Bài giảng Kiểm toán - Chương 1: Tổng quan về kiểm toán - Trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh

Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 1 1 KIỂM TOÁN PHẦN 1 GV:ThS.Nguyễn Quốc Nhất 2  Giảng viên: Họ và Tên: Ths.Nguyễn Quốc Nhất Mail: nhatnq.faa@gmail.com Blog gv: vien/quocnhat/ Thông tin Giảng viên 3 Thời lượng: 45 Tiết LT SV phải dự lớp >=80%. SV không được đi trễ quá 10 phút Không làm việc riêng Tích cực tham gia xây dựng bài  Đánh giá môn học: Điểm thường kỳ: Tiểu luận và kiểm tra trên lớp (20%) Điểm giữa kỳ:Thi tự luận hoặc trắc nghiệm(30% ĐHP) Cuối kỳ :Thi tự luận hoặc trắc nghiệm(50%ĐHP) 4  Sau khi học xong môn học sinh viên có thể: Hiểu được khái niệm kiểm toán và các loại hình kiểm toán; Biết được vai trò, ý nghĩa của việc tìm hiểu, đánh giá Hệ thống kiểm soát nội bộ đối với công tác kiểm toán; Vận dụng các phương pháp và kỹ thuật kiểm toán; qui trình trong một cuộc kiểm toán; Phân biệt được các loại ý kiến kiểm toán; 5  Tài liệu chính  [1] TS. Huỳnh Tấn Dũng, ThS.Nguyễn Quốc Nhất, ThS.Huỳnh Huy Hạnh-Giáo trình kiểm toán cơ bản, 2016  [2] TS. Huỳnh Tấn Dũng, ThS.Nguyễn Quốc Nhất, ThS.Huỳnh Huy Hạnh-Bài tập kiểm toán cơ bản, 2016  Tài liệu tham khảo:  1.Quốc hội, Luật kiểm toán độc lập, 2011  2. Bộ môn kiểm toán, Giáo trình Kiểm toán – Trường Đại học Kinh tế Tp.HCM, NXB Thống kê. 2012  3. Thông tư 214/2012/TT-BTC Ngày ngày 06 tháng 12 năm 2012 (Ban hành Hệ thống CMKT VN)  4. Thông tư số 70/2015/TT-BTC ngày 08 tháng 5 năm 2015 của Bộ Tài chính (Ban hành CMĐĐNN)  5. Grant Gay Roger Simnett, Auditing & Assurance Services - 4e, McGraw-Hill Australia Pty Ltd, 2010 6 NỘI DUNG HỌC PHẦN CHƯƠNG TÊN CHƯƠNG LÝ THUYẾT 1 TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 9 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 15 3 PHƯƠNG PHÁP KIỂM TOÁN 9 4 QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 12 Tổng cộng: 45 Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 2 7 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN Ths.Nguyễn Quốc Nhất 8 Sau khi học xong chương này sinh viên có thể: Hiểu được thế nào là kiểm toán; Phân biệt được các đối tương kiểm toán; Biết được kiến thức về các tổ chức, doanh nghiệp kiểm toán; Có được kiến thức về chuẩn mực kiểm toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp Mục tiêu chương 9 Tài liệu tham khảo  [1] TS. Huỳnh Tấn Dũng, ThS.Nguyễn Quốc Nhất, ThS.Huỳnh Huy Hạnh-Giáo trình kiểm toán, 2016  [2] TS. Huỳnh Tấn Dũng, ThS.Nguyễn Quốc Nhất, ThS.Huỳnh Huy Hạnh-bài tập kiểm toán, 2016  [3] Thông tư 214/2012/TT-BTC Ngày ngày 06 tháng 12 năm 2012 (Ban hành Hệ thống CMKT VN)  [4] Thông tư số 70/2015/TT-BTC ngày 08 tháng 5 năm 2015 của Bộ Tài chính (Ban hành CMĐĐNN) 10 Khái niệm Đối tượng nghiên cứu kiểm toán Phân loại Chức năng, nhiệm vụ của kiểm toán Kiểm toán viên, doanh nghiệp kiểm toán và hiệp hội nghề nghiệp Chuẩn mực kiểm toán và đạo đức nghề nghiệp Nội dung chương 11 Ñoøi hoûi soá lieäu BCTC phaûi thaät trung thöïc, ñaûm baûo ñoä tin caäy cao. BCTC vaø Baùo caùo khaùc Boä phaän Keá toaùn Nhaø quaûn lyù: ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng SXKD, hoaïch ñònh phöông höôùng phaùt trieån DN Cô quan nhaø nöôùc: xem xeùt vieäc tuaân thuû phaùp luaät, quaûn lyù vaø ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá ... Ngöôøi thöù 3: caân ñoái ruûi ro vaø lôïi nhuaän  q.