Tóm tắt Luận văn Quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh

uy định nhằm phát triển sự nghiệp giáo dục. 1.1.1.2. Nhiệm vụ và quyền hạn của trường trung học cơ sở Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác theo mục tiêu, chương trình giáo dục phổ thông dành cho cấp THCS do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Quản lý giáo viên, cán bộ, nhân viên theo quy định của pháp luật. Tuyển sinh và tiếp nhận học sinh; vận động học sinh đến trường; quản lý học sinh theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.Thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục trong phạm vi được phân công. Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động giáo dục theo quy định của Nhà nước. Phối hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong hoạt động giáo dục. Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật. 1.1.2. Sự cần thiết, vai trò của các trường trung học cơ sở Trường trung học cơ sở là cơ sở đào tạo thuộc sở hữu Nhà nước, do ngân sách Nhà nước đầu tư để xây dựng phòng học, nhà làm việc, 5 thư viện và công trình phụ trợ khác,Mọi khoản chi phí cho quá trình hoạt động cũng chủ yếu lấy từ nguồn ngân sách Nhà nước (NSNN) cấp. Trường THCS đóng góp vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quyền được tham gia học tập của học sinh. Đồng thời, thông qua hệ thống giáo dục THCS, Nhà nước sẽ giám sát được chất lượng đào tạo, điều chỉnh hướng nghiệp nghề phù hợp với định hướng phát triển nền kinh tế quốc dân. Nhà nước thông qua các hoạt động của trường THCS để điều tiết các nguồn lực xã hội sao cho có hiệu quả nhất, từ đó điều tiết cơ cấu đào tạo nhân lực hợp lý, duy trì và phát triển giáo dục, đào tạo. Thông qua các trường THCS, Nhà nước muốn đầu tư nhằm đảm bảo lợi ích công về giáo dục, đảm bảo tất cả mọi người đều có cơ hội bình đẳng tiếp cận giáo dục THCS. 1.1.3. Tài chính của các trường trung học cơ sở Quản lý tài chính trong các trường THCS là một trong những nội dung quan trọng của quản lý tài chính công. Do vậy đặc điểm của quản lý tài chính trong các trường THCS vừa mang nét cơ bản của quản lý tài chính công, đồng thời gắn với đặc điểm và mục đích hoạt động của mỗi đơn vị hành chính Nhà nước. 1.2.Tổng quan về quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở 1.2.1. Khái niệm, tầm quan trọng 1.2.1.1. Khái niệm Khái niệm về quản lý Khái niệm quản lý Nhà nước Khái niệm về tài chính Khái niệm về quản lý tài chính Khái niệm quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở 1.2.1.2. Tầm quan trọng của quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở. 6 1.2.2. Yêu cầu về quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở 1.2.3. Nội dung quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở 1.2.3.1. Ban hành các văn bản pháp luật về quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở 1.2.3.2. Tổ chức bộ máy và nhân sự quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở 1.2.3.3. Quản lý các hoạt động thu chi tài chính tại các trường trung học cơ sở * Quản lý nguồn thu *Quản lý các hoạt động chi tại các trường trung học cơ sở 1.2.3.4. Quy trình quản lý các khoản thu chi tài chính tại các trường trung học cơ sở 1.2.3.5.Kiểm tra các hoạt động tài chính tại các trường trung học cơ sở 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở 1.3.1. Các nhân tố khách quan 1.3.1.1. Chủ trương, chính sách của Nhà nước 1.3.1.2. Quy mô của các trường trung học cơ sở 1.3.2.Các nhân tố chủ quan 1.3.2.1. Chiến lược phát triển các trường trung học cơ sở trên địa bàn 1.3.2.2. Nhận thức