Câu 1.2:
Quá trình tổng hợp glicôprôtêin trong tế bào được diễn ra như thế nào? Nêu chức năng của glicôprôtêin.
ĐA
• Quá trình tổng hợp glicôprôtêin:
- Glicoprotein cấu tạo từ gluxit liên kết với prôtêin
- Gluxit được tổng hợp bên trong mạng lưới nội sinh chất
- Prôtêin được tổng hợp tại ribôxôm trên mạng lưới nội chất hat.
- Sau khi tổng hợp xong gluxit và prôtêin được đưa vào gôngi để ttổng hợp nên glicoprotein
•Chức năng của glicoprotein:
- Là “dấu chuẩn” giúp các tế bào nhận biết nhau.
- Là các thụ quan giúp tế bào thu nhận thông tin.
12 trang |
Chia sẻ: leddyking34 | Lượt xem: 4023 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề thi môn sinh học 10, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
DN ®îc sö dông lµm khu©n mÉu tæng hîp
ARN chóng ta ph¶i sö dung Enzim ARN p«limªraza (khi cã Enzim nµy m¹ch
m· gèc sÏ më ra) ………………………………………………………………
Câu 12 : (2 điểm )
Hai gen cấu trúc A và B có chiều dài bằng nhau và nằm kế tiếp nhau trên NST, vì bị đột biến một đoạn mạch kép của ADN khác gắn vào gen B tạo thành ben C nên gen A và gen C đồng thời nhân đôi 3 đợt liên tiếp đã lấy của môi trường nội bào là 10.500 nu tự do. Khi tự nhân đôi 1 lần gen C đã đòi hỏi của môi trường nội bào cung cấp số nu bằng 1,5 lần số nu của gen A
Xác định chiều dài của gen A và Gen B
Tính số nu của đoạn gắn vào gen B
Đoạn gắn vào gen B sao mã một phân tử mARN.Trên mARN đó có 5 Ribôxôm trượt qua
một lần với tốc độ giải mã trung bình là 8 axit amin/giây. Khoảng cách thời gian giữa 2
Ribôxôm kế tiếp nhau là 0,3 giây.Tính từ lúc Ribôxôm thứ nhất bắt đầu tiếp xúc với mARN thì thời gian để mỗi ribôxôm trượt qua hết chiều dài của mARN là bao nhiêu giây.
§A
Xác định chiều dài của gen A và B :
Gọi NA là số Nu của gen A
Gọi NC là số Nu của gen C
Theo đề bài ta có hệ phương trình : ( NA+ NC)(23 – 1) = 10.500
NC = 1.5 NA
Giải hệ phương trình trên ta được : NA= 600 nu
NC = 900 nu
Vì gen A và gen B dài bằng nhau nên ta có LA=LB= = 1020A0 ( 0.5điểm )
b) Số nu của đoạn gắn vào gen B
Vì gen A và B dài bằng nhau nên số Nu của gen A = Số nu của gen B
Vậy số Nu của đoạn ADN gắn vào gen B là : NADN = NC – NA= 900-600 = 300 nu (0.25điểm )
Thời gian để mỗi Ribôxôm trựơt qua hết chiều đài của mARN:
Chiều dài của mARN là L == 510A0 (0.125điểm)
Vận tốc trượt của Ribôxôm trên mARN là chiều dài của mARN mà Ribôxôm trượt được trong một giây : V = 3,4A0 x 3 x 8 = 81.6 A0/s ( 0.125điểm )
Thời gian để mỗi Ribôxôm trượt qua hết chiều dài của mARN là:
Thời gian của RB1 là t = = 6,25 giây (0.5điểm)
Thời gian của RB2 là t = 6,25 + 0.3 = 6,55 giây ( 0.125điểm )
Thời gian của RB3 là t = 6,25 + 2. 0,3 = 6,85giây ( 0.125điểm )
Thời gian của RB4 là t = 6,25 +3.0,3 = 7,15 giây ( 0.125điểm )
Thời gian của RB5 là t = 6,25 +4.0,3 = 7,45 giây ( 0.125điểm )
I. SINH HOÏC TEÁ BAØO (4 điểm)
Câu 4:(2điểm)
So sánh tế bào thực vật với tế bào động vật .
§A
Câu 4 :( 2điểm )
Giống nhau : đều có các thành phần :
+ Màng nguyên sinh (0.25điểm )
+ Tế bào chất và các bào quan : ty thể,bộ máy gôngi,lưới nội chất, Ribôxôm(0.25điểm )
+ Nhân với nhân con và nhiễm sắc thể (0.25điểm )
Tế bào thực vật
Tế bào động vật
- Có thành xenlulô ở bên ngoài
- Có lục lạp
- Chỉ ở thực vật bậc thấp mới có trung thể
- Có không bào trung tâm có kích thước to chứa nhiều nước, muối khoáng và các chất hữu cơ quan trọng trong đời sống thực vật
- Không có khung xương tế bào
- Không có thành xenlulô(0.25điểm )
- Không có lục lạp(0.25điểm )
- Có trung thể ( 0.25điểm )
- Không có không bào hoặc có không bào kích thước nhỏ không quan trọng
(0.25điểm)
- Có khung xương tế bào (0.25điểm )
C©u 3: (3 ®iÓm). C¸c c©u sau ®óng hay sai, gi¶i thÝch?
