Tóm tắt Luận án Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học và xây dựng kỹ thuật sản xuất giống cá chuối hoa channa maculata (lacepède, 1801)

3 cho ăn 100% thức ăn công nghiệp b/ Ảnh hưởng của khẩu phần ăn của cá bố mẹ lên khả năng sinh sản, chất lượng trứng và cá bột. Cá bố mẹ có khối lượng trung bình 0,65 kg (từ 0,55 - 0,71), điều kiện nuôi, số lượng cá trên mỗi nghiệm thức, mật độ cá nuôi, phương pháp cho đẻ và xác định các chỉ tiêu ở thí nghiệm này tương tự như thí nghiệm 1. Mỗi nghiệm thức cho đẻ lặp lại 3 lần, mỗi lần cách nhau 30-35 ngày. Thức ăn cho cá bố mẹ là cá tạp và cho ăn với khẩu phần như sau: - NT1: cho ăn với khẩu phần 5% khối lượng thân - NT2: cho ăn với khẩu phần 7% khối lượng thân - NT3: cho ăn với khẩu phần 9% khối lượng thân - NT4: cho ăn với khẩu phần 11 % khối lượng thân 7 2.3.3.2. Phương pháp kích thích sinh sản a. Thí nghiệm 1. Xác định thời điểm tiêm kích dục tố phù hợp cho cá đực đưa vào sinh sản. Thí nghiệm gồm 4 nghiệm thức, mỗi nghiệm thức lặp lại 3 lần và bố trí theo kiểu ngẫu nhiên hoàn toàn: + NT 1: con đực được tiêm cùng thời điểm tiêm liều quyết định với con cái (0h). + NT 2: con đực được tiêm trước thời điểm tiêm liều quyết định con cái 8h + NT3:con đực được tiêm trước thời điểm tiêm tiêm liều quyết định con cái 16h. + NT4: con đực được tiêm trước thời điểm tiêm liều quyết định con cái 24h. b. Thí nghiệm 2. Xác định thời điểm tiêm kích dục tố liều quyết định phù hợp của cá cái Thí nghiệm gồm 4 nghiệm thức, mỗi nghiệm thức lặp lại 3 lần và bố trí theo kiểu ngẫu nhiên hoàn toàn: + Nghiệm thức 1 : Liều quyết định cách liều sơ bộ 6h + Nghiệm thức 2 : Liều quyết định cách liều sơ bộ12h + Nghiệm thức 3 : Liều quyết định cách liều sơ bộ18h + Nghiệm thức 4: Liều quyết định cách liều sơ bộ 24h c. Thí nghiệm 3. Kích thích cá chuối hoa sinh sản bằng não thùy Thí nghiệm gồm có 5 nghiệm thức được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên mỗi nghiệm thức có 3 cặp cá bố mẹ. + Nghiệm thức 1 : 9 mg/kg cá cái + Nghiệm thức 2 : 10 mg/kg cá cái + Nghiệm thức 3 : 11 mg/kg cá cái + Nghiệm thức 4: 12 mg/kg cá cái + Nghiệm thức 5: 13 mg/kg cá cái d. Thí nghiệm 4: Ảnh hưởng của các loại hormone sử dụng để kích thích sinh sản cá chuối hoa lên chất lượng trứng và ấu trùng Thí nghiệm gồm có 4 nghiệm thức được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên mỗi nghiệm thức có 3 cặp cá bố mẹ. + Nghiệm thức 1: 3500 IU HCG/kg cá cái. + Nghiệm thức 2: 60µg LRHa + 15mg DOM/kg cá cái). + Nghiệm thức 3: 12 µg Não thùy thể /kg cá cái. + Nghiệm thức 4: Tiêm nước muối sinh lý liều lượng 0,5 ml/kg 2.3.3.3. Phương pháp nghiên cứu ương cá a. Ảnh hưởng của các loại thức ăn lên sinh trưởng, tỷ lệ sống và hệ số phân đàn của cá con giai đoạn cá bột lên cá hương Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên với 3 nghiệm thức, mỗi nghiệm thức lặp lại 3lần. NT1: Moina + Thức ăn công nghiệp NT2: Moina + Giun chỉ (trùn chỉ) NT3: Moina + Moi (tép biển) 8 b/ Ảnh hưởng của chế độ tập chuyển đổi thức ăn lên sinh trưởng, tỷ lệ sống