Đề tài Hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên

17 31 16 33 9 10 11 17 6 13 59 104 12,6 Tổng cộng 120 221 124 219 91 134 85 129 70 125 490 828 100 (Nguồn: Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Đồng Hỷ) Với nhu cầu đầu tư XDCB ngày càng nhiều để phục vụ thực hiện các nhiệm vụ kinh tế xã hội, kéo theo đó là tình trạng nợ đọng vốn đầu tư XDCB ngày càng gia tăng cả về số lượng và giá trị công trình trên địa bàn huyện. Theo báo cáo của Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Đồng Hỷ, tổng nợ XDCB ở trên địa bàn huyện tính đến 31/01/2019 là 81 tỷ đồng. Trong số 16 xã ở trên địa bàn huyện Đồng Hỷ thì các xã như Văn Hán, Quang Sơn, Hợp Tiến và thị trấn Trại Cau có số nợ đọng vốn đầu tư XDCB nhiều nhất. Thực tế số nợ trên có thể lớn hơn, do tại thời điểm báo cáo một số công trình đã hoàn thành nhưng chưa làm hồ sơ nghiệm thu. Qua đó có thể thấy, trong những năm gần đây việc đẩy mạnh đầu tư cở sở hạ tầng trên địa bàn huyện bên việc đem lại những hiệu quả kinh tế xã hội thì cũng đã để lại không ít gánh nặng cho các xã trên địa bàn. Nợ XDCB ở các xã nông thôn mới thường cao hơn các xã khác do việc tập trung đầu tư để hoàn thiện các tiêu chí về nông thôn mới, đây là những tiêu chí mức đầu tư cao: như trường học, trạm y tế, đường giao thông nôn thôn. Việc chạy theo thành tích, đầu tư ồ ạt các năm trước đã dẫn đến tình trạng nợ chồng nợ đối với các xã trên địa bàn huyện. Trong khi nguồn thu từ cấp quyền sử dụng đất ngày càng bị hạn chế, do quỹ đất trên địa phương ngày càng giảm, nguồn lực đóng góp của nhân dân thì có hạn. Chính vì vậy, việc cân nhắc giữa hiệu quả đầu tư và gánh nặng xã hội do nợ công để lại là rất quan trọng. 40 2.1.5 Thực trạng phân cấp quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước ở huyện Đồng Hỷ Thực hiện Quyết định số 04/2017/QĐ-UBND ngày 15/2/2017của UBND tỉnh Thái Nguyên quy định về một số nội dung về quản lý dự án đầu tư và xây dựng; quản lý về đấu thầu sử dụng vốn nhà nước trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên trong đó có quy định cụ thể việc thực hiện phân cấp quản lý đầu tư và xây dựng trên địa bàn. Đối với các dự án i có cấui phần i xâyi dựng với tổng mức đầu tư dưới 5 tỷ đồng và các dự án khôngi cói cấui phầni xâyi dựng với tổng mức đầu tư dưới 1 tỷ đồng sẽ được phân i cấp côngi táci thẩmi định và phê duyệt quyết định đầu tư cho UBND các huyện, thị xã, thành phố. Nhời đó, i giảm được phầni lớni khốii lượng công tác thẩm định của các sở xây dựng chuyêni ngành đối với các dự án thuộc thẩm quyền quyết định của UBND các huyện, thị xã, thành i phố. Riêngi đối với công tác phê i duyệt i chủi trươngi đầu i tư của toàn bộ các công trình, dựi án thuộc thẩm quyền quyết định UBND tỉnh. Với quy định phân cấp này, đã tạo sự chủ động, tích cực cho c các địa phương, hạn chế và tiến tới chấm dứt c tình trạng xin - cho, nhất là trong xây dựng cơ bản, lĩnh c vực dễ nảy sinh tiêu cực. Như vậy, lãnh đạo các địa phương sẽ cđược trao quyền lớn hơn, không phải xin kinh c phí từng dự án từ 5 tỷ đồng trở xuống và được tự chủ c trong phạm vi trách nhiệm của mình. Tuy nhiên, đi kèm là trách