Chuyên đề Thực trạng hoạt động thu bảo hiểm xã hội ở bảo hiểm xã hội quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội

theo Nghị quyết 15 (tháng 8/2008 đến hết tháng 7 năm 2009) được: 116 tỷ 730 triệu đồng trong đó: số thu BHXH, BHYT, 7 tháng đầu năm năm 2008 được 69 tỷ 730 triệu đồng, đạt 57,8% kế hoạch năm 2009 do BHXH thành phố giao. + Duyệt hồ sơ cấp sổ BHXH được: cho 708 lao động. + In và phát hành được: 17.044 thẻ KCB cho đối tượng. + Từ tháng 8 năm 2008 đến nay đã tuyên truyền mở rộng được: 52 đơn vị với 607 lao động tham gia BHXH, BHYT. Thu BHXH, BHYT tự nguyện: + Thu BHXH tự nguyện 7 tháng năm 2009 được : 142 lượt người với số tiền là 114.765.000 đồng. + Thu BHYT tự nguyện 7 tháng năm 2009 được: 4.909 lượt người với số tiền là: 954.728.000 đồng. - Công tác Giám định chi: Duy trì công tác thường trực tại Trung tâm y tế đảm bảo quyền lợi cho đối tượng có thẻ BHYT đi khám, chữa bệnh, cụ thể tổng số chi khám chữa bệnh nội, ngoại trú từ tháng 8 năm 2008 đến nay cho 5.502 lượt người, với số tiền là: 50.594.500 đồng, chi khám chữa bệnh nội ngoại trú tại Trung tâm y tế Hà Đông cho 5.409 lượt người với số tiền là: 44.098.012 đồng. - Công tác công nghệ thông tin: Các bộ phận nghiệp vụ tiến hành lưu trữ hồ sơ của đối tượng, đóng chứng từ, sổ sách đưa vào lưu trữ đảm bảo khoa học, gọn gàng, ngăn nắp, thuận tiện phục vụ công tác nghiệp vụ thường xuyên. Nâng cấp và cài đặt phần mềm hệ thống công nghệ thông tin phục vụ công tác thu, in sổ BHXH và cài đặt phần mềm kế toán, trang bị máy đáp ứng yêu cầu được giao. 2.2 Thực trạng hoạt động thu BHXH tại BHXH quận Hà Đông. 2.2.1 Cơ sở thu BHXH tại BHXH quận Hà Đông Thu BHXH là hoạt động của các cơ quan BHXH cùng với sự phối hợp của các ban ngành chức năng trên cơ sở các quy định của pháp luật nhằm tạo lập nguồn tài chính tập trung, từ việc đóng góp của các bên tham gia Bảo hiểm xã hội và những nguồn tài chính bổ sung khác. Thu BHXH là một hoạt động cần thiết và không thể thiết trong hoạt động BHXH. Nó sẽ đảm bảo cho sự tạo lập và sử dụng một quỹ tiền tệ tập trung và tạo ra nguồn tài chính để có thể tiến hành các hoạt động BHXH. Sự cần thiết thể hiện ở chỗ: - Thu BHXH là cơ sở để đo sự đóng góp giữa các bên tham gia BHXH và đánh dấu sự đóng góp giữa các bên tham gia. - Tạo lập nguồn tài chính tập trung từ đó có thể tiến hành thống nhất các hoạt động BHXH. - Nguồn thu BHXH phản ánh rõ nét mối quan hệ ba bên trong BHXH, là cơ sở để tạo ra các quan hệ khác trong BHXH. Do nguồn thu được hình thành từ ba nguồn chủ yếu là đóng góp từ người lao động, người sử dụng lao động và phần hỗ trợ từ Ngân sách Nhà nước. Thực chất đây là mối quan hệ về lợi ích trong đó: người lao động sẽ hưởng các quyền lợi khi họ không may gặp phải rủi ro hoặc sự kiện bảo hiểm, người sử dụng lao động sẽ phải bỏ ra ít chi phí hơn khi người lao động không may gặp phải rủi ro. Nhà nước đạt được mục tiêu ổn định xã hội, giảm bớt căng thẳng cho thị trường lao động vốn đã rất có nhiều xung đột về lợi ích giữa người lao động và người sử dụng lao động, góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế. Đặc biệt, dựa trên cơ sở các chính sách BHXH mà