của KSNB có khả năng xuất phát từ: Mối quan hệ giữa chi phí và lợi ích; Nhân tố con người; tầm bao quát của hệ thống; sự biến đổi của môi trường. Do vậy, nhà quản trị DN phải có biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực từ những hạn chế này. Mối liên hệ giữa KSNB với QTRR trong DN + Khi xây dựng các mục tiêu KSNB, DN phải nhận dạng được nguy cơ RR để đưa ra các giải pháp để QTRR, nhằm giúp DN có thể ngăn ngừa và giảm thiểu các RR có thể xảy ra gây nên những ảnh hưởng bất lợi tới các mục tiêu của KSNB. + Khi xây dựng các mục tiêu KSNB, DN phải xem xét, nhận dạng và phân tích nguy cơ RR cụ thể ở mức độ toàn DN và từng hoạt động cụ thể. CÁC YẾU TỐ KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG DN Môi trường kiểm soát hướng đến QTRR trong DN MTKS hướng đến QTRR gồm các yếu tố hướng đến QTRR: Triết lý và cách thức điều hành của nhà quản lý; Tính trung thực và các giá trị đạo đức; Cơ cấu tổ chức; Các cam kết về năng lực; Năng lực của HĐQT, BGĐ và bộ phận quản lý RR; Chính sách nhân sự, tiền lương, thưởng; Văn hóa trong DN hướng đến QTRR. Đánh giá rủi ro hướng đến quản trị rủi ro trong DN Lãnh đạo và CBCNV phải nhận thức đúng các loại RR trong DN; Nhận diện cụ thể RR trong hoạt động dài hạn và ngắn hạn đối với từng hoạt động, theo cấp độ để quyết định mức độ RR có thể chấp nhận; thiết lập phương pháp QTRR phù hợp. Hoạt động KS hướng đến QTRR trong DN Hoạt động KS hướng đến QTRR, gồm: (*) Chọn lựa và xây dựng các biện pháp kiểm soát để có khả năng đảm bảo RR ở mức chấp nhận được, gồm: Phòng (né) tránh RR; hạn chế RR; chuyển giao hoặc phân tán RR; chấp nhận RR... (*) Lựa chọn và xây dựng các hoạt động kiểm soát theo hướng sử dụng công nghệ thông tin. (*) Triển khai các hoạt động kiểm soát RR thông qua hệ thống chính sách và thủ tục. (*) Thiết kế các chính sách và thủ tục kiểm soát RR đối với từng loại RR, từng loại hoạt động. Thông tin và truyền thông hướng đến quản trị rủi ro trong DN (*) Hệ thống thông tin hướng đến QTRR, gồm: Thông tin về tài chính, kế toán, thông tin về sự tuân thủ và thông tin về mọi hoạt động để cảnh báo nguy cơ RR, nhận diện và đánh giá RR để đưa ra biện pháp ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời. * Truyền thông hướng đến QTRR, gồm: Trao đổi thông tin hai chiều liên tục, kịp thời giữa DN với CBCNV trong DN và chú trọng truyền thông tin ra bên ngoài một cách đầy đủ, kịp thời nhằm tác động tích cực đến môi trường bên ngoài DN. Hoạt động giám sát hướng đến QTRR trong DN Hoạt động giám sát hướng đến QTRR trong DN, gồm: Thiết kế và thực hiện hoạt động giám sát hướng đến QTRR trong DN; Giám sát việc thực hiện các biện pháp ứng phó với RR đã xây dựng, lựa chọn và cải tiến KSNB hướng đến QTRR. KINH NGHIỆM VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG DOANH NGHIỆP TẠI MỘT SỐ NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM Luận án đã trình bày và phân tích khái quát về kinh nghiệm chủ yếu về KSNB hướng tới QTRR của Mỹ, Nhật Bản, từ đó rút ra 10 bài học kinh nghiệm cụ thể cho các DN Việt Nam. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Chương 1 đã hệ thống hóa và làm rõ lý luận cơ bản về quản lý, kiểm soát và QTRR trong DN, khái quát về KSNB, 5 yếu tố cấu thành của KSNB hướng đến QTRR trong DN. Nội dung chương 1 đủ cơ sở để nghiên cứu thực trạng KSNB và đề xuất giải pháp hoàn thiện KSNB hướng đến quản trị rủi ro trong các DNSXG Việt Nam. CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT GIẤY VIỆT NAM SƠ LƯỢC VỀ NGÀNH SẢN XUẤT GIẤY VÀ CÁC RỦI RO THƯỜNG GẶP ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT GIẤY Sơ lược về ngành sản xuất giấy Luận án đã khái quát về sự hình thành, phát triển ngành SXG trên thế giới và tại Việt Nam, nêu rõ quy trình SXG và đặc thù của ngành SXG. Các RR thường gặp đối với các DNSXG Các DNSXG có các RR thường gặp và rủi ro đặc thù, cụ thể như : RR kinh tế; RR tài chính (RR lãi suất và RR tỷ giá); RR từ thuế xuất, nhập khẩu; RR cạnh tranh; RR nguồn nhân lực; RR về pháp luật; RR về nguyên liệu và Rủi ro khác. KHÁI QUÁT VỀ CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT GIẤY VIỆT NAM Sơ lược về quá trình hình thành, phát triển của các DNSXG Việt Nam Luận án đã khái quát về sự hình thành, phát triển và thành tựu của các DNSXG Việt Nam. Một số đặc điểm của DNSXG Việt Nam Các DNSXG Việt Nam hiện nay có những đặc điểm như: Đang đối mặt với sự cạnh tranh và áp lực kinh doanh cao; Có trình độ công nghệ còn lạc hậu, năng lực sản xuất thấp; Còn phụ thuộc vào bột giấy nhập khẩu; ... THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ CỦA KSNB HƯỚNG ĐẾN QTRR TRONG CÁC DNSXG VIỆT NAM HIỆN NAY Thực trạng môi trường kiểm soát hướng đến QTRR tại các DNSXG Việt Nam hiện nay Thực trạng về triết lý và cách thức điều hành của nhà quản lý hướng tới QTRR tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Đa phần lãnh đạo các DNSXG Việt Nam đã nhận thức được sự cần thiết của việc xác định triết lý, cách thức điều hành của nhà quản lý hướng tới QTRR, tuy nhiên vẫn còn không ít lãnh đạo chưa tìm hiểu đầy đủ về KSNB hướng đến QTRR. Thực trạng về đảm bảo và duy trì tính chính trực và các giá trị đạo đức trong DN hướng tới QTRR tại các DNSXG Việt nam hiện nay Các DNSXG Việt Nam đã chú trọng đến việc đảm bảo chuyên môn, nghiệp vụ, phẩm chất đạo đức của CBCNV bằng tuyên truyền, hướng dẫn, đào tạo, bồi dưỡng, tuy nhiên mức độ đảm bảo tại các DN còn có sự khác nhau. Thực trạng về việc đảm bảo cơ cấu tổ chức hướng đến QTRR tại các DNSXG Việt nam hiện nay Nhiều DNSXG Việt Nam đã xây dựng được cơ cấu quản lý hợp lý, tuy nhiên, hầu hết các DNSXG Việt Nam chưa có bộ phận QTRR riêng biệt, chưa quy định rõ về trách nhiệm QTRR. Thực trạng đảm bảo cam kết về năng lực hướng tới QTRR tại các DNSXG Việt nam hiện nay Một số DNSXG Việt Nam đã chú ý cam kết nhưng nhiều DNSXG Việt nam chưa cam kết về việc đảm bảo năng lực từng thành viên của HĐQT, BGĐ phù hợp với trách nhiệm QTRR. Thực trạng về việc đảm bảo năng lực của các thành viên của HĐQT, BGĐ hướng tới QTRR tại các DNSXG Việt nam hiện nay Tại một số DNSXG Việt Nam đã đảm bảo năng lực của các thành viên của HĐQT, BGĐ hướng tới QTRR, tuy nhiên còn không ít DNSXG Việt Nam chưa đủ năng lực, chưa đủ số lượng và năng lực của các thành viên HĐQT, BGĐ phù hợp với QTRR. Thực trạng về chính sách nhân sự và tiền lương, thưởng hướng đến QTRR tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Các DNSXG Việt Nam đều đã xây dựng chính sách nhân sự, tiền lương, tiền thưởng, tuy nhiên đa phần các DN chưa xây dựng được chính sách nhân sự, tiền lương, tiền thưởng gắn kết cụ thể với kết quả QTRR trong DN. Thực trạng về việc xây dựng văn hóa DN hướng đến QTRR tại DNSXG Việt Nam hiện nay Nhiều DNSXG Việt Nam đã chú trọng đến công tác văn hóa trong DN nhưng chưa chú trọng đến xây dựng văn hóa DN để đảm bảo không khí và tinh thần làm việc trong DN theo hướng QTRR. Thực trạng đánh giá rủi