Đồ án Công nghệ ADSL

sÏ truyÒn d÷ liÖu nh­ thÕ nµo. B¹n cÇn ph¶i tr¶ phÝ thuª bao khi sö dông m¹ng X.25. Khi sö dông m¹ng X.25 b¹n cã thÓ t¹o kÕt nèi tíi PDN qua mét ®­êng d©y dµnh riªng. M¹ng X.25 ho¹t ®éng ë tèc ®é 64 Kbit/s (trªn ®­êng t­¬ng tù). KÝch th­íc gãi tin (gäi lµ frame) trong m¹ng X.25 kh«ng cè ®Þnh Giao thøc X.25 cã c¬ chÕ kiÓm tra vµ söa lçi rÊt m¹nh nªn nã cã thÓ lµm viÖc t­¬ng ®èi æn ®Þnh trªn hÖ thèng ®­êng d©y ®iÖn tho¹i t­¬ng tù cã chÊt l­îng thÊp. X.25 hiÖn ®ang ®­îc sö dông réng r·i ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi n¬i c¸c m¹ng sè ch­a ®­îc phæ biÕn vµ chÊt l­îng ®­êng d©y cßn thÊp. 1.2.2.5. Frame Relay H×nh 1.12: Frame Relay trªn m¹ng truyÒn dÉn kh«ng æn ®Þnh Frame Relay hiÖu qu¶ h¬n so víi X.25 vµ ®ang dÇn dÇn thay thÕ chuÈn nµy. Khi sö dông Frame Relay, b¹n tr¶ phÝ thuª ®­êng d©y tíi node gÇn nhÊt trªn m¹ng Frame Relay. B¹n h·y göi d÷ liÖu qua ®­êng d©y cña b¹n vµ m¹ng Frame Relay sÏ ®Þnh tuyÕn nã tíi node gÇn nhÊt víi n¬i nhËn vµ chuyÓn d÷ liÖu xuèng ®­êng d©y cña ng­êi nhËn. Frame Relay nhanh h¬n so víi X.25 Frame Relay lµ mét chuÈn cho truyÒn th«ng trong m¹ng WAN chuyÓn m¹ch gãi qua c¸c ®­êng d©y sè chÊt l­îng cao. Mét m¹ng Frame Relay cã c¸c ®Æc tr­ng sau: Cã nhiÒu ®iÓm t­¬ng tù nh­ khi triÓn khai mét m¹ng X.25 Cã c¬ chÕ kiÓm tra lçi nh­ng kh«ng cã c¬ chÕ kh¾c phôc lçi Tèc ®é truúªn d÷ liÖu cã thÓ lªn tíi 1.54 Mbit/s Cho phÐp nhiÒu kÝch th­íc gãi tin kh¸c nhau Cã thÓ kÕt nèi nh­ mét kÕt nèi ®­êng trôc tíi m¹ng LAN Cã thÓ triÓn khai qua nhiÒu lo¹i ®­êng kÕt nèi kh¸c nhau (56K, T-1, T-3) Ho¹t ®éng t¹i líp VËt lý vµ líp Liªn kÕt d÷ liÖu trong m« h×nh OSI. Khi ®¨ng ký sö dông dÞch vô Frame Relay, b¹n ®­îc cam kÕt vÒ møc dÞch vô gäi lµ CIR (Committed Information Rate). CIR lµ tèc ®é truyÒn d÷ liÖu tèi ®a ®­îc cam kÕt b¹n nhËn ®­îc trªn mét m¹ng Frame Relay. Tuy nhiªn, khi l­u l­îng trªn m¹ng thÊp, b¹n cã thÓ göi d÷ liÖu ë tèc ®é nhanh h¬n CIR. Khi l­u l­îng trªn m¹ng cao, viÖc ­u tiªn sÏ dµnh cho nh÷ng kh¸ch hµng cã møc CIR cao. 1.2.2.6. ISDN (Intergrated Services Digital Network) Mét trong nh÷ng môc ®Ých cña ISDN lµ cung cÊp kh¶ n¨ng truy nhËp m¹ng WAN cho c¸c hé gia ®×nh vµ doanh nghiÖp sö dông ®­êng c¸p ®«ng ®iÖn tho¹i. V× lý do ®ã, c¸c kÕ ho¹ch triÓn khai ISDN ®Çu tiªn ®· ®Ò xuÊt thay thÕ c¸c ®­êng d©y t­¬ng tù ®ang cã b»ng ®­êng d©y sè. HiÖn nay, viÖc chuyÓn ®æi tõ t­¬ng tù sang sè ®ang diÔn ra m¹nh mÏ trªn thÕ giíi. ISDN c¶i thiÖn hiÖu n¨ng vËn hµnh so víi ph­¬ng ph¸p truy hËp m¹ng WAN qua ®­êng quay sè vµ cã chi phÝ thÊp h¬n so víi Frame Relay. h×nh 1.13: ISDN ISDN ®Þnh ra c¸c tiªu chuÈn cho viÖc sö dông ®­êng d©y ®iÖn tho¹i t­¬ng tù cho c¶ viÖc truyÒn d÷ liÖu sè còng nh­ truyÒn d÷ liÖu t­¬ngtù. C¸c ®Æc ®iÓm cña ISDN lµ: Cho phÐp ph¸t qu¶ng b¸ nhiÒu kiÓu d÷ liÖu(tho¹i, video, ®å häa..) Tèc ®é truyÒn d÷ liÖu vµ tèc ®é kÕt nèi cao h¬n so víi kÕt nèi quay sè truyÒn thèng. 