mục đích lớn nhất là bảo đảm đời sống cho người lao động và gia đình họ, người tham gia bảo hiểm xã hội sẽ được thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập mất đi khi họ bị suy giảm, mất khả năng lao động, mất việc làm; khi họ hết tuổi lao động theo quy định sẽ được hưởng chế độ hưu trí (lương hưu); khi chết sẽ được hưởng trợ cấp tiền tuất, mai táng phí; ngoài ra được hưởng trợ cấp khi ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và dưỡng sức.Việc ban hành chính sách BHXH phải dựa trên thu nhập của người lao động, mức sống, tuổi thọ, điều kiện làm việc...(Căn cứ vào nội dung này để cụ thể hóa cơ sở thu bảo hiểm). Bên cạnh đó, dựa vào các văn bản pháp luật được ban hành, BHXH quận Hà Đông đã và đang thực hiện thu BHXH bắt buộc đối với NLĐ dựa trên cơ sở thu theo một số các quyết định do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành như: Quyết định số 902/QĐ-BHXH ngày 26/06/2007, Quyết định số 1333/QĐ-BHXH ngày 21/02/20 và Quyết định số 4427/BHXH-BT về thu BHXH,BHYT. 2.2.2 Quy trình thu BHXH tại BHXH quận Hà Đông Bước 1: Lập và giao kế hoạch thu Kế hoạch thu là cơ sở để triển khai công tác thu BHXH ở từng đơn vị, đây cũng là nhiệm vụ trong năm của phòng quản lý thu. Để lập kế hoạch thu, phòng quản lý thu phải dựa vào kết quả thu thực tế của những năm trước để đưa ra chỉ tiêu cụ thể cần phải đạt được cho BHXH quận trong năm nay. Sau đó, BHXH quận sẽ lập kế hoạch chi tiết để hoàn thành kế hoạch đề ra. Bước 2: Xác định đối tượng tham gia BHXH và mức thu Việc xác định đối tượng tham gia có vai trò rất quan trọng vì mỗi đối tượng có quy định đóng BHXH khác nhau. Xác định chính xác đối tượng tham gia nhằm tránh việc thu sai BHXH. Việc xác định mức thu gắn liền với việc xác định đối tượng, bởi khi đã xác định đúng đối tượng thì có thể xác định được mức thu tương ứng cho đối tượng đó. Bước 3: Tổ chức thu và đôn đốc các đơn vị nộp BHXH Hàng tháng, sau khi xác định số tiền phải nộp BHXH của các đơn vị, BHXH quận sẽ tiến hành thu theo quy định. Các đơn vị sử dụng lao động tham gia BHXH phải đóng BHXH trích từ tiền lương của người lao động và từ quỹ lương của đơn vị mình. Cơ quan BHXH quận có trách nhiệm theo dõi việc nộp BHXH của từng đơn vị, nếu đơn vị nào chậm nộp BHXH hai tháng trở lên thì phải thông báo kịp thời để đôn đốc việc nộp BHXH theo đúng quy định và áp dụng việc nộp phạt với những đơn vị vi phạm. Sau khi thu BHXH, BHXH quận tiến hành ghi chép kết quả nộp BHXH của từng đơn vị và đối chiếu xem đơn vị đó còn thiếu hay không, việc này được làm mỗi quý một lần. Đơn vị đóng thiếu thì sẽ đóng bổ sung vào quý sau. Cuối cùng, BHXH quận ghi mức nộp vào sổ BHXH của từng người lao động tham gia của từng đơn vị. Bước 4: Chuyển tiền về BHXH thành phố Tất cả số tiền BHXH quận thu được đều phải chuyển về tài khoản của BHXH thành phố Hà Nội. BHXH quận thu dưới hình thức chuyển khoản và không được chi bất cứ khoản tiền gì từ số tiền thu được. Các đơn vị sử dụng lao động phải nộp tiền về BHXH quận Hà Đông chậm nhất vào ngày cuối tháng và hình thức nộp là vào tài khoản của BHXH quận Hà Đông mà đơn vị đăng ký tham gia. Bước 5: Thống kê số liệu và