Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động học tập của học viên theo hướng phát triển năng lực
2.3.1. Tác động từ xu thế phát triển mới của giáo dục và đào tạo
Sự đổi mới của giáo dục sẽ tác động mạnh mẽ đến quản lý để nâng cao năng lực hợp tác và sức cạnh tranh đối với tổ chức, quản lý nói chung, quản lý hoạt động học tập của học viên nói riêng.
2.3.2. Tác động từ các điều kiện đảm bảo về cơ sở vật chất, kỹ thuật của công cụ và cơ chế tới hoạt động học tập của học viên
Hoạt động học tập của học viên sẽ không thể diễn ra và đạt kết quả cao nếu không có các điều kiện phục vụ cho và cơ chế của bộ máy quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động học tập của học viên.
2.3.3. Tác động ảnh hưởng từ môi trường giáo dục tới hoạt động học tập của học viên
Những tác động của môi trường giáo dục và đào tạo tới tâm sinh lý học viên là rất lớn, sự tác động này gắn bó hữu cơ với tính trội của yếu tố “hoạt động” trong học tập mang tính sáng tạo, linh hoạt của tuổi trẻ.
2.3.4. Tác động ảnh hưởng của kế hoạch học tập, của mục tiêu, nội dung và phương pháp học tập của học viên
Kế hoạch học tập cũng như mục tiêu, nội dung và phương pháp là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo tác động toàn diện, sâu sắc tới toàn bộ quy trình quản lý, tới nhận thức và hành động của chủ thể quản lý và đối tượng quản lý, đồng thời định hướng, điều khiển, chỉ đạo việc xác lập và thực hiện các biện pháp quản lý giáo dục.
2.3.5. Tác động từ năng lực của cán bộ quản lý, giảng viên tới hoạt động học tập của học viên
Năng lực giảng dạy, quản lý trong quá trình dạy học của giảng viên được đánh giá bằng chất lượng bài giảng, tài nghệ sư phạm cùng kinh nghiệm thực tiễn, uy tín nghề nghiệp, sẽ trực tiếp tác động đến ý thức tự giác của học viên trong hoạt động học tập.
2.3.6. Tác động từ nhận thức và tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học viên trong hoạt động học tập
Học viên với tư cách là chủ thể của quá trình học tập chịu trách nhiệm chính đối với hoạt động học tập. Vì vậy, các yếu tố bên trong như động cơ, hứng thú học tập. ảnh hưởng đến kết quả học tập.
24 trang |
Chia sẻ: trungkhoi17 | Lượt xem: 516 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tóm tắt Luận án Quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ái quát kết quả các công trình đã công bố và những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết
1.3.1. Khái quát kết quả công trình đã công bố liên quan đến đề tài
Thứ nhất, vấn đề học tập trong lịch sử giáo dục thế giới đã được đề cập từ khá sớm; các nghiên cứu về vấn đề này, đã chỉ ra được sự hình thành, đặc trưng, chức năng và ý nghĩa của hoạt động học tập sau đó được khái quát thành những luận điểm sư phạm và cao hơn là những tác phẩm lý luận chỉ dẫn cho khoa học giáo dục phát triển.
Thứ hai, vấn đề quản lý hoạt động học tập với điểm khởi đầu là các phương pháp dạy học tích cực ngày càng được quan tâm nghiên cứu, ứng dụng rộng rãi ở nhiều cấp học và bậc học, cùng với việc xác định vai trò, tầm quan trọng của quản lý hoạt động dạy học và chỉ ra sự bất cập của quản lý đào tạo theo hệ thống lớp – bài truyền thống, cùng cách xây dựng các chương trình giáo dục và đào tạo của một số nước có nền giáo dục phát triển là những kinh nghiệm và bài học quý cho Việt Nam trước yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện, giáo dục và đào tạo để hội nhập quốc tế.
Thứ ba, vấn đề quản lý hoạt động học tập của người học theo quan điểm giáo dục hiện đại đã có một số tác giả đề cập dưới dạng một yêu cầu dạy học. Song, những nghiên cứu này mới chỉ bàn đến ở các khía cạnh khác nhau của quá trình dạy học, mà chưa có nghiên cứu cụ thể nào về quản lý hoạt động học tập theo hướng hiện đại, vì thế chưa được quan tâm nghiên cứu đầy đủ.