nhiệm, đặc biệt là trách nhiệm của người đứng đầu, từ chủ trương đầu tư, xây dựng danh mục các dự án, thực hiện các thủ tục đầu tư tới việc thi công, hoàn thành và hiệu quả các dự án đầu tư. Mong muốn của tỉnh Thái Nguyên là sẽ hạn chế tình trạng đầu tư dàn trải, lãng phí, kém c chất lượng, thiếu c hiệu quả tại các địa c phương và cũng bằng cách này c từng bước xử lý c tốt nợ đọng XDCB, không để phát sinh thêm nợ mới. Việc phânc cấpc choc cácc ngành,c địac phương về quản lý vốn đầu tư công đã được đẩy mạnh, tạo sự chủ động linh hoạt cho các địa phương phát triển kinh tế - xã hội, góp phần hoàn thành tốtc mụcc tiêuc chung. Như vậy, huyện Đồng Hỷ cũng như các huyện, thị xã,c thành phố của tỉnh phải chủc độngc hơn trong việcc bốc trí, quản lý và sử dụng vốn đầu tư cho thậtc hiệuc quả, mỗi địa phương cần nỗ lực vươn lên, có quyết định đầu tư đúng và quảnc lýc tốt nguồn vốn đầu tư, đáp ứng mong đợi của tỉnh và người dân. 41 2.2 Thực trạng công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước ở huyện Đồng Hỷ 2.2.1 Kế hoạch phân bổ vốn đầu tư XDCB từ NSNN a. Lập kế hoạch vốn đầu tư Hàngc năm,c cănc cức vàoc tiếnc độc vàc mụcc tiêuc thựcc hiệnc dực án,c chủc đầuc tưc lậpc kếc hoạchc vốnc đầuc tưc củac dực ánc gửic phòngc Tàic chínhc –c Kếc hoạchc huyệnc Đồngc Hỷc đểc tổngc hợp.c Trênc cơc sởc thựcc hiệnc kếc hoạchc đầuc tưc XDCBc nămc thựcc hiện,c khảc năngc vềc nguồnc vốnc vàc nhuc cầuc vốnc đầuc tưc đốic vớic côngc trìnhc trongc nămc kếc hoạch,c Phòngc Tàic chínhc -c Kếc hoạchc huyệnc thamc mưuc xâyc dựngc phươngc ánc phânc bổc vốnc đầuc tưc XDCBc nămc kếc hoạchc trìnhc UBNDc vàc HĐNDc huyệnc phêc duyệt,c sauc đóc phânc bổc vốnc vềc cácc xã,c cácc banc ngànhc liênc quanc đểc thựcc hiệnc kếc hoạchc vốnc đãc đượcc phêc duyệt. Trên cơ sở Nghị quyết được HĐND huyện phê chuẩn, UBND huyện ban hành Quyết định giao kế hoạch vốn đầu tư cho từng dự án thuộc phạm vi quản lý theo đúng quy định đảm bảo phù hợp với kế hoạch hàng năm. Sau khi việc phân bổ vốn được Sở Tài chính thẩm tra, chấp thuận. UBND huyện Đồng Hỷ giao chỉ tiêu kế hoạch cho các chủ đầu tư để thực hiện, gửi Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện đồng thời gửi Kho bạc Nhà nước huyện Đồng Hỷ để theo dõi, làm căn cứ để kiểm soát và thanh toán giải ngân vốn đầu tư XDCB. Bảng 2.6 Tổng hợp kế hoạch chi đầu tư XDCB từ NSNN huyện Đồng Hỷ giai đoạn 2014-2018 Năm Kế hoạch năm (triệu đồng) Vốn đầu tư thực hiện (triệu đồng) Tỷ lệ đạt (%) 2014 240.100 221.259 92,2 2015 236.643 218.751 92,4 2016 148.752 134.580 90,5 2017 136.511 129.899 95,2 2018 129.980 125.508 96,6 Tổng 891.986 829.997 93,1 (Nguồn: Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Đồng Hỷ) Qua bảng 2.6 về kế hoạch chi đầu tư XDCB từ NSNN cho thấy dự toán chi đầu tư XDCB qua các năm từ 2014 - 2018 có xu hướng giảm, năm 2014 là 240.100 triệu đồng đến năm 2018 giảm còn 129.980 triệu đồng. Điều này phản ánh chủ trương thắt chặt 42 chi tiêu công của Chính phủ, dẫn đến việc đầu tư vào các dự án XDCB ở các địa phương bị cắt giảm. Tỷ lệ vốn đầu tư thực hiện hàng năm đều không đạt so với vốn kế hoạch, tỷ lệ bình quân các năm đạt 93%. Trongc