Đề tài Điều tra tỷ lệ mắc bệnh phân trắng lợn con và so sánh hiệu lực hai loại thuốc kháng sinh Norcoli và Enroflox điều trị bệnh

LêI Më §ÇU Tõ x­a ®Õn nay, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vÉn lµ ngµnh nghÒ chÝnh cña n­íc ta, cã tíi gÇn 70% d©n sè sèng b»ng n«ng nghiÖp, do ®ã nã ®ãng mét vai trß v« cïng quan träng trong nÒn kinh tÕ n­íc ta. Nhµ n­íc kh«ng ngõng khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp ®Ó ®Èm b¶o yªu cÇu tr­íc m¾t vµ l©u dµi. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña ngµnh trång trät, th× ngµnh ch¨n nu«i còng dÇn dÇn kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña m×nh, lîi Ých cña nã mang l¹i lµ rÊt lín: Cung cÊp c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i cã gi¸ trÞ cao nh­: thÞt, s÷a, trøng cho con ng­êi, cung cÊp nguyªn liÖu cho mét sè ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ nã cßn cung cÊp ph©n bãn, søc kÐo cho ngµnh trång trät. BiÕt ®­îc lîi Ých cña ngµnh ch¨n nu«i, nhµ n­íc ®· ®Çu t­ vèn vµo c¸c tr­êng N«ng NghiÖp trong c¶ n­íc ®Ó ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé chuyªn ngµnh gãp phÇn ph¸t huy trÝ tuÖ cña m×nh cho quèc gia. Theo ph­¬ng tr©m cña §¶ng, theo xu h­íng cña nhµ n­íc, tr­êng Cao §¼ng N«ng – L©m lµ mét trong nh÷ng tr­êng víi thÇy c« cã bÒ dµy kinh nghiÖm, sù t©m huyÕt víi nghÒ gi¸o dôc ®· ®µo t¹o nhiÒu häc sinh, sinh viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n giái cho ®Êt n­íc. Víi ph­¬ng tr©m ®µo t¹o “häc ®i ®«i víi hµnh, lý thuyÕt ph¶i g¾n liÒn víi thùc tiÔn s¶n xuÊt”, tr­íc khi kÕt thóc kho¸ häc nhµ tr­êng lu«n tæ chøc cho häc sinh, sinh viªn ®i thùc tËp t¹i c¬ së ®Ó cñng cè kiÕn thøc lý thuyÕt còng nh­ n©ng cao tay nghÒ trong thùc tÕ chØ ®¹o s¶n xuÊt, ®ång thêi ®­a nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo thùc tÕ s¶n xuÊt. §Ó khi ra tr­êng häc sinh, sinh viªn sÏ trë thµnh ng­êi c¸n bé kü thuËt cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng, tay nghÒ thµnh th¹o, gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña ngµnh ch¨n nu«i nãi riªng vµ ngµnh n«ng nghiÖp nãi chung. Nh»m lµm gi¶m tíi møc thÊp nhÊt thiÖt h¹i do dÞch bÖnh g©y lªn, nhanh chãng ®­a nh÷ng tiÕn bé kü thuËt míi vµo thùc tÕ s¶n xuÊt, ®­îc sù ®ång ý cña Ban gi¸m hiÖu tr­êng Cao §¼ng N«ng – L©m, Ban chñ nhiÖm Khoa Ch¨n Nu«i – Thó Y vµ sù tiÕp nhËn cña c¬ së x· Song Mai, t¹i ®©y em ®· thùc hiÖn ®Ò tµi: “§iÒu tra tû lÖ m¾c bÖnh ph©n tr¾ng lîn con vµ so s¸nh hiÖu lùc hai lo¹i thuèc kh¸ng sinh Norcoli vµ Enroflox ®iÒu trÞ bÖnh. t¹i x· Song Mai – thµnh phè B¾c Giang – tØnh B¾c Giang”. PhÇn thø nhÊt: §iÒu tra c¬ b¶n BÊt cø mét häc sinh, sinh viªn nµo khi ®Õn c¬ së thùc tËp còng b¾t tay vµo viÖc ®iÒu tra c¬ b¶n ®Çu tiªn. Bëi v× khi chóng ta ®i ®iÒ tra sÏ biÕt ®­îc nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n cña c¬ së, ®Ó tõ ®ã ph¸t huy nh÷ng thÕ m¹nh vµ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ, nh÷ng mÆt cßn yÕu kÐm cña c¬ së ®ã. VÊn ®Ò cÇn ®iÒu tra bao gåm c¸c vÊn ®Ò nh­: §iÒu tra vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi, t×nh h×nh ch¨n nu«i, t×nh h×nh thó y… I. §iÒu kiÖn tù nhiªn: 1.VÞ trÝ ®Þa lý: B¾c Giang lµ tØnh cã phong trµo ch¨n nu«i kh¸ ph¸t triÓn, ®­îc sù quan t©m cña §¶ng, cña nhµ n­íc, sù chØ ®¹o s¸t sao cña UBND tØnh, ®Æc biÖt lµ së