Đề tài Cải tiến hoạt động may gia công xuất khẩu của Công ty cổ phần may Nam Hà

i C«ng ty ®Ó tõ ®ã cã thÓ thùc hiÖn chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng gia c«ng, tiÕn tíi n©ng cao tû träng xuÊt FOB vµ t¹o sù chñ ®éng cao trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Lµ mét doanh nghiÖp cßn trÎ trong ngµnh dÖt may ViÖt Nam, do vËy, ®èi víi C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ, më réng s¶n xuÊt theo chiÒu réng lµ mét h­íng ®i ®óng, gióp cho C«ng ty cã thÓ tõng b­íc tiÕp cËn mÆt hµng míi, thÞ tr­êng míi, ®­a C«ng ty tõng b­íc ph¸t triÓn, ®i lªn. 2. ThÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng gia c«ng chÝnh cña C«ng ty : Trong nh÷ng n¨m qua, thÞ tr­êng may gia c«ng cña C«ng ty chñ yÕu lµ thÞ tr­êng EU, ®©y lµ thÞ tr­êng quan träng vµ chiÕm tû träng lín trong doanh thu xuÊt khÈu cña C«ng ty. EU lµ thÞ tr­êng may gia c«ng chñ yÕu cña c¸c mÆt hµng ¸o Jacket, quÇn ¸o thÓ thao cña c«ng ty, ®©y lµ hai mÆt hµng cã gi¸ trÞ gia c«ng t­¬ng ®èi cao vµ l¹i lµ mÆt hµng gia c«ng quen thuéc cña C«ng ty. ThÞ tr­êng §«ng ¸ lµ thÞ tr­êng lín thø hai cña C«ng ty, ®©y lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ cã c¸c kh¸ch hµng trung gian chØ ®Þnh hä giao s¶n phÈm tíi c¸c kh¸ch hµng ë thÞ tr­êng EU. ThÞ tr­êng may gia c«ng cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 4 sau : B¶ng 7 : Mét sè thÞ tr­êng gia c«ng chÝnh cña C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ N¨m ThÞ tr­êng 1999 2000 2001 2002 Gi¸ trÞ (Tr®) Tû träng Gi¸ trÞ (Tr®) Tû träng Gi¸ trÞ (Tr®) Tû träng Gi¸ trÞ (Tr®) Tû träng §øc 1337.7 25.85 1557.8 25.31 1714 22.21 1781.6 19.24 NhËt 449.7 8.69 600 9.75 600.5 7.78 798.2 8.62 Hµn Quèc 915.6 17.77 814.3 13.23 1226.5 15.89 1319.6 14.25 §µi Loan 557.8 10.78 814.9 13.24 - - - - Ph¸p 111.2 2.15 277 4.5 813.6 10.54 1047.3 11.31 Canada 890.6 17.21 915.2 14.87 1208.8 15.66 1482.5 16.01 Mü - - - - 412.2 5.34 1801 19.45 Nga - - 307.8 5 810.5 10.5 - - ThÞ tr­êng kh¸c 912.4 17.55 868 14.1 923.9 12.08 1029.8 11.12 Nguån : B¸o c¸o xuÊt khÈu cña C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ Qua sè liÖu B¶ng 4, ta thÊy, §øc lµ thÞ tr­êng lín nhÊt cña C«ng ty trong c¸c n¨m qua, hµng n¨m thÞ tr­êng nµy cã kim ng¹ch ®¹t vµo kho¶ng 1,6 tû ®ång vµ chiÕm tû träng kho¶ng 20-25% trong tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch gia c«ng cña C«ng ty. N¨m 1999, §øc lµ thÞ tr­êng ®Æt hµng gia c«ng lín nhÊt cña C«ng ty víi kim ng¹ch ®¹t 1337,7 triÖu ®ång, chiÕm tíi 25,85 % tæng kim ng¹ch gia c«ng cña C«ng ty. Trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, tuy tû träng cña hµng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng §øc cã gi¶m trong tæng doanh thu cña C«ng ty nh­ng l¹i t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi. N¨m 2002, gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña C«ng ty sang thÞ tr­êng §øc ®¹t 1781.6 triÖu ®ång, chiÕm 19,24% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty. Nh­ vËy, ®©y lµ mét thÞ tr­êng quan träng cña C«ng ty. Trong nh÷ng n¨m tíi, C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó tiÕp tôc duy tr× mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi. ThÞ tr­êng lín thø hai cña C«ng ty lµ thÞ tr­êng Canada vµ thÞ tr­êng Hµn Quèc. §©y lµ hai thÞ tr­êng cã kim ng¹ch nhËp khÈu hµng may mÆc rÊt lín. Hai thÞ tr­êng nµy lµ hai thÞ tr­êng quan träng cña C«ng ty, ®ãng gãp phÇn kh«ng nhá vµo tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty. ThÞ tr­êng Hµn Quèc lµ thÞ tr­êng