ro tại các DNSXG Việt Nam hiện nay Thực trạng nhận thức của lãnh đạo và CBCNV về rủi ro trong DN hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Nhiều lãnh đạo DNSXG Việt Nam đã nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động QTRR, tuy nhiên có một số lãnh đạo DNSXG Việt Nam chưa nâng cao nhận thức của lãnh đạo và CBCNV về rủi ro. Thực trạng nhận diện cụ thể rủi ro trong hoạt động dài hạn và ngắn hạn mà DN có thể gặp phải hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Nhiều DNSXG Việt Nam đã nhận diện RR trong hoạt động của DN trong dài hạn và ngắn hạn, nhưng vẫn còn có DNSXG Việt Nam chưa nhận diện và đánh giá rủi ro trong hoạt động của DN. Thực trạng về phân tích và đánh giá RR hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Nhiều DNSXG Việt Nam đã nhận diện và đánh giá RR để đưa ra biện pháp kiểm soát phù hợp, tuy nhiên vẫn còn nhiều DN chưa yêu cầu CBCNV ở từng vị trí phải viết báo cáo định kỳ và báo cáo bất thường về kết quả phát hiện, phân tích định lượng các RR để có căn cứ đề xuất các biện pháp khắc phục, phòng ngừa RR kịp thời. Thực trạng hoạt động kiểm soát tại các DNSXG Việt Nam hiện nay Thực trạng chọn lựa và xây dựng các biện pháp kiểm soát có khả năng đảm bảo rủi ro đến mức chấp nhận được hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Đã có DNSXG Việt Nam thực hiện nhận diện và đánh giá RR tuy nhiên chưa có nhiều DNSXG Việt Nam coi trọng xây dựng các phương án xử lý RR phù hợp, chưa quan tâm đúng mức đến xác định“rủi ro chấp nhận được” trong kiểm soát, quản lý RR. Thực trạng chọn lựa xây dựng các hoạt động kiểm soát RR theo hướng sử dụng công nghệ thông tin hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Hầu hết các DNSXG Việt Nam đã chú trọng ứng dụng công nghệ, tuy nhiên chưa thực hiện đầy đủ việc sử dụng công nghệ thông tin trong chọn lựa xây dựng các hoạt động kiểm soát rủi ro. Thực trạng triển khai các hoạt động KSRR thông qua chính sách và thủ tục KS hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Một số DNSXG Việt Nam chưa quan tâm chọn lựa và thiết lập các chính sách và thủ tục kiểm soát RR phù hợp với phương án xử rủi ro. Thực trạng việc thiết kế các chính sách và thủ tục kiểm soát rủi ro đối với từng loại rủi ro hay từng loại hoạt động trong DN hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Chỉ một số ít DNSXG Việt Nam đã chọn lựa và thiết lập chính sách và thủ tục kiểm soát RR đối với từng loại RR hay từng hoạt động trong DN, còn đa phần các DNSXG Việt Nam chưa chú trọng. Thực trạng thông tin và truyền thông hướng đến QTRR tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay Thực trạng thông tin hướng đến QTRR tại các DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay (*) Thực trạng hệ thống thông tin kế toán hướng đến QTRR: Các DNSXG Việt Nam đã thiết lập hệ thống kế toán theo quy định, tuy nhiên một số DNSXG Việt Nam hiện nay chưa đáp ứng đủ nhân sự có trình độ chuyên môn tốt cho kế toán, do vậy chưa cảnh báo rủi ro. (*) Thực trạng thông tin về rủi ro: Chỉ một số ít DNSXG Việt nam có thông tin về RR còn đa phần DN chưa thực sự chú trọng đến hệ thống thông tin về RR nên chưa có đủ thông tin phù hợp cho QTRR. Thực trạng truyền thông hướng đến QTRR trong DN tại DN sản xuất giấy Việt Nam hiện nay (*) Thực trạng về trao đổi thông tin nội bộ: Một số DNSXG Việt Nam đã đáp ứng tốt việc trao đổi thông tin liên tục với các bộ phận liên quan trong nội bộ, thực hiện được