n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, ngµnh ch¨n nu«i thó y ngµy cµng khëi s¾c, phong trµo ch¨n nu«i ë c¸c x·, c¸c huyÖn ngµy cµng ph¸t triÓn.Trong ®ã x· Song Mai thuéc thµnh phè B¾c Giang còng ®ãng mét vai trß kh¸ quan träng trong c«ng t¸c ch¨n nu«i thó y cña thµnh phè B¾c Giang nãi riªng còng nh­ tØnh B¾c Giang nãi chung. Song Mai lµ mét x· thuéc vïng nói trung du B¾c Bé, tr­íc n¨m 1986 x· thuéc huyÖn ViÖt Yªn, tõ n¨m 1986 trë l¹i ®©y Song Mai lµ ®Þa bµn hµnh chÝnh thuéc thµnh phè B¾c Giang. Song Mai n»m ë phÝa T©y- T©y B¾c cña thµnh phè B¾c Giang, c¸ch trung t©m thµnh phè vµo kho¶ng 4 km vµ cã ®Þa giíi hµnh chÝnh tiÕp gi¸p víi c¸c x· sau: - PhÝa B¾c gi¸p víi c¸c x·: + QuÕ nham cña huyÖn T©n Yªn. + Xu©n H­¬ng cña huyÖn Lang Giang. -PhÝa Nam gi¸p víi c¸c x·: + §a Mai cña thµnh phè B¾c Giang. + NghÜa Trung cña huyÖn ViÖt Yªn. -PhÝa §«ng gi¸p víi: + x· Xu©n H­¬ng cña huyÖn L¹ng Giang. + ph­êng Thä X­¬ng cña thµnh phè B¾c Giang. -PhÝa T©y gi¸p víi x·: + NghÜa Trung cña huyÖn ViÖt Yªn. X· Song Mai cã vÞ trÝ ®Þa lý kh¸ thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, x· lµ n¬i tiÕp gi¸p víi 3 huyÖn thÞ: ViÖt Yªn, T©n Yªn, L¹ng Giang cïng víi ®­êng 284 ch¹y qua trung t©m x· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc giao l­u bu«n b¸n gi÷a x· víi c¸c khu vùc kh¸c. 2. §Þa h×nh, ®Êt ®ai: Song Mai cã ®Þa h×nh h¬i dèc tõ B¾c Giang xuèng phÝa Nam, khu vùc ®åi nói n»m chñ yÕu ë phÝa B¾c cña x·.Toµn x· cã diÖn tÝch tù nhiªn lµ: 998,51 ha ®­îc ph©n thµnh 17 th«n côm d©n c­ bao gåm: 1. Th«n An Phó 2. Th«n Phó GÜa 3. Th«n Th­îng Tù 4. Th«n Phóc BÐ 5. Th«n Sø Gèm 6. Th«n Ph­¬ng §Ëu 7. Th«n VÜnh An 8. Th«n Nh©n LÔ 9. Th«n Muçng  10. Th«n Hµ 11. Th«n §ång 12. Th«n Bïi 13. Th«n Phóc H¹ 14. Th«n Phóc Th­îng 15. Th«n Nam TiÕn 16. Th«n Mai Cao 17. Khu 34   Song Mai lµ mét x· cã diÖn tÝch lín nhÊt thµnh phè B¾c Giang víi diÖn tÝch lµ 998,51 ha chiÕm xÊp xØ 1/3 diÖn tÝch cña toµn thµnh phè. Trong ®ã: - §Êt n«ng nghiÖp: 608,41 ha. + §Êt trång c©y hµng n¨m: 532,26 ha. + §Êt trång lóa: 55,68 ha. + §Êt cã mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n: 20,47 ha. -§Êt l©m nghiÖp: 93,60 ha. -§Êt chuyªn dïng: 125,01 ha. -§Êt ë: 105,62 ha. -§Êt ch­a sö dông vµ s«ng suèi: 65,8 ha . 3. KhÝ hËu, thêi tiÕt: Song Mai lµ mét x· n»m trong khu vùc nhiÖt ®íi, giã mïa nªn thêi tiÕt khÝ hËu mang tÝnh chÊt nãng Èm, m­a nhiÒu. Mét n¨m cã 4 mïa râ rÖt: Xu©n-H¹-Thu-§«ng. Mïa Xu©n cã khÝ hËu Èm ­ít. Mïa HÌ cã khÝ hËu nãng bøc m­a nhiÒu. Mïa Thu khÝ hËu m¸t mÎ. Mïa §«ng khÝ hËu kh« hanh, Ýt m­a. NhiÖt ®é trung b×nh trong n¨m kho¶ng:22-230C . NhiÖt ®é cao nhÊt lµ vµo mïa hÌ kho¶ng 380C . NhiÖt ®é thÊp nhÊt lµ vµo mïa ®«ng kho¶ng 80C . L­îng m­a trung b×nh trong n¨m lµ 1200 mm-1500 mm/ n¨m. §é Èm trung b×nh: 75%-85%. Víi l­îng m­a vµ Èm ®é trung b×nh kh¸ cao nªn x· Song Mai cã mét nguån n­íc ngÇm kh¸ phong phó lu«n ®¶m b¶o ®­îc nhu cÇu vÒ n­íc cho sinh ho¹t cña con ng­êi còng nh­ cña vËt nu«i c©y trång. Víi ®Æc ®iÓm khÝ hËu nh­ vËy ®· t¹o ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn c¸c gièng vËt nu«i c©y trång c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng.Nh­ng ®©y còng lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c mÇm bÖnh ph¸t triÓn. §ã chÝnh lµ nguyªn nh©n khã kh¨n cho c«ng t¸c phßng chèng dÞch bÖnh trªn ®Þa bµn x·. 