t­¬ng ®èi khã tÝnh, ®ßi hái kiÓu d¸ng, chÊt l­îng hµng ho¸ cao. Trong nh÷ng n¨m qua, gi¸ trÞ kim ng¹ch hµng gia c«ng xuÊt khÈu ®¹t ®­îc cña C«ng ty sang thÞ tr­êng Hµn Quèc ngµy cµng cao, n¨m 1999, C«ng ty ®· ký kÕt ®­îc c¸c hîp ®ång gia c«ng ®¹t kim ng¹ch 915,6 triÖu ®ång, chiÕm tû träng 17.77 % tæng kim ng¹ch gia c«ng. §Õn c¸c n¨m 2001 vµ 2002, gi¸ trÞ nµy ®· t¨ng lªn trªn 1,3 tû ®ång, ®¹t møc ®é t¨ng tr­ëng cña thÞ tr­êng nµy cña C«ng ty vµo kho¶ng 133% so víi n¨m 1999. Cïng víi thÞ tr­êng Hµn Quèc, thÞ tr­êng Canada còng lµ thÞ tr­êng lín cña C«ng ty. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thÞ tr­êng nµy lu«n chiÕm tû träng lín trong tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty, th­êng lµ kho¶ng 15%. N¨m 2002 ®¹t 1482,5 triÖu ®ång vµo. Møc t¨ng tr­ëng cña thÞ tr­êng nµy vµo kho¶ng 122%/n¨m. ThÞ tr­êng NhËt B¶n vµ Ph¸p còng lµ hai thÞ tr­êng quan träng cña C«ng ty, ®©y lµ hai thÞ tr­êng truyÒn thèng mµ C«ng ty cã quan hÖ lµm ¨n l©u dµi. ThÞ tr­êng NhËt lµ thÞ tr­êng mµ C«ng ty xuÊt khÈu chñ yÕu vÒ c¸c mÆt hµng cao cÊp. ThÞ tr­êng nµy chiÕm tû träng æn ®Þnh trong c¸c n¨m qua, chØ dao ®éng trong kho¶ng 7-9% vµ th­êng ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu ë møc 600 tíi 700 triÖu ®ång. §©y lµ thÞ tr­êng nhËp khÈu c¸c mÆt hµng ®ßi hái chÊt l­îng cao, do ®ã, mÆc dï chiÕm gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµ tû träng kh«ng cao nh­ng ®©y lµ mét thÞ tr­êng quan träng cña C«ng ty. Th«ng qua c¸c mÆt hµng gia c«ng cho thÞ tr­êng nµy mµ C«ng ty cã thÓ häc hái ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm còng nh­ kiÕn thøc vÒ c¸c mÆt hµng ®ßi hái chÊt l­îng cao – mét trong nh÷ng h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty trong thêi gian tíi. Bªn c¹nh thÞ tr­êng NhËt B¶n, thÞ tr­êng Ph¸p còng lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng cña C«ng ty. §©y lµ thÞ tr­êng chñ yÕu cña C«ng ty vÒ mÆt hµng quÇn ¸o thÓ thao vµ quÇn ¸o tr­ît tuyÕt. Trong nh÷ng n¨m tr­íc ®©y, hµng gia c«ng cña thÞ tr­êng Ph¸p th­êng kh«ng ®Òu vµ chiÕm tû träng còng nh­ gi¸ trÞ kh«ng cao. Tuy nhiªn, trong n¨m 2001, vµ ®Æc biÖt lµ n¨m 2002, thÞ tr­êng nµy cña C«ng ty t¨ng tr­ëng mét c¸ch m¹nh mÏ ®¹t 1047,3 triÖu ®ång, chiÕm 11,31% tæng gi¸ trÞ gia c«ng cña C«ng ty. C¸c thÞ tr­êng kh¸c cña C«ng ty, mÆc dï cã gi¸ trÞ ®Æt hµng gia c«ng t­¬ng ®èi cao nh­ng kh«ng æn ®Þnh qua c¸c n¨m. Cïng víi chiÕn l­îc më réng s¶n xuÊt cña m×nh, hiÖn nay C«ng ty tiÕp tôc tiÕn hµnh c¸c b­íc th©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng míi vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu nh­ c¸c thÞ tr­êng Mexico, argentina, Braxin,... Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña m×nh nh÷ng n¨m s¾p tíi, C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ sÏ tËp trung nguån lùc ®Ó xuÊt khÈu hµng sang thÞ tr­êng Mü. §©y lµ thÞ tr­êng ®Çy triÓn väng sau khi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt – Mü ®­îc ký kÕt. Trong n¨m 2001, tû träng hµng xuÊt khÈu sang Mü cña C«ng ty chØ chiÕm 5,34%, t­¬ng øng víi 142,2 triÖu ®ång nh­ng sang ®Õn n¨m 2002, tû träng hµng may mÆc cña C«ng ty xuÊt sang thÞ tr­êng Mü ®· chiÕm tû träng ®¸ng kÓ lµ 19,45%, t­¬ng øng víi 1801 triÖu ®ång. Trong n¨m 2003, môc tiªu xuÊt khÈu cña C«ng ty lµ hµng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü chiÕm tû träng tõ 40 tíi 60%, t­¬ng øng víi kho¶ng 5 - 7 tû ®ång. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty ®· thiÕt lËp ®­îc mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi víi nhiÒu kh¸ch hµng cã tiÒm n¨ng lín. Mét sè kh¸ch hµng chÝnh vµ cã nhu cÇu ®Æt hµng th­êng xuyªn ®èi víi C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau : B¶ng 8: C¸c kh¸ch hµng chÝnh cña C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ STT Kh¸ch hµng SL m· hµng SL s¶n phÈm (ChiÕc) Tæng trÞ gi¸ (USD) 1 Youngshin 30 68.318 153.710 2 Flexcon 22 22.174 67.962 3 Lelong 01 74.100 126.094 4 Pan-pacific 03 48.415 101.328 5 Enter B 01 12.600 21.020 6 Serim 02 2.583 9.092 7 Seyang 04 6.218 11.814 Céng 63 234.408 491.020 Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ c¸c n¨m 2000 - 2002. 3. H×nh thøc gia c«ng : HiÖn nay, h×nh thøc gia c«ng chñ yÕu cña C«ng ty lµ h×nh thøc gia c«ng ®¬n thuÇn : “nhËn nguyªn vËt liÖu vµ giao l¹i thµnh phÈm”. Khi thùc hiÖn gia c«ng theo h×nh thøc nµy, bªn ®Æt gia c«ng giao ®Çy ®ñ nguyªn vËt liÖu nh­ v¶i, cóc, kho¸, tói PE,... cho C«ng ty ®Ó C«ng ty s¶n xuÊt hµng gia c«ng. Trong mét vµi tr­êng hîp, C«ng ty cÇn chuÈn bÞ nguyªn vËt liÖu phô vµ bªn ®Æt gia c«ng giao nguyªn vËt liÖu chÝnh nh­ng tr­êng hîp nµy lµ kh«ng ®¸ng kÓ. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty vÉn chñ tr­¬ng thùc hiÖn c¶ hai h×nh thøc : Gia c«ng ®¬n thuÇn vµ gia c«ng theo ph­¬ng thøc mua ®øt b¸n ®o¹n (FOB). MÆc dï gia c«ng ®¬n thuÇn lµ ho¹t ®éng gia c«ng cßn mang nhiÒu ®iÓm h¹n chÕ nh­ng ho¹t ®éng nµy vÉn cÇn thiÕt ®èi víi C«ng ty trong giai ®o¹n hiÖn nay. §iÒu nµy thÓ hiÖn qua b¶ng sau : B¶ng 9 : Gi¸ trÞ gia c«ng hµng may mÆc C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ H×nh thøc gia c«ng §¬n vÞ 1999 2000 2001 2002 Gia c«ng ®¬n thuÇn Tr® 4.920 5.775 6.720 8.076 FOB - 115 223 680 736 Tæng doanh thu - 5.157 6.159 7.719 9.260 Tû träng gia c«ng ®¬n thuÇn % 95.43 93.76 87.06 87.21 Nguån: B¸o c¸o xuÊt khÈu C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ Qua b¶ng 6, ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh ®­îc vai trß vµ vÞ trÝ cña gia c«ng ®¬n thuÇn t¹i C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ. N¨m 1999, kim ng¹ch ®¹t ®­îc tõ gia c«ng ®¬n thuÇn chiÕm tíi 95.43% trÞ gi¸ gia c«ng, ®Õn n¨m 2001 tû träng gi¶m xuèng chØ cßn 87.06% vµ n¨m 2002 lµ 87.21%. Tuy tû träng cña ph­¬ng thøc gia c«ng ®¬n thuÇn cã gi¶m xuèng nh­ng vÉn chiÕm tû lÖ rÊt lín trong trÞ gi¸ gia c«ng cña C«ng ty. §iÒu nµy gióp chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng trong t­¬ng lai gÇn th× gia c«ng ®¬n thuÇn vÉn lµ ho¹t ®éng chñ yÕu cña C«ng ty. Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy lµ do C«ng ty ch­a cã bé phËn thiÕt kÕ mÉu m· s¶n phÈm ®Ó chñ ®éng trong viÖc chµo hµng, mÆt kh¸c, c¸c nguyªn phô liÖu dïng trong s¶n xuÊt gia c«ng phÇn lín ®Òu ph¶i nhËp khÈu. Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong ngµnh dÖt may, khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi, b­íc di ®Çu tiªn th­êng lµ tõ s¶n xuÊt gia c«ng. Tuy nhiªn, ®©y chØ lµ nh÷ng b­íc ®i ban ®Çu ®Ó tÝch luü kinh nghiÖm vµ th©m nhËp thÞ tr­êng quèc tÕ, vÒ l©u dµi C«ng ty cÇn ph¶i tiÕn tíi xuÊt khÈu trùc tiÕp c¸c s¶n phÈm cña m×nh. Do ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm trong kinh doanh quèc tÕ, mÆt kh¸c, C«ng ty ch­a chó träng ®óng møc ®Õn c¸c ho¹t ®éng marketing qu¶ng b¸ nh·n hiÖu th­¬ng m¹i cña m×nh cho nªn h×nh thøc gia c«ng ®¬n thuÇn vÉn chiÕm tû träng lín cßn h×nh thøc gia c«ng mua nguyªn liÖu b¸n thµnh phÈm chØ chiÕm tû lÖ nhá. §©y lµ nh÷ng tån t¹i mµ C«ng ty nªn nghiªn cøu vµ t×m biÖn ph¸p hiÖu qu¶ ®Ó kh¾c phôc, gãp phÇn lµm cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. 