việc báo cáo thường xuyên và toàn diện về QTRR, còn đa phần các DNSXG chưa chú trọng. (*) Thực trạng về trao đổi thông tin bên ngoài: Các DNSXG Việt Nam thực hiện trao đổi thông tin với bên ngoài tuy nhiên đa phần chưa chú trọng đến cách thức trao đổi thông tin về RR với các bên liên quan nên chưa có đủ thông tin để QTRR. Thực trạng hoạt động giám sát trong KSNB hướng đến quản trị rủi ro tại các DN sản xuất giấy Việt Nam Thực trạng chọn lựa và xây dựng các biện pháp kiểm soát có khả năng đảm bảo rủi ro đến mức chấp nhận được Thực trạng hoạt động giám sát trong KSNB theo hướng quản trị rủi ro Hầu hết các DNSXG Việt Nam đã thực hiên giám sát kiểm soát, tuy nhiên còn một số DN chưa chú trọng đúng mức đến chọn lựa và xây dựng các biện pháp kiểm soát có khả năng đảm bảo rủi ro đến mức chấp nhận được nên chưa kịp thời phát hiện các khiếm khuyết của KSNB để báo cáo lãnh đạo bộ phận có cơ sở xử lý phù hợp. Thực trạng giám sát việc thực hiện các biện pháp ứng phó với rủi ro Thực trạng giám sát việc thực hiện các biện pháp, kết quả của các hoạt động giám sát thường xuyên, chưa thiết kế được hệ iện pháp ứng phó với rủi ro đã được DN xây dựng và lựa chọn theo hướng quản trị rủi ro Chỉ có ít DNSXG Việt Nam chú trọng giám sát việc thực hiện các biện pháp ứng phó với rủi ro đã được DN xây dựng và lựa chọn, đa phần DN chưa xây dựng hệ thống báo cáo thường xuyên về hiệu quả của các biện pháp ứng phó với rủi ro để điều chỉnh các chính sách và thủ tục QTRR đang thực hiện cho phù hợp. Thực trạng cải tiến KSNB hướng đến QTRR Một số DNSXG Việt Nam đã bước đầu chú trọng cải tiến KSNB hướng đến QTRR, tuy nhiên nhiều DN chưa dựa trên kết quả giám sát và đánh giá KSNB để cải tiến KSNB nên còn nhiều hạn chế về chính sách và thủ tục dẫn đến chưa kiểm soát được RR như dự định. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KSNB HƯỚNG ĐẾN QTRR TRONG CÁC DNSXG VIỆT NAM Ưu điểm của KSNB tại các công ty sản xuất giấy Việt Nam (* ) Về môi trường kiểm soát: Các DNSXG Việt Nam đã bước đầu chú ý đến tạo dựng MTKS hướng đến QTRR như: Chú trọng việc thiết lập và duy trì văn hóa cũng như nguyên tắc kiểm soát trong DN; chú trọng đến việc sử dụng các công cụ quản lý; chú trọng thực hiện tuyên truyền, hướng dẫn, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBCNV trong DN về tính chính trực, giá trị đạo đức và văn hóa, văn minh, tính chuyên nghiệp; Nhiều DNSXG Việt Nam, đặc biệt các CTCP đã đảm bảo các cam kết về năng lực HĐQT, BGĐ và CBCNV trong DN, chú ý đến việc đảm bảo chính sách nhân sự và tiền lương, thưởng, xây dựng văn hóa DN trong DN hướng đến QTRR . (*) Về đánh giá rủi ro tại các DNSXG Việt Nam: Một số lãnh đạo các DNSXG Việt Nam đã nhận thức về rủi ro và sự cần thiết phải thiết kế và thực hiện KSNB trong DN hướng đến QTRR, bước đầu nhận diện cụ thể các loại RR trong hoạt động dài hạn và ngắn hạn của DN, bước đầu chú trọng và thực hiện phân tích và đánh giá RR. (*) Về hoạt động kiểm soát tại các DNSXG Việt Nam Một số lãnh đạo các DNSXG Việt Nam đã chú trọng và thực hiện việc chọn lựa và xây dựng các phương án xử lý RR phù hợp, chú trọng và thực hiện việc chọn lựa và thiết lập các hoạt động kiểm soát RR phù hợp với phương án xử lý RR đã lựa chọn, chú trọng thiết kế các chính sách và thủ tục kiểm soát rủi ro đối với từng loại RR hay từng loại hoạt động trong DN. (*) Về hệ thống thông tin và truyền thông tại các DNSXG: Đa phần DNSXG Việt Nam đã chú ý đến việc xây dựng hệ thống thông