Thứ tư, về vấn đề học tập của học viên đã có những công trình chuyên khảo, đề tài nghiên cứu. Nhưng quản lý hoạt động học tập theo hướng hiện đại mới chỉ được đề cập như là những nét chấm phá trong khi đó thực tiễn lại rất đang cần những nghiên cứu như vậy.
Thứ năm, nhiều vấn đề liên quan đến quản lý hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực trong lĩnh vực cụ thể của từng cấp học, bậc học với nhiều cách tiếp cận khác nhau, ở những lĩnh vực với phạm vi nghiên cứu rộng, hẹp... là tiền đề đi sâu nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực.
1.3.2. Những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục giải quyết
Thứ nhất, chuyển hoạt động học tập của học viên từ cách học theo niên chế kết hợp với học phần sang hoạt động học tập theo năng lực đầu ra là thực hiện bước đổi mới căn bản. Vì vậy, cần thiết phải làm sáng tỏ cơ sở lý luận, xây dựng khung năng lực đầu ra, xác định và chỉ ra những đặc trưng cùng các yếu tố tác động tới hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội.
Thứ hai, tổ chức hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội là tạo sự sống động theo hướng mở có những đặc thù riêng. Cho nên, đòi hỏi phải tìm hiểu, đánh giá đúng thực trạng thực hiện hoạt động học tập và thực trạng quản lý hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực tạo ra cơ sở thực tiễn quan trọng nghiên cứu giải quyết vấn đề này.
Thứ ba, từ cơ sở lý luận và thực trạng những nội dung nghiên cứu là cơ sở để đề xuất hệ thống các biện pháp quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực một cách khoa học, khả thi.
Kết luận chương 1
Tổng quan các công trình, đề tài ngoài nước, trong nước và trong quân đội liên quan đề đề tài, có thể thấy vị trí, vai trò, tầm quan trọng của hoạt động học tập và quản lý hoạt động học tập là một quá trình, một khâu quan trọng và là nhân tố trực tiếp quyết định đến chất lượng học tập của người học. Vì vậy, cần có những công trình nghiên cứu về vấn đề này và làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động học tập của học viên theo hướng phát triển năng lực một cách khoa học, khả thi phù hợp tính chất đặc thù các trường sĩ quan quân đội.
Chương 2
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
HỌC TẬP THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
2.1. Hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực
2.1.1. Khái quát về hoạt động học tập và phát triển năng lực
2.1.1.1. Về mối quan hệ giữa hoạt động dạy và hoạt động học
Dạy học là vấn đề quan trọng, hoạt động cơ bản nhất trong nhà trường, có mối liên hệ gắn bó tương tác giữa các thành tố: Mục tiêu dạy học; Nội dung dạy học; Phương pháp dạy học; Lực lượng dạy học (người thầy); Đối tượng dạy học (người học); Hình thức tổ chức dạy học; Điều kiện dạy học; Môi trường dạy học; Quy chế dạy học; Bộ máy quản lý việc dạy học. Theo lý luận dạy học hiện đại, dạy học có thể tiếp cận theo phương pháp luận: Hoạt động dạy học, quá trình dạy học, công nghệ dạy học
Luận án tiếp cận theo hướng hoạt động dạy học.
Dạy học bao gồm hoạt động dạy của giáo viên (thầy) và hoạt động học của học sinh (trò). Hai hoạt động này có sự gắn kết chặt chẽ, mật thiết với nhau, tồn tại cho nhau và vì nhau nếu thiếu một trong hai thành tố trên thì quá trình dạy học không tồn tại.
* Hoạt động dạy
Hoạt động dạy của giáo viên là hoạt động của thầy tổ chức, điều khiển hoạt động học tập, giúp học sinh lĩnh hội tri thức, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo và những giá trị theo mục tiêu giáo dục đề ra. Hoạt động dạy bao gồm việc giáo viên tổ chức, điều khiển, hướng dẫn, đề ra các yêu cầu, điều chỉnh công việc truyền đạt, nhận thức học tập của học sinh, đảm bảo mối liên hệ ngược thông qua kiểm tra đánh giá kết quả.