4. Quy tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång may gia c«ng : Quy tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång may gia c«ng cña C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau : S¬ ®å 2 : Quy tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång may gia c«ng xuÊt khÈu cña C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ. Nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ xin h¹n ng¹ch Lùa chän ®èi t¸c vµ ký kÕt hîp ®ång TriÓn khai thùc hiÖn hîp ®ång Giai ®o¹n sau khi thùc hiÖn hîp ®ång Hoµn thµnh hîp ®ång vµ giao hµng xuÊt khÈu 4.1. Nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ xin h¹n ng¹ch : Khi tiÕn hµnh mét hîp ®ång may gia c«ng, C«ng ty th­êng nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ xin h¹n ng¹ch cho thÞ tr­êng ®ã. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng gióp cho C«ng ty n¾m v÷ng ®­îc c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ thÞ tr­êng ®ã. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng sÏ cho thÊy thÞ tr­êng ®ã lµ phi h¹n ng¹ch hay cã h¹n ng¹ch. NÕu ®ã lµ thÞ tr­êng cã h¹n ng¹ch th× C«ng ty ph¶i xin Bé Th­¬ng m¹i cÊp h¹n ng¹ch. NÕu h¹n ng¹ch kh«ng ®ñ th× C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn xuÊt khÈu uû th¸c qua mét C«ng ty kh¸c. Khi nghiªn cøu thÞ tr­êng, C«ng ty th­êng tËp trung nghiªn cøu vÒ dung l­îng thÞ tr­êng, ®iÒu kiÖn c¹nh tranh, thÞ hiÕu, kiÓu d¸ng s¶n phÈm,... C«ng ty còng ®ång thêi nghiªn cøu lo¹i s¶n phÈm mµ C«ng ty s¾p tiÕn hµnh gia c«ng, nguyªn phô liÖu s¶n xuÊt vµ chi phÝ ®Þnh møc cho mét s¶n phÈm ®Ó tr¸nh bÞ ®èi t¸c Ðp gi¸ khi ký hîp ®ång. §Ó c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ®¹t hiÖu qu¶ cao, C«ng ty ph¶i thu thËp ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vµ cã tÝnh x¸c thùc cao. Ho¹t ®éng t×m kiÕm th«ng tin t¹i C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ, th«ng tin th­êng ®­îc C«ng ty t×m hiÓu th«ng qua c¸c nguån sau : - C¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng : B¸o chÝ, ®µi truyÒn h×nh,... - C¸c ch­¬ng tr×nh qu¶ng c¸o, triÓn l·m, héi chî,... - C¸c trang Web. - C¸c b¹n hµng, kh¸ch hµng truyÒn thèng cña C«ng ty. 4.2. Lùa chän ®èi t¸c ký kÕt hîp ®ång : 4.2.1. Nghiªn cøu vµ lùa chän ®èi t¸c : C«ng t¸c nghiªn cøu ®èi t¸c ®­îc C«ng ty ty thùc hiÖn nh»m t×m kiÕm b¹n hµng æn ®Þnh, ®¸ng tin cËy vµ hîp ph¸p. Ho¹t ®éng nghiªn cøu ®èi t¸c còng lµ nghiªn cøu b¹n hµng trªn c¸c mÆt : th¸i ®é kinh doanh, lÞch sö ph¸t triÓn, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, lÜnh vùc ho¹t ®éng vµ uy tÝn cña hä trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc nghiªn cøu vµ lùa chän ®èi t¸c còng sÏ gióp cho C«ng ty cã nh÷ng ph­¬ng thøc kinh doanh thÝch hîp nh»m tr¸nh rñi ro. Ch¼ng h¹n, ®èi víi c¸c kh¸ch hµng míi, ch­a cã uy tÝn th× C«ng ty sÏ ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n an toµn b»ng th­ tÝn dông kh«ng huû ngang. * C¸c ph­¬ng thøc giao dÞch : C«ng ty sö dông c¶ hai ph­¬ng thøc giao dÞch lµ ph­¬ng thøc gi¸n tiÕp (th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin liªn l¹c nh­ th­, ®iÖn tho¹i, fax, email,...) vµ ph­¬ng thøc giao dÞch trùc tiÕp qua gÆp gì trao ®æi (tæ chøc c¸c cuéc ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång). * §¬n ®Æt hµng : §¬n ®Æt hµng lµ ®Ò nghÞ cña phÝa n­íc ngoµi víi C«ng ty vÒ thuª gia c«ng víi c¸c ®iÒu kiÖn tho¶ thuËn. §èi víi hµng gia c«ng may mÆc, ®¬n ®Æt hµng th­êng gåm hai phÇn : - C¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu : Bao gåm c¸c ®iÒu kho¶n vÒ tªn hµng, khèi l­îng, phÝ gia c«ng, thêi h¹n giao hµng, bao b×, ®ãng gãi,... - MÉu vÏ ph¸c th¶o vµ c¸c chØ sè : §©y lµ b¶n ph¸c th¶o vÒ mÉu hµng kÌm víi c¸c sè ®o chi tiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. VÝ dô, c¸c sè ®o cña ¸o nh­ : ngang v¹t, ngang ngùc, ®é réng,... * §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång : Sau khi nhËn ®­îc ®¬n ®Æt hµng tõ phÝa ®èi t¸c n­íc ngoµi, C«ng ty sÏ nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ c¸c ®iÒu kho¶n trong ®¬n ®Æt hµng, tho¶ thuËn l¹i c¸c ®iÒu kho¶n ch­a hîp lý trong hîp ®ång. Hai bªn x¸c nhËn nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· tho¶ thuËn b»ng viÖc ký vµo b¶n hîp ®ång. Hîp ®ång gia c«ng bao gåm c¸c ®iÒu kho¶n mµ hai bªn ®· tho¶ thuËn. Sau ®©y lµ c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång gia c«ng hµng may mÆc : Sè l­îng vµ ngµy giao hµng. Tªn vµ gi¸ gia c«ng tõng s¶n phÈm. Tr¸ch nhiÖm cung cÊp nguyªn liÖu, phô liÖu. §iÒu kho¶n vÒ giao hµng. VÝ dô: giao thµnh phÈm t¹i H¶i Phßng hoÆc Néi Bµi theo ®iÒu kiÖn FOB. §iÒu kho¶n thanh to¸n : Hai bªn sÏ thanh to¸n theo ®iÒu kiÖn chuyÓn tiÒn hoÆc cã thÓ b»ng th­ tÝn dông (L/C). Tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn. 4.2.2. Xem xÐt vµ ký kÕt hîp ®ång gia c«ng : ViÖc xem xÐt hîp ®ång nh»m môc ®Ých ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng, ®Çy ®ñ, x¸c nhËn kh¶ n¨ng ®¸p øng cña C«ng ty tho¶ m·n yªu cÇu kh¸ch hµng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt cho C«ng ty, viÖc xem xÐt hîp ®ång ®­îc tiÕn hµnh t¹i phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô. ViÖc so¹n th¶o hîp ®ång hay phô lôc cña hîp ®ång ®­îc so¹n th¶o trªn c¬ së c¸c chi tiÕt ®· ®­îc hai bªn thèng nhÊt. NÕu kh¸ch hµng so¹n th¶o hîp ®ång th× C«ng ty sÏ kiÓm tra l¹i dùa trªn c¬ së néi dung cña nh÷ng ®iÒu kho¶n mµ hai bªn ®· thèng nhÊt, nÕu kh«ng chÊp nhËn th× C«ng ty sÏ tho¶ thuËn l¹i víi kh¸ch hµng. Hîp ®ång, phô lôc cña hîp ®ång sau khi ®· ®­îc so¹n th¶o ph¶i ®­îc Tr­ëng phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô kiÓm tra l¹i ký tªn vµ tr×nh lªn Gi¸m ®èc. 4.3. Quy tr×nh triÓn khai thùc hiÖn hîp ®ång gia c«ng : 4.3.1. ChuÈn bÞ s¶n xuÊt : ChuÈn bÞ s¶n xuÊt lµ mét kh©u quan träng, cã tÝnh quyÕt ®Þnh cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh ®ång bé, nhÞp nhµng vµ liªn tôc, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ChuÈn bÞ s¶n xuÊt liªn quan ®Õn nhiÒu kh©u, nhiÒu bé phËn. §èi t­îng liªn quan bao gåm : * Tµi liÖu kü thuËt : Bao gåm mét hÖ thèng nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng, trong ®ã nªu râ tªn hµng, m· hµng, sè l­îng s¶n phÈm, tØ lÖ cì, tØ lÖ mµu, c¸c th«ng sè kÝch th­íc vµ tiªu chuÈn kü thuËt, ®Þnh møc nguyªn phô liÖu, b¶ng phèi mµu, s¬ ®å gi¸, h­íng dÉn g¾n m¸c, mÉu giÊy, mÉu hiÖn vËt,... HÖ thèng tµi liÖu kü thuËt ®ßi hái C«ng ty ph¶i tu©n thñ nghiªm tóc nh÷ng yªu cÇu, chØ dÉn cña kh¸ch hµng, cã nh­ vËy míi b¶o ®¶m tho¶ m·n nh÷ng tho¶ thuËn cña hai bªn trong hîp ®ång hoÆc phô lôc hîp ®ång. Tµi liÖu kü thuËt sÏ ®­îc kh¸ch hµng chuyÓn tíi phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô vµ ®­îc phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô chuyÓn tõng phÇn cã liªn quan ®Õn c¸c bé phËn cã liªn quan. * ChuÈn bÞ vËt t­ : Trong tr­êng hîp vËt t­ do C«ng ty chuÈn bÞ, phßng KÕ ho¹ch – nghiÖp vô sÏ triÓn khai chuÈn bÞ vËt t­. NÕu vËt t­ do kh¸ch hµng chuÈn bÞ, phßng KÕ ho¹ch – nghiÖp vô cã tr¸ch nhiÖm cö c¸n bé xuÊt nhËp khÈu lµm thñ tôc giao nhËn vËt