và hệ số phân đàn của cá con giai đoạn cá bột lên cá hương Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên với 6 nghiệm thức tập chuyển đổi thức ăn tươi sống sang TACB ở các thời điểm, mỗi nghiệm thức lặp lại 3 lần. NT1: Chuyển đổi TACB từ ngày thứ 7 sau khi ương; NT2: Chuyển đổi TACB từ ngày thứ 9 sau khi ương; NT3: Chuyển đổi TACB từ ngày thứ 11 sau khi ương; NT4: chuyển đổi TACB từ ngày 13 sau khi ương; NT5: chuyển đổi TACB từ ngày 15 sau khi ương NT6: chuyển đổi TACB từ ngày 17 sau khi ương. c. Ảnh hưởng của mật độ ương lên sinh trưởng, tỷ lệ sống và hệ số phân đàn của cá con giai đoạn cá hương lên cá giống. Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên và mỗi nghiệm thức được 3 lần lặp lại gồm có 4 nghiệm thức ương ở mật độ ương là 1con/lít; 1,5 con/lít, 2 con/lít và 2,5 con/lít. d. Ảnh hưởng của khẩu phần ăn lên sinh trưởng, tỷ lệ sống và hệ số phân đàn của cá con giai đoạn cá hương lên cá giống. Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên với 5 nghiệm thức tương ứng với các khẩu phần là 3, 6, 9, 12 và 15 % khối lượng thân/ngày. Mỗi nghiệm thức được lặp lại 3 lần. 2.3.3.4. Phương pháp đánh giá các chỉ tiêu a/ Phương pháp thu và đánh giá các chỉ tiêu sinh sản Các chỉ tiêu sinh sản, chất lượng trứng, cá bột được xác định và tính toán dựa theo theo phương pháp của Bromage (1995) Như: Tỷ lệ thành thục; Xác định số lượng cá đẻ trứng;Thời gian tái phát dục (ngày; Sức sinh sản tương đối: Tỷ lệ trứng nổi; Tỷ lệ thụ tinh ;Tỷ lệ nở (%); Tỷ lệ dị hình của cá mới nở (%; Tỷ lệ sống của cá bột sau 3 ngày tuổi (%); Xác định số lượng cá bột, kích thước trứng, giọt dầu, cá bột: . b/ Phương pháp thu và đánh giá các chỉ tiêu môi trường Các chỉ tiêu môi trường như: Nhiệt độ, pH, DO đo 2 lần/ngày, vào lúc 5-6 h sáng và 13-14 h. c/ Phương pháp thu và đánh giá các chỉ số sinh trưởng Đánh giá tốc độ tăng trưởng của cá: được xác định định kỳ 7 ngày/lần, trên 30 cá thể được thu ngẫu nhiên, đo chiều dài chuẩn (SL) bằng thước kẹp chia vạch có độ chính xác đến 0,1 mm và khối lượng (W) toàn thân cá bằng cân điện tử TANITA có độ chính xác đến 0,01 g. 2.4. Phƣơng pháp xử lý và phân tích số liệu Toàn bộ số liệu thu được tính toán và vẽ đồ thị trên phần mềm excell 2010. Số liệu ở các thí nghiệm phân tích phương sai trên phần mềm SPSS 16.0 for window. Sử dụng hàm phân tích phương sai một nhân tố (oneway – ANOVA) và Ducan test để kiểm định sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p < 0,05) của các thông số một biến giữa các nghiệm thức trong từng thí nghiệm. 9 CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 3.1. Kết quả nghiên cứu đặc điểm sinh học cá chuối hoa 3.1.1. Đặc điểm dinh dƣỡng 3.1.1.1. Hình thái các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa a/ Miệng, răng và lược mang Cá chuối hoa có miệng rộng, hướng trước. Trong miệng có nhiều răng nhỏ và nhọn, mọc thành nhiều hàng trên hàm và xương lá mía. Hàm trên dài hơn hàm dưới. Trên hai hàm, răng nhọn và nhiều. Lưỡi nhọn, dài. Môi trên dày. Tấm răng trước hàm và xương lá