1.2.2.7. SONET (Synchronous Optical Network) SONET lµ mét chuÈn cña American National Standards Institute ®Ó truyÒn d÷ liÖu ®ång bé trªn m«i tr­êng truyÒn lµ c¸p sîi quang. T­¬ng ®­¬ng víi SONET vÒ mÆt quèc tÕ lµ SDH (synchronous digital hierarchy). Cïng nhau, chóng ®¶m b¶o c¸c chuÈn sao cho c¸c m¹ng sè cã thÓ nèi víi nhau trªn b×nh diÖn quèc tÕ vµ c¸c hÖ thèng truyÒn quy ­íc ®ang tån t¹i cã thÓ n¾m lÊy lîi thÕ cña m«i tr­êng c¸p sîi quang. SONET cung cÊp c¸c chuÈn cho mét sè l­îng lín c¸c tèc ®é truyÒn cho ®Õn 9.953 Gbit/s (tèc ®é truyÒn thùc tÕ kho¶ng 20 Gbit/s). SONET ®Þnh nghÜa mét tèc ®é c¬ së lµ 51.84 Mbit/s vµ mét tèc ®é c¬ së ®­îc biÕt d­íi tªn Ocx (Optical Carrier levels). Trong ®ã OC- 192 lµ mét tèc ®é cña SONET nèi liÒn víi mét tèc ®é t¶i (payload rate) b»ng 9.584640 Gbit/s, chñ yÕu ®­îc sö dông trong c¸c m«i tr­êng WAN. 1.3. C¸c thiÕt bÞ kÕt nèi phæ biÕn trong m¹ng LAN vµ WAN 1.3.1. Card m¹ng: NIC Card m¹ng - NIC lµ mét thiÕt bÞ ®­îc c¾m vµo trong m¸y tÝnh ®Ó cung cÊp cæng kÕt nèi vµo m¹ng. Card m¹ng ®­îc coi lµ thiÕt bÞ ho¹t ®éng ë líp 2 cña m« h×nh OSI. Mçi card m¹ng cã chøa mét ®Þa chØ duy nhÊt lµ ®Þa chØ MAC (Media Access Control). Card m¹ng ®iÒu khiÓn viÖc kÕt nèi cña m¸y tÝnh vµo c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn dÉn trªn m¹ng. H×nh 1.14: Card m¹ng - NIC 1.3.2. Repeater:Bé lÆp Repeater lµ mét thiÕt bÞ ho¹t ®éng ë møc 1 cña m« h×nh OSI khuyÕch ®¹i vµ ®Þnh thêi l¹i tÝn hiÖu. ThiÕt bÞ nµy ho¹t ®éng ë møc 1(Physical). Repeater khuyÕch ®¹i vµ göi mäi tÝn hiÖu mµ nã nhËn ®­îc tõ mét port ra tÊt c¶ c¸c port cßn l¹i. Môc ®Ých cña repeater lµ phôc håi l¹i c¸c tÝn hiÖu trªn ®­êng truyÒn mµ kh«ng söa ®æi g×. 1.3.3. Hub H×nh 1.15: HUB Lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña m¹ng LAN, ®©y lµ ®iÓm kÕt nèi d©y trung t©m cña m¹ng, tÊt c¶ c¸c tr¹m trªn m¹ng LAN ®­îc kÕt nèi th«ng qua hub. Mét hub th«ng th­êng cã nhiÒu cæng nèi víi ng­êi sö dông ®Ó g¾n m¸y tÝnh vµ c¸c thiªt bÞ ngo¹i vi. Mçi cæng hç trî mét bé kÕt nèi d©y xo¾n 10 BASET tõ mçi tr¹m cña m¹ng. Khi cã tÝn hiÖu Ethernet ®­îc truyÒn tù mét tr¹m tíi hub, nã ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i trªn kh¾p c¸c cæng cña hub. C¸c hub th«ng minh cã thÓ ®Þnh d¹ng, kiÓm tra, cho phÐp hoÆc kh«ng cho phÐp bëi ng­êi ®iÒu hµnh m¹ng tõ trung t©m qu¶n lý HUB. Cã ba lo¹i HUB: Hub ®¬n (stand alone hub ). Hub ph©n tÇng (stackable hub, cã tµi liÖu gäi lµ hub s¾p xÕp ). Hub modun (modular hub): Modular hub rÊt phæ biÕn cho c¸c hÖ thèng m¹ng v× nã cã thÓ dÔ dµng më réng vµ lu«n cã chøc n¨ng qu¶n lý, modular cã tõ 4 ®Õn 14 khe c¾m, cã thÓ l¾p thªm c¸c modun 10 BASET. Stackable hub lµ mét ý t­ëng cho nh÷ng c¬ quan muèn ®Çu t­ tèi thiÓu ban ®Çu cho nh­ng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn LAN sau nµy. NÕu ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng ta cã 2 lo¹i: Hub bÞ ®éng (Passive hub): Hub bÞ ®éng kh«ng chøa nh÷ng linh kiÖn ®iÖn tö vµ còng kh«ng xö lý c¸c tÝn hiÖu d÷ liÖu, nã cã chøc n­ng duy nhÊt lµ tæ hîp c¸c tÝn hiÖu tõ mét sè ®o¹n c¸p m¹ng. Hub chñ ®éng (Active hub ): Hub chñ ®éng cã nh÷ng linh kiÖn ®iÖn tö cã thÓ khuyÕch ®¹i vµ x­ lý tÝn hiÖu ®iÖn t­ truyÒn gi÷a c¸c thiÕt bÞ cña m¹ng. Qu¸ tr×nh xö lý d÷ liÖu ®­îc gäi lµ t¸I sinh tÝn hiÖu, nã lµm cho tÝn hiÖu trë nªn tèt h¬n, Ýt nhËy c¶m vµ lçi do vËy kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thiÕt bÞ cã thÓ t¨ng lªn. Tuy nhiªn nh÷ng ­u ®iÓm ®ã còng kÐo theo gi¸ thµnh cña hub chñ ®éng cao h¬n nhiÒu so víi hub bÞ ®éng. VÒ c¬ b¶n, trong m¹ch Ethernet, hub ho¹t ®éng nh­ mét repeater cã nhiÒu cæng. 1.3.4. Liªn m¹ng (Iternetworking ) ViÖc kÕt nèi c¸c LAN riªng lÎ thµnh mét liªn m¹ng chung gäi lµ Iternetworking. Iternetworking sö dông 3 c«ng cô chÝnh: bridge, router vµ switch. 