của cán bộ quản lý tài chính các trường THCS, Phòng Giáo dục và Đào tạo, Phòng Tài chính và Kho bạc 1.3.2.3. Trình độ tổ chức, năng lực của cán bộ quản lý Nhà trường trong việc huy động và sử dụng nguồn tài chính 1.3.2.4. Số lượng nguồn thu và nhiệm vụ chi: khả năng khai thác các nguồn thu và quản lý các khoản chi. 7 Tiểu kết chương 1 Trong phạm vi của Chương 1, luận văn đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến các trường THCS và công tác quản lý tài chính trong nhà trường. Chương 1 đã làm rõ được khái niệm, nhiệm vụ, tầm quan trọng, nội dung quản lý tài chính; xác định được các nhân tố (khách quan và chủ quan) ảnh hưởng đến công tác quản lý tài chính; từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm về quản lý tài chính tại các trường THCS ở Việt Nam. Nội dung lý thuyết trong Chương 1 là nền tảng quan trọng giúp cho tác giả phân tích thực trạng quản lý tài chính tại các trường THCS huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh ở Chương 2 và định hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính của cơ sở nghiên cứu trong thời gian tới ở Chương 3. 8 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN GIA BÌNH, TỈNH BẮC NINH 2.1. Giới thiệu về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế, xã hội và hệ thống giáo dục trung học cơ sở trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh 2.1.1. Điều kiện tự nhiên 2.1.2. Tình hình kinh tế, xã hội của huyện Gia Bình 2.1.2.1. Lĩnh vực nông, lâm nghiệp, thủy sản 2.1.2.2. Lĩnh vực Công nghiệp- tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ 2.1.2.3. Lĩnh vực Quy hoạch, Xây dựng và Giao thông 2.1.2.4. Lĩnh vực quản lý đất đai, tài nguyên và môi trường 2.1.2.5. Lĩnh vực quản lý tài chính, ngân sách 2.1.2.6. Tình hình lao động 2.1.3. Tình hình giáo dục, đào tạo huyện Gia Bình Sự nghiệp Giáo dục - Đào tạo tiếp tục phát triển về bề rộng và chiều sâu. Đến nay, toàn huyện đã có 39 trường thuộc các bậc học đạt chuẩn Quốc gia, trong đó có 6 trường tiểu học đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2, đặc biệt đã có 100% trường thuộc bậc THCS đạt chuẩn Quốc gia. Chất lượng giáo dục toàn diện đại trà và mũi nhọn ở các bậc học được nâng cao.. Kết quả thi vào THPT đạt tỷ lệ cao hơn so với năm học trước. Chất lượng học sinh giỏi, các cuộc thi khác có nhiều khởi sắc. Duy trì nghiêm túc việc thực hiện quy chế chuyên môn, kỷ cương nề nếp trong các nhà trường. Chỉ đạo thực hiện đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy học, khuyến khích học sinh tự học, tự nghiên cứu và các hoạt động theo nội dung “trường học thân thiện, học sinh tích cực, sáng tạo học tập”. Công tác vận động xây dựng quỹ khuyến học từ thôn, xã, dòng họ,.. . 9 2.2. Khái quát chung về các trường THCS trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh 2.2.1.Đặc điểm chung Huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh có 15 trường THCS, đa số các trường đều đã được kiên cố hóa. Các trường THCS đều đặt ở vị trí trung tâm xã tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh và phụ huynh. Huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh có kinh tế khá phát triển trong tỉnh nhưng cơ sở vật chất trường, lớp các trường THCS của huyện, quy mô trường lớp chưa đồng bộ về phòng học kiên cố trang thiết bị đồ dùng dạy học. Đội ngũ giáo viên THCS cơ bản đủ về số lượng, trình độ đào tạo ngày càng chuẩn hóa, cơ cấu có sự đồng bộ hơn, đây chính là điều kiện thuận lợi giúp ngành giáo dục của huyện đề ra phương hướng phù hợp với điều kiện của địa phương nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp giáo dục của cả nước nói chung và của huyện Gia Bình nói riêng. Sự nghiệp giáo dục huyện Gia Bình những năm trở lại đây có sự thay đổi rõ rệt về chất lượng giáo dục, thể hiện kết quả học tập lên lớp chuyển cấp được tăng lên, tỷ lệ lên lớp của các khối cũng khác nhau. Nhìn tổng thể, tỉ lệ giáo viên ở các trường THCS huyện Gia Bình cơ bản đủ so với quy định, nhưng tỉ lệ giáo viên trên lớp ở các trường có sự chênh lệch rõ rệt, do sự phân bố không đồng đều, có trường thừa giáo viên, có trường thiếu giáo viên, cơ cấu bộ môn không đồng đều, môn thì thừa (đặc biệt là các môn tự nhiên như toán, lý, hóa) môn lại thiếu (như môn công nghệ, âm nhạc,). 2.2.2. Tình hình nhân sự Tính đến thời điểm 01/12/2019, tổng số đội ngũ cán bộ viên chức và người lao động của trường THCS huyện Gia Bình là 427 người, trong đó có quản lý: 31 người; giáo viên: 345 người và 51 cán bộ hành chính. Tỷ lệ cán bộ công nhân viên làm các nhiệm vụ như kế toán, thủ quỹ, văn thư, bảo vệ, tạp vụ, được gọi chung là nhân viên hành 10 chính của các trường THCS tại huyện Gia Bình chiếm khoảng 12% tổng số cán bộ công nhân viên chức của các trường THCS trên địa bàn huyện Gia Bình. Hiện nay số lượng giáo viên có trình độ thạc sĩ là 26 người; số lượng giáo viên có trình độ đại học là 302 người; còn lại là 48 giáo viên có trình độ cao đẳng. 2.3. Thực trạng quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh 2.3.1. Hệ thống văn bản pháp quy trong quản lý tài chính 2.3.2.Tổ chức bộ máy và nhân sự quản lý tài chính Trên địa bàn huyện Gia Bình hiện có 15 trường THCS ở 14 xã và thị trấn. Dù thực hiện cơ chế quản lý tài chính như đối với các cơ sở giáo dục ngoài công lập nhưng cơ bản chịu sự quản lý toàn diện của Sở chủ quản, mức thu học phí thu theo quy định của UBND tỉnh Bắc Ninh, đảm bảo phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế xã hội của địa phương và thu nhập của dân cư trên địa bàn. Phòng Giáo dục huyện Gia Bình là cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Gia Bình, là cơ quan đóng vai trò chủ đạo trong quản lý Nhà nước về Giáo dục và Đào tạo trên địa bàn huyện, có nhiệm vụ tham mưu giúp UBND huyện thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về giáo dục tại địa phương; về các dịch vụ công thuộc phạm vi quản lý của phòng theo quy định của pháp luật. Hiện nay, thực hiện theo cơ chế mới thì việc phân cấp quản lý tài chính là chuyển quyền ra quyết định tài chính cho các trường THCS. Trong trường học, để có thể ra các quyết định tài chính một cách đúng đắn, nhà trường cần có quyền trong việc phân bổ và sử dụng kinh phí, tuyển dụng nhân sự và tự chủ trong việc thực hiện chương trình. Bộ máy quản lý tài chính của trường THCS tập trung tại Phòng Kế toán. Chức năng của kế toán là tham mưu giúp Hiệu trưởng về các mặt công tác quản lý tài chính, tài sản của trường theo quy định của Nhà nước. 11 Thực trạng về nhân sự quản lý các trường trung học cơ sở: Đội ngũ cán bộ Phòng Tài chính huyện Gia Bình có 07 người có trình độ chuyên môn khá đồng đều (Thạc sĩ: 06 người đạt 85,7%; Đại học: 01 người đạt 14,3%), đều có độ tuổi dưới 50 tuổi, năng động nhiệt tình trong công tác. Đội ngũ cán bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Gia Bình có 02 người, đều có trình độ Đại học đúng chuyên ngành đào tạo, có thời gian công tác từ 10 năm trở lên, có kinh nghiệm trong công tác, sâu sát với cơ sở. Trong số đội ngũ kế toán các đơn vị sự nghiệp giáo dục hiện nay của huyện Gia Bình, hầu hết trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên. Hiện nay, đội ngũ cán