Bài giảng Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định - Nguyễn Tuấn Anh

Trung tâm nghiên cứu đào tạo và phát triển kỹ năng quản lý Khóa Học KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ VÀ RA QUYẾT ĐỊNH Giảng viên: Nguyễn Tuấn Anh MỤC TIÊU  Hiểu được cách thức hoạt động của trí óc và các nguyên tắc tư duy hiệu quả.  Nhận diện và nắm vững quy trình giải quyết vấn đề.  Nhận diện và nắm vững quy trình ra quyết định.  Vận dụng mô hình hợp nhất cho cả việc ra quyết định và giải quyết vấn đề. NỘI DUNG ① Tổng quan ② Quy trình giải quyết vấn đề ③ Quy trình ra quyết định 1 Tổng Quan TRÒ CHƠI Vấn đề của bạn là gì? Bạn mong đợi gì từ khóa học này? Những cảm nhận của bạn dành cho đối tác của mình? ĐI TÌM MỘT NỬA TRÁI TIM CHỨC NĂNG TƯ DUY • Tư duy có 3 chức năng chính: • Phân tích • Tổng hợp • Đánh giá • Tư duy ứng dụng từ 3 chức năng trên: • Giải quyết vấn đề • Ra quyết định • Sáng tạo GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ & RA QUYẾT ĐỊNH • Hầu hết các quyết định quản lý là cho một trong bốn loại sự kiện khác nhau: • Phiền toái • Cơ hội • Phân bổ nguồn lực • Thương thảo • Thông thường sau một quyết định thường nảy sinh ra một hoặc nhiều vấn đề. • Khi giải quyết vấn đề bạn sẽ phải ra các quyết định. 2 Quy Trình Giải Quyết Vấn Đề QUY TRÌNH GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Bước 1: Xác định vấn đề Bước 2: Tìm nguyên nhân Bước 3: Tìm kiếm các giải pháp Bước 4: Lựa chọn giải pháp Bước 5: Thực hiện và đánh giá BƯỚC 1: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ • Vấn đề cụ thể là gì? • Điều gì là thích hợp ở đây? • Đâu là chìa khóa cho tình huống này? • Chúng ta đang phải đối mặt với điều gì? XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU • Mục tiêu chúng ta cần hướng đến là gì? • Những mục tiêu tối thiểu cần phải đạt được? • Những điều kiện nào cần được đáp ứng? VẤN ĐỀ LÀ GÌ? • Vấn đề là những phiền toái mà chúng ta thường gặp trong công việc và cuộc sống. • Vấn đề là những trở ngại trên con đường chúng ta đi. • Vấn đề là những “sai lệch” với những gì chúng ta mong đợi. • Vấn đề là những rắc rối, khó khăn, nguy hiểm hay khủng hoảng VẤN ĐỀ LÀ Nguyên nhân vấn đề Tiêu chuẩn hiệu suất hoạt động Vấn đề Sự lệch lạc vấn đề Hiệu suất hoạt động thực tế Thời gian GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ LÀ GÌ? • Giải quyết vấn đề là một quá trình tìm kiếm và thực hiện giải pháp nhằm loại bỏ nguyên nhân gây ra vấn đề. PHÂN LOẠI VẤN ĐỀ • Vấn đề xuất hiện dưới hai hình thức: • Vấn đề là trở ngại • Vấn đề về hệ thống • Hoặc: • Những vấn đề thuộc quy luật chung • Những sự kiện đặc biệt nhưng vẫn thuộc quy luật chung • Những sự kiện đặc biệt • Những sự kiện đặc biệt báo hiệu một quy luật mới VÍ DỤ • Một người hàng xóm chơi nhạc rất to lúc đêm khuya. Điều này làm phiền bạn và bạn không thể ngủ được. Làm thế nào chúng ta có thể xác định vấn đề? Làm thế nào chúng ta có thể xác định mục tiêu tư duy của mình? CHÚ Ý • Người ra quyết định hiệu quả cần chú ý rằng sự nguy hiểm ở bước này không phải là xác định sai vấn đề mà là xác định hợp lý, đáng tin cậy nhưng lại không đầy đủ. • Những quyết định chỉ giải quyết một phần cụ thể của vấn đề thường hay thất bại. BÀI TẬP • 9 Nút tròn • 6 Que diêm THẢO LUẬN VẤN ĐỀ BẠN GẶP PHẢI BƯỚC 2: TÌM NGUYÊN NHÂN • Chúng ta cần những thông tin gì? • Những thông tin mà