* Hoạt động học
Hoạt động học của học sinh là hoạt động đặc trưng của loài người, có ý thức, có đối tượng nhằm mục đích lĩnh hội tri thức, kỹ năng, kỹ xảo, những giá trị và phương thức tự học, hành động và phát triển bản thân. Thực chất hoạt động học là quá trình lĩnh hội tri thức của trò dưới sự hướng dẫn của thầy nhằm biến đổi bản thân, để hình thành và hoàn thiện nhân cách.
* Mối quan hệ giữa hoạt động dạy và hoạt động học
Mối quan hệ biện chứng giữa hoạt động dạy và hoạt động học mang tính chất hai chiều, gồm hoạt động dạy và hoạt động học là hai mặt của một quá trình có mối liên hệ ngược, tác động qua lại và bổ sung cho nhau. Vì vậy, chỉ có sự phối hợp thống nhất biện chứng giữa người dạy và người học thì hoạt động dạy mới đạt kết quả.
2.1.1.2. Về hoạt động học tập
Hoạt động học tập là hành động tự giác, tích cực của người học diễn ra dưới sự chỉ đạo hướng dẫn của người dạy nhằm chủ động lĩnh hội tri thức và phát triển bản thân.
2.1.1.3. Về năng lực, cấu trúc và phân loại năng lực
* Quan niệm về năng lực
Năng lực là khả năng làm chủ hệ thống kiến thức, kỹ năng, thái độ và vận hành (kết nối) chúng một cách hợp lý vào thực hiện thành công nhiệm vụ hoặc giải quyết hiệu quả vấn đề đặt ra của cuộc sống.
* Cấu trúc của năng lực
Khái quát chung, năng lực hay năng lực thực hiện thường được quan niệm là tổ hợp những kiến thức, kỹ năng, thái độ cần thiết để thực hiện thành công những công việc và nhiệm vụ trong thực tiễn hoạt động nghề nghiệp được cấu thành từ 3 yếu tố: tri thức, kỹ năng và các điều kiện tâm lý cho việc thực hiện hoạt động của cá nhân, trong đó kỹ năng được xem là yếu tố cốt lõi của năng lực.
* Phân loại năng lực
Phân loại năng lực là một vấn đề rất phức tạp, phụ thuộc vào quan điểm, tiêu chí phân loại. Vì thế, có nhiều cách phân loại năng lực. Tuy nhiên, hiện nay cách phân loại năng lực đang được sử dụng phổ biến trong khoa học giáo dục là phân năng lực thành hai loại chính: Năng lực chung và năng lực chuyên biệt.
Luận án tiếp cận theo cách phân loại: Năng lực chung và năng lực chuyên biệt để nghiên cứu lý luận và thực tiễn.
2.1.1.4. Về năng lực người học và phát triển năng lực người học
Năng lực người học là khả năng làm chủ những hệ thống kiến thức, kỹ năng, thái độ... phù hợp với lứa tuổi và vận hành (kết nối) chúng một cách hợp lý vào thực hiện thành công nhiệm vụ học tập.
Phát triển năng lực người học là hành động làm cho các năng lực chung và các năng lực chuyên biệt vận hành (kết nối) một cách hợp lý vào thực hiện thành công nhiệm vụ học tập.
2.1.1.5. Quan niệm về hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực
Hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực là sự tiếp thu kiến thức, kỹ năng và những hiểu biết của người học làm cho các năng lực chung và các năng lực chuyên biệt vận hành một cách hợp lý vào thực hiện thành công nhiệm vụ học tập dưới sự chỉ đạo của người dạy trong điều kiện môi trường sư phạm.
Học tập theo hướng phát triển năng lực luôn gắn liền với hoạt động, là cơ sở để tiến hành hoạt động một cách hiệu quả. Như vậy, năng lực chính là yếu tố làm nên sản phẩm của hoạt động, sản phẩm ấy tuỳ thuộc vào năng lực hay hệ thống các kỹ năng của con người.
