Bài giảng Nguyên lý thống kê - Chương 7: Chỉ số

VTPL1Chương 7CHỈ SỐChương 7 CHỈ SỐ THỐNG KÊ VTPL27.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, Ý NGHĨA CHỈ SỐ.7.2. PHÂN LOẠI CHỈ SỐ.7.3. PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHỈ SỐ.7.4. QUYỀN SỐ CỦA CHỈ SỐ TỔNG HỢP.7.1. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA, ĐẶC ĐIỂM VTPL37.1.1. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA.Chỉ số là phương pháp thống kê được dùng để phân tích tình hình biến động của hiện tượng qua thời gian hoặc không gian và tìm kiếm các nguyên nhân ảnh hưởng đến hiện tượng NC.7.1. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA, ĐẶC ĐIỂM VTPL47.1.2. ĐẶC ĐIỂM.- Phản ảnh sự biến động của hiện tượng qua thời gian hoặc không gian bằng các số tương đối (động thái, kế hoạch và không gian).- Phản ảnh sự biến động tuyệt đối của hiện tượng qua thời gian hoặc không gian bằng chỉ tiêu chênh lệch tuyệt đối.7.1. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA, ĐẶC ĐIỂM VTPL57.1.2. CÁC KÝ HIỆU THƯỜNG DÙNGPo, P1, qo, q1.7.2. PHÂN LOẠI CHỈ SỐ VTPL6Cách 1: theo phạm vi phân tích sự biến động-Chỉ số cá thể-Chỉ số chung (Chỉ số tổng hợp)Cách 2: theo tính chất của chỉ tiêu nghiên cứu -Chỉ số chỉ tiêu chất lượng-Chỉ số chỉ tiêu số lượngC3: Theo phương pháp tính và mục đích ph.tích - Chỉ số phát triển- Chỉ số kế hoạch- Chỉ số không gian7.3. PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHỈ SỐVí dụ: Có số liệu về giá cả và lượng hàng hóa tiêu thụ tại cửa hàng X như sau:Hãy xác định:A. Sự biến động về giá cả từng mặt hàng? VTPL77.3. PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHỈ SỐHãy xác định:A. Sự biến động về giá cả từng mặt hàng?B. Sự biến động về lượng hàng hóa tiêu thụ từng mặt hàng?C. Biến động về lượng hàng hóa tiêu thụ chung của ba mặt hàng?D. Biến động về giá chung của ba mặt hàng?E. Phân tích sự biến động về doanh thu ba mặt hàng? (Tìm các nguyên nhân ảnh hưởng đến sự biến động về doanh thu?) VTPL87.3. PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHỈ SỐBài tập: VTPL97.3. PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHỈ SỐKết luận cho việc xây dựng chỉ số tg hợp:Cần chuyển các phần tử khác nhau của hiện tượng thành dạng đồng nhất để có thể tổng hợp và so sánh.Khi sử dụng chỉ số tổng hợp để nghiên cứu sự biến động, ảnh hưởng của một nhân tố nào đó đến tình hình biến động chung thì các nhân tố có liên quan phải được cố định lại. VTPL107.4. QUYỀN SỐ CỦA CHỈ SỐ TỔNG HỢP VTPL11*Nhân tố được giữ cố định ở tử số và mẫu số gọi là quyền số của chỉ số.* Chức năng của quyền số:-Làm cho các phần tử không cùng loại chuyển thành dạng đồng nhất.- Nói lên vị trí, mức độ, tỷ trọng của mỗi phần tử trong tổng thể nghiên cứu.* Kỳ của quyền số:7.4. QUYỀN SỐ CỦA CHỈ SỐ TỔNG HỢP VTPL12* Kỳ của quyền số:Quyền số của các chỉ số chỉ tiêu chất lượng là nhân tố khối lượng có liên quan được cố định ở kỳ báo cáo.Quyền số của các chỉ số chỉ tiêu khối lượng là nhân tố chất lượng có liên quan được cố định ở kỳ gốc.7.4. * KỲ CỦA QUYỀN SỐ: VTPL13Chỉ số tổng hợp giá thành SP:Iz=Z1q1/Z0q1 ; Iq=Z0q1/Z0q0Chỉ số tổng hợp NSLĐIw=W1T1/W0T1 ; IT= W0T1/W0T0Chỉ số tổng hợp NS thu hoạch = diện tích canh tác*năng suất thu hoạch