lập báo cáo gửi lên cơ quan BHXH thành phố BHXH quận Hà Đông có nhiệm vụ lập báo cáo mỗi tháng, quý, năm để gửi lên BHXH thành phố Hà Nội. Báo cáo tháng gửi trước ngày 22 hàng tháng, báo cáo quý gửi trước ngày 15 tháng đầu của quý sau, báo cáo năm gửi ngày 20/01 năm sau. Nội dung của báo cáo tháng, quý là kết quả công tác thu - chi trong tháng, quý; còn báo cáo năm là kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị năm nay và phương hướng nhiệm vụ năm tới. 2.2.3. Phương pháp thu BHXH Hiện nay, công tác thu đóng góp BHXH ở BHXH quận Hà Đông bao gồm 2 phương pháp thu nộp BHXH như sau: 2.2.3.1 Phương pháp thu trực tiếp Theo phương pháp này cán bộ và bộ phận chuyên trách của cơ quan BHXH sẽ trực tiếp thu đóng góp BHXH từ những người tham gia. Phương pháp này thường được áp dụng với những NLĐ làm việc tự do tự nguyện tham gia BHXH và những NLĐ không có chủ sử dụng lao động. NLĐ tham gia đóng góp BHXH cam kết đóng BHXH bằng tiền mặt, bằng séc hay bằng chuyển khoản Ngân hàng. Nếu thanh toán bằng tiền mặt thì cơ quan BHXH cần phải đảm bảo sao cho thủ tục thanh toan tránh được hiện tượng gian lận nội bộ và lạm dụng quỹ, đồng lõa giữa nhân viên thu nộp BHXH và người đóng BHXH. Ưu điểm của phương thức thu trực tiếp từ người lao động là cơ quan BHXH quận có thể nắm bắt được thông tin về đối tượng hưởng nhanh chóng và chính xác. Đồng thời cơ quan BHXH tiếp nhận được các yêu cầu, thắc mắc của đối tượng hưởng từ đó đưa ra các biện pháp giải quyết kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi cho đối tượng hưởng. Bên cạnh đó thì phương thức thu này cũng có hạn chế đó là đối tượng hưởng các chế độ BHXH đang ngày một tăng lên yêu cầu một số cán bộ thu mới đáp ứng hết được việc thu dẫn đến tốn kém về chi phí và đối tượng phải đi xa hơn, mất phí đi lại. 2.2.3.2 Phương pháp thu gián tiếp Đây là phương pháp phổ biến ở Việt Nam, thông qua hệ thống các đại lý thu BHXH. Đại lý của cơ quan BHXH hầu hết là chủ sử dụng lao động. Ngoài ra còn có các bưu điện, ngân hàng các cơ quan tổ chức, đoàn thể quần chúng ở các quận huyện, xã phường…(gọi chung là đơn vị thu). Theo Điều 37 Nghị định số 12/CP ngày 26/1/1995 quy định hàng tháng người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng BHXH theo quy định tại khoản 2 điều 36 của Nghị định 12/CP ngày 26/1/1995 và trích tiền lương của tổng số NLĐ theo quy định tại khoản 2 điều 36 của Nghị định này để đóng cùng một lúc vào quỹ BHXH. Tiền lương tháng căn cứ đóng BHXH gồm có lương theo ngạch bậc, chức vụ hợp đồng và các khoản phụ cấp. Trình tự thực hiện thu BHXH tại BHXH quận Hà Đông như sau: Khi bắt đầu tham gia BHXH hoặc khi phát sinh đối tượng mới, đơn vị sử dụng lao động lập danh sách theo mẫu 02a-TBH, kèm theo các tờ khai cấp sổ BHXH và các giấy tờ có liên quan gửi về cơ quan BHXH (theo phân cấp quản lý) trước ngày 15 hàng tháng để đề nghị thu và phát sổ BHXH, thẻ BHYT. - Hồ sơ liên quan gửi kèm theo gồm có: + Trường hợp đơn vị lần đầu tham gia BHXH, BHYT Cơ quan, đơn vị (bao gồm cả hộ kinh doanh cá thể) tham gia BHXH, BHYT lần đầu phải nộp kèm theo danh sách tham gia BHXH, BHYT (mẫu 02a-TBH) bản đăng ký tham gia BHXH (mẫu C1A-BHHN), bản sao quyết định thành lập (nếu có), giấy phép kinh doanh, quy chế trả lương đã đăng ký với cơ quan quản lý Nhà nước về lao động theo phân cấp (nếu có). Đối với cá nhân sử dụng lao động là bản HĐLĐ. Riêng các đơn vị sử dụng lao động thuộc diện phải xây dựng và đăng ký quy chế trả lương, nếu chưa có, yêu cầu bổ sung và gửi đến chậm nhất là sau 30 ngày. Người lao động đóng BHXH, BHYT phải có HĐLĐ hoặc quyết định tuyển dụng, thuyên chuyển, sổ BHXH (nếu có). Trường hợp người lao động lần đầu tham gia BHXH, BHYT đơn vị phải kê khai đúng về nhân thân theo hồ sơ của NLĐ, thực hiện việc khám sức khỏe theo đúng quy định của Bộ Y tế khi tuyển dụng lao động. Đối với tờ khai cấp sổ BHXH phải có hồ sơ gốc để kiểm tra. Các trường hợp đơn vị chưa lập tờ khai hoặc không đủ hồ sơ gốc khi đến đăng ký, cán bộ thu hướng dẫn đơn vị lập và gửi đến sau kèm theo danh sách đề nghị cấp sổ BHXH. + Đối với các trường hợp tăng mới lao động trong các đơn vị đang tham gia BHXH, BHYT Danh sách tham gia BHXH, BHYT được chấp nhận để đề nghị phát hành cấp sổ BHXH sau khi đơn vị đã cung cấp HĐLĐ hoặc quyết định tuyển dụng, thuyên chuyển kèm theo sổ BHXH (nếu có). Trường hợp NLĐ lần đầu tham gia BHXH, đề nghị đơn vị gửi kèm theo bản phô tô CMTND, giấy khám sức khỏe đề kiểm tra đối chiếu đối tượng. Tờ khai cấp sổ BHXH và hồ sơ gốc nếu chưa có cũng xử lý như hướng dẫn ở trên. Sau khi tiếp nhận hồ sơ của đơn vị không quá 5 ngày làm việc, bộ phận thu thẩm định xác định ngay các đối tượng được tham gia BHXH tại đơn vị để thiết lập hồ sơ thu. Căn cứ danh sách đối tượng đủ điều kiện thu đã xác định do bộ phận thu chuyển đến cùng tờ khai cấp sổ và hồ sơ gốc của từng NLĐ (nếu có), bộ phận phát hành sổ, thẻ kiểm tra và thực hiện cấp sổ BHXH. Thời gian thẩm định hồ sơ cấp sổ BHXH theo Luật BHXH. Trường hợp sau khi thẩm định hồ sơ, phát hiện đối tượng không đúng phải báo giảm hay phải sửa lại các thông số về nhân thân, nghề nghiệp, mức lương… bộ phận cấp sổ có thông báo đến bộ phận thu để điều chỉnh lại dữ liệu. Trước ngày cuối tháng, đơn vị sử dụng lao động lập và gửi đến cơ quan BHXH biểu 03a-TBH của tháng kèm theo các quyết định hoặc phụ lục HĐLĐ điều chỉnh mức lương, phụ cấp, sổ BHXH. Trường hợp đơn vị không phát sinh thay đổi trong tháng cũng phải ghi rõ trên biểu 03a-TBH hoặc có văn bản thông báo để cơ quan BHXH có căn cứ thực hiện. Sau ngày 05 tháng sau, đơn vị không lập biểu, cơ quan BHXH căn cứ dữ liệu tháng trước liền kề để in trước biểu 03a-TBH và biểu 08-TBH gửi đơn vị xác nhận để lưu trữ. Các thay đổi trong đó nếu có, yêu cầu đơn vị sử dụng lao động điều chỉnh và báo biểu tháng sau liền kề. Căn cứ báo biểu tăng giảm lao động, mức lương nộp BHXH, BHYT do đơn vị gửi đến, trước ngày 10 tháng sau, bộ phận thu phải có thông báo theo mẫu 08-TBH gửi đến đơn vị sử dụng lao động Việc ghi điều chỉnh, xác nhận trên sổ BHXH sau khi đã cấp được thực hiện theo quy định của BHXH Việt Nam. Riêng đối tượng đã chôt sổ nghỉ thôi việc sau đó được hưởng chế độ thai sản, nơi nào thanh toán trợ cấp thai sản nơi đó ghi bổ sung thời gian nghỉ việc đước tính là thời gian có đóng BHXH và chốt lại sổ BHXH. 