Vai trò của áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự trong bối cảnh xây dựng nhà nƣớc pháp quyền, qua thực tiễn tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng

1 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT ************* TRẦN THỊ THU HÀ VAI TRÒ CỦA ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ XÉT XỬ CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ TRONG BỐI CẢNH XÂY DỰNG NHÀ NƢỚC PHÁP QUYỀN, QUA THỰC TIỄN TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử Nhà nƣớc và Pháp luật Mã số: 60 38 01 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC Người hướng dẫn khoa học: GS. TS. Hoàng Thị Kim Quế HÀ NỘI – 2015 2 MỤC LỤC MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 4 Chƣơng 1 ................................................................................................................ 9 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VAI TRÒ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ ................................... 9 XÉT XỬ CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ TRONG BỐI CẢNH XÂY DỰNG NHÀ NƢỚC PHÁP QUYỀN .......................................................................................................... 9 1.1. NHẬN THỨC CHUNG VỀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT................................... 9 1.1.1. Áp dụng pháp luật là một trong những hình thức thực hiện pháp luật ......... 9 1.1.2. Đặc điểm cơ bản của áp dụng pháp luật ..... Error! Bookmark not defined. 1.2. Khái niệm, đặc điểm áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án nhân dân ..................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.1. Khái niệm áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân ................................................................ Error! Bookmark not defined. 1.2.2. Đặc điểm của áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân. .......................................................... Error! Bookmark not defined. 1.3. Các giai đoạn áp dụng pháp luật về xét xử vụ án hình sự của tòa án nhân dân ......................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.3.1. Áp dụng pháp luật trong giai đoạn xét xử sơ thẩmError! Bookmark not defined. 1.3.2. Áp dụng pháp luật trong giai đoạn xét xử phúc thẩmError! Bookmark not defined. 1.3.3. Áp dụng pháp luật của tòa án trong giai đoạn giám đốc thẩm, tái thẩm các vụ án hình sự ................................................... Error! Bookmark not defined. 1.4. Vai trò của áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền Việt namError! Bookmark not defined. 1.4.1. Nhận thức chung về nhà nước pháp quyền . Error! Bookmark not defined. 1.4.2. Vai trò của áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền Việt namError! Bookmark not defined. Chƣơng 2 ................................................................. Error! Bookmark not defined. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ XÉT XỬ CÁC VỤ ÁNError! Bookmark not defined. HÌNH SỰ QUA THỰC TIỄN TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNGError! Bookmark not defined. 2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của thành phố Hải PhòngError! Bookmark not defined. 2.2. Cơ cấu tổ chức của Tòa án nhân dân thành phố Hải PhòngError! Bookmark not defined. 2.3. Kết quả áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng ...................................... Error! Bookmark not defined. 2.4. Đánh giá về ưu điểm trong áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân thành phố Hải phòng ...... Error! Bookmark not defined. 2.5. Đánh giá về những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân thành phố Hải phòng ..................................................................... Error! Bookmark not defined. 2.6. Về những bất cập từ các quy định pháp luật và vướng mắc trong thực tiễn áp dụng pháp luật về xét xử hình sự ở các tòa án nhân dân thành phố Hải phòng .............................................................. Error! Bookmark not defined. 3 Chƣơng 3 .................................................................. Error! Bookmark not defined. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP ĐẢM BẢO VAI TRÒ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ XÉT XỬ CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ CỦA TOÀ ÁN NHÂN DÂN ĐÁP ỨNG YÊU CẦU XÂY DỰNG NHÀ NƢỚC PHÁP QUYỀN VIỆT NAMError! Bookmark not defined. 