a, Mçi tÕ bµo ®Òu cã mµng tÕ bµo, tÕ bµo chÊt, c¸c bµo quan vµ nh©n .
b, TÕ bµo thùc vËt cã thµnh tÕ bµo, mµng tÕ bµo, tÕ bµo chÊt, kh«ng bµo, lôc l¹p, ti thÓ, trung thÓ vµ nh©n.
c, TÕ bµo thùc vËt kh¸c tÕ bµo ®éng vËt cã thµnh tÕ bµo, cã kh«ng bµo, cã lôc l¹p chøa diÖp lôc.
d, TÕ bµo thùc vËt cã lôc l¹p.
e, Vi khuÈn lam hÊp thô n¨ng lîng ¸nh s¸ng mÆt trêi nhê s¾c tè diÖp lôc trong lôc l¹p .
g, ChØ cã tÕ bµo vi khuÈn vµ thùc vËt míi cã thµnh tÕ bµo.
h, C¸c lo¹i ®Êt chua thêng rÊt giµu dinh dìng.
i, §é Èm kh«ng khÝ cµng cao ,sù tho¸t h¬i níc cµng nhanh.
k, Sù h×nh thµnh tÕ bµo ung th do vi sinh vËt ®Òu do vi rót.
l, Vi rót kh«ng ph¶i lµ sinh vËt .
§A
a, Sai : v× tÕ bµo nh©n s¬ cha cã nh©n
g, Sai : v× nÊm , mét sè c«n trïng nh t«m ,cua,…còng cã thµnh tÕ bµo
b, Sai :v× tÕ bµo thùc vËt bËc cao kh«ng cã trung thÓ
h, Sai : v× ®Êt chua cã nhiÒu ion H+sÏ ®Èy c¸c ion kho¸ng nh Ca++,K+,…ra khái bÒ mÆt h¹t keo ®Êt vµ c¸c ion nµy bÞ röa tr«i xuèng tÇng ®Êt s©u do ®ã ®Êt chua thêng nghÌo dinh dìng.
c, Sai : v× tÕ bµo 1 sè ®éng vËt, nÊm , còng cã thÓ cã thµnh tÕ bµo , 1sè TB ®éng vËt còng cã kh«ng bµo nhá…
i, Sai : v× ®é Èm kh«ng khÝ cao c©y kh«ng tho¸t h¬i níc ®îc nªn c©y ph¶i th¶i níc ra m«i trêng díi d¹ng giät ®äng ë c¸c mÐp l¸(ø giät)
d, Sai : v× chØ cã tÕ bµo thùc vËt tham gia quang hîp míi cã lôc l¹p
k, §óng :v× tÕ bµo vËt chñ nhiÔm vi rót th× axitnuclªic cña vi rót g¾n vµo hÖ gen cña tÕ bµo chñ lµm tÕ bµo chñ biÕn ®æi tÝnh chÊt trë thµnh tÕ bµo ung th
e, Sai : v× vi khuÈn lam cha cã lôc l¹p . Sù hÊp thô n¨ng lîng ¸nh s¸ng nhê s¾c tè diÖp lôc n»m trªn tilac«it r¶i r¸c ë trong TBC
l, §óng: v× ë d¹ng®éc lËp,VR kh«ng cã c¸c dÊu hiÖu ®Æc trng cña sù sèng.Nã chØ cã ®Æc ®iÓm nµy khi ë trongtÕ bµo vËt chñ
Câu hỏi 1. Những điểm khác nhau cơ bản giữa tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực? Kể tên các bào quan thường có ở tế bào nhân thực.
Hãy cho biết các tế bào sau đây, tế bào nào là tế bào nhân thực?
Tế bào E.coli.
Tế bào lông ruột.
Tế bào vi khuẩn lam.
Tế bào rễ cây họ đậu.
Tế bào tảo.
Tế bào vi khuẩn cộng sinh trong rễ cây họ đậu.
Tế bào trùng amíp.
Tế bào bèo hoa dâu.
Tế bào vi khuẩn.
Tế bào hồng cầu không nhân.
Vì sao khi nấu canh cua (giã nhỏ cua lọc lấy nước để nấu canh) thì có hiện tượng đóng lại từng mảng nổi lên mặt nước nồi canh?
Câu 1.1:
Xét 2 ti thể có cùng kích thước, một ti thể của tế bào gan và một ti thể của tế bào cơ tim. Hãy cho biết ti thể ở loại tế bào nào có diện tích bề mặt của màng trong lớn hơn? Tại sao?
ĐA
- Tế bào cơ tim có diện tích bề mặt của màng trong ti thể lớn hơn (0,25đ)
- Giải thích (0,25): Tế bào cơ tim cần nhiều NL cho hoạt động à cần có nhiều enzim tham gia vào chuỗi truyền điện tử à diện tích bề mặt màng trong ti thể lớn.
Câu 1.2:
Quá trình tổng hợp glicôprôtêin trong tế bào được diễn ra như thế nào? Nêu chức năng của glicôprôtêin.
ĐA
¨ Quá trình tổng hợp glicôprôtêin:
- Glicoprotein cấu tạo từ gluxit liên kết với prôtêin
- Gluxit được tổng hợp bên trong mạng lưới nội sinh chất
- Prôtêin được tổng hợp tại ribôxôm trên mạng lưới nội chất hat.