mía hình vòng cung liên tục.Với miệng rộng và răng khá phát triển, cho thấy đây là loài cá ăn động vật (Hình 3.1). Lược mang xếp thành hai hàng trên xương cung mang và có những núm gai cứng trên xương cung mang. Ở cung mang thứ nhất trung bình là 22,33±1,01 và dao động từ 19-24 lược mang (Hình 3.2). Hình 3.1. Hình dạng miệng và răng cá Hình 3.2. Hình dạng lược mang b/ Thực quản Thực quản cá chuối hoa ngắn, vách dầy, bên trong thực quản có nhiều nếp gấp, màu trắng nằm tiếp sau xoang miệng hầu. Phía trong có nhiều nếp gấp chứng tỏ thực quản có khả năng co dãn lớn, có thể chứa nhiều thức ăn cũng như bắt các con mồi có kích thước lớn (Hình 3.3) . Hình 3.3. Thực quản cá Chuối hoa a/ Mặt ngoài thực quản; b/ mặt trong thực quản Hình 3.4. Lát cắt ngang thực quản cá Chuối hoa ( a: Lớp cơ vòng, b: Lớp cơ dọc, c: Lớp niêm mạc, d: mô mỡ) a b 10 c/ Dạ dày Dạ dày của cá chuối hoa có dạng hình chữ U, ngắn, kích thước lớn và có vách dầy, mặt trong có nhiều nếp gấp nên có thể giãn nở và lực co bóp lớn để có thể chứa những con mồi có kích thước to (Hình 3.5). Lát cắt ngang của dạ dày cá Chuối hoa thể hiện thành dạ dày của cá gồm 3 lớp: Màng bao bên ngoai, lớp niêm mạc, lớp cơ trơn (Hình 3.6). Hình 3.5. Dạ dày cá Chuối hoa a/ Mặt ngoài dạ dày; b/ mặt trong dạ dày Hình 3.6. Cấu trúc dạ dày cá chuối hoa a. Màng bao bên ngoài b. Lớp cơ vòng c. Lớp cơ dọc d. Lớp dưới niêm mạc e. Lớp niêm mạc f. Nếp gấp e/ Ruột Ruột là phần nối tiếp theo sau dạ dày, ruột nhận được các enzyme tiêu hóa từ tụy tạng và dịch mật từ gan để tiến hành tiêu hóa thức ăn và hấp thu chất dinh dưỡng qua vách ruột đưa vào máu để hệ tuần hoàn chuyển đi cung cấp cho các cơ quan, các tổ chức, các mô trong cơ thể. Vì vậy, ruột được coi là cơ quan tiêu hóa quan trọng . Ruột cá chuối hoa thẳng, ngắn, vách dầy (Hình 3.7) Hình 3.7. Hình dạng ống tiêu hóa của cá chuối hoa a b Dạ dày Ruột Manh tràng 11 Cũng như các phần khác của ống tiêu hóa, thành của ruột cá chuối hoa gồm có lớp niêm mạc, lớp dưới niêm mạc, lớp cơ và màng bao bên ngoài ruột.(Hình 3.8, Hình 3.9). 3.1.1.2. Tỉ lệ chiều dài ruột trên chiều dài thân (Li/Lc) Kết quả xác định tỷ lệ chiều dài ruột trên chiều dài thân (RLG) của cá chuối hoa được trình bày trong Bảng 3.1. Bảng 3.1. Giá trị RLG theo nhóm kích cỡ. Chiều dài toàn thân Trung Bình Giá trị nhỏ nhất Giá trị lớn nhất Số mẫu (mm) (Li/Lt) (Li/Lt) (Li/Lt) (n=344) <50 0,51±0,02 0,47 0,55 34 50 - 99 0,52±0,07 0,38 0,61 22 100 - 149 0,56±0,03 0,49 0,61 23 150 - 199 0,57±0,06 0,40 0,71 59 200 - 249 0,59±0,06 0,46 0,74 79 250 - 299 0,60±0,05 0,45 0,79 63 ≥ 300 0,60±0,02 0,57 0,65 64 TB 0,58 ± 0,06 0,38 0,79 3.1.1.3. Phổ thức ăn cá chuối hoa ngoài tự nhiên Hình 3.11. Tần xuất xuất hiện thức ăn của cá chuối hoa nhỏ hơn 100 g (n=120) và lớn hơn 100 g (n=148) Hình 3.13. Phổ thức ăn của cá chuối hoa Hình 3.8. Lát cắt ngang ruột của cá chuối hoa a. Thành ruột; b. Lớp dưới niêm mạc; c. Lớp niêm mạc Hình 3.9. Cấu trúc thành ruột cá a.Niêm mạc; b. Lớp dưới niêm mạc c. Lớp cơ trơn; d. Màng ngoài; e. nếp gấp 12 Từ những