ñònh ñaàu tö, cho vay, chính saùch baùn chòu ...  Söï ra ñôøi moät hoaït ñoäng ñoäc laäp ñeå kieåm tra vaø xaùc nhaän tính trung thöïc cuûa ngöôøi cung caáp thoâng tin vaø taïo nieàm tin cho ngöôøi söû dung thoâng tin. Hoaït ñoäng naøy ñöôïc goïi laø hoaït ñoäng KIEÅM TOAÙN. Söï khaùc bieät giöõa ngöôøi cung caáp thoâng tin vaø ngöôøi söû duïng thoâng tin. 12  Kiểm toán báo cáo tài chính năm 2014 của Công ty Cổ phần phát triển đô thị Kinh Bắc để công bố cho các cổ đông  Cơ quan thuế duyệt quyết toán thuế năm 2014 của công ty TNHH Thăng Long  Kiểm toán Ngân sách tỉnh Đà Nẵng năm 2014  Kiểm tra và đánh giá hoạt động của Ngân hàng Tiên Phong Chi nhánh TP.HCM, để tìm giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động  Kiểm toán công ty cổ phần GAS Việt Nam Kiểm toán là gì? Các ví dụ về kiểm toán: Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 3 13 MỘT KTV MÔ TẢ CÔNG VIỆC CỦA MÌNH  Để kiểm toán cho KH KTV là người không có bất kỳ lợi ích vật chất hay tinh thần nào tại KH =>  Để thực hiện công việc kiểm toán KTV phải có đủ kiến thức, am hiểu về lĩnh vực mà mình đang kiểm tra=>  Trên cơ sở thu thập và và đối chiếu các chứng từ kế toán, sổ sách, các khoản mục trên BCTC=> 14 MỘT KTV MÔ TẢ CÔNG VIỆC  Từ các tài liệu thu thập được KTV kiểm tra, đó đối chiếu, mức độ phù hợp so với các CMKT, quy định của liên quan=>  Từ việc đánh giá trên, KTV viết những thông tin nào phù hơp, thông tin nào chưa phù hợp => KTV   Đúc kết lại Kiểm toán là gì? Ta đi vào khái niệm kiểm toán 15 Kiểm toán là quá trình KTV độc lập và đủ năng lực tiến hành thu thập và đánh giá bằng chứng về những thông tin được kiểm tra nhằm xác nhận và báo cáo về mức độ phù hợp giữa những thông tin đó với các chuẩn mực đã được thiết lập. 1.1.Khaùi nieäm kieåm toaùn 16 1.1 Khaùi nieäm kieåm toaùn Thoâng tin caàn kieåm tra Baùo caùo Caùc KTV Ñuû naêng löïc Ñoäc laäp Caùc tieâu chuaån ñöôïc thieát laäp Söï phuø hôïp Thu thaäp & Ñaùnh giaù Baèng chöùng 17  Laø caùc thoâng tin coù theå ñònh löôïng, coù theå kieåm tra ñöôïc  Caùc chuaån möïc caàn thieát 1.2.1.Ñoái töôïng nghieân cöùu chung 18  Kieåm toaùn Nhaø nöôùc: caùc hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán quaûn lyù, söû duïng ngaân saùch, tieàn & taøi saûn nhaø nöôùc  Kieåm toaùn ñoäc laäp: caùc khoaûn muïc cuûa BCTC, phöông aùn SX kinh doanh, qui trình coâng ngheä, cô caáu toå chöùc  Kieåm toaùn noäi boä: raø soaùt laïi heä thoáng keá toaùn vaø caùc qui cheá kieåm soaùt noäi boä, kieåm tra söï ñieàu haønh cuûa nhaø quaûn lyù DN, kieåm tra söï tieát kieäm, tính hieäu quaû vaø hieäu suaát cuûa caùc hoaït ñoäng cuûa DN 1.2.2.