Tóm tắt Luận án Quản lý đánh giá kết quả học tập của học sinh trung cấp theo tiếp cận năng lực

iá KQHT theo mục tiêu kiến thức. Trong các môn học lý thuyết, từng bài cần phải đầy đủ, rõ ràng các công cụ ĐG ứng với mỗi mục tiêu học tập và những nội dung cốt lõi, các số lượng câu hỏi, loại câu hỏi và hệ số điểm phải ghi đầy đủ các công cụ ĐG hết chương, hết môn học: các câu hỏi mở, tự luận, viết hay vấn đáp, những câu hỏi trắc nghiệm khách quan, bảng điểm và thang điểm cần phải được sử dụng. - Đánh giá kỹ năng (modul thực hành): nhằm đánh giá KQHT theo các mục tiêu về kỹ năng, gồm 2 loại: Kỹ năng trí tuệ; Kỹ năng tâm vận - Đánh giá thái độ: Để ĐG theo năng lực thực hành nghề nghiệp của HS, người ta thường hay quan tâm đến thái độ làm việc với các tiêu chí cụ thể: tinh thần trách nhiệm, tính kỷ luật, tính trung thực, tác phong, tinh thần làm việc nhóm tuy nhiên, thái độ là một lĩnh vực rất phức tạp và rất khó đánh giá. 1.4. Quản lí đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực Việc quản lý KQHT theo tiếp cận nặng lực được tiến hành triển khai thông qua các chức năng quản lý (xem bảng 1.2); điều này giúp minh bạch hóa quá trình quản lý cũng như thường xuyên cập nhập được thông tin đầy đủ về các khâu của quá trình đánh giá Phương pháp đánh giá Quan sát Thường xuyên Sự trình diễn của HS Vấn đáp Thuần túy Kết hợp Viết Tự luận Bài viết Tiểu luận Luận văn Khách quan Nhiều lựa chọn Đúng/ sai Ghép đôi Điền khuyết Trả lời ngắn Quá trình Sản phẩm 10 Bảng 1.2. Mô hình quản lí đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực Quản lý đánh giá KQHT Tiếp cận năng lực Lập kế hoạch đánh giá - Xác định mục tiêu - Xây dựng chuẩn đầu ra và chuẩn môn học, modul - Xây dựng bộ tiêu chí theo tiếp cận năng lực - Xây dựng bộ công cụ đánh giá KQHT theo TCNL Chỉ đạo đánh giá - Sát với từng nội dung của quá trình quản lí ĐG; - Chủ thể quản lí ĐG ở các cấp tác động đến các thành viên, bộ phận thực hiện; - Sự phân cấp quản lý Tổ chức đánh giá - ĐG thường xuyên, ĐG tổng kết - ĐG cá nhân (xem sự tiến bộ của cá nhân) - ĐG theo nhu cầu người học Kiểm tra/ giám sát đánh giá (Quản lý kết quả đánh giá) - Đảm bảo tính khách quan, công bằng - So với sự tiến bộ của cá nhân - So với mục tiêu, chuẩn đầu ra 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực - Nhận thức của học sinh, giáo viên và cán bộ quản lý. - Tinh thần trách nhiệm, chủ động đổi mới đánh giá. - Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị và kinh phí phục vụ. - Mối quan hệ giữa mục tiêu, chương trình, chuẩn đàu ta với năng lực người học. Kết luận chương 1 CHƯƠNG 2. THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG CẤP THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC 2.1. Định hướng và chủ trương, chính sách, văn bản qui định về việc tổ chức đánh giá kết quả học tập của học sinh trung cấp 2.1.1. Định hướng phát triển đánh giá kết quả học tập của học sinh trung cấp - Đánh giá kết quả học tập phải gắn liền với động cơ học tập của học sinh. - Đánh giá kết quả học tập phải dựa trên nhận định chuyên môn của giáo viên. - Đánh giá kết quả học tập phải