đặc điểm hình thái bên ngoài và cấu trúc một số cơ quan bên trong ống tiêu hóa của cá chuối hoa như: vị trí miệng, răng, lược mang, thực quản, kích thước, cấu tạo của dạ dày và ruột, tỷ lệ chiều dài ruột/chiều dài thân, thành phần thức ăn cho thấy tính ăn của cá chuối hoa thuộc nhóm cá dữ. 3.1.2. Đặc điểm sinh sản của cá chuối hoa 3.1.2.1. Các giai đoạn phát triển tuyến sinh dục cá chuối hoa Hình 3.18. Mô học tế bào buồng trứng giai đoạn I (40X) Hình 3.20. Mô học tế bào buồng trứng giai đoạn II (40X) Hình 3.22. Mô học tế bào buồng trứng giai đoạn III(10X) Hình 3.24. Mô học tế bào buồng trứng giai đoạn IV(4X) Hình 3.25. Buồng trứng cá giai đoạn V Hình 3.26. Mô học tế bào buồng trứng giai đoạn V (4X) 13 b/ Các giai đoạn phát triển của tinh sào cá chuối hoa Hình 3.28a.Tổ chức mô tế bào tinh sào GĐ III (40X) Hình 3.28b. Tổ chức mô tế bào tinh sào GĐ VI (40X) 3.1.2.2. Hệ số thành thục Bảng 3.3. Biến động hệ số thành thục của cá chuối hoa Tháng /năm Con cái Con đực W(g) Wtsd(g) GSI(%) W(g) Wtsd(g) GSI(%) 1/2017 834,83±105,77 3,41±1,02 1,20±0,28 446,08±29,19 1,60±0,16 0,45±0,04 2/2017 398,69±144,16 4,01±1,34 1,30±0,47 361±116,18 1,58±0,23 0,56±0,09 3/2017 441,76±184,21 5,17±1,47 1,45±0,46 394,23±125,22 1,69±0,44 0,69±0,11 4/2017 436±132,57 5,44±0,45 2,02±0,56 457±164,88 2,84±0,26 1,10±0,42 5/2017 496,94±113,07 8,57±0,44 2,71±0,56 423,67±79,91 3,52±0,30 1,32±0,16 6/2017 441,76±130,27 6,95±0,35 2,54±0,68 399±104,09 3,12±0,31 1,24±0,27 7/2017 422,71±128,23 5,88±0,33 2,31±0,23 432,38±85,72 3,29±0,32 1,20±0,13 8/2017 436±102,61 4,53±0,32 1,44±0,25 412,33±68,44 2,59±0,32 0,85±0,09 9/2017 410±91,19 4,66±0,29 1,35±0,24 431,5±105,61 2,40±0,31 0,65±0,09 10/2017 450,94±89,07 3,02±0,45 0,90±0,07 422,79±106,96 1,67±0,37 0,53±0,06 11/2017 352,73±93,02 2,86±0,47 0,77±0,12 448±101,12 1,20±0,33 0,36±0,04 12/2017 386,14±86,82 1,63±0,37 0,57±0,06 392,5±106,97 0,69±0,41 0,22±0,09 3.1.2.3. Nhân tố điều kiện (CF) Hình 3.32. Nhân tố điều kiện của cá chuối hoa qua các tháng khảo sát 14 3.1.2.4. Mùa vụ sinh sản Hình 3.33. Biến động của hệ số thành thục và độ béo của cá chuối hoa Hình 3.34. Các giai đoạn thành thục của cá chuối hoa ở các tháng 3.1.2.5. Sức sinh sản Bảng 3.4. Sức sinh sản của cá chuối hoa theo nhóm khối lượng Khối lƣợng thân cá (g) Số mẫu (con) Khối lƣợng cá thể (g/con) Sức sinh sản tuyệt đối (số trứng/con) Sức sinh sản tƣơng đối (số trứng/g khối lƣợng cá) < 300 15 262,33 ± 36,0 3.985 ± 777 15.262 ± 2.2249 301 - 400 15 360,60± 29,63 5.288 ± 813 14.697 ± 2.132 401-500 15 455,67 ± 27,50 5.918 ± 1.004 12.973 ± 1.947 501- 600 15 563,07 ± 27,03 6.631 ± 1.004 11.759 ± 1.528 > 600 15 746,00 ± 79.59 7.283 ± 654 9.799± 701 3.1.2.6. Đường kính trứng Bảng 3.5. Biến động của đường kính trứng theo kích cỡ của cá chuối hoa cái Khối lƣợng thân cá (g) Số mẫu (con) Khối lƣợng cá thể (g/con) Đƣờng kính trứng (mm) < 300 12 252,50 ± 35,33 1,17 ± 0,01 301 - 400 10 347,20± 22,44 1,19 ± 0,01 401-500 15 454,80 ± 26,78 1,23 ± 0,02 501- 600 14 555,07 ± 22,46 1,24 ± 0,01 > 600 7 755,20 ± 80,48 