t­. Khi nhËp kho, c¸n bé XuÊt nhËp khÈu kÕt hîp víi thñ kho vµ bé phËn KCS kiÓm tra sè l­îng, chÊt l­îng,.. vµ tiÕn hµnh nhËp kho. * LËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt : C¨n cø vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt cña c¸c tæ s¶n xuÊt, t×nh h×nh nguyªn phô liÖu,... c¸n bé ®iÒu ®é tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, bao gåm kÕ ho¹ch c¾t, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt m· hµng cña m· hµng ®· ký kÕt, chuyÓn tíi c¸c bé phËn cã liªn quan chuÈn bÞ thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. 4.3.2. TriÓn khai lÖnh s¶n xuÊt : * Theo dâi tiÕn ®é s¶n xuÊt : C«ng t¸c theo dâi tiÕn ®é s¶n xuÊt ®­îc C«ng ty giao cho c¸c c¸n bé ®iÒu ®é thuéc phßng KÕ ho¹ch – nghiÖp vô. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c¸c c¸n bé ®iÒu ®é th­êng xuyªn lÊy sè liÖu vµo chuyÒn may vµ ra chuyÒn may. C«ng t¸c theo dâi tiÕn ®é s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn b»ng v¨n b¶n theo tõng m· hµng. Trong tr­êng hîp tiÕn ®é s¶n xuÊt chËm, c¸c c¸n bé ®iÒu ®é cÇn t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ b¸o c¸o kÞp thêi t×nh h×nh s¶n xuÊt cho tr­ëng phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô ®Ó cã h­íng gi¶i quyÕt kÞp thêi. C¸n bé Thèng kª - kÕ ho¹ch, khi hµng vµo chuyÒn, cã nhiÖm vô n¾m tiÕn ®é thùc hiÖn b¸o c¸o tr­ëng phßng vµ Ban gi¸m ®èc xem xÐt, chØ ®¹o, ®iÒu chØnh khi cÇn thiÕt, ®¶m b¶o n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao. * Phèi hîp víi kh¸ch hµng : Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c¸c c¸n bé ®iÒu ®é cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi kh¸ch hµng ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c kh«ng nh÷ng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt mµ c¶ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. * Phèi hîp trong néi bé (víi c¸c bé phËn kh¸c cã liªn quan) : + Víi Bé phËn phôc vô s¶n xuÊt : Kh©u vËn chuyÓn nguyªn phô liÖu, b¸n thµnh phÈm vµ cung øng bao b×. C¸n bé ®iÒu ®é cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ lo¹i bao b×, in Ên cho bé phËn phôc vô s¶n xuÊt ®Ó cïng phèi hîp thùc hiÖn. + Víi Phßng kü thuËt : vÒ ®Þnh møc, th«ng sè kü thuËt, mÉu m·,... + Víi Bé phËn kho thµnh phÈm : chuyÓn c¸c yªu cÇu vÒ ®ãng gãi vµ vÖ sinh c«ng nghiÖp cïng chi tiÕt ®ãng gãi thµnh phÈm (P/L). 4.4. Hoµn thµnh hîp ®ång vµ giao hµng xuÊt khÈu : 4.4.1. Lµm thñ tôc xuÊt khÈu : Qu¸ tr×nh lµm thñ tôc xuÊt khÈu ®­îc C«ng ty giao cho c¸c c¸n bé xuÊt nhËp khÈu thuéc phßng KÕ ho¹ch – nghiÖp vô. Bé phËn xuÊt nhËp khÈu cÇn thùc hiÖn c¸c thñ tôc h¶i quan nh­ ®¨ng ký ®Þnh møc tiªu hao nguyªn phô liÖu, tê khai xuÊt khÈu, P/L, chØ ®Þnh giao hµng (nÕu cã), nép lÖ phÝ h¶i quan, thñ tôc kiÓm hµng,... Ngoµi ra, bé phËn xuÊt nhËp khÈu cßn cÇn liªn hÖ víi h·ng vËn t¶i (hµng kh«ng hoÆc tµu biÓn) ®Ó ®Þnh ngµy giao hµng, phèi hîp giao nhËn container. C¸c thñ tôc cÇn thùc hiÖn trong c«ng t¸c nµy gåm thñ tôc chøng tõ nhËn hµng, chøng tõ thanh to¸n nh­ : E/L, C/O, B/L, INV,... nh÷ng giÊy tê cã liªn quan theo yªu cÇu cña hîp ®ång, cña kh¸ch hµng, cña qui ®Þnh L/C, cña ng©n hµng thanh to¸n, vµ c¸c yªu cÇu kh¸c (nÕu cÇn). 