2.2.4 Kết quả thu BHXH tại BHXH quận Hà Đông Bảo hiểm xã hội quận Hà Đông là cơ quan thực hiện chính sách BHXH đối với người lao động trên địa bàn thành phố, dưới sự chỉ đạo trực tiếp về nghiệp vụ của Bảo hiểm xã hội TP Hà Nội, được sự quan tâm của lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Đông và sự phối kết hợp của các ban, ngành, đoàn thể thành phố, nhất là sự ủng hộ nhiệt tình của các xã, phường, các đơn vị sử dụng lao động và đối tượng hưởng chế độ BHXH. Để có những đánh giá một cách chính xác và khách quan về hiệu quả công tác thu BHXH, em xin được phân tích kết quả đạt được của BHXH quận Hà Đông giai đoạn 2005-2009 trên 4 mặt sau: + Quản lý đối tượng thu BHXH + Quản lý nguồn thu BHXH + Quản lý quỹ tiền lương trích nộp BHXH + Tình hình nợ đọng BHXH 2.2.4.1 Quản lý đối tượng thu BHXH Quản lý đối tượng thu BHXH là một trong những nhiệm vụ trọng yếu của hệ thống BHXH và của nghiệp vụ thu BHXH, là công việc có ý nghĩa quyết định đến chất lượng hoạt động, chất lượng quản lý và đến sự chính xác của thu chi quỹ BHXH, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tham gia BHXH. Đối tượng tham gia BHXH được hiểu là đối tượng của hệ thống BHXH, là các cá nhân và thể nhân có lợi ích và nghĩa vụ liên quan đến quỹ BHXH, thuộc phạm vi điều chỉnh và thực hiện chính sách chế độ BHXH. Đó cũng chính là đối tượng có nghĩa vụ đóng góp BHXH theo luật định, đồng thời được thụ hưởng quyền lợi từ quỹ BHXH theo chế độ quy định của Nhà nước và pháp luật. Một trong các mục tiêu của BHXH quận Hà Đông là quản lý cho được các đối tượng tham gia BHXH phù hợp với chức năng, nhiệm vụ mà BHXH Thành phố giao phó. Đối tượng thu BHXH: Người lao động làm việc tại: - Doanh nghiệp quốc doanh phải đóng 5% tiền lương hàng tháng. - Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, khu chế xuất, khu công nghiệp đóng 5% tiền lương tháng. - Các tổ chức kinh doanh, dịch vụ thuộc cơ quan hành chính sự nghiệp (gọi là đơn vị có thu) phải đóng 5% tiền lương tháng. - Các cơ quan hành chính sự nghiệp (quản lý nhà nước, cơ quan Đảng, đoàn thể, hội quần chúng, dân cư đén cấp huyện) phải đóng 5% tiền lương tháng. - Cán bộ chủ chốt ở xã, phường phải đóng 5% mức sinh hoạt phí hang tháng. - Người Việt Nam lao động ở nước ngoài phải đóng 15% mức tiền lương đã đóng BHXH trước khi ra nước ngoài làm việc đối với người lao động đã có quá trình tham gia BHXH bắt buộc ở trong nước. Còn đối với đối tượng lao động chưa tham gia BHXH bắt buộc ở trong nước phải đóng 15% của 2 lần mức tiền lương tối thiểu. Người sử dụng lao động: - Doanh nghiệp quốc doanh đóng 15% tổng quỹ lương của đơn vị. - Doanh nghiệp ngoài quốc doanh sử dụng trên 10 lao động: phải đóng 15% tổng quỹ lương của người tham gia. - Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, khu chế xuất, khu công nghiệp: phải đóng 15% tổng quỹ lương của người tham gia. - Các tổ chức kinh doanh, dịch vụ thuộc cơ quan hành chính, sự nghiệp, cơ quan Đảng, đoàn thể: phải đóng 15% tổng quỹ lương của người tham gia. - Các đơn vị sự nghiệp dán thu bù chi, đơn vị sự nghiệp hưởng nguồn thu bằng viện trợ nước ngoài để trả lương cho công nhân viên chức