chúng ta biết? • Những gì chúng ta biết rằng chúng ta không biết? • Những gì chúng không biết rằng chúng ta không biết? • Các dạng câu hỏi: • Câu cá • Bắn súng SƠ ĐỒ XƯƠNG CÁ Cách quản lý/ Khách hàng Điều kiện CS nhân sự làm việc VẤN ĐỀ CỦA TỔ CHỨC Nhân sự Công việc CÁCH QUẢN LÝ/ KHÁCH HÀNG ĐIỀU KIỆN LÀM VIỆC CS NHÂN SỰ Không gian làm Nhiều yêu việc chật hẹp Chưa xác cầu từ KH định ưu tiên Thiết bị Nhiều công việc kém Nhiệt độ giấy tờ hơn Nhiều loại không hợp khách hàng Doanh số tăng nhanh Quá nhiều Thông Quá đông Giới thiệu phương can thiệp người pháp an toàn mới khí kém Được giao thêm Thay đổi nhiều việc cơ cấu phân phối VẤN ĐỀ CỦA TỔ Công việc mới Số lượng CHỨC Người giàu kinh công việc tăng nghiệm đã ra đi Sụt giảm Nhiều Công việc khó về tinh thần quy trình làm hơn Mới vào làm việc Ghen tị Tỷ lệ hư Các quy định về an toàn cá nhân hỏng cao làm chậm công việc NHÂN SỰ CÔNG VIỆC 5W1H What Where Who How When Why Đặt câu hỏi 7Why BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH BƯỚC 3: TÌM KIẾM CÁC GIẢI PHÁP • Có rất nhiều giải pháp. • Đây là quá trình tư duy dựa theo các nguyên tắc. • Đây cũng là quá trình tư duy sáng tạo. MONG MUỐN CỦA BẠN • Bạn đang tìm kiếm giải pháp để đưa bạn đến nơi bạn muốn? • Bạn đang tìm giải pháp tốt? • Bạn đang tìm kiếm giải pháp tốt hơn? CÁC PHƯƠNG PHÁP Tìm Kiếm Những Cái Thông Thường Phương Pháp “Chung” Phương Pháp Sáng Tạo Phương Pháp Thiết Kế & Lắp Ráp TÌM KIẾM NHỮNG CÁI THÔNG THƯỜNG • Phân tích vấn đề thành những phần nhỏ hơn để dễ nhận biết và áp dụng các phương pháp chuẩn. • Đồng nhất vấn đề. • Thay đổi vấn đề. PHƯƠNG PHÁP “CHUNG” • Tư duy ở tầm khái quát và khả năng “dự đoán”. • Quạt khái niệm. PHƯƠNG PHÁP SÁNG TẠO • Phương pháp thử thách • Chúng ta có cần thiết làm điều này không? • Tại sao nó được làm như thế này? • Có cách nào khác để chế tạo ra nó không? • Nguyên tắc giả định. • Chuyển đổi giả định. • Thiết lập giả định. PHƯƠNG PHÁP THIẾT KẾ & LẮP RÁP • Liệt kê các nhu cầu. • Các điều ưu tiêu. • Khái niệm chung. • Đặt song song yêu cầu với nhau. • Sáng tạo hàng ngày BƯỚC 4: LỰA CHỌN GIẢI PHÁP • Lựa chọn một hoặc vài những giải pháp tốt nhất ở bước 3. • Chúng ta phải phát triển và đánh giá các giải pháp ở bước 3. CHUỖI CÁC BƯỚC ĐÁNH LỰA QUYẾT HÀNH PHÁT TRIỂN GIÁ CHỌN ĐỊNH ĐỘNG PHÁT TRIỂN CÁC KHẢ NĂNG • Hình thành ý tưởng • Củng cố ý tưởng • Sửa lỗi • Tính thực tiễn • Chấp nhận • Chi phí • Đơn giản hơn • Nhận thức ĐÁNH GIÁ • Giá trị & lợi ích • Khó khăn và nguy hiểm • Tính khả thi LỰA CHỌN • Mạnh và yếu • Vào và ra • Những ưu điểm • So sánh trực tiếp • Lòng tham, sự sợ hãi, tính lười biếng ĐÁNH GIÁ CUỐI CÙNG • Lợi ích thực sự bạn hy vọng là gì? • Những vấn đề gì có thể xảy ra? • Nó khả thi như thế nào? QUYẾT ĐỊNH • Áp lực quyết định • Viễn cảnh • Rủi ro • Hậu quả BƯỚC 5: THỰC HIỆN VÀ ĐÁNH GIÁ 3 Quy Trình Ra Quyết Định QUYẾT ĐỊNH LÀ GÌ? Suy nghĩ Hành động Điểm không quay lại QUY TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH Xác Định Mục Tiêu Thu Thập Thông Tin Liên Quan Đưa Ra Phương Án Khả Thi Ra Quyết Định Thực Hiện Và Đánh Giá XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU THU THẬP THÔNG TIN ĐƯA RA CÁC PHƯƠNG ÁN KHẢ THI RA QUYẾT ĐỊNH • Đánh giá rủi ro • Đánh giá hậu quả THỰC HIỆN VÀ ĐÁNH GIÁ ĐI TÌM KHO BÁU TÓM TẮT Xin Chào Và Chúc Các Bạn Thành Công Hạnh Phúc Trong Công Việc Và Cuộc Sống!