Chuyên đề Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Sở giao dịch I Ngân hàng Công thương Việt Nam

với 2007. Trong đã đ¸ng chó ý lµ hoạt động huy động vốn từ ngoại tệ tăng mạnh xấp xỉ 26% so với năm 2007. Bảng 2: Cơ cấu huy động vốn của SGD I – NHCT ViÖt nam (Đơn vị: tỷ đồng, %) Chỉ tiªu 2006 2007 2008 2007/2006 2008/2007 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % +/- % +/- % Tổng NVHĐ 17.448 16.718 17.940 -730 -4.2 1.222 7.3 - TGDN 9.859 56.5 12.735 76.2 7.377 41.1 2.876 29.2 -5.358 -42.1 -TGTK 3.370 1.9 3.144 18.8 2.880 16.1 -226 -6.7 -264 -8.4 -C«ng cụ nợ 620 3.6 268 1.6 114 0.6 -352 -56.8 -154 -57.5 -TCTD & TC # 3599 20.6 571 3.4 7.569 42.2 -3.028 -84.1 6.998 1225.6 (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 vµ 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGDI - NHCTVN) Qua 3 năm t×nh h×nh huy động vốn tuy cũng cã biến động theo chiều hướng giảm nhưng tỷ lệ giảm xuống kh«ng nhiều. Về cơ bản th× SGD I vẫn duy tr× được ở một mức huy động tương đối ổn định. 2.2.2. T×nh h×nh cho vay của Sở giao dịch I – NHCT ViÖt Nam Hoạt động huy động vốn vµ hoạt động cho vay lµ hai hoạt động cơ bản vµ truyền thống, mang đặc trưng bản chất của ng©n hµng nhất. C¸c h×nh thức cho vay mµ SGD I cung cấp cho kh¸ch hµng phong phó: cho vay ngắn hạn, trung hạn vµ dµi hạn, cho vay đồng tµi trợ, cho vay theo hạn mức tÝn dụng. Lu«n lu«n chó trọng đến việc đơn giản hãa thủ tôc cho kh¸ch hµng vay vốn nhưng vẫn đảm bảo được những tiªu chuẩn của hoạt động cho vay. §Ó cã c¸i nh×n toµn diÖn h¬n vÒ chiÕn l­îc cho vay cña SGD I, chóng ta ®i vµo xem xÐt cụ thể hơn về cơ cấu cho vay cña SGD I như cho vay theo thời hạn, theo lo¹i tiÒn, theo thµnh phần kinh tế cô thÓ: Bảng 3: Cơ cấu cho vay theo thời hạn của SGD I – NHCT ViÖt nam (Đơn vị: tỷ đồng, %) Chỉ tiªu 2006 2007 2008 07/06 08/07 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % % % DN CV 2.776 3.101 3.882 11.7 25.2 DN ngắn hạn 895 32.2 1.008 32.4 1.591 41 12.6 57.8 DN trung & dµi hạn 1.881 67.8 2.093 67.6 2.291 59 11.2 9.5 (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 vµ 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGDI – NHCTVN) Nh­ vËy, ta thÊy r»ng trong 3 n¨m qua, tû träng d­ nî cho vay trung vµ dµi h¹n ®ang cã xu h­íng gi¶m dÇn nh­ng ch­a ®¸ng kÓ vµ vÉn chiÕm mét tû lÖ cao trong tæng d­ nî cho vay so víi d­ nî cho vay ng¾n h¹n. Cô thÓ, n¨m 2006, tû träng d­ nî trung vµ dµi h¹n chiÕm 67,8% trong tæng d­ nî ®¹t 1.885 tû ®ång, cßn con sè cña ng¾n h¹n lµ 895 tû ®ång chiÕm tû träng 32,2%, sang n¨m 2007 th× nã cã chót thay ®æi nh­ng kh«ng mÊy ®ang kÓ, lÇn l­ît lµ (2.093 tû ®ång) chiÕm tû träng 67,6% vµ (1.008 tû ®ång) chiÕm tû träng 32,4% trong tæng d­ nî cho vay.Tuy nhiªn,®Õn n¨m 2008 th× d­ nî trung vµ dµi h¹n chØ ®¹t 2.291 tû ®ång chiÕm 59% trong tæng d­ nî cho vay, cßn d­ nî ng¾n h¹n ®· t¨ng lªn 1.591 tû ®ång chiÕm tû träng 41% trong tæng d­ nî. §iÒu nµy lµ do trong nh÷ng n¨m qua, SGD I ®· sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch cho vay, møc lai suÊt ®­îc ®iÒu chØnh hîp lý h¬n cho tõng mãn vay theo thêi h¹n...... Bảng 4: Cơ cấu cho vay theo loại tiền của SGD I – NHCT ViÖt nam (Đơn vị: tỷ đồng,%) Chỉ tiªu 2006 2007 2008 07/06 08/07 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % % % DN CV 2.776 3.101 3.882 11.7 25.2 DN VNĐ 1.906 68.7 1.958 63.2 2.370 61.1 2.7 21 DN ngoại tệ 870 31.3 1.143 36.8 1.512 38.9 31.3 32.4 (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 vµ 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGDI – NHCTVN) Víi viÖc ngµy cµng ®a th­¬ng m¹i hãa trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo m¶nh ®Êt mµu mì ViÖt Nam nhiÒu h¬n, th× trong mÊy n¨m qua t×nh h×nh d­ nî cho vay ngo¹i tÖ t¨ng nhanh còng lµ mét ®iÒu dÔ hiÓu. Tuy nhiªn th× viÖc cho vay víi ®ång VN§ vÉn lµ chñ ®¹o cña SGDI. Th«ng qua nh÷ng con sè ë b¶ng 4 ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu ®ã. Cô thÓ, n¨m 2006 d­ nî cho vay ®èi víi ®ång VN§ ®¹t 1.906 tû ®ång chiÕm 68,7%, trong khi d­ nî ngo¹i tÖ chØ lµ 870 tû chiÕm 31,3%, sang n¨m 2007 d­ nî VN§ chØ t¨ng 2,7% tøc lµ ®¹t 1.958 tû ®ång chiÕm tû träng 63,2% trong tæng d­ nî cho vay th× d­ nî ngo¹i tÖ t¨ng 31,3% ®¹t 1.143 tû ®ång chiÕm tû träng 36,8%.Vµ ®Õn n¨m 2008 con sè cho d­ nî VN§ lµ 2.370 tû chiÕm tû träng 61,1% cßn d­ nî ngo¹i tÖ lµ 1.512 tû chiÕm 38,9% trong tæng d­ nî cho vay. Bảng 5: Cơ cấu cho vay theo thµnh phần kinh tế của SGDI – NHCTVN (Đơn vị: tỷ đồng,%) Chỉ tiªu 2006 2007 2008 07/06 08/07 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % % % DN CV 2.776 3.101 3.882 11.7 25.2 DN quốc doanh 2.081 75 2.341 75.5 2.910 75 12.4 24.4 DN ngoµi quốc doanh 695 25 760 24.5 972 25 9.4 27.9 (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 vµ 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGDI – NHCTVN) Qua b¶ng sè liÖu ta cã thÓ thÊy tû träng nî quèc doanh trªn tæng d­ nî cña SGD I qua c¸c n¨m lu«n ë møc cao. N¨m 2006 nî quèc doanh cña ng©n hµng lµ 2.081 tû ®ång, chiÕm 75% trong tæng d­ nî, cßn nî ngoµi quèc doanh chØ chiÕm 25% tøc lµ ®¹t 695 tû ®ång. Sang n¨m 2007 c¬ cÊu nî theo thµnh phÇn kinh tÕ cña SGD I còng kh«ng cã g× thay ®æi khi d­ nî quèc doanh vÉn chiÕm tû träng cao (75,5%) ®¹t møc 2.341 tû ®ång cßn tû träng nî ngoµi quèc doanh gi¶m ®i chØ chiÕm cã 24,5% tøc lµ 760 tû ®ång. N¨m 2008 c¬ cÊu nµy vÉn kh«ng biÕn ®éng nhiÒu khi tû träng nî quèc doanh lµ 75% vµ tû träng nî ngo¹i quèc doanh lµ 25%. Nh­ vËy, với bản chất ban đầu lµ Ng©n hµng của Nhµ nước, đối tượng phục vụ chủ yếu của SGD I lµ c¸c doanh nghiệp quốc doanh. Tỷ lệ cho vay giữa doanh nghiệp quốc doanh vµ ngoµi quốc doanh lu«n giữ ổn định. Với qu¸ tr×nh hội nhập vµ cạnh tranh gay gắt, dự đo¸n trong những năm tới tỷ lệ nµy sẽ cã nhiÒu biÕn ®éng m¹nh phï hîp víi nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng nh­ hiÖn nay. 2.3. Thùc tr¹ng vÒ chÊt l­îng tÝn dông t¹i së giao dÞch I Ng©n hµng C«ng Th­¬ng ViÖt Nam Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam ®­îc c¸c tæ chøc kinh tÕ còng nh­ c¸c nhµ ®Çu t­ lín nhá trong vµ ngoµi n­íc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng ng©n hµng cã chÊt l­îng vµ uy tÝn lín, t¹o ®­îc niÒm tin cho mäi kh¸ch hµng. Trong thµnh c«ng ®ã, cã sù gãp phÇn kh«ng nhá cña SGD I Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam. Cã thÓ nãi, trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ néi, SGDI Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cã uy tÝn rÊt lín ®èi víi kh¸ch hµng.®iÒu nµy lµm cho nhiÒu kh¸ch hµng h¬n ®Õn víi SGDI Khi ®Õn víi SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam ®Ó giao dÞch, kh¸ch hµng sÏ c¶m thÊy yªn t©m bëi v× ë ®©y tµi s¶n cña kh¸ch hµng lu«n ®­îc tr«ng coi cÈn thËn (cã phßng b¶o vÖ, cã b·i ®Ó xe vµ kh«ng thu lÖ phÝ). Kh¸ch hµng míi sÏ kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó t×m phßng tÝn dông bëi ë ngay tr­íc cöa cã b¶ng chØ dÉn. HÖ thèng cöa tù ®éng cïng víi trang thiÕt bÞ Ng©n hµng hiÖn ®¹i ®· gióp cho kh¸ch hµng cã Ên t­îng tèt vÒ Ng©n hµng ngay tõ ®Çu. Cã thÓ nãi SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cã phong c¸ch phôc vô tèt nhÊt trong c¸c Ng©n hµng cña ViÖt Nam. Trong phßng tÝn dông, c¸ch bµi trÝ trong phßng rÊt ®Ñp. §Æc biÖt lµ th¸i ®é cña c¸c nh©n viªn, c¸c c¸n bé tÝn dông ë ®©y rÊt lÞch thiÖp, cëi më, t¹o mét bÇu kh«ng khÝ tho¶i m¸i gi÷a kh¸ch hµng vµ c¸n bé Ng©n hµng. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®· ®ãng gãp rÊt nhiÒu vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ë SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam. Víi nh÷ng chÝnh s¸ch linh ho¹t, tao ra c¶m gi¸c an toµn ®èi víi kh¸ch hµng ®Õn víi SGD I cho nªn ho¹t ®éng tÝn dông thêi gian qua ®¹t kÕt qu¶ kh¸ tèt. Nh­ng ®Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n vÒ ho¹t ®éng tÝn dông, chóng ta cÇn t×m hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c¸c chØ tiªu ®Þnh l­îng ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông. 2.3.1. ChØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn tÝn dông B¶ng 6: HiÖu suÊt sö dông vèn (§¬n vÞ: Tû ®ång,%) ChØ tiªu 2006 2007 2008 Tæng d­ nî CV & DT 4.499 4.359 4.544 Tæng vèn huy ®éng 17.448 16.718 17.940 HiÖu suÊt sö dông vèn (%) 25.8% 26.1% 25.3% (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 vµ 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGDI – NHCTVN) Qua ®ã ta thÊy, vèn huy ®éng ®­îc dïng vµo viÖc cho vay ch­a thùc sù lín khi mµ hiÖu suÊt sö dông vèn tÝnh trªn tæng vèn huy ®éng lu«n ë møc thÊp (<30%). N¨m 2006 lµ 25,8%, n¨m 2007 lµ 26,1%, n¨m 2008 lµ: 25,3%. Nh­ vËy vèn huy ®éng vÒ cña së giao dÞch chñ yÕu lµ ®­îc dïng vµo viÖc göi vèn ®iÒu hßa t¹i VietinbankTW, mua kú phiÕu cña c¸c Ng©n hµng TM quèc doanh, mua tr¸i phiÕu kho b¹c. §iÒu nµy lµm cho hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña së giao dich kh«ng cao ¶nh h­ëng xÊu tíi chÊt l­îng tÝn dông t¹i SGD I. Nh­ vËy lµ, mÆc dï cã sù t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ, c¬ cÊu cho vay b¾t ®Çu cã sù chuyÓn dÞch, nh­ng tû träng cho vay trªn thÞ tr­êng cÊp I (thÞ tr­êng quan hÖ víi kh¸ch hµng) vÉn cßn chiÕm tû träng thÊp so víi cho vay trªn thÞ tr­êng cÊp II (thÞ tr­êng quan hÖ víi c¸c tæ chøc tÝn dông) vµ ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng hiÖn cã cña SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam. 2.3.2. C¸c chØ tiªu thu nhËp tõ ho¹t ®éng kinh doanh T×nh h×nh thu nhËp n¨m 2006, 2007, 2008 ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu sau. Bảng 7: Chªnh lÖch thu chi cña SGD I - NHCT ViÖt Nam (Đơn vị: tỷ đồng,%) chØ tiªu 2006 2007 2008 Sè tiÒn T¨ng/gi¶m Sè tiÒn T¨ng/gi¶m Tæng thu 1.456,119 1.539,224 5,7% 2.163,623 40,6% Tæng chi 1.113,034 1.207,725 8,5% 1.769,304 46,5% Chªnh lÖch thu chi 343,085 331,499 - 3,4% 394,319 19% (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 vµ 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGD I – NHCTVN) Qua b¶ng sè liÖu ta cã thÓ thÊy chªnh lÖch thu chi cña SGD I Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam n¨m 2006 lµ 343,085 tû ®ång nh­ng sang n¨m 2007 ®· gi¶m 3,4% so víi n¨m 2006 (gi¶m 11.586 tû ®ång). V× vËy, chªnh lÖch thu chi tÝnh ®Õn 31/12/2007 lµ 331,499 tû ®ång. §Õn n¨m 2008 chªnh lÖch nµy ®· v­ît møc mét c¸ch Ên t­îng, t¨ng 19% so víi n¨m 2007 ®¹t 394,319 tû ®ång. §ã lµ do SGD I ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch tÝn dông hîp lý, më réng cho vay ®¸p øng nhu cÇu vèn cña doanh nghiÖp, phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Møc l·i suÊt dµnh cho