Báo cáo Thực tập tổng hợp tại công ty Xuất nhập khẩu tạp phẩm- Hà nội

r­ëng vô tæ chøc vµ cña Gi¸m ®èc c«ng ty XNK t¹p phÈm, Bé th­¬ng m¹i ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp nhµ n­íc sè 333 TM/TCCB ngµy 31-3-1993 Tªn c«ng ty: C«ng ty XuÊt nhËp khÈu T¹p phÈm Tªn giao dÞch: TOCONTAP - Hµ néi Trô së: Sè 36 Bµ TriÖu – Hoµn KiÕm – Hµ néi Fax: 84.4.55917 §iÖn tho¹i: 54191 – 56576 Telex: 4.11258 TOC VT Tµi kho¶n : 00.110.370005 t¹i ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt nam Tæng Gi¸m ®èc: Bïi ThÞ TuÖ Trong nh÷ng n¨m ho¹t ®éng theo c¬ chÕ cò TOCONTAP lµ mét tæng c«ng ty lín, mÆt hµng kinh doanh rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, thÞ tr­êng ho¹t ®éng réng lín. Tuy nhiªn, cïng víi sù biÕn ®éng chung ë c¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu ViÖt nam, c«ng ty gÇn nh­ bÞ mÊt hoµn toµn thÞ tr­êng quen thuéc cña m×nh lµm cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cã nhiÒu x¸o trén, hiÖu qu¶ kinh doanh suy gi¶m nghiªm träng ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn bÞ ¶nh h­ëng nÆng nÒ. NÕu vµo thêi kú hoµng kim cuèi nh÷ng n¨m 1980 kim ng¹ch XNK cña c«ng ty lu«n ®¹t møc cao kho¶ng 60 – 80 triÖu USD th× ë nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90 nµy kim ng¹ch c«ng ty liªn tôc gi¶m. MÆc dï vËy víi sù quan t©m gióp ®ì cña Bé th­¬ng m¹i cïng víi nh÷ng nç lùc cña ban l·nh ®¹o, cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty, vµi n¨m gÇn ®©y thÞ tr­êng cña c«ng ty kh«ng ngõng më réng, mÆt hang kinh doanh ®a d¹ng, ph­¬ng thøc kinh doanh phong phó lµm cho kim ng¹ch XNK cña c«ng ty ®· dÇn ®i vµo thÕ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nhanh chãng. Cïng víi ®ã lµ thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng lªn, nép ng©n s¸ch còng t¨ng lªn. Cô thÓkim ng¹ch xuÊt khÈu chØ ®¹t 3.575.360 USD n¨m 1998 ®· t¨ng tíi 11.760.196 USD n¨m 2001. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi lao ®éng t¨ng tõ 1.117.000 ®ång/ng­êi/th¸ng n¨m 1998 lªn 1.550.000 ®ång/ng­êi/th¸ng n¨m 2001. Víi kÕt qu¶ nµy ch¾c ch¾n c«ng ty sÏ t×m cho m×nh h­íng ®i tèt trong t­¬ng lai. 2- Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ hÖ thèng cña c«ng ty XNK T¹p phÈm. 2.1 Chøc n¨ng cña c«ng ty. C«ng ty cã c¸c chøc n¨ng sau: - Tæ chøc xuÊt khÈu trùc tiÕp c¸c mÆt hµngnhw thñ c«ng mü nghÖ,hµng n«ng s¶n, h¶i s¶n, l©m s¶n, c¸c s¶n phÈm m©y tre ®an. - Tæ chøc tiªu thô hµng nhËp khÈu gåmhµng ®iÖn tö, ®iÖn l¹nh, dông cô thÓ thao, hµng da. - NhËn xuÊt nhËp khÈu uû th¸c cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ quèc tÕ - Tæ chøc mua gom hµng tõ c¸c ch©n hµng ngoµi c«ng ty ®Ó phôc vô cho viÖc xuÊt khÈu. .2 C¸c nhiÖm vô cña c«ng ty. - B¶o ®¶m vµ ph¸t triÓn nguån vèn nhµ n­íc giao - Hoµn thµnh c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch do nhµ n­íc ®Æt ra - TiÕn hµnh kinh doanh ®óng ph¸p luËt, ®óng ®­êng lèi, chÝnh s¸ch cña ®¶ng vµ nhµ n­íc, cã nghÜa vô nép ng©n s¸ch cho nhµ n­íc - Ph¸t huy ­u thÕ, uy tÝn cña hµng ViÖt nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Më réng cñng cè ph¸t triÓn mèi quan hÖvíi b¹n bÌ quèc tÕ, ®¸p øng tèt nhu cÇu tiªu dïng s¶n xuÊt trong n­íc vµ quèc tÕ. 2.3 HÖ thèng tæ chøc cña c«ng ty Víi sù thay ®æimang tÝnh sèng cßn c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña c«ng tycã nhiÒu sù thay ®æi s©u réng. N¨m1992 cã tíi 10 phßng qu¶n lý nay cßn 4 phßng . - Gi¸m ®èc - Phã gi¸m ®èc - C¸c phßng qu¶n lý gåm: + Phßng tæ chøc lao ®éng + Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n + Phßng tæng hîp + Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ - C¸c phßng kinh doanh gåm: XNK1, XNK2, XNK3, XNK4, XNK6, XNK7, XNK8, trung t©m mua b¸n chi nh¸nh H¶i Phßng, chi nh¸nh Hå ChÝ Minh, xÝ nghiÖp TOCAN. Tæng gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh Phßng tæng hîp Phßng tæ chøc lao ®éng Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ C¸c phßng nghiÖp vô XNK Chi nh¸nh H¶i Phßng, HCM XÝ nghiÖp TOCAN Trung t©m mua b¸n trong, ngoµi cung cÊp th«ng tin ®iÒu khiÓn cung cÊp th«ng tin cho qu¶n lý S¬ ®å : Tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty XNK T¹p phÈm Hµ Néi Gi¸m ®èc c«ng ty lµ ng­êi ®øng ®Çu c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt vµ Bé th­¬ng m¹i vÒ c¸c ho¹t ®éng, hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn c«ng ty. Gi¸m ®èc qu¶n lý ®iÒu hµnh c«ng ty theo luËt doanh nghiÖp nhµ n­íc, luËt lao ®éng, tho¶ ­íc lao ®éng, néi quy lao ®éng, hîp ®ång lao ®éng vµ quy chÕ kho¸n cña c«ng ty. Phã gi¸m ®èc lµ ng­êi trùc tiÕp gióp ®ì gi¸m ®èc trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh trong ph¹m vi giíi h¹n quyÒn lùc cña m×nh. Phßng tæ chøc qu¶n lý lao ®éng cã nhiÖm vô tæ chøc qu¶n lý lao ®éng trong c«ng ty vµ yªu cÇu ®iÒu ®éng, s¾p xÕp bè trÝ lao ®éng cña gi¸m ®èc trªn c¬ së n¾m v÷ng nh÷ng quy chÕ vÒ tæ chøc vµ qu¶n lý lao ®éng, bé luËt lao ®éng vµ tho¶ ­íc lao ®éng, hîp ®ång lao ®éng, lµm quy ho¹ch ®µo t¹o tuyÓn dônglao ®éng theo môc ®Ých kinh doanh, gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i tè tông vµ quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng. B¶o vÖ chÝnh trÞ néi bé, phßng gian b¶o mËt. Phßng tæng hîp cã nhiÖm vô tæng hîp vÊn ®Ò ®èi néi, ®èi ngo¹i s¶n xuÊt kinh doanh. Tæ chøc kÞp thêi cho c¸c phßng nghiÖp vô, c¸c phßng cã liªn quan ®Ó triÓn khai khi thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch mÆt hµng kinh doanh XNK. Theo dâi ®«n ®èc vµ kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch, tiÕp nhËn vµ so¸t xÐt c¸c chØ tiªu ®¬n hµng XNK ®Ó phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña nhµ n­íc. Tæng hîp b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cña c«ng ty vÒ sè l­îng, chÊt l­îng mua vµ b¸n ra. Chøc n¨ng cña phßng tæng hîp lµ x©y dùng tæng hîp c©n ®èi c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch XNK, tµi vô, lao ®éng, tiÒn l­¬ng, vËt t­ bao b× vËn t¶i ...bao gåm c¶ vÒ sè l­îng ,chÊt l­îng. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n víi chøc n¨ng gi¸m ®èc ®ång tiÒn th«ng qua viÖc kiÓm so¸t vµ qu¶n lý tiÒn vèn vµ tµi s ¶n cña c«ng ty cã nhiÖm vô: + H­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh vÒ nghiÖp vô më sæ s¸ch theo dâi ho¹t ®éng ®¬nvÞ, gióp hä lµm thèng kª b¸o c¸o ®Þnh kú h¹ch to¸n néi bé theo quy ®Þnh cña c«ng ty h­íng dÉn cña bé tµi chÝnh. + X©y dùng kÕ ho¹ch thu chitµi chÝnh cña c«ng ty, chuÈn bÞ ®Çy ®ñ kÞp thêi cÊc lo¹i vèn kinh doanh XNK cña c«ng ty. H­íng dÉn ®«n ®èc kiÓm tra c¸c phßng nghiÖp vô vµ phßng cã liªn quanthwcj hiÖn ®óng c¸c chØ tiªu ®Þnh møc ®· ®­îc duyÖt. + Tham gia x©y dùng c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh, tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸c mÆt hµng . + Thùc hiÖn thanh to¸n c¸c kho¶n thu chi theo ®óng chØ tiªu ®Þnh møc theo c¸c ®Þnh møc tµi vô c¨n cø vµo c¸c hîp ®ång kinh tÕ vµ chøng tõ hîp lÖ, tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n. + §¶m b¶o nguån vèn vay ng©n hµng t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, gi¶i quyÕt tiÒn hµng ø ®äng, c«ng nî d©y d­a... + ChÊp hµnh ®Çy ®ñ chÕ ®é b¸o c¸o kÕ to¸n tµi vô, tæ chøc qu¶n lý chøng tõ sæ s¸ch. §iÒu hµnh tæ chøc lao ®éng trong phßng . Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ chøc n¨ng chÝnh lµ phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶n lý v¨n th­ l­u tr÷, tµi liÖu, hå s¬ chung, ®iÒu ®éng xe ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ ®· mua s¾m vµ phôc vô cho qu¶n lý ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh trong toµn c«ng ty cã hiÖu qu¶ tiÕt kiÖm, cÊt gi÷ b¶o qu¶n gi÷ g×nnhwngx tµi liÖu hiÖn cã kh«ng ®Ó h­ háng mÊt m¸t, xuèng cÊp hoÆc ®Ó ra ch¸y næ. §Ò suÊt mua s¾m ph­¬ng tiÖn lµm viÖc vµ c¸c nhu cÇu sinh ho¹t cña c«ng ty, söa ch÷a nhµ cöa, b¶o vÖ an toµn c¬ quan. Duy tr× th¬i gian lµm viÖc gi÷ g×n vÖ sinh ®¶m b¶o m«i tr­êng s¹ch ®Ñp ®¸p øng yªu cÇu cÊp thiÕt cña l·nh ®¹o vµ c¸c phßng ban. Tæ chøc tèt ®êi sèng b¶o vÖ søc khoÎ cho c¸n bé. C¸c phßng kinh doanh víi ng­êi ®¹i diÖn lµ tr­ëng phßng sau khi nhËn ®­îc chØ tiªu giao kho¸n ®­îc: + Gi¸m ®èc uû quyÒn kÝ kÕt c¸c hîp ®éng néi, ngo¹i, uû th¸c theo ph­¬ng ¸n kinh doanh ®· ®­îc gi¸m ®èc duyÖt vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ sù uû quyÒn ®ã. §ång thêi chÞu tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n khi vi ph¹m ph¸p luËt do chñ quan g©y ra. + Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph­¬ng ¸n phßng nhËn kho¸n ph¶i thùc hiÖn ®óng quy tr×nh, thao t¸c nghiÖp vô chuyªn m«n b¶o ®¶m gi¶m chi phÝ. + Chñ ®éng ph¸t hiÖn gi¶i quyÕt nguyªn nh©n g©y ra tæn thÊt nh»m ®¶m b¶ohiÖu qu¶ kinh doanh cao. + §­îc vay vèn ­u ®·i cña c«ng ty theo quy ®Þnh vµ ®­îc c«ng ty b¶o l·nh ®Ó vay vèn cña ng©n hµng theo khÕ ­íc. §­îc huy ®éng vèn nhµn rçi cña c¸c c¸ nh©n tËp thÓ hoÆc vay ngoµi ®Ó thùc hiÖn c¸c th­¬ng vô kinh doanh vµ chÞu hoµn toµn tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ viÖc b¶o ®¶m vèn vay sö dông kinh doanh. + §­îc chñ ®éng ph©n phèi thu nhËp cho c¸ nh©n tõ l­¬ng, th­ëng cña phßng m×nh theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. + Trªn nguyªn t¾c lÊy thu bï chi cã l·i nép c«ng ty, ®­îc tù quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ mua , b¸n vµ c¸c kho¶n chi phÝ trong kinh doanh trªn c¬ së chøng tõ tµi chÝnh thu chi hîp lÖ vµ n»m trong l·i gppä cña ®¬n vÞ. + Hµng th¸ng ®­îc t¹m øng tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n chi phÝ cÇn thiÕt cã tr¸ch nhiÖm nép ®ñ c¸c kho¶n l·i, phÝ qu¶n lý, l·i ng©n hµng hoÆc thuª vèn cho c«ng ty. Ph¶i chÞu khÊu trõ c¸c kho¶n chi phÝ v­ît, vi ph¹m kû luËt thu nép cña c«ng ty. Chi nh¸nh H¶i Phßng vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®­îc thµnh lËp ®Ó më réng m¹ng l­íi kinh doanh, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ thu thËp th«ng tin. Gi¸m ®èc chi nh¸nh vµ c¸n bé, c«ng nh©n viªnthuéc chi nh¸nh ®ång chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¶n lý kinh doanh cã hiÖu qu¶ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh vµ l­u ®éng ®­îc c«ng ty giao. §«n ®èc vµ thùc hiÖn kh©u giao nhËn hµng ho¸ XNK cña c«ng ty t¹i c¶ng H¶i Phßng. XÝ nghiÖp TOCAN lµ xÝ nghiÖp liªn doanh víi Canada ®Ó s¶n xuÊt chæi quÐt s¬n vµ c¸n l¨n t­êng tõ n¨m 1993. 3- Kh¸i qu¸t t×nh h×nh c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Lµ mét trong nh÷ng c«ng ty cã bÒ dµy lÞch sö l©u n¨m vÒ bu«n b¸n quèc tÕ ë ViÖt nam, TOCONTAP cã thÞ tr­êng ho¹t ®éng réng lín. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty cã b­íc ph¸t triÓn ®ét biÕn doanh thu t¨ng m¹nh, lîi nhuËn còng t¨ng theo lµm thu nhËp cña c¸n bé còng ®­îc c¶i thiÖn kh¸ nhiÒu nh­ n¨m 2001 møc l­¬ng lµ 1.550.000 ®ång th× n¨m 2002 møc l­¬ng t¨ng lªn 1.820.000 ®ång. Cã thÓ ®iÔn ®¹t t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty trong 3 n¨m gÇn ®©y. ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 KH TH KH TH KH TH Doanh thu (triÖu ®ång) 150000 185372 170000 286380 200000 287389 Kim ng¹ch XNK (USD) 16300000 21077000 20000000 31051660 22000000 24882653 Nép ng©n s¸ch (triÖu ®ång) 45888 34198 33328 30629 40000 Lîi nhuËn (tr®) 2000 2022 2100 2100 1965 2163 Thu nhËp BQ (tr®) 1,675 1,55 1,5 1,82 Víi sù suy sôp chung cña c¸c c«ng ty XNK kh¸c,TOCONTAP còng cã nhiÒu khã kh¨n nh­ng råi còng qua ®i nhanh chãng. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong 3 n¨m gÇn ®©y còng lµ dÊu hiÖu tèt cho TOCONTAP trong thêi gian tíi vµ ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: Kim ng¹ch XNK (USD) ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m2002 Tæng kim ng¹ch XNK 21.077.000 31.051.660 24.882.653 Kim ng¹ch XK 4.875.000 11.777.870 5.853.891 Kim ng¹ch NK 15.696.000 19273790 19.028.762 Qua b¶ng trªn ta thÊy n¨m 2001 lµ n¨m ®Çu tiªn thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m (2001-2005). Vµ tæng kim ng¹ch n¨m ®Çu tiªn nµy ®¹t cao nhÊt so víi n¨m tr­íc ®©y bëi ®©y lµ sù cè g¾ng rÊt lín ®èi víi mÆt hµng t¹p phÈm, xuÊt ®­îc h¬n 7triÖu USD ®­a kim ng¹ch xuÊt khÈu toµn c«ng ty ®¹t 235% so chØ tiªu. §Ó cã sè kim ng¹ch nµy c«ng ty ®· ®a d¹ng ho¸ kinh doanh vµ h×nh thøc kinh doanh nh­ ®Êu thÇu quèc tÕ, gia c«ng, t¹m nhËp t¸i xuÊt. Nh÷ng mÆt hµng cã kim ng¹ch lín nh­: V¨n phßng phÈm 7876688 USD = 65% kim ng¹ch XK cña c«ng ty MÆt hµng chæi quÐt s¬n 2840125 USD = 24% c¶ n¨m Hµng n«ng s¶n 116341 USD ®¹t 23% so chØ tiªu Hµng cao su 58 tÊn ®¹t7,5% so chØ tiªu ThÞ tr­êng cã kim ng¹ch lín nhÊt trong n¨m qua lµ Canada, Iraq, Achentina...mét sè thÞ tr­êng míi më tuy kim ng¹ch cßn nhá nh­ Mü, Anh, §øc...C«ng ty cã tæng sè thÞ tr­êng lµ 20 n­íc vµ 12 mÆt hµng xuÊt khÈu. Trong n¨m 2002 chØ tiªu toµn c«ng ty ®¹t113% so kÕ ho¹ch nh­ng so víi n¨m 2001, n¨m 2002 c«ng ty thùc hiÖn 81%( 24,8 tr USD/ 31,1 tr USD). Nguyªn nh©n nay do t×nh h×nh kinh tÕ th­¬ng m¹i thÕ giíi ®· cã sù phôc håi nh­ng chËm, gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng biÕn ®éng h¬n n¨m 2001, mét sè ®ång tiÒn kh«ng æn ®Þnh nªn søc mua cña nhiÒu thÞ tr­êng bÞ gi¶m sót ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh XNK cña c«ng ty. II. Tæ chøc m«i tr­êng kinh doanh cña doanh nghiÖp Néi dung tæ chøc m«i tr­êng kinh doanh bªn ngoµi vµ thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp Nh­ ta biÕt TOCONTAP lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc víi h×nh thøc kinh doanh XNK lµ chÝnh. Song trong XNK th× h×nh thøc tù doanh lµ chñ yÕu vµ nhËp khÈu h¬n h¼n xuÊt khÈu, xuÊt khÈu chØ b»ng 31% cña nhËp khÈu vµ cßn bÞ ¶nh h­ëng cña c¹nh tranh x©m nhËp thÞ tr­êng rÊt lín. M«i tr­êng kinh doanh cña c«ng ty lµ m«i tr­êng kinh doanh quèc tÕ vµ thÞ tr­êng c«ng ty ®ang ho¹t ®éng lµ thÞ tr­êng trong n­íc, thÞ tr­êng n­íc ngoµi. C«ng ty cã thÞ tr­êng ho¹t ®éng t­¬ng ®èi réng lín. Sau khi b¹n hµng lín nhÊt lµ Liªn X« cò vµ c¸c n­íc §«ng ©u sôp ®æ c«ng ty cã nhiÒu cè g¾ng t×m kiÕm thÞ tr­êng míi vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh. HiÖn nay c«ng ty ®· cã quan hÖ bu«n b¸n víi h¬n 30 n­íc ë kh¾p c¸c ch©u lôc, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c n­íc §«ng Nam ¸ vµ §«ng B¾c ¸. Trong t×nh h×nh kinh tÕ hiÖn nay, c«ng t¸c thÞ tr­êng cùc k× quan träng, c«ng ty lu«n ph¶i t×m kiÕm khai th¸c thÞ tr­êng míi. Ngoµi nh÷ng thÞ tr­êng quen thuéc nh­ NhËt b¶n, Hµn quèc, Singapore...HiÖn nay c«ng ty ®· ®em hµng ho¸ chµo b¸n t¹i thÞ tr­êng xa nh­ Achentina, Brazil, Chilª...vµ lµ mét doanh nghiÖp ®Çu tiªn ®· xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ vµo thÞ tr­êng Mü. TOCONTAP-Mét doanh nghiÖp nhµ n­íc nªn ®­îc sù quan t©m cña bé Th­¬ng m¹i , cña c¸c cÊp l·nh ®¹o trùc thuéc qu¶n lý, ch¼ng h¹n n¨m 2002 c«ng ty ®­îc Bé th­¬ng m¹i xuÊt khÈu 250 triÖu ®ång. §©y lµ mét sù khÝch lÖ thùc sù, lµ ®ßn bÈy thóc ®Èy c«ng t¸c xuÊt khÈu cña c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty còng gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n nh­ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vÒ c«ng t¸c nhËp khÈu ®ang gÆp v­íng m¾c tõ phÝa nhµ n­íc vÒ quan ®iÓm , ph­¬ng h­íng, chÝnh s¸ch. Quan ®iÓm cña nhµ n­íc lµ khuyÕn khÝch ho¹t ®éng xuÊt khÈu dÇn ®­a hµng ho¸ Viªt nam th©m nhËp c¸c thÞ tr­êng trªn thÕ giíi, ®ång thêi chØ xuÊt kh¼u nh÷ng mÆt hµng cã tÝnh chÊt thiÕt yÕu ®èi víi nÒn kinh tÕ trong n­íc. TOCONTAP lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc tõ thêi c¬ chÕ cò ®· kh«ng ph¶i quan t©m ®Õn thÞ tr­êng trong n­íc v× xuÊt nhËp khÈu theo nghÞ ®Þnh th­ , víi hµng nh¹p khÈu ®­îc nhµ n­íc ph©n bæ theo kÕ ho¹ch , giao hµng theo ®Þa chØ tr­íc. MÆt kh¸c, c«ng ty cßn lµ ®Çu mèi nhËp khÈu ®éc quyÒn hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng, v× vËy ®éi ngò c¸n bé thô ®éng, kh«ng quan t©m ®Õn thÞ tr­êng trong n­íc®Ó tiªu thô hµng ho¸ cho nªn khi chuyÓn sang c¬ chÕthÞ tr­êng c«ng ty kh«ng tr¸nh khái khã kh¨n mµ bÊt cø doanh nghiÖp nhµ n­íc nµo còng vÊp ph¶i. H¬n n÷a TOCONTAP do chuyªn kinh doanh XNK hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng lµ nh÷ng mÆt hµng bÞ c¹nh tranh gay g¾t, ®¬n vÞ c¹nh tranh lín, hµng ho¸ th­êng phong phó , ®a d¹ng chñng lo¹i mÆt hµng. Nh­ ta biÕt ®èi víi bÊt k× mét doanh nghiÖp, mét c«ng ty kinh doanh nµo bao giê còng ®Æt ra môc tiªu cho doanh nghiÖp m×nh . V× vËy mµ TOCONTAP ®Æt ra môc tiªu cho c«ng ty trong n¨m tíi ph¶i ®¹t vµ v­ît møc tæng kim ng¹ch XNK thêi hoµng kim cña m×nh. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã c«ng ty ®· x¸c ®Þnh c¸c nhiÖm vô chÝnh cña m×nh lµ: Më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®Æc biÖt chó träng thÞ tr­êng SNG vµ c¸c n­íc §«ng ©u Më réng mÆt hµng kinh doanh, lÜnh vùc kinh doanh Tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm §æi míi ph­¬ng thøc kinh doanh, ®µo t¹o c¸n bé kinh doanh cã ®ñ tr×nh ®é vµ n¨ng lùc Tuy nhiªn c«ng ty gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n vÒ t×nh h×nh kinh tÕ n­íc ta vµ thÕ giíi tiÕp tôc khã kh¨n, tû gi¸ hèi ®o¸i cßn nhiÒu thay ®æi. TiÒn mua USD t¹i ng©n hµng ®ang gÆp khã kh¨n, chøng tõ cña c¸c c«ng ty tån ®äng t¹i c¸c ng©n hµng kh¸ lín. V× vËy c«ng ty tiÕp tôc kh¾c phôc khã kh¨n ®Èy m¹nh kim ng¹ch XNK b»ng nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ®Ò ra. VÒ kh¸ch hµng , ng­êi tiªu dïng TOCONTAP lµ c«ng ty kinh doanh XNK cho nªn kh¸ch hµng cña c«ng ty chñ yÕu lµ kh¸ch hµng trong n­íc vµ n­íc ngoµi. Kh¸ch hµng trong n­íc lµ c¸c c¬ quan, c¸c xÝ nghÞªp, c¸c hîp t¸c x· c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp ë c¸c ®Þa ph­¬ng, c¸c ®¬n vÞ, c¸c c«ng ty XNK ë c¸c tØnh thµnh, c¸c c«ng ty TNHH, c¸c tæ chøc thu gom hµng ho¸ nhá lÎ...C¸c ®¬n vÞ nµy cã thÓ kÕt hîp bu«n b¸n XNK c¸c hµng ho¸ qua c«ng ty. C«ng ty cã thÓ nhËp uû th¸c c¸c thiÕt bÞ v¨n phßng, thiÕt bÞ m¸y mãc cho c¸c bÖnh viÖn. Cßn ®èi víi kh¸ch hµng n­íc ngoµi chñ yÕu lµ c¸c n­íc §«ng nam ¸, §«ng b¾c ¸ ,Mü, Anh, Ph¸p, Thuþ sü... Vµ sau khi sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng cò, sù tan r· cña Liªn X« cò ®· ¶nh h­ëng rÊt lín ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh XNK cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc nã g¾n liÒn víi sù xo¸ bá c¬ chÕ quan liªu bao cÊp ë n­íc ta, xo¸ bá c¸c nghÞ ®Þnh th­, ®¸nh dÊu thêi k× ho¹t ®éng tù chñ cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ViÖt nam, lµm h¹n hÑp c¸c ®Çu mèi XNK lµm t¨ng thªm rñi ro trong kinh doanh mµ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ph¶i g¸nh chÞu vµ ph¶i sau mét thêi gian míi cã thÓ phÇn nµo kh¾c phôc hËu qu¶. §èi víi TOCONTAP, SNG vÉn lµ mét thÞ tr­êng lín cÇn khai th¸c mét c¸ch triÖt ®Ó do nh÷ng yªu cÇu b¸n còng nh­ mua ë thÞ tr­êng nµy cÇn mang tÝnh cÊp b¸ch, tÝnh khan hiÕm thÞ hiÕu ®¬n gi¶n. §Æc biÖt cã sù kiÓm so¸t ®ång tiÒn chÆt chÏ cña nhµ n­íc ë thÞ tr­êng ®ã dÊn ®Õnthanh to¸n gÆp khã kh¨n ph¶i chuyÓn qua c¸c ng©n hµng hay chi nh¸nh thø 3. ThÞ tr­êng míi ®­îc më réng hÕt søc míi mÎ viÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ cïng víi viÖc bá lÖnh cÊm vËn gÇn ®©y cña Mü ®· t¹o ®iÒu kiÖn còng nh­ b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam v­¬n réng ra c¸c thÞ tr­êng míi xa h¬n chñ yÕu c¸c n­íc t­ b¶n cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Víi nh÷ng kh¸ch hµng míi nµy th× viÖc t×m hiÓu vÒ hé, lËp quan hÖ ch÷ tÝn víi hä ®ßi hái ph¶i cã thêi gian nh­ng ph¶i gi¶i quyÕt ®­îc tÝnh thêi c¬. C«ng ty XNK t¹p phÈm còng nh­ c¸c c«ng ty nhµ n­íc kh¸c ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ngµy cµng ph¶i t×m ®­îc b¹n hµng míi. III. §iÓm m¹nh , ®iÓm yÕu cña c«ng ty. §iÓm m¹nh C«ng ty lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc cã bÒ dÇy lÞch sö l©u n¨m vÒ bu«n b¸n quèc tÕ, h¬n n÷a c«ng ty chuyªn s©u vÒ lÜnh vùc XNK cho nªn viÖc giao dÞch kÝ c¸c hîp ®ång néi ngo¹i sÏ thuËn lîi dÔ dµng h¬n. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty ®·: Më réng vµ gi÷ v÷ng thÞ tr­êng xuÊt khÈu ngoµi nh÷ng thÞ tr­êng quen thuéc nh­ Acgentina, Canada, nhËt, Ph¸p , §øc...c«ng ty ®· khai th¸c sang thÞ tr­êng Thæ nhÜ k×, Bungari, Ai cËp vµ mét sè thÞ tr­êng Nam mÜ. C«ng ty lu«n ®­îc sù quan t©m cña Bé th­¬ng m¹i . N¨m 2002 c«ng ty ®· ®­a xÝ nghiÖp m× ¨n liÒn t¹i Lµo vµo ho¹t ®éngchÝnh thøc s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao vµ ®­îc ng­êi d©n chÊp nhËn. C«ng ty tiÕp tôc cñng cè 2 chi nh¸nh t¹i H¶i phßng vµ Hå ChÝ Minh lµm ¨n cã hiÖu qu¶. C¬ së vËt chÊt nhµ cöa cña c«ng ty®­îc khai th¸c triÖt ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao, c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô cho kinh doanh s¶n xuÊt ®­îc c¶i thiÖn ®Çy ®ñ. Toµn c«ng ty sèng trong sù ®oµn kÕt yªu th­¬ng nhau, mét kh«ng khÝ cëi më th©n thiÖn nh­ trong gia ®×nh- §©y lµ mét ®iÒu hÕt søc quÝ gi¸ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng . C«ng ty cã mét ban l·nh ®¹o hÕt lßng v× c«ng viÖc, cã b¶n lÜng ®øng mòi chÞu sµo trong lóc khã kh¨n gian khæ. Hai ®ång chÝ l·nh ®¹o ®Òu lµ nh÷ng ng­êi lµm viÖc hÕt m×nh cho c«ng ty sèng gi¶n dÞ tݪt kiÖm, kh«ng xa hoa l·ng phÝ, nãi ®i ®«i víi lµm C«ng ty thùc hiÖn tèt qui chÕ d©n chñ c«ng khai. Khèi ®¹i ®oµn kÕt gi÷a §¶ng- ChÝnh quyÒn – C«ng ®oµn rÊt chÆt chÏ lu«n cïng nhau bµn b¹c quyÕt ®Þnh mäi c«ng viÖc . C¸c phßng ban trong c«ng ty lu«n lÊy c¬ chÕ kho¸n lµ mét th­íc ®o®Ó thÓ hiÖn sù ®ãng gãp cña tõng c¸n bé c«ng nh©n viªn. Toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn lu«n yªu quÝ c«ng ty, coi c«ng tylµ nhµ cña m×nh. Th­¬ng hiÖu c«ng ty lµ lÏ sèng cña mäi ng­êi , ®ã còng lµ yÕu tè tinh thÇn quan träng ®Ó v­ît qua khã kh¨n §iÓm yÕu. -TOCONTAP lµ mét ®¬n vÞ trung gian, c¬ së s¶n xuÊt Ýt, kh«ng cã mÆt hµng chñ lùc, mÆt hnµg truyÒn thèng lµ hµng t¹p phÈm, thñ c«ng mü nghÖ cã tÝnh c¹nh tranh lín nªn hËu qu¶ kinh doanh kh«ng cao nh­ thÞ tr­êng Chi Lª nh÷ng n¨m tr­íc ®©y nhËp cña TOCONTAP mét khèi l­îng hµng ®¸ng kÓ lµ hµng m©y tre ®an vµ gèm sø nh­ng gÇn ®©y do hµng Trung Quèc th©m nhËp nhiÒu gi¸ c¶ rÎ h¬n h¼n cña ta nªn ®· gi¶m ®Æt hµng mÆc dï c«ng ty cã thay ®æi ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C sang D/P cho kh¸ch hµng quen thuéc nh­ng vÉn kh«ng c¹nh tranh ®­îc. - ViÖc chuÈn bÞcho héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®· cã nhiÒu triÓn khai song cßn chËm ®Æc biÖt nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó gi¶m gi¸ thµnh hµng xuÊt khÈu thùc hiÖn ch­a kiªn quyÕt triÖt ®Ó. - Vßng lu©n chuyÓn vèn cßn chËm, ngoµi nguyªn nh©n kh¸ch quan do søc mua cña thÞ tr­êng th× mét sè yÕu tè chñ quan cÇn kh¾c phôc ®ã lµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm th¸i ®é kiªn quyÕt vµ biÖn ph¸p thu håi vèn nhanh cña mét sè c¸n bé trùc tiÕp kinh doanh cßn yÕu kÐm g©y nªn ®äng vèn vµ thiÕu vèn . _ HÖ thèng th«ng tin trong vµ ngoµi n­íc ch­a ®­îc nhanh, chÝnh x¸c v× vËy mµ viÖc ®Þnh gi¸, nhËn ®Þnh c¸c c¬ héi kinh doanh kh«ng kÞp thêi. IV. ChiÕn l­îc vµ chÝnh s¸ch kinh doanh cña c«ng ty. HiÖn nay TOCONTAP kinh doanh mét sè mÆt hµng sau: N«ng s¶n phÈm, s¶n phÈm t­¬i sèng vµ h¶i s¶n. C¸c s¶n phÈm m©y tre , thñ c«ng mü nghÖ. C¸c s¶n phÈm may mÆc. C¸c c«ng cô thiÕt bÞ c«ng nghiÖp. §å ®iÖn tö vµ ®iÖn d©n dông. C¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp nhÑ: giÊy, giÇy dÐp, ®å ch¬i ... ThiÕt bÞ m¸y mãc vËt t­ y tÕ. Th¸ng 12 n¨m 2002c«ng ty nhËp khÈu giÊy c¸c lo¹i tõ c¸c n­íc nh­ Hµn Quèc, In®«nªxia, Nga, Anh...lµ 560 tÊn trÞ gi¸ 254.906 USD, nhËp vËt t­ ngµnh ®iÖn120.800 USD, xuÊt sang c¸c n­íc mÆt hµng quÇn ¸o 86669 USD, m©y tre ®an 79614 USD, gèm sø 50021 USD... TOCONTAP lµ c«ng ty chuyªn vÒ lÜnh vùc XNK c¸c mÆt hµng trªn nh­ng vÒ nh·n hiÖu s¶n phÈm cña c¸c mÆt hµng lµ do c¸c nhµ s¶n xuÊt ®Æt tªn vµ TOCONTAP chØ lµ trung gian trong viÖc xuÊt vµ nhËp hµng ho¸. S¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi sÏ mang th­¬ng hiÖu TOCONTAP. VÒ gi¸ c¶ th× trªn thÞ tr­êng quèc tÕ kh«ng cã gi¸ duy nhÊt hay gi¸ chuÈn ®èi víi nhiÒu mÆt hµng. QuyÕt ®Þnh cña c«ng ty kh«ng chØ ®¬n gi¶n ®Æt gi¸ ë møc thÊp mµ cßn cã quan hÖ víi nhiÒu yÕu tè kh¸c nh­ chÊt l­îng giao hµng, gi¸ thµnh cña nhiÒu hµng ho¸...Do ®ã c«ng ty cÇn ph¼i sö dông c¸c biÖn ph¸p vµ c¸c nguån th«ng tin kh¸c nhau ®Ó n¾m v÷ng vÒ gi¸ c¶ gióp cho viÖc nhËp khÈu thuËn lîi vµ mua ®­îc ë møc gi¸ phï hîp. Tuy nhiªn còng cã thÓ tham kh¶o qua ®¹i diÖn th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc t¹i ViÖt nam, qua th­¬ng vô cña m×nh ë n­íc m×nh, ë n­íc ngoµi, c¸c héi chî triÓn l·m hoÆc nh÷ng b¶ng b¸o gi¸ c«ng bè tõng thêi k× chuyªn vÒ lÜnh vùc c«ng ty quan t©m. VÒ m¹ng l­íi ph©n phèi cña c«ng ty sö dông hiÖn nay lµ víi mÆt hµng nhËp khÈu th­êng c«ng ty nhËp khÈu theo ®¬n ®Æt hµng, theo hîp ®ång ®Æt hµng cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc, c¸c ®¬n vÞ v× vËy mµ viÖc ph©n phèi kh«ng mÊy khã