Bài giảng Implant nha khoa - Phần 1: Mở đầu

CÁC QUÁ TRÌNH SINH H C CA IMPLANT NHA KHOA PH N TH NH T: ĐI C ƯƠ NG www.hoangtuhung.com MỞ ĐẦU 1- Mục tiêu của nghiên cứu và thực hành implant là tạo được sự tích hợp giữa mô xung quanh với implant một cách nhanh chóng, có kiểm soát và có hướng dẫn. 2- Implant nha khoa không chỉ tiếp xúc với xương, mà còn với niêm mạc và mô liên kết dưới niêm mạc, nghĩa là implant nha khoa có tác động qua lại với nhiều loại mô và thông với môi trường miệng 3- Sự hình thành, phát triển và duy trì bền vững giao diện mô-implant là yếu tố quyết định nhất cho thành công lâu dài của điều trị bằng implant. www.hoangtuhung.com MỞ ĐẦU Sự phát triển của giao diện mô-implant (implant-tissues interface) phức tạp, chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, và còn nhiều điểm chưa được hiểu rõ: – Yếu tố implant : hình dáng, vật liệu, hình thái bề mặt, tính chất hóa học bề mặt – Yếu tố đặt implant : lựa chọn và kế hoạch điều trị, thời điểm và điều kiện, kỹ thuật và dụng cụ – Yếu tố về người bệnh : thể tích, chất lượng xương, các yếu tố tại chỗ và toàn thân – Các yếu tố sau đặt implant : chất lượng phục hình, sử dụng, giữ gìn củawww.hoangtuhung.com người bệnh MỞ Đ ẦU GIAO DIỆN MÔ-IMPLANT NGUYÊN LÝ Trong và Sau khi đt implant, di n ra các hi n tưng • v mt sinh vt li u, và • v mt sinh hc. Trong đó, “các hi n tưng phân t sơ cp dn ti hi n tưng th cp mà kt qu là có s đáp ng đc hi u ca mô và t bào”. Theo Kasemo và Lausmaa (1986) về “kịch bản giao di ện” (“interface scenario”): www.hoangtuhung.com Quá trình di n bi n sau đt implant gm các giai đon và hi n tưng: 1. Hieän töôïng khôûi ñaàu beà maët implant 2. Töông taùc sinh hoïc 3. Söï taïo thaønh moâ quanh implant 4. Söï taïo xöông www.hoangtuhung.com 1- HI N T ƯNG KH I ĐU b mt implant Di n ra các ph n ng đin hóa: • Trong vòng nanôgiây: các phân t nưc và ion hydrate kt hp vi b mt implant, • Trong vòng milligiây: có s bám hút (adsorbtion) ca ch t căn bn ti ch , www.hoangtuhung.com 1- HI N T ƯNG KH I ĐU b mt implant Các hi n tưng đin hóa dn đn: -S hp thành các ion sinh hc (biological ions): calcium, phosphorus, sulfur - Hình thành và tăng đ dày lp oxide: Đ 10 trong vài ph n nghìn giây, Å TiOdày 50-100 Å sau 1 phút. Dng oxide: TiO, TiO 2, Ti 2O3 2 Trong đó, TiO 2 bn vng nh t đư ki c Các oxide này th đng (pasivity) soát m cpTi and Ti alloy có cùng oxide www.hoangtuhung.com 1- HI N T ƯNG KH I ĐU b mt implant Kt qu ca các quá trình đin hóa là các ion kim lo i b tách ra , làm tăng thành ph n kim lo i trong mô xung quanh, trong huy t thanh và nưc ti u có ý ngh ĩa. • Ng ưi ta ch ưa bi t rõ tác đng lâu dài ca s tăng này; mc dù mt s kim lo i vt là cn cho sc kh e, nó có th gây đc ho c ph n ng quá cm www.hoangtuhung.com 2- TƯƠNG T ÁC SINH H C Ti p sau s thay đi cu trúc phân t nưc, Hàng tr ăm phân t sinh hc có sn trong dch cơ th tác đng trên b mt implant. “Mt dòng thác” các s ki n ph c tp di n ra: các phân t nh hơn, kém ái lc hơn có th đưc thay bng các lo i ln hơn và có ái lc hơn vi vt li u. Ph n ng b mt có th cũng làm thay đi hưng và th cu to (conformation) ca các phân t sinh h c. www.hoangtuhung.com 2- Tươ ng tác sinh hc • Các ph n ng ti p di n mc ph c tp hơn: - Thay đi phân b các phân t sinh hc
thay đi tính ch t b mt implant =>làm cho b mt th t s ca implant không đng nh t. • Theo th i gian, các t bào đã đưc bi n đi (preconditioned) ti p xúc vi implant bng các lai phân t sinh hc
Các t bào không tác đng tr c ti p vi b mt ca vt li u sinh hc ca implant www.hoangtuhung.com 3- S to thành mô quanh implant Thành công ca implant cũng ph thu c vào tươ ng tác vi mô mm: S dán ca niêm mc (perimucosal seal) to thành hàng rào mô mm quanh implant (peri-implant soft tissue barrier) rt quan tr ng đi vi: -Bo v giao di n xươ ng-implant đi vi vi khu n. - Ng ăn ch n xu hưng lan v phía chóp và bao bc ly implant ca bi u mô. www.hoangtuhung.com 3- S to thành mô quanh implant Tươ ng tác gi a implant và mô mm tươ ng t nh ư bám dính bi u mô và mô liên kt trên mào xươ ng mt răng t nhiên:
đòi hi s hi n di n mt cu trúc niêm mc dng ng dán dính quanh implant (Glauser et al., 2005). • Gi a bi u mô và implant là mô liên kt giàu si collagen (collagenous connective tissue). Các si ca mô này xp thành hàng song song vi b mt implant. • Đ sâu ca “túi”, bám dính bi u mô và mô liên kt quanh implant đưc duy trì n đnh theo th i gian, mc dù có s khác bi t gi a ng ưi này vi ng ưi khác (Hermann, 2000).www.hoangtuhung.com 4-S to xươ ng Thân Implant đưc bao bc bi xươ ng. Xươ ng có th đưc to thành: •T b mt xươ ng lân cn theo hi n tưng “to xươ ng xa” (distance osteogenesis ), ho c •T chính trên b mt implant , gi là “to xươ ng ti p xúc” (contact osteogenesis) C hai quá trình trên di n ra trên cùng mt implant , ý ngh ĩa mi liên h gi a chúng ph thu c ch yu vào lo i implant và đc tr ưng b mt ca implant (Puleo,1999; Davies, 2003) www.hoangtuhung.com 4-S to xươ ng •To xươ ng xa là xươ ng đưc to t xươ ng v phía implant, khi đó, b mt xươ ng cung cp mt tp đòan t bào to xươ ng (osteogenic cells) tp kt trên khuôn mi to thành và bám vào b mt implant. •To xươ ng ti p xúc là hi n tưng to xươ ng di n ra theo hưng t implant, khi các t bào to xươ ng mi b mt implant ch ti t khuôn xươ ng và khoáng hóa. www.hoangtuhung.com (Còn ti p) www.hoangtuhung.com