4. Giao th«ng, thuû lîi: * Giao th«ng: Toµn bé x· Song Mai ®­êng lµng, ngâ xãm ®· ®­îc bª t«ng ho¸. Ngoµi ra x· Song Mai cã ®­êng 284 ch¹y qua trung t©m x·, ®­êng 284 lµ ®­êng ®i tõ thµnh phè B¾c Giang lªn thÞ trÊn Cao Th­îng, thÞ trÊn Nh· Nam cña huyÖn T©n Yªn. MÆt kh¸c ®­êng 284 còng lµ con ®­êng nèi liÒn x· Song Mai víi ®­êng quèc lé 1A cò. §ã chÝnh lµ yÕu tè thóc ®Èy viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ giao l­u bu«n b¸n gi÷a x· víi c¸c huyÖn, thµnh phè còng nh­ c¸c tØnh l©n cËn. Bªn c¹nh ®ã x· Song Mai cßn n»m gi¸p dßng s«ng Th­¬ng, trªn ®Þa bµn x· cßn cã c«ng ty ®ãng tµu S«ng Th­¬ng. §ã còng lµ yÕu tè thuËn lîi cho viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸, nguyªn vËt liÖu b»ng ®­êng s«ng. * Thuû lîi: C«ng t¸c thuû lîi cña x· còng kh¸ thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. §a sè hÖ thèng thuû lîi ®Òu ch¾c ch¾n, m­¬ng m¸ng ®­îc bª t«ng ho¸. Toµn x· cã 7 tr¹m b¬m víi 13 m¸y b¬m. Khi mïa kh« th× n­íc phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®­îc cung cÊp tõ s«ng vµo qua tr¹m b¬m n­íc . Khi mïa lò vÒ ®Ó chèng lò lôt g©y h¹i cho lóa th× l¹i cã hÖ thèng cèng th¸o n­íc vµ tr¹m b¬m tõ ®ång ra s«ng. Nh÷ng n¬i kh«ng th¸o ®­îc n­íc th× ng­êi d©n th¶ c¸ trªn diÖn tÝch mÆt b»ng ch©n cÊy lóa mét vô. Nh×n chung giao th«ng thuû lîi ë x· Song Mai kh¸ lµ thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng nh­ giao l­u bu«n b¸n. Tõ ®ã thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña x· ®i lªn. II. §iÒu kiÖn kinh tÕ, x· héi: 1.D©n sè: Song Mai lµ x· tËp trung nhiÒu ®iÓm d©n c­ vµ ®«ng d©n nhÊt so víi c¸c ph­êng x· kh¸c trong thµnh phè B¾c Giang. Toµn x· cã kho¶ng 10535 ng­êi, ph©n bè ë 17 th«n côm. Trong ®ã: Nam 5393 ng­êi, chiÕm 51,2%. N÷ 5142 ng­êi, chiÕm 48,8%. Sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng lµ 5825 ng­êi, chiÕm 55,29%. Trong toµn x· cã 2457 hé gia ®×nh, mËt ®é d©n sè lµ 1055 ng­êi/ km2. D©n sè trong x· chñ yÕu lµ ho¹t ®éng trong ngµnh n«ng nghiÖp. Cßn l¹i lµ c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nh­: Bu«n b¸n nhá, thî thñ c«ng, c«ng nh©n viªn chøc nhµ n­íc, thî ®ãng tµu… Víi lùc l­îng lao ®éng dåi dµo céng víi ®Êt ®ai réng lín lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó x· Song Mai ph¸t triÓn c¸c m« h×nh kinh tÕ n«ng th«n. Tuy vËy nÕu kh«ng bè trÝ ®­îc c«ng viÖc hîp lý sÏ lµm cho lùc l­îng lao ®éng bÞ d­ thõa dÉn ®Õn c¸c tÖ n¹n x· héi lµm ¶nh h­ëng ®Õn trËt tù an ninh trªn ®Þa bµn x· còng nh­ trªn thµnh phè. Do ®ã chÝnh quyÒn c¸c cÊp cÇn cã dù an kinh tÕ ®Ó t¹o viÖc lµm thu hót lao ®éng nh»m ®em l¹i thu nhËp æn ®Þnh cho ng­êi n«ng d©n. 2. §iÒu kiÖn kinh tÕ: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y §¶ng vµ nh©n d©n x· ®· rÊt nh¹y bÐn víi viÖc øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt míi vµo s¶n xuÊt còng nh­ ch¨n nu«i. Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch dån ®iÒn ®æi thöa, c¸nh ®ång 50 triÖu, tõ ®ã nh©n d©n trong x· chñ yÕu thùc hiÖn dån ®iÒn ®æi thöa ®Ó ®µo ao th¶ c¸ vµ ch¨n nu«i. ViÖc dån ®iÒn ®æi thöa ®· mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸ cao cho ng­êi ch¨n nu«i. X· Song Mai cã ®­êng 284 ch¹y qua, ®­êng 284 lµ con ®­êng nèi liÒn x· Song Mai víi thµnh phè B¾c Giang cho nªn ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc trao ®æi, mua b¸n hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ viÖc mua b¸n c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp còng nh­ c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i. Víi lùc l­îng trong ®é tuæi lao ®éng lµ 5825 ng­êi, ®©y lµ mét tiÒm n¨ng ®Ó thóc ®Èy vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ më réng c¸c ngµnh nghÒ kh¸c. ChÝnh v× thÕ mµ ch¨n nu«i ®ang g¾n liÒn víi ngµnh trång trät t¹o ra mèi quan hÖ mËt thiÕt ®Ó tËn dông c¸c s¶n phÈm phô trong n«ng nghiÖp. Do vËy ®Ó thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña x·, c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®· cã nh÷ng chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p thÝch hîp nh­ cho hé n«ng d©n vay vèn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hé gia ®×nh. 3.VÒ chÝnh trÞ: Trªn ®Þa bµn x· Song Mai cã 17 th«n côm. Tæ chøc c¬ së ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c §¶ng l·nh ®¹o, chÝnh quyÒn qu¶n lý, nh©n d©n lµm chñ. D­íi sù tham gia cña §¶ng Uû Ban mÆt trËn tæ quèc x·, ®Æt d­íi sù gi¸m s¸t cña nh©n d©n, ng­êi d©n sèng víi nhau hoµ thuËn, gióp ®ì nhau lóc khã kh¨n. D­íi sù chØ ®¹o cña Ban l·nh ®¹o x·, x· ®· cã tæ an ninh trËt tù tõ x· ®Õn c¸c th«n nªn c¸c tÖ n¹n x· héi nh­: Cê b¹c, r­îu chÌ, trém c¾p, ®¸nh nhau, ma tuý,m¹i d©m ®­îc ®Èy lïi. Nh­ vËy x· Song Mai cã t×nh h×nh chÝnh trÞ æn ®Þnh ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó thóc ®Èy ch¨n nu«i vµ kinh tÕ ph¸t triÓn. Ng­êi d©n trong x· biÕt häc hái vµ trao ®æi kinh nghiÖm vÒ trång trät vµ ch¨n nu«i víi nhau. Tõ ®ã n©ng cao ®­îc ®êi sèng cho ng­êi n«ng d©n, gióp cho cuéc sèng cña ng­êi d©n ®­îc Êm no, h¹nh phóc. 4.VÒ v¨n ho¸-x· héi: * C«ng t¸c gi¸o dôc-®µo t¹o: Toµn x· cã 3 tr­êng mÇm non, trong ®ã mét tr­êng ®¹t tr­êng tiªn tiÕn xuÊt s¾c cña tØnh, tr­êng tiÓu häc vµ tr­êng trung häc c¬ së ®· ®¹t tr­êng chuÈn quèc gia. C¬ së vËt chÊt cña tr­êng trong x· t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc gi¸o dôc ®µo t¹o häc sinh. * C«ng t¸c v¨n ho¸-thÓ thao-th«ng tin vµ truyÒn thanh: Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, v¨n nghÖ, thÓ dôc, thÓ thao, tham dù héi diÔn v¨n nghÖ t¹i thµnh phè vµ phèi hîp víi ®oµn thanh niªn tæ chøc nh÷ng buæi giao l­u v¨n nghÖ t¹i x·. Ng­êi d©n trong x· thùc hiÖn vµ x©y dùng nÕp sèng v¨n minh, gia ®×nh v¨n ho¸, lµng v¨n ho¸, ®Æc biÖt x· ®ang phÊn ®Êu trë thµnh x· v¨n ho¸ cÊp thµnh phè.Trªn ®Þa bµn x· ®· cã ®Çy ®ñ hÖ thèng ®­êng d©y th«ng tin vµ truyÒn thanh, tõ ®ã viÖc tuyªn truyÒn cho nh©n d©n c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cña nhµ n­íc cña tØnh cña x· lµ rÊt thuËn tiÖn. * ChÝnh s¸ch x· héi: Tæ chøc ph¸t ®éng tÕt v× ng­êi nghÌo, x©y dùng nhµ t×nh nghÜa cho c¸c mÑ ViÖt Nam anh hïng, c¸c nhµ cã hoµn c¶nh khã kh¨n. Quan t©m ®Õn c¸c gia ®×nh th­¬ng binh, liÖt sü, nh÷ng ng­êi cã c«ng víi c¸ch m¹ng. Lµm hå s¬ h­ëng trî cÊp th­êng xuyªn cho c¸c cô 85 tuæi trë lªn… * C«ng t¸c y tÕ, d©n sè, gia ®×nh vµ trÎ em: Trªn ®Þa bµn x· cã 3 bÖnh viÖn cña tØnh: BÖnh viªn lao, bÖnh viÖn thÇn kinh, bÖnh viÖn b­íu cæ vµ cã mét tr¹i cai nghiªn. Ngoµi ra x· cßn cã mét tr¹m y tÕ víi mét b¸c sü vµ bèn y t¸. Tr¹m y tÕ ®ang ®­îc x©y dùng, n©ng cÊp ®Ó ®¹t chuÈn quèc gia. Hµng n¨m tr¹m y tÕ cã tiªm phßng vaccine cho c¸c bµ mÑ mang thai vµ cho trÎ trong ®é tuæi. T¨ng c­êng c«ng t¸c gi¸o dôc truyÒn thèng d©n sè vµ c¸c dÞch vô kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, thùc hiÖn mçi cÆp vî chång chØ sinh tõ 1-2 con ®Ó nu«i dËy con cho tèt, h¹n chÕ thÊp nhÊt tû lÖ sinh con lÇn 3. III. T×nh h×nh s¶n xuÊt: A. T×nh h×nh ch¨n nu«i: Ngµnh ch¨n nu«i lµ mét ngµnh kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, nã ®ãng gãp ®¸ng kÓ trong sù nghiÖp ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. Tr­íc kia ngµnh ch¨n nu«i Ýt ®­îc chó träng v× x­a kia bµ con n«ng d©n lu«n nghÜ ch¨n nu«i lµ phô, trång trät míi lµ chÝnh. Ch¨n nu«i chñ yÕu cung cÊp søc cµy kÐo vµ ph©n bãn cho viÖc ph¸t triÓn c¬ cÊu c©y trång mµ th«i, h¬n n÷a viÖc mua s¶n phÈm thÞt, trøng, s÷a lµ rÊt khã kh¨n. Do ®ã mµ ngµnh ch¨n nu«i Ýt ®­îc chó träng ph¸t triÓn. Nh­ng hiÖn nay víi xu h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®· ®­a tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo trong s¶n xuÊt vµ ch¨n nu«i, cho nªn ®êi sèng cña ng­êi d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao. Møc sèng cña ng­êi d©n ®· kh¸ h¬n rÊt nhiÒu so víi mÊy n¨m tr­íc ®ã, ng­êi d©n ®ßi hái cao h¬n vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm. §¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña ng­êi d©n th× ngµnh ch¨n nu«i còng ®ang tõng b­íc ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ®µn gia sóc, gia cÇm. HiÖn nay ngµnh ch¨n nu«i cña x· ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ ch¨n nu«i tr©u bß vµ ch¨n nu«i lîn ngµy cµng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho ng­êi ch¨n nu«i. Trong x· ®· cã nhiÒu gia ®×nh lµm giµu tõ ch¨n nu«i nh­ gia ®×nh b¸c NguyÔn v¨n C¬ th«n Nam TiÕn, gia ®×nh b¸c NguyÔn v¨n ChÝnh th«n Phóc H¹ … Víi t×nh h×nh nh­ hiÖn nay th× ngµnh ch¨n nu«i ®· gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn chung cña x·. 1. Ch¨n nu«i tr©u bß: Ch¨n nu«i tr©u bß ë x· Song Mai ®­îc nh©n d©n chó träng v× nã mang l¹i hiÖu qña kinh tÕ kh¸ cao, ®Æc biÖt lµ ë x· Song Mai lµ mét x· trung du miÒn nói, chñ yÕu lµ ruéng bËc thang cho nªn ch¨n nu«i tr©u bß chñ yÕu lµ cung cÊp søc kÐo, ph©n bãn cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Ngoµi ra ng­êi d©n cßn ch¨n nu«i tr©u bß ®Ó lÊy thÞt cung cÊp cho thÞ tr­êng. HiÖn nay gièng tr©u bß nu«i ë x· chñ yÕu lµ gièng bß vµng Thanh Ho¸, gièng bß lai Sind, gièng tr©u ®en.§èi víi viÖc ch¨n nu«i bß: Do nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch Sind ho¸ ®µn bß ë ViÖt Nam. NhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã ng­êi d©n ®· cã xu h­íng thay ®æi gièng bß, dïng bß ®Þa ph­¬ng lai víi bß Sind ®Ó t¹o ra ®êi con cã 1/2 m¸u néi vµ 1/2 m¸u ngo¹i. Do vËy ®êi con sÏ cã n¨ng suÊt vµ phÈm chÊt thÞt cao h¬n bß vµng Thanh Ho¸. Ngµy nay víi biÖn ph¸p khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i, c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o ngµy cµng ph¸t triÓn th× vÊn ®Ò nh©n gièng bß lai Sind b»ng ph­¬ng ph¸p thô tinh nh©n t¹o ngµy cµng phæ biÕn. §Æc biÖt c¸n bé thó y c¬ së ®· cã tay nghÒ cao trong viÖc thô tinh nh©n t¹o cho ®µn bß cho nªn viÖc Sind ho¸ ®µn bß ngµy cµng ®em l¹i hiÖu qu¶. Cßn ®èi víi ch¨n nu«i tr©u th× sè l­îng ngµy cµng gi¶m bëi lÏ tr©u tiªu tèn thøc ¨n cao h¬n bß, sinh s¶n kÐm, chÊt l­îng thÞt kÐm h¬n chÊt l­îng thÞt bß v× thÕ ch¨n nu«i tr©u kh«ng ph¸t triÓn.Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i tr©u bß ë x· chñ yÕu lµ ch¨n th¶ ngoµi ®ång, ngoµi bê b·i, ®åi nói…Do ®ã thøc ¨n chñ yÕu cña tr©u bß lµ c¸c lo¹i cá mäc tù nhiªn ë ngoµi ®ång. Do thêi tiÕt khÝ hËu thay ®æi theo mïa trong n¨m nªn l­îng thøc ¨n còng thay ®æi theo. Mïa xu©n vµ mïa hÌ thêi tiÕt Êm ¸p m­a nhiÒu nªn nguån thøc ¨n cung cÊp cho tr©u bß ®­îc ®¶m b¶o. Nh­ng mïa ®«ng thêi tiÕt gi¸ rÐt, kh« hanh lµm cho nguån thøc ¨n khan hiÕm vµ c¹n kiÖt. V× vËy ng­êi d©n ph¶i dù tr÷ thøc ¨n nh­: cá kh«, r¬m kh«…®Ó ®¶m b¶o th­c ¨n cho tr©u bß qua mïa ®«ng.Ngoµi ra mét sè hé gia ®×nh cßn trång c¸c lo¹i cá nh­ cá voi ®Ó ®¶m b¶o nguån thøc ¨n cho tr©u bß. Nh×n chung chuång tr¹i nu«i tr©u bß ®­îc bè trÝ vµ x©y dùng ch¾c ch¾n, chuång tr¹i th­êng lµm theo h­íng Nam hoÆc §«ng Nam, m¸i chuång ®­îc lµm b»ng ngãi ®¶m b¶o che m­a, che n¾ng, m¸t mÎ vÒ mïa hÌ, Êm ¸p vÒ mïa ®«ng. Tuy nhiªn ®a sè ng­êi d©n vÉn ch­a ý thøc ®­îc c«ng t¸c vÖ sinh chuång tr¹i cho tr©u bß, mét sè hé cßn x©y dùng chuång tr¹i ë n¬i Èm thÊp, ch­a ®óng quy ®Þnh lµm cho tr©u bß rÊt dÔ m¾c mét sè bÖnh nh­: ghÎ, viªm, loÐt…®iÒu ®ã ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn søc khoÎ tr©u bß. Tãm l¹i nhê cã c«ng t¸c ch¨n nu«i tr©u bß mµ nÒn kinh tÕ cña x· ®· vµ ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. Ch¨n nu«i tr©u bß kh«ng nh÷ng cung cÊp søc cµy kÐo mµ cßn cung cÊp thÞt cho nh©n d©n.Do ch¨n nu«i tr©u bß ngµy cµng mang l¹i lîi nhuËn kinh tÕ cao cho nªn viÖc ph¸t triÓn më réng ch¨n nu«i tr©u bß ngµy cµng ®­îc chó träng nhÊt lµ ch¨n nu«i bß. 2. Ch¨n nu«i lîn: Ngµnh ch¨n nu«i lîn cña x· Song Mai ngµy cµng ph¸t triÓn, hÇu hÕt hé gia ®×nh nµo còng nu«i, v× ch¨n nu«i lîn võa cung cÊp thÞt cho ng­êi d©n l¹i võa cung cÊp ph©n bãn cho n«ng nghiÖp, cung cÊp thøc ¨n cho ch¨n nu«i c¸. ChÝnh v× vËy mµ ch¨n nu«i lîn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong mçi gia ®×nh. Do nh÷ng ­u ®iÓm cña viÖc ch¨n nu«i lîn ®em l¹i cho nªn sè l­îng lîn ë x· ngµy cµng t¨ng. Trªn ®Þa bµn x· Song Mai hiÖn nay ch¨n nu«i lîn chñ yÕu lµ theo h×nh thøc ch¨n nu«i nhá lÎ hé gia ®×nh vµ trang tr¹i víi quy m« võa vµ nhá. Lîn ®­îc nu«i chñ yÕu lµ lîn n¸i sinh s¶n vµ lîn thÞt. Lîn n¸i th× chñ yÕu cã 2 gièng ®ã lµ: lîn Mãng C¸i vµ lîn Lang Hång, 2 gièng nµy cã ­u ®iÓm lµ phµm ¨n, dÔ nu«i, chÞu ®ùng kham khæ tèt, nu«i con khÐo, m¾n ®Î, kh¶ n¨ng chèng chÞu bÖnh tËt tèt…Cßn ®èi víi lîn thÞt th× chñ yÕu lµ con lai 2, 3 m¸u: Mãng C¸i x §¹i B¹ch, Lang Hång x §¹i B¹ch vµ F1 x §¹i B¹ch. Ngoµi ra toµn x· cã 3 con lîn ®ùc gièng §¹i B¹ch, 3 con lîn ®ùc nµy ®­îc sö dông ®Ó phèi gièng b»ng c¸ch cho nh¶y trùc tiÕp. Nh­ng do nh¶y trùc tiÕp hay lµm l©y lan mét sè bÖnh qua ®­êng sinh dôc. ChÝnh v× vËy mµ ng­êi d©n x· Song Mai ®· chuyÓn ph­¬ng ph¸p cho lîn nh¶y trùc tiÕp sang ph­¬ng ph¸p thô tinh nh©n t¹o. Thô tinh nh©n t¹o cã ­u ®iÓm lµ chÊt l­îng ®µn con ®­îc ®¶m b¶o, ®Æc biÖt lµ kh«ng bÞ m¾c mét sè bÖnh ®­êng sinh dôc do con ®ùc hoÆc con c¸i l©y sang. * VÒ thøc ¨n: Thøc ¨n cho lîn mµ nh©n d©n trong x· sö dông chñ yÕu lµ thøc ¨n tËn dông tõ ngµnh trång trät: G¹o, ng«, khoai, s¾n, rau lang…§èi víi lîn n¸i sinh s¶n th× bµ con chñ yÕu cho ¨n rau lang sèng, rau lÊp sèng vµ cho uèng c¸m, ®Õn thêi kú sinh s¶n vµ nu«i con th× bµ con míi nÊu c¸m chÝn cho