1.3.4.1. CÇu nèi (bridge ): Lµ mét thiÕt bÞ cã xö lý dïng ®Ó nèi hai m¹ng gièng nhau hoÆc kh¸c nhau nã cã thÓ ®­îc dïng víi c¸c m¹ng cã giao thøc kh¸c nhau. CÇu nèi ho¹t ®éng trªn tÇng liªn kÕt d÷ liÖu nªn kh«ng nh­ bé tiÕp søc ph¶i ph¸t l¹i tÊt c¶ nh÷ng g× nã nhËn ®­îc th× cÇu nèi ®äc ®­îc c¸c gãi tin cña tÇng liªn kÕt d÷ liÖu trong m« h×nh OSI vµ xö lý chóng tr­íc khi quyÕt ®Þnh cã truyÒn ®i hay kh«ng. Khi nhËn ®­îc c¸c gãi tin Bridge chän läc vµ chØ truyÒn ®i nh÷ng gãi mµ nã thÊy cÇn thiÕt. §iÒu nµy lµm cho Bridge trë nªn cã Ých khi nèi mét vµi m¹ng víi nhau vµ cho phÐp nã ho¹t ®éng mét c¸ch mÒm dÎo. 1.3.4.2. Bé dÉn ®­êng (router ): Router lµ mét thiÕt bÞ ho¹t ®éng trªn tÇng m¹ng, nã cã thÓ t×m ®­îc ®­êng ®i tèt nhÊt cho c¸c gãi tin qua nhiÒu kÕt nèi ®Ó ®i tõ tr¹m göi thuéc m¹ng ®Çu ®Õn tr¹m nhËn thuéc m¹ng cuèi. Router cã thÓ ®­îc sö dông trong viÖc nèi nhiÒu m¹ng víi nhau vµ cho phÐp c¸c gãi tin cã thÓ ®i theo nhiÒu ®­êng kh¸c nhau ®Ó tíi ®Ých. Kh¸c víi Bridge ho¹t ®éng trªn tÇng liªn kÕt d÷ liÖu nªn Bridge ph¶i xö lý mäi gãi tin trªn ®­êng truyÒn th× Router cã ®Þa chØ riªng biÖt vµ nã chØ tiÕp nhËn vµ xö lý c¸c gãi tin göi ®Õn mµ th«i. Khi mét tr¹m muèn göi gãi tin qua Router th× nã ph¶i göi gãi tin víi ®Þa chØ trùc tiÕp cña Router ( Trong gãi tin ®ã ph¶i chøa c¸c th«ng tin kh¸c vÒ ®Ých ®Õn) vµ khi gãi tin ®Õn Router th× Router míi xö lý vµ göi tiÕp. Khi xö lý c¸c gãi tin Router ph¶i t×m ®­îc ®­êng ®i tèt nhÊt trong m¹ng dùa trªn c¸c th«ng tin no cã vÒ m¹ng, th«ng th­êng trªn mçi Router cã mét b¶ng chØ ®­êng (Router table ) tèi ­u dùa trªn mét thuËt to¸n x¸c ®Þnh tr­íc. 1.3.4.3. Bé chuyÓn m¹ch (switch): Chøc n¨ng chÝnh cña switch lµ cïng mét lóc duy tr× nhiÒu cÇu nèi gi÷a c¸c thiÕt bÞ m¹ng b»ng c¸ch dùa vµo mét lo¹i ®­êng truyÒn x­¬ng sèng (backbone) néi t¹i tèc ®é cao. Switch cã nhiÒu cæng, mçi cæng cã thÓ hç trî toµn bé Ethernet LAN hoÆc Token Ring. Bé chuyÓn m¹ch kÕt nèi mét sè LAN riªng biÖt vµ cung cÊp kh¶ n¨ng läc gãi d÷ liÖu gi÷a chóng. C¸c switch lµ lo¹i thiÕt bÞ m¹ng míi, nhiÒu ng­êi cho r»ng, nã sÏ trë nªn phæ biÕn nhÊt v× nã lµ b­íc ®Çu tiªn trªn con ®­êng chuyÓn sang chÕ ®é truyÒn kh«ng ®«ng bé ATM. H×nh 1.16: M« h×nh bé chuyÓn m¹ch CH¦¥NG 2 tæng quan vÒ ADSL 2.1. Giíi thiÖu tæng quan kü thuËt xDSL. M¹ng viÔn th«ng phæ biÕn trªn thÕ giíi hay n­íc ta hiÖn nay lµ m¹ng sè liªn kÕt (IDN - Integrated Digital Network). M¹ng IDN lµ m¹ng viÔn th«ng truyÒn dÉn sè, liªn kÕt c¸c tæng ®µi sè vµ cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c ®­êng truyÒn dÉn thuª bao t­¬ng tù. Trong xu h­íng sè ho¸ m¹ng viÔn th«ng trªn toµn thÕ giíi, m¹ng liªn kÕt sè ®a dÞch vô ISDN ( Intergated Services Digital Network) vµ ®­êng d©y thuª bao sè DSL ( Digital Subcriber Line) ®· ®¸p øng ®­îc nhiÖm vô sè ho¸ m¹ng viÔn th«ng ®Õn tËn phÝa kh¸ch hµng. Cã thÓ nãi r»ng dÞch