nămc kếc hoạch,c Phòngc Tàic chínhc -c Kếc hoạchc huyệnc phốic hợpc vớic Khoc bạcc nhàc nướcc củac huyện,c cácc chủc đầuc tư,c cácc đơnc vịc đượcc giaoc dực toánc chic đầuc tưc XDCBc tiếnc hànhc ràc soátc tiếnc độ,c mụcc tiêuc dực ánc vàc tìnhc hìnhc giảic ngânc cácc dực ánc đầuc tưc đểc thamc mưuc UBNDc huyệnc trìnhc HĐNDc huyệnc điềuc chỉnhc kếc hoạchc vốnc vàoc kỳc họpc HĐNDc giữac nămc hoặcc cuốic năm:c Đốic vớic cácc dực ánc đượcc bốc tríc vốnc đầuc tưc từc nguồnc thuc tiềnc sửc dụngc đất,c nhưngc trongc nămc kếc hoạchc dực kiếnc nguồnc thuc tiềnc sửc dụngc đấtc khôngc hoànc thànhc kếc hoạch,c thìc sẽc thựcc hiệnc điềuc chỉnhc giảmc tươngc ứngc vớic phầnc khôngc hoànc thànhc kếc hoạchc đểc đảmc bảoc việcc cânc đốic ngânc sáchc nguồnc thuc tiềnc sửc dụngc đấtc khôngc hoànc thànhc kếc hoạch. Trong giai đoạn 2014-2018, có 19 dự án (năm 2014 là 4 dự án, năm 2015 là 07 dự án, năm 2016 là 05 dự án, năm 2017 là 02 dự án và năm 2018 là 3 dự án) được bố trí vốn từ nguồn thu sử dụng đất bị điều chỉnh giảm với tổng số tiền là 25.627 triệu đồng do nguồn thu tiền sử dụng đất không hoàn thành kế hoạch. Huyện cũng đã điều chỉnh kế hoạch vốn đối với các dự án được bố trí vốn kế hoạch nhưng không có khả năng thực hiện sẽ điều chỉnh sang cho các dự án có khả năng thực hiện nhưng chưa được bố trí đủ vốn là 27 dự án. Tuy nhiên, trong bối cảnh tình hình kinh tế đang gặp rất nhiều khó khăn, nguồn vốn thu bị thu hẹp trong khi nhu cầu đầu tư không ngừng gia tăng, với quyết tâm nâng cao chất lượng đầu tư từ nguồn NSNN, UBND huyện Đồng Hỷ đã chủ động rà soát danh mục dự án đầu tư trong kế hoạch, thực hiện đình hoãn hoặc giãn tiến độ các dự án không có hiệu quả hoặc hiệu quả thấp. Theo đó, trong giai đoạn 2014-2018 UBND huyện Đồng Hỷ thực hiện đình hoãn 21 dự án do không có hiệu quả hoặc hiệu quả thấp. Chất lượng công tác lập, phân bổ kế hoạch được cải thiện về cơ bản chính xác hơn, sát với tiến độ, thời gian thực hiện dự án. Trong 5 năm, số dự án được lập, phân bổ vốn là 490 dự án với tổng số vốn thực hiện là 829 tỷ đồng. Các dự án trên đều thuộc dự án nhóm C, không có dự án nhóm A, B do danh mục đầu tư chủ yếu là các dự án vừa và nhỏ. Mặt khác đã tích cực rà soát, cắt giảm, điều chuyển nguồn đầu tư nhằm sử dụng hiệu quả, chống thất thoát, lãng phí theo tinh thần Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 24/2/2011 của Chính phủ; cụ thể trong giai đoạn 2014- 2018 đã thực hiện rà soát, cắt giảm 32 công trình được bố trí kế hoạch vốn nhưng 43 không triển khai thực hiện theo tiến độ đã được phê duyệt, thực hiện điều chuyển vốn của 07 dự án được bố trí vốn sai kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được phê duyệt; điều chuyển vốn của 15 dự án do chậm tiến độ thi công. b. Tình hình bố trí vốn đầu tư XDCB từ NSNN huyện Đồng Hỷ Cơ cấu chi đầu tư xây dựng cơ bản của huyện Đồng Hỷ chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số chi ngân sách trên toàn huyện, mặt khác tốc độ chi đầu tư xây dựng cơ bản của huyện cũng không đồng đều giữa các năm, vốn đầu tư XDCB được bố trí giảm dần qua các năm. Sở dĩ như vậy là do chính sách thắt chặt đầu tư công