- Sau khi tổng hợp xong gluxit và prôtêin được đưa vào gôngi để ttổng hợp nên glicoprotein
¨Chức năng của glicoprotein:
- Là “dấu chuẩn” giúp các tế bào nhận biết nhau.
- Là các thụ quan giúp tế bào thu nhận thông tin.
Câu 5 : (1điểm)
Tế bào nấm men có cấu tạo khác vi khuẩn ở những điểm nào ?
§A
Nấm men (0.5điểm)
Vi khuẩn (0.5điểm)
Nhân có màng nhân bao bọc
Có dạng đa bào
Không có vỏ nhầy
- Có ty thể,bộ máy gôngi,lưới nội chất
- Nhân không có màng nhân bao bọc
Không có dạng đa bào
Có vỏ nhầy
- Không có
1. Nồng độ muối NaCl trong tế bào người thấp hơn trong nước biển (nước biển là môi trường ưu trương). Tại sao chúng ta đi tắm biển thì các tế bào vẫn không bị co nguyên sinh?(0,5đ)
C©u IV: 1- CÊu t¹o vµ vai trß cña liz«x«m trong tÕ bµo sinh vËt nh©n chuÈn ? NÕu liz«x«m vì trong tÕ bµo sÏ g©y hËu qu¶ ra sao?
§A
1): a)
+ Lµ c¸c cÊu tróc cã kÝch thíc tõ 0,25 0,5 m chøa c¸c enzim thuû ph©n vµ ®îc bao bäc bëi mµng c¬ b¶n.
+ khi c¸c ph©n tö h÷u c¬ ®îc tÕ bµo hÊp thô b»ng Èm bµo hay thùc bµo, c¸c vi rót vµ thÓ l¹ x©m nhËp vµo tÕ bµo...®Òu ®îc lizox«m bao lÊy vµ ph©n gi¶i b»ng hÖ enzim cña m×nh lµ c¬ quan tiªu ho¸ néi bµo, b¶o vÖ, chèng vi rót, vËt thÓ l¹, chÊt ®éc x©m nhËp vµo tÕ bµo
b) Khi lizox«m vì ra trong tÕ bµo c¸c enzim thuû ph©n sÏ tho¸t ra ngoµi ph©n huû lu«n c¶ tÕ bµo
Caâu1: (2ñ)
Taïi sao noùi maøng sinh chaát coù tính khaûm ñoäng? Phaân bieät chöùc naêng cuûa caùc loaïi protein maøng?
ÑAÙP AÙN
-Maøng sinh chaát coù tính khaûm vì chen laãn lôùp keùp photpholipit laø caùc phaân töû protein. Caùc phaân töû protein coù theå khaûm nöûa maët ngoaøi, nöûa maët trong hay xuyeân qua caû ñoâi photpholipit (0.5ñ)
Maøng sinh chaát coù tính ñoäng vì caùc phaân töû photpholipit leân keát nhau baèng töông taùc kò nöôùc-loaïi lieân keát yeáu neân caùc phaân töû lipit vaø protein vaø coù theå di chuyeån deã daøng beân trong lôùp maøng laøm cho maøng sinh chaát coù ñoä nhôùt (0.5ñ)
-Protein maøng coù nhieàu loaïi vôùi caùc chöùc naêng khaùc nhau .
+Caùc protein baùm maøng: (0.5ñ)
Maët ngoaøi: gheùp noái caùc teá baøo vôùi nhau, tín hieäu nhaän bieát teá baøo.
Maët trong:baùm vaøo khung xöông teá baøo oån ñònh hình daïng teá baøo.
+Caùc protein xuyeân maøng:(0.5ñ)
Chaát mang:vaän chuyeån caùc chaát qua maøng.
Taïo keânh daãn truyeàn caùc chaát qua maøng.
Thuï quan: daãn truyeàn thoâng tin vaøo teá baøo.
C©u 1.(3,5®iÓm)
Cho c¸c h×nh vÏ vÒ cÊu tróc mµng sinh chÊt (A, B, C, D vµ E) díi ®©y
A
C
B
E
ATP
D
(1)
(2)
(3)
(3)
(3)
(3)
(4)
(a)
(b)
(3)
a) Gäi tªn c¸c thµnh phÇn t¬ng øng ®îc kÝ hiÖu (1), (2), (3) vµ (4) ë c¸c h×nh trªn.
b) Tõ mçi h×nh trªn, h·y nªu chøc n¨ng cña pr«tªin trong mµng sinh chÊt.
§¸p ¸n
a) Chó thÝch h×nh: 1 = ph«pholipit, 2 = cacbohidrat (hoÆc glic«pr«tªin), 3 = pr«tªin xuyªn mµng, 4 = c¸c chÊt tan (hoÆc c¸c ph©n tö tÝn hiÖu)
b) Chøc n¨ng cña c¸c pr«tªin xuyªn mµng t¬ng øng ë mçi h×nh:
H×nh A vµ B: C¸c pr«tªin (xuyªn mµng) hoÆc pr«tªin - gluc« (glicopr«tªin) lµm chøc n¨ng ghÐp nèi vµ nhËn diÖn c¸c tÕ bµo.