Ñoái töôïng nghieân cöùu cuï theå Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 4 19 Phaân loaïi kieåm toaùn theo muïc ñích; Phaân loaïi kieåm toaùn theo chuû theå. 1.3.Phaân loaïi kieåm toaùn 20 Kieåm toaùn hoaït ñoäng (Operational Audit) Laø kieåm toaùn ñeå xem xeùt vaø ñaùnh giaù tính kinh teá, tính hieäu löïc vaø tính hieäu quaû trong hoaït ñoäng cuûa moät ñôn vò 1.3.1.Phaân loaïi kieåm toaùn theo muïc ñích 21 Kieåm toaùn tuaân thuû (Compliance Audit) Laø vieäc kieåm tra nhaèm xaùc ñònh möùc ñoä ñôn vò coù tuaân thuû theo caùc thuû tuïc hoaëc caùc nguyeân taéc ñaëc thuø, caùc quy ñònh phaùp lyù maø caùc cô quan coù thaåm quyeàn ñaõ ñeà ra hay khoâng. 1.3.1.Phaân loaïi kieåm toaùn theo muïc ñích 22 Kieåm toaùn baùo caùo Taøi chính (Financial Statements Audit) Laø vieäc kieåm tra vaø xaùc nhaän tính trung thöïc vaø tính hôïp lí cuûa BCTC cuõng nhö xem xeùt BCTC coù phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc, chuaån möïc keá toaùn vaø caùc yeâu caàu cuûa phaùp luaät hay khoâng 1.3.1.Phaân loaïi kieåm toaùn theo muïc ñích 23 KT HOAÏT ÑOÄNG KT TUAÂN THUÛ KT BCTC Muïc ñích Kieåm tra vaø ñaùnh giaù tính höõu hieäu vaø hieäu quaû cuûa moät hoaït ñoäng; Ñeà xuaát phöông aùn caûi tieán Kieåm tra, ñaùnh giaù möùc ñoä chaáp haønh caùc quy ñònh (luaät phaùp, quy ñònh) cuûa ñôn vò Kieåm tra vaø trình baøy yù kieán nhaän xeùt veà baùo caùo taøi chính Ñoái töôïng Hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh (phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, quy trình coâng ngheä, cô caáu toå chöùc,) Ñôn vò saûn xuaát kinh doanh, ñôn vò haønh chính söï nghieäp, ñôn vò phuï thuoäc Baùo caùo taøi chính Chuaån möïc Tuøy ñoái töôïng cuï theå (tieâu chuaån kyõ thuaät, ñònh möùc , tyû suaát, tyû leä,..) Caùc vaên baûn coù lieân quan (hôïp ñoàng, quy cheá, luaät, vaên baûn phaùp quy khaùc) Chuaån möïc keá toaùn hoaëc cheá ñoä toaùn hieän haønh Ngöôøi thöïc hieän Kieåm toaùn vieân noäi boä Kieåm toaùn vieân Nhaø nöôùc Kieåm toaùn vieân ñoäc laäp Ngöôøi söû duïng Caùc nhaø quaûn lyù Caùc caáp thaåm quyeàn coù lieân quan Nhaø ñaàu tö, ngaân haøng, nhaø cung caáp, cô quan thueá Toùm taét phaân loaïi kieåm toaùn theo muïc ñích 24  Kieåm toaùn noäi boä (Internal Audit) Laø coâng vieäc kieåm tra do nhöõng kieåm toaùn vieân noäi boä thöïc hieän. Phaïm vi hoaït ñoäng cuûa kieåm toaùn noäi boä tuøy thuoäc vaøo quy moâ vaø yeâu caàu cuûa caùc nhaø quaûn lyù caáp cao. 1.3.2.Phaân loaïi kieåm toaùn theo chuû theå Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 5 25 Kieåm toaùn Nhaø nöôùc (Government Audit) Laø hoaït ñoäng kieåm toaùn do kieåm toaùn vieân Nhaø nöôùc tieán haønh chuû yeáu thöïc hieän chöùc naêng kieåm toaùn tính tuaân thuû. 1.3.2.Phaân loaïi kieåm toaùn theo chuû theå 26  Kieåm toaùn ñoäc laäp (Independent Audit) Laø hoaït ñoäng kieåm toaùn do kieåm toaùn vieân ñoäc laäp thöïc hieän kieåm toaùn baùo caùo Taøi chính vaø tuøy theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng, coù theå thöïc hieän kieåm toaùn tuaân thuû vaø dòch vuï tö vaán veà keá toaùn, thueá, taøi chính... 