Đề tài Thực trạng và triển vọng phát triển hoạt động đầu tư trên thị trường chứng khoán ở Việt Nam

së giao dÞch. Thø s¸u, lµm trung gian hoµ gi¶i theo yªu cÇu khi ph¸t sinh c¸c tranh chÊp cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng giao dÞch chøng kho¸n cña thµnh viªn. Thø b¶y, ph¶i ®¶m b¶o cho giao dÞch chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch c«ng b»ng, trËt tù vµ cã hiÖu qu¶. Thø t¸m, cã thÓ thu c¸c kho¶n phÝ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 4.3.C¬ cÊu tæ chøc cña së giao dÞch chøng kho¸n. Bao gåm cã : héi ®ång qu¶n trÞ, ban gi¸m ®èc, c¸c bé phËn chøc n¨ng. Thø nhÊt, héi ®ång qu¶n trÞ lµ c¬ quan cã quyÒn lùc cao nhÊt cña së giao dÞch chøng kho¸n bao gåm c¸c ®¹i diÖn vµ nh÷ng ng­êi cã liªn quan trùc tiÕp, gi¸n tiÕp ®Õn thÞ tr­êng chøng kho¸n( ®¹i diÖn c«ng ty chøng kho¸n thµnh viªn, ®¹i diÖn c«ng ty cã chøng kho¸n niªm yÕt, ®¹i diÖn cæ phÇn, ®¹i diÖn giíi chuyªn m«n.v.v.).Trong ®ã, ®¹i diÖn c¸c c«ng ty chøng kho¸n thµnh viªn lµ chiÕm tû lÖ nhiÒu nhÊt. Thø hai, ban gi¸m ®èc, lµ c¬ quan trùc tiÕp chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng chÝnh cña së, gi¸m s¸t c¸c hµnh vi giao dÞch cña thµnh viªn.Ban gi¸m ®èc ho¹t ®éng ®éc lËp nh­ng chÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña héi ®ång qu¶n trÞ. Thø ba, c¸c bé phËn chøc n¨ng lµ c¸c c¬ quan chuyªn m«n ho¹t ®éng d­íi quyÒn chØ ®¹o trùc tiÕp cña ban gi¸m ®èc, gióp viÖc cho ban gi¸m ®èc vÒ c¸c lÜnh vùc chuyªn m«n cña bé phËn m×nh. Bé phËn chøc n¨ng gåm: bé phËn giao dÞch, bé phËn niªm yÕt, bé phËn thµnh viªn, bé phËn v¨n phßng. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ë n­íc ta giai ®o¹n (2000-2008). I.Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n giai ®o¹n(2000-2008). 1.C¸c chñ thÓ tham gia ho¹t ®éng ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. 1.1.C¸c nhµ ®Çu t­ tham gia ho¹t ®éng ®Çu t­ chøng kho¸n. Mét lµ, nhµ ®Çu t­ chøng kho¸n ®· ph¸t triÓn lan réng kh¾p trªn toµn quèc. Sau 9 n¨m ho¹t ®éng thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung, ®Õn th¸ng 11/2008, toµn thÞ tr­íng ®· cã 496.885 tµi kho¶n ®¨ng ký giao dÞch cña nhµ ®Çu t­ trong n­íc vµ 11.375 tµi kho¶n cña nhà ®Çu t­ n­íc ngoµi ; 1920 nhµ ®Çu t­ cã cã tæ chøc trong n­íc vµ 487 nhµ ®Çu t­ cã tæ chøc n­íc ngoµi. Nguyªn nh©n lµ: ViÖc ra ®êi cña LuËt Chøng kho¸n n¨m 2006 t¹o hµnh lang ph¸p lý ban hµnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh qu¶n lý thi viÖc thùc thi chÝnh s¸ch cßn nhiÒu bÊt cËp kh«ng theo kÞp víi diÔn biÕn thÞ tr­êng. ViÖc qu¶n lý vµ gi¸m s¸t láng cña c¬ quan nhµ n­íc trong viÖc ph¸t hµnh vµ ®Çu t­ kinh doanh chøng kho¸n ®· lµm cho ho¹t ®éng ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n mÊt c©n ®èi vµ thóc ®Èy thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn qu¸ nãng giai ®o¹n 2006-2007. Tuy nhiªn ®Õn cuèi n¨m 2007 vµ ®Çu 2008, sù can thiÖp hµnh chÝnh s©u vµo thÞ tr­êng ®· lµm thÞ tr­êng biÕn d¹ng vµ tôt gi¶m s©u nhÊt trong tÊt c¶ c¸c thÞ tr­êng trªn thÕ giíi. HiÓu biÕt cña c«ng chóng vÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n tuy ®· ®­îc phæ cËp réng r·i ®Õn tËn ng­êi d©n nh­ng vÉn cßn h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thÞ tr­êng. B»ng chøng lµ nhiÒu nhµ ®Çu t­ c¸ nh©n ®Çu t­ chøng kho¸n theo c¶m tÝnh - theo t©m lý ®¸m ®«ng. Thãi quen cña ng­êi d©n trong viÖc göi tiÕt kiÖm, tÝch tr÷ kim lo¹i quý, mua nhµ ®Êt ®· kh«ng cßn mµ thay vao ®ã lµ thãi quen ®Çu t­ do c¸c thÞ tr­êng kim lo¹i quý, thÞ tr­¬ng bÊt ®éng s¶n vµ thÞ thÞ tr­êng chøng kho¸n trong n­íc ®· ph¸t triÓn liªn th«ng víi nhau. Sù thiÕu æn ®Þnh cña thÞ tr­êng, chØ sè VN_INDEX diÔn biÕn thÊt th­êng, kh«ng æn ®Þnh, t¨ng gi¶m thÊt th­êng. ThÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung n­íc ta cßn míi ph¸t triÓn, ®· t­¬ng ®èi hoµn thiÖn, nh­ng ch­a æn ®Þnh. Do vËy, hä chê ®îi cho thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung cña n­íc ta ph¸t triÓn thªm mét thêi gian n÷a ®Ó cã sù æn ®Þnh vÒ c¬ cÊu tæ chøc, hÖ thèng giao dÞch, quy m«, thÓ chÕ ph¸p luËt .v.v. ®Ó ®Çu t­ ®­îc an toµn, ®¹t hiÖu qu¶ tèi ®a. Mét sè c«ng ty nhµ n­íc lín ®­îc cæ phÇn ho¸ vµ niªm yÕt trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung . 1.2.C¸c c«ng ty chøng kho¸n. Mét lµ, c¸c c«ng ty chøng kho¸n ph¸t triÓn m¹nh vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng vµ ho¹t ®éng ®a ®¹ng trªn c¸c lÜnh vùc. §Õn th¸ng 11/2008, toµn thÞ tr­êng cã 101 c«ng ty Chøng kho¸n ®­îc cÊp phÐp ho¹t ®éng víi tæng sè vèn ®Òu lÖ ®¨ng ký ho¹t ®éng lµ 20.173,137 tû ®ång. C¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô kh¸c nh­ b¶o l·nh ph¸t hµnh, qu¶n lý danh môc ®Çu t­ ch­a ®ù¬c triÓn khai ®ång bé vµ thùc hiÖn tù doanh vµ ph¸t hµnh cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. HiÖn trªn thÞ tr­êng ch­a cã 41 c«ng ty qu¶n lý quü ®Çu t­ ho¹t ®éng trªn chøng kho¸n víi tæng vèn ho¹t ®éng ®¨ng ký 1.541,9 tû ®ång. 1.3.C¸c chñ thÓ ph¸t hµnh chøng kho¸n. Doanh nghiÖp niªm yÕt trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung ®a d¹ng vµ phong phó. Thø nhÊt, vÒ quy m« thÞ tr­êng ®ang ph¸t triÓn m¹nh. Năm 2006 đánh dấu sự phát triển vượt bậc của thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Bước sang năm 2007, TTCK Việt Nam đã có 193 công ty niêm yết/đăng ký giao dịch tại các Trung tâm GDCK, tổng giá trị cổ phiếu niêm yết tính theo giá trị thị trường đạt 221.156 tỷ đồng (tương đương 14 tỷ USD), chiếm 22,7% GDP của năm 2006, tăng 20 lần so với năm 2005. Cùng với đó là sự tăng lên về số lượng các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia vào thị trường. Hiện nay có khoảng 160.000 tài khoản giao dịch của nhà đầu tư (tăng 3 lần so với cuối năm 2005 và trên 30 lần so với khi mở cửa thị trườn). Tính đến ngày 28/12/2007, mức vốn hoá toàn thị trường đạt khoảng 493 ngàn tỷ, chiếm 43% GDP. Hiện nay, mức vốn hoá tăng chủ yếu nhờ yếu tố khối lượng nhiều hơn khi có nhiều công ty niêm yết mới trong năm 2007 (so với năm 2006 chủ yếu do tăng trưởng của index). Tính tới cuối năm 2007, có 138 doanh nghiệp niêm yết tại Sở Giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh và 112 doanh nghiệp niêm yết tại Trung tâm Giao dịch chứng khoán Hà Nội. Trong năm 2007, Sở Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM đã thực hiện được 248 phiên giao dịch với tổng khối lượng gần 2,390 tỷ chứng khoán, tương ứng giá trị 244.670 tỷ đồng; bình quân đạt 986 tỷ đồng/phiên. Tại sàn Hà Nội, những con số tương ứng là gần 1,365 tỷ chứng khoán với giá trị 140.943 tỷ đồng; bình quân đạt 568 tỷ đồng/phiên. Số tài khoản giao dịch cá nhân tính đến 31/12/2007 đạt trên 300.000 tài khoản; có 70 công ty chứng khoán và 23 công ty quản lý quỹ đang hoạt động. Tính đến 31/12/2007 có trên 7.500 tài khoản giao dịch thuộc khối đầu tư nước ngoài, tăng gấp 3 lần so với năm 2006. Tính đén 31/12/2007, nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ từ 25 – 30% cổ phần của các công ty niêm yết, doanh số giao dịch chiếm khoảng 18% giao dịch toàn thị trường. Giá trị danh mục đầu tư của họ trên thị trường chính thức ước đạt 7,6 tỷ USD, gấp 3 lần so với năm 2006 (2,3 tỷ USD); nếu tính cả thị trường không chính thức, con số này ước đạt tới gần 20 tỷ USD. Năm 2007, thị trường chứng khoán Việt Nam đã huy động được 90.000 tỷ đồng vốn của các doanh nghiệp, bao gồm cả hoạt động phát hành, đấu giá trên thị trường chính thức. Lượng vốn huy động này gấp 3 lần năm 2006. Theo thống kê UBCKNN, trong năm 2007 đã có 179 công ty được phép chào bán 2,46 tỷ cổ phiếu ra công chúng, tương ứng với khoảng trên 48.000 tỷ đồng (gấp 25 lần so với năm 2006). UBCKNN cũng tổ chức phát hành được 3,468 triệu trái phiếu, tương ứng với 3.750 tỷ đồng cho 3 ngân hàng thương mại cổ phần; 25 triệu chứng chỉ quỹ, tương ứng với 250 tỷ đồng cho Quỹ tăng trưởng Manulife. Toàn thị trường Cổ phiếu Chứng chỉ Trái phiếu Khác Số CK niêm yết(1 CK) 243,00 171,00 4,00 68,00 0,00 Tỉ trọng (%) 100,00 70,37 1,65 27,98 0,00 KL niêm yết(ngàn CK) 5.909.076,67 5.507.474,34 252.055,53 149.546,80 0,00 Tỉ trọng(%) 100,00 93,20 4,27 2,53 0,00 GT niêm yết(triệu đồng) 72.668.328,23 55.074.743,43 2.520.555,30 15.073.029,50 0,00 Tỉ trọng (%) 100,00 75,79 3,47 20,74 0,00 Quy m« niªm yÕt trªn HASTC Toàn thị trường Cổ phiếu Trái phiếu Số chứng khoán niêm yết 697 168 529 Tổng khối lượng niêm yết 3,822,385,803 2,171,592,817 1,650,792,986 Tổng giá trị niêm yết 186,795,226,770,000 21,715,928,170,000 165,079,298,600,000 C¸c lo¹i hµng ho¸ cßn ch­a ®a d¹ng, mét sè c«ng cô ho¹t ®éng ch­a cã mÆt t¹i ViÖt Nam nh­ quyÒn chän, chøng kho¸n ph¸i sinh .v.v. Do vËy, nhµ ®Çu t­ ch­a cã nhiÒu sù lùa chän, hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng ch­a hÊp dÉn ng­êi mua. Thø hai, c¬ chÕ ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng cßn t­¬ng ®èi hoµn chØnh, ®· ®­îc quy ®Þnh bëi c¸c v¨n b¶n ë møc cao( LuËt,NghÞ ®Þnh, th«ng t­) nªn bao qu¸t ®­îc toµn bé ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng. ViÖc ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng gi÷a uû ban chøng kho¸n nhµ n­íc víi c¸c tæ chøc tù qu¶n ch­a thËt râ rµng. Thø ba, hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®Æc biÖt lµ hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin cña trung t©m, c¸c ng©n hµng l­u ký, c¸c c«ng ty chøng kho¸n cßn ë tr×nh ®é ch­a cao. Nguyªn nh©n lµ do chóng ta cßn ë thêi kú ®Çu ph¸t triÓn, nªn c¬ së vËt chÊt cßn ph¶i tiÕp tôc ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn thªm. Thø tu lµ, hÖ thèng giao dÞch chøng kho¸n t­¬ng ®èi hoµn thiÖn, míi chØ cã lo¹i h×nh tµi kho¶n c¸ nh©n vµ tµi kho¶n cña doanh nghiÖp, ch­a cã lo¹i h×nh tµi kho¶n liªn kÕt, tµi kho¶n tham dù .v.v. vÒ lÖnh giao dÞch míi chØ cã hai lo¹i lÖnh lµ lÖnh giíi h¹n vµ lÖnh thÞ tr­êng. Nguyªn nh©n lµ do: Quy ®Þnh cña nhµ n­íc vÉn ch­a cho phÐp ¸p dông c¸c h×nh thøc nh­ vËþ Do trung t©m míi ®i vµo ho¹t ®éng ch­a l©u, ch­a ph¸t triÓn nªn ch­a ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó tiÕn hµnh c¸c lo¹i h×nh trªn. 1.4.C¸c c¬ quan Qu¶n lý nhµ n­íc vÒ chøng kho¸n Mét lµ, hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy vÒ chøng kho¸n cßn ch­a hoµn thiÖn. Cô thÓ, hiÖn nay chóng ta vÉn ch­a cã luËt chøng kho¸n. Do: Chóng ta míi ë b­íc ®Çu cña sù ph¸t triÓn thÞ tr­êng nªn ch­a ®ñ thêi gian, kinh nghiÖm qu¶n lý ®Ó kiÓm nghiÖm c¸c hµnh vi trªn thÞ tr­êng. Do vËy, ch­a thÓ ban hµnh d­îc mét bé luËt chøng kho¸n hoµn chØnh. Do b¶n th©n thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung còng ch­a hoµn thiÖn, cßn cÇn ®iÒu chØnh thªm. NÕu ban hµnh luËt lóc nµy ch¾c ch¾n sÏ cã nh÷ng quy ®Þnh kh«ng phï hîp vµ nhanh chãng ph¶i söa ®æi, bæ sung sau mét thêi gian ng¾n ban hµnh. Hai lµ, ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý nhµ n­íc vÒ chøng kho¸n cßn yÕu vµ thiÕu. HiÖn chóng ta rÊt thiÕu c¸n bé cã tr×nh ®é, cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ c¸c nh©n viªn lµnh nghÒ. 1.5.C¸c chñ thÓ kh¸c. Mét lµ, hiÖn nay, thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung cña n­íc ta ch­a cã c«ng ty ®¸nh gi¸ hÖ sè tÝn nhiÖm, tæ chøc ®¸nh gi¸ thÞ tr­êng. Nh­ chóng ta ®· biÕt, nh÷ng tæ chøc nµy cã vai trß hç trî giao dÞch chøng kho¸n, ®¶m b¶o cho giao dÞch diÔn ra nhanh chãng, thuËn lîi, chÝnh x¸c, gióp t¨ng tèc ®é l­u th«ng chøng kho¸n cña thÞ tr­êng. §ång thêi, nã cã t¸c dông ®Þnh h­íng thÞ tr­êng, gióp nhµ ®Çu t­ chøng kho¸n vµ c¸c chñ thÓ kh¸c ®¸nh gi¸ ®óng mét lo¹i chøng kho¸n nµo ®ã, còng nh­ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña toµn thÞ tr­êng. Song ë n­íc ta, nh÷ng tæ chøc nµy l¹i ch­a cã, ®©y chÝnh lµ mét nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù thiÕu æn ®Þnh cña thÞ tr­êng trong thêi gian võa qua, bëi v×, c¸c nhµ ®Çu t­ kh«ng ®­îc ®Þnh h­íng, kh«ng cã mét “cét mèc” nµo gióp nhµ ®Çu t­ ®¸nh gi¸ ®­îc thÞ tr­êng. Hai lµ, trªn thÞ tr­êng chØ cã mét ng©n hµng chØ ®Þnh thanh to¸n lµ ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn, ®©y lµ ®iÒu ch­a thËt hîp lý bëi v× ®· lµ thÞ tr­êng th× nã cÇn ph¶i cã nhiÒu ng­êi mua vµ nhiÒu ng­êi b¸n, viÖc trªn thÞ tr­êng chØ cã mét nhµ cung cÊp dÞch vô ch¾c ch¾n sÏ kh«ng thÓ ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn vÒ l©u vÒ dµi cña thÞ tr­êng. 3.ThÞ tr­êng c¸c lo¹i chøng kho¸n. Trªn sµn HOSTC Quy m« niªm yÕt trªn HASTC Toàn thị trường Cổ phiếu Trái phiếu Số chứng khoán niêm yết 697 168 529 Tổng khối lượng niêm yết 3,822,385,803 2,171,592,817 1,650,792,986 Tổng giá trị niêm yết 186,795,226,770,000 21,715,928,170,000 165,079,298,600,000 Mét lµ, thÞ tr­êng tr¸i phiÕu cßn ch­a ®­îc chó träng. Trªn thÞ tr­êng chñ yÕu giao dÞch tr¸i phiÕu chÝnh phñ, cã 529 lo¹i tr¸i phiÕu . Nh­ng b¶n th©n tr¸i phiÕu chÝnh phñ còng ch­a thùc sù hÊp dÉn ®­îc nhµ ®Çu t­( nguån Tiger capital). Do: L·i suÊt tr¸i phiÕu chÝnh phñ ch­a v­ît tréi so víi l·i suÊt tÝn dông ng©n hµng. Nhµ n­íc ch­a cã kÕ ho¹ch huy ®éng tr¸i phiÕu chÝnh phñ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung theo ®Þnh kú, g©y khã kh¨n cho nhµ ®Çu t­ trong viÖc chuÈn bÞ vèn vµ danh môc ®Çu t­. Nh÷ng quy ®Þnh kh¾t khe cña chÝnh phñ ®èi víi tr¸i phiÕu c«ng ty, còng nh­ quy m« cña c¸c c¸c c«ng ty niªm yÕt trªn thÞ tr­êng còng ®a phÇn lµ nhá nªn kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng ®¶m b¶o tr¶ nî. C¬ chÕ ®Êu thÇu tr¸i phiÕu chÝnh phñ cßn nhiÒu bÊt cËp. Thñ tôc trong thanh to¸n, giao dÞch tr¸i phiÕu cßn qu¸ r­êm rµ. Nh÷ng phiÒn to¸i nµy ®· lµm h¹n chÕ sù hÊp dÉn cña tr¸i phiÕu víi c¸c nhµ ®Çu t­. Do quy ®Þnh cho phÐp ng©n hµng ®­îc phÐp chiÕt khÊu tr¸i phiÕu chÝnh phñ tr­íc thêi h¹n ®· ¶nh h­ëng xÊu ®Õn ho¹t ®éng giao dÞch tr¸i phiÕu chÝnh phñ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung. Bëi lÏ, khi cã nhu cÇu mua tr¸i phiÕu chÝnh phñ c¸c nhµ ®Çu t­ sÏ t×m ®Õn kho b¹c nhµ n­íc vµ khi cã nhu cÇu b¸n tr¸i phiÕu hä t×m ®Õn c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó tr¸nh nh÷ng thñ tôc r­êm rµ, phøc t¹p. Hai lµ, thÞ tr­êng cæ phiÕu cßn qu¸ nhá bÐ, giao dÞch cæ phiÕu vµ chøng chØ quü ®Çu t­ cßn qu¸ nhá bÐ, chØ chiÕm 11% tæng gi¸ trÞ giao dÞch, phÇn cßn l¹i lµ giao dÞch tr¸i phiÕu.Nguyªn nh©n chÝnh lµ do: Cæ phiÕu vµ chøng chØ quü ®Çu t­ ch­a t¹o ®­îc sù hÊp dÉn ®èi víi nhµ ®Çu t­ do c¸c c«ng ty ph¸t hµnh cßn cã quy m« nhá, lîi nhuËn mµ c¸c chøng kho¸n nµy mang l¹i ch­a thÓ bï ®¾p ®­îc nh÷ng rñi ro mµ nhµ ®Çu t­ ph¶i chÊp nhËn. So víi tr¸i phiÕu, nh÷ng chøng kho¸n trªn kh«ng thÓ so s¸nh ®­îc vÒ ®é an toµn. §Æc biÖt, trong ®iÒu kiÖn tr¸i phiÕu niªm yÕt hÇu hÕt lµ tr¸i phiÕu chÝnh phñ. Ba lµ, c¸c lo¹i chøng kho¸n kh¸c nh­: chøng kho¸n cã thÓ chuyÓn ®æi, chøng kho¸n ph¸i sinh vÉn ch­a cã mÆt trªn thÞ tr­êng. §iÒu nµy lµm cho thÞ tr­êng nghÌo nµn vÒ chñng lo¹i hµng ho¸, nhµ ®Çu t­ kh«ng thÓ tèi ®a ho¸ c¸c môc tiªu cña m×nh( lîi nhuËn, ®é an toµn). Lý do cña t×nh tr¹ng trªn lµ do thÞ tr­êng míi ph¸t triÓn b­íc ®Çu, kinh nghiÖm vµ nghiÖp vô cña c¸c chñ thÓ trªn thÞ tr­êng ch­a hoµn chØnh. 4. C¬ cÊu ®Çu t­: Tr­íc ®©y c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n chØ tËp trung vµo chøng kho¸n lµ cæ phiÕu, nªn c¬ cÊu ®Çu t­ kh«ng hîp lý, rñi ro cao. Tuy nhiªn tõ ®Çu n¨m 2008 trë l¹i ®©y, do th× tr­¬ng chøng kho¸n suy gi¶m m¹nh nªn thÞ tr­êng tr¸I phiÕu ph¸t trÓn m¹nh. Tuy nhiªn viÖc x©y d­ng c¬ cÊu danh môc ®Çu t­ cña c¸c nhµ ®©u t­ ViÖt Nam cßn h¹n chÕ. III.TriÓn väng vÒ ho¹t ®éng ®Çu t­ cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. Các giải pháp phát triển TTCK như tách bạch việc quản lý tiền của NDT sang NHTM, đưa vào thực hiện giao dịch không sàn, cho phép mỗi NDT được phép mở 2 tài khoản sẽ là cần thiết trong thời điểm này, bởi TTCK đang cần một sân chơi ngày càng được minh bạch và mở rộng hơn. Thời điểm áp dụng thuế giao dịch chứng khoán đang đến gần (1/1/2009), mặc dù theo đánh giá là mức độ ảnh hưởng chung đến đa số các NDT là không lớn, tuy nhiên trong khi TTCK VIệT NAM vẫn còn nhiều khó khăn và chưa đem lại niềm tin vững chắc cho NDT thì mức độ tác động cũng sẽ được nhân lên. Đối với các NĐT lớn, thì ngay từ bây giờ các hoạt động giao dịch, đầu tư cũng sẽ tính đến yếu tố thuế giao dịch chứng khoán. Có khá nhiều ý kiến xunh quanh vấn đề này, tuy nhiên, một điểm đáng chú ý là trong đề án “Phát triển bền vững, ngăn ngừa khủng hoảng trên TTCK” của UBCK đang trình CP, trong các phương án hỗ trợ TTCK trong trường hợp khó khăn có bao gồm hoãn áp dụng thuế giao dịch chứng khoán. Như vậy, ngoài các thông tin từ vĩ mô hay kết quả kinh doanh từ chính các DN, thì các giải pháp xây dựng cơ bản nhằm hỗ trợ TTCK đang được kì vọng