c¸c mãn vay lµ hÊp dÉn. Tãm l¹i, trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n, nÒn kinh tÕ cã nhiÒu biÕn ®éng nh­ hiÖn nay th× SGD I vÉn kinh doanh cã l·i, cã thÓ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau nh­ng lµ mét kÕt qu¶ hÕt søc kh¶ quan. 2.3.3. c¸c chØ tiªu d­ nî B¶ng 8: T×nh h×nh nî qu¸ h¹n t¹i SGD I- NHCT ViÖt Nam ( §¬n vÞ: tû ®ång,%) chØ tiªu 2006 2007 2008 Tæng d­ nî 2.776 3.101 3.882 Nî qu¸ h¹n 1,5 0 5,47 Tû träng = NQH Tæng d­ nî 0,05% 0% 0,14% (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 và 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGD I – NHCTVN) Qua b¶ng trªn chóng ta ®· cã mét c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh nî qu¸ h¹n t¹i SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam thêi gian gÇn ®©y. Cô thÓ lµ: N¨m 2006, nî qu¸ h¹n lµ 1,5 tû VN§ chiÕm tû träng 0,05% trong tæng d­ nî. N¨m 2007, nî qu¸ h¹n mang cho m×nh mét con sè Ên t­îng 0 vµ ch¼ng cã ý nghÜa g× trong tû träng tæng d­ nî. N¨m 2008, con sè nµy lµ 5,47 tû chiÕm tû träng lµ 0,14%. Nh­ vËy nî qu¸ h¹n trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã chót biÕn ®éng nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ.Cã nh÷ng lóc ®· kh«ng cßn nî qu¸ h¹n trong n¨m 2007 nh­ng ®Õn n¨m 2008 th× nã l¹i t¨ng lªn, tuy nhiªn ®ã lµ con sè tuyÖt ®èi vµ ta ch­a cã ®­îc kÕt luËn g×. §Ó ®¸nh gi¸ ®­îc ý nghÜa nh÷ng con sè nµy ta cÇn ph¶i xem xÐt con sè t­¬ng ®èi: nî qu¸ h¹n trªn tæng d­ nî. Con sè nî qu¸ h¹n / Tæng d­ nî qua c¸c n¨m lµm ta nh×n nhËn mét ®iÒu r»ng nî qua h¹n ®· gia t¨ng trong n¨m vµ rÊt cã thÓ lµm ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng tÝn dông cña SGD I Con sè nî qu¸ h¹n 0% n¨m 2007 vµ 0,05% n¨m 2006 lµ nh÷ng con sè biÕt nãi qu¸ Ên t­îng so víi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c vµ ®ã lµ sù nç lùc l·nh ®¹o Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam còng nh­ tÊt c¶ c¸c c¸n bé trong SGD I. Chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc nî qu¸ h¹n chñ yÕu lµ do c¸c kho¶n tÝn dông trung vµ dµi h¹n t¹o ra, nguyªn nh©n t¹o ra bëi c¸c kho¶n tÝn dông ng¾n h¹n chiÕm tû träng kh«ng lín trong tæng sè nî qu¸ h¹n. Cô thÓ lµ, n¨m 2006 nî qu¸ h¹n do c¸c kho¶n tÝn dông trung vµ dµi h¹n t¹o nªn lµ 67,8%, n¨m 2007 con sè nµy lµ 67,5%, n¨m 2008 nã chiÕm tû träng lµ 59%, cßn nî qu¸ h¹n do c¸c kho¶n tÝn dông dµi h¹n g©y ra chiÕm 41%. B¶ng 9: Nî qu¸ h¹n theo thµnh phÇn kinh tÕ t¹i SGD I- NHCT ViÖt nam (Đơn vị: tỷ đồng,%) ChØ tiªu 2006 2007 2008 Sè tiÒn TT(%) Sè tiÒn TT(%) Sè tiÒn TT(%) Tæng d­ nî 2776 3101 3882 Nî qu¸ h¹n 1,5 0,05 0 0 5,47 0,14 Quèc doanh TDN 2081 75 2341 75,5 2910 75 NQH 1,2 0,057 0 0 4,5 0,15 Ngoµi QD TDN 695 25 760 24,5 972 25 NQH 0,3 0,043 0 0 0,97 0,1 (Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh tháng 12 và 12 tháng năm 2007, 2008 SGD I – NHCTVN) Nh×n vµo b¶ng trªn chóng ta cã ngay nhËn ®Þnh nî qu¸ h¹n do c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ quèc doanh g©y ra lµ chñ yÕu. Nã chiÕm mét tû lÖ rÊt cao trong tæng nî qu¸ h¹n cña SGD I. Cô thÓ n¨m 2006 lµ 0,057% so v¬i tæng d­ nî quèc doanh, cßn nî qu¸ h¹n cña thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ: 0,043% so víi d­ nî ngoµi quèc doanh. N¨m 2007, tû lÖ nµy lµ 0%. Sang n¨m 2008 do nÒn kinh thÕ cã nhiÒu biÕn ®éng bÊt th­êng g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng ng©n hµng nh­: tû lÖ l¹m ph¸t lu«n ë møc cao ®· lµm cho chÊt l­îng tÝn dông cña ng©n hµng còng ®i xuèng. Chóng ta cã thÓ thÊy qua viÖc tû lÖ nî qu¸ h¹n cña SGD I trªn tæng d­ nî ®· t¨ng lªn rÊt nhiÒu so víi 2 n¨m tr­íc: Tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn tæng d­ nî n¨m nay lµ: 0,14% trong ®ã tû lÖ nî qu¸ h¹n cña thµnh ph©n kinh tÕ quèc doanh lµ : 0,15% cßn tû lÖ nî qu¸ h¹n cña thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ: 0,1%. Nh­ vËy doanh sè cho vay vµ nî qua h¹n ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®Òu nhá h¬n so víi thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh. §iÒu nµy chøng tá mét ®iÒu c¸c kho¶n tÝn dông ®èi víi kinh tÕ quèc doanh kh«ng thÓ cã chÊt l­îng cao b»ng c¸c cho vay ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Trªn ®©y lµ tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò vÒ nî qu¸ h¹n ®­îc nh×n nhËn d­íi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau, sù so s¸nh gi÷a nî qu¸ h¹n cña c¸c ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh, quèc doanh; thêi gian qu¸ h¹n nî, tû träng nî qu¸ h¹n cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ còng nh­ tû träng nî qu¸ h¹n cña c¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n, trung vµ dµi h¹n. B¶ng 10: T×nh h×nh nî xÊu ( §¬n vÞ: tû ®ång,%) ChØ tiªu 2006 2007 2008 Tæng d­ nî 2.776 3.101 3.882 Nî xÊu 0,45 0 1,1 Tû träng nî xÊu = Nî xÊu Tæng d­ nî 0,016% 0% 0,028% (Nguồn: B¸o c¸o kết quả kinh doanh th¸ng 12 và 12 th¸ng năm 2007, 2008 SGD I – NHCTVN) Nh­ chóng ta ®· biÕt, nî xÊu cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc x¸c ®Þnh lµ c¸c kho¶n nî ®­îc tÝnh khi c¸c kho¶n nî ®­îc xÕp vµo tõ nhãm 3 ®Õn nhãm 5 (Nî d­íi tiªu chuÈn, nî nghi ngê, nî cã kh¶ n¨ng mÊt vèn) vµ nã ®­îc xem lµ an toµn nÕu tû träng nî xÊu d­íi 5%. Nh­ vËy, nh×n vµo b¶ng 10 ta cã thÓ thÊy, t×nh h×nh nî xÊu cña SGD I lµ rÊt tèt dï cho trong n¨m qua cã nhiÒu biÕn ®éng, ®iÒu ®ã chøng tá SGD I ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý vµ ®¸ng ®Ó c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c häc tËp. Cô thÓ nh­ sau: NÕu nh­ n¨m 2006 nî xÊu lµ 0,45 tû chiÕm tû träng trong tæng d­ nî lµ 0,016% th× ®Õn n¨m 2007 tû lÖ nµy lµ mét con sè 0 trßn trÜnh, dï cho ®Õn n¨m 2008 nî xÊu cã t¨ng lªn 1,1 tû dång vµ chiÕm tû träng 0,028% trong tæng d­ nî th× ®ã còng lµ mét con sè ®¸ng kh©m phôc trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ bÞ khñng ho¶ng nghiªm träng. 2.4. §¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông t¹i Së giao dÞch I--Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam 2.4.1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc MÆc dï m«i tr­êng cho ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Song ®­îc sù chØ ®¹o s¸t sao cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh tõ TW ®Õn ®Þa ph­¬ng, sù gióp ®ì cña c¸c c¬ quan h÷u quan vµ sù nç lùc cña to¸n bé nh©n viªn trong SGD I, SGD I Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ sau trong ho¹t ®éng tÝn dông: Mét lµ: C«ng t¸c phôc vô kh¸ch hµng cã nhiÒu ®æi míi thÝch hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Phong c¸ch phôc vô, giao dÞch, v¨n minh lÞch sù t¹o ®­îc Ên t­îng, uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, t¨ng ®­îc sè l­îng kh¸ch hµng, më réng thÞ phÇn ra nÒn kinh tÕ. Hai lµ: Doanh sè cho vay ë SGD I n¨m sau lu«n cao h¬n n¨m tr­íc, quy m« d­ nî kh«ng ngõng t¨ng tr­ëng. C¬ cÊu cho vay kh«ng chØ bã hÑp trong khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh mµ cßn më sang cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. TÝn dông ng¾n h¹n ®¸p øng nhanh chãng nhu cÇu vèn l­u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n. Ba lµ: C«ng t¸c thu nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi ®· ®­îc chó träng ®óng møc, ph©n lo¹i nî qu¸ h¹n, kiÓm tra ®èi chiÕu nî ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn. Tû lÖ nî qu¸ h¹n gi¶m theo tõng n¨m. §ã lµ mét thµnh c«ng lín cña SGD I trong nh÷ng n¨m qua. Bèn lµ: SGD I ®· triÓn khai c«ng t¸c tiÕp cËn doanh nghiÖp, h­íng dÉn doanh nghiÖp lËp hå s¬ vay vèn hîp lý, ®óng quy ®Þnh nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp hoµn thµnh c¸c thñ tôc xin vay nhanh chãng vµ thuËn lîi. SGD I tõng b­íc g¾n m×nh víi doanh nghiÖp qua vai trß t­ vÊn. N¨m lµ: Trong qu¸ tr×nh cho vay, SGD I ®· thùc hiÖn viÖc kiÓm tra kh¸ch hµng tr­íc, trong vµ sau khi cho vay. Ngoµi ra, SGD I cßn xem xÐt c¸c vÊn ®Ò thÞ tr­êng, s¶n phÈm tiªu thô, thu nhËp cña kh¸ch hµng trong ph¹m vi cho phÐp. S¸u lµ: SGD I ®· lùa chän nh÷ng c¸n bé cã ®ñ tµi n¨ng, cã tr¸ch nhiÖm vµ nhiÖt t×nh c«ng t¸c vµ phßng tÝn dông, t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶. 2.4.2.Nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n 2.4.2.1 Nh÷ng h¹n chÕ vÒ chÊt l­îng tÝn dông Nh­ ®· nãi ë trªn, SGD I - Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam lµ mét Ng©n hµng cã chÊt l­îng tÝn dông tèt. Tuy nhiªn, trong ho¹t ®éng tÝn dông cña SGD I cßn mét sè h¹n chÕ. V× vËy, SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cÇn c¸c biÖn ph¸p nh»m duy tr× c¸c chØ tiªu ®ång thêi xö lý nh÷ng chØ tiªu h¹n chÕ ®Ó n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng tÝn dông cña m×nh trong giai ®o¹n tíi. Nh÷ng h¹n chÕ ®ã lµ: Thø nhÊt: Víi ®èi t­îng cho vay: SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam vÉn ch­a cã chiÕn l­îc ®a d¹ng kh¸ch hµng. SGD I chØ míi chó träng ®Õn c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ mét sè kh¸ch hµng truyÒn thèng mµ bá qua mét sè kh¸ch hµng lµm ¨n cã hiÖu qu¶. MÆt kh¸c, SGD I ®· cho vay vèn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh nh÷ng mãn vay cßn ch­a t­ng xøng. §©y lµ mét ®iÒu ®¸ng tiÕc v× khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh còng cã tiÒm lùc vµ nhu cÇu vÒ vèn lµ rÊt lín. H¬n n÷a, Nhµ n­íc rÊt khuyÕn khÝch cho vay c«ng b»ng ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ cïng ph¸t triÓn. V× vËy, nÕu SGD I më réng cho vay ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh sÏ võa cã t¸c dông tèt víi nÒn kinh tÕ vµ võa gióp SGD I t¨ng thªm thÞ phÇn, t¨ng thªm thu nhËp, còng nh­ thùc hiÖn ®óng chñ tr­¬ng mµ Nhµ n­íc ®Ò ra. MÆt kh¸c, kh¸ch hµng cña SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam tËp trung phÇn lín lµ thuéc ngµnh th­¬ng m¹i vµ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc nh­ thuû s¶n, g¹o, cµ phª, ph©n bãn, s¾t thÐp, x¨ng dÇu,… ChÝnh v× vËy, cho vay cña SGD I cã chøa ®ùng nhiÒu rñi ro vÒ gi¸ c¶ vÒ thÞ tr­êng vÒ tû gi¸,… Thø hai: SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam vÉn cßn qu¸ thËn träng trong cho vay, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp vµ ChÝnh phñ. Thø ba: Nguån th«ng tin mµ SGD I cÇn ®Ó ®¸nh gi¸, ph©n tÝch cßn thiÕu, kh«ng kÞp thêi vµ chÊt l­îng kh«ng cao. V× vËy, c¸n bé tÝn dông th­êng ph¶i mÊt rÊt nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc ®Ó tù ®i ®iÒu tra trong khi chi phÝ cho ho¹t ®éng nµy l¹i rÊt Ýt hoÆc kh«ng cã. Thø t­: C«ng t¸c Marketing SGD I tuy b­íc ®Çu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh nh­ng so víi yªu cÇu cßn cã nh÷ng h¹n