tương thích với các chuẩn đào tạo. - Đánh giá kết quả học tập phải tạo điều kiện cho học sinh phát huy vai trò tích cực trong các hoạt động đánh giá, nhằm nâng cao tinh thần trách nhiệm của học sinh. - Đánh giá kết quả học tập cần thể hiện một quan niệm đạo đức được những chủ thể tham gia đánh giá chia sẻ. - Đánh giá tổng kết học tập phải nêu rõ học sinh có đạt năng lực hay không, qua đó đảm bảo tính giá trị về mặt xã hội của văn bằng. 2.1.2. Chủ trương, chính sách, văn bản qui định về việc tổ chức đánh giá kết quả học tập của học sinh trung cấp - Bộ GD&ĐT ban hành quyết định số 40/2007/QĐ-BGD&ĐT ngày 1/8/2007 về việc ban hành “Qui chế đào tạo trung cấp chuyên nghiệp hệ chính quy”. 11 - Theo Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung Ương về việc Đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT, đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế. Trong nhiệm vụ, giải pháp thứ 3 đã nêu “Đổi mới căn bản hình thức và phương pháp thi, kiểm tra và ĐG KQGD, ĐT, bảo đảm trung thực khách quan”. - Đến ngày 16 tháng 10 năm 2007 Bộ GD&ĐT ra Quyết định số 60/2007/QĐ-BGDĐT ban hành Qui chế Đánh giá kết quả rèn luyện của học sinh, sinh viên các cơ sở giáo dục đại học và trường trung cấp chuyên nghiệp hệ chính quy. Trong đó mục đích là đánh giá kết quả rèn luyện của HS, SV và đưa ra những phân loại kết quả và qui trình ĐG kết quả rèn luyện. - Thông tư 22/2014/TT-BGDĐT của Bộ GD & ĐT được ký ngày 9 tháng 7 năm 2014 ban hành Qui chế Đào tạo trung cấp chuyên nghiệp, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 22/8/2014, thay thế Quyết định số 40/2007/QĐ-BGDĐT ngày 1/8/2007 ban hành Quy chế đào tao TCCṆ hê ̣chinh ́ quy và Thông tư số 46/2011/TT-BGDĐT ngày 17/10/2011 ban hành Quy chế đào tạo TCCN theo hình thức vừa làm vừa học. - Theo Quyết định 1981/QĐ-TTg ngày 18/10/2016 về việc phê duyệt Khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân, từ năm 2017 các trường TC và CĐ sẽ chịu sự quản lý của Bộ LĐTB&XH. Bộ LĐ-TB&XH đã đưa ra một số các văn bản qui định mới liên quan đến việc tổ chức đánh giá KQHT của HS trung cấp. - Thông tư 47/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/12/2016 Qui định về điều lệ trường trung cấp. - Thông tư 09/2017/TT-BLĐTBXH ngày 13/3/2017 quy định việc tổ chức thực hiện chương trình đào tạo trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng theo niên chế hoặc theo phương thức tích lũy mô-đun hoặc tín chỉ; quy chế kiểm tra, thi, xét công nhận tốt nghiệp. 2.2. Khái quát về qui hoạch mạng lưới và đào tạo trình độ trung cấp trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp - Qui hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp. - Qui mô tuyển sinh và đào tạo. 2.3. Khái quát về quá trình khảo sát - Mục đích khảo sát - Nội dung khảo sát - Đối tượng, địa bàn kháo sát - Phương pháp điều tra, khảo sát 2.4. Kết quả khảo sát 2.4.1. Thực trạng đội ngũ giáo viên của trường trung cấp Trong những năm gần đây, số lượng và chất lượng đội ngũ giáo viên trong các trường TC tăng khá nhanh. Trong xu thế nhiều trường trung cấp có nguyện vọng nâng cấp lên thành trường cao đẳng, yêu cầu nâng chuẩn đội ngũ giáo viên lại cần phải được đáp ứng nghiêm ngặt. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Quyết định số 693/2008/QĐ-BGDĐT ngày 07 tháng 02 năm 2007 quy định về việc quy đổi từ số giảng viên, giáo viên sang chỉ tiêu tuyển sinh, do vậy, việc phát triển đội ngũ giáo viên tương ứng quy mô đào tạo đã trở thành mục tiêu đặc biệt quan trọng trong chiến lược phát triển của các trường. 2.4.2. Thực trạng đánh giá kết quả học tập của học sinh trung cấp theo tiếp cận năng lực 2.4.2.1. Vị trí, vai trò của đánh giá kết quả học tập Hơn 50% số CBQL, GV xác định tương đối chính xác vị trí, vai trò trong đánh giá là rất quan trọng, họ cho rằng đánh giá KQHT của HS trung cấp là đầu tàu. Việc đánh giá cung cấp các thông tin về KQHT của HS. 2.4.2.2. Các loại hình, phương pháp và công cụ đánh giá kết quả học tập 12 CBQL&GV HS Biểu đồ 2.1. Mức độ sử dụng thường xuyên các loại hình và phương pháp đánh giá KQHT * Các loại hình đánh giá kết quả học tập Loại hình đánh giá KQHT ở biểu đồ trên cho thấy sự khác nhau của mục đích đánh giá thường xuyên và đánh giá kết thúc ở môn học/module vì thế các quá trình đánh giá cũng sử dụng nhiều phương pháp khác nhau. GV muốn đánh giá được cả quá trình học của HS nên họ thường sử dụng hình thức ĐG thường xuyên và ĐG định kì. * Các phương pháp đánh giá kết quả học tập Việc đánh giá KQHT tại trường không chỉ được thực hiện thông qua các bài kiểm tra với các hình thức phong phú như đã trình bày ở biểu đồ 4,5 mà còn bằng nhiều phương pháp ĐG khác nhau. Ngoài ra, dựa trên tình hình thực tế, GV còn kết hợp với các hoạt động khác như: hoạt động trên lớp, tự học ở nhà, thực hành, đi thực tập và bài thi kêt thúc môn học. Việc ĐG quá trình và ĐG sản phẩm chiếm tỉ lệ trung bình thấp nhất, mặc dù CBQL và GV thấy rằng việc ĐG quá trình và ĐG sản phẩm là rất quan trọng đối với các môn học và module thực hiện nghề. Điều đó cho thấy họ mới đang dần thích nghi và phát triển theo hướng tiếp cận năng lực thực hiện. Nhìn chung, thông qua việc khảo sát cho thấy nhiều giáo viên đã sử dụng các loại hình thức, phương pháp vào việc ĐG và đã tạo nhiều hứng thú cho HS trong quá trình học tập và GV đã phần nào quán triệt được quan điểm, chủ trương của Nhà nước và nhà trường về việc đánh giá tiếp cận theo năng lực để thực hiện một công việc của người học. Nhưng nhà trường cũng như là GV phải có sự thay đổi, điều chỉnh nhằm khơi dậy sự hứng thú, say mê học tập của HS để giúp HS có thể phát triển được những năng lực của mình. 2.4.2.3. Công cụ đánh giá kết quả học tập * Đánh giá kiến thức: Theo như khảo sát về các loại hình và phương pháp đánh giá cho thấy hầu hết GV đánh giá theo mục tiêu đã đề ra và ở phần kiến thức GV thường hay ĐG ở 3 mức: biết, hiểu và vận dụng. * Đánh giá kỹ năng: Cũng theo khảo sát về loại hình và phương pháp ĐG KQHT thì ĐG kỹ năng là để ĐG KQHT theo các mục tiêu về kỹ năng KQHT và nó được ĐG ở 2 loại: kỹ năng thể chất và kỹ năng trí tuệ. Kỹ năng thể chất được đánh giá kỹ hơn thông qua các công đoạn: ĐG quy trình thực hiện; ĐG sản phẩm * Đánh giá thái độ: Trong việc