theo Chỉ thị 1792/CT-TTg ngày 15/10/2010 của Thủ tướng ban hành do vậy vấn đề đầu tư công được kiểm soát chặt chẽ. Tổng hợp tình hình bố trí vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn huyện Đồng Hỷ thực hiện qua các năm được thể hiện qua bảng sau: Bảng 2.7 Tình hình bố trí vốn đầu tư XDCB từ NSNN trên địa bàn huyện Đồng Hỷ giai đoạn 2014 – 2018 Đơn vị tính: triệu đồng Năm Năm 2014 Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Tổng Kinh phí Tỷ lệ (%) Kinh phí Tỷ lệ (%) Kinh phí Tỷ lệ (%) Kinh phí Tỷ lệ (%) Kinh phí Tỷ lệ (%) Tổng vốn đầu tư Tỷ lệ (%) Đầu tư XDCB 240.100 35,5 236.643 35,0 148.752 24,8 136.511 22,2 129.980 22,0 891.986 28,2 Chi thường xuyên 436.445 64,5 440.187 65,0 451.880 75,2 479.010 77,8 460.202 78,0 2.267.724 71,8 Tổng cộng 676.545 100 676.830 100 600.632 100 615.521 100 590.182 100 3.159.710 100 (Nguồn: Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Đồng Hỷ) Bảng số liệu trên cho thấy tổng chi đầu tư XDCB của huyện Đồng Hỷ trong 5 năm (2014 - 2018) thực hiện là 891.986 triệu đồng, chiếm tỷ trọng bình quân là 28,2% tổng chi ngân sách của huyện Đồng Hỷ. Thực hiện chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 10/10/2012 của Thủ tướng Chính phủ về những giải pháp chủ yếu khắc phục tình trạng nợ đọng XDCB. Hàng năm, công tác lập kế hoạch vốn đầu tư XDCB từ NSNN của huyện Đồng Hỷ luôn ưu tiên phân bổ vốn cho công tác thanh toán nợ đọng XDCB và các công trình chuyển tiếp, tránh tình trạng đầu tư dàn trải vượt quá khả năng cân đối nguồn vốn của địa phương. Quaa cáca năm,a tỷa lệa kếa hoạcha vốna choa cáca dựa ána mớia giảma dần,a doa chínha sácha thắta chặta quảna lýa vềa đầua tư,a buộca cáca chủa đầua tưa phảia tậpa trunga vàoa cônga táca quảna nợa XDCB,a gắna trácha nhiệma choa 44 ngườia đứnga đầua khia đểa pháta sinha nợ. Tuy nhiên, kế hoạch vốn bố trí cho các dự án mới vẫn chiếm tỷ lệ khá cao trong tổng các dự án đầu tư, bình quân 05 năm là 36,2%. Bảng 2.8 Kế hoạch phân bổ vốn đầu tư XDCB từ NSNN tại huyện Đồng Hỷ giai đoạn 2014 – 2018 Đơn vị tính: triệu đồng Chỉ tiêu Năm 2014 Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Số tiền Tỷ lệ (%) Số tiền Tỷ lệ (%) Số tiền Tỷ lệ (%) Số tiền Tỷ lệ (%) Số tiền Tỷ lệ (%) Kế hoạch vốn 221.259 100 218.751 100 134.580 100 129.899 100 125.508 100 Thanh toán nợ XDCB 86.158 38,9 70.436 32,2 80.532 59,8 54.911 42,3 61.514 49,0 Công trình chuyển tiếp 35.686 16,1 51.406 23,5 19.783 14,7 25.129 19,3 28.555 22,8 Đầu tư công trình mới 99.415 44,9 96.909 44,3 34.265 25,5 49.849 38,4 35.439 28,2 (Nguồn: Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Đồng Hỷ) Qua phân tích đánh giá nguồn kinh phí chi đầu tư xây dựng cơ bản của huyện Đồng Hỷ còn rất hạn hẹp và khó khăn. Điều, này, dẫn, đến, tình, trạng, không, đủ, vốn, thanh, toán, khối, lượng, hoàn, thành,, thiếu, vốn, cho, các, dự, án, chuyển, tiếp,, thiếu, vốn, thi, công,, nhiều, dự, án, kéo, dài, thời, gian, hoàn, thành., Việc, phân, bổ, vốn, đầu, tư, vẫn, còn, dàn, trải,, thiếu, tính, tập, trung;, chưa, gắn, công, tác, quy, hoạch, với, kế, hoạch, vốn, đầu, tư, xây, dựng, cơ, bản, nhiều, công, trình, phải, kéo, dài, trên, 