2.1.2. Quan niệm về hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực
2.1.2.1. Vai trò của học viên trong hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực người học
Vai trò của người học trong học tập theo hướng phát triển năng lực là: Trung tâm của hoạt động dạy học, người học biết trước mục tiêu học tập cần đạt được cùng với việc đề cao sự sáng tạo, cá biệt hóa việc tự học, tự nghiên cứu.
2.1.2.1. Đặc điểm tâm lý của học viên
Đặc điểm về sự phát triển thể chất đã khá hoàn thiện năng lực chuyên môn đang từng bước hình thành.
Đặc điểm hoạt động học tập là hoạt động cơ bản của học viên với những yêu cầu cao về tính tích cực.
Đặc điểm về sự phát triển trí tuệ trong giai đoạn này là cảm giác và tri giác đã đạt mức độ của người lớn để phát triển năng lực cảm thụ.
Sự phát triển của tự ý thức là một đặc điểm nổi bật trong sự phát triển nhân cách của học viên.
Sự hình thành thế giới quan là nét chủ yếu trong tâm lý học viên vì họ đang có nhu cầu khám phá, tìm hiểu về thế giới.
Xu hướng nghề nghiệp của học viên đã xuất hiện rõ nhu cầu lựa chọn vị trí xã hội cho bản thân trong tương lai.
2.1.2.2. Hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực
Hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực là hệ thống những hành động tự giác, tích cực trong lĩnh hội kiến thức, kỹ năng và hiểu biết của người học làm cho các năng lực chung và các năng lực chuyên biệt vận hành một cách hợp lý vào thực hiện thành công nhiệm vụ học tập dưới sự chỉ đạo của người dạy trong điều kiện môi trường sư phạm quân sự.
Quan niệm trên chỉ ra:
Một là, mục tiêu học tập được mô tả thông qua các năng lực, các kỹ năng mà người học cần rèn luyện và phát triển.
Hai là, nội dung học tập phải được lựa chọn nhằm cung cấp cho người học những kiến thức, kỹ năng và hiểu biết để có thể thực hiện hoạt động nghề nghiệp theo các chuẩn năng lực đã xác định.
Ba là, phương pháp và phương tiện học tập là những yếu tố đặc biệt quan trọng đối với học tập theo hướng phát triển năng lực.
Bốn là, hình thức tổ chức học tập là sự vận động của nội dung học tập có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động học tập theo năng lực đầu ra.
Năm là, đánh giá kết quả học tập chú trọng khả năng vận dụng sáng tạo tri thức trong những tình huống khác nhau; đánh giá phải giúp hướng dẫn, điều chỉnh cách dạy, cách học.
Sáu là, điều kiện môi trường sư phạm quân sự là tổng hợp những yếu tố, những hoạt động học tập của học viên.
Trong luận án này khi đề cập đến điều kiện môi trường sư phạm quân sự chủ yếu tập trung vào các yếu tố bên trong. Vì vậy, nhất thiết phải xây dựng khung năng lực của người học để tổ chức chỉ đạo, điều khiển hoạt động học tập đạt mục đích yêu cầu đề ra.
2.1.2.3. Năng lực đầu ra của học viên
Năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội là hệ thống kiến thức, kỹ năng và thái độ của các học phần, môn học đã được lĩnh hội và chuyển hóa từ sự vận động tự giác, tích cực của người học dưới sự chỉ đạo của người dạy nhằm hình thành phát triển các năng lực chung và phát triển các năng lực chuyên biệt mà học viên có được sau quá trình dạy học; định hướng cho việc tổ chức các hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực người học.
2.2. Quản lý hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực
2.2.1. Khái quát chung về quản lý hoạt động học tập
2.2.1.1. Các khái niệm cơ bản
* Quản lý
Quản lý là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ của các thành viên trong tổ chức nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra của tổ chức.
* Quản lý giáo dục
Đề tài luận án tiếp cận quản lý giáo dục ở cấp độ vi mô được hiểu là hệ thống những tác động tự giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống và hợp quy luật) của chủ thể quản lý đến cán bộ quản lý, giảng viên, học viên và các lực lượng sư phạm, nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu đào tạo của nhà trường.