ĐG năng lực để thực hiện công việc hay một sản phẩm thì GV quan tâm đến thái độ lao động nghề nghiệp và có các tiêu chí ĐG. Để ĐG được thái độ của HS thì GV phải dùng sổ theo dõi người học để ghi chép trong lúc quan sát HS thực hiện công việc và có nhận xét ý kiến về từng HS, nhóm và cả lớp. 7. ĐG quá trình (ĐG sự tuân thủ theo quy trình thực hiện cv 8. ĐG sản phẩm (kết quả cuối cùng sau khi thực hiện cv) 5. ĐG trắc nghiệm khách quan 2. ĐG quan sát trình diễn của HS 6. ĐG tự luận 4. ĐG trắc nghiệm trên giấy 1. ĐG bằng quan sát thường xuyên 3. ĐG vấn đáp 13 Tóm lại, trên thực tế thông qua việc khảo sát và phỏng vấn đã cho thấy việc ra đề thi/đề kiểm tra chưa được chú trọng nhiều trong việc xây dựng cụ thể các nội dung ĐG theo tiếp cận năng lực của HS. Ngoài ra, kỹ thuật xây dựng đề thi/đề kiểm tra như xây dựng ma trận đề; xây dựng đảm bảo độ khó tương đương giữa các đề thi...của các giáo viên còn hạn chế do chưa được đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu nhiều về nghiệp vụ, kỹ năng xây dựng đề kiểm tra và sự kết hợp giữa các phương pháp ĐG. 2.4.3. Thực trạng quản lý đánh giá kết quả học tập của học sinh trung cấp theo tiếp cận năng lực Việc quản lý nội dung đánh giá KQHT của HS trung cấp được thể hiện trên các phương diện như: việc lập kế hoạch thực hiện, sự chỉ đạo của lãnh đạo nhà trường, tổ chức thực hiện và kiểm tra/giám sát. 2.4.3.1. Lập kế hoạch đánh giá kết quả học tập Nhìn chung việc lập kế hoạch đánh giá KQHT đã được lãnh đạo các trường quán triệt và chỉ đạo cụ thể qua các quy định về đánh giá (một mặt bám sát các quy định chung về đào tạo trung cấp, mặt khác triển khai cụ thể hóa một số quy định phù hợp với đặc điểm của từng ngành, từng lĩnh vực của nhà trường. • Xây dựng mục tiêu Biểu đồ 2.2. Mức độ quan trọng của việc xây dựng mục tiêu trong lập kế hoạch ĐG KQHT Thông qua việc khảo sát cho thấy các CBQL, GV, HS đều cho thấy được mức độ quan trong trong việc xây dựng mục tiêu cho hoạt động ĐG KQHT của HS trong các khâu. Hầu hết CBQL & GV đều cho rằng sự phối hợp giữa các bên là rất quan trọng và cần thiết. • Chuẩn đầu ra – môn học Biểu đồ 2.3. Mức độ quan trọng của chuẩn đầu ra-môn học trong lập kế hoạch ĐG KQHT 14 Trong các nội dung của chuẩn đầu ra thì hầu như CBQL&GV đều cho rằng việc cụ thể hóa các điều kiện thực hiện là quan trọng nhất. Khi mà cụ thể hóa được các công việc các điều kiện thực hiện như thế nào thì sẽ dễ dàng hơn đối với GV và khi dựa vào các tiêu chí sẽ có điểm dựa trên tiêu chí đó thì GV sẽ chấm chính xác và minh bạch hơn. • Xây dựng bộ tiêu chí: Trong lập kế hoạch thì việc xây dựng tiêu chí là bước quan trọng Biểu đồ 2.4. Mức độ quan trọng của việc xây dựng tiêu chí trong lập kế hoạch ĐG KQHT Nhà trường cũng đã có những điều chỉnh tốt hơn cho công tác xây dựng hay lập kế hoạch hoạt động ĐG nhưng vẫn còn nhiều điểm hạn chế, bất cập. Những kế hoạch quản lí tổng thể các yếu tố tham gia vào quá trình đánh giá KQHT của HS như định hướng về chất lượng đánh giá KQHT trong xu hướng đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục nghề nghiệp. 