1.3.2.Phaân loaïi kieåm toaùn theo chuû theå 27 Toùm taéc phaân loaïi kieåm toaùn theo chuû theå KT ÑOÄC LAÄP KT NOÄI BOÄ KT NHAØ NÖÔÙC Chuû theå thöïc hieän KTV chuyeân nghieäp haønh ngheà ñoäc laäp KTV laø nhaân vieân ñôn vò ñöôïc phaân coâng KTV laø cán bộ, vieân chöùc Nhaø nöôùc Toå chöùc vaø Luaät ñieàu chænh Doanh nghieäp kinh doanh; Luaät doanh nghieäp, Luaät doanh nghieäp Nhaø nöôùc Quy cheá cuûa ñôn vò Toå chöùc thuoäc boä maùy Nhaø nöôùc; Luaät hoaït ñoäng cô quan Nhaø nöôùc. Phaïm vi hoaït ñoäng Moïi ñôn vò, laõnh vöïc vaø thaønh phaàn kinh keá Noäi boä ñôn vò Caùc ñôn vò söû duïng voán, ngaân saùch Nhaø nöôùc Chöùc naêng chuû yeáu Kieåm toaùn Baùo Caùo TC Kieåm toaùn hoaït ñoäng Kieåm toaùn tuaân thủ Tính chaát Döïa treân cô sôû töï nguyeän vaø thoûa thuaän; Khoâng gaén lieàn vieäc kieåm tra vaø xöû lyù sai soùt; Tính phaùp lyù cao. Kieåm tra gaén lieàn vôùi xöû lyù sai soùt vaø caûi tieán hoaït ñoäng; Tính chaát phaùp lyù haïn cheá. Kieåm tra gaén lieàn vôùi xöû lyù vaø caûi tieán hoaït ñoäng; Tính chaát phaùp lyù cao. 28 Mối quan hệ giữa chủ thể kiểm toán và mục đích kiểm toán 28 KTV Nội bộ KTV Nhà nước ? KTV Độc lập ? ? Chủ thể kiểm toán Mục đích kiểm toán 29 1) Kieåm toaùn baùo caùo taøi chính naêm 2010 cuûa Coâng ty Coå phaàn phaùt trieån ñoâ thò Kinh Baéc ñeå coâng boá cho caùc coå ñoâng 2) Cô quan thueá duyeät quyeát toaùn thueá naêm 2010 cuûa coâng ty TNHH Thaêng Long 3) Kieåm toaùn Ngaân saùch tænh Ñaø Naüng naêm 2010 4) Kieåm tra vaø ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng Tieân Phong Chi nhaùnh TP.HCM, ñeå tìm giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng 5) Kieåm toaùn coâng ty CP GAS Các nội dung dưới đây thuộc loại hình kiểm toán nào và ai là người kiểm toán? 30 30 SÖÏ KHAÙC BIEÄT GIÖÕA CAÙC LOAÏI KIEÅM TOAÙN Xe du lòch duøng ñeå chôû nöôùc maém ñöôøng Saøigoøn - Vuõng Taøu, 3 chuyeán moät ngaøy. Tyû leä khaáu hao laø 10% moät naêm. Kieåm toaùn vieân ñoäc laäp ? Kieåm toaùn vieân thueá? Kieåm toaùn vieân noäi boä ? Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 6 31  Kiểm toaùn vieân ñoäc laäp  Doanh nghieäp kieåm toaùn  Hieäp hoäi ngheà nghieäp 1.4.Kieåm toaùn vieân, Doanh nghieäp kieåm toaùn vaø hieäp hoäi ngheà nghieäp 32 1.4.1. KTV độc lập:  Kiểm toán viên phải có đủ các tiêu chuẩn sau đây: a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; b) Có phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức trách nhiệm, liêm khiết, trung thực, khách quan; c) Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên theo quy định của Bộ Tài chính; d) Có Chứng chỉ kiểm toán viên theo quy định của Bộ Tài chính.  Khi tiến hành cuộc kiểm toán thì nguyên tắc hàng đầu kiểm toán phải tuân thủ thi thực thi hành nghề là nguyên tắc “độc lập”. 