H×nh C: Pr«tªin thô quan (thô thÓ) bÒ mÆt tÕ bµo lµm nhiÖm vô tiÕp nhËn th«ng tin tõ ngoµi ®Ó truyÒn vµo bªn trong tÕ bµo (thÝ sinh còng cã thÓ nãi pr«tªin trung gian gi÷a hÖ thèng truyÒn tÝn hiÖu thø nhÊt vµ thø hai, hoÆc ngo¹i bµo vµ néi bµo).
H×nh D: Pr«tªin lµm chøc n¨ng vËn chuyÓn (thÝ sinh cã thÓ nªu lµ kªnh) xuyªn mµng.
H×nh E: Enzim hoÆc pr«tªin ®Þnh vÞ trªn mµng theo tr×nh tù nhÊt ®Þnh (thÝ sinh còng cã thÓ nªu c¸c pr«tªin tham gia c¸c con ®êng truyÒn tÝn hiÖu néi bµo theo trËt tù nhÊt ®Þnh).
©u 2: (2 ®iÓm). TÕ bµo thùc vËt cã hai lo¹i bµo quan cïng tæng hîp ATP .
a, §ã lµ bµo quan nµo?
b, Nªu sù kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh tæng hîp vµ sö dông ATP ë c¸c bµo quan ®ã .
§A
-a, §ã lµ ti thÓ vµ l¹p thÓ
b, Ti thÓ
-ATP ®îc tæng hîp ë mµng trong cña ti thÓ
-N¨ng lîng sinh ra tõ «xiho¸ chÊt h÷u c¬
-ATP ®îc sö dông cho mäi ho¹t ®éng sèng
L¹p thÓ
-ATP ®îc tæng hîp ë ngoµi mµng tilacoit
-N¨ng lîng sinh ra tõ phot«n ¸nh s¸ng
-ATP sö dông trong pha tèi
Câu I: (4 điểm)
Câu A: (2đ)
1/ Vẽ sơ đồ tóm tắt chu trình Canvin trong Quang hợp?
2/ Cho biết năng lượng nhận từ pha sáng là loại năng lượng nào & được sử dụng vào giai đoạn nào của pha tối?
Hướng dẫn chấm:
1/ Vẽ sơ đồ đúng trình tự (như SGK 10 Nâng cao), có gọi tên các giai đoạn:
+ Giai đoạn cố định CO2 (0.25đ)
+ Giai đoạn khử APG (Axit photphoglixêric) à AlPG (Anđêhit phophoglixêric (0.25đ)
+ Giai đoạn tái sinh chất nhận (0.25đ)
2/ * NL nhận từ pha sáng: NADPH (0.25đ) ATP (0.25đ)
* Sử dụng vào 2 giai đoạn (gđ): (0.25đ)
- Gđ khử APG (Axit photphoglixêric) àAlPG (Anđêhit phophoglixêric: sử dụng ATP, NADPH (0.25đ) - Gđ tái sinh chất nhận (Ribulôzơ 1,5 điphôtphat ) (ATP) (0.25đ)
2. Hô hấp tế bào gồm những giai đoạn nào? Tính số phân tử ATP thu được qua từng giai đoạn?(1đ)
C©u 1: ( 3 ®iÓm )
ViÕt ph¬ng tr×nh tæng qu¸t cña quang hîp. Tr×nh bµy ng¾n gän vÒ c¸c thµnh phÇn tham gia vµ vai trß cña chóng trong qu¸ tr×nh trªn. Tãm t¾t vai trß cña c¸c s¶n phÈm ®îc h×nh thµnh trong pha s¸ng vµ pha tèi cña quang hîp.
§A
4/8® - 6CO2 + 6H2O + 674 kcal As + dltè C6H12O6 + 6O2
C¸c thµnh phÇn tham gia:
2/8® - ¸nh s¸ng: cung cÊp n¨ng lîng
2/8® - HÖ s¾c tè quang hîp: HÊp thu vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng
2/8® - CO2 lµ nguån cacbon ®Ó cung cÊp chÊt h÷u c¬
2/8® - H2O: vïa lµ nguyªn liÖu võa lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh
Vai trß cña c¸c s¶n phÈm
- S¶n phÈm cña pha s¸ng:
2/8® - O2: ®iÒu hoµ khÝ quyÓn
2/8® - NADP + H+ vµ ATP lµ nguån n¨ng lîng vµ nguyªn liÖu cho pha tèi
- S¶n phÈm cña pha tèi:
2/8® - C¸c hîp chÊt ®êng ®¬n: lµ nguyªn liÖu ®Ó tæng hîp tinh bét dù tr÷
4/8 - C¸c hîp chÊt h÷u c¬ ®¬n gi¶n lµ nguån gèc ®Ó t¹o thµnh c¸c lo¹i a xit amin (lµ nguyªn liÖu ®Ó tæng hîp pr«tªin), gli xª rin vµ a xit bÐo (lµ nguyªn liÖu ®Ó tæng hîp lipit
2/8® - NADP+ + ADP: lµ nguyªn liÖu cho pha s¸ng
C©u 1: ( 2.5 ®iÓm )
Sù t¹o thµnh ATP trong quang hîp vµ h« hÊp ®· diÔn ra kh¸c nhau nh thÕ nµo ?