3, năm, dẫn, đến, chậm, bàn, giao, đưa, công, trình, vào, sử, dụng,, chưa, phát, huy, được, hiệu, quả, kinh, tế, xã, hội. c. Cấp phát vốn đầu tư XDCB từ NSNN Việc cấp phát vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Đồng Hỷ giai đoạn 2014 – 2018 cụ thể như sau: Bảng 2.9 Cơ cấu vốn đầu tư XDCB từ NSNN chia theo các ngành Đơn vị tính: Tỷ đồng Nội dung Năm 2014 Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Giao thông, kết cấu hạ tầng 98 49 41 38 56 Thủy lợi 30 17 12 11 17 Giáo dục 39 27 18 17 23 Văn hóa, Y tế 23 15 11 8 16 Khác (Trụ sở, chợ, nước sạch...) 31 16 9 11 13 Tổng cộng 221 124 91 85 125 (Nguồn: Phòng Kế hoạch - Tài chính huyện Đồng Hỷ) 45 Việc cấp phát vốn đầu tư xây dựng cơ bản giai đoạn 2014 - 2018 cơ bản được thực hiện theo Thông tư số 08/2016/TT-BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn về quản lý, thanh toán vốn đầu tư và vốn sự nghiệp có tính chất đầu tư thuộc nguồn vốn ngân sách. Phân tích qua bảng 2.9 trên ta thấy cơ cấu vốn của huyện Đồng Hỷ chủ yếu tập trung ưu tiên vào xây dựng cơ sở giáo dục và hệ thống giao thông. Hai lĩnh vực này chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi đầu tư XDCB: 523 tỷ đồng chiếm 63,2% tổng chi đầu tư XDCB của huyện. Điều này thể hiện rõ chủ trương của huyện là quan tâm đến đầu tư giáo dục, xây dựng hạ tầng giao thông là chính sách hàng đầu. Với phương châm chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông: các đường trục liên xã, đường trục xã, trục thôn... góp phần phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Cụ thể như sau: - Lĩnh vực giao thông, kết cấu hạ tầng: Trong giai đoạn 2014-2018 đầu tư cho 214 công trình với tổng vốn đầu tư của ngân sách huyện cho lĩnh vực này là: 362 tỷ đồng chiếm 43,7% tổng chi đầu tư XDCB. Đến nay đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng 65 tuyến đường với tổng chiều dài khoảng 120,3km; hiện đang triển khai 11 tuyến đường với tổng chiều dài 19,6km. Cơ sở hạ tầng từng bước được đầu tư, cải tạo, nâng cấp mở rộng, đặc biệt các công trình chỉnh trang đô thị Đồng Hỷ. Xây dựng hệ thống hoa viên, cây xanh ở các trục đường giao thông, các khu tái định cư. - Lĩnh vực giáo dục: Trong giai đoạn 2014 – 2018 đầu tư cho 95 công trình với tổng vốn đầu tư của ngân sách huyện là 161 tỷ đồng chiếm 19,4% tổng vốn đầu tư XDCB. Đến nay, hạ tầng giáo dục đào tạo trên địa bàn huyện Đồng Hỷ ngày càng được củng cố và phát triển. Hệ thống trường học đã được xây dựng và phân bổ hợp lý về địa lý và dân cư. Đến nay, toàn huyện có 48 trường Mầm non, Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông (39 trường công lập và 09 trường tư thục) với 15 trường đạt chuẩn quốc gia. - Lĩnh vực Văn hóa, di tích, y tế: Đây là lĩnh vực rất cần chú trọng đầu tư, trong giai đoạn 2014-2018 đã đầu tư cho 54 công trình với số vốn đầu tư là 88 tỷ đồng chiếm 10,6% tổng vốn ĐTXD. Đến nay đã đầu tư hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng 49 công trình và 05 công trình còn lại dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2019-2020. Trong những năm qua huyện đã tập trung tu bổ, tôn tạo nhiều di tích đã xuống cấp như Di tích Chùa Hang, Suối Tiên tại xã Vân Lăng. 46 - Lĩnh vực Thủy lợi: Đầu tư cho 68 công trình với tổng vốn đầu tư là 113 tỷ đồng, chiếm 13,6% tổng vốn ĐTXD. Đến nay đã đầu tư hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng 61 công trình và 07 công trình còn lại dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2019- 2020. - Các lĩnh vực khác như Trụ sở UBND các cấp, chợ, hệ thống nước sạch, điện chiếu sáng...: Trong giai đoạn 2014-2018 đã đầu tư cho 59 công trình với tổng vốn đầu tư 104 tỷ đồng. Đến nay đã đầu tư hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng 50 công trình và 09 công trình còn lại dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2019-2020. Như vậy, nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN trên địa bàn huyện Đồng Hỷ đã được phân bổ cho các lĩnh vực, các ngành kinh tế một cách có trọng tâm, trọng điểm. Bên cạnh mục tiêu chủ yếu là phát triển kinh tế, nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản của huyện cũng đã dành một phần không nhỏ để đầu tư xây dựng mục tiêu đảm bảo xã hội, tỷ trọng đầu tư vào các xã nghèo của huyện cũng tăng so với những năm trước, góp phần nâng cao đời sống của nhân dân. 2.2.2 Thanh toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN a. Tạm ứng vốn đầu tư XDCB từ NSNN Tiền tạm ứng cho các dự án được thực hiện theo Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22/04/2015 của Chính phủ. Mức vốn tạm ứng, thời điểm tạm ứng và việc thu hồi tạm ứng được thỏa thuận giữ chủ đầu tư với nhà thầu theo đúng quy định và được quy định rõ ràng trên hợp đồng kinh tế. Đối với các hợp đồng có giá trị trên 1 tỷ đồng yêu cầu phải có bảo lãnh tạm ứng. Thời gian có hiệu lực của bảo lãnh tạm ứng hợp đồng phải được kéo dài cho đến khi thu hồi hết số tiền tạm ứng. Tiền tạm ứng được thu hồi dần qua các lần thanh toán, việc thu hồi vốn tạm ứng được bắt đầu ngay khi thanh toán khối lượng hoàn thành lần đầu và kết thúc khi khối lượng hoàn thành đạt 80% giá trị hợp đồng. Đối với các công việc giải phóng mặt bằng, sau khi chi trả cho người thụ hưởng, chủ đầu tư tập hợp chứng từ, làm thủ tục thanh toán và thu hồi tạm ứng, trong thời hạn chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày chi trả cho người thụ hưởng. 47 Trong thời gian qua, để tạo điều kiện cho các đơn vị thi công trong việc thanh toán vốn. Kho bạc Nhà nước huyện Đồng Hỷ căn cứ vào dự toán công trình, các điều khoản thanh toán được quy định trong hợp đồng để thực hiện việc tạm ứng vốn kịp thời cho các đơn vị thi công, đáp ứng tiến độ giải ngân chung của huyện. Cụ thể trong giai đoạn 2014-2018, mức tạm ứng trong 5 năm đạt 244.694 triệu đồng chiếm 29,5% so với kế hoạch vốn. Tuy nhiên mức tạm ứng chưa thu hồi theo chế độ lại lên tới 74.971 triệu đồng, chiếm tỷ lệ là 9% so với số giải ngân cho thấy vốn được tạm ứng chưa được sử dụng và các công trình khi được nghiệm thu vẫn chưa hoàn thành đúng tiến độ hợp đồng. Bảng 2.10 Tình hình tạm ứng vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN qua KBNN huyện Đồng Hỷ Đơn vị tính: Triệu đồng Năm Kế hoạch vốn trong năm Giá trị tạm ứng Vốn tạm ứng chưa thu hồi theo chế độ Tỷ lệ tạm ứng/KHV (%) Tỷ lệ tạm ứng chưa thu hồi/KHV (%) 2014 221.259 57.200 21.580 25,9 9,8 2015 218.751 69.037 18.993 31,6 8,7 2016 134.580 38.584 12.720 28,7 9,5 2017 129.899 48.062 10.420 37,0 8,0 2018 125.508 31.811 11.258 25,3 9,0 Tổng 829.997 244.694 74.971 29,5 9,0 (Nguồn: Kho bạc Nhà nước huyện Đồng Hỷ) Thời gian i vừa i qua i việc i tạmi ứng i tại i các i dự i án i thực i hiện i cao i hơn i nhiều i so i với i trước i đây. i Việc i không i khống i chế i mức i tạmi ứng i tối i đa i và i ứng i vốn i cao i hơn i nhiều i cho i các i nhà i thầu i trên i địa i bàn i trong i thời i gian i qua i là i việc i mang i tính i hai i mặt. i Tạmi ứng i cao i trong i thời i gian i qua i kích i thích i các i nhà i thầyi đẩyi nhanh i tiến i độ i thi i công i công i trình, i từ i đó i làm i cho i công i tác i giải i ngân i vốn i tăng i cao, i đồng i thời i đã i góp i phần i không i nhỏ i trong i việc i tháo i gỡ i khó i khăn i cho i doanh i nghiệp. i Bên i cạnh i đó, i việc i tạmi ứng i quá i cao i có i thể i dẫn i đến i việc i các i nhà i thầu i chiếmi dụng i vốn i nhà i nước i và i sử i dụng i vào i những i mục i đích i khác, i gâyi lãng i phí i vốn. Như vậy có thể thấy rằng, việc tăng mức tạm ứng cho nhà thầu tại các hợp đồng xây lắp ở huyện Đồng Hỷ trong những năm vừa qua, là chủ trương đúng đắn nhằm tạo 48 điều kiện tháo gỡ khó khăn về mặt tài chính cho các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, đáp ứng tiến độ giải ngân chung của huyện. Nhưngi mặti khác,i nếui đểi tỷi lệ i tạmi ứngi quái cao i lạii gia i tăngi sứci épi đốii với i cáci chủi đầui tưi và i cơi quani quảni lýi vốn.i Các i chủ i đầui tưi đứngi trướci nguyi cơ i khói thui hồii tiềni tạmi ứngi trong i trườngi hợpi một i sối nhài thầui đãi trúng i thầu,i kýi hợpi đồngi vài nhậni tiềni tạmi ứngi nhưngi không i triểni khaii thi i công, i chủi đầui tưi phải i làmi thủi tụci thayi nhài thầui mới. i Trướci tìnhi hìnhi này, i cáci chủ i đầui tư, i ban i quảni lýi dựi áni cần i rài soáti lạii toàni bộ i côngi táci tạmi ứngi vốni theo i hợpi đồng.i Trước i khii choi tạmi ứng i yêu i cầu i nhài thầu i cungi cấpi bảoi lãnhi tiền i tạmi ứng i đểi bảoi đảmi thui hồii đượci tiềni tạmi ứng i trong i trườngi hợp i rủii ro. b. Thanh toán vốn đầu tư XDCB từ NSNN Việc thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản được thực hiện theo Thông tư số 08/2016/TT-BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn về quản lý, thanh toán vốn đầu tư và vốn sự nghiệp có tính chất đầu tư thuộc nguồn vốn ngân sách. Hiện nay, thay vì siết chặt mức tạm ứng vốn, các điều kiện để được tạm ứng được quy định cụ thể, rõ ràng, việc thu hồi tạm ứng được tiến hành ngay từ đợt thanh toán đầu tiên đã khắc phục được tình trạng chậm thanh toán của nhà thầu. Cáci doanh i nghiệpi xâyi dựng, i thii côngi saui mộti thời i giani thi i côngi hoàni thànhi cáci hạng i mụci thìi làmi hồ i sơ i thanhi toáni giaii đoạn i đểi trangi trảii cáci chii phíi đãi ứngi trướci choi côngi táci thi i công.i Trongi nhữngi nămi vừa i qua, i tìnhi hìnhi kinhi tếi cải nướci khói khăn,i nhài nướci cắti giảmi đầu i tưi công i nên i mộti