Chuyên đề Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty xi măng Hải Phòng

trạng này Công ty đã không ngừng nâng cấp, sửa chữa hệ thống máy móc thiết bị và đặc biệt hiện nay Công ty đang tiến hành xây dựng dự án nhà máy mới ở thị trấn Minh Đức - Thủy Nguyên – Hải Phòng. Công ty sửa chữa cải tạo lại hệ thống lọc bụi cũ mà lắp đặt bằng hệ thống lọc bụi tĩnh điện cho các lò nung clinker, dùng máy phân ly cho các máy nghiền xi măng nghiền xấy than liên hợp theo chu trình kín có lọc bụi. Từ đó năng suất lò nung có thể đạt 400.000 tấn clinker/ 1 năm và năng suất nghiền đạt 700.000 tấn/ năm.Ngoài ra để đầu tư đồng bộ và hiệu quả đáp ứng nhu cầu đầu ra cần phải nâng cấp một số công trình như: Cải tạo nâng cấp một số kho xi măng. Xây dựng mới kho chứa phụ gia. Xây dựng cảng nhập than và xuất clinker bằng hệ băng tải vận chuyển từ bến và kho chứa. Củng cố và mở rộng một số tuyến đường giao thông chính trong Công ty để đáp ứng nhu cầu vận chuyển. 3. Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty Xi măng Hải Phòng: GIÁM ĐỐC CÔNG TY PGĐCN-DDLDDCL PGĐCĐ P.KTCĐ P.ĐIỀU ĐỘ SX P. atbhmt BAN SỬ LÝ VT P/X CƠ KHÍ P/X ĐỘNG LỰC P/X LẮP RÁP P/x scct P/x vtsct PHÒNG KTSX PHÒNG TN-KCS KHO SẢN PHẨM P/X MÁY ĐÁ P/x than P/X LÒ NUNG P/X NĐB XN BAO BÌ XM Vf, yt, bv, nk, ntr P. KẾ HOẠCH P. kttc P. TCLĐ P. VẬT TƯ P. xdcb Ban ttpc P.kinh doanh CN. THÁI BÌNH TỔNG KHO PGĐ/GĐXNĐÁ XN ĐÁ TRÀNG KÊNH Mối quan hệ chất lượng Mối quan hệ hành chính SƠ ĐỒ 10: CƠ CẤU TỔ CHỨC BỘ MÁY CỦA CÔNG TY XI MĂNG HẢI PHÒNG Công ty Xi măng Hải Phòng tổ chức bộ máy theo mô hình vừa tập trung vừa phân tán. Đứng đầu là Giám đốc công ty người có quyền điều hành cao nhất, chịu trách nhiệm trước cơ quan chủ quản, trước nhà nước trước tập thể công nhân. Giúp việc cho giám đốc là trợ lý giám đốc và phó giám đốc chuyên ngành. Công ty có 38 phòng ban trong đó có 4 phân xưởng chính là phân xưởng Máy đá, Lò Nung, Than mịn, Nghiền đóng bao. Ngoài ra công ty còn có 7 phân xưởng phù trợ, 3 đơn vị phụ trách đầu vào, 7 đơn vị phụ trách tiêu thụ, 8 phòng ban bộ máy quản lý của công ty và 3 xí nghiệp phụ thuộc: Xí nghiệp mỏ đá Tràng Kênh và Xí nghiệp sửa chữa thủy, Xí nghiệp bao bì. Mỗi phòng ban đều có trưởng phòng và các phó phòng, trưởng phòng giúp việc cho giám đốc phụ trách ngạch chuyên môn của mình. Các phân xưởng không hạch toán độc lập. Mỗi phân xưởng đều bố trí một kế toán hàng tháng lập báo cáo theo mẫu biểu gửi lên phòng kế toán tài chính của công ty làm cơ sở hạch toán. Trong các phòng ban, phân xưởng có mối quan hệ chỉ đạo nghiệp vụ, các phòng ban không được ra lệnh cho các phân xưởng mà chỉ được góp ý tham mưu cho Giám đốc, giúp giám đốc đưa ra những mệnh lệnh, những quyết định có hiệu lực cao nhất. Các phân xưởng phòng ban có chức vụ, quyền hạn tương đương nhau và có mối quan hệ bình đẳng với nhau nhưng phải chịu sự hướng dẫn về nghiệp vụ. Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban được tóm tắt như sau: - Phòng tổ chức: Có nhiệm vụ bố trí sắp xếp, quản lý cán bộ công nhân viên, phổ biến hướng dẫn và tổ chức thực hiện các chính sách chế độ của Đảng và Nhà nước với cán bộ công nhân viên. - Phòng kinh doanh: Tiếp cận thị trường, tìm kiếm thị trường giúp cho phòng kế hoạch xây dựng kế họach sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, ký kết hợp đồng với khách hàng. Đồng thời phụ trách các vấn đề tiêu thụ sản phẩm. - Phòng kế toán tài chính: Xây dựng kế hoạch tài chính, tổ chức triển khai sử dụng vốn, kiểm tra, kiểm soát tình hình tài chính toàn doanh nghiệp. - Phòng KCS: Kiểm tra chất lượng sản phẩm, nghiên cứu quản lý giải quyết khiếu nại và tổ chức theo dõi chất lượng sản phẩm. - Phòng bảo vệ: Xây dựng nội quy, bảo vệ công ty. - Phòng y tế: Theo dõi tình hình sức khoẻ của cán bộ công nhân viên của công ty. - Văn phòng: Có nhiệm vụ giải quyết các công việc mang tính chất hành chính. - Phòng vật tư: Có nhiệm vụ theo dõi chặt chẽ tình hình cung ứng sử dụng vật tư của toàn bộ công ty. - Phòng xây dựng cơ bản: Có nhiệm vụ sửa chữa, xây mới các hạng mục, công trình phục vụ sản xuất và các yêu cầu của công ty. - Phân xưởng Lắp Ráp: Lắp ráp các máy móc thiết bị trong dây chuyền sản xuất mua mới. - Phân xưởng Máy Đá: Có nhiệm vụ nghiền đá, là công đoạn đầu tiên sản xuất ra xi măng. - Phân xưởng Cơ Khí: Sửa chữa và bảo dưỡng toàn bộ máy móc thiết bị cho sản xuất. - Phân xưởng Lò Nung: Có nhiệm vụ Clinker (gồm tạp chất của bùn được bừa, đá vôi, quặng sắt đã qua máy búa. - Phân xưởng Than: Có nhiệm vụ cung ứng kịp thời đầy đủ lượng than mịn để phục vụ cho phân xưởng lò nung. - Phân xưởng Nghiền Tháo: Đây là khâu cuối cùng của sản phẩm xi măng hoàn thành, tại đây xi măng được đóng bao và chuyển vào kho thành phẩm. 4. Đặc điểm tổ chức hạch toán kế toán: KẾ TOÁN TRƯỞNG PHÓ PHÒNG PHÓ PHÒNG K.TOÁN CÔNG TY K.TOÁN CÁC PHÂN XƯỞNG KT CHI NHÁNH BÁO SỔ KT CHI NHÁNH PHỤ THUỘC K.TOÁN VẬT TƯ KT TIỀN LƯƠNG K.TOÁN TSCĐ KT THANH TOÁN THỦ QUỸ K.TOÁN CHI PHÍ KT TỔNG HỢP K.TOÁN TIÊU THỤ KẾ TOÁN DỰ ÁN SƠ ĐỒ 11: TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN CỦA CÔNG TY XI MĂNG HẢI PHÒNG Phòng kế toán tài chính của công ty chịu sự lãnh đạo của giám đốc công ty và chịu sự chỉ đạo về nghiệp vụ của kế toán trưởng. Phòng kế toán gồm có 23 người và 15 người kế toán tại các phân xưởng, phòng ban. Đứng đầu là kế toán trưởng: Có nhiệm vụ chỉ đạo điều hành hướng dẫn kiểm tra toàn bộ công tác kế toán tài chính của toàn nhà máy. Phân tích hoạt động kinh doanh, tham mưu giúp giám đốc nhà máy về các vấn đề có liên quan đến tài chính kế toán và đánh giá các phương án kinh doanh. Giúp việc cho kế toán trưởng có một phó phòng phụ trách kế toán tổng hợp và một phó phòng phụ trách về tiêu thụ sản phẩm. * Kế toán vật tư: Có nhiệm vụ theo dõi trình tự nhập xuất vật tư và thiết bị. Căn cứ vào các phiếu nhập xuất kho gửi về kiểm tra tính hợp lệ của chứng từ. Sau đó vào sổ chi tiết vật liệu cho từng sản phẩm. Cuối quý căn cứ vào số liệu xuất, kế toán lập sổ cái các TK 152, TK 153, TK 133 và các TK khác có liên quan. * Kế toán tiền lương và bảo hiểm xã hội: hàng tháng căn cứ vào các bảng chấm công, phiếu kê sản lượng và bảng tính lương từ các kế toán phân xưởng đưa lên để duyệt tiền lương. Vào bảng tổng hợp tiền lương sau đó tiến hành tổng hợp chi phí tiền lương và các khoản trích theo lương như