§A
Sù t¹o thµnh ATP trong quang hîp:
4/8® - Lµ qu¸ tr×nh ph«tphorin ho¸ quang hîp ®îc thùc hiÖn nhê n¨ng lîng ph«t«n ¸nh s¸ng vµ x¶y ra ë lôc l¹p theo ph¬ng tr×nh:
4/8® - Ph«tphorin ho¸ vßng:
nADP + nH3PO4 AS, dltè nATP
4/8® - Ph«tphorin ho¸ kh«ng vßng:
ADP + H3PO4 + H2O AS, dltè ATP + NADPH2 + 1/2O2
Sù t¹o thµnh ATP trong h« hÊp:
4/8® - Lµ qu¸ tr×nh ph«tpho rin ho¸ « xi ho¸ ®îc thùc hiÖn nhê n¨ng lîng cña qu¸ tr×nh « xi ho¸ nguyªn liÖu h« hÊp vµ diÔn ra ë ti thÓ theo ph¬ng tr×nh:
4/8® - AH2 + B + ADP + H3PO4 A + BH2 + ATP ( trong ®ã AH2 lµ chÊt cho vµ B lµ chÊt nhËn ®iÖn tö).
Phân bào
C©u 1. (2,5 ®iÓm) Tr×nh bµy sù biÕn ®æi h×nh th¸i cña nhiÔm s¾c thÓ (NST) trong qu¸ tr×nh nguyªn ph©n? ý nghÜa cña sù biÕn ®æi h×nh th¸i NST?
§A
a) Sù biÕn ®æi h×nh th¸i NST trong qu¸ tr×nh nguyªn ph©n:
+ Kú trung gian: NST ë d¹ng sîi dµi m¶nh duçi xo¾n.
+ Kú ®Çu: C¸c NST b¾t ®Çu ®ãng xo¾n vµ co ng¾n.
+ Kú gi÷a: C¸c NST ®ãng xo¾n cùc ®¹i, cã h×nh th¸i râ rÖt.
+ Kú sau: C¸c NST b¾t ®Çu th¸o xo¾n trë vÒ d¹ng sîi dµi vµ m¶nh.
+ Kú cuèi: C¸c NST th¸o xo¾n trë vÒ d¹ng sîi m¶nh nh ë kú trung gian
KÕt luËn: Sù biÕn ®æi h×nh th¸i NST qua nguyªn ph©n cã tÝnh chu kú, ®ãng xo¾n ë kú ®Çu ®Õn kú gi÷a sau ®ã th¸o xo¾n ë kú sau vµ kú cuèi.
b) ý nghÜa cña sù biÕn ®æi h×nh th¸i NST.
+ Sù th¸o xo¾n tèi ®a ë tr¹ng th¸i sîi m¶nh t¹o ®iÒu kiÖn cho sù tù nh©n ®«i cña NST. Sù ®ãng xo¾n tèi ®a t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph©n ly cña NST
Pha
1
2
3
4
5
8
12
16
4
O
+ Do cã sù biÕn ®æi h×nh th¸i cña NST mµ nã ®· thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng di truyÒn lµ vËt chÊt di truyÒn ë cÊp ®é tÕ bµo.
C©u V:
1- Mét tÕ bµo cã 8 nhiÔm s¾c thÓ (NST) sù biÕn ®æi vÒ sè lîng NST ®îc m« t¶ ë h×nh sau
a) H·y ph©n tÝch theo: 1; 2; 3; 4.
b) B¶n chÊt vµ ý nghÜa cña 1; 2; 4 vµ 5
2- Trong thêi kú chuÈn bÞ ph©n bµo, NST cã ®Æc ®iÓm g× ®¶m b¶o cho nã thùc hiÖn chøc n¨ng th«ng tin di truyÒn?
§A
a. Ph©n tÝch 1- nguyªn ph©n; 2- gi¶m ph©n; 3- thô tinh b×nh thêng; 4 vµ 5 lµ kÕt qu¶ thô tinh kh«ng b×nh thêng - > tÕ bµo d¹ng ®a béi (3n, 4n).
b. B¶n chÊt vµ ý nghÜa
1- nguyªn ph©n: h×nh thøc ph©n bµo ë tÕ bµo X«ma, kÕt qu¶ t¹o tÕ bµo con gièng hÖt tÕ bµo mÑ, t¸i t¹o thÕ hÖ tÕ bµo míi vµ thóc ®Èy sù sinh trëng.
2- gi¶m ph©n: h×nh thøc ph©n bµo ë tÕ bµo sinh dôc vïng chÝn, kÕt qu¶ t¹o ra c¸c tÕ bµo giao tö. C¬ chÕ sù h×nh thµnh giao tö cã bé nhiÔm s¾c thÓ n, gãp phÇn duy tr× tÝnh ®Æc trng, tÝnh æn ®Þnh cña bé nhiÔm s¾c thÓ; cã thÓ cã ho¸n vÞ gen - > biÕn dÞ tæ hîp - > sinh vËt ®a d¹ng phong phó ...
4 vµ 5 ®a béi ch½n vµ ®a béi lÎ: tÕ bµo sinh dìng cã bé nhiÔm s¾c thÓ t¨ng theo béi sè n, lín h¬n 2n. Thóc ®Èy viÖc t¹o ra loµi míi, cã ý nghÜa trong chän gièng vµ tiÕn ho¸.
2. §Æc ®iÓm cña NST:
- C¸c NSTduçi xo¾n lµ ®iÒu kiÖn ®Ó :
+ Tæng hîp ADN.
+ Sau khi ADN tù sao lµ qu¸ tr×nh phiªn m· - > c¸c ph©n tö ARN vµ c¸c enzim cho ph©n bµo.
- NhiÔm s¾c thÓ tù nh©n ®«i thµnh NST kÐp ®¶m b¶o:
+ Trong nguyªn ph©n: Nh©n mçi tÕ bµo con ®Òu chøa mét lîng cromatit vµ b»ng sè lîng NST tÕ bµo mÑ.
+Trong gi¶m ph©n: Kú ®Çu ph©n bµo I c¸c cromatit cã thÓ trao ®æi ®o¹n - > t¸i tæ hîp bªn trong NST - > bèn tÕ b¸o ®¬n bé víi tæ hîp vËt chÊt di truyÒn kh¸c nhau.
Câu 2: (2 điểm)
Phân biệt hình thức phân bào nguyên phân ở tế bào nhân chuẩn và phân đôi ở tế bào nhân
§A
Phân đôi ở tế bào nhân sơ
Nguyên phân ở tế bào nhân chuẩn
Chỉ phân chia khi gặp điều kiện thích hợp
Phân chia theo lối trực tiếp không hình thành thoi phân bào.
Chu kì tế bào đơn giản, tốc độ phân chia tế bào nhanh hơn.
ADN nhân đôi và chia đôi bám vào màng sinh chất ở các mezoxôm. (0,25đ)
Sự phân chia vật chất di truyền nhờ sự phát triển của màng sinh chất tạo thành vách ngăn.
- Sự phân chia tế bào chất : tạo vách ngăn ở giữa chi tế bào mẹ thành hai tế bào con. (0,25đ)
- Phân chia theo một chương trình đã lập trình sẵn trong hệ gen hoặc do nhu cầu thay thế tế bào tổn thương. (0,25đ)
- Phân chia theo hình thức nguyên phân, có hình thành thôi phân bào. (0,25đ)
- Chu kỳ tế bào phức tạp hơn, tốc độ phân chia tế bào chậm hơn. (0,25đ)
- ADN nhân đôi, NST nhân đôi ở trong nhân tế bào, sau đó tập hợp trên mặt phẳng xích đạo và đính với thoi phân bào ở tâm động. (0,25đ)
- Sự phân chia vật chất di truyền nhờ vào thoi phân bào. (0,25đ)
- Sự phân chia tế bào chất : Ở tế bào thực vật : Hình thành vách ngăn ở giữa, ở tế bào động vật : hình thành eo thắt chia tế bào mẹ thành hai tế bào con. (0,25đ)
Câu B: (2đ) Bài tập
1/ Ở một loài, trong quá trình phát sinh giao tử nếu có trao đổi chéo tại một điểm trên một cặp nhiễm sắc thể tương đồng thì số loại giao tử tối đa đã có thể đạt được là 32.
Hãy xác định tên của loài đó.
2/ Trong vùng sinh sản của ống dẫn sinh dục của một cá thể đực thuộc loài nói trên có một số tế bào sinh dục sơ khai đều nguyên phân 5 lần liên tiếp. Có 87,5% tế bào con tạo ra được chuyển sang vùng chín trở thành tế bào sinh tinh. Trong số các tinh trùng tạo ra chỉ có 25% số tinh trùng chứa X và 12,5% số tinh trùng chứa Y thụ tinh tạo ra tổng số 168 hợp tử.
Tính số tế bào sinh dục đực sơ khai đã phát sinh ra các loại tinh trùng nói trên và số nhiễm sắc thể môi trường cung cấp cho quá trình phát sinh đó.
3/ Cho biết hiệu suất thụ tinh của trứng là 75%. Tất cả các trứng được tạo ra phát sinh từ 14 tế bào sinh dục sơ khai cái và tất cả các tế bào con được tạo ra ở vùng sinh sản đều trở thành tế bào sinh trứng.
Xác định số lần nguyên phân của của mỗi tế bào sinh dục sơ khai cái.
Hướng dẫn chấm:
1/ Số loại giao tử được tạo ra khi có trao đổi chéo tại 1 điểm trên 1 cặp NST tương đồng 2n+1
Ta có : 2n+1=32 (0,25đ)
à n = 4 à2n = 8
Vậy loài đó là Ruồi giấm (0,25đ)
2/ Gọi a là số tinh trùng tạo ra ( số tinh trùng X = số tinh trùng Y = a/2)
Ta có : 25% a/2 + 12,5% a/2 = 168
à a = 896 tinh trùng (0,25đ)
Số TB con đc tạo ra chuyển sang vùng chín : a/4 = 224 TB con
Số TB con thật sự được tạo ra : (224 x 100)/87,5 = 256 TB (0,25đ)
Ta có một số tế bào sinh dục sơ khai đực (TBSDSK) nguyên phân 5lần tạo ra 256 TB con
àsố TB SDSK : 256/25 = 8 (0,25đ)
Số NST môi trường cung cấp cho quá trình phát sinh giao tử
(25+1 - 1 )* a* 2n = 4032 NST (0,25đ)
3/ Số trứng thực sự được tạo ra : 168 x 100/75 = 224 trứng
Số tế bào sinh trứng = số trứng = 224 (0,25đ)
Gọi x là số là NP của 14 TBSDSK cái:
Ta có : 14 * 2x =224 à x = 4
Vậy số lần nguyên phân của TBSDSK cái là 4. (0,25đ)
Caâu 2: Baøi taäp (2ñ)
Moät teá baøo sinh duïc sô khai cuûa moät caù theå ñöïc qua caùc giai ñoaïn phaùt trieån töø vuøng sinh saûn ñeán vuøng chín ñoøi hoûi moâi tröôøng noäi baøo cung caáp toång coäng 240 NST ñôn. Soá NST ñôn coù trong moät giao töû ñöôïc taïo ra ôû vuøng chín gaáp ñoâi soá teá baøo tham gia vaøo ñôït phaân baøo cuoái cuøng taïi vuøng sinh saûn.