* Quản lý nhà trường
Quản lý nhà trường là hệ thống những tác động của chủ thể quản lý (hiệu trưởng) đến tập thể giáo viên, nhân viên, học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường.
* Quản lý dạy học
Là những tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý vào tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá quá trình truyền thụ kiến thức của người dạy và quá trình lĩnh hội kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo của người học đảm bảo cho quá trình quản lý đạt được mục tiêu dạy học.
2.2.1.2. Quản lý hoạt động học tập
Quản lý hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực là phương thức của cán bộ quản lý, giảng viên sử dụng tổng hợp các tác động trong lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá hoạt động học tập để hình thành, phát triển các năng lực chung và năng lực chuyên biệt mà người học có được sau quá trình dạy học.
2.2.2. Về quản lý hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực
Quản lý hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực là phương thức của cán bộ quản lý, giảng viên sử dụng tổng hợp các tác động trong lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá hoạt động học tập để hình thành, phát triển các năng lực chung và năng lực chuyên biệt mà người học có được sau quá trình dạy học.
2.2.3. Về quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực
Quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội là phương thức của cán bộ quản lý, giảng viên sử dụng tổng hợp các tác động trong lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá hoạt động học tập nhằm hình thành, phát triển các năng lực chung và năng lực chuyên biệt mà học viên có được sau quá trình dạy học.
Mục đích quản lý nhằm làm cho hoạt động học tập được tổ chức theo kế hoạch đạt được mục tiêu đề ra.
Chủ thể quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra là các tổ chức cá nhân với vai trò nhiệm vụ khác nhau; trong đề tài luận án này xác định là cán bộ quản lý, giảng viên và tự quản lý của từng học viên.
Đối tượng quản lý là học viên, tập thể học viên và hoạt động học tập của họ chịu sự tác động, điều khiển của chủ thể quản lý.
Phương pháp quản lý là cách thức tổ chức, chỉ đạo thực hiện các hình thức học tập, tập trung phương pháp hành chính quân sự; thuyết phục nêu gương và kích thích bằng vật chất, tinh thần.
Thời gian quản lý là toàn bộ hoạt động học tập chính khóa, ngoại khóa diễn ra hành động học tập.
Không gian quản lý là giảng đường, thao trường, bãi tập, đơn vị thực tập
2.2.3. Nội dung quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực
2.2.3.1. Xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
2.2.3.2. Tổ chức bộ máy quản lý và tổ chức hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
* Tổ chức bộ máy quản lý và xây dựng cơ chế quản lý
* Tổ chức khoa học hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
2.2.3.3. Chỉ đạo bồi dưỡng các chủ thể quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
2.2.3.4. Quản lý các điều kiện đảm bảo phục vụ cho hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
2.2.3.5. Giám sát, kiểm tra đánh giá hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
2.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động học tập của học viên theo hướng phát triển năng lực
2.3.1. Tác động từ xu thế phát triển mới của giáo dục và đào tạo
Sự đổi mới của giáo dục sẽ tác động mạnh mẽ đến quản lý để nâng cao năng lực hợp tác và sức cạnh tranh đối với tổ chức, quản lý nói chung, quản lý hoạt động học tập của học viên nói riêng.
2.3.2. Tác động từ các điều kiện đảm bảo về cơ sở vật chất, kỹ thuật của công cụ và cơ chế tới hoạt động học tập của học viên
Hoạt động học tập của học viên sẽ không thể diễn ra và đạt kết quả cao nếu không có các điều kiện phục vụ cho và cơ chế của bộ máy quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động học tập của học viên.
2.3.3. Tác động ảnh hưởng từ môi trường giáo dục tới hoạt động học tập của học viên
Những tác động của môi trường giáo dục và đào tạo tới tâm sinh lý học viên là rất lớn, sự tác động này gắn bó hữu cơ với tính trội của yếu tố “hoạt động” trong học tập mang tính sáng tạo, linh hoạt của tuổi trẻ.