33 Caùc loaïi hình Caùc caáp baäc ngheà nghieäp • Doanh nghieäp tö nhaân • Coâng ty hôïp danh • Coâng ty TNHH • Chuû phaàn huøn ( partner) • Chuû nhieäm ( manager ) • Kieåm toaùn vieân chính ( Senior auditor ) • Kieåm toaùn vieân phuï ( Staff assistant ) 1.4.2.TOÅ CHÖÙC COÂNG TY KIEÅM TOAÙN 34 1.4.2.1.Doanh nghieäp kieåm toaùn cung caáp caùc dòch vuï Kieåm toaùn Keá toaùn Tö vaán quaûn lyù Tö vaán taøi chính Tö vaán thueá Tuyeån duïng, ñaøo taïO  ... 35 1.4.3 Hieäp hoäi ngheà nghieäp 1.4.3.1 Treân theá giôùi  Lieân ñoaøn Keá toaùn Quoác teá (International Federation of Accountants – IFAC) ñöôïc thaønh laäp vaøo ngaøy 7/10/1977. Website:  IFAC ñöôïc ñieàu haønh bôûi moät Hoäi ñoàng vôùi söï giuùp vieäc cuûa 7 UÛy ban: 36 7 UÛy ban của IFAC  UÛy ban thöïc haønh kieåm toaùn quoác teá (International Auditing Practices Committee – IAPC)  UÛy ban Ñaïo ñöùc ngheà nghieäp  UÛy ban veà Keá toaùn quaûn trò vaø taøi chính  UÛy ban Lónh vöïc coâng  UÛy ban Coâng ngheä thoâng tin  UÛy ban ñaøo taïo  UÛy ban Keát naïp thaønh vieân Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 7 37 1.4.3.2 Taïi caùc quoác gia Hieäp hoäi keá toaùn vieân Hoa Kyø (American Accounting Association – AAA). Hoïc vieän keá toaùn vieân coâng chöùng Hoa Kyø (American Institute of Certified Public Accountants – AICPA). Hoïc vieän keá toaùn vieân coâng chöùng Canada (Canada Institute of Certified Accountants – CICA). Hoïc vieän giaùm ñònh vieân keá toaùn Anh quoác vaø xöù Wales (Institute of Chartered Accountants in England and Wales – ICAEW)... 38 5 .1991 1. 1994 9 .1999 Thaønh laäp Coâng ty kieåm toaùn ñaàu tieân ôû VN ( Coâng ty kieåm toaùn Vieät nam – VACO ) Ban haønh Quy cheá veà hoaït ñoäng kieåm toaùn ñoäc laäp ( Nghò ñònh 07/CP ) Ban haønh 4 chuaån möïc kieåm toaùn ñaàu tieân 12.2005 Coù taát caû 37 chuaån möïc ñöôïc ban haønh 3.2004 Ban haønh Quy cheá môùi veà hoaït ñoäng kieåm toaùn ñoäc laäp (Nghò ñònh 105/2004/NÑ-CP) 4.2005 Thaønh laäp VACPA 12/2012 37 chuẩn mực kiểm toán và 4 CM về DV đảm bảo (thay thế Hệ thống CM 2005) 1.4.3.3 Taïi Vieät Nam 39 Sự quốc tế hóa các công ty kiểm toán 40 Sự quốc tế hóa các công ty kiểm toán  Sự hiện diện của Big four tại Việt Nam: Ernst and Young trụ sở tại New York dẫn đầu trong lĩnh vực kiểm toán dầu khí; KPMG Peat MarWich trụ sở tại Mỹ dẫn đầu trong lĩnh vực kiểm toán thị trường chứng khoán và ngân hàng Deloitte Touch Toumatsu Price Waterhouse Coopers (PWC) 41 Đọc thêm thông tin về Big 4 Tại Việt Nam Deloitte chiếm ưu thế khi khách hàng chủ yếu trong những ngành năng lượng như: gas, dầu khí, phân bón...  Deloitte đang kiểm toán cho Đạm Phú Mỹ, Tổng công ty Dung dịch khoan và Hóa phẩm dầu khí - CTCP; Tổng công ty Khí Việt Nam - CTCP...,  KPMG thường được những DN bất động sản lựa chọn.  Còn PwC hoặc EY thường có ưu thế đối với các công ty hàng tiêu dùng nhanh. 42 NHỮNG CON SỐ TỔNG KẾT NĂM 2013  Theo số liệu Tổng kết hoạt động năm 2013 của 134 DNKT, có 10 doanh nghiệp kiểm toán lớn nhất theo 4 chỉ tiêu, như sau: Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 8 43 Tổng kết năm 2013 44 Tổng kết năm 2013 45 Tổng kết năm 2013 46 Tổng kết năm 2013 47 Con số trong Big 4 trên thế giới  Deloitte đã vượt qua đối thủ PwC để trở thành Hãng kiểm toán có doanh thu lớn nhất thế giới. Năm vừa qua, Deloitte có doanh thu 32,4 tỷ USD, cao hơn PwC là 32 tỷ USD, EY đứng thứ 3 với 25,9 tỷ USD và cuối cùng là KPMG với 23,4 tỷ USD.  