vô ISDN lµ dÞch vô DSL ®Çu tiªn cung cÊp cho khu d©n c­ giao diÖn tèc ®é c¬ së BRI (Basic Rate Interface): 44 Kbit/s, ®­îc cÊu thµnh tõ hai kªnh B 64 Kbit/s vµ mét kªnh D 16 Kbit/s. Ngµy nay ®i ®«i víi m¹ng ISDN mét c«ng nghÖ míi cã nhiÒu triÓn väng víi tªn gäi chung lµ xDSL, x biÓu thÞ cho c¸c kü thuËt kh¸c nhau. Môc ®Ých cña kü thuËt nµy lµ cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô chÊt l­îng cao vµ b¨ng tÇn réng. C¸c kü thuËt ®­îc ph©n biÖt dùa vµo tèc ®é vµ chÕ ®é truyÒn dÉn. Kü thuËt nµy cã thÓ cung cÊp nhiÒu dÞch vô ®Æc thï truyÒn kh«ng ®èi xøng qua modem, ®iÓn h×nh lo¹i nµy lµ ADSL vµ VDSL vµ truyÒn ®èi xøng cã tèc ®é truyÒn hai h­íng nh­ nhau nh­ HDSL vµ SDSL. Riªng víi kü thuËt VDSL (Very High Speed DSL) cã thÓ truyÒn ®èi xøng víi tèc ®é rÊt cao. C¸c ®Æc tr­ng chÝnh cña hä c«ng nghÖ xDSL hiÖn t¹i ®­îc m« t¶ trong b¶ng 2.1 Kü thuËt Tèc ®é d÷ liÖu Sè ®«i d©y sö dông Giíi h¹n kho¶ng c¸ch øng dông 56 Kbit/s 56Kbit/s downlink Kh«ng giíi h¹n Email, truy nhËp LAN tõ xa. Analog modem 28,8 hoÆc 33,6 Kbit/s uplink Truy nhËp Internet, intranet ISDN 128 Kbit/s (Kh«ng nÐn) §èi xøng 5 Km (thªm thiÕt bÞ cã thÓ më réng kho¶ng c¸ch) Héi nghÞ truyÒn h×nh, Dù phßng leased line. C¸c ho¹t ®éng thu¬ng m¹i truy cËp Internet/ intranet Cable modem 10 - 30Mbit/s Downstream 0,128 - 10 Mbit/s Upstream 50Km trªn c¸p ®ång trôc (thªm thiÕt bÞ phô trî cã thÓ tíi 300 Km) Truy cËp Internet ADSL Lite 1Mbit/s Downstream 512 Kbit/s Upstream Sö dông 1 ®«i d©y 5 Km Truy cËp Internet/ Intranet, duyÖt Web, tho¹i IP, tho¹i video. Full rate ADSL 1,5 Mbit/s Downstream 1,544 Mbit/s Upstream Sö dông 1 ®«i d©y 5Km (kho¶ngc¸ch cµng ng¾n tèc ®é cµng cao ) Truy nhËp Internet/ intranet,video theo yªu cÇu, truy cËp m¹ng LAN tõ xa, VoIP. ISDL 144 Kbit/s ®èi xøng 5 Km (Cã thÓ më réng tíi 300 km) Truy nhËp Internet/ intranet, video theo yªu cÇu, truy cËp m¹ng LAN tõ xa, VoIP. HDSL 1.544 Mbit/s (T1) ®èi xøng 2.048 Mbit/s (E1) ®èi xøng Sö dông 1-3 ®«i d©y Sö dông 2 ®«i d©y. 3,6 Km - 4,5 Km Néi h¹t, thay thÕ trung kÕ T1/E1 cã dïng bé lÆp. KÕt nèi c¸c PBX víi nhau.TËp trung l­u luîng Frame Relay, kÕt nèi c¸c m¹ng LAN SDSL 10544 Mbit/s full duplex (T1) 2.048 Mbit/s full duplex (E1) Sö dông 1 ®ôi d©y 3 Km Néi h¹t, thay thÕ trung kÕ T1/E1 cã dïng bé lÆp, kÕt nèi c¸c PBX víi nhau, kÕt nèi c¸c m¹ng LAN. VDSL 13-52 Mbit/s Downstream 1.5-2.3 Mbit/s Upstream (®èi xøng ®¹t tíi 34 Mbit/s ) Sö dông 1 ®«i d©y 300- 1.5 Km (phô thuéc vµo tèc ®é) Truy cËp Multimedia Internet, qu¶ng b¸ c¸c ch¬ng tr×nh TV. Nãi chung kü thuËt xDSL lµ kü thuËt truyÒn dÉn d©y c¸p ®ång, nã gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò t¾c nghÏn gi÷a nh÷ng nhµ cung cÊp c¸c dÞch vô m¹ng vµ nh÷ng kh¸ch hµng sö dông dÞch vô m¹ng ®ã. Kü thuËt xDSL ®¹t ®­îc nh÷ng tèc ®é b¨ng tÇn réng trªn m«i tr­êng m¹ng phæ biÕn nhÊt trªn thÕ giíi lµ ®­êng d©y c¸p ®iÖn tho¹i th«ng th­êng. 2.2. Tæng quan vÒ c«ng nghÖ xDSL 2.2.1. §Æc ®iÓm cña c«ng nghÖ xDSL Tèc ®é truyÒn d÷ liÖu thay ®æi tuú theo tõng phiªn b¶n cña c«ng nghÖ xDSL vµ ®é dµi cña m¹ch vßng thuª bao. §èi víi ADSL, chuÈn ADSL cña ITU-T x¸c ®Þnh tèc ®é h­íng truyÒn xuèng lµ 6.1 Mbit/s vµ 640 Kbit/s h­íng