lîn ¨n. Cßn ®èi víi lîn thÞt th× tuú theo hé gia ®×nh, gia ®×nh nµo nu«i Ýt th× nÊu c¸m cho ¨n, cßn gia ®×nh nµo nu«i nhiÒu theo h­íng c«ng nghiÖp th× nÊu c¸m trén lÉn víi thøc ¨n c«ng nghiÖp hay cho ¨n th¼ng. Thøc ¨n c«ng nghÖp chñ yÕu cho lîn thÞt lµ c¸m Hi-gro tõ 550L-554L vµ cho lîn ¨n thªm c¸m m¹ch c¸m ng«… Khi ch¨n lîn con tõ tËp ¨n -15 Kg th× ng­êi d©n th­êng cho ¨n c¸m ®Ëm ®Æc 9999 hay cho ¨n c¸m ¨n th¼ng C.14; C.16. * ChÕ ®é ch¨m sãc nu«i d­ìng: HiÖn nay ý thøc cña ng­êi d©n ®· ®­îc n©ng cao, do ®ã hä ®· cã chÕ ®é ch¨m sãc nu«i d­ìng rÊt tèt. Hµng n¨m hä ®Õu tiÕn hµnh tiªm phßng cho lîn n¸i sinh s¶n, lîn thÞt lîn ®ùc gièng vµ lîn con. §èi víi lîn con th× tiªm phßng thiÕu s¾t, phßng bÖnh s­ng phï ®Çu, phßng phã th­¬ng hµn… §èi víi lîn n¸i sinh s¶n, lîn ®ùc gièng, lîn thÞt th× h­ëng øng ®ît tiªm phßng cña tr¹m thó y thµnh phè kÕt hîp víi ban thó y x· tæ chøc tiªm phßng mét sè bÖnh nh­: tô huyÕt trïng, dÞch t¶… Khi lîn cã biÓu hiÖn triÖu chøng bá ¨n hay ¨n kÐm th× ng­êi d©n ®· gäi c¸n bé thó y ®Õn ngay ®Ó ®iÒu trÞ kÞp thêi nh»m môc ®Ých gi¶m thiÖt h¹i trong ch¨n nu«i vµ n©ng cao n¨ng suÊt trong lao ®éng. * T×nh h×nh vÖ sinh chuång tr¹i: Chuång tr¹i ®­îc x©y dùng vµ bè trÝ hÇu nh­ hîp lý. Chuång ®­îc x©y ë n¬i cao dao, ch¾c ch¾n, ®­îc x©y theo h­íng Nam hoÆc §«ng Nam. Chuång cã chç gom ph©n vµ n­íc tiÓu ®Ó lµm ph©n bãn cho trång trät . §èi víi lîn n¸i th× cã chç nhèt riªng lîn con vµ cã c¶ s©n ch¬i ®Ó cho lîn con vËn ®éng vµ t¾m n¾ng. §èi víi lîn thÞt, hé gia ®×nh nµo ch¨n nu«i nhiÒu th× x©y dùng thµnh nh÷ng d·y chuång, mçi d·y chuång cã c¸c « chuång vµ mçi « chuång cã m¸ng ¨n, vßi n­íc uèng tù ®éng, cã hè ñ ph©n vµ gom ph©n xö lý hµng ngµy… §èi víi lîn ®ùc gièng th× mçi con ®­îc nhèt riªng vµo mét « chuång cã cöa cµi ch¾c ch¾n. VÒ vÖ sinh chuång tr¹i th× ®a sè ng­êi d©n ®· cã ý thøc vÖ sinh chuång tr¹i s¹ch sÏ, kh« d¸o, tho¸ng m¸t ®Ó tr¸nh bÖnh tËt cho lîn.Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè hé gia ®×nh vÉn ch­a nhËn thøc ®­îc vÖ sinh chuång tr¹i lµ mét yÕu tè rÊt cÇn thiÕt trong ch¨n nu«i lîn, nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña lîn. Nã cã thÓ g©y lªn c¸c bÖnh: ghÎ, viªm loÐt da, bÖnh tiªu ch¶y… 3. Ch¨n nu«i gia cÇm: Trªn ®Þa bµn x· Song Mai hiÖn nay cã rÊt nhiÒu gièng gia cÇm kh¸c nhau nh­: Gµ ri, gµ L­¬ng Ph­îng, vÞt tµu, vÞt cá, ngan ta, ngan ph¸p. Nh­ng do ¶nh h­ëng cña dÞch cóm gia cÇm H5N1 trong vßng 4 n¨m trë l¹i ®©y sè l­îng gia cÇm cã xu h­íng gi¶m, vµo thêi ®iÓm hiÖn t¹i th× trªn ®Þa bµn x· cã kho¶ng 9415 con. Tuy phong trµo ch¨n nu«i lµ rÊt ph¸t triÓn, song vÉn cã nh÷ng gia ®×nh gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong ch¨n nu«i, nguyªn nh©n chÝnh lµ do gi¸ c¶ thÞ tr­êng bÊp bªnh, mµ gi¸ thøc ¨n l¹i cao, ®Æc biÖt lµ dÞch cóm H5N1 ®ang cã nguy c¬ quay trë l¹i. Bªn c¹nh ®ã ng­êi ch¨n nu«i vÉn ch­a tu©n thñ c¸c quy tr×nh ch¨n nu«i, vÖ sinh chuång tr¹i cßn kÐm, phßng bÖnh kh«ng tèt do ®ã mµ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong ch¨n nu«i gia cÇm. * VÒ thøc ¨n: Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i theo kiÓu ch¨n th¶ tù do, thøc ¨n chñ yÕu lµ s¶n phÈm phô trong v­ên, trong gia ®×nh nh­: c¬m, g¹o, c¸m, ng«, rau…Víi ph­¬ng thøc ch¨n nu«i nµy cã ­u ®iÓm lµ thÞt gia cÇm r¾n ch¾c, th¬m ngon, nh­ng tèc ®é lín th× chËm, hiÖu qu¶ kinh