Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 45: Ôn dịch, thuốc lá

CHAØO MÖØNG CAÙC THAÀY CO GIAÙO VEÀ DÖÏ HOÄI GIAÛNG 20-11 Giaùo vieân thöïc hieän: Bộ môn: Ngữ văn 8 KIEÅM TRA BAØI CUÕ Thoâng ñieäp maø vaên baûn “Thoâng tin veà Ngaøy Traùi Ñaát naêm 2000” muoán göûi ñeán chuùng ta laø gì? Em ñaõ thöïc hieän ñöôïc nhöõng gì sau khi tìm hieåu vaên baûn aáy? Lôøi keâu goïi bình thöôøng: “Moät ngaøy khoâng duøng bao bì ni loâng”ñöôïc truyeàn ñaït baèng moät hình thöùc raát trang troïng: Thoâng tin veà Ngaøy Traùi Ñaát naêm 2000. Ñieàu ñoù cuøng vôùi söï giaûi thích ñôn giaûn maø saùng toû veà taùc haïi cuûa vieäc duøng bao bì ni loâng, veà lôïi ích cuûa vieäc giaûm bôùt chaát thaûi ni loâng, ñaõ gôïi cho chuùng ta nhöõng vieäc coù theå laøm ngay ñeå caûi thieän moâi tröôøng soáng, ñeå baûo veä Traùi Ñaát ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta. Tuần : 12 - Tiết : 45*** ÔN DỊCH, THUỐC LÁ Nguyễn Khắc Viện I. Hướng dẫn đọc và tìm hiểu chung1. Đọc văn bản Yêu cầu: Rõ ràng, mạch lạc, chú ý những dòng chữ in nghiêng cần đọc chậm. 2. Chú giải từ: (Sách giáo khoa) 3. Tác giả: Nguyễn Khắc Viện Sinh năm 1913 mất năm 1997, ông là người có đóng góp lớn đối với ngành tâm lý, với nền văn hóa và giáo dục Việt Nam. 4. Văn bản a. Kiểu văn bản - Văn bản thuyết minh kết hợp với phương thức lập luận. → Thuộc cụm văn bản nhật dụng, thuyết minh một vấn đề khoa học xã hội. b. Bố cục 3 phần : + Từ đầu đến “nặng hơn cả AIDS”: Nêu vấn đề nạn dịch thuốc lá. + Tiếp theo đến “phạm pháp” : Tác hại của thuốc lá. + Phần còn lại : Kiến nghị chống thuốc lá. Theo em vaên baûn naøy chia laøm maáy phaàn; noäi dung moãi phaàn laø gì? II. Tìm hiểu văn bản 1/ Nhan đề văn bản: “Ôn dịch”: + bệnh lan truyền rộng + tiếng chửi rủa “Thuốc lá”: + cách nói tắt của cụm từ tệ nghiện thuốc lá. Dấu phẩy: + đặt giữa 2 từ để ngắt giọng, + nhấn mạnh sắc thái biểu cảm, + bộc lộ ý nghĩa vừa căm tức vừa ghê sợ. Thuốc lá! Mày là đồ ôn dịch! “Ôn dịch, Thuốc lá” ’ Em haõy cho bieát yù nghóa töøng töø trong teân vaên baûn? Daáu phaåy giöõa hai töø ñoù coù taùc duïng gì? THUỐC LÁ ! MÀY LÀ ĐỒ ÔN DỊCH ! 2/ Nêu vấn đề nạn dịch thuốc lá - Giới thiệu các loại dịch : + Dịch hạch, tả : đã loại trừ. + Đại dịch AIDS: khủng khiếp, chưa tìm được giải pháp. - Giới thiệu thuốc lá là ôn dịch đe doạ sức khoẻ, tính mạng con người nặng hơn cả AIDS. Nghệ thuật : Lập ý từ xa đến gần, mức độ tăng dần, sử dụng phép so sánh kết hợp sử dụng các từ thông dụng của ngành y tế (ôn dịch, dịch hạch, thổ tả, AIDS). => Vừa nêu vấn đề vừa chỉ ra tính chất nghiêm trọng của vấn đề. Taùc giaû ñaõ neâu vaán ñeà gì? Caùch neâu vaán ñeà cuûa taùc giaû nhö theá naøo? 1. Vì sao taùc giả dẫn lời Trần Hưng Đạo baøn về việc ñaùnh giặc trước khi phaân tích hậu quả của thuốc laù? 2. Em haõy phaân tích hình aûnh: taèm aên laù daâu? 3. Thuoác laù coù taùc haïi nhö theá naøo ñoái vôùi baûn thaân ngöôøi huùt thuoác? 3/ Tác hại của thuốc lá a. Đối với bản thân người hút thuốc, người nghiện thuốc Câu hỏi thảo luận nhóm HS: 3/ Tác hại của thuốc lá a. Đối với bản thân người hút thuốc, người nghiện thuốc * Nghệ thuật : Tác giả mượn lời nói so sánh của Trần Hưng Đạo nhằm gây ấn tượng mạnh, làm nổi bật vấn đề, tăng tính thuyết phục. + Dâu như sức khoẻ con người. + Tằm ví như khói thuốc lá. * Thuốc lá có hại cho sức khoẻ tính mạng người hút thuuốc: - Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc: thấm vào cơ thể người hút : + Chất hắc ín + Chất ô-xít các-bon + Chất