3.1. Quan điểm về đảm bảo vai trò áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án nhân dân đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền, bảo vệ quyền con người ............................ Error! Bookmark not defined. 3.1.1. Bảo đảm chất lượng áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự của tòa án nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp,bảo vệ các quyền con người, quyền công dân .......................................... Error! Bookmark not defined. 3.1.2. Bảo đảm xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, phòng chống oan sai trong áp dụng pháp luật của tòa àn về xét xử các vụ án hình sựError! Bookmark not defined. 3.1.3. Đảm bảo tranh tụng trong xét xử các vụ án hình sự, tính công minh, dân chủ của phiên toà hình sự, tạo lập niềm tin của người dân vào công lý, tranh tụng trong xét xử các vụ án hình sự ............. Error! Bookmark not defined. 3.1.4. Đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc xét xử hình sự trong áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án .......... Error! Bookmark not defined. 3.1.5. Áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự nhằm tăng cường đấu tranh phòng chống tội phạm, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quyền giám sát của nhân dân, của các tổ chức chính trị, xã hội .................................. Error! Bookmark not defined. 3.2. Các giải pháp bảo đảm chất lượng áp dụng pháp luật về xét xử hình sự của tòa án nhân dân đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, xây dựng nhà nước pháp quyền hiện nay ở nước ta ............................. Error! Bookmark not defined. 3.2.1. Khái quát chung về các nhóm giải pháp cơ bảnError! Bookmark not defined. 3.2.2. Giải pháp hoàn thiện Bộ luật tố tụng hình sựError! Bookmark not defined. 3.2.3. Giải pháp hoàn thiện Bộ luật hình sự ......... Error! Bookmark not defined. 3.2.4. Giải pháp về công tác cán bộ ...................... Error! Bookmark not defined. 3.2.5. Tổng kết thực tiễn xét xử và bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luậtError! Bookmark not defined. 3.2.6. Tăng cường sự kiểm tra, giám sát đối với hoạt động áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án ................. Error! Bookmark not defined. 3.2.7.Giải pháp về tăng cường sự lãnh đạo, trách nhiêm của các tổ chức Đảng đối với hoạt động áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự của tòa án............................................................... Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN LUẬN VĂN .............................................. Error! Bookmark not defined. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... 11 4 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hoạt động áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án có vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ công lý, công bằng xã hội. Áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án phải tuân thủ đúng các nguyên tắc cơ bản của xét xử hình sự, các nguyên tắc hiến định đã được quy định trong Hiến pháp năm 2013 và trong Bộ luật tố tụng hình sự, Bộ luật hình sự, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền ở nước ta hiện nay. Nâng cao chất lượng áp dụng pháp luật của ngành Tòa án, củng cố lòng tin của nhân dân là trách nhiệm, là thông điệp của ngành tòa án mà Đảng và Nhà nước ta đã xác định, việc đánh giá hoạt động của ngành tòa án không có ai bằng dân, đó là bài phátt biểu của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trong buổi làm việc với lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao về kết quả công tác tòa án năm 2014. Chủ tịch nước đã nêu yêu cầu ngành tòa án cần rút kinh nghiệm, kịp thời khắc phục những tồn tại, nhất là việc án hủy sửa còn diễn ra, tránh tình trạng oan sai, lọt tội phạm để nâng cao chất lượng hoạt động của tòa án[1]. Đặc biệt là đảm bảo thực hiện các nguyên tắc hiến định theo Hiến pháp năm 2013 nhằm đảm bảo chất lượng, hiệu quả áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của Tòa án nhân dân các cấp. Áp dụng pháp luật trong xét xử vụ án hình sự đúng pháp luật để tạo lập niềm tin của người dân vào công lý, bảo vệ, bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của con người về tài sản, danh dự, nhân phẩm, tính mạng. Bên cạnh những ưu điểm đã đạt được, hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém trong áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Qua các vụ án oan, sai một đặc điểm chung rất dễ nhận thấy là luôn có những vi phạm tố tụng nghiêm 5 trọng trong quá trình tiến hành tố tụng cũng như sự bất cập, lạc hậu, mâu thuẫn trong nhiều quy định của Bộ luật tố tụng hình sự và Bộ luật hình sự. Để góp phần nghiên cứu, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm tăng cường vai trò của áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Vai trò của áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự, trong bối cảnh xây dựng nhà nƣớc pháp quyền, qua thực tiễn Tòa án nhân dân thành phố Hải phòng ” để làm luận văn cao học của mình. 2. Tình hình nghiên cứu của đề tài Đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu đề tài vai trò tòa án, về áp dụng pháp luật trong dân sự, hôn nhân, gia đình, về xây dựng đội ngũ thẩm phán về hoạt động áp dụng pháp luật hình sự nói riêng. Có thể điểm qua một số công trình khoa học sau đây. Luận văn cao học của tác giả Phan Huyền Ly về đề tài Vai trò của tòa án trong nhà nước pháp quyền", bảo vệ tại Khoa Luật , ĐHQH HN năm 2012; Luận văn cao học về đề tài " Áp dụng pháp luật trong giải quyết tranh chấp đất đai tại tòa án nhân dân qua thực tiễn của tòa án nhân dân tối cao", của tác giả Nguyễn Thị Hồng Minh, đã bảo vệ tại Khoa Luật , ĐHQH HN năm 2014, Luận văn cao học về đề tài " Xây dựng ý thức pháp luật của thẩm phán trong bối cảnh cải cách tư pháp ở nước ta hiện nay" của tác giả Trần thị Thanh Bình, bảo vệ năm 2014. Luận án tiến sĩ của tác giả Lê Xuân Thân: “Áp dụng pháp luật trong hoạt động xét xử của Toà án nhân dân ở Việt Nam hiện nay”, năm 2004. Luận án tiến sĩ của tác giả: Chu Thị Trang Vân “Hoạt động áp dụng pháp luật hình sự của các cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Tòa án Việt Nam”, năm 2009. Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Đức Hiệp “Áp dụng pháp luật trong hoạt động xét xử án hình sự của Toà án nhân dân ở tỉnh Ninh Bình” năm 2004. 6 Luận văn thạc sĩ của tác giả Lê Thị Kim Chung “Vi phạm pháp luật trong hoạt động giải quyết các vụ án hình sự ở Việt Nam hiện nay” năm 2005. Luận văn thạc sĩ của tác giả Nguyễn Mạnh Tiến “Tranh tụng tại phiên Tòa - một số vấn đề lý luận và thực tiễn” năm 2005. - Luận văn thạc sĩ của tác giả Trần Văn Kiểm: “Áp dụng pháp luật trong hoạt động xét xử án hình sự của Tòa án nhân dân ở tỉnh Nam Định”, năm 2010. Tác giả Lưu Tiến Dũng với bài “Bàn về áp dụng pháp luật trong công tác xét xử”, Tạp chí Toà án nhân dân số tháng 5/2005. Bài viết của tác giả Chu Thi Trang Vân : “Vai trò sáng tạo của Toà án trong thực tiễn áp dụng pháp luật hình sự”, Tạp chí Lập pháp số 27 tháng 9/2007. Tác giả Nguyễn Ngọc Chí, “ Chức năng của Tòa án trong tố tụng hình sự trước yêu cầu cải cách tư pháp”, Tạp chí khoa học Đại học quốc gia Hà Nội năm 2009; tác giả Đinh Văn Quế, bài viết “Thực tiễn áp dụng pháp luật hình sự, những vấn đề lý luận và thực tiễn” Đây là những công trình có chất lượng cao, là nguồn tài liệu để tác giả tham khảo cho việc thực hiện luận văn. Đồng thời tác giả còn nghiên cứu các báo cáo thực tiễn của tòa án TP Hải phòng, các bài viết, bài phát biểu của các lãnh đạo Đảng, nhà nước gần đây về cải cách tư pháp, về thi hành Hiến pháp năm 2013. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn. 3.1. Mục đích. Nghiên cứu góp phần làm rõ cơ sở lý luận về vai trò áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án nhân dân trong điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền, cải cách tư pháp và thi hành Hiến pháp năm 2013. Đề xuất trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá thực trạng ADPL về xét xử các vụ án hình sự của TAND. 3.2. Nhiệm vụ. - Nghiên cứu cơ sở lý luận về áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự: 7 - Nghiên cứu đặc điểm, các giai đoạn của dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự - Nghiên cứu vai trò của dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án - Nghiên cứu thực trạng dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án nhân dân TP Hải phòng những năm gần đây - Đề xuất quan điểm, giải pháp nhằm tăng cường vai trò, đảm bảo chất lượng dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu. 