2.4.3.2. Chỉ đạo đánh giá kết quả học tập Biểu đồ 2.5. Mức độ chỉ đạo thực hiện đánh giá KQHT Hầu hết các CBQL & GV nhận thấy đều có sự phân cấp quản lý trong việc đánh giá KQHT với giá trị 3.55; chủ thể QLĐG ở các cấp tác động đến các thành viên, bộ phận thực hiện với giá trị 3.29 còn việc quản lý đó sát với nội dung quản lý là 3.23. Để có thể nhận định đánh giá về công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lí đánh giá KQHT của HS ở trường trung cấp qua điều tra thể hiện một số nội dung sau: • Quy trình quản lý: Quản lý việc xác định mục đích ĐG:; Quản lý nội dung, phương pháp ĐG phù hợp với mục đích; Quản lý xây dựng công cụ phù hợp với mục đích và nội dung ĐG; Quản lý thu thập, xử lý thông tin. • Cách thức quản lý Quản lý đánh giá KQHT của HS tại trường TC đã có sự phân cấp rõ ràng giữa GV, khoa/bộ môn, với các phòng ban của trường. 15 - Cấp GV, HS là người trực tiếp thực hiện đánh giá KQHT - Cấp khoa/phòng/bộ môn - Cấp Trường Nhìn chung, việc lãnh đạo, chỉ đạo quản lí đánh giá KQHT của HS trung cấp là công tác được tiến hành trong suốt quá trình đánh giá KQHT và thực tế cho thấy dù ở đâu hay lúc nào cũng được đều lãnh đạo và chỉ đạo tốt thì các quyết định quản lí cũng được thực hiện tốt. 2.4.3.3. Tổ chức thực hiện đánh giá kết quả học tập Tổ chức quản lý việc thực hiện đánh giá KQHT của HS trung cấp bao gồm những khâu sau: Biểu đồ 2.6. Mức độ tổ chức thực hiện đánh giá KQHT của HS TC theo TCNL Các CQBL và GV đều đánh giá việc tổ chức ĐG thường xuyên và ĐG tổng kết thường hay được sử dụng hơn với giá trị 4.19; đánh giá cá nhân là 3.06 và đánh giá theo nhu cầu người học chưa được chú trọng nhiều chỉ với giá trị trung bình là 2.93. * Đánh giá thường xuyên và đánh giá tổng kết - Khâu quản lí ra đề thi Nhìn chung, công tác ra đề thi của GV đã được thực hiện nghiêm túc vì theo quy định tại trường thì việc ra đề thi do GV và tổ bộ môn chịu trách nhiệm về mặt chuyên môn. Trên thực tế, ngân hàng đề thi của trường vẫn chưa có và chưa được xây dựng. Chính điều này thể hiện một hạn chế của nhà trường trong triển khai đánh giá theo năng lực. Tóm lại, nhằm nâng cao chất lượng ĐG KQHT của HS thì việc trao đổi thông tin giữa GV và HS cần phải được thực hiện tốt, nó sẽ tác động đến việc ĐG đúng về việc ra đề thi của GV. - Tổ chức thi/kiểm tra và trông thi/kiểm tra Khảo sát cho thấy, tổ chức thi và trông thi ở trường được thực hiện bài bản, nghiêm túc ở cả những môn thi chung, môn thi chuyên ngành và môn thi lấy điểm bộ phận hay thi có thực hành thì mức độ nghiêm túc trong công tác coi thi được CBQL, GV đánh giá rất cao. - Khâu chấm thi Hiện nay, công tác chấm thi đảm bảo các yếu tố tính chính xác, tính công bằng và tính khách quan. Nhưng để thực hiện được tính chính xác, công bằng, và khách quan của chấm thi phụ thuộc nhiều vào đề thi. GV phải là người có kinh nghiệm, kĩ năng biên soạn đề kiểm tra, đề thi thì sẽ đảm bảo sẽ đo được chính xác năng lực của HS, cũng như đảm bảo tính khách quan, chính xác, công bằng hay không thì là điều chưa thể chắc chắn. - Khâu phản hồi sau thi/kiểm tra Trong quản lí đánh giá KQHT của HS thì việc phản hồi của GV