ni-cô-tin + Chất phóng xạ : Polonium 210(210Po) + Chất hắc ínUng thư vòm họng Ung thư miệng Chất nicôtin đóng lại trong phổi Ung thư phổi + Chất ô-xít các-bon + Chất phóng xạ : Polonium 210(210Po) Polonium 210 là một chất phóng xạ đặc biệt nguy hiểm và không ổn định, đến mức người ta cấm sử dụng nó trong các hoạt động y tế. Nó đọng lại ở các nhánh phế quản và từ đó gây ra ung thư. 1. Vì sao taùc giả đaët giaû ñònh “coù ngöôøi baûo: Toâi huùt, toâi bò beänh, maëc toâi!” tröôùc khi neâu leân nhöõng taùc haïi veà phöông dieän xaõ hoäi cuûa thuoác laù? 2. Taùc giaû ñaõ laäp luaän nhö theá naøo? 3/ Tác hại của thuốc lá Đối với bản thân người hút thuốc, người nghiện thuốc Tác hại của thuốc lá đối với người không hút thuốc Câu hỏi tìm hiểu: Lập luận của tác giả: Chặt chẽ, dẫn chứng sinh động + Người ở gần cũng hít phải luồng khí độc + Vợ con, người cùng phòng cũng bị nhiễm độc + Thai nhi trong bụng mẹ cũng bị nhiễm độc + Nêu gương xấu + Dẫn đến con đường phạm tội. b. Tác hại của thuốc lá đối với người không hút thuốc * Thuốc lá có hại cho sức khỏe cộng đồng - Khói thuốc lá đầu độc những người xung quanh (đau tim mạch, ung thư, đẻ non, thai nhi yếu). => Tác giả nêu tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng để bác bỏ luận điểm sai lầm : “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi!” * Thuốc lá có hại cho lối sống đạo đức của con người - Huỷ hoại lối sống, nhân cách người Việt Nam, nhất là thanh thiếu niên. - Hút thuốc: Nêu gương xấu; Con đường dẫn đến tội phạm. => Lưu ý : Nghiện thuốc lá cũng dễ dẫn đến nghiện ma tuý. 4/ Lời kêu gọi - Kiến nghị → Khích lệ, khơi gợi tinh thần dân tộc. - Giảm số người hút thuốc lá. - Chống nạn ôn dịch, chống thuốc lá. - “Nghĩ đến mà kinh! Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.” III. Tổng kết - Luyện tập * Ghi nhớ (SGK) * Cấu trúc văn bản “Ôn dịch, thuốc lá” * Tư liệu tham khảo – Liên hệ. - Vì sao tác giả lại đưa ra những số lệu để so sánh tình hình hút thuốc lá ở nước ta với các nước Âu-Mĩ trước khi đưa ra kiến nghị: Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này? - Cách so sánh như vậy có tác dụng gì? ÔN DỊCH, THUỐC LÁ Nguyễn Khắc Viện Ôn dịch, Thuốc lá Thông báo về nạn dịch Thuốc lá Tác hại của Thuốc lá Đối với sức khoẻ con người Sức khỏe người hút Sức khỏe cộng đồng Đối với đạo đức Con người Kiến nghị chống thuốc lá (Nguyeãn Khaéc Vieän) Cứ 8 giây lại có một người phải vĩnh viễn ra đi do hậu quả của thuốc lá (Bild) Nêu gương xấu: Khi chưa hút thuốc Khi đã hút thuốc Một số lý do khiến thanh thiếu niên tập tành hút thuốc: 1. Địa vị xã hội thấp. 2. Sử dụng hoặc hút thuốc do anh chị em trong nhà/ hoặc những người ngang hàng chấp thuận. 3. Hút thuốc do cha mẹ hút thuốc để gương xấu. 4. Thiếu sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ. 5. Nhận thức về bản thân, lòng tự trọng còn thấp. Hậu quả của việc hút thuốc ở tuổi thanh thiếu niên: 1.  Viêm họng mãn tính – nếu hút thuốc liên tục 2.  Sức đề kháng kém 3.  Khó thở 4.  Vàng răng 5.  Quần áo hôi 6.  Hình thành thói quen tiêu tiền xa xỉ. Ở lớp ta có vài bạn nhỏ Tuổi còn non tỏ ý sài ngông Sân đình, bãi bóng, bờ sông Phì phèo điếu thuốc như ông nghiện già. * * * Muốn tỏ rõ chính ta là nuých Vắt chéo chân kiểu cách nghênh ngang Vina, ba số, hút tràn Khói hun lá phổi, đốt làn thịt da. Vì một Hà Nội không khói thuốc! CHUÙNG TA HAÕY NOÙI KHOÂNG VÔÙI THUOÁC LAÙ! Traân troïng caûm ôn Quyù thaày coâ giaùo cuøng caùc em hoïc sinh đaõ tham döï tieát hoïc naøy!