bộ tài chính của các trường THCS trên địa bàn huyện Gia Bình có 30 người với thâm niên công tác từ 5 năm trở lên chiếm tỷ lệ cao với trên 50% số lượng cán bộ. 2.3.3. Quản lý thu chi tài chính tại các trường trung học cơ sở 2.3.3.1. Công tác lập dự toán Căn cứ nhiệm vụ, chỉ tiêu đào tạo, chỉ tiêu kế hoạch thu, chi Ngân sách năm được giao, các ngành, các đơn vị dự toán cấp I thực hiện phân bổ và giao dự toán thu, chi ngân sách cho các đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc theo đúng các quy định và hướng dẫn Luật ngân sách Nhà nước. Đầu năm Phòng tài chính huyện Gia Bình căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ sự nghiệp được giao, các đơn vị xây dựng kế hoạch thu chi ngân sách cả năm trên cơ sở những chủ trương, chỉ đạo và hướng dẫn của các Bộ, UBND tỉnh và Sở Tài chính gửi cơ quan chủ quản. Đến cấp huyện, UBND huyện giao cho Phòng tài chính dựa trên chỉ tiêu ngân sách hàng năm để báo cáo cơ quan trực thuộc để lập dự toán. Các trường THCS thực hiện lập dự toán sau đó gửi về Phòng Tài chính huyện Gia Bình. Tiếp đó Phòng Tài chính kế hoạch tổng hợp và lập dự toán chung cho toàn huyện và trình UBND để có quyết định phân dự toán cho các đơn vị. Sau khi có quyết định dự toán cho các đơn vị. Từ đó, cơ quan 12 chủ quản mới có cơ sở giao dự toán cho các đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc, đồng thời gửi cơ quan tài chính, Kho bạc cùng cấp để giám sát quá trình thực hiện dự toán. Quá trình lập dự toán thu hiện nay ở các trường THCS đã chặt chẽ hơn trước về cơ bản phản ánh được cả nguồn ngân sách Nhà nước và nguồn ngoài ngân sách Nhà nước, đáp ứng được các thông tin cần thiết để tổng hợp và xây dựng dự toán. 2.3.3.3. Chấp hành ngân sách thu chi tại các trường trung học cơ sở Về nguồn thu Nguồn kinh phí thu từ ngân sách Nhà nước Nguồn kinh phí NSNN cấp là nguồn tài chính quan trọng và chủ yếu để phát triển kinh tế, chiến lược phát triển giáo dục trong thời gian tới cũng đặt ra mục tiêu tăng cường nguồn tài chính cho giáo dục nhằm tăng tốc độ phát triển. Kinh phí NSNN chủ yếu là đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, chi lương, các khoản phụ cấp theo lương, các khoản trích nộp tính lương, kinh phí hỗ trợ chi phí học tập và miễn giảm học phí cho học sinh thuộc diện theo Nghị định 86/2015/NĐ-CP ngày 02/10/2015. Nguồn thu từ hoạt động sự nghiệp Thu hoạt động sự nghiệp là hoạt động của nhà trường, rất được nhà trường chú trọng và quan tâm. Nguồn thu này đóng vai trò quan trọng trong tổng kinh phí của nhà trường trong điều kiện NSNN đầu tư cho giáo dục còn thấp. +Các khoản thu theo quy định: Thu học phí; Thu tiền trông giữ xe đạp; Thu Bảo hiểm y tế học sinh. +Các khoản thu khác: Thu tiền học thêm; Các khoản thu thỏa thuận và tự nguyện khác; Các khoản đóng góp, tài trợ theo hình thức xã hội hóa. Nguyên tắc thu: Thỏa thuận, tự nguyện, đúng mục đích, không ép buộc, không bình quân hoá (thu đủ chi, mang tính phục vụ, không mang tính kinh doanh). Dân chủ, công khai, minh bạch trong quá 13 trình tổ chức thu và quản lý sử dụng theo đúng qui định. Khi thực hiện thu các khoản thu trên các cơ sở giáo dục quan tâm thực hiện chế độ miễn giảm cho con em thuộc diện chính sách và con em thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo theo quy định. Quá trình tổ chức thu và quản lý sử dụng các khoản thu nêu trên, các đơn vị phải nghiêm túc thực hiện theo quy trình sau: Phải xây dựng dự toán thu, chi của từng khoản thu, chi ứng với từng nội dung công việc thống nhất trong Ban giám hiệu, tập thể hội đồng nhà trường về: Mức thu, mức