là sẽ đem lại niềm tin cho NĐT. Dư nợ bất động sản đang được xem là con “sóng ngầm” có thể là mối đe dọa không chỉ riêng thị trường bất động sản mà cả TTCK và hệ thống ngân hàng Việt Nam. Theo báo cáo mới nhất của SBV thì tổng dư nợ tính đến tháng 9/2008 vào khoảng 115.500 tỉ VND, chiếm khoảng 9,15% dư nợ toàn hệ thống. Mặc dù tổng mức dư nợ này đang có dấu hiệu giảm trong Quý 2 và 3, tuy nhiên việc đưa thị trường bất động sản phát trở lại sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong tình hình thắt chặt tín dụng như hiện nay. Giá bất động sản nói chung, đặc biệt là ở hai thành phố lớn là Hà Nội và Tp Hồ Chí Minh vẫn chưa có dấu hiệu chuyển biến. Khi chưa tìm ra được lối thoát hữu hiệu nào cho thị trường này thì thời điểm đáo hạn của các khoản vay đầu tư bất động sản đang đến gần sẽ trở thành mối lo ngại lớn nhất đối với các NĐT. TTCK Việt Nam vận động theo các diễn biến nội tại của nền kinh tế hơn là theo các tác động từ bên ngoài. Do vậy, những phiên tăng điểm cuối tháng 9 được lý giải là do thông tin tích cực từ TTCK Mỹ tỏ ra khá lạ lẫm đối với TTCK Việt Nam. Tuy nhiên, các vận động của một số hàng hóa, kim loại quan trọng như vàng và dầu mỏ lại phản ánh một cách gián tiếp rất nhanh đến TTCK VIệT NAM, bởi các hàng hóa này đang ngày càng đóng một vai trò quan trọng đối với nền kinh tế VIệT NAM. Sản xuất kinh doanh bị ảnh hưởng do việc tăng giá nguyên liệu đầu vào và ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu là những khó khăn trước mắt của đa số DN hiện nay là một minh chứng rõ ràng nhất. Tiếp tục sự phân hóa cổ phiếu trong Quý 2/2008, các CP của ngành có ảnh hưởng bởi các yếu tố vĩ mô sẽ được các NĐT cá nhân và tổ chức lựa chọn. Kết quả kinh doanh Quý 3 sẽ là thuốc thử đánh giá khả năng hoàn thành kế hoạch kinh doanh cả năm của DN. Với những DN tiềm năng và có khả năng tăng trưởng mạnh sau khi khó khăn đi qua thì đây là thời điểm tốt để có thể mua được CP này với giá hợp lý nhất. Nhận định Chưa bao giờ, TTCK VIệT NAM lại phản ứng mạnh và nhanh với các thông tin kinh tế vĩ mô như trong Quý 3/2008, đầu tiên là các biến động đầy cảm xúc của chỉ số CPI, nỗi lo thâm hụt thương mại, tăng lãi suất cơ bản, biến động giá xăng dầu cả trong nước và quốc tế và biên độ giao dịch trên sàn chứng khoán.... Mặc dù một cách gián tiếp hay trực tiếp thì các điều chỉnh này đều phản ánh vào tình hình hoạt động kinh doanh của DN. Mục tiêu mà Chính Phủ đặt ra là kiềm chế lạm phát đã mang lại hiệu quả nhất định thể hiện qua chỉ cố CPI, thâm hụt thương mại đang có chuyển biến tích cực. Nếu trong các tháng cuối năm, chỉ số CPI tiếp tục được giữ ở mức thấp, thậm chí là 0%, thì cũng có thể thấy điều này có thực sự tốt cho nền kinh tế?! Bởi vì chung quy lại, các công cụ điều hành nền kinh tế, hay các biện pháp thúc đẩy, các nhân tố mang tính động lực như FDI, ODA vv cũng đều nằm trong mối tương quan phức tạp giữa tăng trưởng kinh tế - ổn định xã hội. Như vậy có thể thấy, bất cứ một biện pháp nào cũng đều có tính hai mặt của nó, khi mà mục tiêu chống lạm phát đang được đưa lên hàng đầu thì chắc chắn rằng chỉ tiêu tăng trưởng sẽ bị ảnh hưởng. NĐT trên TTCK sẽ tiếp tục theo dõi các chỉ báo của kinh tế vĩ mô để có một chiến lược đầu tư hợp lý. Nếu như việc niêm yết của VCB là một câu chuyên kéo dài từ đầu năm 2008 