trong đơn vị: phải đóng 15% tổng quỹ lương của người tham gia. - Các cơ quan quản lý Nhà nước, cơ quan hành chính sự nghiệp, cơ quan Đảng, đoàn thể, hội quần chúng, dân cử từ TW đến cấp quận, huyện phải đóng 15% tổng qũy lương cho người tham gia. - Các cơ quan, tổ chức nước ngoài hoặc tổ chức Quốc tế đặt tại Việt Nam phải đóng 15% tổng quỹ lương của người tham gia BHXH. - UBND xã, phường phải đóng 10% tổng quỹ sinh hoạt phí của người tham gia BHXH. Sau đây là các số liệu cụ thể về số đơn vị và số lượng lao động tham gia BHXH trên địa bàn quận Hà Đông : Bảng 1: Số đơn vị tham gia BHXH tại BHXH quận Hà Đông (2005-2009) Đơn vị: Đơn vị STT Năm Khối 2005 2006 2007 2008 2009 1 DNNN 51 52 52 96 108 2 HCSN 134 163 167 189 215 3 DN NQD 58 96 131 177 264 3 Phường xã 12 15 15 17 17 4 Khối bán công 18 27 29 39 42 5 Khối HTX 5 14 19 21 21 6 Đối tượng khác 3 4 5 7 10 7 Tổng Cộng 281 371 418 546 677 ( Nguồn: Báo cáo chi tiết thu BHXH quận Hà Đông từ 2005-2009) Bảng 2: Số lao động tham gia BHXH tại BHXH quận Hà Đông(2005-2009) Đơn vị: Người STT Năm Khối 2005 2006 2007 2008 2009 1 DNNN 6321 6156 6095 13031 14149 2 HCSN 4553 5301 5666 6241 6588 3 DN NQD 1237 2276 2996 4313 5770 3 Cán bộ phường xã 167 225 233 240 291 4 Khối bán công 262 373 437 643 807 5 Khối HTX 47 92 123 140 170 6 Đối tượng khác 9 13 18 50 56 7 Tổng Cộng 12596 14436 15568 24658 27831 ( Nguồn: Báo cáo chi tiết thu BHXH quận Hà Đông từ 2005-2009) Qua 2 bảng số liệu trên, ta dễ dàng nhận thấy số đơn vị và số lao động tham gia BHXH tại BHXH quận Hà Đông tăng qua các năm, và năm sau đều tăng so với năm trước. Đặc biệt, năm 2008 là một dấu mốc đánh dấu sự thay đổi lớn về số lượng đơn vị và số lao động tham gia BHXH tại BHXH quận Hà Đông. Đây là năm thực hiện Nghị quyết 15 của Quốc hội khó XII về mở rộng địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội nên có sự biến động lớn về công tác tổ chức cán bộ, sự di biến động của các đơn vị tham gia trên địa bàn quận Hà Đông. Cụ thể đối với một số khối như sau: Đối với khối Doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) Số đơn vị trong tổng thể khối này gần như không thay đổi từ năm 2005-2007, tuy nhiên số lượng lao động tham gia có chiều hướng giảm đi (năm 2005 là 6321 lao động; đến năm 2007, số đơn vị tăng thêm 1 nhưng số lao động là 6095). Điều này có thể giải thích dựa trên vấn đề thực tế là các Doanh nghiệp nhà nước với sự hỗ trợ của Nhà nước không đạt được hiệu quả cao trong sản xuất kinh doanh. Mô hình và phương thức hoạt động tuy đã có những tiến bộ nhưng vẫn còn nhiều bất cập làm hạn chế chất lượng quản lý, sử dụng vốn, tài sản của Nhà nước. Chậm xây dựng một hệ thống tiêu chí an toàn về mặt tài chính trong hoạt động sản xuất kinh doanh để làm cơ sở cho giám sát, quản lý nhà nước tại các doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp do bị thua lỗ kéo dài nên buộc phải giải thể. Đây chính là những nguyên nhân chính dẫn đến sự giảm sút về số lượng lao động tham gia trong khối. Năm 2008, với sự kiện mở rộng địa giới sát nhập được Quốc hội thông qua, đã tạo nên sự biến động lớn về công tác tổ chức và số lượng các đơn vị tham gia tại BHXH quận Hà Đông. Số đơn vị và số lao động tham gia BHXH trong khối DNNN tăng gần gấp đôi( Số đơn vị tham gia trong khối năm 2008 là 96, năm 2009 là 108; số lao động năm 2009 là 14149). Điều này cũng cho thấy, dưới sự phân cấp quản lý và chỉ đạo trực tiếp của BHXH TP Hà Nội, BHXH quận Hà Đông đã tập trung, thực hiện tốt các biện pháp nghiệp vụ để có thể tiếp nhận quản lý những đơn vị mới cùng với số lượng người tham gia BHXH rất lớn. Đối với khối Doanh nghiệp ngoài quốc doanh (DNNQD) Đây là khối có số đơn vị và số người tham gia tăng nhanh nhất trong các năm. Cùng với sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước, quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng được đẩy mạnh, nền kinh tế luôn giữ vai trò chủ đạo trong công cuộc phát triển toàn xã hội. Phát huy và khai thác tiềm năng to lớn về vốn, sức lao động, tài nguyên, trí tuệ, kinh nghiệm, thông tin và các nguồn lực khác của mọi thành phần kinh tế luôn được đặt là những mục tiêu chiến lược hàng đầu . Khu vực DNNQD trước đây chưa được chú trọng và quan tâm một cách thích đáng, nay được Đảng và Nhà nước ta khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh mẽ hơn. Đi cùng với xu thế chung của toàn quốc, khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn quận Hà Đông cũng không nằm trong ngoại lệ; đã và đang phát triển với những kết quả đáng khích lệ. Đây là khối có nhiều chuyển biến và chuyển biến mạnh nhất. Qua bảng số liệu trên, ta thấy số đơn vị sử dụng lao động liên tục tăng; cũng theo đó số lượng lao động tham gia BHXH trong khối nay cũng tăng với tốc độ rất cao ( số lao động năm 2005 là 1237 và đến năm 2007 là 2996). Số DN NQD trên địa bàn quận Hà Đông từ năm 2008 đến năm 2009 đã tăng thêm 1457 đơn vị. Rõ ràng, khối DNNQD có tốc độ tăng nhanh nhất và có khả năng tăng nhanh hơn, mạnh hơn vào các năm tiếp theo. Hiện nay, Hà Đông đã là một quận của Thành phố Hà Nội, điều này sẽ giúp khu vực nhận được những dự án đầu tư và phát triển đồng nghĩa với việc các khu công nghiệp chế xuất, các công ty sản xuất… được mở rộng cả về chất lượng và quy mô. Đối với Khối bán công Hầu hết các đơn vị trong khối này là các trường mầm non trên toàn địa bàn quận. Trong giai đoạn gần đây, số lượng trẻ trong độ tuổi đi học mẫu giáo tăng khá nhanh. Bên cạnh đó, nhận được sự quan tâm và chỉ đạo của ban lãnh đạo Thành phố, số lượng các trường mầm non cũng tăng tương đối đáng kể từ năm 2005-2009. Theo đó, số lượng lao động tham gia BHXH của nhóm khối này cũng tăng khá đều qua các năm( năm 2005 là 262, năm 2006 là 373, năm 2007 là 437, năm 2008 là 643 và năm 2009 có 807 lao động). Đối với khối HCSN, khối HTX và khối phường xã Đây là các khối có sự biến động tăng nhẹ và đều qua các năm số liệu. Trong khối HCSN, số đơn vị cũng như số lao động tham gia trong tổng thể khối tăng theo tốc độ chậm. Số lao động từ năm 2005 đến năm 2009 tăng khoảng 400 lao động qua các năm. Điều này cho thấy sự ổn định trong biên chế các cơ quan nhà nước, số cán bộ công nhân viên chức tham gia BHXH đầy đủ và không có biến động lớn. Quận Hà Đông bao gồm 17 đơn vị hành chính là các phường trên toàn khu vực. Số lượng cán bộ thuộc phường xã chỉ tăng nhẹ qua các năm. Hà Đông cũng là một vùng đất có nhiều làng nghề thủ công, các cá nhân và hộ gia đình thường tập trung góp sức thông qua tổ chức Hợp tác xã. Khối này có số đơn vị tham gia không lớn, nhưng số lượng người lao động tham gia BHXH thuộc khối này qua mỗi năm tăng tương đối nhanh( năm 2005 có 47 lao động; năm 2009 có 170 lao động). 