1,25 ± 0,01 Như vậy, trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, chúng tôi nhận thấy cá chuối hoa đẻ rải rác từ tháng 3 đến tháng 10, nhưng tập trung vào tháng 5 đến tháng 6. Vì vậy, có thể nhận định mùa vụ sinh sản chính của cá chuối hoa là từ tháng 4 đến tháng 6 hàng 15 năm. sức sinh sản tuyệt đối dao động từ 3.985-7.283 trứng/con và sức sinh sản tương đối dao động từ 9,799-15.261 trứng/kg cá cái. 3.2. Kết quả xây dựng kỹ thuật sản xuất giống cá chuối hoa 3.2.1. Nuôi vỗ cá bố mẹ 3.2.1.1. Ảnh hưởng của các loại thức ăn cho cá bố mẹ lên khả năng sinh sản, chất lượng trứng và cá bột. Bảng 3.7. Tỷ lệ thành thục, sức sinh sản, chất lượng trứng và cá bột của cá chuối hoa bố mẹ cho ăn thức ăn khác nhau Chỉ tiêu nghiên cứu NT1 (cá tạp) NT2 Cá tạp kết hợp TAVCN NT3 TAVCN Tỷ lệ thành thục (%) 82,26 ± 5,23a 81,76 ± 6,35a 65,76 ± 3,97b Sức sinh sản (trứng/kg cá cái) 45.346 ± 5.009b 46.776 ± 5.526b 32.645 ± 3.821a Kích thước trứng (mm) 1,21 ± 0,006 1,23 ± 0,015 1,22± 0,010 Kích thước giọt dầu (mm) 0,27 ± 0,00 0,28 ± 0,006 0,27 ± 0,006 Kích thước noãn hoàng (mm) 1,13 ± 0,015b 1,16 ± 0,015b 1,08 ± 0,020a Tỷ lệ thụ tinh (%) 80,43 ± 2,32b 82,54 ± 3,21b 72,51 ± 3,12a Tỷ lệ nở %) 81,87± 1,49b 83,54 ± 1,46b 78,30 ± 1,18a Kích thước cá bột (mm) 2,57± 0,025b 2,61 ± 0,030b 2,42 ± 0,030a Tỷ lệ dị hình(%) 2,54± 0,04a 2,73 ± 0,12a 4,34 ± 0,66b Tỷ lệ sống của cá bột (%) 62,50± 3,69a 65,7 ± 5,45a 66,61 ± 2,70a Trong cùng một hàng, giá trị trung bình đi kèm với chữ cái khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0,05); TAVCN: thức ăn viên công nghiệp. Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc cho ăn cá tạp 50% kết hợp TAVCN 50% không những nâng cao tỷ lệ thành thục sức sinh sản của cá bố mẹ mà còn cải thiện đáng kể chất lượng trứng, chất lượng cá bột mới nở. 3.2.1.2. Ảnh hưởng của khẩu phần ăn của cá bố mẹ lên khả năng sinh sản, chất lượng trứng và cá bột Bảng 3.8. Khối lượng cá bố mẹ, tỷ lệ thành thục, sức sinh sản, chất lượng trứng và cá bột của cá chuối hoa bố mẹ cho ăn với khẩu phần thức ăn khác nhau Chỉ tiêu nghiên cứu Khẩu phần cho ăn 5%BW 7%BW 9%BW 11%BW Khối lượng đầu (g) 643 ± 37 653 ± 61 658 ± 15 643 ± 47 Khối lượng cuối (g) 857 ± 19a 952 ± 54b 954 ± 46b 973 ± 80b Tăng trưởng khối lượng (g) 214 ± 19a 299 ± 54b 313 ± 46b 330 ± 80b Tỷ lệ thành thục (%) 81,23 ± 3,05b 82,48 ± 1,47b 89,56 ± 2,07c 71,43±4,49a Sức sinh sản (trứng/kg cá cái) 45.321 ± 3.582a 47.886 ± 8.175a 65.325 ± 6.842b 51.637± 5.442a Kích thước trứng (mm) 1,19 ± 0,015a 1,21 ± 0,017b 1,22± 0,058b 1,23±0,058b Kích thước giọt dầu (mm) 0,27 ± 0,058 0,28 ± 0,058 0,27 ± 0,058 0,28± 0,00 Tỷ lệ thụ tinh (%) 75,54± 4,99 81,56 ± 5,17 79,24 ± 3,66 77,35± 2,33 Tỷ lệ nở(%) 81,61± 3,17 85,52 ± 1,54 85,31 ± 2,38 87,25± 3,26 Kích thước cá bột (mm) 2,51± 0,026a 2,61 ± 0,026b 2,62 ± 0,030b 2,62± 0,030b Tỷ lệ dị hình(%) 3,71± 0,25 3,42 ± 0,16 3,88 ± 0,12 3,87± 0,41 Trong cùng một hàng giá trị trung bình đi kèm với chữ cái khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0,05). BW: khối