BHXH, BHYT, KPCĐ theo chế độ nhà nước quy định cho từng đối tượng lao động. Cuối quý kế toán lập bảng phân bổ tiền lương và BHXH, kế toán trực tiếp sử dụng và theo dõi các TK 334, TK 335, 338. .. * Kế toán tài sản cố định: Từ các chứng từ gốc như: Biên bản bàn giao TSCĐ, hoá đơn mua bán, kế toán theo dõi tình hình tăng giảm TSCĐ trên sổ chi tiết TSCĐ và tính khấu hao hàng tháng. Cuối quý lập bảng phân bổ khấu hao TSCĐ cho từng đối tượng sử dụng rồi lập sổ cái TK 214, TK211. .. lập báo cáo định kỳ về nguồn vốn cho toàn công ty. Theo dõi các quỹ được phân phối cho xí nghiệp. * Kế toán thanh toán : Có nhiệm vụ hạch toán tình hình thu chi tiền mặt, tiền gửi ngân hàng. Theo dõi việc thu chi ngoại tệ phát sinh trong quá trình nhập khẩu clinker hoặc xi măng kế toán công nợ phải thu, phải trả hàng ngày căn cứ vào các chứng từ mua bán, phiếu thu, phiếu chi. Kế toán có nhiệm vụ hạch toán chi tiết và tổng hợp công nợ phải thu, phải trả với người bán, người mua, xí nghiệp với công ty, công ty với Tổng công ty. .. Theo dõi cấp vốn lưu động bằng hàng hoá cho các xí nghiệp trực thuộc. * Thủ quỹ: Quản lý thu, chi tiền mặt theo chứng từ cụ thể cuối ngày kế toán thanh toán đối chiếu với sổ quỹ để đảm bảo việc rút tiền mặt và thanh toán một cách thuận tiện. * Kế toán chi phí: Thực hiện việc hạch toán chi phí, tổng hợp chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và tính giá thành sản phẩm vào cuối quý. Kế toán tiến hành tập hợp chi phí theo đối tượng tập hợp chi phí phù hợp với đối tượng tính giá thành. Căn cứ vào số dư, số phát sinh của các tài khoản tập hợp chi phí để lập bảng tính giá thành sản phẩm, hạng mục sản phẩm. Kế toán trực tiếp theo dõi và sử dụng TK 621, TK 622. .. TK 154. * Kế toán tổng hợp: Giúp kế toán trưởng trong việc tạo lập các thông tin kinh tế như lập báo cáo kế toán, tổ chức và phân tích thông tin kinh tế, ghi một số tài khoản tổng hợp và tổ chức bảo đảm lưu trữ tài liệu kế toán, lập báo cáo định kỳ để báo cáo Tổng công ty và cơ quan chức năng nhà nước quy định. Sau khi Tổng công ty duyệt quyết toán thì kế toán tiến hành phân bổ lại lợi nhuận và duyệt quyết toán cho các đơn vị trực thuộc hướng dẫn và điều chỉnh sổ sách cho phù hợp với số liệu quyết toán Tổng công ty đã duyệt. * Kế toán tiêu thụ sản phẩm: Có nhiệm vụ theo dõi lương thành phẩm nhập kho và xuất kho. * Kế toán theo dõi đầu tư xây dựng cơ bản: Lập thủ tục và kế hoạch các công trình sửa chữa lớn, mua sắm tài sản cố định của các xí nghiệp và công ty. Theo dõi việc cấp phát vốn xây dựng cơ bản, tổng hợp quyết toán về vốn xây dựng cơ bản, lập biên bản bàn giao công trình xây dựng cơ bản hoàn thành đưa vào sử dụng tăng giá trị TSCĐ đồng thời tăng vốn cố định. Hình thức kế toán tại công ty là hình thức vừa tập trung vừa phân tán. Tại 3 xí nghiệp phụ thuộc là Xí nghiệp đá Tràng Kênh và Xí nghiệp vận tải sửa chữa thủy, Xí nghiệp Bao bì thì hạch toán phụ thuộc, còn lại chi nhánh Thái Bình thì sử dụng hình thức báo sổ. Các nghiệp vụ phát sinh tại phân xưởng được các kế toán phân xưởng ghi chép và chuyển lên phòng kế toán của công ty để hạch toán. Tại chi nhánh thì kế toán chi nhánh có nhiệm vụ hạch toán các