sau khi thi/kiểm tra là một yêu cầu tất yếu trong quá trình đào tạo vì đây là hoạt động giúp cho HS nhận thức được những kết quả của họ đã làm tốt hay chưa, để từ đó rút kinh nghiệm cho những lần thi/kiểm tra sau để cho chất lượng bài kiểm tra được nâng cao. 16 - Khâu quản lý điểm Việc quản lý các bài kiểm tra, bài thi của HS đã có hệ thống phần mềm quản lý trên máy. Nhờ có hệ thống phần mềm thì việc quản lý chặt chẽ bài thi, phiếu chấm, sổ điểm, học bạ; quản lý việc phúc tra bài thi; Tổng hợp, thống kê kết quả đánh giá, xếp loại đầy đủ, chính xác. Đây thực sự là cách làm khoa học, và chứng tỏ sự đầu tư về vật chất cũng như nhân lực để thực hiện việc ĐT theo hướng hiện đại của trường. Nhìn chung các nội dung quản lý ở trên đã phân tích thì các khâu được thực hiện khá tốt. Nhưng khâu ra đề thi còn là vấn đề khá lớn, đó là đề thi làm sao phải đánh giá được năng lực của từng HS, điều đó liên quan đến kĩ năng, năng lực biên soạn đề kiểm tra của đội ngũ GV. * Đánh giá cá nhân Đánh giá cá nhận là bước rất quan trọng đối với HS. Đánh giá cá nhân không phải là so sánh giữa các cá nhân với nhau. ĐG cả quá trình học bao gồm từ lý thuyết và thực hiện một công việc và kết quả cuối cùng hoàn thành một sản phẩm đúng theo tiêu chí của môn học/ module đó. GV dựa vào các tiêu chí và ĐG chủ yếu trong tình huống thực hiện công việc để xem HS đó đã thành thạo hay chưa thành thạo. * Đánh giá theo nhu cầu người học Nhu cầu nói chung rất đa dạng và tùy thuộc vào từng nhóm đối tượng hoặc cá nhân. Vì vậy việc đầu tiên là xác định rõ nhóm đối tượng hay cá nhân cần đánh giá KQHT theo nhu cầu người học. Nhu cầu của nhóm đối tượng hay cá nhân là sự mong đợi của người học được đánh lại KQHT lại khi lần ĐG đầu chưa đạt được kết quả như mong muốn. 2.4.3.4. Thực trạng việc kiểm tra/giám sát đánh giá kết quả học tập Biểu đồ 2.7. Mức độ kiểm tra/ giám sát đánh giá KQHT của HS TC theo TCNL Trong những năm qua công tác kiểm tra/giám sát trong quản lí đánh giá KQHT ở trường TC vẫn được duy trì nghiêm túc. Các hoạt động kiểm tra đã xác định tốt các trọng tâm và phát hiện được xác sai lệch từ đó và đã giúp GV & HS điều chỉnh thực hiện tốt mục tiêu đánh giá. Tuy nhiên thông qua việc khảo sát ta thấy nhà trường đã thực hiện việc kiểm tra/ giám sát hoạt động đánh giá KQHT của HS ở các khâu: ra đề, in sao đề thi, chấm thi, quản lý điểm. Tuy nhiên, việc thanh tra, kiểm tra này không được thực hiện thường xuyên (theo ĐG của cán bộ quản lý phòng ĐT), và mức độ là khác nhau. Nhưng công tác kiểm tra/giám sát cũng cần phải được cải thiện hơn và chất lượng hơn nữa. 2.4.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực 2.4.4.1. Nhận thức và tinh thần trách nhiệm của học sinh, giáo viên và cán bộ quản lý Việc nâng cao nhận thức về đánh giá KQHT cho HS, GV & CBQL bằng: hình thức phổ biến, thời gian phổ biến và mức độ phù hợp của các quy chế. Việc phổ biến các quy chế, quy định 17 ĐG, QLĐG. Việc phổ biến các thông tin về ĐG trong quy trình đánh giá KQHT nhằm nâng cao nhận thức về ĐG, QLĐG là một việc rất quan trọng. Những CBQL của nhà trường TC sẽ phổ biến các quy