Vai trò dẫn đầu của Deloitte có thể chỉ là tạm thời do PwC đang chờ được thông qua cuộc sáp nhập với Booz & Co. Một khi sáp nhập thành công, doanh thu của PwC có thể nhảy vọt lên thêm 1 tỷ USD nữa. 48 1.5 Chuaån möïc kieåm toaùn vaø ñaïo ñöùc ngheà nghieäp Chuaån möïc keá toaùn ??? Chuaån möïc kieåm toaùn ??? Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 9 49 Hệ thống pháp quy liên quan đến kiểm toán  Luật kiểm toán  Nghị định 105/2004/NĐ –CP  NĐ 17/2012/NĐ –CP  NĐ 105/2013/NĐ-CP ngày 16/9/2013  Thông tư 157/2014/TT-BTC CMDĐ Nghề nghiệp –kiểm toán 37 chuẩn mực kiểm toán và 4 CM cũ hiện hành về dịch vụ đảm bảo 50  Laø thöôùc ño chaát löôïng kieåm toaùn  Söï caàn thieát  Ñoái vôùi ngöôøi söû duïng keát quaû  Ñoái vôùi xaõ hoäi  Ñoái vôùi kieåm toaùn vieân Chuaån möïc kieåm toaùn 51 Laø nguyeân taéc cô baûn veà nghieäp vuï vaø veà vieäc xöû lyù moái quan heä phaùt sinh trong quaù trình kieåm toaùn Ñoái vôùi KTV: Chuaån möïc chính laø:  Laø cô sôû ñeå naâng cao chaát löôïng kieåm toaùn 1.5.1.Chuaån möïc kieåm toaùn 52  Ñoái vôùi ngöôøi söû duïng keát quaû, ñoái vôùi xaõ hoäi: Chuaån möïc laø:  Cô sôû ñaïït ñöôïc söï tin töôûng cuûa xaõ hoäi vaøo yù kieán cuaû kieåm toaùn vieân  Ngöôøi söû duïng hieåu hôn veà coâng vieäc cuaû kieåm toaùn vieân  Xem xeùt traùch nhieäm cuûa kieåm toaùn vieân 1.5.1.Chuaån möïc kieåm toaùn 53 - Nhôø coù chuaån möïc höôùng daãn neân toâi bieát raèng mình caàn phaûi laøm vieäc nhö theá naøo, & - Toâi cuõng hieåu raèng moïi ngöôøi döïa vaøo ñoù ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng coâng vieäc cuûa toâi. 1.5.1.Chuaån möïc kieåm toaùn 54 HỆ THỐNG CHUẨN MỰC HIỆN HÀNH VSA 500 VSA 501 VSA 505 VSA 200 VSA 510 VSA 210 VSA 300 VSA 520 VSA 220 VSA315 VSA 530 VSA 230 VSA 320 VSA 540 VSA 240 VSA 330 VSA 550 VSA 700 VSA 250 VSA 402 VSA 560 VSA600 VSA 705 VSA 800 VSA 260 VSA 450 VSA 570 VSA 610 VSA 710 VSA 805 VSA 265 VSA VSA 580 VSA 620 VSA 720 VSA810 Nguyên tắc và trách nhiệm chung Đánh giá rủi ro và biện pháp xử lý đối với rủi ro Bằng chứng kiểm toán Sử dụng công việc của các bên khác Kết luận kiểm toán và báo cáo kiểm toán Kiểm toán các nội dung đặc biệt Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 10 55 1.5.2.Ñaïo ñöùc ngheà nghieäp NỘI DUNG CHUẨN MỰC ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP: (Thông tư số 70/2015/TT-BTC) Phần A: Quy định chung và các nguyên tắc đạo đức cơ bản; Gồm 5 chương từ Chương 100 chương 150 Phần B: Áp dụng cho kế toán viên, kiểm toán viên hành nghề; Gồm 10 chương từ chương 200- 290,291 Phần C: Áp dụng cho kế toán viên, kiểm toán viên chuyên nghiệp trong doanh nghiệp. Gồm 5 chương từ 300 chương 350 56 1.5.2.1 Các nguyên tắc cơ bản: 1.5.2.