lượng cơ thể 16 Kết quả nghiên cứu cho thấy, cá chuối hoa bố mẹ cho ăn với khẩu phần ăn 9%BW không những cải thiện khả năng thành thục, sức sinh sản, chất lượng trứng mà còn cải thiện tốc độ sinh trưởng của cá bố mẹ. 3.2.2. Kích thích cá chuối hoa sinh sản 3.2.2.1. Xác định thời điểm tiêm kích dục tố phù hợp cho cá đực đưa vào sinh sản Hình 3.42. Tỷ lệ cá đực chín sinh dục Như vậy, biện pháp tiêm cá đực trước liều quyết định của cá cái 24 h chính cũng là giải pháp khắc phục tình trạng thành thục không đồng bộ ở cá chuối hoa. 3.2.2.2. Xác định thời điểm tiêm kích dục tố liều quyết định phù hợp cho cá cái Kết quả xác định thời điểm tiêm kích dục tố liều quyết định cho cá cái đưa vào sinh sản được đánh giá ở hình 3.44, hình 3.46. Hình 3.44. Tỷ lệ đẻ của cá cái Hình 3.46. TLTT, TLN của trứng cá chuối hoa ở các thời điểm tiêm liều sơ bộ và liều quyết định khác nhau Kết quả thí nghiệm cho phép khuyến nghị, thời điểm tiêm kích dục tố liều sơ bộ tiêm cách liều quyết định của cá cái là 18h. 3.2.2.3. Kích thích cá chuối hoa sinh sản bằng não thùy Bảng 3.9. Tỷ lệ đẻ, sức sinh sản và thời gian hiệu ứng của cá bố mẹ khi kích thích sinh sản bằng não thùy Trong cùng một cột, giá trị trung bình đi kèm với chữ cái khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (P<0,05) Nghiệm thức Thời gian hiệu ứng (giờ) Tỷ lệ đẻ (%) Sức sinh sản (trứng/kg cá) cái) Nước muối sinh lý - - - Não thùy thể 9 mg/kg - - - Não thùy thể 10 mg/kg - - - Não thùy thể 11 mg/kg 37.53 11,11 ± 9,24 a 20.476 ± 0000a Não thùy thể 12 mg/kg 35:42 100,00 ± 0,00b 27.580 ± 834b Não thùy thể 13 mg/kg 36:43 100,00 ± 0,00 b 22.633 ± 2.055a 17 Bảng 3.10. Thời gian nở và chất lượng trứng và chất lượng cá bột khi kích thích sinh sản bằng não thùy ở các liều lượng khác nhau Chỉ tiêu Nghiệm thức Não thùy thể 11 mg/kg Não thùy thể 12 mg/kg Não thùy thể 13mg/kg Thời gian nở 45 giờ 30 phút 40 giờ 15 phút 43 giờ 30 phút Tỷ lệ thụ tinh (%) 81,67 ± 1,47 a 91,47 ± 1,88 c 86,58 ± 0,83 b Tỷ lệ trứng nổi (%) 66,70 ± 4,98 a 82,21 ± 1,58 b 76,21 ± 1,93 b Tỷ lệ nở (%) 75,55 ± 2,10 a 85,01 ± 1,62 b 81,87 ± 1,41 b Kích thước trứng (mm) 1,21 ± 0,000a 1,23 ± 0,006b 1,22 ± 0,006b Kích thước giọt dầu(mm) 0,27 ± 0,006a 0,28 ± 0,006a 0,28 ± 0,006a Kích thước cá bột (mm) 2,40 ± 0,02 a 2,67 ± 0,02 c 2,57 ± 0,04 b Kích thước noãn hoàng(mm) 1,09 ± 0,02a 1,16 ± 0,02b 1,14 ± 0,02b Tỷ lệ dị hình(%) 4,55 ± 0,88ab 3,80 ± 0,66a 5,74 ± 0,70b TLS cá bột 3 ngày tuổi(%) 59,31 ± 2,87a 67,99 ± 4,93b 61,67 ± 2,40 ab Trong cùng một hàng giá trị trung bình đi kèm với chữ cái khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (P<0,05) Như vậy, qua các chỉ tiêu đánh giá gồm: Tỷ lệ đẻ; thời gian hiệu ứng thuốc, sức sinh sản thực tế kích thước trứng, giọt dầu, tỷ lệ trứng nổi, tỷ lệ thụ tinh, tỷ lệ nở, kích thước ấu trùng, kích thước noãn hoàng, tỷ lệ dị hình và tỷ lệ sống của cá bột 3 ngày tuổi nên sử dụng não thùy với liều lượng 12mg/kg để kích thích cá chuối hoa sinh sản không những nâng cao tỷ lệ đẻ, sức sinh sản thực tế mà còn cải thiện đáng kể