lªn. Trong thùc tÕ tèc ®é tèi ®a 6.1 Mbit/s chØ cã thÓ ®¹t ®­îc nÕu kho¶ng c¸ch d­íi 2,7 Km vµ gi¶m tíi 1,5 Mbit/s hoÆc thÊp h¬n n÷a ë kho¶ng c¸ch 4,5 Km. Phiªn b¶n cã tèc ®é cao nhÊt lµ VDSL, hç trî tèi ®a ®­êng xuèng lµ 55 Mbit/s ë kho¶ng c¸ch 300 m vµ 13 Mbit/s nÕu kho¶ng c¸ch lµ 1,4 Km. Tèc ®é h­íng lªn n»m trong kho¶ng 1,6 – 2,3 Mbit/s. Mçi ng­êi sö dông cã mét ®­êng riªng kÕt nèi víi DSLAM ®Æt t¹i tæng ®µi hoÆc RT (tr¹m thiÕt bÞ tËp trung thuª bao). C¸c dÞch vô hç trî: TruyÒn sè liÖu vµ VoDSL (víi voice gateway). ADSL chia sÎ cïng ®­êng c¸p ®ång víi tho¹i t­¬ng tù. VDSL cã thÓ hç trî cho chuyÓn m¹ch truyÒn h×nh. Yªu cÇu kü thuËt §­êng c¸p ®ång “s¹ch”, kh«ng cã cuén c¶m kÐo dµi (loading coil), kh«ng rÏ nh¸nh (bridge tap). H¹n chÕ kho¶ng c¸ch ®­êng truyÒn kho¶ng díi 4,5 Km. Kh«ng sö dông c¸c thiÕt bÞ DLC trong m¹ch thuª bao, nÕu cã DLC th× DSLAM ph¶i ®Æt t¹i c¸c RT. ThiÕt bÞ kh¸ch hµng ngoµi XDSL modem. Voice gateway nÕu dïng VoDSL. 2.2.2. ¦u ®iÓm cña c«ng nghÖ xDSL. C«ng nghÖ ®· ®­îc kiÓm nghiÖm víi nhiÒu triÖu line ho¹t ®éng trªn kh¾p thÕ giíi. ë Ch©u ¸ Hµn Quèc lµ n­íc cã mËt ®é thuª bao ADSL cao nhÊt. ChuÈn ho¸ bëi ITU-T. Sö dông hÖ thèng c¸p ®ång ®· ®­îc triÓn khai réng kh¾p ë c¸c nhµ khai th¸c. Trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi, ®Çu t­ cho m¹ng DSL kh«ng lín ®èi víi nhµ khai th¸c. 2.2.3. Nh÷ng th¸ch thøc chÝnh cña c«ng nghÖ xDSL Khã kh¨n khi triÓn khai m¹ng l­íi, do m¹ng truy nhËp kh«ng ®ång bé. Ch¨m sãc kh¸ch hµng, tÝnh c­íc. TriÓn khai c¸c dÞch vô gia t¨ng. H¹n chÕ bëi kho¶ng c¸ch vµ nh÷ng hÖ thèng tËp trung thuª bao c«ng nghÖ cò ®· triÓn khai. TriÓn väng doanh thu t­¬ng ®èi tèt ®èi víi c¸c nhµ khai th¸c chñ ®¹o, cã c¬ së h¹ tÇng viÔn th«ng réng kh¾p, nh­ng sÏ rÊt khã kh¨n cho c¸c nhµ khai th¸c c¹nh tranh. §iÒu nµy ®· ®­îc kiÓm nghiÖm trªn thÞ tr­êng viÔn th«ng Mü. Trong nh÷ng n¨m qua nhiÒu nhµ khai th¸c nhá ®· liªn tôc bÞ thua lç vµ ph¶i ®ãng cöa. C«ng nghÖ xDSL h­íng tíi thÞ tr­êng chÝnh lµ t­ nh©n vµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. DÞch vô nµy cã thÓ kh«ng t­¬ng thÝch víi nhiÒu doanh nghiÖp lín, do chÊt l­îng phôc vô kh«ng th­êng xuyªn ®­îc ®¶m b¶o. Dù kiÕn trong mét vµi n¨m tíi, ë ViÖt Nam, con sè thuª bao ADSL sÏ lªn tíi hµng ngh×n. T¹i ViÖt Nam, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng c¸p, chÊt l­îng ®Çu nèi trong m¹ng truy nhËp còng nh­ mét sè thiÕt bÞ tËp trung thuª bao gåm nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau, sö dông c¸c c«ng nghÖ kh¸c nhau trong nh÷ng yÕu tè kü thuËt quan träng cÇn l­u ý khi ph¸t triÓn thuª bao xDSL. 2.3. Kü thuËt ADSL 2.3.1. ADSL lµ g× ? ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) - ®ã lµ ®­êng thuª bao sè kh«ng ®èi xøng, kü thuËt truyÒn ®­îc sö dông trªn ®­êng d©y tõ modem cña thuª bao tíi Nhµ cung cÊp dÞch vô. HiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n nhÊt, ADSL lµ sù thay thÕ víi tèc ®é cao cho thiÕt bÞ modem hoÆc ISDN gióp truy nhËp Internet víi tèc ®é cao vµ nhanh h¬n. C¸c biÓu ®å sau chØ ra c¸c tèc ®é cao nhÊt cã thÓ ®¹t ®­îc gi÷a c¸c dÞch vô cung cÊp. Asymmetric: Tèc ®é truyÒn kh«ng gièng nhau ë hai chiÒu. Tèc ®é cña chiÒu xuèng (tõ m¹ng tíi thuª bao) cã thÓ nhanh gÊp h¬n 10 lÇn so víi tèc ®é cña chiÒu lªn (tõ thuª bao tíi m¹ng). §iÒu nµy phï hîp mét c¸ch tuyÖt vêi cho viÖc khai th¸c dÞch vô Internet khi mµ chØ cÇn nhÊn chuét (t­¬ng øng víi l­u l­îng nhá th«ng tin mµ thuª bao göi ®i ) lµ cã thÓ nhËn ®îc mét l­u l­îng lín d÷ liÖu t¶i vÒ tõ Internet. Digital: C¸c modem ADSL ho¹t ®éng ë møc bit (0 vµ 1) vµ dïng ®Ó chuyÓn th«ng tin sè ho¸ gi÷a c¸c thiÕt bÞ sè nh­ c¸c m¸y tÝnh PC. ChÝnh ë khÝa c¹nh nµy th× ADSL kh«ng cã g× kh¸c víi c¸c Modem th«ng th­êng. Subscriber Line: ADSL tù nã chØ ho¹t ®éng trªn ®­êng d©y thuª bao b×nh th­êng nèi tíi tæng ®µi néi h¹t. §­êng d©y thuª bao nµy vÉn cã thÓ ®­îc tiÕp tôc sö dông cho c¸c cuéc gäi ®i hoÆc nghe ®iÖn tho¹i cïng mét thêi ®iÓm th«ng qua thiÕt bÞ gäi lµ ‘splitters’ cã chøc n¨ng t¸ch tho¹i vµ d÷ liÖu trªn ®­êng d©y. M¹ch ADSL t¹o nªn 3 kªnh th«ng tin trªn ®«i d©y thuª bao: Mét kªnh tèc ®é cao tõ tæng ®µi tíi thuª bao. Mét kªnh tèc ®é trung b×nh 2 chiÒu (phô thuéc vµo cÊu tróc cña ADSL) Mét kªnh tho¹i hoÆc mét kªnh N-ISDN. Tèc ®é ®¬n vÞ mµ ADSL cã thÓ cung cÊp lµ 1,5 hoÆc 2 Mbit/s trªn mét kªnh tõ tæng ®µi ®Õn thuª bao vµ 16 Kbit/s trªn mét kªnh hai h­íng. Modem ADSL t­¬ng thÝch víi truyÒn dÉn ATM, giao thøc IP, b»ng viÖc thay ®æi tèc ®é truyÒn vµ phï hîp víi c¸c mµo ®Çu cña ATM còng nh­ IP. B¶ng 2-2 ®­a ra kho¶ng c¸ch tèi ®a cho phÐp mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng truyÒn dÉn ë mét sè tèc ®é nhÊt ®Þnh. Tèc ®é (Mbps) Lo¹i d©y KÝch th­íc d©y (mm) kho¶ng c¸ch truyÒn (m) 1,5 – 2,0 24 AWG 0,5 5500 1,5 – 2,0 26 AWG 0,4 4600 6,1 24 AWG 0,5 3700 6,1 26 AWG 0,4 2700 B¶ng 2.2 kho¶ng c¸ch tèi ®a cho phÐp cña ADSL 2.3.2. øng dông cña ADSL ADSL x¸c lËp c¸ch thøc d÷ liÖu ®­îc truyÒn gi÷a thuª bao (nhµ riªng hoÆc c«ng së) vµ tæng ®µi tho¹i néi h¹t trªn chÝnh ®­êng d©y ®iÖn tho¹i b×nh th­êng. Chóng ta vÉn th­êng gäi ®­êng d©y nµy lµ ‘local loop’. Thùc chÊt cña øng dông ADSL kh«ng ph¶i ë viÖc truyÒn d÷ liÖu ®i/®Õn tæng ®µi ®iÖn tho¹i néi h¹t mµ lµ t¹o kh¶ n¨ng truy nhËp Internet víi tèc ®é cao. Nh­ vËy, vÊn ®Ò n»m ë viÖc x¸c lËp kÕt nèi d÷ liÖu tíi Nhµ cung cÊp dÞch vô Internet. MÆc dï chóng ta cho r»ng ADSL ®­îc sö dông ®Ó truyÒn d÷ liÖu b»ng c¸c giao thøc Internet, nh­ng trªn thùc tÕ viÖc thùc hiÖn ®iÒu ®ã nh­ thÕ nµo l¹i kh«ng ph¶i lµ ®Æc tr­ng kü thuËt cña ADSL. HiÖn nay, phÇn lín ng­êi ta øng dông ADSL cho truy nhËp Internet tèc ®é cao vµ sö dông c¸c dÞch vô trªn Internet mét c¸ch nhanh h¬n. 2.3.3. C¬ chÕ ho¹t ®éng vµ d¶i tÇn cña ADSL 2.3.3.1 C¬ chÕ ho¹t ®éng: ADSL t×m c¸ch khai th¸c phÇn b¨ng th«ng t­¬ng tù cßn ch­a ®­îc sö dông trªn ®­êng d©y nèi tõ thuª bao tíi tæng ®µi néi h¹t. §­êng d©y nµy ®­îc thiÕt kÕ ®Ó truyÒn t¶i néi h¹t. §­êng d©y nµy ®­îc thiÕt kÕ ®Ó truyÒn t¶i d¶i phæ tÇn sè (frequency spectrum) chiÕm bëi cuéc tho¹i b×nh th­êng. Tuy nhiªn, nã còng cã thÓ truyÒn t¶i c¸c tÇn sè cao h¬n d¶i phæ t­¬ng ®èi h¹n chÕ dµnh cho tho¹i. §ã lµ d¶i phæ mµ ADSL sö dông. Tho¹i c¬ b¶n sö dông d¶i tÇn sè tõ 300 Hz tíi 3,400 Hz. B©y giê chóng ta sÏ xem xÐt, tho¹i vµ d÷ liÖu ADSL chia xÎ cïng mét ®­êng d©y thuª bao ra sao. Trªn thùc tÕ, c¸c splitter ®­îc sö dông ®Ó ®¶m b¶o d÷ liÖu vµ tho¹i kh«ng x©m ph¹m lÉn nhau trªn ®­êng truyÒn. C¸c tÇn sè mµ m¹ch vßng cã thÓ truyÒn t¶i, hay nãi c¸ch kh¸c lµ khèi l­îng d÷ liÖu cã thÓ truyÒn t¶i, sÏ phô thuéc vµo c¸c nh©n tè sau: Kho¶ng c¸ch tõ tæng ®µi néi h¹t. KiÓu vµ ®é dÇy ®­êng d©y. KiÓu vµ sè l­îng c¸c mèi nèi trªn ®­êng d©y. MËt ®é c¸c ®­êng d©y chuyÓn t¶i ADSL, ISDN vµ c¸c tÝn hiÖu phi tho¹i kh¸c. MËt ®é c¸c ®­êng d©y chuyÓn t¶i tÝn hiÖu radio. 