sối côngi trình i đang i thii công i dởi cũngi bịi dừngi thanhi toáni gâyi khói khăni choi doanh i nghiệpi và i giảmi tiếni độ i thựci hiện. Kế hoạch vốn của chủ đầu tư được cán bộ chuyên quản của kho bạc theo dõi theo hệ thống Thông tin Quản lý Ngân sách và Kho bạc (TABMIS) sau khi nhận kế hoạch vốn từ chủ đầu tư, nên rất thuận lợi cho việc theo dõi, thanh toán và chiết xuất báo cáo. Trong quá trình thực hiện công việc, Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện phối hợp với kho bạc nhà nước huyện thực hiện giao ban hàng quý để đánh giá thực trạng, nêu ra những khó khăn, vướng mắc, để từ đó tìm ra nguyên nhân và giải pháp tháo gỡ, từ đó đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư, nâng cao chất lượng kiểm soát thanh toán vốn đầu tư XDCB. Hồ sơ thanh toán XDCB sẽ được tiến hành giao dịch với cán bộ kiểm 49 soát hồ sơ thanh toán, sau đó trình lãnh đạo phụ trách, đồng thời chứng từ sẽ được chuyển qua bộ phận kế toán để tiến hành thanh toán. Kho bạc nhà nước huyện Đồng Hỷ đã thực hiện tốt việc kiểm soát thanh toán kiểm soát hồ sơ ban đầu, kiểm soát chi từng lần thanh toán, tạm ứng và kiểm soát chi quyết toán công trình được phê duyệt theo đúng quy trình. Kết quả thanh toán, giải ngân VĐT ở mức cao bình quân đạt 93,6% so với tổng kế hoạch vốn là do hàng năm, UBND huyện đều yêu cầu các Chủ đầu tư, đại diện Chủ đầu tư có văn bản cam kết giải ngân hoàn thành kế hoạch vốn. Trường hợp không giải ngân hết kế hoạch vốn, UBND huyện chỉ đạo chủ đầu tư điều chuyển nguồn vốn sang công trình khác để đảm bảo giải ngân 100% kế hoạch vốn. Tuy nhiên, việc thanh toán vốn đầu tư trong năm không đồng đều, khối lượng xây dựng cơ bản hoàn thành thanh toán trong quý I và quý II đạt thấp, tập trung thanh toán chủ yếu vào những tháng cuối năm (Chiếm 70% giá trị thanh toán cả năm). Vẫn còn một lượng vốn XDCB còn tồn đọng trong ngân sách chưa được thanh toán phải chuyển năm sau hoặc hủy bỏ. Một số công trình sử dụng nguồn vốn ngân sách tỉnh quản lý đến hết thời gian giải ngân theo quy định vẫn chưa giải ngân hết 100% kế hoạch vốn bị UBND tỉnh thu hồi. Theo số liệu thống kê của phòng Tài chính – Kế hoạch huyện, trong giai đoạn năm 2014 – 2018 có 07 công trình không hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn bị UBND tỉnh thu hồi, với tổng giá trị: 501 triệu đồng. Bảng 2.11 Tình hình thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản qua KBNN huyện Đồng Hỷ giai đoạn 2014-2018 Đơn vị tính: Triệu đồng Năm Kế hoạch vốn trong năm Vốn thanh toán XDCB hoàn thành Vốn tạm ứng chưa thu hồi KHV chuyển năm sau KHV hủy bỏ Tỷ lệ giải ngân/KHV (%) 2014 221.259 180.028 21.580 19.449 202 91,1 2015 218.751 183.857 18.993 15.531 370 92,7 2016 134.580 114.820 12.720 6.826 214 94,8 2017 129.899 113.819 10.420 5.530 130 95,6 2018 125.508 109.273 11.258 4.879 98 96,0 Tổng 829.997 701.797 74.971 52.215 1.014 93,6 (Nguồn: Kho bạc Nhà nước huyện Đồng Hỷ) 50 Bảng 2.11 thể hiện tình hình thanh toán vốn đầu tư XDCB của huyện Đồng Hỷ qua Kho bạc nhà nước trong giai đoạn năm 2014-2018 với tổng số vốn giải ngân là 776.768 triệu đồng, tỷ lệ vốn giải ngân bình quân đạt 93,6%