2.3.4. Tác động ảnh hưởng của kế hoạch học tập, của mục tiêu, nội dung và phương pháp học tập của học viên
Kế hoạch học tập cũng như mục tiêu, nội dung và phương pháp là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo tác động toàn diện, sâu sắc tới toàn bộ quy trình quản lý, tới nhận thức và hành động của chủ thể quản lý và đối tượng quản lý, đồng thời định hướng, điều khiển, chỉ đạo việc xác lập và thực hiện các biện pháp quản lý giáo dục.
2.3.5. Tác động từ năng lực của cán bộ quản lý, giảng viên tới hoạt động học tập của học viên
Năng lực giảng dạy, quản lý trong quá trình dạy học của giảng viên được đánh giá bằng chất lượng bài giảng, tài nghệ sư phạm cùng kinh nghiệm thực tiễn, uy tín nghề nghiệp, sẽ trực tiếp tác động đến ý thức tự giác của học viên trong hoạt động học tập.
2.3.6. Tác động từ nhận thức và tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học viên trong hoạt động học tập
Học viên với tư cách là chủ thể của quá trình học tập chịu trách nhiệm chính đối với hoạt động học tập. Vì vậy, các yếu tố bên trong như động cơ, hứng thú học tập... ảnh hưởng đến kết quả học tập.
Kết luận chương 2
Quản lý hoạt động học tập của học viên theo hướng phát triển năng lực là quá trình lập kế hoạch, tổ chức chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá hoạt động học tập để đảm bảo cho hoạt động học tập đạt được mục tiêu phát triển năng lực.
Nội dung quản lý và chủ thể quản lý với vai trò, trách nhiệm khác nhau. Vì vậy, cần xác năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội cụ thể và xác định rõ những yếu tố tác động ảnh hưởng đến hoạt động học tập của học viên theo hướng phát triển năng lực để đạt được mục đích quản lý đặt ra.
Chương 3
NHỮNG VẤN ĐỀ THỰC TIỄN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP CỦA HỌC VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG SĨ QUAN QUÂN ĐỘI THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
3.1. Tình hình giáo dục và đào tạo ở các trường sĩ quan quân đội
3.1.1. Khái quát hệ thống các trường sĩ quan quân đội
Hệ thống các trường sĩ quan quân đội vừa là một tổ chức quân sự, vừa là cơ quan chuyên trách có trách nhiệm đào tạo đội ngũ cán bộ cho quân đội hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Hiện nay, Quân đội có 12 trường sĩ quan và trường đại học.
3.1.1. Đặc điểm về mô hình, mục tiêu giáo dục và đào tạo các trường sĩ quan quân đội
3.1.1.1. Đặc điểm về mô hình, mục tiêu
3.1.1.2. Đặc điểm về chương trình, nội dung
3.1.1.3. Đặc điểm về cơ cấu tổ chức
3.1.1.4. Đặc điểm về chủ thể quản lý
3.1.1.5. Đặc điểm về kết quả đào tạo
3.2. Những vấn đề chung về tổ chức, điều tra khảo sát thực trạng
3.2.1. Khái quát chung về tổ chức, điều tra khảo sát thực trạng
3.2.1.1. Mục đích khảo sát
Nhằm đánh giá khách quan, trung thực thực trạng quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội hiện nay, từ đó rút ra được mạnh, yếu làm cơ sở cho việc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực mà luận án đang quan tâm.
3.2.1.2. Nội dung khảo sát
- Thực trạng hoạt động học tập của học viên ở một số trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực.
- Thực trạng quản lý hoạt động học tập của học viên ở một số trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực.
- Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội.
3.2.1.3. Đối tượng thời gian và phạm vi khảo sát
Đối tượng khảo sát 830 cán bộ quản lý, giảng viên và học viên. Cụ thể: Cán bộ quản lý 200 đồng chí; khoa giáo viên 150 đồng chí; Học viên 480 đồng chí từ năm thứ nhất đến năm thứ tư.
Thời gian khảo sát từ học kỳ 2 năm học 2015 – 2016 và thu hồi vào tháng 8 năm 2017.