2.3.3.2 D¶i phæ tÇn cña ADSL ADSL chia d¶i tÇn cña mét c¸p cÆp xo¾n (1Mhz) thµnh ba b¨ng tÇn, nh­ trong h×nh 2.1 d­íi ®©y. B¨ng tÇn ®Çu tiªn, b×nh th­êng ë kho¶ng 0 vµ 25 Khz, ®­îc sö dông cho dÞch vô tho¹i th«ng th­êng (®­îc biÕt ®Õn nh­ dÞch vô tho¹i cò). DÞch vô nµy chØ sö dông 4 Khz cña kªnh d÷ liÖu nµy. B¨ng tÇn thø hai, n»m gi÷a 25 vµ 200 Khz, ®­îc sö dông cho dÞch vô truyÒn th«ng Upstream (t¶i d÷ liÖu lªn m¹ng). B¨ng tÇn thø ba, n»m trong kho¶ng tõ 250 ®Õn 1Mhz, ®­îc sö dông cho dÞch vô truyÒn th«ng Downstream (t¶i c¸c d÷ liÖu trªn m¹ng xuèng m¸y tÝnh c¸ nh©n hay m¹ng néi bé). Sù gèi lªn nhau vµ rµng buéc gi÷a c¸c dÞch vô Upstream vµ Downstream cung cÊp nhiÒu d¶i tÇn h¬n bªn phÝa Downstream. POTS UPSTREAM DOWSTREAM 0-25 khz 25- 200 khz 250- 1000 khz h×nh 2.1 d¶i phæ tÇn cña ADSL 2.3.4. ¦u ®iÓm cña ADSL so víi PSTN & ISDN (1) PSTN vµ ISDN lµ c¸c c«ng nghÖ quay sè (dial-up) ADSL lµ “liªn tôc/ always-on” tøc kÕt nèi trùc tiÕp. (2) PSTN vµ ISDN cho phÐp chóng ta sö dông fax, d÷ liÖu, tho¹i, d÷ liÖu tíi Internet, d÷ liÖu tíi c¸c thiÕt bÞ kh¸c. ADSL chØ truyÓn t¶i d÷ liÖu tíi Internet. (3) PSTN vµ ISDN cho phÐp chóng ta tuú chän ISP nµo mµ ta muèn kÕt nèi ADSL kÕt nèi chóng ta tíi mét ISP ®Þnh tr­íc. (4) ISDN ch¹y ë tèc ®é c¬ së 64kbps hoÆc 128kbps. ADSL cã thÓ t¶i d÷ liÖu vÒ víi tèc ®é tíi 8 Mbps. (5) PSTN ng¾t truy nhËp tíi Internet khi chóng ta thùc hiÖn cuéc gäi. ADSL cho phÐp võa sö dông Internet trong khi vÉn cã thÓ thùc hiÖn cuéc gäi ®ång thêi. (6) KÕt nèi Internet qua ®­êng PSTN vµ ISDN b»ng ph­¬ng thøc quay sè cã tÝnh c­íc néi h¹t. ADSL kh«ng tÝnh c­íc néi h¹t. Ghi chó: MÆc dï modem ADSL lu«n ë chÕ ®é kÕt nèi th­êng trùc, nh­ng vÉn cã thÓ cÇn ph¶i thùc hiÖn lÖnh kÕt nèi Internet trªn m¸y PC. C¸c dÞch vô nh­ fax vµ tho¹i cã thÓ ®­îc thùc hiÖn còng trªn kÕt nèi d÷ liÖu ADSL tíi internet. Trªn thùc tÕ, tèc ®é download tiªu biÓu ®èi víi dÞch vô ADSL gia ®×nh th­êng ®¹t tíi (up to) 400 kbps Dïng bao nhiªu, tr¶ bÊy nhiªu. CÊu tróc c­íc theo l­u l­îng sö dông (hoÆc theo thêi gian sö dông) Kh«ng h¹n chÕ sè ng­êi sö dông khi chia sÎ kÕt nèi Internet trong m¹ng néi bé. 2.3.5. C¸c thµnh phÇn cña ADSL Trong phÇn nµy chóng ta sÏ lÇn l­ît m« t¶ chøc n¨ng cña tõng thµnh phÇn cña ADSL, b¾t ®Çu tõ Modem ADSL tíi Nhµ cung cÊp dÞch vô Internet. Chóng ta còng xem xÐt ë phÝa ISP ®Ó läc ra nh÷ng thµnh phÇn c¬ b¶n mµ hä sö dông ®Ó cung cÊp dich vô ADSL. 2.3.5.1. Modem ADSL lµ g× ? Modem ADSL kÕt nèi vµo ®­êng d©y ®iÖn tho¹i (cßn gäi lµ local loop) vµ ®­êng d©y nµy nèi tíi thiÕt bÞ tæng ®µi néi h¹t. Modem ADSL sö dông kÕt hîp mét lo¹t c¸c kü thuËt xö lý tÝn hiÖu tiªn tiÕn nh»m ®¹t ®­îc tèc ®é b¨ng th«ng cÇn thiÕt trªn ®­êng d©y ®iÖn tho¹i th«ng th­êng víi kho¶ng c¸ch tíi vµi km gi÷a thuª bao vµ tæng ®µi néi h¹t. C¸c lo¹i Modem hç trî ADSL: Modem trªn card PCI: lo¹i nµy tÝch hîp tÊt c¶ trªn mét card PCI. Gi¸ thµnh rÎ nhÊt trong ba lo¹i, nh­ng rÊt khã cµi ®Æt, kÐn chän hÖ ®iÒu hµnh vµ kh«ng hç trî chia sÎ kÕt nèi ®Õn nhiÒu m¸y tÝnh. NÕu b¹n tÝnh dïng thªm Linux hay Mac OS X, hay chia sÎ kÕ nèi ADSL víi nhiÒu m¸y kh¸c, hay lµ d©n “Overclocker”, nªn tr¸nh xa lo¹i nµy. Modem USB: ®©y lµ lo¹i modem l¾p ngoµi kÕt nèi qua giao tiÕp USB 1.1. Gi¸ chØ h¬n lo¹i tr­íc mét chót vµ tr«ng cã vÎ dÔ l¾p ®Æt. Nh­ng thùc ra lo¹i nµy còng kÐn hÖ ®iÒu hµnh kh«ng kÐm lo¹i kia, cµi ®Æt t­¬ng ®èi khã vµ kh«ng hç trî chia sÎ kÕt nèi. H¬n n÷a, tèc ®é cña USB 1.1 rÊt thÊp (tèi ®a lµ 12 Mbps nh­ng thùc tÕ cßn thÊp h¬n nhiÒu), kh«ng thÝch hîp víi ADSL tèc ®é cao, l¹i chiÕm nhiÒu tµi nguyªn hÖ thèng. B¹n cÇn c©n nh¾c kü tr­íc khi chän USB cho ADSL. Ethernet modem l¾p ngoµi: ®©y lµ lo¹i phæ biÕn nhÊt . Nã dïng giao diÖn ethernet víi m¸y tÝnh qua card m¹ng 10/100. ¦u ®iÓm lµ rÊt dÔ l¾p ®Æt, hç trî hÇu hÕt c¸c hÖ ®iÒu hµnh, dÔ chai sÎ kÕt nèi. Nh­îc ®iÓm cña nã lµ gi¸ thµnh cao h¬n lo¹i kh¸c. Ethernet ADSL modem cã khi ®­îc tÝch hîp thªm mét sè chøc n¨ng nh­ t­êng löa (hardware firewall) hay router vµ hub hay switch l¾p trong (gióp b¹n chia sÎ kÕt nèi víi c¸c m¸y kh¸c dÔ dµng). Mét sè lo¹i modem ADSL th«ng dông t¹i ViÖt Nam: DrayTek Vigor318: cã kÝch th­íc nhá gän, ®­îc bäc b»ng vá nhùa mµu xanh bªn trong nªn cã thÓ nh×n thÊy ®­îc c¸c m¹ch in bªn trong. Giao tiÕp b»ng cæng USB. B¶o hµnh 1 n¨m, gi¸ 65 USD. Zoom Modem ADSL 5510: ®­îc tÝch hîp s½n “Splitter” vµ kÌm theo 2 “filter”, giao tiÕp b»ng cæng USB. KÝch th­íc nhá gän, b¶o hµnh 2 n¨m. gi¸ 95 USB (cã VAT). Zoom ADSL X5 w/4: giao tiÕp qua cæng giao tiÕp ngoµi b»ng card m¹ng. TÝch hîp t­êng löa (firewall) vµ “Splitter”. Nhá gän, b¶o hµnh 2 n¨m. Gi¸ 84 USD (bao gåm VAT). 2.3.5.2. Modem ADSL lµm viÖc nh­ thÕ nµo ? ADSL ho¹t ®éng b»ng c¸ch vËn hµnh cïng lóc nhiÒu modem, trong ®ã mçi modem sö dông phÇn b¨ng th«ng riªng cã thÓ. S¬ ®å trªn ®©y chØ m« pháng mét c¸ch t­¬ng ®èi, nh­ng qua ®ã ta cã thÓ nhËn thÊy ADSL sö dông rÊt nhiÒu modem riªng lÎ ho¹t ®éng song song ®Ó khai th¸c b¨ng th«ng tèi ®a vµ cung cÊp mét tèc ®é rÊt cao. Mçi ®­êng kÎ säc ®en ë trªn thÓ hiÖn mét modem vµ chóng ho¹t ®éng t¹i c¸c tÇn sè hoµn toµn kh¸c nhau. Trªn thùc tÕ cã thÓ tíi 255 modem ho¹t ®éng trªn mét ®­êng ADSL. §iÓm ®Æc biÖt ë chç ADSL sö dông d¶i tÇn sè tõ 26kHz tíi 1.2 MHz trong 10MHz cña b¨ng th«ng tho¹i. TÊt c¶ 255 modems nµy ®­îc vËn hµnh chØ trªn mét con chÝp ®¬n. L­îng d÷ liÖu mµ mçi modem cã thÓ truyÒn t¶i phô thuéc vµo c¸c ®Æc ®iÓm cña ®­êng d©y t¹i tÇn sè mµ modem ®ã chiÕm. Mét sè modem cã thÓ kh«ng lµm viÖc mét chót nµo v× sù g©y nhiÔu tõ nguån tÝn hiÖu bªn ngoµi ch¼ng h¹n nh­ bëi mét ®­êng d©y (local loop) kh¸c hoÆc nguån ph¸t v« tuyÕn nµo ®ã. C¸c modem ë tÇn sè cao h¬n th«ng th­êng l¹i truyÒn t¶i ®­îc Ýt d÷ liÖu h¬n bëi lý do ë tÇn sè cµng cao th× sù suy hao cµng lín, ®Æc biÖt lµ trªn mét kho¶ng c¸ch dµi. 2.3.5.3. M¹ch vßng / Local Loop lµ g× ? 'Local Loop' lµ thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ c¸c ®­êng d©y ®iÖn tho¹i b×nh th­êng