nghiệp vụ phát sinh tại chi nhánh. Cuối kỳ hạch toán chuyển số liệu về phòng kế toán tài chính của công ty để tập hợp chi phí cũng như xác định kết quả kinh doanh của công ty. Trước ngày 01/01/ 1994 hình thức kế toán tại công ty là hình thức nhật ký chứng từ, sau thời điểm trên đơn vị áp dụng thử nghiệm hình thức nhật ký chung. Bắt đầu từ ngày 01/1/96 theo quyết định 1141/ TC/ QĐCĐKT công ty chính thức áp dụng hình thức nhật ký chung để tiến hành kế toán và xây dựng bộ sổ mới. Theo yêu cầu của hình thức sổ cũng như xuất phát từ thực tiễn công ty. Công ty đã xây dựng một hệ thống sổ bao gồm: - Các sổ thẻ chi tiết: Các sổ thẻ này dùng để ghi các nghiệp vụ phát sinh có liên quan tới các đối tượng mà theo yêu cầu quản lý của công ty cần phải theo dõi chặt chẽ chi tiết, có mức độ thượng xuyên phát sinh. Thuộc loại này công ty có các loại sổ như: sổ theo dõi chi tiết thạch cao, sổ theo dõi chi tiết khách hàng. - Sổ quỹ là sổ để phản ánh các nghiệp vụ phát sinh có liên quan đến thu chi tiền mặt tại công ty, căn cứ để ghi vào các sổ này là các phiếu thu, phiếu chi tiền mặt. - Sổ nhật ký chung: Là sổ để theo dõi chung tình hình biến động của toàn công ty tất cả các nghiệp vụ phát sinh đều được phản ánh vào sổ theo thứ tự thời gian tăng dần. Bên cạnh các sổ nhật ký chung còn có các sổ chuyên dùng, các sổ này dùng để phản ánh các nghiệp vụ diễn ra một cách thường xuyên và theo yêu cầu quản lý của công ty thì chúng được tách ra ghi riêng. - Sổ cái các tài khoản được mở ra để theo dõi một số loại tài sản và nguồn vốn. Số liệu ghi vào sổ này là các sổ tổng hợp cuối tháng từ nhật ký chung và các sổ chi tiết. Sổ cái có mẫu biểu đúng với quy định của nhà nước. Một số sổ chi tiết có cải tiến cho phù hợp với tình hình sản xuất kinh doanh và yêu cầu quản lý cuả công ty. Tổng hợp số liệu của cùng một tài khoản từ sổ nhật ký chung và chuyển vào sổ cái các tài khoản có liên quan. Căn cứ vào sổ cái kế toán lập bảng cân đối số phát sinh, bảng cân đối tài khoản và các báo cáo tài chính khác. Hệ thống tài khoản của công ty được áp dụng theo hệ thống tài khoản của chế độ kế toán mới do Bộ tài chính ban hành. Trình tự ghi sổ của công ty thể hiện qua sơ đồ sau: SƠ ĐỒ 12: TRÌNH TỰ GHI SỔ TẠI CÔNG TY XI MĂNG HẢI PHÒNG Sổ quỹ Chứng từ gốc Nhật ký chung Bảng tổng hợp Sổ cái Bảng cân đối số phát sinh Sổ chi tiết Báo cáo kế toán Các nhật ký chuyên dùng Ghi hàng ngày Ghi theo kỳ Ghi đối chiếu 5. Tình hình và kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty Xi măng Hải Phòng. Công ty đã trải qua năm 2005 với nhiều khó khăn như thị trường của Công ty nhỏ hẹp, chịu sự cạnh tranh trực tiếp của Công ty liên doanh nên tiêu thụ sản phẩm thường bị động bấp bênh, nên trong quý 1 và quý 3 phải hạn chế năng lực sản xuất. Thời tiết trong cả nước có nhiều biến động lốc lớn, bão lụt xẩy ra ở nhiều nơi nên các công trình xây dựng cơ bản và các dự án đầu tư xây dựng làm tốc độ xi măng giảm. bên cạnh đó tình hình thiết bị ngày càng xuống cấp nhanh và nghiêm trọng cả bề rộng lẫn bề sâu, lên công tác điều hành sản xuất và sửa chữa thiết bị cũng bị động lúng túng chưa đáp ứng đầy đủ kịp thời nhu cầu gia tăng của