tÕ ch­a cao. Bªn c¹nh c¸c hé gia ®×nh ch¨n nu«i theo kiÓu ch¨n th¶ tù do cßn cã mét sè hé gia ®×nh ®· m¹nh d¹n tiÕp thu khoa häc kü thuËt vµo thùc tÕ s¶n xuÊt ®Ó lµm c¸c m« h×nh ch¨n nu«i theo kiÓu c«ng nghiÖp, ®· thu l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ ®¸ng khÝch lÖ, gãp phÇn tÝch cùc trong c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. * VÒ chuång tr¹i: Trªn ®Þa bµn x· chuång tr¹i dµnh cho gia cÇm ch­a ®­îc quan t©m nhiÒu, nÒn chuång th­êng bÞ Èm ­ít cho nªn hay m¾c c¸c bÖnh tù nhiªn. DiÖn tÝch chuång chñ yÕu lµ tËn dông kho¶ng trèng cña c¸c chuång nu«i gia sóc kh¸c cho nªn hÖ thèng b¶o vÖ ch­a ®­îc ch¾c ch¾n th­êng hay bÞ chuét vµ mÌo c¾n, ®©y còng lµ tæn thÊt ®¸ng kÓ cña ng­êi ch¨n nu«i theo ph­¬ng thøc b¸n c«ng nghiÖp. Tuy nhiªn d­íi sù quyÕt t©m ph¸t triÓn ®i lªn tõ ch¨n nu«i gia cÇm, ng­êi d©n ®· ham häc hái ®Ó rót kinh nghiÖm vµ bµi häc cho lÇn sau, do vËy mµ sè l­îng gia cÇm hµng n¨m lu«n æn ®Þnh vµ cã xu thÕ t¨ng dÇn. 4. Ch¨n nu«i c¸c loµi kh¸c: Ngoµi viÖc ch¨n nu«i tr©u, bß, lîn , gµ…ra th× mét sè hé gia ®×nh cßn ch¨n nu«i ngùa, chã, mÌo… Ch¨n nu«i ngùa chñ yÕu lÊy søc kÐo lµ chÝnh. Ch¨n nu«i chã mÌo th× hÇu hÕt gia ®×nh nµo còng cã.V× ch¨n nu«i mÌo ®Ó b¾t chuét, ch¨n nu«i chã kh«ng nh÷ng chØ ®Ó coi nhµ mµ cßn ®em l¹i thu nhËp kh¸ cao cho hé gia ®×nh. Nh×n chung t×nh h×nh ch¨n nu«i cña x· Song Mai ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. Sè l­îng gia sóc ngµy cµng t¨ng, chÊt l­îng ngµy cµng n©ng cao, nhê ®ã mµ nguån thu nhËp tõ ch¨n nu«i cao h¬n so víi c¸c ngµnh kh¸c.MÆt kh¸c th× ë x· vÉn cßn tån t¹i mét sè khã kh¨n nh­ h×nh thøc ch¨n nu«i chØ võa vµ nhá, ®Çu t­ vÒ vèn vµ kü thuËt ch­a cao nhÊt lµ vÒ kü thuËt ch¨n nu«i ng­êi d©n ch­a hiÓu biÕt nhiÒu. ChÝnh v× vËy x· ®ang tõng b­íc cñng cè nh÷ng khã kh¨n ®ã ®Ó gióp cho ngµnh ch¨n nu«i ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n. B¶ng I: KÕt qu¶ ®iÒu tra ®µn gia sóc, gia cÇm cña x· Song Mai tõ n¨m 2006 ®Õn th¸ng 5 n¨m 2008. (Sè liÖu do ban thó y x· cung cÊp). N¨m  Loµi gia sóc, gia cÇm (con)    Lîn  Gia cÇm  Gia sóc    §ùc  N¸i  Thịt  Gµ  Vịt  Ngan  Tr©u  Bß  Chã   2006  3  958  1920  5695  780  565  96  497  1095   2007  3  575  2117  7283  1350  935  77  579  1137   2008  3  660  2504  7783  856  776  43  651  1375   * NhËn xÐt b¶ng I: Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy sè l­îng ®µn gia sóc ,gia cÇm trong 3 n¨m qua lu«n cã sù biÕn ®éng, ®µn lîn gi¶m m¹nh lµ do ®Çu n¨m 2007 do cã dÞch suy h« hÊp vµ sinh s¶n nªn ®µn lîn n¸i chØ cßn 575 con, so víi n¨m 2006 lµ gi¶m 383 con. §µn tr©u cã xu h­íng gi¶m, cßn ®µn bß cã xu h­íng t¨ng lµ do nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch Sind ho¸ ®µn bß.MÆt kh¸c bß sinh s¶n nhanh, tiªu tèn Ýt thøc ¨n h¬n tr©u, phÈm chÊt thÞt l¹i cao. Cßn ®èi víi ®µn gia cÇm th× t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ bëi ng­êi d©n vÉn lo ng¹i vÒ dÞch cóm gia cÇm cho nªn sè l­îng ®µn gia cÇm t¨ng kh«ng nhiÒu mµ cã xu thÕ æn ®Þnh. B. T×nh h×nh thó y: 1. C«ng t¸c phßng bÖnh: 1.1. Tæ chøc m¹ng l­íi thó y c¬ së vµ ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y: Sù ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y rrÊt réng, kh«ng nh÷ng ë x· Song Mai mµ cßn sang c¶ x· §a Mai, x· QuÕ Nham cña huyÖn T©n Yªn, x· Xu©n H­¬ng cña huyÖn L¹ng Giang.