chÕ, ®iÒu nµy Ýt nhiÒu còng h¹n chÕ t¨ng tr­ëng d­ nî. Thø n¨m: Tr×nh ®é cña c¸n bé chuyªn m«n cßn cã nhiÒu bÊt cËp: §éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é, nhanh nhÑn, nhiÖt t×nh, h¨ng h¸i häc hái nh­ng cßn thiÕu kinh nghiÖm, kh«ng l­êng hÕt ®­îc rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cßn thiÕu c¸n bé ®­îc ®µo t¹o theo chuyªn ngµnh chuyªn m«n kü thuËt ®Ó thÈm ®Þnh tÝnh kh¶ thi hiÖu qu¶ cña dù ¸n. Kh©u kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé cña SGD I vÉn ch­a ®­îc thùc hiÖn ®óng møc, c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh tra cßn thiÕu vÒ sè l­îng, kinh nghiÖm thùc tÕ vµ tr×nh ®é chuyªn m«n. Thø s¸u: SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam vÉn ch­a cã mét c¬ chÕ ®éng viªn khuyÕn khÝch c¸n bé tÝn dông, ch­a cã mét c¬ chÕ tr¸ch nhiÖm râ rµng. §Þnh møc giao cho mét c¸n bé tÝn dông, vÝ dô: mãn vay 5 tû nÕu cho vay ®Õn 20 tû còng kh«ng ®­îc khen th­ëng g×, nh­ng nÕu cã ph¸t sinh nî qu¸ h¹n l¹i bÞ chØ trÝch, phª b×nh. Trong khi râ rµng, kh¶ n¨ng ph¸t sinh nî qu¸ h¹n cña mét kho¶n vay 20 tû sÏ lín h¬n nhiÒu so víi mãn vay 5 tû. C¬ chÕ th­ëng ph¹t ch­a râ rµng ®· lµm gi¶m ®éng lùc lµm viÖc cho c¸n bé tÝn dông. 2.4.2.2 Nguyªn nh©n. Nh÷ng h¹n chÕ trªn ®©y vÒ chÊt l­îng tÝn dông cña SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan g©y ra. Thø nhÊt: Nguyªn nh©n tõ phÝa Ng©n hµng. - XÐt vÒ chÝnh s¸ch tÝn dông: sau c¸c vô ¸n kinh tÕ lín ®· xÈy ra tr­íc ®©y nh­ Tamexco, Minh Phông.... hÖ thèng Ng©n hµng nãi chung vµ SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam nãi riªng cã xu h­íng thËn träng trong viÖc cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. T©m lý cña c¸c c¸n bé tÝn dông cho r»ng, cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh lµ m¹o hiÓm, cã tû lÖ rñi ro cao, ®iÒu nµy lµm gi¶m lîi nhuËn trong ho¹t ®éng kinh doanh cña SGD I. MÆt kh¸c, do ®Æc ®iÓm riªng cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh nªn doanh sè cho vay kh«ng lín, lîi nhuËn mang l¹i Ýt h¬n so víi cho vay c¸c tæng c«ng ty trong khi vèn tù cã cña nã l¹i thÊp. V× vËy, kh¸ch hµng thuéc c¸c doanh nghiÖp quèc doanh vÉn lµ ®èi t­îng chñ yÕu cña SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam. XÐt vÒ quy tr×nh tÝn dông: c¸n bé SGD I tuy ®iÒu ®­îc phæ biÕn mét c¸ch cô thÓ vÒ quy tr×nh tÝn dông nh­ng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. C«ng t¸c thu nhËp th«ng tin th­êng dùa vµ sè liÖu do kh¸ch hµng cung cÊp vµ còng cã tham kh¶o thªm mét sè th«ng tin thu thËp tõ bªn ngoµi. Nh­ng nhiÒu khi c«ng t¸c nµy ch­a tèt, dÉn ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ kh«ng ®óng hiÖu qu¶ cña dù ¸n còng nh­ kh¶ n¨ng thùc tÕ cña kh¸ch hµng. HÖ thèng th«ng tin phßng ngõa rñi ro tÝn dông gi÷a SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam vµ Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam còng nh­ víi Ng©n hµng Nhµ n­íc ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu, sù phèi hîp trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i trong viÖc xÐt duyÖt cho vay vµ qu¶n lý vèn vay ®èi víi c¸c kh¸ch hµng vay vèn ch­a tèt, thiÕu c¸c th«ng tin trung thùc cÇn thiÕt vÒ t×nh tr¹ng nî nÇn, hiÖu qu¶ kinh doanh cña kh¸ch hµng nªn kh«ng tr¸nh ®­îc rñi ro. MÆc dï SGD I- Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam ®· cã phßng chuyªn tr¸ch th«ng tin phßng ngõa rñi ro ®Æc biÖt lµ rñi ro tÝn dông nh­ng ®Õn nay vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu, ch­a thùc sù lµ c«ng cô