thị trường trong quý 4. Sau đây là một số chỉ tiêu phản ánh kết quả kinh doanh của công ty những năm gần đây. Bảng 1: MỘT SỐ CHỈ TIÊU PHẢN ÁNH KẾT QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY XI MĂNG HẢI PHÒNG Chỉ tiêu Đơn vị Năm 1998 Năm 1999 Năm 2005 TH KH 1.Sản lượng sản xuất 2.Sản lượng tiêu thụ 3.Tổng doanh thu 4.Nộp ngân sách 5.Lợi nhuận ròng 6.Lương bình quân/1cn Nghìntấn Nt Tỷ đồng Tỷ đồng Tỷ đồng Nghìn đồng 375,5 422,35 292,879 35,141 1,153 968,7 327,5 339,5 263,173 26,795 3,494 963 389 382 328,186 22,85 12,274 1065 330 421 267,27 24,757 13,339 977 Qua số liệu trên Công ty Xi măng Hải Phòngđã đóng góp cho nền kinh tế trong 3 năm là 1092 nghìn tấn xi măng đã nộp ngân sách nhà nước 84,786 tỷ đồng lợi nhuận ròng thu được là 16,921 tỷ đồng. Mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn nhưng đại bộ phận cán bộ công nhân viên của công ty có tinh thần đoàn kết tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng uỷ, ban giám đốc, ban chấp hành công đoàn và có quyết tâm cao trong việc thực hiện của năm 2005. Đồng thời công ty được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của Bộ xây dựng, thành uỷ UBND Thành Phố Hải Phòng nên công ty đã đạt được so với kế hoạch. Tổng doanh thu: 328 tỷ/ KH 267.27 tỷ =123%. Nộp ngân sách: 22.85tỷ / KH 24.757 tỷ =93%. Lợi nhuận ròng: 12.274 tỷ / KH 13.339 tỷ =92% Lươcg bình quân/ một CN: 1065 nghìn/KH 977.6 nghìn =108.9%. Sản lượng sản xuất: 389 tấn đạt 118 % Từ khi thành lập vào tháng 8/1993 công ty có tổng số vốn kinh doanh là 79 tỷ gồm cả vốn lưu động và vốn cố định bằng tất cả nỗ lực, sáng tạo trong lao động sản xuất của hơn 3000 người có tay nghề và ban lãnh đạo năng động nhiệt huyết đã hướng công ty đi đúng hướng và đứng vững trên thị trường xi măng với sự cạnh tranh quyết liệt của một số nhà máy liên doanh với nước ngoài có dây chuyền hiện đại. Đến ngày 31/12/2005 tổng tài sản của công ty là hơn 314 tỷ đồng trong đó tài sản cố định và đầu tư dài hạn chiếm 63,99%. Trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh với tỷ lệ vốn nhất định như trên là hợp lý vì doanh nghiệp phải đầu tư sửa chữa máy móc thiết bị để nâng cao chất lượng sản phẩm. Công ty cũng thu hồi được các khoản phải thu nhanh, giá trị hàng tồn kho không bị ứ đọng lớn.Tình hình tài chính của Công ty Xi măng Hải Phòng trong những năm gần đây được thể hiện qua một số chỉ tiêu sau. BẢNG 2: MỘT SỐ CHỈ TIÊU TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY XI MĂNG HẢI PHÒNG Chỉ tiêu Đơn vị Năm 1999 Năm 2005 1.Bố trí cơ cấu vốn -TSCĐ/TổngTS % 62.66 63.99 -TSLĐ/Tổng TS % 37.34 35.91 2. Tỷ suất lợi nhuận -TSLN/DT 2.36 3.76 -TSLN/Vốn 4.46 8.81 3. Tình hình tài chính - Tỷ lệ nợ phải trả/ tổng TS % 48.76 46.03 - Khả năng thanh toán +TSLĐ/ Nợ ngắn hạn % 134.18 180.66 +Thanh toán nhanh tiền hiện có/ Nợ ngắn hạn % 15.44 22.61 Ta thấy tỷ suất lợi nhuận tăng trong điều kiện vốn tăng là do Công ty tiết kiệm chi phi hạ giá thành và công ty đã thay đổi phương thức bán giảm được chi phí bán hàng. Tỷ suất lợi nhuận/ vốn vay so với năm 1999 chứng tỏ công ty đã sử dụng hiệu quả đồng vốn. Mặt khác qua 2 chỉ tiêu thanh toán ta thấy khả năng