chất lượng trứng, chất lượng cá bột mới nở. 3.2.2.4. Ảnh hưởng của các loại hormone sử dụng để kích thích sinh sản cá chuối hoa lên chất lượng trứng và cá bột Bảng 3.11. Tỷ lệ thành thục, thời gian tái phát dục và sức sinh sản của cá bố mẹ khi kích thích sinh sản bằng các loại hormone khác nhau. Nghiệm thức Tỷ lệ thành thục (%) Thời gian tái phát dục (ngày) Tỷ lệ đẻ (%) Sức sinh sản (trứng/kg cá cái) Nước muối sinh lý 56,85 ± 7,44 a 38,00 ± 3,61 b - - HCG 81,47 ± 6,96 b 30,67 ± 2,52 a 100 24.221 ± 3.315 LHRHa + DOM 77,36 ± 5,64 b 37,67 ± 2,88 b 100 27.404 ± 2.017 Não thùy thể 75,46 ± 9,58b 33,67 ± 1,53ab 100 25.779 ± 959 Trong cùng một cột, giá trị trung bình đi kèm với chữ cái khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (P<0,05) 18 Bảng 3.12. Ảnh hưởng của loại hormone lên thời gian hiệu ứng thuốc và các chỉ tiêu chất lượng trứng của cá chuối hoa Chỉ tiêu Nghiệm thức HCG LHRHa + DOM Não thùy thể Thời gian hiệu ứng (giờ) thuốc(giờ) 34,36 ± 1,49 a 40,79 ± 1,76 b 35,90 ± 0,65 a Tỷ lệ thụ tinh (%) 82,31 ± 3,36 a 87,91 ± 1,38 b 83,66 ± 2,59 a Tỷ lệ trứng nổi (%) 88,13 ± 2,14 91,31 ± 2,40 90,80 ± 2,47 Thời gian nở (giờ) 41,77 ± 3,66 44,61 ± 1,09 42,23 ± 1,34 Tỷ lệ nở (%) 79,80 ± 2,47 a 85,85 ± 3,45 b 79,40 ± 3,64 a Kích thước trứng (mm) 1,23 ± 0,015 1,23 ± 0,006 1,22 ± 0,006 Kích thước giọt dầu (mm) 0,28 ± 0,006 0,27 ± 0,010 0,28 ± 0,006 Kích thước cá bột mới nở (mm) (mm) 2,65 ± 0,015 2,67 ± 0,020 2,65 ± 0,025 Kích thước noãn hoàng (mm) 1,16 ± 0,015 1,16 ± 0,020 1,17 ± 0,015 Tỷ lệ dị hình ấu trùng (%) 3,20 ± 0,28 ab 3,79 ± 0,60 b 3,03 ± 0,24 a TLS ấu trùng 3 ngày tuổi (%) 69,31 ± 2,84 68,95 ± 4,16 73,25 ± 2,14 Trong cùng một hàng giá trị trung bình đi kèm với chữ cái khác nhau thể hiện sự khác biệt có ý nghĩa thống kê(P<0,05) Theo kết quả đạt được thấy rằng LHRHa + DOM có sức sinh sản cao nhất (27.404 trứng/kg), tỷ lệ thụ tinh và tỷ lệ nở cao (87,91% và 85,85%). Trong khi đó các chỉ tiêu khác như tỷ lệ trứng nổi, dị hình, tỷ lệ sống cá bột 3 ngày tuổi, kích thước trứng, giọt dầu, noãn hoàng, cá bột ở 3 nghiệm thức LHRHa + DOM, HCG, não thùy thể có sự chênh lệch nhưng không cao. Từ đó ta kết luận rằng sử dụng LHRHa +DOM kích thích cá chuối hoa sinh sản tốt nhất. 3.2.3. Ƣơng cá chuối hoa giai đoạn cá bột lên cá hƣơng 3.2.3.1. Ảnh hưởng của các loại thức ăn lên sinh trưởng, tỷ lệ sống và hệ số phân đàn của cá con cá chuối hoa giai đoạn cá bột lên cá hương a/ Tỷ lệ sống Hình 3.47. Tỷ lệ sống của cá chuối hoa khi ương bằng các loại thức ăn khác nhau 19 b/ Tăng trưởng Thí nghiệm ương cá Chuối hoa trong 28 ngày (4 tuần), các kết quả về tăng trưởng của cá con được trình bày ở Bảng 3.14 Bảng 3.14. Sinh trưởng của cá chuối hoa khi ương bằng các loại thức ăn khác nhau Chỉ tiêu Moina - TACN Moina - Giun chỉ Moina -Moi Cá thả W0 (g) 0,0025±0,0003 a 0,0025±0,0003 a 0,0025±0,0003 a L0(cm) 0,89±0,03 a 0,89±0,03 a 0,89±0,03 a Cá thu Wfl (g) 0,38±0,02 a 0,45±0,03 b 0,42±0,03 ab Lfl(cm) 3,10±0,10 a 3,47±0,15 b 3,37±0,06 b Tốc độ tăng trưởng bình quân ngày DWG(g/ngày) 