a. Soá NST ñôn maø moâi tröôøng noäi baøo cung caáp cho moãi giai ñoaïn phaùt trieån cuûa teá baøo sinh duïc treân?
b. Caù theå treân coù theå taïo ra bao nhieâu loaïi giao töû neáu trong quaù trình giaûm phaân taïo giao töû coù 2 caëp NST trao ñoåi cheùo taïi moät ñieåm, moät caëp NST coù trao ñoåi cheùo taïi 2 ñieåm khoâng cuøng luùc vaø 1caëp NST khoâng phaân li trong laàn giaûm phaân 1.
ÑAÙP AÙN
a. (1.5ñ).
Ñaët x laø soá NST löôõng boäi cuûa loaøi
k laø soá ñôït nguyeân phaân cuûa teá baøo sinh duïc (x, k laø soá nguyeân döông).
Theo ñeà baøi:
(2k-1)x +x2k= 240.
x/2=2.2k-1
x2-x-240=0
¨ x=16.
Vaäy: boä NST löôõng boäi cuûa loaøi coù16 NST. (0.5ñ)
k=3. ( 0.25ñ)
Soá NST moâi tröôøng noäi baøo cung caáp cho söï phaân baøo:
+ ÔÛ vuøng sinh saûn: x(2k-1) =112NST (0.25ñ)
+ ÔÛ vuøng sinh tröôûng: 0 NST. (0.25ñ)
+ ÔÛ vuøng chín: x.2k=128 NST (0.25ñ)
b. Soá loaïi giao töû coù theå ñöôïc taïo thaønh (0.5ñ):
24.4.4. 6.2= 3072 (loaïi).
Câu 11 :(2điểm )
Có 4 hợp tử thuộc cùng một loài là A,B,C,D.
-Hợp tử A nguyên phân một số đợt liên tiếp tạo ra các tế bào con, số tế bào con này bằng số NST có trong một hợp tử khi nó chưa tiến hành nguyên phân .
- Hợp tử B nguyên phân cho các tế bào con với tổng số NST đơn nhiều gấp 4 lần số NST đơn của một tế bào con .
Hợp tử C nguyên phân cho các tế bào con cần nguyên liệu tương đương 480 NST đơn.
Hợp tử D nguyên phân tạo ra các tế bào con chứa 960 NST đơn cấu thành hoàn toàn từ nguyên liệu mới cung cấp trong quá trình nguyên phân này .
Tất cả các tế bào con được hình thành nói trên chứa 1920 NST đơn ở trạng thái chưa tự nhân đôi .
Tìm bộ NST lưỡng bội của loài .
Tính số đợt nguyên phân của mỗi hợp tử A,B,C,D.
§A
- Gọi 2n là bộ NST của loài
Gọi xA là số lần nguyên phân của hợp tử A =>Số tế bào con do hợp tử A sinh ra là : 2XA
Theo đề bài ta có : 2XA = .2n
Gọi xB là số lần nguyên phân của hợp tử B =>Số tế bào con do hợp tử B sinh ra là : 2XB
Theo đề bài ta có : 2n.2XB = 4.2n ==> 2XB = 4
Gọi xC là số lần nguyên phân của hợp tử C =>Số tế bào con do hợp tử C sinh ra là: 2XC
Theo đề bài ta có : 2n( 2XC – 1) = 480 ==> 2XC =
- Gọi xD là số lần nguyên phân của hợp tử D =>Số tế bào con do hợp tử D sinh ra là : 2XD
Theo đề bài ta có : 2n(2XD–2) = 960 ==> 2XD =
Theo đề bài ta có phương trình : 2n.2XA + 2n.2XB +2n.2XC +2n.2XD = 1920
2n. + 4.2n + 2n( ) + 2n() = 1920
n2 + 14n – 480 = 0 với điều kiện n phải nguyên và n > 0
Giải phương trình trên ta được n = 16 nhận và n = - 30 loại
Vậy bộ NST lưỡng bội của loài là 2n = 32 (1.5điểm)
b) Số lần phân bào của mỗi hợp tử là : (0.5điểm )
Số lần phân bào của tế bào A là : 2XA = .32 = 8 =23 => xA= 3 lần
- Số lần phân bào của tế bào B là : 2XB = 4 = 22 => xB= 2 lần
Số lần phân bào của tế bào C là : 2XC = = 16 = 24 => xC = 4 lần
- Số lần phân bào của tế bào D là : 2XD = = 32 = 25 => xD = 5lần
C©u 10 ( 1.5 ®iÓm) :
Ba hîp tö cña cïng mét loµi lóc cha tù nh©n ®«i cã sè lîng NST ®¬n trong mçi tÕ bµo b»ng 24 .C¸c hîp tö ®ã thùc hiÖn qu¸ tr×nh nguyªn ph©n liªn tiÕp t¹o ra c¸c tÕ bµo con. Sè tÕ bµo con do hîp tö thø nhÊt t¹o ra b»ng 25% sè tÕ bµo con do hîp tö thø hai sinh ra . Tæng sè NST ®¬n trong c¸c tÕ bµo ®îc h×nh thµnh tõ hîp tö thø ba lµ 384 .Trong qu¸ tr×nh nguyªn ph©n cña 3 hîp tö ®ã ®· t¹o ra c¸c tÕ bµo con cã tæng sè NST ®¬n lµ 624