thanh toán hiện thời và khả năng thanh toán nhanh phải đáp ứng được nhu cầu thanh toán. Để đạt được các chỉ tiêu trên công ty đã phải tăng cường công tác điều hành quản lý sản xuất, giao giá thành cho từng công đoạn sản xuất củng cố mua bán vật tư theo kế hoạch, phối hợp điều tiết việc trung tu sửa chữa cho phù hợp với nhịp độ sản xuất. Kết quả là đã tiết kiệm được nhiều định mức vật tư kỹ thuật giảm chi phí sản xuất chi phí quản lý góp phần làm hạ giá thành 18 nghìn đồng/ tấn so với năm 1999. Qua tìm hiểu môt số nét về qúa trình phát triển và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty, không thể phủ nhận sự đóng góp không nhỏ của Công ty Xi măng Hải Phòng vào công việc xây dựng đất nước. II. HACH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH TẠI CÔNG TY XI MĂNG HẢI PHÒNG. 1- Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Do quy trình công nghệ sản xuất xi măng của công ty phức tạp, sản phẩm phải trải qua nhiều giai đoạn kế tiếp nhau. Nên đối tượng kế toán chi phí theo từng công đoạn của phân xưởng và theo sản phẩm vì mỗi phân xưởng có một nhiệm vụ hoàn tất công đoạn của quá trình sản xuất đá - bùn - Clinker - xi măng. Để thuận lợi cho việc tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm. Công ty tập hợp chi phí theo khoản mục tính giá thành như: - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. - Chi phí nhân công trực tiếp. - Chi phí sản xuất chung. Do công ty có thể bán thương phẩm như Chinker, xi măng bột. Nên đối tượng tính giá thành của công ty là xi măng đen PC30, xi măng rời PC30, xi măng trắng PC30W, Clinker. Riêng xi măng PC40 và xi măng bền Sunfát là loại xi măng đặc chủng làm theo đơn đặt hàng của khách hàng. Để tập hợp chi phí sản xuất công ty sử dụng TK621, TK622, TK627... Tài khoản này được mở chi tiết theo đối tượng hạch toán chi phí và theo sản phẩm. 2- Tổ chức hạch toán chi phí sản xuất tại Công ty xi măng Hải Phòng 2.1. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Đây là khoản chi phí chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản xuất khoảng 72% nên việc hạch toán chính xác và đầy đủ chi phí nguyên vật liệu có tầm quan trọng đặc biệt trong việc xác định lượng tiêu hao vật chất trong sản xuất và đảm bảo tính chính xác của giá thành sản phẩm. Vì vậy phải hạch toán khoản mục chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cho các đối tượng sử dụng. Để tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp công ty sử dụng TK 621. Do đặc điểm sản xuất của công ty, các tài khoản chi phí đuợc mở thêm nhiều tài khoản cấp 2 chi tiết cho đối tượng sử dụng như: TK 6211 chi phí nguyên vật liệu chính cho phân xưởng Máy Đá. TK6212 " " cho phân xưởng Lò nung... Và mở chi tiết theo sản phẩm như : TK62111 chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tại phân xưởng Máy Đá cho xi măng đen TK62112: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tại phân xưởng Máy Đá cho xi măng trắng... Theo định kỳ 10 ngày một lần kế toán nhận được phiếu xuất kho từ thủ kho các chứng từ này được kế toán phân loại và được nhập vào nhật ký xuất trên máy vi tính theo danh mục vật tư của mình quản lý đã cài đặt