kh¨n. Ng­îc l¹i kh©u xuÊt khÈu th× c«ng ty thu mua hµng tõ c¸c ch©n hµng sau ®ã còng hîp ®ång víi c¸c n­íc ®Ó xu¨t khÈu hµng ho¸. MÆt kh¸c c«ng ty kh«ng cã c¬ së ®Ó s¶n xu¨t,gia c«ng chÕ biÕn, kh«ng cã kho, kh«ng cã m¹ng l­íi cöa hµng tiªu thô. V× ®Æc ®iÓm nµy nªn viÖc kinh doanh cña c«ng ty mang tÝnh thô ®éng, c«ng ty kh«ng thÓ tù m×nh liªn doanh, liªn kÕt víi b¹n hµng n­íc ngoµi ®Ó gia c«ng l¾p gi¸p ...mµ ph¶i liªn kÕt víi mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt l¾p gi¸p trong n­íc ®Ó cïng phèi hîp, nhËp d©y truyÒn s¶n xuÊt vµ c«ng nghÖ míi. C«ng ty còng kh«ng cã hÖ thèng kho, do vËy hµng nhËp vÒ ph¶i thuª kho ngoµi, lµm t¨ng chi phÝ nhÊt víi mÆt hµng nhËp vÒ cÇn ®îi thêi c¬ b¸n cã thÓ ph¶i l­u kho l©u trong thêi gian dµi. Còng v× kh«ng cã kho kh«ng cã hÖ thèng cöa hµng tiªu thô nªn c¸n bé kinh doanh khi lËp ph­¬ng ¸n lu«n ph¶i tÝnh, ghÐp mèi ®Çu ra ®Çu vµo tr­íc, yªu cÇu kh¸ch mua ®Æt cäc tr­íc råi míi tiÕn hµnh nhËp hµng, cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o tiªu thô ngay. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay lµ rÊt khã kh¨n, mÆt hµng kh«ng cã cöa hµng còng cã nghÜa lµ kh«ng thÓ b¸n lÎ, kh«ng n¾m b¾t ®­îc gi¸ b¸n lÎ, mäi l« hµng nhËp vÒ ®Òu ph¶i b¸n bu«n dÊn tíi l·i suÊt thÊp. VÒ kh©u xóc tiÕn th­¬ng m¹i, c«ng ty cã thÓ thu thËp c¸c th«ng tintõ tµi liÖu, t¹p chÝ th­¬ng m¹i quèc tÕ, t¹p chÝ gi¸ c¶ tin tøc ngo¹i th­¬ng c¸c b¶n do bé th­¬ng m¹i ng©n hµng, côc th«ng kª...cung cÊp, th¨m dß th«ng tin tõ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, ngoµi ra mua th«ng tin tõ c¸c tæ chøc t­ vÊn. T¹i hiÖn tr­êng c«ng ty cã thÓ cö ng­êi sang nghiªn cøu ë c¸c n­íc hoÆc n¾m b¾t th«ng tin qua nh©n viªn c¸n bé cña h·ng ®ã sang giao dÞch trùc tiÕp víi c«ng ty vµ víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c. C«ng ty qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu cña m×nh trªn t¹p chÝ Th­¬ng m¹i, H¶i quan vµ C«ng lý. §¸nh gi¸ tæng hîp vµ nhËn xÐt ®Þnh h­íng ph¸t triÓn Trong nh÷ng n¨m qua c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ t­¬ng ®èi tèt, kh«ng chØ ®em l¹i lîi nhuËn mµ cßn ®em l¹i uy tÝn cho c«ng ty, to¹ nÒn t¶ng rÊt quan träng cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. Tuy nhiªn vÉn cßn nhiÒu yÕu tè g©y ¶nh h­ëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty nh­: Sù ®a d¹ng ho¸ c«ng viÖc chuyªn m«n trong qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ vµ c«ng nghiÖp ho¸ cña ®Êt n­íc, sù thay ®æi nhanh chãng cña thiÕt bÞ c«ng nghÖ, sù x©m nhËp cña c«ng ty n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam ngµy cµng nhiÒu ®Æc biÖt lµ tõ khi Mü bá lÖnh cÊm vËn ®èi víi ViÖt nam, c¸c chÝnh s¸ch vÒ tµi chÝnh, kinh tÕ thÞ tr­êng cña nhµ n­íc vÉn ®ang cßn trong giai ®o¹n ch­a hoµn thiÖn æn ®Þnh nªn còng g©y khã kh¨n ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng cña c«ng ty. MÆt kh¸c ho¹t ®éng Marketing c«ng ty ch­a ®­îc ph¸t triÓn m¹nh dÉn ®Õn viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ ra n­íc ngoµi cßn thÊp. §Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng th× c«ng ty cÇn tiÕp tôc ®æi míi ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh cho phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, ho¹t ®éng t×m hiÓu thÞ tr­êng cÇn ph¸t huy. Muèn thùc hiÖn ®Çy ®ñ lµ mét tæ chøc doanh nghiÖp quèc doanh cã nhiÖm vô lµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu t¹p phÈm, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n­íc vµ giíi thiÖu ®­a khoa häc c«ng nghÖ tiªn t