4.4.2. Giao hµng xuÊt khÈu : C¨n cø vµo tiÕn ®é s¶n xuÊt vµ thêi gian hµng cña kh¸ch hµng, c¸n bé ®iÒu ®é lËp danh s¸ch c¸c ®¬n hµng giao trong tuÇn (hoÆc trong th¸ng) vµ yªu cÇu kh¸ch hµng göi “H­íng dÉn giao hµng” (shipping instruction). C¸n bé ®iÒu ®é lËp b¶n kª chi tiÕt (Packing list) - lÖnh ®ãng gãi s¬ bé cho c¸c ®¬n hµng vµ chuyÓn lÖnh nµy cho bé phËn kho thµnh phÈm. Sau khi ®ãng gãi xong c¸n bé ®iÒu ®é lµm Packing list thùc tÕ vµ chuyÓn cho chuyªn gia cña phÝa ®èi t¸c ®Ó tiÕn hµnh kiÓm hµng. Trªn c¬ së Shipping instruction , c¸n bé ®iÒu ®é trao ®æi (trùc tiÕp hoÆc b»ng tellex hoÆc fax) cho h·ng tµu (hay ®¹i lý vËn t¶i) chi tiÕt vÒ c¸c ®¬n hµng xuÊt : tªn hµng, sè l­îng, sè kiÖn, sè khèi (thÓ tÝch), thêi gian xuÊt vµ ®Þa ®iÓm dù kiÕn xuÊt hµng vµ yªu cÇu h·ng tµu (hoÆc ®¹i lý vËn t¶i) x¸c nhËn b»ng v¨n b¶n (Booking note - x¸c nhËn ®ãng hµng). Bé hå s¬ xuÊt hµng bao gåm : §¸nh m¸y mét bé tê khai h¶i quan ( 3 tê ). Bé tê khai h¶i quan bao gåm : phô lôc hîp ®ång (cã ®¬n hµng cÇn xuÊt), 3 Packing list, chØ ®Þnh giao hµng (Shipping intruction), mét b¶n ®Þnh møc cña ®¬n hµng cÇn xuÊt. Bé hå s¬ trªn ®­îc tr×nh h¶i quan, sau khi h¶i quan cho më tê khai xuÊt, bé phËn xuÊt nhËp khÈu c¨n cø vµo yªu cÇu cña c¸n bé mÆt hµng, ®¨ng ký ngµy giê kiÓm vµ th«ng b¸o l¹i cho c¸n bé ®iÒu ®é. Sau khi hµng ®· lªn tµu, c¸n bé ®iÒu ®é lËp bé chøng tõ hµng xuÊt theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, th«ng th­êng bé hå s¬ gåm cã : GiÊy phÐp xuÊt khÈu (E/L - export licence). GiÊy chøng nhËn xuÊt xø (C/O - certificate of origin). VËn ®¬n (B/L - bill of lading ). Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i (INV - commercial invoice). B¶n kª chi tiÕt ®ãng gãi (P/L - packing list). 01 bé göi cho kh¸ch hµng. C¸n bé mÆt hµng l­u bé copy. 01 bé gèc göi ng©n hµng (nÕu thanh to¸n qua ng©n hµng). 4.4.3. Thùc hiÖn quyÕt to¸n hîp ®ång víi kh¸ch hµng theo c¸c ®iÒu kho¶n ®· nªu trong hîp ®ång : Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt gia c«ng, sau khi gia c«ng xong, nÕu cã nguyªn liÖu thõa th× tuú thuéc vµo tõng tr­êng hîp mµ C«ng ty xö lý nh­ sau : Tr­êng hîp thõa so víi hîp ®ång, nÕu khèi l­îng lín, C«ng ty sÏ xuÊt tr¶ l¹i chñ hµng, hoÆc mua l¹i cña hä víi sù ®ång ý cña H¶i quan. NÕu nguyªn phô liÖu thõa víi khèi l­îng nhá mµ chñ hµng kh«ng muèn nhËn th× hä cã thÓ tÆng l¹i cho C«ng ty. Tr­êng hîp thõa do tiÕt kiÖm ®­îc tõ s¶n xuÊt gia c«ng, C«ng ty tËn dông s¶n xuÊt ra thµnh phÈm, th­êng th× c¸c s¶n phÈm nµy ®­îc b¸n ra thÞ tr­êng néi ®Þa. 4.4.4. Thùc hiÖn quyÕt to¸n víi h¶i quan : §©y lµ thñ tôc cuèi cña qu¸ tr×nh xuÊt hµng cña C«ng ty. 4.5. Giai ®o¹n sau khi thùc hiÖn hîp ®ång : Sau khi ®· giao hµng, phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô chÞu tr¸ch nhiÖm liªn hÖ víi kh¸ch hµng ®Ó n¾m c¸c kÕt qu¶ giao nhËn, dùa vµo c¸c ®iÒu kho¶n ®· ký (thêi gian, sè l­îng, chÊt l­îng,...). Ghi nhËn (nÕu cã) c¸c ý kiÕn ph¶n håi tõ phÝa kh¸ch hµng vµo phiÕu ghi nhËn ý kiÕn kh¸ch hµng vµ ®Ò nghÞ Gi¸m ®èc xem xÐt. Gi¸m ®èc sau khi xem xÐt ý kiÕn cña kh¸ch hµng, nÕu cÇn thiÕt, Gi¸m ®èc cã thÓ ®Ò nghÞ c¸c bé phËn liªn quan phèi hîp ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång víi kh¸ch hµng. Sau khi xem xÐt, c¸n bé hay bé phËn ®­îc ph©n c«ng tr×nh lªn Gi¸m ®èc B¶n tr¶ lêi kiÕn nghÞ cña kh¸ch hµng. 4.6. Mét sè nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c thùc hiÖn hîp ®ång may gia c«ng cña C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ : Nh×n chung, c«ng t¸c thùc hiÖn hîp ®ång may gia c«ng xuÊt khÈu ®· ®­îc C«ng ty thùc hiÖn tèt. C¸c hîp ®ång may gia c«ng xuÊt khÈu ®­îc C«ng ty ký kÕt vµ hoµn thµnh, ®¸p øng tèt nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ò ra, kh¼ng ®Þnh ®­îc n¨ng lùc vµ uy tÝn cña C«ng ty trong viÖc ®¶m b¶o hîp ®ång gia c«ng. KÕt qu¶ nµy ®¹t ®­îc mét phÇn lµ do trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, C«ng ty ®· tËp trung vµo ho¹t ®éng gia c«ng hµng ¸o Jacket cña c¸c b¹n hµng quen thuéc cña m×nh. V× vËy, c¸c bé phËn s¶n xuÊt vµ phôc vô s¶n xuÊt cña C«ng ty ®· phèi hîp vµ tæ chøc tèt ho¹t ®éng gia c«ng xuÊt khÈu cña C«ng ty. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty ®· ®­îc phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô triÓn khai thùc hiÖn tèt tõ c«ng t¸c ®¶m b¶o nguyªn phô liÖu, c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, c«ng t¸c triÓn khai s¶n xuÊt, phèi hîp s¶n xuÊt ®Õn c«ng t¸c giao hµng xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, trong c«ng t¸c thùc hiÖn hîp ®ång may gia c«ng cña C«ng ty, mét ®iÓm ®¸ng chó ý lµ c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng cña C«ng ty ch­a ®­îc chó träng ®óng møc. C«ng ty ch­a cã mét ®éi ngò c¸n bé chuyªn tr¸ch thùc hiÖn c«ng t¸c nµy, c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu do c¸c c¸n bé thuéc phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô cña C«ng ty. V× vËy, c¸c hîp ®ång may gia c«ng cña C«ng ty chñ yÕu vÉn ®Õn tõ c¸c b¹n hµng quen thuéc cña C«ng ty. Ngoµi ra, do nguyªn phô liÖu phôc vô cho ho¹t ®éng gia c«ng cña C«ng ty chñ yÕu ®­îc nhËp khÈu nªn trong c«ng t¸c ®¶m b¶o nguyªn phô liÖu, mÆc dï c¸c c¸n bé xuÊt khÈu thuéc phßng KÕ ho¹ch - nghiÖp vô cña C«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng s¬ sãt. Trong mét sè tr­êng hîp, do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan nh­ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh cßn r­êm rµ, qu¸ tr×nh vËn chuyÓn gÆp nh÷ng sù cè,... dÉn ®Õn c«ng t¸c triÓn khai s¶n xuÊt chËm, kÐo dµi thêi gian giao hµng. 5. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ gia c«ng : 5.1. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng may gia c«ng xuÊt khÈu : Trong ho¹t ®éng may gia c«ng t¹i C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ, mÆc dï b¶n th©n C«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng do nhiÒu nguyªn nh©n chñ quan còng nh­ kh¸ch quan, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng may gia c«ng cña C«ng ty cßn thÊp, thÓ hiÖn qua gi¸ gia c«ng vµ lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng may gia c«ng cña C«ng ty, cô thÓ, qua mÆt hµng gia c«ng chÝnh cña C«ng ty lµ ¸o Jacket. B¶ng 10 : Gi¸ gia c«ng vµ lîi nhuËn ®¬n vÞ s¶n phÈm ¸o Jacket §¬n vÞ : §ång ChØ tiªu 2000 2001 2002 Gia c«ng ®¬n thuÇn FOB Gia c«ng ®¬n thuÇn FOB Gia c«ng ®¬n thuÇn FOB Gi¸ ®¬n vÞ s¶n phÈm 28.750 47.200 33.300 58.600 32.560 56.430 Lîi nhuËn ®¬n vÞ s¶n phÈm 1.892 3.543 2.161 3.860 2.043 3.714 Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ Nh­ vËy, ta cã thÓ thÊy trong ho¹t ®éng may gia c«ng xuÊt khÈu t¹i C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ, h×nh thøc xuÊt khÈu FOB lu«n thu ®­îc lîi nhuËn cao h¬n so víi h×nh thøc gia c«ng ®¬n thuÇn. Gi¸ gia c«ng tÝnh theo ®¬n vÞ s¶n phÈm cña s¶n phÈm ¸o Jacket, s¶n phÈm xuÊt khÈu chÝnh cña C«ng ty, theo h×nh thøc FOB lu«n cao h¬n so víi h×nh thøc gia c«ng ®¬n thuÇn kho¶ng 170%, lîi nhuËn tÝnh trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm cña h×nh thøc FOB còng cao h¬n kho¶ng 150 tíi 180% so víi h×nh thøc gia c«ng ®¬n thuÇn. 5.2. C«ng t¸c b¶o ®¶m viÖc lµm, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng : Sè liÖu vÒ lao ®éng vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¹i C«ng ty cæ phÇn may Nam Hµ ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau : B¶ng 12 : Lao ®éng, tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty c