Đề tài Thực trạng nguyên nhân giải pháp của hiện tượng ly hôn trong các gia đình Việt Nam hiện nay

à mẹ kế) và hẳn tám ông bà. Tất cả đều nâng cốc chúc mừng vui vẻ, tan tiệc còn tiễn nhau ra xe rất thân tình. Có lẽ ở các quốc gia phát triển với khung nền văn minh cao, những cuộc chia tay trở nên nhẹ nhàng, thoải mái hơn vì truyền thống ly hôn đã có từ nhiều đời. Không ở được với nhau thì chia tay; không là vợ chồng nữa thì có thể là bạn bè, và cả hai cùng phải có trách nhiệm với con cái. Đời ông bà, cha mẹ như thế nào, con cháu cứ thế mà theo nên nó trở thành một nếp sống. Còn chúng ta suốt mấy nghìn năm, khi ván đã đóng thuyền, dù không có tình yêu, không hạnh phúc, dù gia đình có tên gọi khác là địa ngục trần gian, năm ngày ba trận choảng nhau, thì vẫn cứ cố mà chịu đựng nhau cho đến hết đời bởi lời răn đe “đừng bôi gio trát trấu vào mặt bố mẹ”, bởi nỗi xấu hổ, ê chề khi phải đối mặt với sự ác cảm, định kiến của cộng đồng. Thế nên lớp trẻ ngày nay không tiếp thu được chút gì về văn hóa ly hôn của các thế hệ trước, khi “hữu sự”, họ hành xử phần nhiều theo bản năng, và không ít điều đáng tiếc đã xảy ra. Thực trạng hiện nay cho thấy khoảng 70% đơn ly hôn do phụ nữ đứng tên. Với không ít những ông chồng trong đầu còn chất nặng tư tưởng phong kiến và thói gia trưởng vẫn ngấm sâu trong huyết quản, đó là một sự xúc phạm. Và giống như con thú bị thương, họ sẽ hung hãn trả thù với không ít hành động vừa phi đạo đức, vừa trái pháp luật như bạo hành, lăng nhục vợ con... mà đôi khi pháp luật cũng khó can thiệp kịp thời.    Mặt khác, các cuộc ly hôn ở những nước phát triển cũng trở nên nhẹ nhàng hơn bởi sự chặt chẽ, nghiêm minh của thứ pháp luật thượng tôn. Quyền nuôi con đã được điều tra, xem xét kỹ lưỡng trên cơ sở đảm bảo những điều kiện tốt nhất cho đứa trẻ. Chuyện phân chia tài sản cũng đơn giản hơn vì nhiều đôi có hợp đồng hôn nhân trong đó đã thỏa thuận ghi rõ phần tài sản thuộc về mỗi người nếu chia tay. Nếu chưa có hợp đồng trước đó thì họ cũng chẳng có lí do gì mà đi ngược lại phán quyết của pháp luật. Chỉ cần vi phạm chế độ phụ cấp nuôi con sau ly hôn, toà án đã can thiệp ngay để bảo vệ quyền lợi của người nuôi và của đứa trẻ. Hành vi của những người đã ly hôn còn quay lại quậy phá người cũ, pháp luật cũng chẳng bỏ qua. Trong khi đó ở xứ ta, người mẹ được tòa xử cho quyền nuôi con, nhưng chồng cũ đến đón con mang đi mất đành đệ đơn xin toà án can thiệp tiếp. Vị thẩm phán nghĩ một lúc vẫn chẳng hết phân vân: “Bây giờ chúng tôi có thể huy động lực lượng đến cưỡng chế đòi lại con cho chị nhưng vài hôm anh ta lại đến cổng trường đón con về thì làm thế nào?”. Bạn tôi, một chuyên gia người Úc, biết chuyện đã rất ngạc nhiên: “Nếu ở nước tôi, anh ta bị khép vào tội bắt cóc trẻ con và chắc chắn đi tù”. Chính vì luật pháp của họ có uy lực như thế nên người dân có muốn làm bậy cũng không dám.  Còn ở ta thì sao? Có người đàn ông, tòa đã xử ly hôn rồi nhưng vẫn tự cho mình cái quyền ghen với vợ cũ, bất kể người đàn ông nào đến với chị đều bị anh ta đe dọa, chửi bới cả hai. Có anh, tòa đã xử cho vợ được quyền nuôi đứa con gái 5 tuổi, nhưng anh ta cứ đến cổng trường mẫu giáo đón con về nhà mình, khiến mẹ thương nhớ con lại phải đến tiếp tục hầu hạ anh ta. Ngược lại, có trường hợp người bố đến thăm con nhưng cả nhà vợ cũ cấm cửa không cho gặp, phải nhờ đến cảnh sát khu vực và tổ dân phố can thiệp mới được gặp con một lúc. Câu chuyện 4: Một đám cưới ở Hà Nội, người vợ cũ xông vào giữa lúc hôn lễ đang tiến hành làm náo loạn, cô dâu, chú rể chạy tan tác. Thậm chí có anh ly hôn đã hai năm rồi nhưng thỉnh thoảng vẫn đến cửa hàng của vợ cũ đập phá, chửi bới om sòm, chính quyền đã nhiều lần can thiệp mà cũng chẳng ăn thua. Còn những chuyện đổ lỗi cho nhau, nói xấu nhau không ra gì trong và sau ly hôn cho hả giận hay cho đối phương không dễ làm lại cuộc đời, là chuyện ...thường ngày ở huyện Trong xã hội hiện đại, khi người ta nhận ra cuộc hôn nhân của họ là sai lầm không thể cứu vãn thì ly hôn chính là phương cách giúp họ giải quyết sai lầm ấy. Về bản chất, ly hôn chẳng phải là một vấn đề xấu, người ly hôn cũng chưa chắc đã phải người xấu, như một triết gia người Đức từng nói: “Một thánh nam lấy một thánh nữ chưa chắc đã thành đôi vợ chồng thánh”. Cái xấu ở đây chỉ là thái độ hận thù, hậm hực, những cư xử thiếu tôn trọng nhau của những người trong cuộc. Mà suy cho cùng, khi bạn tát người khác, chính tay bạn cũng bị đau cơ mà. Bởi thế, dù vẫn biết cuộc đời chẳng giống như ciné hay tiểu thuyết tâm lý, tôi vẫn mong muốn tất cả các cặp vợ chồng khi hết yêu nhau, hãy độ lượng và bao dung để chia tay nhau thật nhẹ nhàng, vui vẻ... Ông Ngô Văn Anh, Chánh tòa dân sự TAND TP Hải Phòng nhận định: Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ly hôn của giới trẻ là sự tìm hiểu nhau quá vội vã dẫn đến cha mẹ hai bên khó định hướng về việc tổ chức cưới hỏi. Bên cạnh đó, không ít cặp vợ chồng trẻ chưa có cái nhìn nghiêm túc về quan niệm hôn nhân, khi lấy nhau sẽ phát sinh mâu thuẫn, bất đồng quan điểm. Cũng chính vì xây dựng gia đình sớm khi vợ hoặc chồng chưa có công ăn việc làm, nên khi có con nhỏ, điều kiện kinh tế gia đình khó khăn dẫn đến vợ chồng khó chia sẻ, gây ra sự hằn học, đánh chửi nhau. Câu chuyện 5: Gặp em N.V.A, 25 tuổi, ở Quán Trữ, Kiến An, tại phòng xử án của TAND quận Kiến A, V.A ngậm ngùi kể lại: Anh T. (chồng) hơn em 2 tuổi. Bọn em yêu nhau khi học năm cuối của trường cao đẳng. Do nóng vội và dễ dãi trong chuyện tình cảm nên em đã có thai và buộc gia đình T. phải làm đám cưới khi cả 2 vợ chồng đều chưa có công ăn việc làm. Rồi em sinh con, không may cháu bị mắc bệnh tim bẩm sinh. Vì chưa thể tự lập về kinh tế nên vợ chồng sống phụ thuộc vào đồng tiền do mẹ chồng cung cấp.  Do thiếu kinh nghiệm trong cách ứng xử nên mẹ chồng, nàng dâu thường xuyên nảy sinh mâu thuẫn. Chẳng những em không nhận được sự chia sẻ thông cảm từ chồng mà anh ấy tỏ ra lạnh nhạt và thờ ơ với 2 mẹ con. Cuộc sống vợ chồng thường xuyên xảy ra “chiến tranh lạnh”. Em đã bế con trai về ở hẳn nhà mẹ đẻ. Hơn 1 năm nay, anh ấy chẳng đoái hoài gì đến hai mẹ con em nữa. Em nghĩ rằng nếu kéo dài tình trạng này chỉ thêm đau khổ nên em quyết định ly hôn”. Đôi mắt thâm quầng, khuôn mặt gầy và đem xạm sau nhiều đêm thức trắng, chị H, 30 tuổi, ở huyện An Lão, buồn bã kể về chuyện gia đình mình. Hai anh chị yêu nhau say đắm rồi tổ chức đám cưới. Thế rồi sau 6 năm chung sống, vợ chồng chị có 2 mặt con xinh xắn (1 gái, 1 trai). Tưởng rằng “có nếp có tẻ” kinh tế ổn định thì gia đình chắc chắc sẽ hạnh phúc. Nhưng chị có ngờ đâu chồng lại đổ đốn. Khi lên chức giám đốc một công ty TNHH, anh ít khi ăn cơm tối cùng 3 mẹ con và thường trở về nhà lúc đêm khuya. Chị gặng hỏi chuyện thì anh cho rằng công việc bận rộn không có thời gian quan tâm đến gia đình.  Thực tế anh đã có người đàn bà khác trẻ đẹp và kém chị nhiều tuổi. Khi anh đâm đơn ly hôn, chị hoàn toàn sụp đổ và đau khổ. Đêm nào cũng nằm khóc một mình nhưng anh đã quyết, chị khó có thể níu kéo nên buộc phải chấp nhận yêu cầu của anh. Cũng chính từ đây, mái ấm gia đình mà chị đã dày công vun đắp giờ đã tan vỡ, các con chị đang phải sống trong cảnh “con không cha như nhà không nóc”…Câu chuyện 6: Trường hợp của em H.T.L, 22 tuổi, ở huyện Kiến Thụy, lại vừa đáng giận vừa đáng thương. Sinh ra và lớn lên trong gia đình thuần nông, L. chỉ được hoc hết lớp 9, gia đình khó khăn nên em phải ra TP kiếm việc làm. Với bản tính dịu dàng lại có chút nhan sắc, L. đã lọt vào mắt xanh của một  anh chàng trẻ tuổi. Do L. quá tin người yêu nên chỉ yêu nhau 3 tháng em đã chấp lời cầu hôn và lên xe hoa về nhà chồng khi mới tròn 18 tuổi. Ở cái tuổi đẹp nhất của thiếu nữ L. đã phải làm mẹ.  Về sống với nhau chẳng được bao lâu thì L. thấy chồng có nhiều biểu hiện bất thường và phát hiện chồng nghiện ma túy. Những kỷ vật ngày cuới cha mẹ 2 bên trao tặng và ngay cả đôi nhẫn cưới gắn bó vợ chống cũng bị người chồng lấy đi bán để thỏa mãn cơn nghiện. Đồ đạc trong nhà chẳng còn thứ gì đáng giá, lại thường xuyên bị chồng “dạy” bằng những trận đòn vô cớ. Không thể chịu đựng được hơn nữa, L đã bế con về nhà ngoại và gửi đơn ra TAND huyện An Lão xin ly hôn để giải thoát cho mình. Theo thống kê của TAND TP Hải Phòng , tỷ lệ ly hôn của những cặp vợ chồng thời hiện đại không chỉ gia tăng ở các quận nội thành mà đang có dấu hiệu tăng nhanh tại những vùng nông thôn. Án ly hôn đang chiếm trên 50% các án về dân sự nói chung tại các tòa án. Chỉ tính riêng năm 2009, tòa án các cấp của TP Hải Phòng đã thụ lý 2.212 vụ ly hôn, tăng từ 50-200% so với những năm trước đó. Trong 6 tháng đầu năm 2010, tòa án các cấp đã  thụ lý 1.206 vụ ly hôn. Số lượng án ly hôn hòa giải chỉ chiếm khoảng 3-4 %.  Một số tòa án quận, huyện có án ly hôn tăng đến mức chóng mặt như: Ngô Quyền, Lê Chân, Hồng Bàng. Có những tháng, TAND quận Lê Chân phải giải quyết 50-60 vụ về hôn nhân gia đình. Điều đáng buồn là trên 70% số vụ ly hôn thuộc về các gia đình 8X, tuổi vợ chồng tập trung từ 22-30. Trong đó, có trên 60% ly hôn khi mới kết hôn từ 1-5 năm và hầu hết đã có con. Từ con số thống kê trên, có thể ước tính mỗi năm trên địa bàn TP Hải Phòng có khoảng 1.500- 2.000 trẻ sống thiếu cha hoặc mẹ do gia đình ly tán. Nhiều gia đình trẻ chỉ sống với nhau được 1-2 năm đã vội ra tòa đề nghị được ly hôn. Không phải ai cũng hiểu rằng tình yêu và hôn nhân là 2 chuyện hoàn toàn khác nhau, bởi khi bước vào cuộc sống gia đình thì mọi người phải đối mặt với muôn vàn khó khăn. Chính sự hiếu thắng, sỹ diện, cái “tôi” quá lớn là kẻ thù số một của các gia đình trẻ hiện nay. ở Huế, vẫn phổ biến quan niệm cho rằng chuyện gia đình "đổ vỡ" trong hôn nhân (ly dị) là bất thường, bị dư luận xôn xao, xét nét, đàm tiếu... Trước những năm 1970 - 1980, vấn đề phân rã gia đình chủ yếu do ly hôn không phải là không có, nhưng có thể nói là rất ít, rất hiếm hoi. Một gia đình xảy ra cảnh "chia đàn sẻ nghé", dễ thường bị làng họ lấy làm lạ, lập tức bị dư luận lên án, chê bai. Và trong bối cảnh đó, uy tín, cái "thanh danh" vun đắp tự bao đời của gia tộc đã bị ảnh hưởng - một thực tế không dễ gì chấp nhận được, đặc biệt nguy hiểm hơn, là hậu quả tác động một cách tiêu cực nhất, rõ nét nhất đến tâm s inh lý, tính cách của con cái. Từ đây, có thể lưu ý đến một hiện tượng dễ gặp là những cặp vợ chồng không bao giờ ly dị, dù rằng họ thực sự sống ly thân. Cả hai đều cố làm ra vẻ bề ngoài tưởng chừng như hạnh phúc, cố tạo ra một hiện tượng giả, mang vỏ bọc để che đậy cái rạn nứt bên trong. Cái tôi cá nhân của họ lúc này hy s inh cho s ự nên người của con cái: họ sống với nhau chỉ vì trách nhiệm, mối quan hệ chỉ tồn tại trên cơ s ở pháp lý... Vì vậy, mọi mâu thuẫn trong gia đình đều được giải quyết ổn thõa, và người phụ nữ giữ vai trò điều hoà. Người phụ nữ sống trong khuôn phép của lễ giáo, ngay từ nhỏ, được giáo huấn cách đối nhân xử thế, đạo tam tòng tứ đức... Họ chịu s ự chi phối bền chặt của những qui định khắt khe, dần dần thấm nhuần và ăn s âu vào tiềm thức. Họ trở thành những "nội tướng" trong gia đình phục vụ chồng, con, hy s inh đến mức nhẫn nhục, cam chịu. Bên cạnh đó, một bộ phận dân Huế theo đạo Thiên Chúa Giáo, mà theo giáo luật thì hôn nhân Ki - tô giáo là bất khả phân ly vì "điều gì Thiên Chúa đã k ết hợp, loài người không được phép phân ly". Do đó, việc ly hôn hay đa phu, đa thê là trái với luật, Chúa và giáo hội không chấp nhận (xe m thêm: Nguyễn Bình Tĩnh, 1992; Hà Huy Tú: 1996; 106 - 115). Vì vậy, mặc dù nhiều người s ống trong tình trạng đau khổ cũng chưa mạnh dạn bày tỏ ý chí thoát ly cuộc s ống "cơm k hông lành, canh chẳng ngọt". Số liệu các án ly hôn của Toà tuy không thống kê thành phần tôn giáo, nhưng ý kiến của các công chức Toà án cũng cho thấy rất rõ điều đó. Như vậy, dư luận xã hội, văn hoá truyền thống, yếu tố tôn giáo..., chính là rào cản vô hình góp phần hạn chế số vụ ly hôn ở Huế: "Trước những năm 1990, án ly hôn ít, chừng vài chục vụ, mặc dù luật Hôn nhân và gia đình đã có sự cởi mở đối với các trường hợp ly hôn. Hiện nay, tuy còn nhiều tác động của nếp sống gia giáo truyền thống, song mấy năm gần đây, tình trạng ly hôn trong các gia đình đang ngày càng gia tăng. Ðó là vấn đề mới mà Toà án chúng tôi đang phải đương đầu giải quyết" (Lời tâm s ự của Luật sư Ðào Mai Hường - Toà án Thành phố Huế). Thực trạng đáng buồn của xã hội, số vụ ly hôn tăng lên ở mức báo động, trong những năm gần đây, từ qui mô địa phương cho đến cả nước. Cụ thể: năm 1995, cả nước có 35.658 vụ, đến năm 2000 tăng lên 50.171 vụ, chỉ trong vòng một năm, lên đến 54.479 vụ - năm 2001 (Toà án nhân dân tối cao, 2002). Ðặc biệt, tại các thành phố lớn, s ố án ly hôn tăng nhanh: Bảng 1 Số vụ ly hôn tr ong cả nước và các thành phố lớn Năm 1990 1995 2000 Cả nước 35.658 50.171 Tp. HCM 5357 5954 9690 Hà Nội 320 1122 2095 Huế 98 278 324 (Nguồn: Tòa án Nhân dân tối cao, 2002; Nguyễn Minh Hoà, 1998: 205; Lê Xuân Hoàn, 2004: 4; Tòa án nhân dân Tp. Huế) So với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, số vụ việc ở Huế tuy không nhiều, nhưng nhìn nhận theo chiều lịch đại nội tại của Huế, thì đó là con số đáng kinh ngạc: Bảng 2 Số liệu tình hình ly hôn ở thành phố Huế Năm Số vụ thụ lý Giải quyết Vợ nguyên đơn Chồng nguyên đơn Vợ chồng cùng đứng đơn Ðộ tuổi ly hôn 18 - 30 1985 45 37 19 12 14 9 1995 136 126 66 37 33 37 1997 183 186 106 42 35 41 1999 310 233 112 47 52 55 2001 335 262 117 50 59 64 2003 308 297 132 48 57 85 2005 278 240 149 49 80 178 (Nguồn: Tòa án nhân dân thành phố Huế) Từ đó, có thể thấy được tỷ lệ ly hôn ở Thành phố Huế qua các năm: Trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa, các gia đình hiện đại ở Huế mặc dù đang tồn tại khá phổ biến các gia đình nhiều thế hệ, nhưng khuynh hướng phát triển thành các gia đình hạt nhân đang ngày càng phổ biến, nơi thường chỉ có hai thế hệ (cha mẹ và con cái), dù mức độ có thể chưa cao bằng các đô thị lớn. Nguyên nhân của tình trạng này cũng được nhìn nhận từ góc độ xã hội học: "Các gia đình hạt nhân rất phù hợp với những xã hội đô thị lớn, bởi vì các gia đình loại này có thể di chuyển dễ dàng và không cần nơi ở rộng" (Bùi Kim Chi, 2005: 19). Tuy nhiên, "Trong khi gia đình hạt nhân có nhiều lợi thế thì số thành viên có hạn chế của gia đình hạt nhân làm cho nó dễ bị tổn thương đối với các sức ép từ bên trong và bên ngoài. Gia đình mở rộng có nhiều mâu thuẫn do sự k hác biệt giữa các thế hệ, nhưng độ bền vững lại cao hơn do có nhiều mối quan hệ đan chéo và ràng buộc" (Nguyễn Lan Phương: 1998; 98). Quả vậy, các gia đình hạt nhân dần chiếm ưu thế, cùng s ự xuất hiện của chủ nghĩa tự do cá nhân đã ảnh hưởng rất lớn đến độ bền vững của các gia đình. Ngoài ra, s ự đổ vỡ hạnh phúc gia đình cũng chịu tác động bởi các nhân tố khác. Nếu chúng ta nhìn nhận vấn đề trên quan điểm "giới", quan niệm giới truyền thống thay đổi nảy s inh mâu thuẫn: "Những thành kiến giới truyền thống gợi ý cho rằng người chồng là trụ cột về kinh tế, còn người vợ là nội trợ. Khi người vợ tham gia vào lực lượng lao động và đặc biệt khi người vợ đóng góp phần lớn thu nhập gia đình, hình ảnh về người chồng và người vợ phụ thuộc vào thành kiến giới này bị đe doạ. Trong hoàn cảnh đó, quan hệ vợ chồng có thể xuất hiện những xung đột" (Dana Vannoy và William W. Philliber; 1992, dẫn lại Vũ Tuấn Huy, 2003: 24). Trong điều kiện nền kinh tế thị trường, giống như nam giới, người phụ nữ đã có được những cơ hội nhất định để vượt ra khỏi những s ự trói buộc, tham gia vào các hoạt động lao động s áng tạo. Không ít những phụ nữ đã khẳng định được chỗ đứng vững chắc trong hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa 2. Sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động xã hội đã thay đổi mô hình phân công lao động giới truyền thống, nhiều vấn đề trong quan hệ vợ chồng nảy s inh mâu thuẫn bắt nguồn từ đây. Họ dám nghĩ dám làm, chủ động hơn trong mọi công việc, đặc biệt, s ẵn s àng chủ động ly hôn khi mà hạnh phúc không thể cứu vãn. Ðiều đó quả thật khó khăn đối với phụ nữ Huế. Thế nhưng, thực tế cho thấy, tỷ lệ phụ nữ đứng đơn ly hôn chiếm s ố lượng áp đảo (hiện tượng phổ biến hầu khắp cả nước, Thành phố Hồ Chí Minh là 63% - Nguyễn Minh Hoà, 1998: 210), với 48,5% năm 1995, trong khi chồng đứng đơn chỉ chiếm 27,2% , s ố còn lại do vợ chồng cùng đứng đơn. Tỷ lệ đó tăng dần qua các năm, và năm 2005 là 53,5% (xem bảng 2). Riêng Đồng Nai, được xem là một trong những nền kinh tế phát triển lớn nhất miền Nam, có số dân xếp thứ 5/63 cả nước nhưng cũng là địa phương có số lượng án hàng năm thụ lý và giải quyết xếp thứ 3 cả nước. Trong đó, số vụ án hôn nhân gia đình chiếm tỷ lệ khoảng trên 40% tổng số các loại án. Số lượng vụ án hôn nhân gia đình ngành Tòa án phải giải quyết trong 5 năm qua đã tăng từ 10 – 23%. Đồng Nai: Bạo lực gia đình có xu hướng gia tăng Số liệu từ Tòa án nhân dân tỉnh cho thấy, số vụ án hàng năm tòa thụ án và giải quyết đứng thứ 3 trong cả nước, trong đó các vụ ly hôn chiếm trên 40%. Riêng năm 2009, trên địa bàn tỉnh đã có gần 4.200 vụ án ly hôn được thụ lý, trong đó trên 3.900 vụ đã xử, tăng 23,8% so với năm 2008. Tình trạng ly hôn do nhiều nguyên nhân trong đó xuất phát từ bạo lực gia đình đang xảy ra mọi khu vực nông thôn, miền núi, và đô thị với trung bình 1000 vụ/năm. 3.2 NGUYÊN NHÂN Theo kết quả điều tra quốc gia lần đầu tiên về gia đình được Bộ Văn hóa - thể thao & du lịch và Unicef công bố tháng 6/2008: Nguyên nhân ly hôn: 1. Lối sống: 27,7%2. Ngoại tình: 25,9%3. Nguyên nhân kinh tế: 13%:4. bạo lực gia đình: 6,7%5. Lý do sức khỏe: 2,2%6. Xa nhau lâu ngày: 1,3% 3.2.1. Ly hôn vì cưới người… mình yêu? "Yêu nhau mấy núi cũng trèo. Mấy sông cũng lội mấy đèo cũng qua". Nhiều cặp đôi đã từng rất gian nan, trải qua nhiều sóng gió, nhiều cản trở để đến với nhau, nhưng sau đó không lâu họ mỗi người một ngả. “Hormone yêu” chỉ tồn tại… 30 tháng? Tỷ lệ ly hôn ở các cặp vợ chồng trẻ ngày càng tăng khiến người ta không khỏi băn khoăn về độ bền vững của hôn nhân. Chứng kiến cảnh ly hôn của bạn bè, nhiều bạn trẻ trở nên … sợ hôn nhân. Tất cả đều có lý do của nó. Bà Helen Fisher, nhà nhân chủng học người Mỹ, tác giả của cuốn sách Vì sao chúng ta yêu? qua một nghiên cứu, khẳng định: Khi yêu, có một vùng não được kích hoạt, nó có khả năng nhận và sản sinh hormone dopamine (giúp hình thành cảm xúc và trạng thái tinh thần của con người). “Hormone yêu” này kích hoạt não sản sinh ra testosterone – chất điều khiển con người chỉ chú trọng vào một mục đích duy nhất là người họ đang yêu. Nhưng kết quả bất ngờ nhất là “hormone yêu” này thường chỉ sản sinh một cách tích cực trong vòng… 30 tháng. Sau đó, trạng thái tinh thần được chuyển sang giai đoạn khác, cân bằng hơn và “trầm hơn”. Cùng với tình trạng “giảm nhiệt” này là lúc vợ chồng đối diện với những bộn bề lo toan cuộc sống. Sự ra đời của những đứa con càng khiến cuộc sống nhiều lo toan hơn, phức tạp hơn. Và từ đó, mâu thuẫn xảy ra. Thiếu kỹ năng và trải nghiệm sống, mâu thuẫn hình chung đẩy cuộc hôn nhân đến bên bờ vực thẳm. Sau khoảng gần 4 năm, cùng với sự kích hoạt yếu dần của  “hormone yêu” thì tình yêu cũng giảm dần và mất đi theo thời gian. Các số liệu thống kê cũng chỉ ra rằng, các cuộc ly dị thường xảy ra vào năm thứ năm của cuộc hôn nhân. Có nên lấy nhau chỉ vì yêu? Nói như thế cũng phần nào giúp các cặp đôi sắp bước vào cuộc sống mới “ngộ” ra một điều rằng, không nên lấy nhau chỉ vì yêu. Không phải bởi vì sau đó “hormon yêu” sẽ … hết, mà còn bởi một lý do khác. Qua nghiên cứu, Helen Fisher cũng chỉ ra rằng: những người yêu nhau thường đánh mất khả năng đánh giá đúng đối tượng.    Khi yêu, người ta luôn nhìn thấy những điểm tốt của nhau. Thậm chí với nhiều người tất cả những điểm xấu trong mắt người khác đều trở nên đẹp trong mắt người đang yêu. Nhưng tình yêu không phải là một cái gì bất biến, nó sẽ giảm dần và mất đi sau một thời gian chung sống. Khi ấy, tình cảm của con người sẽ trở về trạng thái bình thường. Họ lại dễ dàng nhận ra vợ/chồng với những nét không hoàn hảo như vẫn thường nghĩ. Cuộc sống chung với những lo toan về cơm áo gạo tiền đã vô tình làm cho họ nhìn rõ hơn những khuyết điểm của nhau. Khi không hiểu được điều này, nhiều cặp vợ chồng “đổ lỗi” cho nửa còn lại rằng “họ đã thay đổi”, rằng khi yêu thì không thể hiện đúng “bản chất” khiến cho họ… chọn lầm. Và cứ thế xích mích sẽ ngày càng “nới rộng biên độ”. Fisher lập luận: “Nếu bạn kết hôn với một người chỉ vì yêu thì điều đó là không cần thiết. Vì hôn nhân không phải là mảnh đất nuôi dưỡng tình yêu, nó là nơi để chúng ta thực hiện các nghĩa vụ làm người, làm theo những chuẩn mực đạo đức của con người”. Thực tế cũng chứng minh rằng đôi lứa có thời gian tìm hiểu kỹ về nhau trước khi bước vào đời sống hôn nhân thì những xung đột, mâu thuẫn sẽ được hóa giải dễ dàng. Chỉ tình yêu thôi chưa đủ! Những lý do được đưa ra không phải nhằm cho bạn… sợ hôn nhân hoặc đi kết hôn với một người không hề yêu. Các chuyên gia tâm lý khuyên rằng: Trước khi quyết định kết hôn, bạn nên biết những gì mình sẽ phái đối mặt trong cuộc sống vợ chồng để duy trì cuộc hôn nhân bền lâu. Chỉ tình yêu thôi chưa đủ để làm nên một gia đình hạnh phúc. Có rất nhiều thứ vợ chồng trẻ phải đối mặt khi bắt đầu một cuộc sống mới. Khi đó, kỹ năng chung sống với người khác là điều rất quan trọng. Không chỉ chuẩn bị về mặt tâm lý, bạn trẻ cần chuẩn bị cả về những kỹ năng để trở thành vợ, chồng, thành cha, mẹ với rất nhiều những mối quan tâm, quan hệ chung, riêng. Thực tế cũng chứng minh rằng, các cặp vợ chồng phải mất 3-5 năm mới dung hòa được cái tôi của nhau. Vì vậy, nếu các bạn trẻ bước vào cuộc sống lứa đôi mà cảm thấy “không như mình nghĩ” thì cũng đừng vội nản lòng mà hãy tìm cách vượt qua thử thách để tình yêu hôn nhân thêm bền vững. Một tín hiệu đáng mừng vì nghiên cứu Fisher cũng chỉ ra rằng, cùng với việc tình yêu giảm đi sự mãnh liệt, “hormone tình yêu” dopamine được thay thế bởi “hormone tình thương” oxitoxin, tạo nên cơ sở sinh học cho việc tăng thêm sự gắn bó và tinh thần trách nhiệm. Và vì thế, hôn nhân vẫn là sự lựa chọn của đa số bởi con người vốn sợ sự cô đơn. Hãy yêu và chấp nhận bản thân mình, chấp nhận những điểm khiếm khuyết ở người bạn đời bởi không ai hoàn hảo. Song song với quá trình hoàn thiện bản thân là quá trình chấp nhận nửa còn lại. Yêu thương và tôn trọng lẫn nhau là điều cần thiết trong hôn nhân. Hãy cùng nhau chia sẻ những khó khăn và niềm vui trong cuộc sống để không khí gia đình luôn gần gũi. Nhưng khi cần, bạn cũng nên tìm đến sự trợ giúp của các chuyên gia tâm lý gia đình.   