chế, quy định cho GV và HS trong trường biết trước các nội dung và các bước thực hiện như thế nào để GV và HS nắm vững được quy trình để có thời gian chuẩn bị chu đáo và cẩn thận trong công tác ĐG KQHT của HS trung cấp. CBQL&GV HS Biểu đồ 2.8 Mức độ nhận thức về việc đánh giá KQHT của HS TC theo TCNL Hiện nay việc nhận thức trong công tác đánh giá KQHT theo tiếp cận năng lực đã được CBQL, GV và HS nhận thức được và đã nắm bắt tinh thần và thực hiện nhưng chưa triệt để và chuyên tâm. Để có thể thay đổi và năng cao KQHT của HS thì người GV phải đầu tư công sức và thời gian để nghiên cứu đưa các nội dung hướng tới việc tiếp cận theo năng lực để thực hiện một công việc của HS theo chủ trương, chính sách của nhà nước và các yêu cầu của nhà trường thì mới thúc đẩy HS, GV và nhà trường phát triển được. 2.4.4.2. Điều kiện cơ sở vật chất và trang thiết bị và kinh phí phục vụ Trong những năm qua, các trường đã chủ động tăng cường đầu tư, đẩy mạnh công tác xây dựng cơ sở vật chất, thiết bị kỹ thuật nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế cần thiết để phục vụ cho việc giảng dạy và học tập. Kinh phí đầu tư phát triển trong khối trường chuyên nghiệp gần đây có sự chuyển biến khá tích cực. Tuy vậy, so với yêu cầu chất lượng, hầu hết các trường (chủ yếu là trường ngoài công lập) đều trong tình trạng chắp vá, thiếu thốn các phương tiện máy móc, kỹ thuật cho việc tổ chức thực hành nghề nghiệp cho học sinh. 2.4.4.3. Mối quan hệ giữa mục tiêu, chương trình, chuẩn đầu ra với năng lực người học Giữa mục tiêu, chương trình và chuẩn đầu ra, chuẩn môn học, module có mối liên hệ trực tiếp. Từ chuẩn đầu ra thì xây dựng các chuẩn của môn học, module để ĐG cụ thể hơn. Căn cứ cứ vào chuẩn đầu ra để KT mục tiêu đã xác định ở đầu vào. ĐG theo tiếp cận năng lực thì giữa mục tiêu dạy học và kết quả đầu ra có quá trình điều khiển. Việc ĐG của HS có thể tiến hành ở bất cứ nơi nào vào các thời điểm khác nhau. Chỉ khi nào hoàn thành về nội dung và đạt kết quả theo chuẩn qui định thì sẽ được cấp văn bằng. 2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý đánh giá kết quả học tập của học sinh trung cấp theo tiếp cận năng lực 2.5.1. Điểm mạnh - Quản lý đánh giá KQHT của HS trung cấp theo TCNL bước đầu thực hiện đầy đủ và khá hiệu quả các nội dung, quy trình, cách thức quản lý KT, ĐG của trường trung cấp. - Công tác lãnh đạo đánh giá KQHT của HS tại trường đã hoàn thành khá tốt các công việc như: Xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn; Nâng cao nhận thức của các CBQL, GV, HS và các đơn vị hỗ trợ ĐT về công tác đánh giá KQHT... 18 - Việc QL đánh giá KQHT của HS theo TCNL đã giúp cho việc quản lí đạt được một số mục tiêu: mục tiêu về phát triển năng lực của HS (cả năng lực tự học, tự nghiên cứu lẫn năng lực làm việc theo nhóm, năng lực thực hành); mục tiêu về việc đổi mới phương pháp dạy và học của GV và HS; mục tiêu về việc quản lý chất lượng ĐT của nhà trường. 