đến nay khiến nhiều NĐT chú ý và vẫn chưa thể thực hiện được, thì ngay trong đầu Quý 4/2008 một doanh nghiệp lớn khác là PVFC với mức vốn điều lệ là 5.000 tỉ VND được nhìn nhận là sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến cán cân cung – cầu của toàn thị trường và đặc biệt là chỉ số VN-Index. Sẽ có một vấn đề chung của cả VCB và PVFC là sẽ niêm yết với mức giá nào để vừa làm hài lòng cổ đông hiện tại và không bị ảnh hưởng khi lên sàn. Tại thời điểm hiện tại, cả hai mức giá trúng bình quân của VCB (107.000VND/CP) và PVFC (70.000VND/CP) đều là mối lo ngại của TTCK. Các phản ứng “thái quá” của đám đông với các sự kiện như vậy có thể tiếp tục là tâm điểm của các đợt sóng trong Quý 4/2008. Thời điểm cuối năm thông thường là thời điểm tốt nhất để thực hiện việc huy động vốn của các doanh nghiệp và các IPO lớn. Kế hoạch cổ phần hóa của Ngân hàng Công Thương, ngân hàng thương mại lớn thứ 4 tại Việt Nam được kì vọng thực hiện vào cuối năm 2008 sẽ thu hút một lượng vốn lớn. Quan trọng hơn, nếu như thời điểm cuối năm 2007, mặc dù IPO của VCB được coi là thành công, nhưng đã là một bài học cho NĐT đồng thời đã ảnh hưởng nặng nề đến chỉ số VN-Index và sức cầu trên TTCK niêm yết. Do đó, việc tham gia IPO của ngân hàng Viettin đối với đa số NĐT cá nhân và tổ chức cũng sẽ dè dặt. Theo chúng tôi, tương tự như VCB, các vấn đề về giá bán khởi điểm, lựa chọn nhà đầu tư chiến lược và tỉ lệ bán ra cho cổ đông bên ngoài cũng sẽ là mối quan tâm hàng đầu. Bởi vì, để giải quyết được các vấn đề đó cần có sự thay đổi từ cách làm cũ của Chính Phủ. Cũng cần chú ý rằng thời điểm cuối năm 2008 được xem là không thuận lợi bằng cuối năm 2007. Thay đối để phù hợp với mục tiêu cổ phần hóa và định hướng chung thị trường vào thời điểm cuối năm 2008 cũng được kì vọng làm kích cầu TTCK Việt Nam. PHÂN TÍCH KỸ THUẬT Thị trường Quý 2/2008 phải đối mặt với những tin tức bất lợi từ nền kinh tế trong nước, khiến VN-Index giảm dưới 400 điểm (399,4 điểm tại 30/06/2008). Tuy nhiên, tại thời điểm đầu Quý 03/2008, tình hình kinh tế Việt Nam được cải thiện rõ rệt. Liên tục các tin tức tốt như chỉ số giá tiêu dùng (CPI) giảm dần qua các tháng và được khống chế ở mức dưới 1%, giảm lãi suất cho vay của hệ thống ngân hàng thương mại, giảm giá xăng dầu, v.vlà những nhân tố tích cực nâng đỡ thị trường trong gần trọn Quý 3 dù biên giao dịch đã được nới rộng trở lại (±5% với HOSE và ±7% đỗi với HASTC). Trong Quý, đáy thấp nhất được tạo tại ngày 18/09 với giá trị 419,28 điểm, giảm xấp xỉ 11 điểm so với đáy trước đấy (ngày 05/08). Sự vận động của VN-Index trong Quý được chi phối chủ yếu bởi mô hình Đỉnh – Đầu – Vai (Head and Shoulder Top) với “vai phải” được lưu ý là có thể tạo ra mức sụt giảm đáng kể trong thời điểm đầu Quý 4 do biên giao dịch đã được nới. Quý 4 bắt đầu với cú shock từ thị trường tài chính Mỹ khi Quốc hội nước này bác kế hoạch dùng 700 tỉ USD để vực dậy hệ thống ngân hàng đang kiệt quệ trong cuộc khủng hoảng thế kỷ. Tuy Việt Nam được đánh giá là không chịu tác động lớn bởi “phản ứng dây chuyền” như hệ lụy mà hệ thống thị trường tài chính gắn kết với thị trường Mỹ (các thị trường phát triển như EU, Nhật) đang phải gánh chịu, song, dồn dập những thông tin về cuộc khủng hoảng tài chính diện rộng mà bản thân Việt Nam cũng đã và đang phải nỗ lực kiểm soát trong suốt 09 tháng qua đang ảnh hưởng sâu sắc tới tâm lý giới đầu tư chứng khoán trong nước. Thực tế, những ngày đầu Quý, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn tràn ngập sắc đỏ trên cả hai sàn HO và HA. Tính đến ngày 07/10, VN-Index mất thêm 42,46 điểm, tụt về mức 414,24 điểm, kịp hoàn thiện vai trái của mô hình Đỉnh – Đầu – Vai nhỏ và có nguy cơ chọc thủng mức 400 trên “hành trình” test đáy 366,02 điểm và hoàn thiện mô hình Đỉnh – Đầu – Vai lớn. Như vậy, tác động kép từ hai mô hình Đỉnh – Đầu – Vai này cùng với những diễn biến không mấy sáng sủa từ thị trường tài chính quốc tế có thể sẽ che lấp mặt tích cực mà báo cáo tài chính của các đơn vị niêm yết có thể mang lại cho thị trường chứng khoán trong nước. Đây là trở ngại đầu tiên của VN-Index trong Quý 4/2008. Điều này, một lần nữa được xác nhận khi đường giá trị của VN- Index phá mức hỗ trợ mạnh Fibonacci Retracament 61,8% (tương đương mức 442 điểm) đo mức hoàn giá trị (giảm) của quá trình tăng điểm kéo dài từ 20/06 đến 27/08 trước đó, mở ra khả năng “rơi tự do” cho chỉ số này. Tuy nhiên, bù lại cho những bất lợi ấy, trong khi Fibonacci Art (FA) báo quá trình hoàn giá trị (giảm) của giai đoạn 20/06 - 27/08 đã kết thúc cùng ngày với sự phá vỡ mức FR61,8%, thì FA đo quá trình bù giá trị (tăng) của giai đoạn suy giảm dài hạn từ tháng 10/2007 đến 20/06/2008 lại cho thấy cơ hội trỗi dậy của VN- Index vẫn đang tiềm ẩn phía trước. Tạo lập kênh xu thế trung hạn (04/2008 – 10/2008), có thể thấy thị trường sẽ được hỗ trợ tạm thời tại đường kênh dưới, giới hạn trong khoảng 370 điểm – 380 điểm. Thủng mức này, VN- Index sẽ còn cơ hội giảm tốc một lần nữa với ngưỡng hỗ trợ 340 điểm – 360 điểm trước khi rơi vào tình trạng mất khả năng kiểm soát. Tuy nhiên với chính sách tiền tệ linh hoạt và ban hành chỉ thị số 12/CT-TTg của Thủ tướng chính phủ về tăng cương giám sát các hoạt động đầu tư trên thị trương chính khoán làm cơ sở thúc đẩy sự phát triển của hoạt động đầu tư trên thi trường chứng khaosn trong tương lai. Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi. T I.§Þnh h­íng ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung ViÖt Nam giai ®o¹n 2010-2015. heo v¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng lÇn thø IX, ®· ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n nh­ sau: “ Më réng c¸c dÞch vô tµi chÝnh- tiÒn tÖ nh­ tÝnh dông, b¶o hiÓm, kiÓm to¸n, chøng kho¸n ... ®i th¼ng vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ¸p dông c¸c quy chuÈn quèc tÕ. Tõng b­íc h×nh thµnh trung t©m tµi chÝnh lín cña khu vùc”. Còng theo v¨n kiÖn : “ ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn vµ tiÒn tÖ, nhÊt lµ thÞ tr­êng vèn trung h¹n vµ dµi h¹n. Tæ chøc vµ vËn hµnh an toµn, hiÖu qu¶ thÞ tr­êng chøng kho¸n, thÞ tr­êng b¶o hiÓm, tõng b­íc më réng quy m« vµ ph¹m vi ho¹t ®éng, kÓ c¶ viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi”. Môc tiªu trong 5 n¨m tíi cña thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung lµ n©ng cao quy m« thÞ tr­êng lªn =40%GDP §Ó thùc hiÖn ®­îc nh÷ng môc tiªu nµy cÇn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p theo c¸c ph­¬ng h­íng sau: Thø nhÊt, më réng quy m« thÞ tr­êng ®ång thêi hiÖn ®¹i ho¸ thÞ tr­êng. Trong thêi gian tíi ®­a trung t©m giao dÞch chøng kho¸n