tin kế toán, chú ý đến việc xây dựng hệ thống thông tin về RR, áp dụng và triển khai việc ứng công nghệ thông tin trong công tác quản lý và truyền thông, chú ý đến hệ thống thông tin để phục vụ QTRR . (*) Về hoạt động giám sát trong KSNB: Một số DNSXG Việt Nam đã chú ý đến việc xây dựng hoạt động giám sát trong KSNB, chú ý đến xây dựng hệ thống giám sát các biện pháp ứng phó với RR, chú ý đến việc cải tiến KSNB hướng đến QTRR. Hạn chế của KSNB hướng đến QTRR Hạn chế của KSNB tại các công ty sản xuất giấy Việt Nam (* )Về môi trường kiểm soát: Về MTKS hướng đến QTRR tại một số DN SXG còn những hạn chế như: Chưa chú trọng đúng đảm bảo và duy trì tính chính trực và các giá trị đạo đức trong DN; Chưa chú trọng việc đảm bảo các cam kết về năng lực trong DN, đặc biệt chưa có bộ phận QTRR; Chưa đảm bảo cơ cấu tổ chức trong DN theo hướng QTRR; Chưa chú trọng đến triết lý và cách thức điều hành theo hướng QTRR; Chưa chú trọng đảm bảo năng lực của các thành viên trong HĐQT và BGĐ theo hướng QTRR; Chưa chú trọng đến đảm bảo chính sách nhân sự và tiền lương, thưởng trong DN theo hướng QTRR, chủ yếu mới theo kết quả ngày công làm việc và chưa có quy định cụ thể về việc tuyển dụng, đào tạo, đánh giá, đề bạt, khen thưởng và kỷ luật nhân viên theo kết quả QTRR được đánh giá. (*) Về đánh giá rủi ro tại các DNSXG Việt Nam: Về đánh giá RR tại một số DNSXG Việt Nam còn có hạn chế như: Chưa chú trọng đến xây dựng và thực hiện các biện pháp để nâng cao nhận thức về RR của lãnh đạo và CBCNV trong DN mình; Chưa chú trọng đến việc nhận diện RR cụ thể trong hoạt động của DN trong dài hạn và ngắn hạn và chưa chú trọng đến việc phân tích và đánh giá RR. (*) Về hoạt động kiểm soát: Về hoạt động kiểm soát tại một số DNSXG Việt Nam còn có hạn chế như: Chưa chú trọng đến việc chọn lựa và xây dựng các phương án xử lý RR phù hợp; Chưa chú trọng đến các hoạt động kiểm soát RR phù hợp với phương án xử lý RR đã lựa chọn; Chưa chú trọng đến việc thiết kế các chính sách và thủ tục KS để triển khai các hoạt động kiểm soát; Chưa chú trọng đến việc chú trọng thiết kế các chính sách và thủ tục kiểm soát RR đối với từng loại rủi ro hay từng loại hoạt động trong DN và chưa chú trọng đến việc sử dụng công nghệ thông tin khi KS. (*) Về hệ thống thông tin và truyền thông: Tại một số DN còn có hạn chế như: Chưa chú trọng đến việc hệ thống thông tin theo hướng QTRR; Chưa chú trọng đến việc xây dựng hệ thống truyền thông theo hướng QTRR và hầu hết các DNSXG Việt Nam chưa chú trọng xây dựng hệ thống truyền thông liên quan đến RR. (*) Về hoạt động giám sát trong KSNB : Tại một số DNSXG Việt Nam còn có hạn chế như: Chưa chú trọng đến việc hệ thống thông tin hướng đến QTRR; Chưa chú trọng đúng mức hoạt động giám sát trong KSNB; Chưa chú trọng giám sát việc thực hiện các biện pháp ứng phó với RR đã được DN xây dựng và lựa chọn hoặc cũng chưa xác định rõ biện pháp ứng phó rủi ro của DN và hầu như các DN chưa có thông tin để cải tiến KSNB theo hướng QTRR. Nguyên nhân của những hạn chế + Về phía Nhà nước và các cơ quan chức năng: Nhà nước chưa có được Hệ thống văn bản và hướng dẫn chi tiết việc thiết kế và vận hành KSNB theo hướng QTRR; Chưa có cơ chế khuyến khích nâng cao vai trò và hiệu quả hoạt động của Hiệp hội Giấy và bột giấy Việt Nam + Về phía các DNSXG Việt Nam: Các nhà quản lý cấp cao tại một số DNSXG Việt Nam và nhà quản trị cấp cao tại các các đơn vị thành viên chưa nhận thức được đầy đủ tầm quan trọng cũng như những lợi ích của KSNB hướng đến QTRR, chưa chú trọng đúng mức việc phát triển nguồn nhân lực, chưa chú trọng đúng mức việc tổ chức đào tạo, tuyên truyền những kiến thức về KSNB, đặc biệt về QTRR cho toàn thể CBCNV trong DN. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 Nội dung chương 2 của luận án đã trình bày khái quát về sự hình thành, phát triển của các DNSXG Việt Nam; Trình bày và phân tích 5 đặc điểm của các của các DNSXG Việt Nam; Trình bày và phân tích rõ thực trạng các yếu tố của KSNB hướng đến QTRR trong các DNSXG Việt nam, đó là môi trường kiểm soát; đánh giá rủi ro; hoạt động kiểm soát; hệ thống thông tin và truyền thông và thực trạng về hoạt động giám sát trong KSNB, đưa ra nhận xét về ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. Nội dung chương 2 là cơ sở để đưa ra giải pháp hoàn thiện các yếu tố KSNB hướng đến QTRR trong các DN SXG Việt Nam trong chương 3. CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT NỘI BỘ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT GIẤY VIỆT NAM ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN, YÊU CẦU VÀ NGUYÊN TẮC HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT NỘI BỘ HƯỚNG ĐẾN QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT GIẤY VIỆT NAM Định hướng phát triển của ngành giấy và định hướng hoàn thiện KSNB hướng đến QTRR trong các DNSXG Việt Nam Trong mục này luận án đã đưa ra định hướng phát triển của ngành giấy đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, định hướng hoàn thiện KSNB theo hướng QTRR trong các DNSXG Việt Nam. Định hướng phát triển của ngành giấy Định hướng hoàn thiện KSNB hướng đến quản trị rủi ro trong các DN sản xuất giấy Việt Nam Yêu cầu và nguyên tắc hoàn thiện KSNB trong các DNSXG Việt Nam hướng đến QTRR Yêu cầu hoàn thiện KSNB hướng đến QTRR trong các DNSXG Việt Nam Hoàn thiện KSNB trong các DNSXG Việt Nam theo hướng QTRR cần đảm bảo các yêu cầu sau: Phải đảm bảo kiểm soát rủi ro nhằm giảm thiểu rủi ro đến việc thực hiện các mục tiêu của DN; Phải đảm bảo nâng cao hiệu quả KSNB và phải đảm bảo yêu cầu tiết kiệm, hiệu quả. Nguyên tắc hoàn thiện KSNB hướng đến QTRR trong các DNSXG Việt Nam Hoàn thiện KSNB trong các DNSXG Việt Nam hướng đến QTRR cần quán triệt các nguyên tắc sau: phải đảm bảo nguyên tắc phù hợp với đặc điểm, yêu cầu và trình độ quản lý của từng DN; phải đảm bảo nguyên tắc kế thừa; phải đảm bảo nguyên tắc khả thi và hiệu quả và phải đảm bảo nguyên tắc đồng bộ. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT NỘI BỘ HƯỚNG ĐẾN QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT GIẤY VIỆT NAM Giải pháp hoàn thiện môi trường kiểm soát hướng đến QTRR Hoàn thiện môi trường kiểm soát hướng đến QTRR nhằm giúp các nhà lãnh đạo DNSXG Việt Nam nhận thức rõ nét hơn về tầm quan trọng của vấn đề kiểm soát rủi ro, đưa ra chính sách về quản lý rủi ro ở cấp độ toàn DN và đối với từng hoạt động của DN. Cụ thể cần chú ý đến từng yếu tố như sau: Các DN sản xuất giấy Việt Nam cần đảm bảo và duy trì tính chính trực và các giá trị đạo đức trong doanh nghiệp theo hướng quản trị rủi ro Các DN sản xuất giấy Việt Nam cần đảm bảo các cam kết về năng lực trong doanh nghiệp hướng đến quản trị rủi ro Các DN sản xuất giấy Việt Nam cần đảm bảo cơ cấu tổ chức trong doanh nghiệp hướng đến quản trị rủi ro Nhà quản lý của các DN sản xuất giấy Việt Nam cần đảm bảo triết lý và cách thức điều hành hướng đến quản trị rủi ro Các DN sả