3.2.1.4. Phương pháp khảo sát
Lập kế hoạch điều tra để trưng cầu ý kiến của cán bộ quản lý, giảng viên và học viên; quan sát học viên học tập, rèn luyện cả chính khóa và ngoại khóa; trao đổi, phỏng vấn theo chủ đề và xin ý kiến chuyên gia đánh giá và phân tích định tính, định lượng, thống kê suy luận rút ra nhận xét, kết luận đầy đủ, khách quan hơn về vấn đề nghiên cứu.
3.2.1.5. Đánh giá kết quả khảo sát
Thiết kế làm 3 mức độ trả lời mỗi nội dung nghiên cứu. Tương ứng với 3 mức độ, quy ước cho 3 mức điểm tương ứng là: Mức cao nhất (M1): 3 điểm; mức trung bình (M2): 2 điểm; mức độ thấp nhất (M3): 1 điểm.
3.3. Thực trạng hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan quân đội theo hướng phát triển năng lực
3.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học viên về hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực
3.3.1.1. Quan niệm về hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực
3.3.1.2. Nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
3.3.2. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
Hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội có tính chất độc đáo về mục đích và kết quả; bước đầu đã được cán bộ quản lý, giảng viên nhận thức đầy đủ và thực hiện nghiêm túc. Song, kết quả hoạt động học tập theo năng lực đầu ra chưa cao.
3.4. Thực trạng quản lý và ảnh hưởng của các yếu tố đến hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
3.4.1. Thực trạng thực hiện các nội dung quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
3.4.1.1. Thực trạng xây dựng và thực hiện kế hoạch học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
* Thực trạng xây dựng kế hoạch học tập của học viên
* Thực trạng thực hiện kế hoạch học tập
3.4.1.2. Thực trạng tổ chức bộ máy và tổ chức hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
* Thực trạng tổ chức bộ máy quản lý hoạt động học tập
* Thực trạng tổ chức hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
3.4.1.3. Thực trạng chỉ đạo bồi dưỡng các chủ thể quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
3.4.1.4. Thực trạng quản lý các điều kiện đảm bảo phục vụ cho hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
* Thực trạng chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
* Thực trạng chỉ đạo xây dựng chính sách, tạo động lực thúc đẩy các chủ thể phát huy tốt vai trò học tập theo năng lực đầu ra
3.4.1.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội
3.4.2. Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
3.4.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra
3.4.3.1. Đánh giá chung
Đánh giá hoạt động học tập và quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội đã chỉ ra những điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức trong quản lý đào tạo theo tiếp cận năng lực. Đây là cơ sở để tác giả đề tài luận án đề xuất hệ thống các biện pháp quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra của học viên ở các trường sĩ quan quân đội.
3.4.3.2. Nguyên nhân ưu điểm
* Nguyên nhân khách quan
Hiện nay, giáo dục và đào tạo đang có sự đổi mới căn bản, toàn diện từ quan điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu nội dung, phương pháp, cơ chế, chính sách, điều kiện đảm bảo thực hiện.
* Nguyên nhân chủ quan
Đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao; học viên có động cơ, thái độ trách nhiệm học tập, rèn luyện tốt, tích cực tu dưỡng, phấn đấu giành kết quả cao.
3.4.3.3. Nguyên nhân khuyết điểm
* Nguyên nhân khách quan
Việc xây dựng các quy chế, quy định trong quản lý chưa được hoàn thiện, đổi mới, đồng bộ; việc bảo đảm các điều kiện, cơ sở vật chất và phương tiện phục vụ chưa đáp ứng kịp so với nhu cầu của thực tế;
* Nguyên nhân chủ quan
Tổ chức dạy học và quản lý hoạt động học tập vẫn dựa trên chương trình hiện hành, kế hoạch triển khai các chương trình bồi dưỡng cán bộ quản lý, giảng viên quản lý hoạt động học tập của học viên theo hướng phát triển năng lực còn thiếu và chưa đồng bộ.
Kết luận chương 3
Nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học viên về học tập và quản lý hoạt động học tập theo năng lực đầu ra còn nhiều hạn chế, yếu kém, bất cập, nhất là việc bồi dưỡng các chủ thể quản lý hoạt động học tập của học viên ở các trường sĩ quan q
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- tom_tat_luan_an_quan_ly_hoat_dong_hoc_tap_cua_hoc_vien_o_cac.doc