chi, đối tượng thu và đối tượng hưởng lợi, hình thức tổ chức huy động đóng góp. Quản lý chi Xây dựng và thực hiện Quy chế chi tiêu nội bộ Các khoản chi tiêu nội bộ gồm các quy định về chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi tiêu áp dụng thống nhất trong nhà trường, đảm bảo đơn vị sự nghiệp công lập hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao, thực hiện hoạt động thường xuyên phù hợp với hoạt động đào tạo của trường, nhằm sử dụng kinh phí tiết kiệm, hiệu quả và tăng cường quản lý, phát huy quyền tự chủ về tài chính của đơn vị. Công tác quản lý chi thường xuyên: Tùy thuộc vào đặc điểm của từng trường mà sẽ có nhiều khoản chi khác nhau, nhưng chung quy lại kinh phí chi thường xuyên gồm có 4 nhóm chi: Chi thanh toán cá nhân; Chi phí nghiệp vụ chuyên môn; Chi mua sắm - sửa chữa tài sản phục vụ công tác chuyên môn; Chi phí nghiệp vụ chuyên môn khác. 2.3.3.3. Công tác quyết toán tài chính tại các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Gia Bình Công tác quyết toán tài chính là nhiệm vụ rất quan trọng nếu làm tốt sẽ kiểm soát được nguồn tài chính trong các trường trung học cơ sở đảm bảo các khoản thu chi, phân bổ nguồn thu, nguồn chi đúng với dự toán ngân sách đã được duyệt, hạn chế các tiêu cực trong công tác quản lý, sử dụng các nguồn tài chính trong trường học. 14 Hàng năm căn cứ vào Thông tư hướng dẫn việc khóa sổ và lập quyết toán của Bộ tài chính và các chỉ đạo hướng dẫn của Sở Tài chính – Kế hoạch tỉnh Bắc Ninh, Phòng tài chính huyện Gia Bình đã có văn bản hướng dẫn cho các trường THCS trên địa bàn huyện thực hiện quyết toán tài chính và khóa sổ tài chính nộp về Phòng GD&ĐT huyện Gia Bình để tổng hợp. Tuy việc thực hiện này được thực hiện hàng năm, lặp đi lặp lại mặc dù có một số điều chỉnh nhưng tỷ lệ các trường mắc lỗi về vi phạm quyết toán tài chính hoặc các lỗi về lập dự toán tài chính vẫn còn xảy ra ở các trường trên địa bàn huyện. 2.3.3.4. Công tác thanh, kiểm tra Trong những năm qua công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát việc quản lý, sử dụng tài chính đặc biệt là việc sử dụng các nguồn thu từ NSNN của các trường THCS luôn được quan tâm, sát sao thực hiện. Đối với các trường THCS huyện Gia Bình đều có ban Thanh tra nhân dân có nhiệm vụ thanh tra kiểm tra tất cả các mảng hoạt động của đơn vị trong đó có thanh tra định kỳ về tài chính và chịu sự chỉ đạo của thủ trưởng đơn vị. Tuy nhiên, chức năng này chưa được thực hiện hiệu quả. Một số vi phạm trong việc quản lý tài chính trong các trường THCS trên địa bàn huyện thời gian qua tập trung nhiều vào việc lập dự toán, quyết toán tài chính,... Việc thực hiện các khoản thu đầu năm học tại các trường THCS trong những năm gần đây xuất hiện một số khoản thu ngoài quy định đã gây nhiều bức xúc cho phụ huynh học sinh. 2.4. Đánh giá thực trạng quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở tại huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh 2.4.1.Những kết quả đạt được 2.4.1.1. Về hệ thống văn bản pháp quy trong quản lý tài chính 2.4.1.2. Về tổ chức bộ máy và nhân sự quản lý tài chính 2.4.1.3. Về công tác quản lý thu chi tài chính 15 Việc quản lý tài chính Phòng GD&ĐT huyện Gia Bình tạo điều kiện để khai thác tốt nguồn thu cũng như giảm chi phí. Công tác lập dự toán hàng năm thực hiện đúng theo các văn bản hướng dẫn của Nhà nước cũng như các mức thu chi rõ ràng và giúp cán bộ nhân viên có thể so sánh với các năm trước để quản lý chi tiêu. 2.4.2.Các hạn chế 2.4.2.1. Hệ thống văn bản pháp quy trong quản lý tài chính chưa đầy đủ và đồng bộ 2.4.2.2. Về