2.5.2. Điểm yếu - Công tác quản lý đánh giá kết quả học tập thực hiện theo quy định của cơ quan quản lý, nhưng việc đa dạng hóa các hình thức đánh giá chưa được quan tâm nhiều, chưa quan tâm thực hiện đảm bảo công tác kiểm tra đánh giá. - Các đánh giá KQHT hiện nay vẫn chưa xác định được yêu cầu về nhận thức của người học, còn ĐG chung chung, cách đánh giá chưa chính xác được năng lực thực hiện của người học. - Công tác đánh giá cũng chưa đáp ứng với yêu cầu thực tiễn, hầu như vẫn còn đánh giá theo phương pháp truyền thống. - Các điều kiện đảm bảo cho công tác đánh giá còn chưa hiệu quả, chưa chú trọng bồi dưỡng nâng cao nhận thức công tác kiểm tra đánh giá. 2.5.3. Thời cơ và thách thức - Các cấp, các ngành và nhà trường đã thấy được vai trò của công tác kiểm tra đánh giá KQHT nói chung và của học sinh trung cấp nói riêng. Từ đó các CB, GV & CBQL đã dần nâng cao chất lượng dạy và học. - Các nước trên thế giới cũng đã có những nghiên cứu sâu về công tác đánh giá sinh viên và đưa ra những phương pháp đánh giá tích cực trong học tập, đó là cơ hội để có thể tiếp cận với phương pháp đánh giá mới theo hướng tiếp cận năng lực. - Công nghệ thông tin cũng góp phần đổi mới và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho CB, GV, CBQL có thể thực hiện và quản lý đánh giá KQHT của học sinh. - Hiện nay nhu cầu việc làm trong xã hội vẫn cần rất nhiều, đặc biệt cần các nhân lực đã được đào tạo qua thực tiễn để đảm bảo được chất lượng đào tạo 2.5.4. Nguyên nhân • Nâng cao nhận thức về ĐG và quản lý ĐG cho các đối tượng có liên quan bằng việc phổ biến quy chế, quy định về ĐG và quản lý ĐG còn tồn tại điểm chưa hợp lý về thời điểm và hình thức phổ biến quy chế quy định cho GV, HS. Bên cạnh đó thiếu sự tham gia tích cực của các thành viên trong nhà trường, sự phối hợp giữa các đơn vị trong nhà trường và chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đánh giá KQHT của HS. • Hình thức, phương pháp đánh giá: Nhà trường đã tạo điều kiện hết sức cho hoạt động đánh giá KQHT, nhưng có thể thấy với đội ngũ GV, CBQL chưa được ĐT chuyên sâu về đánh giá KQHT, việc ra đề thi/kiểm tra, phương pháp đánh giá vẫn còn có những bất cập. • Nghiệp vụ quản lí và đánh giá: Trình độ, năng lực của đội ngũ chuyên môn ĐG còn thấp về hiểu biết chuyên môn kĩ thuật, chưa đồng đều và chưa chuyên nghiệp. CBQL & GV đều cho rằng công tác quản lý của nhà trường chưa khoa học. • Về chế độ/chính sách cho đội ngũ GV, CBQL chuyên trách đánh giá: Nhà trường đã xây dựng các hình thức khen thưởng, kỷ luật hợp lý nhằm khuyến khích GV và cán bộ tự học tập và tự tích lũy, trau dồi nghiệp vụ ĐG. Tuy nhiên chính sách khen thưởng chưa thỏa đáng với CBQL, GV có thành tích; Bên cạnh đó, kinh phí đầu tư cho công tác quản lý còn hạn chế. • Kinh phí và cơ sở vật chất: Hầu hết các trường đều đã cố gắng đầu tư trang thiết bị cho công tác đánh giá KQHT nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ theo yêu cầu của công tác đánh giá, CBQL&GV. Kết luận chương 2 19 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG CẤP THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC 3.1. Nguyên tắc căn bản để xây dựng các giải pháp Có thể xác định một số định hướng hoặc nguyên tắc để làm cơ sở cho việc triển khai việc quản lý đánh giá