Ñaïo ñöùc ngheà nghieäp Chính trực Khách quan NL chuyên môn & Tính TT Tính bảo mật Tư cách nghề nghiệp 57 Kieåm toaùn vieân phaûi thaúng thaén, trung thöïc vaø coù chính kieán roõ raøng. Chính tröïc 58 Không cho phép sự thiên vị, xung đột lợi ích hoặc bất cứ ảnh hưởng không hợp lý nào chi phối các xét đoán chuyên môn và kinh doanh của mình; . Khaùch quan 59 Thể hiện, duy trì sự hiểu biết và kỹ năng chuyên môn cần thiết nhằm đảm bảo rằng khách hàng hoặc chủ doanh nghiệp được cung cấp dịch vụ chuyên môn có chất lượng dựa trên những kiến thức mới nhất về chuyên môn, pháp luật và kỹ thuật, đồng thời hành động một cách thận trọng và phù hợp với các chuẩn mực nghề nghiệp và kỹ thuật được áp dụng. Naêng löïc chuyeân moân vaø tính thaän troïng 60 Phải bảo mật thông tin có được từ các mối quan hệ chuyên môn và kinh doanh, vì vậy, không được tiết lộ bất cứ thông tin nào cho bên thứ ba khi chưa được sự đồng ý của bên có thẩm quyền, trừ khi có quyền hoặc nghĩa vụ phải cung cấp thông tin theo yêu cầu của pháp luật hoặc cơ quan quản lý hoặc tổ chức nghề nghiệp, và cũng như không được sử dụng thông tin vì lợi ích cá nhân của kế toán viên, kiểm toán viên chuyên nghiệp hoặc của bên thứ ba; . Tính baûo maät Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 11 61 Phải tuân thủ pháp luật và các quy định có liên quan, tránh bất kỳ hành động nào làm giảm uy tín nghề nghiệp của mình. Tö caùch ngheà nghieäp 62 1.5.2.2 Các nguy cơ và biện pháp bảo vệ Nguy cơ vi phạm chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp Các biện pháp bảo vệ 63 Các nguy cơ Nguy cơ Bị đe doạ Sự quen thuộc Sự bào chữa Tự kiểm tra Tư lợi 64 Các biện pháp bảo vệ  Các biện pháp bảo vệ là các hành động hoặc phương pháp khác nhằm loại trừ hoặc làm giảm các nguy cơ xuống mức có thể chấp nhận được. Các biện pháp bảo vệ gồm hai nhóm sau:  Các biện pháp bảo vệ do tổ chức nghề nghiệp quy định, do pháp luật và các quy định có liên quan điều chỉnh;  Các biện pháp bảo vệ được xây dựng trong môi trường làm việc. 65 Xung đột về lợi ích  Xung đột về lợi ích có thể làm phát sinh nguy cơ ảnh hưởng đến tính khách quan và các nguyên tắc đạo đức cơ bản khác. Các nguy cơ này có thể phát sinh khi:  Thực hiện hoạt động chuyên môn liên quan đến một vấn đề cụ thể cho hai hoặc nhiều bên bị xung đột về lợi ích liên quan đến vấn đề đó; hoặc  Lợi ích của kế toán viên, kiểm toán viên chuyên nghiệp liên quan đến một vấn đề cụ thể bị xung đột với lợi ích của bên sử dụng dịch vụ chuyên môn 66 1.5.2.3. Tính độc lập-Áp dụng cho dịch vụ kiểm toán và soát xét  Tính độc lập bao gồm:  Độc lập về tư tưởng: Là trạng thái tư tưởng cho phép đưa ra kết luận mà không bị tác động bởi những yếu tố có ảnh hưởng đến xét đoán chuyên môn, cho phép một cá nhân hành động một cách chính trực và vận dụng được tính khách quan cũng như thái độ hoài nghi nghề nghiệp của mình;  Độc lập về hình thức: Là việc cần tránh các sự kiện và tình huống nghiêm trọng tới mức một bên thứ ba phù hợp và có đầy đủ thông tin sau khi đánh giá sự kiện và tình huống thực tế, có thể kết luận rằng tính chính trực, tính khách quan và thái độ hoài nghi nghề nghiệp của doanh nghiệp kiểm toán hoặc thành viên nhóm kiểm toán đã bị ảnh hưởng. Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 12 67 Các yếu tố ảnh hưởng đến tính độc lập  Mạng lưới và các công ty mạng lưới  Đơn vị có lợi ích công chúng  Các bên liên quan 68 Các yếu tố ảnh hưởng đến tính độc lập  Mạng lưới và các công ty mạng lưới  Đơn vị có lợi ích công chúng  Các bên liên quan 69 Các yếu tố ảnh hưởng đến tính độc lập  Lợi ích tài chính  Các khoản cho vay và bảo lãnh  Các mối quan hệ kinh doanh  Các mối quan hệ cá nhân và mối quan hệ gia đình  Làm việc cho khách hàng kiểm toán  Cử nhân viên đến làm việc tạm thời cho khách hàng kiểm toán  Các dịch vụ gần đây cung cấp cho khách hàng kiểm toán 70 Các yếu tố ảnh hưởng đến tính độc lập  Lợi ích tài chính  Các khoản cho vay và bảo lãnh  Các mối quan hệ kinh doanh  Các mối quan hệ cá nhân và mối quan hệ gia đình  Làm việc cho khách hàng kiểm toán  Cử nhân viên đến làm việc tạm thời cho khách hàng kiểm toán  Các dịch vụ gần đây cung cấp cho khách hàng kiểm toán 71 Các yếu tố ảnh hưởng đến tính độc lập  Làm việc với vai trò là Giám đốc, nhân sự cấp cao của khách hàng kiểm toán  Cung cấp dịch vụ kiểm toán cho khách hàng kiểm toán trong nhiều năm (bao gồm việc luân chuyển kiểm toán viên hành nghề ký báo cáo và thành viên Ban Giám đốc phụ trách tổng thể cuộc kiểm toán)  Cung cấp dịch vụ phi đảm bảo cho khách hàng kiểm toán  Phí dịch vụ 72 Bài tập tình huống -Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp  Tuân partner của công ty Kiểm toán F&A, Tuấn có khoản đầu tư vào Công ty K, Công ty Kiểm toán F&A tiến hành kiểm toán cho công ty K , Có vi phạm CMĐĐ nghề nghiệp không? Vì sao?  Trong quá trình soát xét Hồ sơ kiểm toán 9/2012 An đã phát sinh tình cảm với Huyền – Kế toán trưởng cty Anpha, Kiem toan 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KIỂM TOÁN 13 73 Nội dung và HD Tiểu luận (HKII 2016-2017) P1: Hoàn thành Bài tập  Các nhóm làm bài tập sách giáo khoa Mỗi thành viên cho thêm một bài và tự giải (tương ứng với các mục trong sách giáo trình) P2: Dich 1 nội dung kiểm toán (Giảng viên sẽ gởi cho mỗi nhóm), có thể lấy từ IAASB (Ifac.org) 74  Quá trình làm bài, họp nhóm phải có biên bản và có chữ ký các thành viên, nhóm trưởng có nhiệm vụ kiểm tra biên bản này, đánh giá sự tham gia của các thành viên  Sau khi làm xong các nhóm nộp bài hạn chót ngày 27/03/2017, Cách nộp:  Gởi qua mail: nhatnq.faa@gmail.com  In một cuốn (DS theo ABC), không cân in màu Nội dung và HD Tiểu luận (HKI 2016-2017) 75  Làm bài word >=20 trang  Có 1 trang tài liệu tham khảo  Tài liệu tham khảo phải có chỉ dẫn nguồn tới đích cuối cùng:  “” “Astony, The new world, P 45 -55  Ifac.org/A&A/  Giáo trình. Nội dung và HD Tiểu luận (HKI 2016-2017) 76  Làm bài word >=20 trang  Trang tài liệu tham khảo riêng  Tài liệu tham khảo phải có chỉ dẫn nguồn tới đích cuối cùng:  “” “Astony, The new world, P 45 -55  Ifac.org/A&A/  Giáo trình., trang . Nội dung và HD Tiểu luận (HKI 2016-2017) 77