0,013±0,00 a 0,016±0,001 b 0,015±0,001 ab DLG(cm/ngày) 0,08±0,000 a 0,093±0,005 b 0,090±0,001 b Tốc độ tăng trưởng đặc trưng SGRW(%/ngày) 17,94±0,18 a 18,51±0,20 b 18,29±0,26 ab SGRL(%/ngày) 4,46±0,12 a 4,85±0,16 b 4,68±0,21 b Ghi chú: Số liệu có chữ mũ trong cùng hàng khác nhau thì khác nhau có ý nghĩa (P<0,05); TL0 (cm) là chiều dài của cá tại thời điểm bắt đầu thí nghiệm;W0 (g) là khối lượng của cá tại thời điểm bắt đầu thí nghiệm; TLfl (cm) là chiều dài của cá tại thời điểm kết thúc thí nghiệm;Wfl (g) là khối lượng của cá tại thời điểm kết thúc thí nghiệm; DLG (cm/ngày) là tăng trưởng bình quân ngày của cá trong thời gian thí nghiệm; DWG (g/ngày) là tăng trưởng bình quân ngày của cá trong thời gian thí nghiệm; SGR(%/ngày) là tăng trưởng đặt biệt của cá trong thời gian TN c/ Hệ số phân đàn và phân hóa sinh trưởng Hình 3.50. Hệ số phân đàn về khối lượng của cá chuối hoa trong thời gian thí nghiệm Hình 3.51. Tỷ lệ phân hóa về khối lượng (%) của cá chuối hoa khi sử dụng các loại thức ăn khác nhau sau 28 ngày thí nghiệm Kết quả cho thấy, cá bột được cho ăn bằng Moina - Giun chỉ và Moina - Moi phát triển tốt và đồng đều hơn so với cá bột ương bằng thức ăn khác. 20 3.2.3.2. Ảnh hưởng của chế độ tập chuyển đổi TACB cho cá lên sinh trưởng, tỷ lệ sống và hệ số phân đàn của cá con giai đoạn cá bột lên cá hương a/ Tỷ lệ sống Hình 3.53. Tỷ lệ sống của cá chuối hoa khi tập chuyển đổi TACB cho cá ở các thời điểm khác nhau b/ Tăng trưởng Các chỉ tiêu tăng trưởng về chiều dài khi ương cá chuối hoa ở các chế độ tập chuyển đổi TACB cho cá tại các thời điểm khác nhau được thể hiện trong bảng 3.16+3.17 Bảng 3.16+3.17. Tăng trưởng của cá chuối hoa ở các chế độ tập chuyển đổi TACB cho cá ở các thời điểm khác nhau Nghiệm thức Cá thu Tốc độ tăng trƣởng bình quân ngày Tốc độ tăng trƣởng đặc trƣng Wfl(g) TLfl (cm) DWG (g/ngày) DLG (cm/ngày) SGRW (%/ngày) SGRL (%/ngày) CĐ ngày 7 0,21 ± 0,020a 2,20 ± 0,10a 0,007 ± 0,001a 0,043 ± 0,003a 14,62 ±0,32a 2,96 ±0,15a CĐ ngày 9 0,24 ± 0,015a 2,40 ± 0,10ab 0,008 ± 0,0006a 0,050 ± 0,003ab 15,02 ±0,22a 3,25 ±0,14ab CĐ ngày 11 0,22 ± 0,006a 2,53 ± 0,06b 0,007 ± 0,0006a 0,054 ± 0,002b 14,83 ± 0,09a 3,43 ± 0,10b CĐ ngày 13 0,32 ± 0,02b 3,10 ± 0,27c 0,010 ± 0,0006b 0,073 ± 0,009c 15,99 ± 0,22b 4,10 ± 0,29c CĐ ngày 15 0,34 ± 0,017b 3,33 ± 0,21c 0,011 ± 0,0006b 0,081 ± 0,007c 16,23 ± 0,17b 4,35 ± 0,21cd Ghi chú: Số liệu có chữ mũ trong cùng hàng khác nhau thì khác nhau có ý nghĩa (P<0,05); TL0 (cm) là chiều dài của cá tại thời điểm bắt đầu thí nghiệm;W0 (g) là khối lượng của cá tại thời điểm bắt đầu thí nghiệm; TLfl (cm) là chiều dài của cá tại thời điểm kết thúc thí nghiệm;Wfl (g) là khối lượng của cá tại thời điểm kết thúc thí nghiệm; DLG (cm/ngày) là tăng trưởng bình quân ngày của cá trong thời gian thí nghiệm; DWG (g/ngày) là tăng trưởng bình quân ngày của cá trong thời gian thí nghiệm; SGR(%/ngày) là tăng trưởng đặt biệt của cá trong thời gian TN c/ Hệ số phân đàn và phân hóa sinh trưởng Hình 3.61. Hệ số phân đàn về khối lượng của cá chuố