năng lực quản lý tài chính tại các trường chưa đáp ứng yêu cầu. 2.4.2.3. Lập dự toán chưa sát với thực tế Việc xây dựng dự toán ngân sách của các trường THCS không xuất phát từ yêu cầu thực tế của các trường THCS, mà chủ yếu mang tính dàn trải, phụ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt là nguồn thu của Ngân sách Nhà nước (khả năng ngân sách). Việc cấp phát kinh phí cho các trường THCS chủ yếu dựa trên cơ sở đầu vào và số lượng học sinh, cùng các chi phí của đơn vị, do đó không khuyến khích được các trường giảm chi phí để nâng cao chất lượng đào tạo. Còn có sự bất hợp lý giữa việc phân bổ ngân sách và sử dụng ngân sách của từng trường; việc quyết toán sau khi sử dụng kinh phí. Bởi vì các nghiệp vụ này không cùng tiêu thức so sánh, không đảm bảo tính thống nhất trong quản lý và không có cơ sở để kiểm tra. Dự toán ngân sách chưa được kịp thời, nguồn kinh phí chậm trễ cũng là những nguyên nhân gây ảnh hưởng tới quá trình hoạt động và phát triển của đơn vị. Công tác quản lý các nguồn thu ngoài NSNN ở một số đơn vị chưa được theo dõi và phản ánh đúng quy định nhất là đối với các khoản thu từ hoạt động dịch vụ, thu sự nghiệp khác, thu xã hội hóa,.. Cùng với đó, tuy đã áp dụng quy chế tự chủ về tài chính nhưng đối với các trường THCS thì vẫn phụ thuộc rất nhiều vào NSNN. 16 2.4.2.4. Quản lý chi còn bất cập Quy chế chi tiêu nội bộ chưa nhận được nhiều ý kiến đóng góp của người lao động. Việc chi trả thu nhập tăng thêm còn mang tính bình quân chưa khuyến khích được cán bộ trong trường. Ngân sách đầu tư cho giáo dục đào tạo tuy đã được ưu tiên, nhưng còn rất hạn nên việc phân bổ ngân sách cho giáo dục - đào tạo gặp khó khăn, hầu hết các trường chỉ đủ kinh phí duy trì hoạt động thường xuyên, chưa có điều kiện trang bị phương tiện hiện đại cho dạy và học. Các định mức, tiêu chuẩn chi tiêu trong đơn vị dự toán hiện nay được nghiên cứu, xây dựng trên cơ sở chưa thực sự khoa học nên còn thiếu tính thuyết phục, nhất là một số định mức khoán chi tiêu theo các khoản mục. Mặt khác lại bị phụ thuộc và khống chế bởi phạm vi nguồn kinh phí nên các đơn vị trực tiếp chi tiêu công có hiện tượng chấp hành chưa nghiêm túc. Mặc dù đã thực hiện chế độ tự chủ về tài chính song trong quá trình điều hành chi tiêu của các đơn vị vẫn chưa thật sự tiết kiệm, các khoản chi hành chính tuy có giảm nhưng vẫn chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu chi, các khoản chi nghiệp vụ chuyên môn chưa có những chuyển biến đáng kể. Hàng quý, năm, các trường THCS phải lập báo cáo quyết toán gửi cơ quan tài quản lý cấp trên nhiều đơn vị còn gửi quyết toán chậm so với thời gian quy định. 2.4.2.5. Công tác thanh, kiểm tra chưa thường xuyên và còn hình thức 2.4.3. Nguyên nhân của các hạn chế 2.4.3.1. Hệ thống văn bản của Nhà nước chưa được cụ thể hóa phù hợp với thực tế 2.4.3.2. Sự quan tâm phối hợp của cán bộ quản lý tài chính trường THCS, Phòng GD&ĐT, của Phòng Tài chính huyện và Kho bạc 2.4.3.3. Năng lực quản lý nguồn thu và nhiệm vụ chi của các trường Trung học cơ sở còn hạn chế 17 Tiểu kết chương 2 Trên cơ sở giới thiệu về điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế- xã hội, hệ thống giáo dục, khát quát chung về các trường THCS huyện Gia Bình, phân tích thực trạng quản lý tài chính tại các trường THCS huyện Gia Bình, chương 2 cũng chỉ rõ những kết quả đạt được, những hạn chế và chỉ ra những nguyên nhân của các hạn chế quản lý tài chính đối với các trường THCS trên địa bàn huyện Gia Bình. Những kết luận Chương 2 là cơ sở để đề xuất những giải pháp và kiến nghị trong nội dung tiếp theo ở Chương 3. 