1. X¸c ®Þnh sè tÕ bµo con do mçi hîp tö sinh ra .
2. X¸c ®Þnh sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi hîp tö .
ĐA
a. Sè tÕ bµo con do mçi hîp tö sinh ra
- Hîp tö thø nhÊt sinh ra 2 tÕ bµo ………………………………………………
- Hîp tö thø hai sinh ra 8 tÕ bµo ……………..…………………………………
- Hîp tö thø ba sinh ra 16 tÕ bµo ……………..…………………………………
b. Sè lÇn nguyªn ph©n cña mçi hîp tö
- Hîp tö thø nhÊt 1 lÇn ………………….………………………………………
- Hîp tö thø hai 3 lÇn ……………….…………………………………………
- Hîp tö thø ba 4 lÇn. ………… ………………………………………………
II. SINH HOÏC VI SINH VAÄT (2 điểm)
Câu 1.
a. Trình bày đặc điểm khác biệt giữa tế bào vi khuẩn và tế bào người khiến vi khuẩn sinh sản nhanh hơn tế bào người.
b. Dựa trên sự khác biệt nào giữa tế bào vi khuẩn và tế bào người mà người ta có thể dùng thuốc kháng sinh đặc hiệu để chỉ tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh trong cơ thể người nhưng lại không làm tổn hại các tế bào người.
Đáp án
- Tế bào vi khuẩn có kích thước nhỏ hơn tế bào người nên tỷ lệ ở vi khuẩn lớn hơn so với tế bào người nên trao đổi chất giữa tế bào với môi trường ở tế bào vi khuẩn xảy ra nhanh hơn.
- Tế bào vi khuẩn không có màng nhân nên quá trình nên quá trình phiên mã và dịch mã xảy ra đồng thời do đó quá trình tổng hợp prôtêin cũng xảy ra nhanh hơn so với tế bào người dẫn đến sự sinh sản nhanh.
b. Tế bào vi khuẩn có thành tế bào còn tế bào người thì không nên người ta có thể sử dụng các chất kháng sinh để ức chế các enzym tổng hợp thành tế bào vi
Caâu1: (1ñ)
Noäi baøo töû laø gì? Ñaây coù phaûi laø hình thöùc sinh saûn cuûa vi khuaån khoâng? Vì sao? Neâu moät soá phöông phaùp tieâu dieät baøo töû vi khuaån baèng nhieät ?
ÑAÙP AÙN
-Noäi baøo töû laø loaïi baøo töû ñöôïc hình thaønh trong teá baøo vi khuaån. (0.25ñ).
-Ñaây khoâng phaûi laø hình thöùc sinh saûn cuûa vi khuaån vì moãi teá baøo vi khuaån chæ taïo moät noäi baøo töû vaø ñaây laø hình thöùc baûo veä teá baøo vöôït qua nhöõng ñieàu kieän baát lôïi cuûa moâi tröôøng: chaát dinh döôõng caïn kieät, nhieät ñoä cao, chaát ñoäc haïi… .(0.5ñ)
-Khöû truøng caùc duïng cuï moå xeû, vaät lieäu nuoâi caáy…baèng: (0,25đ)
+Saáy khoâ trong tuû saáy ôû 1650C – 1700C trong 2h .
+Haáp öôùt baèng noài haáp aùp löïc ôû 1200C trong 20-30 phuùt.
Caâu2: (1ñ)
Phaân bieät 3 kieåu chuyeån hoaù vaät chaát ôû vi sinh vaät: leân men, hoâ haáp hieáu khí, hoâ haáp kò khí (chaát cho e-, chaát nhaän e- cuoái cuøng, naêng löôïng, vsv thöïc hieän) vôùi nguyeân lieäu laø cacbohidrat (gluco).
ÑAÙP AÙN: (Mỗi chæ tieâu so saùnh ñuùng 0.25ñ)
Chæ tieâu so saùnh
Chaát cho e-
Chaát nhaän e- cuoái cuøng
Naêng löôïng thu ñöôïc töø 1mol gluco
VSV thöïc hieän
Hoâ haáp hieáu khí
CHC
O2
38ATP
(40%NL)
Phaàn lôùn VSV
Hoâ haáp kò khí
CHC
Oxi lieân keát (SO-4, NO3-, CO2…)
22-25ATP
(25-30%NL)
Caùc VK khöû nitrat khöû sunphat…
Leân men
CHC
CHC (axitpiruvic, aldehyt axetic… )
2ATP
(2%NL)
VK, naám men
Câu
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Tài liệu ôn HSG Sinh học 10.doc