2.2.4.2 Quản lý nguồn thu BHXH. Bảo hiểm xã hội quận Hà Đông có chức năng giúp Giám đốc Bảo hiểm xã hội thành phố tổ chức thực hiện các chính sách, chế độ BHXH và quản lý tài chính BHXH trên địa bàn. BHXH quận chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện của Giám đốc BHXH Thành phố với nhiệm vụ quan trọng là hướng dẫn các đơn vị sử dụng lao động lập danh sách tham gia BHXH; đôn đốc, theo dõi việc thu nộp BHXH của các đơn vị trên địa bàn hoặc trực tiếp thu BHXH theo phân cấp của Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Bảo hiểm xã hội Thành phố. Trong những năm qua, BHXH quận Hà Đông đã đẩy mạnh công tác tuyên truyển, phổ biến và triển khai rộng rãi các chính sách về BHXH đến các cơ quan, đơn vị và các đối tượng thụ hưởng chế độ BHXH trên địa bàn quận. Chính vì vậy, công tác thu tại BHXH quận Hà Đông với các biện pháp chuyên môn, nghiệp vụ đã đạt được những kết quả tốt, đáng khích lệ. Sau đây là những số liệu thống kê thể hiện tình hình thu và số thu BHXH của các khối tại cơ quan BHXH quận Hà Đông giai đoạn 2005-2009 Bảng 3: Số thu BHXH các khối tại BHXH quận Hà Đông (2005-2009) Đơn vị: Tỷ đồng STT Năm Khối 2005 2006 2007 2008 2009 1 DNNN 13.38 15.9 18.93 34.79 46.36 2 HCSN 15.41 17.83 21.38 23.56 40.96 3 DN NQD 2.6 3.58 6.54 9.53 28.26 4 Phường xã 0.57 0.63 0.58 1.84 3.81 5 Khối bán công 0.46 0.52 0.54 0.74 2.49 6 Khối HTX 0.12 0.19 0.23 0.46 0.84 7 Đối tượng khác 0.006 0.02 0.017 0.032 0.12 8 Tổng Cộng 32.54 38.67 48.21 71.95 122.8 (Nguồn: BHXH quận Hà Đông) Ở đây, số thu BHXH tại BHXH quận Hà Đông chủ yếu là của các khối DNNN, HCSN và DN NQD. Bảng phân tích sau đây sẽ thể hiện cụ thể hơn sự biến động số thu BHXH của các khối này: Bảng 4: Tình hình thu BHXH các khối DNNN- HCSN- DNNQD tại BHXH quận Hà Đông (2005-2009) Năm DNN HCSN DN NQD Số thu Mức tăng (giảm) tuyệt đối(Tỷ đồng) Tốc độ tăng (giảm) tuyệt đối(%) Số thu Mức tăng (giảm) tuyệt đối(Tỷ đồng) Tốc độ tăng (giảm) tuyệt đối(%) Số thu Mức tăng (giảm) tuyệt đối( Tỷ đồng) Tốc độ tăng (giảm) tuyệt đối(%) 2005 13.38 - - 15.41 - - 2.6 - - 2006 15.9 2.52 18.83 17.83 2.42 15.7 3.58 0.98 37.69 2007 18.93 3.03 19.06 21.38 3.55 19.91 4.54 0.96 26.81 2008 34.79 15.86 83.78 23.56 2.18 10.19 9.53 4.99 109.9 2009 46.36 11.57 33.26 40.96 17.4 73.85 28.26 18.73 196.53 (Nguồn: BHXH quận Hà Đông) Đối với khối Doanh nghiệp nhà nước ( DNNN) DNNN là thành phần quan trọng trong tổng thu, tạo nên khoản thu lớn cho BHXH. Với các biện pháp tích cực trong việc đôn đốc thu, quản lý tiền thu, đồng thời kết hợp công tác cấp sổ BHXH cho người lao động để phục vụ việc quản lý theo dõi quá trình đóng góp của người lao động nhằm giải quyết kịp thời cho các chế độ. Theo bảng số liệu trên, dễ thấy đây là khối có số thu BHXH cao nhất trong tất cả các khối tham gia