sẵn trên máy vi tính. Hệ thống máy vi tính của công ty được cài đặt chương trình kế toán phù hợp với hệ thống tài khoản do Tổng công ty Xi măng Việt Nam quy định. Công ty sử dụng phương pháp bình quân gia quyền để tính giá thực tế nguyên vật liệu xuất kho cũng được cài đặt trên máy vi tính. Đơn vị: Công ty Xi măng Hải Phòng Địa chỉ: PHIẾU XUẤT VẬT TƯ Số: ............... Ngày 3 tháng 12 năm 2005 Nợ Có 6211 152118 Bộ phận: Phân xưởng Máy Đá Lý do xuất : Sản xuất xi măng trắng Xuất tại kho : Công ty Số thị trường Tên nhãn hiệu quy cách Đơn vị tính Mã số Số lượng Đơn giá Thành tiền Yêu cầu Thực xuất Đá xanh Tấn 3.800 1.800 KẾ TOÁN TRƯỞNG THỦ KHO NGƯỜI VIẾT PHIẾU THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ BẢNG 3: NHẬT KÝ XUẤT VẬT LIỆU THÁNG 12 NĂM 2005 Chứng từ bộ phận Lĩnh Danh điểm Tên và quy cách V. tư ĐV SL Đơn giá Thành tiền TKnợ SH Ngày 000311 000271 000237 000045 000068 000079 14/12/2005 11/12/2005 11/12/2005 24/12/200 24/12/2005 26/12/200 Px Lò nung “ " " " " M66022 M56012 M56017 M41004 M46003 M46003 ống thép mạ kẽm Tôn CT3 8 ly Tôn CT3 8 ly * cộng theo ngày Dây thép đen 2 ly Sắt tròn CT3010 * Công theo ngày Sắt tròn CT3016 ……………….. Kg Kg Kg Kg Kg Kg 12,00 122,000 212,000 4,000 22,000 20,000 7.828 3.954 4.500 78 4.000 4.000 93.936 482.388 954.000 1436.388 312 88.000 88.312 80.000 6212 6212 6212 6212 6212 6212 Cộng theo bộ phận 1.698.636 Sổ chi tiết TK 621 được theo dõi theo từng phân xưởng sản xuất trực tiếp như Máy đá, Lò Nung, Than, Nghiền Tháo... Số liệu trên các sổ này được tập hợp và phản ánh trên sổ cái tài khoản 621 theo mục tương ứng, theo sản phẩm. Sổ chi tiết TK 621 cho phân xưởng Máy Đá là một ví dụ minh hoạ: BẢNG 5: sổ chi tiết TK 621 - Nguyên vật liệu trực tiếp cho phân xưởng Máy Đá Tháng 12 năm 2005 NT Diễn giải TK đư Nợ Có Số phát sinh trong kỳ - Đá xanh dùng sản xuất XMĐ 15221 976.123.000 - Đá trắng dùng sản xuất XMT 15221 256.127.236 - Đất sét + quỳ cho sản xuất XMĐ 15211 348.139.500 - Phụ gia hoạt tính ( CaF2) cho XMĐ 15211 150.122.300 - Phụ gia hoạt tính ( CaF2) cho XMT 15211 60.226.120 - Bari sunfat cho sản xuất xi măng đen. 15211 21.679.600 - Đá cao lanh sản xuất xi măng trắng 15211 171.580.831 -.......................... * Cộng NVLC cho xi măng đen 152 3.666.581.053 * Cộng NVLC cho xi măng trắng 152 834.507.501 - Bi đạn gạch chịu lửa xi măng đen 15222 269.389.450 - Bi đạn gạch chịu lửa xi măng trắng 15222 80.520.157 * Cộng bi đạn gạch chịu lửa 15222 349.909.607 - Dỗu nhờn mỡ máy cho XMĐ 15226 367.129.212 - Dỗu nhờn mỡ máy cho XMT 15226 0 * Cộng dầu nhờn mỡ máy 367.129.212 .......................... * XN đá Tràng Kênh giảm chi phí đá . 1361 376.191.270 K/c chi phí sản xuất xi măng đen. 1541 3.926.908.445 K/c chi phí sản xuất xi măng trắng. 