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu. Đối tượng nghiên cứu của luận văn là vai trò áp dụng về xét xử các vụ án hình sự của tòa án 4.2. Phạm vi nghiên cứu. Tác giả giới hạn phạm vi luận văn cho phù hợp với chuyên ngành lý luận và lịch sử Nhà nước và pháp luật, luận văn tập trung phân tích những vấn đề lý luận cơ bản và đánh giá tổng quan về thực trạng, đề xuất quan điểm, giải pháp áp dụng pháp luật hình sự, pháp luật tố tụng hình sự mà không đi sâu vào nghiên cứu cụ thể việc áp dụng pháp luật đối với các loại tội phạm cụ thể. 5. Phương pháp luận và các phương pháp nghiên cứu Luận văn được tiếp cận trên cơ sở chủ nghĩa Mác Lenin, các quan điểm cảu Đảng ta về nhà nước pháp quyền, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của khoa học pháp lý. Các phương pháp được sử dụng trong luận văn là: phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp, so sánh, điều tra xã hội học. 6. Kết cấu luận văn Bao gồm phần mở đầu, danh mục tài liệu tham khảo và 3 chương: 8 Chương 1. Cơ sở lý luận về vai trò áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự trong bối cảnh xây dựng nhà nước ở nước ta hiện nay Chương 2. Thực trạng áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự, qua thực tiễn tòa án nhân dân thành phố Hải phòng Chương 3. Quan điểm, giải pháp cơ bản đảm bảo vai trò áp dụng pháp luật về xét xử các vụ án hình sự của tòa án nhân dân đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền Việt nam 9 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VAI TRÒ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ XÉT XỬ CÁC VỤ ÁN HÌNH SỰ TRONG BỐI CẢNH XÂY DỰNG NHÀ NƢỚC PHÁP QUYỀN 1.1. NHẬN THỨC CHUNG VỀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT 1.1.1. Áp dụng pháp luật là một trong những hình thức thực hiện pháp luật Trước khi nghiên cứu về áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự, và vai trò của hoạt động này, để có cái nhìn toàn diện về cơ sở lý luận, cần thiết phải tìm hiểu áp dụng pháp luật nói chung trong tất cả các lĩnh vực pháp luật. Áp dụng pháp luật là một trong bốn hình thức thực hiện pháp luật theo lý luận nhà nước và pháp luật. Tuy có những đặc trưng riêng song áp dụng pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự cũng có những đặc điểm chung như các hình thức áp dụng pháp luật khác. - Khái niệm và vai trò của thực hiện pháp luật Pháp luật chỉ có ý nghĩa thực sự khi được thực hiện trong cuộc sống, tức là tính hiện thực của các quy phạm, các nguyên tắc của pháp luật. Thực hiện pháp luật hiện nay đang có nhiều hạn chế, bất cập trong đó có áp dụng pháp luật hình sự. Nếu các quy định pháp luật không được thực hiện cũng như pháp luật xa rời thực tế cuộc sống thì sẽ giảm hoặc mất ý nghĩa, giá trị của pháp luật. Các Mác đã từng khẳng định: “pháp luật phải lấy xã hội làm cơ sở, pháp luật phải là sự biểu hiện của lợi ích và nhu cầu chung của xã hội" và, "chừng nào bộ luật không còn thích hợp với xã hội nữa thì nó sẽ biến thành mớ giấy lộn"[2]. Trong lý luận nhà nước và pháp luật, khái niệm thực hiện pháp luật đã được quan tâm nghiên cứu và có sự thống nhất về cơ bản. 10 Thực hiện pháp luật là một quá trình hoạt động có mục đích làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi thực tế hợp pháp của các chủ thể pháp luật[3]. Pháp luật của nhà nước ta ngày càng thể hiện rõ tính pháp quyền, dân chủ, đặc biệt là việc xác định và cơ chế bảo vệ quyền con người, quyền công dân. Hiến pháp năm 2013 được Quốc hội nước ta thông qua, chương 2 “Quyền con người và quyền, nghĩa vụ cơ bản của công dân” được coi là một bước tiến mới trong nhận thức về quyền con người mà các bản hiến pháp trước đó chưa có. Điều quan trọng đặt ra là việc triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013, đặc biệt là đảm bảo tính hiện thực của các quyền con người, quyền công dân. Pháp luật của nhà nước ta là hệ thống các quy tắc xử sự thể hiện ý chí, lợi ích của nhân dân, các quyền con người, quyền và nghĩa vụ công dân do nhà nước ban hành (hoặc thừa nhận), có tính bắt buộc chung, được nhà nước đảm bảo thực hiện trên cơ sở kết hợp giáo dục, thuyết phục và cưỡng chế; nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh[3]. Trong bối cảnh đó, áp dụng pháp luật trong lĩnh vực hình sự có vai trò đặc biệt quan trọng đối với việc bảo vệ, bảo đảm quyền con người ở nước ta hiện nay. Các quy định của pháp luật được thực hiện trong thực tế thì chúng mới có ý nghĩa thiết thực. Các chế tài trong các quy phạm pháp luật sẽ được thực hiện khi có sự xâm phạm đế các quyền, lợi ích của các chủ thể mà pháp luật đã ghi nhận và đảm bảo thực hiện cho họ. Để thực hiện các quyền, nghĩa vụ mà pháp luật đã quy định, các chủ thể phải thực hiện đúng các trình tự, thủ tục được quy định trong các văn bản pháp luật. Tầm quan trọng của thực hiện pháp luật đã được quan tâm đầy đủ hơn trong những năm gần đây song song với hoạt động xây dựng pháp luật. Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020 đã xác định rõ xây dựng, hoàn thiện quy định của pháp luật mà trọng tâm là bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, lấy ý kiến của nhân dân trước khi quyết định các chủ trương, chính sách quan trọng và về quyền giám sát của nhân dân 11 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nâng cao chất lượng ngành Tòa án, củng cố lòng tin của nhân dân, Nha-nuoc/Nang-cao-chat-luong-nganh-Toa-an-cung-co-long-tin-cua- nhan-dan/217237.vgp 2. C. Mác, Ph. Angghen, toàn tập, tập 6 (1993) Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr. 332, tr. 333 3. Hoàng Thị Kim Quế, (2005) ( chủ biên ), Giáo trình Lý luận chung về nhà nước và pháp luật, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, tr. 315, tr. 494 4. Chính Phủ (2011) Nghị quyết 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 Về ban hành chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước 5. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Yêu cầu cao nhất của việc xét xử là ra bản án, quyết định đúng pháp luật. vn/61/43/chinh-tri/yeu-cau-cao-nhat-cua-viec-xet-xu-la-ra-ban-an- quyet-dinh-dung-phap-luat-/342193.html 6. Hồ Chí Minh (1971), Nhà nước và pháp luật, T3, NXB Lao động, tr. 138 7. Đinh Văn Quế (2011), Phương hướng hoàn thiện các quy định của bộ luật tố tụng hình sự về xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự, Bài phát biểu tại buổi toạ đàm do Báo pháp luật thành phố Hồ Chí Minh tổ chức ngày 21-5- 2011, =1754190&p_cateid=1751909&article_details=1&item_id=136589 32 8. Josef Thesing ( biên tập ) (2002) Viện Kas, Nhà nước pháp quyền, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, bài của các GS. Gerhard Robber (tr 12 48 – 85 ), Waldemanr Beson và Gorhard Jasper(tr 180 – 200); Martin Kriele, ( tr. 223 – 250); Roman Herzog, Josep Thesing ( tr 9- 17 ) vv. 9. Hoàng Thị Kim Quế (2014), Những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền, tạp chí Nhịp cầu trí thức, số 2/2014 10. Trương Trọng Nghĩa, Bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân là nhiệm vụ hàng đầu của Tòa án quyen-cong-dan-la-nhiem-vu-hang-dau-cua-Toa- an/144/13885695.epi 11. Cao Việt Hoàng, Bảo đảm các nguyên tắc nhằm bảo vệ quyền con người trong hoạt động xét xử của Tòa án nhân dân 8?p_page_id=27676768&pers_id=27676164&folder_id=&item_id= 57106600&p_details=1 12. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Yêu cầu cao nhất của việc xét xử là ra bản án, quyết định đúng pháp luật vn/61/43/chinh-tri/yeu-cau-cao-nhat-cua-viec-xet-xu-la-ra-ban-an- quyet-dinh-dung-phap-luat-/342193.html 13. cua-viec-xet-xu-la-ra-ban-an-quyet-dinh-dung-phap-luat- /342193.html 14. Nâng cao chất lượng ngành Tòa án, củng cố lòng tin của nhân dân, nuoc/Nang-cao-chat-luong-nganh-Toa-an-cung-co-long-tin-cua- nhan-dan/217237.vgp 13 15. Giải pháp nâng cao chất lượng công tác xét xử van-ve-cac-vu-an-oan-sai/311964.vnp 16. Tránh oan sai: Tòa án kiên quyết tuyên vô tội nếu không đủ chứng cứ tuyen-vo-toi-neu-khong-du-chung-cu-307145.bld 17. Ngọc Điệp,Dự án Bộ luật Tố tụng Hình sự (sửa đổi) Bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân theo Hiến pháp mới 2053671732&MaMT=23 18. Đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với 7 tội danh 8340784&cn_id=70758 19. Hồ Chí Minh (1971), Nhà nước và pháp luật, T5, NXB Lao động, tr. 25 20. . Josef Thesing, Viện Kas, Nhà nước pháp quyền, Nxb Chính trị quốc gia, Hà nội, 2002 21. . Hoàng Thị Kim Quế (2014), Những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền, tạp chí Nhịp cầu trí thức, số 2/2014 22. . Lê Cảm ( chủ biên ), Giáo trình Luật hình sự Việt nam ( phần chung ), Nxb. Đại học quốc gia Hà Nội, 2003 23. . Nguyễn Ngọc Chí ( chủ biên ), Giáo trình Luật tố tụng hình sự Việt nam, Nxb. Đại học quốc gia Hà Nội, 2014