Cuộc sống hôn nhân không chỉ toàn là màu hồng mà trải qua nhiều thăng trầm. Trên thực tế, không thể có một cuốn sách hướng dẫn nào để chỉ dẫn các cặp vợ chồng cách có cuộc sống chung hạnh phúc. Có một cuộc sống tuyệt vời bên nhau phụ thuộc vào cố gắng của cả hai vợ chồng để cuộc hôn nhân tốt đẹp. Một số câu chuyện: Câu chuyện 1 : Vừa kết thúc phiên tòa xử ly hôn, Nguyễn Thúy Hồng, ở quận Cầu Giấy nói trong tiếng nấc: “Bọn em yêu nhau từ khi học năm thứ 3 đại học. Do nóng vội và dễ dãi trong chuyện tình cảm nên em đã có thai và buộc phải làm đám cưới khi cả 2 vợ chồng đều chưa có công ăn việc làm. Rồi em sinh con, không may cháu bị mắc bệnh hiểm nghèo. Do chưa thể tự lập về kinh tế nên vợ chồng em sống phụ thuộc vào chu cấp của bố mẹ chồng. Hơn nữa, do thiếu kinh nghiệm trong cách ứng xử nên mẹ chồng, nàng dâu thường xuyên nảy sinh mâu thuẫn. Chẳng những không nhận được sự chia sẻ thông cảm từ chồng mà anh ấy còn tỏ ra lạnh nhạt và thờ ơ với 2 mẹ con. Cuộc sống vợ chồng thường xuyên xảy ra “chiến tranh lạnh”. Hơn 1 năm nay, anh ấy không đoái hoài gì đến hai mẹ con em nữa. Em nghĩ rằng nếu kéo dài tình trạng này chỉ thêm đau khổ nên quyết định ly hôn”. Một khi gia đình không còn là tổ ấm, những mâu thuẫn cứ lặng lẽ hình thành, cuộn sóng, “cơm sôi không ai bớt lửa” nên giải pháp cuối cùng là ly hôn. Xu thế hiện nay, ly hôn phần lớn rơi vào lớp trẻ, “không thích sống chung thì chia tay”, đến cũng nhanh và chia tay còn chóng vánh hơn. Người ta đua nhau cưới, rồi lại đua nhau ra tòa vì rất nhiều nguyên nhân. Câu chuyện 2: Trường hợp của Nguyễn Phương Nhung, ở quận Hoàn Kiếm là một ví dụ. Cưới nhau mới được hơn một năm và vừa sinh con được 5 tháng, thấy chồng bê trễ chuyện “vợ chồng”, về đến nhà là nằm dài, chơi với con, ăn cơm, xem ti vi và lăn quay ra ngủ. Ấm ức, Nhung đoán già đoán non là chồng có bồ. Thêm những xung đột nảy sinh với gia đình chồng khiến cô ấm ức. Cuối cùng quyết định đơn giản là ly hôn. Nguyễn Ngọc Huyền cũng là người phải hứng chịu bi kịch từ việc yêu do không tìm hiểu kỹ. Trải qua 2 cuộc tình thất bại khiến Huyền không còn tin tưởng vào tình yêu. Chính vì vậy, khi được một người bạn giới thiệu, cô gật đầu lên xe hoa với người chồng hiện tại sau 2 tháng tìm hiểu. Chỉ đến khi cưới, cô mới phát hiện ra những đức tính xấu bị chồng che giấu. Anh ta thường xuyên cờ bạc, rượu chè. Cứ về đến nhà, thấy Huyền than thở hay tỏ ý không hài lòng là y như rằng cô bị người chồng mới cưới “thượng cẳng chân hạ cẳng tay” kèm theo những lời lẽ vô văn hóa. Không chịu nổi sự tra tấn về thể xác và tinh thần, chưa đầy 1 năm sau ngày cưới, Huyền quyết định ly hôn. Thiệt hại cả kinh tế và danh dự, nhưng cô đành tự an ủi mình: “May chưa có con nên còn có cơ hội làm lại”. Giới trẻ ngày càng yêu nhanh, cưới gấp, ly hôn sớm. Đ