tèt ®Ó ng¨n ngõa rñi ro, tiªu cùc trong SGD I. C«ng t¸c ®¸nh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp: ViÖc ®¸nh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp c¶ vÒ gi¸ trÞ vµ tÝnh ph¸p lý cña tµi s¶n ®«i khi ch­a ®­îc chÝnh x¸c dÉn ®Õn viÖc lµm gi¶m chÊt l­îng tÝn dông. SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam ®Þnh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp theo quy ®Þnh chung, cã tham kh¶o thªm gi¸ tµi s¶n ®ã trªn thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm ®Þnh gi¸. C¸c tµi s¶n thÕ chÊp mµ doanh nghiÖp sö dông ®Ó ®¶m b¶o tiÒn vay cña SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam chñ yÕu lµ ®Êt ®ai, nhµ ë, m¸y mãc thiÕt bÞ. Møc gi¸ cña c¸c lo¹i tµi s¶n nµy th­êng kh«ng æn ®Þnh nªn viÖc ®Þnh gi¸ ®óng lµ rÊt khã kh¨n. C«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t khi cho vay ®«i khi cßn mang tÝnh h×nh thøc, kh«ng ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng sai ph¹m hoÆc cã ph¸t hiÖn nh­ng ch­a cã biÖn ph¸p xö lý h÷u hiÖu. §ã còng lµ nguyªn nh©n g©y ph¸t sinh nî qu¸ h¹n. XÐt vÒ ho¹t ®éng Marketing SGD I: SGD I chñ yÕu chØ tËp trung vµo c¸c ho¹t ®éng bÒ næi nh­ qu¶ng c¸o, khuyÕch tr­¬ng, cßn viÖc vËn dông Marketing nh»m nghiªn cøu kh¸ch hµng, x¸c ®Þnh thÞ tr­êng môc tiªu, ®Þnh vÞ h×nh ¶nh, n©ng cÊp chÊt l­îng dÞch vô, cßn ch­a tèt SGD I còng ch­a cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó l«i kÐo kh¸ch hµng. XÐt vÒ tr×nh ®é c¸n bé: ë SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cßn mét sè c¸n bé ch­a n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu vµ sù thay ®æi cña thÞ tr­êng, ch­a ®ñ kh¶ n¨ng kinh nghiÖm ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ vµ møc ®é rñi ro cña kho¶n vay tõ khi xÐt duyÖt vµ cho vay. SGD I-Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam ch­a cã chÕ ®é ®·i ngé, th­ëng ph¹t hîp lý ®èi víi c¸c c¸n bé ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau vµ c­êng ®é lµm viÖc kh¸c nhau. §iÒu nµy dÉn ®Õn hiÖn t­îng cã mét sè c¸n bé tÝn dông ng¹i cho vay, sî tr¸ch nhiÖm vµ ch­a t©m huyÕt víi c«ng viÖc. Thø hai: Nguyªn nh©n tõ phÝa kh¸ch hµng vay vèn. Do tr×nh ®é qu¶n lý vµ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cßn h¹n chÕ nªn th­êng thua thiÖt trong kinh doanh, lµm thÊt tho¸t vèn vµ nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt dÉn ®Õn kh«ng ®ñ søc ®øng v÷ng trong sù c¹nh tranh gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Kh¸ch hµng cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh,vÒ tµi chÝnh kh«ng ®Çy ®ñ, nÕu cã th× kh«ng kÞp thêi vµ sai lÖch so víi thùc tÕ. §iÒu nµy g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t cña SGD I. Vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh thÊp. Trong khi tÝn dông trung - dµi h¹n tû lÖ vèn tù cã cña doanh nghiÖp tham gia ®Çu t­ ph¶i ®¶m b¶o tõ 30-50% tæng vèn ®Çu t­ cña dù ¸n, SGD I chØ cho vay phÇn vèn cßn thiÕu, tøc lµ tõ 50-70% vèn ®Çu t­ cña dù ¸n. Do kh«ng ®¸p øng ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ vèn tù cã, vÒ tµi s¶n thÕ chÊp, vÒ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n nªn kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó SGD I cã thÓ cho vay vèn. Thø ba: C¸c nguyªn nh©n kh¸c. Sù kh«ng æn ®Þnh cña m«i tr­êng kinh tÕ trong n­íc vµ trªn thÕ giíi ®· ¶nh h­ëng ®Õn nÒn kinh tÕ ViÖt nam. §Æc biÖt lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu (nhÊt lµ gi¸ mét sè mÆt hµng n«ng s¶n gi¶m m¹nh), sù c¾t gi¶m liªn tôc l·i su