18 CHƯƠNG 3 ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN GIA BÌNH, TỈNH BẮC NINH 3.1. Định hướng hoàn thiện quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở tại huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh - Tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật của các trường trên địa bàn huyện. Huy động và sử dụng có hiệu quả nguồn lực để sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới, mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác dạy và học. - Thực hiện cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực và hiệu quả trong việc sử dụng nguồn ngân sách Nhà nước cho sự nghiệp giáo dục. Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục nhằm huy động, phân bổ và sử dụng hiệu quả hơn các nguồn lực của Nhà nước và xã hội đầu tư cho giáo dục; nâng cao tính tự chủ của các cơ sở giáo dục, bảo đảm tính minh bạch và trách nhiệm đối với Nhà nước, người học và xã hội. - Tăng cường công tác đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ tài chính để nắm được các quy định của Nhà nước về hoạt động tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính của các trường THCS. - Chăm lo đời sống của đội ngũ cán bộ, giáo viên, khen thưởng kịp thời để khuyến khích đội ngũ cán bộ, giáo viên tích cực trong các công tác của nhà trường. - Thực hiện xã hội hóa giáo dục đồng thời với vận dụng và sử dụng hiệu quả nguồn vốn NSNN. Thực hiện xã hội hóa giáo dục đúng lộ trình, đúng quy định của Nhà nước, thực hiện trên tinh thần tự nguyện của học sinh, phụ huynh học sinh như: số thu từ học phí và thu tự nguyện của các trường phải mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước để quản lý việc thu – chi. 19 - Trong quá trình thu, chi phải tiến hành công khai minh bạch, sử dụng các khoản chi đúng mục đích, đúng quy định. Người tham gia đóng góp kinh phí cần phải biết được số kinh phí đó được sử dụng cho mục đích gì và hiệu quả của quá trình sử dụng kinh phí tốt đến đâu. - Đề xuất mức thu học phí mới bao gồm những khoản thu trong các cơ sở trường học phù hợp với mức thu nhập của từng khu vực trong địa bàn tỉnh, để giảm bớt các khoản thu khác trong các cơ sở trường học. - Các khoản quỹ huy động đóng góp phải đúng quy định và phải được lấy ý kiến trong các cuộc họp phụ huynh học sinh và được sự chấp thuận và đồng ý từ phía phụ huynh học sinh. Việc sử dụng các khoản quỹ này cần phải công khai minh bạch cho phụ huynh học sinh vào cuối năm học. - Tăng cường công tác thanh tra và kiểm tra, không để xảy ra các hiện tượng xấu trong ngành giáo dục về tài chính như: lạm thu của học sinh đầu năm học, thu cao so với quy định, sử dụng các khoản thu không đúng mục đích, - Quy định trách nhiệm của các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, cộng đồng và gia đình trong việc đóng góp nguồn lực và tham gia các hoạt động giáo dục, tạo cơ hội học tập suốt đời cho mọi người, góp phần từng bước xây dựng xã hội học tập. 3.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh 3.2.1. Hoàn thiện, vận dụng các văn bản pháp luật liên quan 3.2.2. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quản lý tài chính đối với các trường trung học cơ sở trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh 3.2.2.1.Xây dựng đội ngũ cán bộ kế toán. 3.2.2.2.Sắp xếp hoàn thiện bộ máy kế toán. 3.2.3. Nâng cao hiệu quả quản lý các nguồn thu 3.2.3.1.Đa dạng hoá các nguồn thu 20 3.2.3.2.Sử dụng có hiệu quả ngân sách Nhà nước. 3.2.3.3.Huy động hợp lý và quản lý minh bạch nguồn thu sự nghiệp: Đây là nguồn thu đáng kể bổ sung