1542 915.027.658 Cộng phát sinh 5.218.127.373 5.218.127.373 Sau đó vào sổ cái TK621 được kế toán công ty tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp theo từng sản phẩm. + Khi xuất nguyên vật liệu trực tiếp cho sản xuất xi măng như đá xanh, đá trắng, thạch cao... với giá trị nguyên vật liệu Thực tế tháng 12 kế toán ghi Nợ TK621 : 4.105.088.554 - XMĐ: 3.666.581.053 - XMĐ: 834.507.501 Có TK1521 : 1.052.166.312 + Trường hợp nguyên vật liệu mua về không nhập kho xuất dùng ngay cho sản xuất kế toán ghi: Nợ TK621 - Chi phí NVLTT Có TK111 - tiền mặt Có TK112 - Tiền gửi ngân hàng +Trường hợp tiền điện mua ngoài phục vụ sản xuất thì công ty phân bổ cho xi măng trắng và xi măng đen theo sản lượng sản xuất, kế toán ghi Nợ TK621: .575.018.900 XMĐ: 1.841.493.549 XMT: 1.733.525.351 Có TK 331: 3.688.453.500 Trường hợp không dùng hết vật liệu nhập lại kho ghi Nợ TK 152: Nguyên vật liệu trực tiếp Có TK 621: Nguyên vật liệu trực tiếp BẢNG 6 SỔ CÁI TK 621 Tên tài khoản: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Tháng 12 năm 2005 NT Diễn giải TK đối ứng Nợ Có Số phát sinh trong kỳ. - NVLC cho sản xuất xi măng đen 1521 3.666.581.053 - NVLC cho sản xuất xi măng trắng 1521 834.507.501 * Cộng nguyên vật liệu chính 1521 4.501.088.554 - Vỏ bao cho sản xuất xi măng đen 15221 2.171.353.400 - Vỏ bao cho sản xuất xi măng trắng 15221 308.814.850 * Cộng vỏ bao 15221 2.480.168.250 - Bi đạn gạch chịu lửa cho xi măng đen 15222 696.349.816 - Bi đạn gạch chịu lửa cho xi măng trắng 15222 316.396.455 * Cộng bi đạn gạch chịu lửa 15222 1.012.746.271 - Dỗu nhờn mỡ máy cho xi măng đen 15226 118.781.540 - Dỗu nhờn mỡ máy cho xi măng trắng 15226 0 * Cộng dầu nhờn mỡ máy 15226 118.781.540 - Nhiên liệu cho sản xuất xi măng đen 1523 3.664.701.495 - Nhiên liệu cho sản xuất xi măng trắng 1523 3.377.237.510 * Cộng nhiên liệu 1523 7.041.939.005 - Xuất xi măng để tái chế 155 0 - Xuất vật tư ứ đọng cho xi măng đen 1528 139.920.000 - Xuất vật tư ứ đọng cho xi măng trắng 1528 0 * Cộng xuất vật tư ứ đọng 1528 139.920.000 - Tiền điện cho xi măng đen 33141 1.841.493.549 - Tiền điện cho xi măng trắng 33141 1.733.525.351 Thuê vỏ ô xy 33141 0 * Cộng phải trả nhà cung cấp vật tư 33141 3.575.018.900 * Lao vụ XNVT cung cấp cho công ty 336832 842.476.278 Trong đó: - xi măng đen 621.496.673 - xi măng trắng 220.979.526 Kết chuyển chi phí sản xuất xi măng đen 1541 12.920.677.526 Kết chuyển chi phí sản xuất xi măng trắng 1542 6.791.461.272 Cộng phát sinh 19.712.138.798 19.712.138.798 Cuối tháng kết chuyển chi phí nguyên vật liệu trực tiếp vào TK 154 Nợ TK 154: 19.712.138.798 -1541: 12.920.677.526 -1542: 6.791.461.272 Có TK 621: 19.712.138.798 2.2 Chi phí nhân công trực tiếp Tổng công ty xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật làm cơ sở cho việc xây dưng đơn giá tiền lương cho công ty tuân thủ theo nguyên tắc tăng NSLĐ lớn hơn tốc độ tăng tiền lương dựa vào đơn giá tiền lương và sản lượng thành phẩm xuất kho công ty xác định được quỹ tiền lương. Quỹ lương của công ty gồm: quỹ lương sản xuất, quỹ lương tiêu thụ, quỹ lương sửa chữa lớn, quỹ lương học, nghỉ phép... Quỹ lương sản xuất = số lượng thành phẩm xuất kho x đơn giá sx. Quỹ lương tiêu thụ = số lượng thành phẩm tiêu thụ x đơn giá tt. Trong đó : Đơn giá sản xuất của 1 tấn xi măng đen là 86.000 đồng. Đơn giá sản xuất của 1 tấn xi măng đen là 129.000 đồng. Đơn giá tiêu thụ của 1 tấn xi măng là 6.000 đồng. Căn cứ vào đơn giá Tổng công ty giao, kế hoạch quỹ tiền lương và hiệu quả sản xuất kinh doanh năm 2005. Công ty phân phối và giao lại ti